chwila z logopedÄ…
Chętnie śledzę internetowe portale logopedyczne.
W trakcie jednej z takich wirtualnych podróży, odkryłam
temat, który zainteresuje nie tylko logopedów, ale także nauczycieli.
Joanna Juszczak-Guca
Głos to najważniejsze narzędzie pracy nauczyciela.
Niestety, nauczycieli nie przygotowuje siÄ™
do właściwego wykorzystywania go.
Poniżej kilka rad, jak zadbać o swój głos.
sylwia Prusakiewicz-Kucharska
Co lubi krtań?
Za dobre traktowanie odwdzięczy Ci się ona w bardzo krót-
RADOSNE SERCE
kim czasie. Zapamiętaj, co Twoja krtań z pewnością lubi:
Im lepszy jest Twój nastrój, nastawienie, im więcej pozy-
WODA
tywnych wydarzeń i stanów w Twoim życiu, tym lepsze jest
brzmienie i kondycja Twojego głosu. Twój szczery śmiech jest
Jeśli dużo mówisz lub śpiewasz, zawsze miej przy sobie butel-
najlepszym przyjacielem krtani.
kę niegazowanej wody mineralnej. Popijaj małymi łykami, na-
wodnisz w ten sposób cały organizm i struny głosowe, uchro-
WyRAżANIE EMOCjI
nisz je przed wysychaniem śluzówek. Picie wody zapobiegnie
Blokowanie emocji, zatrzymywanie ich w krtani sprawia, że
także potrzebie ciągłego odchrząkiwania. Możesz też stosować
te niewypowiedziane dz
więki pozostają w ciele w postaci na-
inhalacje lub środki nawilżające drogi oddechowe, ale woda to
piętych mięśni i częstych chorób w obrębie gardła i krtani.
podstawa. Pamiętaj o tym.
SZACUNEK
ODPOCZyNEK I SEN
To najlepszy sposób na regenerację zmęczonego narządu gło- To jest respektowanie możliwości krtani i pozwolenie jej na
spokojny rozwój. Siłowe wyciskanie coraz to wyższych dz
wiÄ™-
sowego i na to, by zachować go w doskonałej formie. Śpij tyle,
ile potrzebujesz, a mówienie i śpiewanie będzie o wiele przy- ków lub sztuczne obniżanie głosu mogą pewnego dnia dopro-
wadzić do tego, że Twoja krtań powie dość!
jemniejsze.
SPRZyjAjÄ…CE WARUNKI
SPOKÓj I RÓWNOWAGA EMOCjONALNA
Im więcej harmonii w naszym życiu, tym lepiej. Krtań, a zwłasz- Krtań nie lubi hałasu. Gdy do naszych uszu dociera szum i inne
cza znajdujące się w niej struny głosowe, choć niewielkich roz- denerwujące dz
więki, struny głosowe napinają się, zaczynamy
miarów, są bardzo wrażliwe na wszelkie stany emocjonalne, na- wydobywać wyższe i głośniejsze dz
więki, co często prowadzi do
forsowania głosu. Poza tym krtań dobrze czuje się w pomiesz-
pięcia i stresy. To naprawdę nie jest trudne (dla tego, kto bardzo
czeniach, gdzie panuje optymalna wilgotność powietrza. Stosuj
chce), znalez
ć kilka minut w ciągu dnia (a nawet i więcej), które
nawilżacze powietrza, często wietrz pomieszczenia i utrzymuj
można poświęcić na relaks, pozbycie się napięć z ciała i tego, co
w nich temperaturę w okolicach 19-21 stopni. Zadbaj też o to, by
obciąża umysł.
58 blizejprzedszkola.pl
Bliżej przedszkola óð 6.105 czerwiec 2010
było w nich czysto (kurz i inne zanieczyszczenia drażnią deli- Nasz głos, a dokładnie fałdy głosowe i otoczenie, w którym
katnie śluzówki narządu głosowego). funkcjonują, nie lubią następujących czynników:
zmęczenia, fizycznego wyczerpania,
MILCZENIE I PRZERWy NA ODPOCZyNEK
braku snu, niewyspania,
silnych i długotrwałych emocji,
Jeśli dużo i często używasz strun głosowych w ciągu dnia,
zaplanuj w nim również ciche chwile. Pozwól swojej krtani stresu,
na to, by mogła się zregenerować, a zobaczysz, że Twój głos
napięć w ciele,
będzie w świetnej kondycji.
nieprawidłowej techniki głosowej,
niesprawnej artykulacji, ponieważ słaba praca narządów
ODPOWIEDNIE PRZyGOTOWANIE
artykulacyjnych obciąża krtań,
Jeśli śpiewasz, dużo mówisz, używając tzw. publicznego głosu, złej postawy,
Twoja krtań będzie wdzięczna, jeśli dobrze ją do tego przy- klimatyzacji i okresu grzewczego, gdy pełną parą pracują
gotujesz. Krótka rozgrzewka oraz unikanie zbędnego wysił-
kaloryfery,
ku głosowego bezpośrednio przed wystąpieniem przyniesie
przeciągów,
same korzyści. Spróbuj.
przegrzewania organizmu,
gwałtownych zmian temperatury,
DOBRA TECHNIKA
papierosów i dymu papierosowego,
Twoja krtań będzie Ci wdzięczna, jeśli uda Ci się opanować
dużej dawki alkoholu,
prawidłową technikę mówienia i śpiewania. Dobre nawyki
narkotyków,
głosowe sprawią, że krtań będzie funkcjonować w optymal-
kawy, herbaty, coli w dużych ilościach,
ny sposób. Naucz się wydobywać dz
więki bez zbędnego na-
forsowania  mówienia za dużo, za wysoko, za nisko,
pięcia i wysiłku, który nie jest do tworzenia dz
więków po-
śpiewania zbyt trudnych dz
więków, bardzo intensyw-
trzebny.
nych ćwiczeń nieuwzględniających aktualnych możli-
wości strun głosowych,
SySTEMATyCZNE ćWICZENIA
braku rozgrzewki przed mówieniem, śpiewaniem,
Aby zachować sprawność krtani jak najdłużej, ćwicz. Regu-
ciągłego mówienia,
larnie, codziennie poświęć choć kilka minut na podtrzymanie
głośnego mówienia,
siły i wytrzymałości mięśni całego aparatu głosowego.
częstego krzyku,
DOBRA KONDyCjA FIZyCZNA mówienia, śpiewania w niekorzystnych warunkach atmo-
sferycznych (mróz, wiatr), gdy występujemy na otwartej
W zdrowym ciele  zdrowa krtań. Sprawniejsze ciało, to lepsza
przestrzeni,
postawa ciała, więcej energii, sił witalnych, lepszy stan zdro-
używania głosu w hałaśliwym otoczeniu,
wia, lepsze krążenie, oddech i odżywienie wszystkich komórek
intensywnego używania głosu podczas choroby  głównie
ciała, także strun głosowych. To po prostu się opłaca. O dobry
górnych dróg oddechowych, wszelkich stan zapalnych
stan ciała i ducha zarazem zadbasz, praktykując także np. tech-
czy podczas zaostrzenia się objawów alergii, refluksu,
nikÄ™ Alexandra, metodÄ™ Feldenkraisa, jogÄ™, tai-chi, pilates czy
kaszlu i odchrzÄ…kiwania,
tańcząc.
gwałtownych zmian hormonalnych w organizmie,
ZDROWA DIETA
niektórych leków  między innymi leków wziewnych,
środków stosowanych przy nadciśnieniu, leków antyhi-
Im więcej składników odżywczych, witamin i mikroelemen-
staminowych, aspiryny, leków hormonalnych, środków
tów, tym dla krtani lepiej. Dobrze zrobisz, jeśli do swojej die-
antykoncepcyjnych, odwadniajÄ…cych,
ty włączysz więcej zdrowych tłuszczy np. oliwa z oliwek, olej
ostrych przypraw, niektórych ziół (podrażniają śluzówkę
lniany, olej dyniowy, olej z wiesiołka. Pamiętaj, by wraz z poży-
gardła),
wieniem dostarczać również odpowiednią ilość witamin A, D,
sztucznego, wymuszonego śmiechu,
E oraz witamin z grupy B, magnezu, cynku, wapnia i potasu.
przesadnego odchudzania siÄ™,
MASAżE
nadmiaru tzw. śmieciowego jedzenia (fast food), słodyczy,
kwasotwórczych produktów,
Twoja krtań lubi, jeśli całe ciało, a zwłaszcza mięśnie znajdują-
mówienia, śpiewania na resztkach powietrza,
ce siÄ™ w jej otoczeniu, sÄ… rozluz
nione i pozwalajÄ… jej spokojnie
zbyt głośnego, wymuszonego płaczu, sztucznego śmiechu,
pracować. Masuj twarz, szyję, kark, ramiona, plecy, a nawet
mówienia/śpiewania z twardym nastawieniem głosowym
brzuch  rozluz
nij za pomocą dotyku te miejsca, w których od-
(zobacz: www.easyvoice.pl/emisja-glosu/nastawienie-glo-
czuwasz napięcie.
sowe.html),
szeptu,
GÅ‚
BOKI, SPOKOjNy, ROZLUz
NIAjÄ…Cy ODDECH
mówienia, śpiewania, kiedy pojawia się ból, dyskomfort
Im lepiej oddychasz  tym lepiej żyjesz. Oddychając głęboko,
w krtani.
stwarzasz krtani optymalne warunki do pracy, zwłaszcza gdy
% sylwia PrusaKiewicz-KucharsKa
dużo i często eksploatujesz swoje struny głosowe.
www. easyvoice.pl.
blizejprzedszkola.pl 59