Projekty AVT
Projekty AVT
Projekty AVT
Projekty AVT
Projekty AVT
Proponowany układ umożliwia
zaprogramowanie wykonywania
Zegar - sterownik
różnych czynności przez osiem
dowolnych urządzeń zasilanych
prÄ…dem elektrycznym. Czas
pracujÄ…cy w trybie
wykonywania programu wynosi
dokładnie 24 godziny. Po
zakończeniu wykonywania
24 godzinnym
programu układ rozpoczyna
wykonywanie go od początku, aż do
momentu wyłączenia urządzenia
przez użytkownika.
Układ został zaprojektowany
specjalnie do współpracy
z modułem wykonawczym AVT-
2098. Zastosowanie takiego
zestawu pozwoli na praktycznie
nieograniczonÄ… moc sterowanych
urządzeń - do 16A na kanał.
Układ może także służyć jako
efektowny zegar domowy. Tarcza
zegara została zaprojektowana
w bardzo niecodzienny sposób:
minuty wyświetlane są na
wyświetlaczach
siedmiosegmentowych, a godziny
pseudoanalogowo, za pomocÄ…
dwunastu diod LED.
2067
Jednym z podstawowych zastoso- czanie światła w domu. Wykorzystując jest od zaprojektowania układu, a Wy od
wań zegara będzie z pewnością wyko- magnetofon mechaniczny lub ISD1420 wymyślania dla niego coraz nowszych
rzystanie go jako doskonałego symulato- możemy nawet zaprogramować odzy- zastosowań.
ra obecności domowników w mieszka- wające się od czasu do czasu szczekanie
Opis działania
niu czy domu. Wyjeżdżając na wakacje psa, a nawet uraczyć włamywaczy na-
możemy urządzić prawdziwe widowisko graną na magnetofon piękną rodzinną Dla wygody Czytelników i większej
dla potencjalnych włamywaczy. Podczas awanturą. Jeden z kanałów możemy wy- jasności opisu schemat układu podzielny
naszej nieobecności mieszkanie będzie korzystać także do karmienia rybek został na dwie części: część programato-
żyło swoim własnym życiem, wieczorem o ściśle określonej porze, czy do podle- ra i tarczy zegarowej. Taki podział ma
domownicy będą zasiadać przed telewi- wania kwiatów. jeszcze jedno uzasadnienie: te dwie
zorem, aby niszczyć sobie nerwy ogląda- Można także wyobrazić sobie inne za- części urządzenia są w istocie rzeczy
niem dziennika, nie przegapią także fil- stosowania: obsługę systemu alarmo- osobnymi modułami. Wprawdzie jak na
mów fabularnych. Z mieszkania będzie wego, którego elementy będą włączane razie żyć bez siebie nie mogą, ale ich roz-
słychać odgłosy sprzątania (odkurzacz), i wyłączane o określonych godzinach. Za wód jest możliwy w każdej chwili. Autor
włączenia pralki automatycznej i wszyst- pomocą naszego zegara będziemy bynajmniej nie chce nikogo zmuszać do
ko to, co sobie zaprogramujecie. Może- z pewnością mogli zautomatyzować wie- stosowania ładnej być może tylko w jego
my urządzić prawdziwą dyskotekę, odpo- le czynności w sklepach czy zakładach subiektywnym odczuciu okrągłej tarczy
wiednio programując włączanie i wyłą- pracy. A tak w ogóle, moi Drodzy, autor zegarowej. Nic nie stoi na przeszkodzie,
ELEKTRONIKA DLA WSZYSTKICH 12/96 7
Projekty AVT
Projekty AVT
Projekty AVT
Projekty AVT
Projekty AVT
Rys. 1. Schemat ideowy zegara.
aby do programatora dołączyć klasyczny 4060, znany już nam z opisu timerka zostanie dalej: do bramki U5B i na we-
( no proszę, co to się porobiło: wyświet-  do jajek , gdzie układ ten pełnił iden- jście licznika adresującego pamięć. Ten
lacze siedmiosegmentowe są  klasycz- tyczną funkcję. Generator jest stabilizo- sam impuls kierowany zostaje także na
nym układem, a okrągła tarcza zegaro- wany rezonatorem kwarcowym złącze Z2 i przewodem taśmowym do
wa, znana od stuleci - ekstrawagancją!) 32768Hz, tanim i powszechnie dostęp- tarczy zegarowej, której schemat ideowy
rysunku 2
układ wyświetlający z wyświetlaczami nym elementem stosowanym w zegar- widzimy na rysunku 2
rysunku 2
rysunku 2
rysunku 2.
LED. Odpowiednia płytka została już za- kach naręcznych. Na wyjściu U1 otrzy- Impulsy minutowe są tu kierowane na
projektowana i jeżeli Koledzy zechcą, jej mujemy po czternastokrotnym podziale wejście pierwszego z dwóch połączo-
opis zostanie opublikowany. przez 2 częstotliwość 2Hz. Ponieważ po- nych kaskadowo liczników - U8B. Licznik
rysunku 1
Na rysunku 1
rysunku 1 widzimy schemat elekt- trzebny nam jest przebieg o okresie rów- ten zlicza pojedyncze minuty i przesyła
rysunku 1
rysunku 1
ryczny programatora. Sercem układu jest nym jednej minucie musimy dokonać ko- do licznika U8A impulsy o okresie rów-
znana już nam pamięć SRAM - 6116. Na- lejnego podziału częstotliwości, tym ra- nym 10 min. Zadaniem licznika U8A jest
szym zamiarem jest programować czyn- zem prze 120. Rolę kolejnego dzielnika zliczanie dziesiątków minut i sterowanie
ności wykonywane przez sterowane pełnią dwa liczniki binarne zawarte kolejnym licznikiem U10B. Ponieważ jed-
urządzenia w rastrze 1 min, co oznacza w strukturze układu U2 - 4520. W mo- nak godzina ma 60 minut licznik U8A mu-
że najkrótszy czas na jaki takie urządze- mencie osiągnięcia prze te liczniki stanu si być zerowany po osiągnięciu stanu
nie może zostać włączone wynosić bę- 120 czyli 01111000 diody D4...D7 0101 . Zostało to zrealizowane za po-
(BIN) (BIN)
dzie 1 min. Czy aby taka ilość informacji przestają zwierać do masy wejście prze- mocą diod D37 i D38, które w momen-
zmieści się w pamięci? Policzmy: doba rzutnika RS zrealizowanego na bramkach cie wystąpienia na wyjściach U8A stanu
ma 24 godziny, a zatem musimy zmieś- U14C i U14D. Przerzutnik ten zmienia 0110 przestają zwierać wejście zeru-
(BIN)
cić w pamięci 24x60=1440 bajtów. Na- swój stan, zerując liczniki z układu U2, jące licznika do masy, powodując jego
sza pamięć ma 2kB, czyli że wymagana a na wejście bramki U5C przekazany zo- natychmiastowe wyzerowanie.
ilość informacji zmieści się w niej, a na- staje kolejny impuls minutowy. Nade- Kolejnym blokiem tarczy zegarowej
wet zostanie trochę miejsca. Pamięć ad- jście wstępującego zbocza impulsu zega- jest układ wyświetlania godzin. Licznik
resowana jest przez dwunasto stopnio- rowego powoduje wyzerowanie prze- binarny U10B steruje wejściami dekode-
wy licznik binarny typu 4040, tak więc na rzutnika RS i cykl zliczania rozpoczyna się ra BCD - 1z10 U9. Do wyjść dekodera
wejście tego licznika musimy podawać od początku. Zakładając, że drugie we- dołączone są diody LED D25...D34 wy-
impulsy o częstotliwości 1/60 Hz, jeden jście bramki U5C jest aktualnie w stanie świetlające godziny od 12 do 9. Tu pod-
impuls na minutę. Jako generator częs- wysokim (zegar pracuje w trybie odmie- czas projektowania układu zaczęły się
totliwości zegarowej pracuje układ U1 - rzania czasu) to impuls ten przekazany kłopoty: jak wyświetlić pozostałe dwie
8 ELEKTRONIKA DLA WSZYSTKICH 12/96
Projekty AVT
Projekty AVT
Projekty AVT
Projekty AVT
Projekty AVT
Rys. 2. Schemat ideowy tarczy zegarowej.
godziny? Produkowane są wprawdzie przekazane na wejście zerujące licznika - liczniki U1 i U2 zostaną wyzerowane
dekodery zamieniające kod binarny na U4 kończąc w ten sposób 24 godzinny - otwarta zostanie bramka U5D, co
kod 1 z 16, są to jednak elementy wyjąt- cykl zapisu lub odtwarzane informacji umożliwi sterowanie zegara impulsami
kowo kosztowne. Poradziliśmy sobie z pamięci U3. pochodzącymi z generatora o regulo-
więc w inny sposób. Wyświetlanie go- Przez cały czas pracy zegara w trybie wanej częstotliwości, zrealizowanego
dziny 10 i 11 zostało zrealizowane za po- wyświetlania aktualnego czasu i odtwa- na układzie NE555 - U6.
mocą kombinacji bramek U11B i C i U12 rzanie zapisanych w pamięci danych na W tym momencie nasz zegar pracuje
A i B. Prześledz
my dokładnie zasadę wejściu OE\ U3 panuje stan niski i w związ- tak, jak opisano wyżej z jednym wyjąt-
działania tego fragmentu układu. ....No ku z tym dane zapisane w tej pamięci kiem: zamiast ciągu impulsów o okresie
tak, autor (znany z roztargnienia) zupeł- przekazywane są na jej wyjścia i dalej za równym jednej minucie do liczników ze-
nie zapomniał, jak te bramki działają i nic pośrednictwem złącza taśmowego do gara i licznika adresującego pamięć do-
nie wskazuje aby mógł sobie to przypo- modułu wykonawczego AVT-2098. prowadzane są impulsy generowane
mnieć przed upływem miesiąca. Zwraca Pozostałe elementy układu omówimy przez U6. Częstotliwość tych impulsów
się więc do Kolegów z prośbą o pomoc tak, aby ten fragment tekstu był jedno- możemy zmieniać od ok. 0,5 Hz do zera,
i obiecuje nagrodę. Kto do czasu ukaza- cześnie instrukcja obsługi zegara. To czyli do zatrzymanie zegara na dowolnie
nia się drukiem następnego numeru wszystko, co opisaliśmy do tej pory od- długi okres czasu. Efekt zatrzymania pra-
EdW nadeśle do redakcji prawidłowe ob- nosiło się do pracy już zaprogramowane- cy generatora U6 realizujemy w najprost-
jaśnienie działania tego fragmentu ukła- go zegara w trybie wyświetlania bieżące- szy sposób: przecinając ścieżkę oporową
du, ten wez
mie udział w losowaniu na- go czasu. Jak jednak zaprogramować potencjometru R6 w punkcie oznaczo-
grody: kitu AVT-2067. nasz zegar i jak ustawić na nim aktualny nym na schemacie  x . Tak więc może-
Osiągniecie przez licznik U10B stanu czas? my na naszym zegarze ustawić dowolna
1100 spowoduje podanie na wejścia godzinę i zatrzymać go na dowolnie długi
(BIN)
Programowanie zegara
bramki U12C stanów wysokich i natych- okres czasu. Programowanie rozpoczy-
Programowanie zegara jest czynnoÅ›-
miastowe wyzerowanie tego licznika. namy od godziny 1201, tak więc zegar za-
cią wymagającą dużej uwagi, dlatego tez
Ostatnim z szeregu liczników jest trzymujemy gdy na jego tarczy wyświetli
najlepiej przygotować sobie  rozpiskę
U10A. Wykorzystujemy tylko jedno jego się ten właśnie czas i zapali się dioda D42,
jakie urzÄ…dzenia i o jakiej godzinie majÄ…
wyjście - Q0, które zmienia swój stan po oznaczająca  PM - po południu. Przesta-
się włączać lub wyłączać.
każdym cyklu licznika U10B, czyli po wiamy teraz przełącznik S9 w pozycję RE-
Ustawiamy przełącznik S10 w pozycji
upływie kolejnych 12 godzin. Dioda D42 CORD, co spowoduje pojawienie się stanu
połączona z tym wyjściem za pośrednict- oznaczonej na schemacie SET. Konsek- wysokiego na wejściu OE\ pamięci 6116
wem bufora zrealizowanego na bramce wencje tego będą następujące: blokującego odczyt danych. Jednocześ-
U11A pełni funkcję sygnalizacji  PM - bramka U5C przekazująca impulsy mi- nie otwarta zostanie bramka U5A, a prze-
i  AM , co bardzo ułatwia programowa- nutowe do liczników zostanie za- łączniki S1-S8 zostaną dołączone do ma-
nie zegara. Wstępujące zbocze sygnału mknięta przez wymuszony na jej we- sy. Ustawiamy teraz tymi przełącznikami
z wyjścia Q0 licznika U10A zostaje po aktualną kombinację włączonych lub wyłą-
jściu 9 stan niski za pomocą rezystora
zróżniczkowaniu przez kondensator C11 czonych urządzeń wykonawczych. Urządze-
R9
ELEKTRONIKA DLA WSZYSTKICH 12/96 9
Projekty AVT
Projekty AVT
Projekty AVT
Projekty AVT
Projekty AVT
nia te nie muszą być jeszcze dołączone su 1200 zatrzymujemy zegar i przestawia- Jeszcze parę słów na temat zasilania
do modułu AVT-2098, ponieważ w każ- my przełącznik RECORD do poprzedniej zegara - programatora. Układ nie posiada
dym przypadku ich stan sygnalizowany pozycji. Możemy teraz sprawdzić  w własnego zasilacza i z założenia zasilany
jest za pomocą diod LED D17...D24. Diody przyspieszonym tempie poprawność jest z modułu wykonawczego AVT-2098.
te palą się zarówno przy zapisie jak i przy programu. Ze względu na zastosowanie pamięci
odczycie, umożliwiając zorientowanie się 6116 układ wymaga zasilania +5VDC i ta-
Ustawianie czasu
w stanie urządzeń wykonawczych nawet kiego właśnie napięcia dostarcza zasilacz
Przełączamy zegar w tryb SET za po- wbudowany w moduł AVT-2098. Jednak
znacznie oddalonych od zegara.
Obracając potencjometrem R6 uru- mocą przełącznika S10 i ustawiamy ze- niewiele wart byłby programator, który
gar  z wyprzedzeniem w stosunku do
chamiamy teraz nasz zegar, a sposób mając pracować nieraz przez wiele tygo-
aktualnego czasu zegarowego. Np. Jeże- dni,  ogłupiałby po nawet krótkotrwa-
programowania zależy teraz wyłącznie
li na zegarze wzorcowym mamy godzinÄ™
od naszego refleksu. Możemy zmieniać łym wyłączeniu prądu. Dlatego też nasz
1229 to na naszym zegarze ustawiamy
ustawienie przełączników S1...S8 nie układ został wyposażony w zasilanie
1230. W chwili osiągnięcia przez zegar
przerywając pracy zegara albo tez przed awaryjne, ze względu na minimalny po-
każdą zmianą programu zatrzymywać ze- wzorcowy ustawionego czasu przesta- bór prądu - cztery baterie alkaliczne R6.
wiamy z powrotem przełącznik S10. Wy- Płynnemu przełączaniu zasilania z zasad-
gar, przestawiać przełączniki i ustawiać
zerowane uprzednio liczniki U1 i U2 roz- niczego na awaryjne służy kombinacja
kolejny czas, w którym ma nastąpić
pocznÄ… pracÄ™ i nasz zegar zostanie do- diod D1, D2 i D3. Aha, jeszcze jedno: nie
zmiana programu.
Po zaprogramowaniu całego 24 go- kładnie zsynchronizowany z zegarem
wszystkie sytuacje można zawczasu
dzinnego cyklu, czyli po osiągnięciu cza- wzorcowym.
przewidzieć i autor ubolewa, że musi
Rys. 4. PÅ‚ytka
częśći pamiętającej.
Rys. 3. Płytka części programującej.
Rys. 5. PÅ‚ytka drukowana tarczy.
10 ELEKTRONIKA DLA WSZYSTKICH 12/96
Projekty AVT
Projekty AVT
Projekty AVT
Projekty AVT
Projekty AVT
prosić Kolegów o dokonanie małej zmia- odległość diod od płytki. Lutujemy tylko wiercimy w filtrze 11 otworów: 10 przez
ny w, być może już wykonanym sterow- po jednej nóżce każdej z diod. otwory w środkowych punktach lutowni-
niku AVT-2098. Stabilizator napięcia 2. Pozostałe diody wkładamy w płytkę czych przełączników S1...S8 i jeden po-
7805 musimy w tym układzie wymienić i całość kładziemy na równej powierzch- środku pola przeznaczonego na zamon-
na stabilizator z tego samego typoszere- ni odwracamy elementami w dół. towanie potencjometru R6.
gu, ale na napięcie 6V. Czynność ta, ze 3. Mając zapewnione idealnie równe Uwaga! Płytka posiada metalizację ot-
względu na zastosowanie w sterowniku odległości diod od płytki lutujemy po jed- worów i użycie wiertła o zbyt wielkiej
płytki jednostronnej nie powinna nikomu nej nóżce każdej diody. średnicy doprowadzi z całą pewnością
sprawić najmniejszego kłopotu. 4. Wyrównujemy diody tak, aby two- do jej uszkodzenia.
Podczas normalnej pracy, kiedy układ rzyły idealny okrąg i lutujemy pozostałe Jeżeli więc nie posiadamy wiertełka
jest zasilany z sieci na złączu Z3 i na we- nóżki. 0,8mm lub cieńszego, to musimy zazna-
jściu Z1 - 14 panuje teraz napięcie 6VDC. Prawdziwe kłopoty zaczną się dopiero czyć miejsca na otwory w filtrze za po-
Na diodzie D1 spolaryzowanej w kierun- przy montażu płytki B. Tu musimy postą- mocą igły krawieckiej.
ku przewodzenia odkłada się ok. pić dokładnie wbrew regułom: rozpocz- Przełączniki S1...S8 muszą być przylu-
0,6...0,7V i nasz układ jest zasilany napię- niemy montaż wprawdzie od rezysto- towane do powierzchni płytki idealnie ró-
ciem ok. 5,3V, co całkowicie mieści się rów, ale potem przejdziemy do elemen- wno, dokładnie pośrodku pól lutowni-
w granicach bezpiecznego obszaru pracy tów największych: dziesięciu przełączni- czych i idealnie pod kątem 90o do po-
kostki 6116 (pozostałe układy są wyko- ków. Do tego etapu montażu musimy wierzchni płytki. Przełączniki lutujemy
nane w technologii CMOS!). Prąd z bate- podejść z największą uwagą, ponieważ kolejno, pamiętając że po przylutowaniu
rii nie płynie, ponieważ spadek napięcia po przylutowaniu wszystkich przełączni- następnego nie będziemy już mogli
na połączonych szeregowo diodach D2 ków jakiekolwiek poprawki będą bardzo zmienić ustawienia poprzedniego.
i D3 znacznie przekracza 1V. Po wyłącze- trudne. Zanim jednak cokolwiek do płytki Po przełącznikach przyjdzie kolej na
niu napięcia sieci układ automatycznie B przylutujemy, posłużymy się nią jako wlutowanie diod D17...D24. Będzie to
przełącza się na zasilanie bateryjne i zasi- matrycą do wywiercenia otworów w pły- czynność wymagająca dużej zręczności
lany jest napięciem ok. 4,6VDC, co także cie czołowej układu - czerwonym filtrze. ponieważ wlutowane już w płytkę prze-
umożliwia zachowanie informacji Płytkę składamy równo z filtrem o zabez- łączniki utrudniają do nich dostęp. Musi-
w 6116 i prawidłową pracę układu zega- pieczamy przed przesunięciem taśmą sa- my jednak zachować taka kolejność
ra. Wyłączone zostaną jedynie wyświet- moprzylepną. Następnie poprzez płytkę montażu, ponieważ wlutowanie diod
lacze siedmiosegmentowe, jako elemen-
ty pobierające najwięcej energii (Czytel-
WYKAZ ELEMENTÓW
WYKAZ ELEMENTÓW
WYKAZ ELEMENTÓW
WYKAZ ELEMENTÓW
WYKAZ ELEMENTÓW
nicy sami przeanalizujÄ…, dlaczego tak siÄ™
stanie). T1, T2, T3, T4, T5, T6, T7, T8:
Rezystory
Rezystory
Rezystory
Rezystory
Rezystory
BC548 lub odpowiednik
RP1: 2,2...10kW
Montaż i uruchomienie
U1: 4060
R1: 330kW
rysunkach 3, 4 5
Na rysunkach 3, 4 i 5 widzimy roz-
rysunkach 3, 4 5
rysunkach 3, 4 5
rysunkach 3, 4 5
U2, U10: 4520
R2: 1,5MW
mieszczenie elementów na płytkach dru-
U3: 6116
R3, R4: 10kW
kowanych. Dopiero teraz okazuje się, że
U4: 4040
R6: potencjometr obrotowy
mamy aż trzy płytki! Cały fragment ukła-
U5, U12: 4011
470kWA
du, którego schemat przedstawiony jest
U6: NE555
R5, R7, R9, R10, R27, R28:
na rysunku 1 został umieszczony na
100kW
dwóch płytkach, połączonych ze sobą U7, U13: 4543
pod kÄ…tem prostym. PÅ‚ytka A jest jedno- R8: 1kW
U8: 4518
cześnie płytą czołową urządzenia. Zoba-
R11, R13, R15, R17, R19, R21,
U9: 4028
czycie, jak to rozwiÄ…zanie przyczyni siÄ™
R23, R25: 22kW
U11 4073
do zapewnienia całej konstrukcji zwar-
R12, R14, R16, R18, R20, R22,
U14 : 4001
tości i jak zminimalizowanie ilości prze-
R24, R26: 560W
W1, W2 : wyświetlacz
wodów połączeniowych zwiększy nieza-
Kondensatory
Kondensatory
Kondensatory
Kondensatory
Kondensatory
7 segmentowy, anoda
wodność zegara.
C1: 33pF
Różne
Różne
Różne
Różne
Różne
Montaż elementów elektronicznych
C2: 50pF trymer
Q1: kwarc 32768Hz
będzie trywialnie prosty, natomiast przy
C3: 4,7µF/16V
montażu przełączników, diod i składaniu S1...S10: przełącznik dwupozycyjny
C4, C6, C7, C8, C10: 100nF
całości autor obiecuje swoim Kolegom
Z1: gniazdo do wtyku przewodu
 krew, pot i łzy , ale to właśnie my
C5, C9: 220µF/16V
taśmowego 14 lub goldpin 2x7
wszyscy lubimy!
C11, C12, C13: 10nF
Z2, Z4: gniazdo do wtyku
Montaż elementów elektronicznych
przewodu taśmowego 10 lub
Półprzewodniki
Półprzewodniki
Półprzewodniki
Półprzewodniki
Półprzewodniki
na płytkach A i C przeprowadzamy
goldpin 2x5
D1, D2, D3, D39, D40, D41:
w sposób typowy, rozpoczynając od ele-
Z3: ARK2
1N4001 lub odpowiednik
mentów o najmniejszych gabarytach,
Obudowa typu KM-60
D4...D8, D37, D38: 1N4148 lub
a kończąc na największych. Problem mo-
odpowiednik
Filtr KM-60 czerwony lub zielony
żemy mieć tylko z równym wlutowa-
(w zależności od koloru diod)
D9...D16: BAT43 lub odpowiednik
niem dwunastu diod LED na tarczy zega-
Przewód taśmowy ok. 30 cm
D17...D24: LED 5mm czerwona
rowej. Autor proponuje następująca ko-
z wtykami AWP-10
lub zielona
lejność postępowania:
Goldpiny kÄ…towe 16 szt.
1. Wlutowujemy najpierw trzy diody, D25...D36: LED8mm czerwona lub
tak aby utworzyły one trójkąt równora- zielona
mienny. Czynność tą wykonujemy wyjąt- D42: LED prostokątna czerwona
kowo starannie, zachowujÄ…c identycznÄ…
lub zielona
ELEKTRONIKA DLA WSZYSTKICH 12/96 11
Projekty AVT
Projekty AVT
Projekty AVT
Projekty AVT
Projekty AVT
Rys. 6.
w pierwszej kolejności uniemożliwiłoby
podejście z lutownicą do pól lutowni-
czych przełączników. Diody te montuje-
my podobnÄ… metodÄ… jak diody na tarczy
zegarowej: najpierw dwie skrajne (po
jednej nóżce), potem wyrównujemy po-
łożenie środkowych diod i lutujemy ca-
łość.
Po uporaniu się z diodami i przełączni-
kami pozostaje nam już tylko połączenie
ze sobą płytek i złożenie całości. Płytki
A i B Å‚Ä…czymy za pomocÄ… szeregu kÄ…to-
wych goldpinów. Czynność ta jest prosta
i nie wymaga komentarza. Płytkę C dołą-
czamy do reszty układu za pomocą prze-
wodu taśmowego. I tu uwaga: gniazdo
do złącza taśmowego na płytce B wluto-
wane jest od strony elementów, a na
płytce C, z oczywistych powodów, od
strony lutowniczej. W zwiÄ…zku z tym
wtyki musimy zamocować do kabla od-
ry-
wrócone o 180o, tak jak pokazano na ry-
ry-
ry-
ry-
sunku 6
sunku 6
sunku 6.
sunku 6
sunku 6
Na zakończenie pracy rozwiercamy do
potrzebnej średnicy otwory w płycie czo-
łowej - filtrze i skręcamy cały pakiet.
W zależności od długości ośki potencjo-
metru R6 montujemy go albo na płytce
B albo bezpośrednio na płycie czołowej.
rysunku 7 umieszczony jest rysunek
Na rysunku 7
rysunku 7
rysunku 7
rysunku 7
maski, którą możemy założyć pod filtr.
Rysunek należy przenieść metodą ksero-
graficznÄ… na przezroczystÄ… foliÄ™.
Ostatnia, wstydliwa sprawa. Pomimo
usilnych starań autorowi nie udało się
znalez
ć obudowy do tarczy zegarowej.
Niestety, moi Drodzy musicie jakoś so- udało się autorowi znalez
ć. Jeżeli coś sprawa jest prosta. W przeciwnym wy-
bie poradzić. Czego jak czego, ale wyob- ciekawego wymyślicie, to bardzo prosi- padku pozostaje nam długotrwała regula-
raz
ni Czytelnikom EdW nie brakuje my podzielcie się z innymi Czytelnikami cja polegająca na porównywaniu czasu
i z pewnością jakoś sobie poradzicie. waszym know how! odmierzanego przez nasz zegar z cza-
W egzemplarzu modelowym zegara obu- Zmontowany układ nie wymaga uru- sem  radiowym lub innym dokładnym
dowa tarczy była zrobiona z... obciętego chamiania, ale jedynie regulacji częstotli- zegarem.
lejka do butelek, ale odpowiedniego filtru wości generatora z U1. Jeżeli mamy do
Zbigniew Raabe
Zbigniew Raabe
Zbigniew Raabe
Zbigniew Raabe
Zbigniew Raabe
do zasłonięcia diod i wyświetlaczy nie dyspozycji miernik częstotliwości, to
Rys. 7.
12 ELEKTRONIKA DLA WSZYSTKICH 12/96