Szukaj innych materiałów:
www.matura-exit.pl
KULTURA POLITYCZNA
ogólna charakterystyka zagadnienia
Autor: Tomasz Matyja
DEFINICJA: kultura polityczna jest to całokształt indywidualnych i grupowych postaw danego
społeczeństwa, będących wyrazem uznawanych wartości i posiadanej wiedzy, odnoszących się
do świata zjawisk politycznych, a w szczególności do systemu władzy państwowej.
Czynniki składowe kultury politycznej:
Aby określić poziom kultury politycznej danej jednostki, grupy czy społeczeństwa, musimy
wpierw przyjąć, iż istnieją pewne istotne i mierzalne kryteria, które stanowią jej składowe.
Powszechnie wyróżnia się cztery takie kryteria:
" poznawcze
" normatywne
" oceniające
" emocjonalne
poznawczy - wiedza na temat procesów i faktów politycznych; może być ona zgodna z
rzeczywistym stanem rzeczy, bądz
też oparta na jakichś przesądach, stereotypach
normatywny - wartości zasady, które zdaniem członków danej jednostki, grupy czy danego
społeczeństwa powinny kształtować sferę polityki.
oceniający - opinie i sądy wartościujące na temat zasad życia politycznego oraz działających
w nim instytucji
emocjonalny - postawy i zachowania prezentowane w życiu publicznym; odnosi się zarówno
do samych polityków jak i do politycznych zachowań elektoratu
Typologia kultury politycznej według podziału Gabriela Almonda i Sidney a Verba:
Typ zaściankowy, zwany też parafialnym
Charakteryzuje się małym zainteresowaniem zagadnieniami politycznymi, a w związku z tym
małą aktywnością polityczną. Społeczeństwo nie przypisuje sobie żadnej roli w procesach
politycznych, a także nie dostrzega znaczenia jakie ona wywiera na indywidualne życie
jednostek. Jest zamknięty na kontakty ze światem zewnętrznym, a dominujący model życia
- 1 -
Szukaj innych materiałów:
www.matura-exit.pl
politycznego (uznane wartości, tradycja itp.) traktowany jest jako właściwy. Często opiera się
na stereotypach.
Typ poddańczy
Cechuje się uległością rządzonych wobec rządzących. Dane społeczeństwo pomimo posiadania
określonej wiedzy i świadomości wagi, z jaką procesy polityczne wpływają na kształt życia grup
i jednostek, nie widzi potrzeby angażowania się w politykę, przyjmując, iż zadanie to należy do
elity władzy. Charakteryzuje się biernością i rezygnacją z czynnego udziału w kształtowaniu
życia publicznego.
Typ uczestniczący
Charakteryzuje społeczeństwo w państwie, w którym istnieją  nie tylko na poziomie instytucji,
ale także pewnych nawyków społecznych  ustabilizowane i w pełni ukształtowane przekonania
na temat roli polityki w modelowaniu życia poszczególnych grup i jednostek. Społeczeństwo
cechuje duży stopień aktywności społecznej, co wypływa bezpośrednio ze świadomości
możliwości jakie niesie za sobą aktywny udział w życiu politycznym.
Oczywiście, model, który został zaprezentowany przez Almonda i Verba uznać należy za
idealny; w rzeczywistości bowiem w każdym społeczeństwie dochodzi do wymieszania
elementów różnych typów kultur politycznych. W największej ilości przypadków zaściankowego
z poddańczym oraz poddańczego z uczestniczącym.
Funkcje kultury politycznej
REGULACYJNA - porządkuje działania w sferze życia publicznego
SOCJALIZACJI POLITYCZNEJ - reguluje proces chodzenia członków danej społeczności w
życie publiczne
INTEGRACYJNA - poprzez istnienie akceptowanego zbioru reguł, ujednolica reguły życia
publicznego
- 2 -