Zasady pielęgnacji i rodzaje zabiegów dla cery dojrzałej i naczynkowej
Cera dojrzała
Organizm podlega w ciągu życia różnym, na ogół niekorzystnym zmianom. Starzenie się
jest procesem fizjologicznym i jest nieuniknione. Skóra może starzec się szybciej niż cały
organizm, ponieważ na nią właśnie oddziałują środowiskowe czynniki przyśpieszające
starzenie się. Broniąc reszty ciała przed wpływem słońca i zanieczyszczeń zaczyna
zdradzać nasz wiek. W zjawisku starzenia się skóry odgrywają rolę dwa równolegle
przebiegające procesy: starzenie się zewnątrzpochodne, czyli słoneczne oraz starzenie
się genetyczne, nazywane "prawdziwym". Wpływ uszkadzających czynników środowiska
powoduje przedwczesne starzenie się skóry, co jest najbardziej widoczne w miejscach
narażonych na przewlekłe działanie światła - na skórze twarzy i rąk. Rozmiar uszkodzeń
powstających pod wpływem promieni ultrafioletowych w skórze niechronionej ocenia się
nawet jako 80% wszystkich obserwowanych zmian aż do 45-50 roku życia, czyli do
przekwitania organizmu. Dopiero potem, w obrazie starzejącej się skóry zaczynają
przeważać elementy starzenia genetycznego. Promieniowanie ultrafioletowe UV poza
pożądanym wpływem jakim jest wytwarzanie witaminy z grupy D w skórze jest również
najistotniejszym czynnikiem zewnętrznym wpływającym na proces starzenia skóry,
którego głównym i naturalnym zródłem jest słońce. Promieniowanie ultrafioletowe to
promieniowanie elektromagnetyczne o długości fali od 200 do 400 nm i zostało
podzielone na trzy główne zakresy wywołujące różne efekty biologiczne: UVC fale o
zakresie 200-290nm, UVB fale o zakresie 290-320nm oraz UVA fale o zakresie 320-
400nm. Promieniowanie UVC ma najwyższą energię, ale jest prawie całkowicie
pochłaniane przez warstwę ozonową atmosfery otaczającej ziemię. Promienienie UVB
penetruje naskórek i skórę właściwą. Ten zakres promieniowania jest głównie
odpowiedzialny za odczyny rumieniowe pojawiające się po 12-24 godzinach od
ekspozycji oraz pigmentację skóry rozwijającą się od 48 do 72 godzin od ekspozycji na
światło. W wyniku jego działania dochodzi do powstawania wciąż pożądanej przez nas
opalenizny. Niestety charakteryzuje się ono silnym działaniem rumieniotwórczym,
powoduje tzw. oparzenia słoneczne, przyspiesza starzenie się skóry i sprzyja rozwojowi
jej nowotworów. Choć promieniowanie UVA w ograniczonych dawkach nie wywołuje
zaczerwienienia i zmiany zabarwienia skóry, w połączeniu z promieniowaniem UVB może
być przyczyną natychmiastowych odczynów rumieniowych oraz długo utrzymującej się
1
hiperpigmentacji. Dodatkowo frakcja UVA zwiększa wrażliwość skóry na światło w
obecności fotouczulaczy, do których zaliczmy miedzy innymi antybiotyki z grupy
sulfonamidów, ziele dziurawca i tetracykliny. Ze względu na długość fali UVA penetruje
skórę znacznie głębiej niż UVB - dochodzi do tkanki podskórnej. UVA jest odpowiedzialne
za główną przyczynę uszkodzeń skóry wywołanych promieniowaniem UV: fotostarzenie,
odczyny fotoksyczne i fotoalergiczne, nowotwory skóry. Jego natężenie jest takie samo
przez cały dzień, od rana do wieczora, niezależnie od pogody oraz pory roku. Zimą jest
równie intensywne jak latem, przenika przez chmury, szyby okienne, samochodowe.
Główne zmiany starzenia genetycznego powstają w skórze właściwej. Polegają one na
degradacji włókien kolagenowych i sprężystych. Elastyczne do tej pory włókna kolagenu
stają się mniej uporządkowane, a pomiędzy cząsteczkami białek tworzą się niewłaściwe
połączenia. Wszystko to wpływa ujemnie na sprężystość i jędrność skóry. Występuje
wówczas regres tkanki tłuszczowej, co prowadzi do powstania zmarszczek. Lipidy
substancji międzykomórkowej (kwasy, tłuszcze i ceramdy) utleniają się i proces
wytwarzania naturalnego czynnika nawilżającego NMF zostaje zakłócony, w wyniku
czego dochodzi do suchości i silnego złuszczania naskórka. Na skutek działania
złożonego mechanizmu starzenia genetycznego zanikowi ulega rozrodcza żywa warstwa
naskórka i maleje liczba podziałów komórkowych. Dodatkowo w wyniku działania
promieniowania UV zewnętrzna martwa warstwa naskórka staje się niespójna i gruba.
Proces starzenia polega więc na tym, że skóra staje się sucha, mało elastyczna,
chropowata, pokryta zmarszczkami, a z wiekiem zaczynają pojawiać się przebarwienia i
odbarwienia, naczyniaki, plamy soczewicowate, brodawki, łojotokowe zmiany zastoinowe,
jak również nadmierne rogowacenie. Starzenie genetyczne powoduje też obniżenie
zdolności komórek do prawidłowego reagowania na różne bodzce wzrostowe i
zmniejszenie sprawności metabolicznej. Dochodzi wtedy do spowolnienia wytwarzania
nowych włókien podporowych przez komórki skóry i znacznego osłabienia zdolności
regeneracyjnych naskórka. Z wiekiem bardzo wiele genów, które za młodu przyśpieszały
podziały komórkowe, wzrost i aktywność, zaczyna pracować mniej intensywnie i do głosu
dochodzą geny supresorowe, czyli takie, których głównym zadaniem jest hamowanie i
spowalnianie. W całym organizmie i w skórze zaczynają przeważać procesy zanikowe. Z
punktu widzenia zachodzących zmian ważne jest, aby o skórę zadbać możliwie wcześnie,
ponieważ z czasem nawet najlepsze kosmetyki i zabiegi działają gorzej i zmęczona skóra
korzysta z nich dużo wolniej, gdyż receptory komórkowe odpowiedzialne za przyswajanie
różnych bodzców stają sie mniej czułe na pobudzający je wpływ substancji odżywczych i
wzrostowych. Zabiegi kosmetyczne działają nie tylko w miejscu ich wykonania, ale
wpływają bardziej lub mniej na cały organizm. Zgodnie z tą zasadą pielęgnacja cery
2
dojrzałej nie powinna być traktowana odrębnie, ale w kontekście całego organizmu.
Pielęgnacja cery dojrzałej powinna odbywać sie zgodnie z dewizą "należy dostarczyć
skórze tego, czego ona sama nie może już wytworzyć", czyli tłuszcze i wodę. Brak tych
czynników powoduje, że bariera ochronna skóry nie spełnia swoich funkcji, przez co
skóra jest bardziej podatna na działanie czynników zewnętrznych. Te braki należy
uzupełnić i zarówno podczas pielęgnacji domowej, jak i w czasie zabiegów w gabinecie
kosmetycznym należy kierować się określonymi kryteriami.
Zalecenia pielęgnacyjne dla skóry dojrzałej:
Do demakijażu powinno się używać mleczka kosmetycznego unikając jednocześnie
stosowania mydła. Mydło narusza naturalny płaszcz lipidowy, który przy skórze dojrzałej
jest znacznie cieńszy, ponieważ gruczoły łojowe i potowe pracują wolniej. Także częste
prysznice i kąpiele z dodatkiem płynów i żeli powszechnie dostępnych w sprzedaży
szkodzą skórze, gdyż wydłużają czas odnawiania się płaszcza lipidowego. Należy
stosować delikatne emulsje do mycia i ciepłą wodę. Bezalkoholowy tonik zakwasza skórę
i chroni warstwę rogową przed rozwojem bakterii. Skóra dojrzała wymaga łagodnych
kosmetyków zawierających aktywne składniki, które mogą potencjalnie przywrócić jej
utracony blask. Podstawowym kosmetykiem do codziennej pielęgnacji jest krem na dzień
zawierający filtry UVB i UVA z faktorem 15 SPF lub wyższym. Dobrze, gdy stosowany
krem jest wzbogacony substancjami antyutleniającymi, które wyłapują wolne rodniki
takimi jak witamina E, koenzym Q10 czy flawonoidy. Kremy stosowane na dzień powinny
także chronić skórę przed przesuszeniem. Mogą zawierać składniki nawilżające takie jak
NMF, kwas hialuronowy, kolagen, ceramidy czy oleje roślinne. Wieczorem należy
stosować krem regeneracyjny. Pomocne będą również kremy zawierające retinoidy, czyli
pochodne witaminy A. Związki te w pewnym stopniu mają zdolność do redukcji
zmarszczek i przebarwień. Można je stosować zarówno do cer z tendencją do
przetłuszczania się jak i do cer suchych. Pamiętajmy, że w przypadku redukcji
zmarszczek za pomocą kremu, efektu możemy oczekiwać dopiero po kilku miesiącach
regularnego stosowania preparatu. Kolejną grupą związków pomocnych w pielęgnacji
cery dojrzałej jest witamina C czyli kwas askorbinowy. Wpływa na syntezę włókien
kolagenowych w skórze i aktywność antyoksydacyjną. Delikatnie rozjaśnia skórę i zmiany
przebarwieniowe. Pamiętajmy, że należy preferować tylko te kosmetyki, które zawierają
duże stężenie (minimum 5%) kwasu askorbinowego lub jego pochodnych.
Co powinny zawierać kosmetyki do cery dojrzałej:
3
mikrokolagen (L-hydroksyprolina) - stymuluje odpowiednie komórki skóry do produkcji
kolagenu i glikozaminoglikanów, przywracając w ten sposób optymalne napięcie skóry
witamina A - występuje najczęściej w postaci palmitynianu retinolu. Stymuluje odnowę
naskórka i poprawia jego strukturę, wygładza zmarszczki, przywraca skórze elastyczność
i rozjaśnia przebarwienia.
witamina C - jej obecność jest niezbędna do syntezy kolagenu, białka odpowiedzialnego
za jędrność i elastyczność skóry, dodaje skórze energii i zdrowego kolorytu.
witamina E - zwana "witaminą młodości". Neutralizuje wolne rodniki, odpowiedzialne za
procesy starzenia się skóry, opózniając powstawanie zmarszczek. Chroni przed
zniszczeniem lipidy naskórka oraz włókna kolagenowe i elastynowe skóry, zapewniając
ochronę przed szkodliwym wpływem środowiska. Ma również działanie zmiękczające i
wygładzające.
składniki peptydowe - oddziaływają w naturalny sposób na zakończenia nerwowe skóry,
zapobiegając tym samym skurczom mięśni mimicznych twarzy. Powoduje to rozluznienie
i odprężenie mięśni, co prowadzi do wygładzenia zmarszczek mimicznych, zwłaszcza
pionowych czoła i kurzych łapek .
koenzym Q10 - zwany `eliksirem młodości`. Jest naturalną substancją stymulującą
biologiczne funkcje skóry i katalizatorem niezbędnych do życia procesów zachodzących
w komórkach. Odgrywa bardzo ważną rolę w procesie dotleniania komórek i dostarcza im
energii potrzebnej do regeneracji.
ceramidy - wykazują wysoką aktywność regenerującą zarówno skóry jak i włosów,
Regulują trzy podstawowe funkcje: odżywczą, ochronną i nawilżającą. W pielęgnacji
włosów zapobiegają rozdwajaniu się końcówek, nadają elastyczność i przywracają
połysk.
ekstrakt z alg morskich - ekstrakt pochodzenia naturalnego, jest bogatym zródłem
mikroelementów - głównie jodu oraz aminokwasów, białek, witamin z grupy B oraz
witamin C i E. Wykazuje dużą zdolność wnikania w skórę, usprawnia przemianę materii
oraz zapewnia aktywną redukcję tkanki tłuszczowej. Poprawia ukrwienie, łagodzi
podrażnienia oraz wzmacnia barierę ochronną skóry. Intensywnie nawilża, przywraca
skórze elastyczność i jędrność.
fitohormony - izoflawony z wyciągów roślinnych o aktywności hormono-podobnej.
Pobudzają procesy odnowy komórek oraz zwiększają ich zdolność do przyswajania
4
substancji odżywczych. Aktywują produkcję kolagenu i elastyny przeciwdziałając
wiotczeniu skóry. Wzmacniają jej strukturę i przyspieszają procesy regeneracji. W
widoczny sposób wygładzają zmarszczki i zapobiegają ich ponownemu powstawaniu.
Zabiegi dla skóry dojrzałej wykonywane w profesjonalnych gabinetach kosmetycznych:
Zabiegi kosmetologiczne mają za zadanie poprawę ogólnego wyglądu skóry dojrzałej,
wzrost jej napięcia, elastyczności i wygładzenia zmarszczek. Należy jednakże pamiętać o
konieczności wykonania serii zabiegów i stosowania się do wskazań zaproponowanych
na konsultacji.
Masaż manualny i drenaż limfatyczny - jest to leczniczy masaż pompująco-ugniatający,
który usprawnia działanie limfy. Ma za zadanie likwidować obrzęki zastoinowe (zwłaszcza
nóg, np. żylaki, cellulit), usuwać zbędne produkty przemiany materii, a także oczyszczać
cały organizm. Pomaga on wyeliminować nieestetyczny cellulit. Obszary ciała zmienione
cellulitem są odpowiednio masowane we właściwym kierunki i zassane. Masaż taki
zastosowany na skórze twarzy sprawia, że skóra jest lepiej ukrwiona, tkanki dotlenione, a
co za tym idzie rozluzniają się mięśnie. Zabieg drenażu twarzy polecany jest osobom
mającym na twarzy powierzchowne bruzdy i zmarszczki, a także wysuszoną i
odwodnioną twarz wskutek słabego jej ukrwienia.
Zabiegi okluzyjne - czyli takie, które zatrzymują wodę w głębokich partiach skóry, poprzez
zwiększenie przepuszczalności warstwy rogowej , dzięki czemu uzyskuje się poprawę
wnikania zarówno hydrofilowych, jak i lipofilowych substancji nawilżających. Związkami
zatrzymującymi wodę są tzw. emolienty, które zapewniają jej elastyczność, miękkość i
gładkość. Do najpopularniejszych należy maska parafinowa.
Mikrodermabrazja - polega na usunięciu warstw naskórka za pomocą specjalnego
urządzenia wyposażonego w głowice, pokryte kryształkami naturalnego diamentu.
Wykonanie zabiegu mikrodermabrazji poprawia koloryt i strukturę skóry, zwęża
rozszerzone pory, zmniejsza ilość zaskórników, powoduje spłycenie powierzchownych
zmarszczek, rozjaśnienie przebarwień, zmniejszenie łojotoku, spłycenie i wygładzenie
blizn. Zazwyczaj trzeba przeprowadzić od 2 do 10 zabiegów (średnio 6) w odstępach od 2
do 3 tygodni (co 14 dni przy pierwszych 3 zabiegach). Po każdym zabiegu
mikrodermabrazji poprawa jest coraz bardziej widoczna.
Zabieg dotleniający - przeznaczony jest do każdego rodzaju skóry dojrzałej (poza
łojotokową). Jego celem jest dotlenienie skóry, poprawa mikrokrążenia, zapobieganie
5
powstawaniu zmarszczek i redukcja już istniejących, poprawa owalu twarzy, regeneracja
zniszczonych struktur naskórka, poprawa napięcia i kolorytu skóry, złagodzenie
podrażnień oraz odmłodzenie. Zabieg może być wykonywany pojedynczo (dorazna
poprawa stanu skóry) lub w serii 10-12 zabiegów raz w tygodniu (efekt długotrwały). Czas
trwania: około 45 - 70 minut.
Cera naczynkowa
Rozszerzone naczynka często nazywane pajączkami to niewielkie czerwone, różowe lub
niebieskie, podróżne plamki skórne, wypełnione siecią drobnych i widocznych płytko pod
skorą naczyń krwionośnych. Poszerzone naczynka włosowate najczęściej uwidaczniają
się na skórze twarzy, ud i łydek. Skłonność do występowania rozszerzonych naczyń
krwionośnych występuje już w dzieciństwie, a po dwudziestym roku życia naczynka
zaczynają być widoczne. Kruchość naczynek jest związana z ich podwyższoną
przepuszczalnością, która powoduje przenikanie do skóry wielu czynników zapalnych. W
konsekwencji dochodzi do pojawienia się na skórze rozlanego rumienia, uczucia
pieczenia i rozgrzania. Z czasem skłonność do rumieni utrwala się. Kruche naczynia
włosowate nie wytrzymują ciśnienia krwi, zaczynają pękać, pozostawiając na skórze
trwałe ślady, potocznie zwane pajączkami. Skórę taką należy traktować jako nadzwyczaj
wrażliwą. Bardzo często reaguje ona długotrwałym rumieniem, czasem opuchlizną,
pieczeniem i swędzeniem. Zaczerwienienie może pojawiać się w okolicy policzków, nosa i
brody, najczęściej na skutek picia kawy, mocnej herbaty, alkoholu, spożywania ostrych
przypraw, a nawet w przypadku zjedzenia gorącego posiłku. Do pierwszych sygnałów tej
dolegliwości można również zaliczyć pojawienie się rumienia wywołanego zmianą
temperatury, wzruszeniem lub zdenerwowaniem. Rumień powstaje na skutek
gwałtownego rozszerzenia i kurczenia się naczyń włosowatych pod wpływem jakiegoś
bodzca, jest więc wynikiem nadmiernego wypełnienia krwią najdrobniejszych naczyń
włosowatych, współpracujących z włóknami elastycznymi tkanki łącznej. Jej osłabienie
oznacza również osłabienie naczyń. Z czasem na skutek kruchości naczyń
zaczerwienienie utrzymuje się coraz dłużej, aż dochodzi do stanu przewlekłego,
objawiającego się widoczną na twarzy czerwoną siatką naczyń, tzw.teleangiektazja.
Rozszerzone naczynka mogą powstać przy każdym typie cery, ale najbardziej narażona
na tę dolegliwość jest skóra delikatna, cienka i wrażliwa, nie bez znaczenia jest też
6
głębokość unaczynienia skóry. Należy tu dodać iż nieprawidłowa pielęgnacja, zle dobrane
kosmetyki mogą nasilać objawy.
Zalecenia pielęgnacyjne dla cery naczynkowej:
Przy tej cerze niezwykle ważna jest profilaktyka uszkodzeń bariery naskórkowej oraz
stosowanie preparatów wpływających na uszczelnienie naczyń krwionośnych za pomocą
witaminy C, oraz wyciągów z ruty, arniki, hammamelisu, miłorzębu japońskiego, oczaru,
mirtu i kasztanowca. Demakijaż i tonizowanie skóry twarzy powinno wykonywać się
preparatami przeznaczonymi do tego typu cery lub do cery wrażliwej. Należy unikać wody
i mydła, a także zaprzestać z korzystania solarium, sauny oraz intensywnego opalania się
na słońcu. Zarówno rano, jak i wieczorem należy stosować delikatne kosmetyki, które nie
powodują podrażnień, wybierając takie, które zawierają składniki obkurczające i
wzmacniające naczynka włosowate. Jesienią i zimą powinno się chronić skórę przed
przemarznięciem, stosując kremy półtłuste, a nawet tłuste. Jest to bardzo ważne,
zwłaszcza gdy temperatura spada do zera. Warto pamiętać, że skóra z naczynkami zle
znosi kosmetyki z aktywnymi substancjami drażniącymi, np. z retinolem, kwasami
owocowymi, alkoholem a także peelingi ziarniste. Zamiast tego dwa razy w miesiącu
możemy wykonać peeling enzymatyczny, w żadnym wypadku nie mechaniczny!!!
Wycierając buzie , robimy to delikatnie, przykładając ręcznik do twarzy. W okresie letnim
wskazane jest stosowanie na twarz i ciało kosmetyków pielęgnacyjnych i kolorowych z
blokerami słonecznymi. Aby wzmocnić i uelastycznić ścianki naczyń włosowatych należy
jeść produkty bogate w witaminę C (paprykę, cytrusy, natkę pietruszki), pic herbatki ze
skrzypu polnego (zawarty w nim krzem podnosi wytrzymałość naczynek na urazy) oraz
zażywać rutinoscorbin (najlepiej 3 razy dziennie). W codziennej diecie powinno się unikać
wszelkiego rodzaju używek (alkohol, kawa, herbata) oraz zaprzestać palić papierosów.
Co powinny zawierać kosmetyki do cery naczyniowej:
wit.C, K uszczelniają naczynia krwionośne
związki krzemu wzmacnia ściany naczyń krwionośnych
oczar wirginijski- Hamamelis viriniana- działa kojąco na skórę naczyniową
algi morskie- zawierają witaminy, makro- i mikroelementy, wzmacniają, nawilżają, łagodzą
podrażnienia, uspokajają
7
milorząłb japoński (Ginkgo biloba)- uelastycznia ściany naczyń krwionośnych, zmniejsza
kruchość naczynek, poprawia krążenie drobnych naczyń krwionośnych
krwawnik- zawiera witaminę C, łagodzi stany zapalne
arnika górska- wzmacnia ściany naczyń włosowatych, zmniejsza obrzęki i bolesność
kasztanowiec zwyczajny- uelastycznia, uszczelnia i wzmacnia naczynka
nagietek- zmniejsza kruchość naczyń włosowatych, działanie przeciwzapalne
Częstymi składnikami preparatów do cer naczyniowych są olejki eteryczne. Olejki
wzmacniające naczynka, zapobiegające pękaniu, łagodzące i uspokajające, kojące - to
olejek cyprysowy, neroli, sandałowy, różany, z melisy lekarskiej oraz szałwii. Często
producenci dodają zielone pigmenty do preparatów dla cer naczyniowych, które
wprawdzie nie należą do aktywnych składników, pomagają jednak uzyskać chwilową
poprawę poprzez zatuszowanie zaczerwień.
Zabiegi dla skóry naczynkowej wykonywane w profesjonalnych gabinetach
kosmetycznych:
Lampa solux z niebieskim filtrem - "uspokaja" skórę
Galwanizacja - polega na przyłożeniu elektrod do wilgotnej skóry i "potraktowaniu" skóry
prądem stałym. Jony wewnątrz organizmu zaczynają się przemieszczać pod wpływem
prądu, w skutek czego dochodzi do przekrwienia a następnie do tworzenia się ciał
histaminopodobnych.. Podrażniony zostaje układ nerwowy i pobudzone mięśnie. Celem
tego zabiegu jest poprawa napięcia mięśni.
Jonoforeza - Substancje lecznicze (z witaminą C, rutyną lub wapniem) wzmacniające
naczynka i łagodzące zaczerwienienie wprowadzane są przez kosmetyczkę w głąb skóry
za pomocą prądu stałego. Po zabiegu skóra jest jaśniejsza i mniej podrażniona.
Najlepsze efekty daje seria ok. 10 zabiegów.
Elektrokoagulacja - wykonywana za zgodą lekarza. Jest to koagulacja tkanek za pomocą
prądu wysokiej częstotliwości. Specjalną elektroda dotyka się każdego naczynka
powodując jego zamknięcie, - jedna z najskuteczniejszych metod do usuwania naczynek
na twarzy i górnej części ciała. Zabieg odbywa się bez zbytniej uciążliwości. Skóra po
zabiegu (w zależności od HF- częstotliwość prądu)) jest lekko podrażniona -
zaczerwieniona. Proces gojenia jest bardzo krótki i trwa w zależności od wrażliwośći
8
skóry - od kilku godzin do jednego dnia. Jest to metoda bezinwazyjna tzn. bez wkłuwania
się w rozszerzone naczynia
Laser - Podczas zabiegu lekarz zbliża do twarzy końcówkę specjalnego urządzenia, a
promień lasera zamyka naczynia. Zabieg trochę boli, po jego zakończeniu skóra jest
zaczerwieniona i może nastąpić obrzęk.
zródła:
www.kobieta40plus.pl
www.mediweb.pl
Kosmetyka stosowana - Joanna Dydlewska-Grzelakowska
Kosmetyka - Barbara Peters
9
Wyszukiwarka
Podobne podstrony:
Zasady i plan laboratorium dla kierunku BIOTECHNOLOGIAPodstawowe zasady tworzenia projektu dla STM32F4 w środowisku uVision 4 czesc IZasady żywienia człowieka dla Studium kosmetycznego 1Podstawowe zasady tworzenia projektu dla STM32F4 w środowisku uVision 4 czesc IIZasady układania dawek dla krów według systemu INRA 2011(1)Wady i zalety poszczególnych rodzajów popregów dla koniaOgolne zasady formatowania prac dyplomowych dla MiBMZasady przygotowywania podobrazi malarskich dla technik olejnej i akrylowejzombiaki 2 zasady dla 4 graczywięcej podobnych podstron