ZAGROŻENIA
coraz skuteczniej eliminuje europejskie
żabki. Sytuacja ta dotyczy zresztą nie tylko
płazów.
W naszym kraju występuje 18 ga- Pierwsze globalne studium poświęco-
tunków płazów i wszystkie podlegają ne sytuacji płazów nie tchnie optymiz-
ochronie. Wśród nich znajduje się trasz- mem; wynika z niego, że 1/3 tych zwierząt
ka grzebieniasta (największa z naszych grozi wymarcie. Załamanie się liczebności
traszek), którą wpisano do Polskiej płazów może ostrzegać, że nasze środo-
Czerwonej Księgi Zwierząt. Jest także wisko jest w gorszym stanie, niż sądzimy.
wymieniona, wraz z dwoma spotykany- Płazy reagują bowiem nawet na subtel-
mi u nas kumakami - nizinnym i gór- ne zmiany w ekosystemach, których my
skim - w tzw. Dyrektywie Siedliskowej jeszcze nie zauważamy. Pora wyciągnąć
UE, która zobowiązuje do szczególnej z tego wnioski.
ochrony miejsc rozrodu, migracji i zi- ***
mowania tych zwierząt. W tym kontekście jeszcze bardziej
rośnie wartość wszelkich podejmowanych
dis, zakażający skórę dorosłych płazów i dla ochrony płazów akcji, które nieraz
bytujący w ich larwach. Ponieważ skóra przedstawiane były w EKOŚWIECIE.
płazów (która musi być stale wilgotna) od- Cieszy, że uczestniczy w nich coraz więcej
grywa istotną rolę w pobieraniu wody i młodych osób. Akcje polegają m.in. na
oddychaniu, jest cienka i silnie unaczynio- oznaczaniu miejsc, gdzie płazy licznie prze-
na, cokolwiek złego dzieje się z tą tkanką, chodzą przez jezdnie, ustawianiu barier
jest dla zwierząt bardzo niebezpieczne. przy ruchliwych trasach, przenoszeniu żab
Kijanki atakowane są przez grzyba, ale i ropuch, oczyszczaniu zbiorników wod-
żyją. Po przeobrażeniu się w żabki, płazy nych ze śmieci i nadmiernej roślinności,
bardzo szybko giną, gdy wyjdą ze stawu. odtwarzaniu oczek wodnych, a także wy-
Nie ma praktycznie metody wyelimino- szukiwaniu i opisywaniu stanowisk roz-
wania tej grzybiczej choroby. Występuje rodu płazów. Te ostatnie są coraz częściej
ona głównie w Australii, Ameryce Północ- oznaczane tablicami i oddawane młodzie-
nej i Środkowej, na Karaibach i - niestety - ży szkolnej pod opiekę sprawowaną pod
rozprzestrzenia się. Jest już odpowiedzial- kierunkiem nauczycieli biologii.
na za wyniszczenie jednego z gatunków Na załączonej fotografii przykładowe
ropuch w Tanzanii, zaczęto ją też wykry- oznakowanie przy potoku Gościejów w
wać u ropuch europejskich. Wiśle. To jedna z gmin objętych progra-
mem  Ochrona cennych miejsc rozrodu
Globalne ocieplanie się klimatu umoż- płazów w woj. śląskim . Realizowany jest
liwia nadto wkraczanie na nowe obszary on przez Koło Górnośląskie Polskiego To-
gatunków płazów związanych z innymi re- warzystwa Przyjaciół Przyrody proNatura
gionami, nierzadko bardzo egzotycznych. i Dział Przyrody Muzeum Górnośląskie-
Takie inwazyjne gatunki zaczynają wy- go w Bytomiu. Cenne stanowiska rozro-
pierać z siedlisk rodzime, przyczyniając du płazów, po wcześniejszym uzgodnieniu
się do ich wymierania. Bywa, że są nosi- z samorządami lokalnymi, oznaczane są
cielami chorób i pasożytów, na które same tablicami, na których zapisano następu-
są uodpornione, a które dziesiątkują miej- jące dane: nazwa projektu; wykonawcy
scowe gatunki. Do tego procesu człowiek projektu; opiekun stanowiska; z
ródła do-
sam przykłada rękę. W Europie Zachod- finansowania. Podobne programy realizo-
niej biolodzy najczęściej podają przyk- wane są też w innych regionach Polski.
ład sprowadzonej tam z Ameryki Pn.
dla smakoszy udek żaby ryczącej, która Wojciech Siński
RYS. JOANNA CZARNECKA, LO KÓRNIK
KONKURS  MOJA ZIEMIA - MÓJ ŚWIAT 2003
NR 4 (141) KWIECIEC
2005