TECHNOLOGIE
Uszkodzenia budynków
wywołane huraganowym wiatrem
Cz. I  Rodzaje i skale wiatrów huraganowych
W połowie sierpnia trąby
powietrzne uszkodziły
w Polsce blisko 800
budynków, wiele z nich
nie nadaje się do remontu.
Szkody można zmniejszyć
w przyszłości odpowiednio
projektując i wykonując,
a także naprawiając
i wzmacniając budynki.
ażdy obiekt budowlany
powinien być zapro-
jektowany i wykonany
Kzgodnie z odpowiednimi
przepisami techniczno-budowlany-
mi i powiązanymi z tymi przepisa-
mi normami. Należą do nich także
normy oddziaływań klimatycznych.
Powszechnie przyjęto, że wartości
charakterystyczne tych oddziały-
wań, podane w normach, powinny
mieć okres powrotu 50 lat. Oznacza
to, że powinny to być wartości, któ-
re bywają przewyższane średnio raz
na 50 lat. Takie wartości wyznacza
się opracowując, za pomocą metod
statystyki matematycznej i rachun-
ku prawdopodobieństwa, wyniki
pomiarów wykonywanych przez
stacje meteorologiczne. Jednak nie
wszystkie zdarzenia dają się opisać
za pomocą dotychczas stosowanych
metod. Należą do nich zdarzenia
Radomsko i Gorzkowice po huraganie (sierpień 2008 r.).
rzadkie, lecz o charakterze katastro-
falnym, takie jak huragany lub trąby le, z którymi może mieć do czynie- strukcji. Można je nazwać wiatrami
powietrzne. W Europie rośnie czę- nia inżynier budownictwa w swojej huraganowymi albo katastrofalnymi.
stość występowania huraganów i trąb praktyce zawodowej. W Polsce można wyróżnić ich cztery
powietrznych. Zmusza to do zajęcia główne rodzaje [7]:
się zagadnieniem wpływu tych zwięk- Rodzaje wiatrów 1. Wiatry sztormowe, wywoływane
szonych oddziaływań na konstrukcje. katastrofalnych w Polsce rozległymi i głębokimi układami
W artykule przedstawiono zagad- niżowymi w umiarkowanych sze-
nienia, związane z oddziaływaniem Istnieje kilka rodzajów wiatrów, rokościach geograficznych, od około
huraganowych wiatrów na budow- które przynoszą zagrożenia dla kon- 40o do około 60o. Układy te mogą
52 INżYNIER BUDOWNICTWA WRZESIEń 2008
Fot. Biuro Prasowe Wojewody A
ódzkiego
TECHNOLOGIE
się rozciągać na odległości 1000 km o znacznej gwałtowności. Ostat- nimbus do powierzchni Ziemi;
i większe. W takim układzie niżo- nią, o stosunkowo szerokim zasię- prędkość wiatru wewnątrz trąby
wym silny wiatr o prawie niezmien- gu, była trąba powietrzna w okoli- może przekraczać 100 m/s.
nym kierunku, chociaż o różnej cy Częstochowy [2]. % Uskok wiatru  nagłe i gwałtow-
intensywności, może trwać kilka Każdy z tych rodzajów wiatru ne osiadanie powietrza w dolnej
dni. Do tego rodzaju wiatru odnosi może mieć charakter katastrofalny, części troposfery, towarzyszące
się przede wszystkim stacjonarny może powodować katastrofalne skut- aktywnym frontom chłodnym lub
przepływ turbulentny w warstwie ki. Zależy to od jego intensywności. niskotroposferycznym prądom
przyziemnej. W naszym kraju jest Niektóre z wymienionych rodza- strumieniowym; najczęściej wy-
to najczęstszy rodzaj silnego wiatru, jów wiatru mają swoje  rozwinięcia , stępuje w pobliżu chmur burzo-
zwłaszcza na wybrzeżu. Najsilniej- pewne zróżnicowanie pod względem wych z rozwiniętym kołnierzem
sze wiatry tego rodzaju występują ich genezy i odrębne nazwy. Pewne burzowym, gdy może wytworzyć
w okresie od jesieni do wiosny. określenia dotyczą jednak wszyst- się silny strumień opadającego
2. Wiatry burzowe, towarzyszące kich rodzajów silnego wiatru. powietrza o prędkościach 75 135
gwałtownym burzom w czasie przej- % Huragan jest to wiatr o prędkości km/h (21 38 m/s). Na różnych
ścia frontu chłodnego. Obejmują powyżej 32 m/s (115 km/h), 12o wysokościach występują różne
one zwykle dość ograniczony obszar w skali Beauforta. kierunki i prędkości wiatru.
i trwają kilka do kilkunastu minut. % Orkan  gwałtowny, silny wicher, Można przyjąć, że nazwy huragan
Charakteryzują się niestacjonarnym zwykle połączony z burzą, hura- i orkan odnoszą się zwykle do wszyst-
przebiegiem prędkości, gwałtowny- gan, nawałnica. kich rodzajów wiatru o dużej prędko-
mi porywami przy stosunkowo ni- % Sztorm  wiatr na morzu o sile 10o ści. Sztorm to stosunkowo długotrwały
skiej prędkości średniej. w skali Beauforta; na lądzie nazy- wiatr  synoptyczny , natomiast szkwał
3. Wiatry fenowe w górach, u nas wana wichurą; w literaturze anglo- i uskok wiatru to wiatry w sytuacjach
zwane wiatrem halnym, powsta- języcznej mianem sztormu określa burzowych. Trąby powietrzne także
ją w wyniku wpływu łańcucha się także silny wiatr na lądzie. powstają w takich sytuacjach.
górskiego na przepływ powietrza % Szkwał  nagły, krótkotrwały (np.
w głębokim układzie niżowym. kilkuminutowy) wzrost prędkości Skale klasyfikacyjne
Wiatr halny rozwija się na za- wiatru (niekiedy powyżej 20 30
wietrznych skłonach gór, jest silnie m/s), często połączony ze zmianą Od dawna próbowano sklasyfiko-
porywisty, powietrze jest suche jego kierunku; zjawisku może to- wać oddziaływanie wiatru, najpierw,
i ciepłe. W Polsce jest to wiatr po- warzyszyć silny opad i burza. Naj- co jest oczywiste, na morzu. W 1805 r.
łudniowy w Karpatach, a zwłasz- częściej powstaje przed frontem admirał Francis Beaufort podał skalę,
cza w Tatrach. chłodnym; jego zwiastunem jest odnoszącą się do prędkości wiatru na
4. Tornada, lokalne trąby powietrz- chmura cumulonimbus, ciemna, morzu, którą także dostosowano do
ne, występujące najczęściej na silnie postrzępiona od dołu. potrzeb oceny prędkości wiatru na lą-
rozległych, płaskich obszarach % Tornado  silna trąba powietrzna dzie. W zależności od sposobu dosto-
o klimacie kontynentalnym. U nas występująca w Ameryce Północ- sowania (np. zaokrąglanie wartości
zdarzają się lokalnie, o stosunko- nej, o średnicy do kilkuset me- granicznych, prędkości lub ciśnienia)
wo ograniczonym zasięgu, lecz trów, powodująca nieraz katastro- skale lądowe często różnią się nieco
falne skutki. między sobą zakresem prędkości lub
% Trąba po- opisem oddziaływania wiatru. Jedną
Rys. 1. Zależność współczynnika strat od prędkości wiatru
w odniesieniu do budynków występujących w Europie Środkowej wietrzna (w Sta- z różnic jest przyjęcie wartości progo-
wsp. strat [%] nach Zjednoczo- wej huraganu, 29 m/s albo 32 m/s.
nych nazywana W latach 70. ubiegłego wieku
100
tornadem od hisz- opracowano dwie skale intensywno-
wsp. strat budynków
pańskiego słowa ści tornad: Fujity  Pearsona w USA
lekkich
tornada oznacza- i TORRO w Wielkiej Brytanii.
masywnych
80
jącego burzę lub Na świecie szeroko stosowana jest
w Europie R
rodkowej
łacińskiego tor- skala Fujity, jednak wiele europejskich
nare  obracać) służb meteorologicznych stosuje ska-
60
jest wiatrem wi- lę TORRO (od nazwy TORnado and
rowym wokół osi Storm Research Organisation) z tego
40
pionowej, o ogra- względu, że została oparta zarówno
niczonej średnicy na pomiarach, jak i badaniach nauko-
(kilkadziesiąt me- wych, w tym analizie wytrzymałościo-
20
trów), w postaci wej zniszczonych obiektów, i dotyczy
wirującego słupa również warunków klimatycznych
(tuba) zwisającego charakterystycznych dla Europy [2].
0
0 20 40 60 80 100 120 140 v [m/s]
z rozbudowanej Oprócz skal klasyfikujących torna-
F-2 F-1 F0 F1 F2 F3 F4 F5 skala Fujity
chmury cumulo- da stosowane są skale dotyczące hura-
54 INżYNIER BUDOWNICTWA WRZESIEń 2008
qp(�z)�
TECHNOLOGIE
ce(�z)�=� =� [�1+� 7 �� Iv(�z)�]��� cr2(�z)�
qb
okres powrotu, lata 5 10 20 50
1
45
Iv(�z)�=�
(2)
ć� ��
z
�� ��
ln�� ��
40
WARSZAWA OKĘCIE
38 m/s z0
Ł� ł�
35
gdzie: z0  wysokość chropowatości.
G(z) =� +� 3,5�� Iv(�z)�
Dla 1terenu otwartego, kategorii
30
II według normy europejskiej [6],
25
z0 = 0,05 m. Stąd na wysokości z =
10 m jest I (10) = 0,189 oraz cr(10) = 1,0
20
v
zatem c (10) = 2,323 i współczynnik
e
15
porywistości G(10) = "2,323 = 1,524.
-2 -1 0 1 2 3 4
qp(�z)�
Warto zauważyć, +�że ��z bezpośrednie-
-ln(-lnF(Vp))
c (�obliczenia współczynnika
z)�=� =� [�1 7 Iv(�z)�]��� cr2(�z)�pory-
go e
qb
Rys. 2. Maksymalne roczne prędkości wiatru w porywach na stacji meteorologicznej
wistości, bez pominięcia wyrażenia
Warszawa Okęcie na siatce probabilistycznej rozkładu Gumbela [8]
w drugiej 1potędze w zapisie warto-
Iv(�z)�=�
ści szczytowej ciśnienia prędkości,
ć� ��
z
�� ��
ln�� ��
ganów, rozumianych jako cyklony tro- W skali TorDACH stosuje się od- współczynnik porywistości wynosi
z0
Ł� ł�
pikalne. Najbardziej znaną z nich jest niesienie szkód w nieruchomościach
skala Saffira-Simpsona. Została ona do tzw. współczynnika strat (szkód). (3)
G(z) =� 1+� 3,5�� Iv(�z)�
opracowana w 1971 r. przez inżyniera Współczynnik ten bywa stosowany
Herberta Saffira i meteorologa Boba przez firmy ubezpieczeniowe i przed- Dla tych samych warunków tere-
Simpsona. Zasadniczo w skali tej wy- stawia procentowy stosunek wartości nowych na wysokości 10 m jest G(10)
różnia się pięć kategorii, uszeregowa- uszkodzenia nieruchomości do war- = 1,662. Różnica wynikająca z pomi-
nych wg rosnącej intensywności. Na tości odtworzeniowej [3]. Zależność nięcia członu (3,5�I (10))2 = 0,438 wy-
v
przykład, kategorii 1 odpowiada wiatr współczynnika strat od prędkości wia- nosi 1,662/1,524 = 1,09, tj. 9,1%.
o prędkości 33 42 m/s, a kategorii 5  tru, w odniesieniu do budynków lekkich Przyjmując według załącznika
wiatr o prędkości e" 70 m/s. Pojawiają i masywnych występujących w Europie krajowego [6] w strefie 1 wartość
się jednak opinie sugerujące wprowa- Środkowej, pokazano na rys. 1. V (10) = 22 m/s i G(10) = 1,524,
m
dzenie kategorii 6, której proponuje się Istotne znaczenie ma porównanie otrzymuje się V = 33,5 m/s. Za-
p
przypisać huragany z wiatrem o pręd- wartości charakterystycznych pręd- kładając, jak poprzednio, że współ-
kości większej niż 78 80 m/s. Skala ta kości wiatru podanych w normach czynnik częściowy odnosi się w ca-
w warunkach naszego kraju jest jednak z cytowanymi skalami. łości do ciśnienia prędkości wiatru,
mało przydatna w praktyce. W dotychczasowej normie pol- otrzymuje się wartość obliczeniową
Niestety, klasyfikacja oparta na skiej [5] wartość charakterystycz- (szczytową) prędkości wiatru V (10)
p
sile wiatru jest tylko teoretyczna, po- na prędkości wiatru, średnia 10- = 33,5 � "1,5 = 41,0 m/s. Odpowiada
nieważ nikomu dotąd nie udało sie -minutowa, na wysokości 10 m w te- to ciśnieniu prędkości qp(10) = 1,05
zmierzyć siły wiatru podczas trwa- renie otwartym w strefie 1, wynosi kN/m2. Prędkość chwilowa 41 m/s
nia tornado. Z tego względu tornada V = 20 m/s. Wartość chwilową można (148 km/h) występuje w Polsce bar-
m
są oceniane po szkodach przez nie obliczyć przyjmując, jak dla elementów dzo rzadko.
spowodowanych. Prowadzi to do małych, współczynnik działania pory- Przykładowe wartości prędkości sil-
tego, że doświadczeni meteorolodzy wów wiatru � = 2,2. Stąd współczyn- nego wiatru w Polsce, porównywalne
na podstawie zniszczeń przypisują nik porywistości G = "� = 1,483, zatem z danymi normowymi, podano dalej.
temu samemu zjawisku różne klasy F wartość chwilowa prędkości wiatru
według skali Fujity. V = 29,7 m/s. Jeżeli przyjąć, że współ- Częstość występowania
p
Przeniesienie skali Fujity do Eu- czynnik częściowy łf = 1,3 dotyczy tylko i prędkości wiatrów
ropy jest kolejnym problemem, po- ciśnienia prędkości, to przez jego pier- katastrofalnych w Polsce
nieważ europejskie budownictwo wiastek kwadratowy można pomnożyć
oraz wielkość domów przenośnych wartość charakterystyczną prędkości Wiatry sztormowe i halne wystę-
różni się znacznie od rozwiązań wiatru, zatem V = 29,7�"1,3 = 33,9 m/s. pują w porze chłodnej. Ze względu na
p
powszechnie stosowanych w Ame- W normie europejskiej [6] współ- rozległość układów barycznych trwają
ryce. W obliczu tych regionalnych czynnik porywistości można obli- one od kilku do kilkudziesięciu godzin
różnic w technikach budowlanych, czyć jako pierwiastek kwadratowy ze oraz występują na znacznych obsza-
przy dodatkowym uwzględnieniu współczynnika ekspozycji przedsta- rach. Z tego powodu prędkości takich
zniszczeń roślinności, opracowana wionego wzorem wiatrów są mierzone i rejestrowane
została przez TorDACH, organi- przez sieć stacji meteorologicznych,
qp(�z)�
zację badającą tornada w krajach (1) które wykonują pomiary według jed-
ce(�z)�=� =� [�1+� 7 �� Iv(�z)�]��� cr2(�z)�
qb
niemieckiego obszaru językowego, nolitej metodyki Instytutu Meteorolo-
skala oparta na skali TORRO dwu- gii i Gospodarki Wodnej [7].
1
krotnie bardziej dokładnej niż ska- gdzie: I (z)  intensywność turbulen- Prędkości wiatrów w sytuacjach
Iv(�z)�=�
v
ć� ��
z
la Fujity. cji wyrażona wzorem burzowych są natomiast mierzone
�� ��
ln�� ��
z0
Ł� ł�
WRZESIEń 2008 INżYNIER BUDOWNICTWA 55
G(z) =� 1+� 3,5�� Iv(�z)�
Vp, m/s
TECHNOLOGIE
15 sierpnia br. w związku z silny-
rzadko, zdarza się to tylko wówczas, pozostałych.
mi opadami deszczu i trąbą po-
gdy burza przechodzi nad stacją Z rys. 2 można odczytać prędkości
wietrzną odnotowano m.in. w:
meteorologiczną. W związku z tym o różnych okresach powrotu. Śred-
najczęściej można tylko oszacować nio raz na 5 lat bywa przekraczana
% Balcarzowicach (Opolskie):
częstość występowania gwałtow- prędkość 30 m/s, co 10 lat prędkość
zniszczonych ok. 30 domów,
nych burz, którym towarzyszą duże 32 m/s, co 20 lat 35 m/s, a co 50 lat
z tego ok. 80% całkowicie,
prędkości wiatru. Jednym z rzad- 38 m/s. Jest to jednak prognoza war-
% Bogusławiu (Śląskie): uszko-
kich przypadków, gdy były możliwe tości z pomiarów terminowych, tzn.
dzonych ok. 140 dachów na
pomiary, była burza w Warszawie wykonywanych co godzinę. Między
budynkach mieszkalnych
w czerwcu 1979 r., w czasie której na terminami mogą wystąpić i wystę-
i 50 na budynkach gospodar-
stacji meteorologicznej Warszawa pują prędkości nieco wyższe, w przy-
czych,
Okęcie zmierzono prędkość wiatru padku wiatrów sztormowych jednak
% Radomsku (A
ódzkie): uszko-
w porywie 40 m/s. poniżej 40 m/s.
dzonych ok. 91 budynków
Na rys. 2, na siatce probabili- W celach analitycznych maksy-
w tym 40 dachów (zniszczo-
stycznej rozkładu prawdopodo- malne wartości prędkości wiatru
ne ogrodzenia, uszkodzenia
bieństwa wartości ekstremalnych w porywach, z pomiarów termi-
elewacji, powybijane okna,
Gumbela [7], przedstawiono war- nowych i między terminami, z lat
powyrywane pustaki i cegły,
tości maksymalne roczne prędko- 1961 1995 [4] porównano z warto-
% Chrzanowicach (A
ódzkie):
ści wiatru w porywach, wybrane ze ściami normowymi, charakterystycz-
zerwanych 22 dachów
wszystkich kierunków wiatru, zmie- nymi i obliczeniowymi, wyznaczony-
budynków.
rzone przez stację meteorologicz- mi w sposób przedstawiony powyżej;
y
ródło: MSW
ną Warszawa Okęcie w terminach w górach z uwzględnieniem zmian
obserwacji (odczyty co godzinę), gęstości powietrza wg [6]. Przyjęto,
w latach 1964 2003. Prostą regre- jak wyżej, że częściowy współczyn-
sji, o poszukiwanych parametrach nik bezpieczeństwa odnosi się do ci- r. i huragan Emma w lutym 2008 r.,
rozkładu Gumbela, wyznaczono śnienia prędkości wiatru. w Polsce charakteryzują się mniej-
metodą najmniejszych kwadratów Z tego porównania wynika [8], że szymi prędkościami i nie powodują
z pominięciem największej wartości maksymalne prędkości wiatru, zano- znacznych strat. Najczęściej są to
zmierzonej, V = 40 m/s, ponieważ towane w ciągu 35 lat, są tego samego zerwane fragmenty poszycia dacho-
p
pochodzi z innej populacji niż pozo- rzędu co wartości obliczeniowe według wego lub zewnętrznej izolacji ścian
stałe wartości. Jest to, wspomniana dotychczasowej normy [5], a mniejsze (styropianowej). Szkody katastro-
wyżej, prędkość wiatru zmierzona od wartości obliczeniowych według falne są wynikiem przejścia trąby
w sytuacji burzowej. Nie odbiega załącznika krajowego [6]. powietrznej lub szkwału. Zjawiska
ona jednak znacznie od wartości Analizując dane pomiarowe po- te występują często razem, w pew-
pozostałych. dane w [8], warto zauważyć, że naj- nych miejscach mają postać szkwału,
Prędkość ta wystąpiła z kierunku większe wartości prędkości chwilo- a w innych małego tornada.
południowo-zachodniego (sektor 8 wej wiatru, zmierzone na obszarze Ponieważ nie zdarza się, aby trą-
wg [7]). Przedstawiona na wykresie nizinnym strefy 1 w Polsce, w grani- ba powietrzna przeszła nad stacją
wartości maksymalnych rocznych cach 36 39 m/s, dobrze zgadzają się meteorologiczną, nie są rejestrowa-
z tego sektora odbiega znacznie od z wartościami prognozowanymi na ne prędkości wiatru, które wówczas
stacji meteorolo- występują. Są one jedynie szacowa-
Rys. 3. Trąby powietrzne w Polsce w latach 1979 1988 [4]
gicznej Warszawa ne. Szacuje się, że prędkość w wirze
Okęcie (rys. 2). powietrza zawiera się w granicach
Prędkość chwi- 50 100 m/s. Są to prędkości wiatru
Gdańsk
Koszalin
lowa o okresie znacznie większe od podawanych
2.08.1986
Olsztyn
7/8.03.1983
powrotu 35 lat, w jakiejkolwiek normie, co powo-
Szczecin
14.07.1987
jak wynotowane duje katastrofalne skutki. W przeci-
Białystok
21.10.1986
Bydgoszcz 16.06.1982
10.06.1985
11.05.1987
13.07.1981 z [4], zawiera się wieństwie do wiatrów sztormowych,
Gorzów
27.05.1981
Wielkopolski
w zakresie 36 37 wiejących często przez kilkanaście
Poznań
25.06.1984
27.05.1981 m/s. godzin, szkwał lub trąba powietrz-
3.08.1980
WARSZAWA
24/25.07.1988
25.07.1981
21.10.1986
Wiatry sztor- na trwa najwyżej kilku minut. Prze-
Zielona Góra
Łódx

3.08.1980 mowe, występują- mieszcza się ona z prędkością 30 40
23.06.1982
17.06.1987
14.07.1987
3.08.1980
ce w od jesieni do km/h, a więc ok. 10 m/s.
Lublin
25.07.1981
Wrocław 22.06.1984
24/25.07.1985 10.07.1980
wiosny, niekiedy Na podstawie dokumentacji
2.06.1980
21.10.1986 Kielce
18.09.1987
Jelenia
Góra
12.07.1982
Częstochowa 25.07.1981
Opole 7.07.1986
bardzo silne, po- prasowej stwierdzono, że w latach
7.07.1986
2.08.1981
2.08.1985
wodujące znaczne 1979 1988 były w Polsce 42 przy-
Katowice
6.07.1985
Rzeszów
Tarnów
straty w Europie padki wystąpienia trąby powietrznej,
6.07.1985
Kraków
17.06.1979
21.05.1988
14.05.1980
Zachodniej, jak a więc średnio 4 rocznie [4]. W po-
27.06.1982
8.09.1982
Nowy Sącz
17.06.1979
6.07.1988
6.07.1988
huragan Kyril szczególnych latach ich liczba wahała
0 20 40 60 80 100 km
w styczniu 2006 się od 1 do 7.
56 INżYNIER BUDOWNICTWA WRZESIEń 2008
getyczne wiatru w Polsce, Instytut
Miejsca wystąpienia trąb powietrz- zoru Budowlanego w Częstochowie,
Meteorologii i Gospodarki Wodnej,
nych w latach 1979 1988 pokazano będą przedmiotem analiz wraz ze
Materiały Badawcze, Seria: Meteoro-
na rys. 3 [4]. Jak widać, występowały zdjęciami lotniczymi.
logia  25, Warszawa 1996.
one na południe od linii łamanej bie-
5. PN-77/B-02011 Obciążenia w obli-
gnącej od Szczecina przez Bydgoszcz
czeniach statycznych. Obciążenie
wiatrem.
i Olsztyn do Białegostoku. MARIUSZ GACZEK
6. PN-EN 1991-1-4:2008 Eurokod 1 Od-
Wyrządzone szkody były znaczne, Politechnika Poznańska, Poznań
działywania na konstrukcje. Część
aczkolwiek najczęściej lokalne. Szer- JERZY ANTONI ŻURAC
SKI
1-4 Oddziaływania ogólne  Oddzia-
szy zasięg miał huraganowy wiatr Instytut Techniki Budowlanej,
ływania wiatru.
o charakterze szkwału 4 lipca 2002 Warszawa
7. J.A. Żurański, Wpływ warunków kli-
r. nad Puszczą Piską, który zniszczył
matycznych i terenowych na obcią-
44 ha lasu.
żenie wiatrem konstrukcji budowla-
Znaczne spustoszenia poczyni- Piśmiennictwo
nych, Instytut Techniki Budowlanej,
ła trąba powietrzna, która przeszła
Rozprawy, 2005.
1. A Recommendation for an Enhanced
8. J.A. Żurański, M. Gaczek, Oddzia-
w okolicy Częstochowy 20 lipca 2007
Fujita Scale. Wind Science and Engi-
ływanie huraganowego wiatru na
r. Na terenie dwóch gmin, Kłomni-
neering Center, Texas Tech Universi-
budowle, X Konferencja Naukowo-
ce i Rędziny, zostało uszkodzonych
ty, Lubbock 2006.
Techniczna Problemy rzeczoznaw-
lub całkowicie zniszczonych 111
2. G. Bebłot, I. Hołda, K. Korbek, Trą-
stwa budowlanego, Miedzeszyn
budynków mieszkalnych i 151 bu- ba powietrzna w rejonie Częstochowy
22 24 kwietnia 2008 r. materiały
w dniu 20 lipca 2007 roku  referat
dynków gospodarczych [2]. Do tego
konferencyjne, Wyd. ITB, Warszawa
przedstawiony na konferencji na te-
dochodzą straty na terenie gmin
2008.
mat zjawisk ekstremalnych, Instytut
sąsiednich. Jeszcze większa liczba
Meteorologii i Gospodarki Wodnej,
budynków ucierpiała z powodu gra-
Artykuł oparty na referacie prezentowa-
Paszkówka, paz
dziernik 2007.
nym na konferencji  Problemy rzeczo-
dobicia, które wówczas także wystą-
3. N. Dotzek, J. Grieser, H.E. Brooks,
znawstwa budowlanego  Warszawa,
piło: uszkodzeniu uległo 894 budyn-
Statistical modeling of tornado in-
Miedzeszyn 2008 r.
ków mieszkalnych i 1361 budynków
tensity distributions, Atmospheric
gospodarczych [2]. Dane te, zebrane
Research 67 68, 2003.
przez Powiatowy Inspektorat Nad- 4. H. Lorenc, Struktura i zasoby ener-
WRZESIEń 2008 INżYNIER BUDOWNICTWA 57