Collybia butyracea (pieniążek maślany)



www.grzyby.pl| Skorowidz/INDEX (polski) (ENG) | "Na grzyby!"/HOME | Klucz/KEY | Agaricales 
| Tricholomataceae 
| Collybia 
| Słownik |
 
Collybia butyracea (Bull.: Fr.) Kumm. - pieniążek maślany
w lesie mieszanym01.11.1997, Dolny Śląsk, okolice Żmigrodu [Copyright © 1997 by Marek Snowarski]t szara odmiana, w buczynie; 25.09.1998, Dolny Śląsk, lasy milickie; 42 kB[Copyright © 1998 by Marek Snowarski]szara odmiana, na ściółce pod świerkami; 15.10.1998, Dolny Śląsk, okolice Twardogóry; 42 kB[Copyright © 1998 by Marek Snowarski]szara odmiana, na ściółce pod świerkami; 15.10.1998, Dolny Śląsk, okolice Twardogóry; 37 kB[Copyright © 1998 by Marek Snowarski]w lesie świerkowym, na ściółce; 31.07.1998, Kaszuby; 39 kB[Copyright © 1998 by Marek Snowarski]
Kapelusz  3 - 6(9) cm średnicy. Początkowo nieco wypukły, potem silnie spłaszczony. Dojrzałe mają brzeg zagięty ku górze tak, że widać blaszki. Higrofaniczny. Gdy wilgotny czerwono-, ciemnobrunatny, kasztanowobrązowy do prawie białego gdy suchy. Zazwyczaj brzeg jaśniejszy, ku środkowi barwa coraz intesywaniejsza i ciemna. Powierzchnia gładka, jedwabista, często lśniąca. W dotyku sprawia wrażenie tłustej - stąd podobno pochodzi nazwa gatunkowa. Gdy kapelusz wigotny to brzeg wyraźnie prążkowany.
Blaszki  Białawe (kredowobiałe). Dość szerokie. Gęsto ustawione. Przy trzonie zaokrąglone lub wykrojone ząbkiem do wolnych. Ostrza drobno karbowane.
Trzon  4 - 8 x 0.7 - 1.5 cm. Zabarwiony podobnie jak kapelusz ale jaśniejszy. Czasem lśniący. Delikatnie wzdłużnie włóknisto-prążkowany. Konsystencji chrząstkowatej, daje się zginać. Ku podstawie charakterystycznie rozdęty. Stary wewnątrz pusty. Podstawa pokryta filcowato białą grzybnią.
Miąższ  Białawy. Niezmienny. Smak łagodny. Bez zapachu lub zapach określany jako słabo owocowy lub zjełczałego masła.
Zarodniki  Wysyp biały do słabo różowego w masie. Rozmiar zarodników: 6 - 7 x 3 - 3.5 mim. Elipsoidalne. Gładkie. Bezbarwne.
Występowanie(HABITAT)  Bardzo pospolity. Od lipca do listopada, w czasie łagodnej zimy do stycznia. Masowo późną jesienią od końca września. W lasach liściastych i iglastych na ziemi. Na zakwaszonych glebach, na nizinach i w górach. Pojedynczo lub gromadnie.VII3:98; IX3:98; X2:98; X3:99,97; XI1:97; XII2:97;
Wartość  Jadalny. Mało cenny, gdyż mdły i łykowaty. Nie warto zbierać. Jeśli jeść to tylko kapelusze.
Uwagi(REMARKS)  Pieniążek ułomny (Collybia distortia). Rośnie w lasach iglastych. Ma nieregularnie powyginany kapelusz. Trzon nie zgrubiały u podstawy, powykręcany. Grubo ząbkowane blaszki, na starość silnie rdzawo plamiste.
Uwagi(REMARKS)  Wyróżnia się dwie odmiany szarobrązową (var. asema) o szarawym odcieniu u wilgotnych owocników i var. butyracea
Literatura (REFERENCES)gatunek opisywany w większości atlasów;[7][2][3][3][4][1][15][12][18III][23I][24][5]
W Internecie (LINKS)* A revision of Collybia s.l. in the northeastern United States and adjacent Canada (as Rhodocollybia butyracea f. asema)* Fungi of the San Francisco Bay Area (as Rhodocollybia butyracea)* Cercle de Mycologie de Mons* The Agaricales of Costa Rican Quercus Forests (as Rhodocollybia butyracea)* Petit guide des Champignons d'Ile de France


| Skorowidz/INDEX (polski) (ENG) | "Na grzyby!"/HOME | Klucz/KEY | Agaricales 
| Tricholomataceae 
| Collybia 
| Słownik |Strona ostatnio zmieniana/MODIFIED: 19.01.1999 (utworzona/CREATED 11.10.1998)Copyright © 1998-1999 by Marek Snowarski / E-MAIL: [e-mail]


Wyłączny sponsor hostowania atlasu - firma Noris II (www.grzyby.com)