PRAKTYKA NA BUDOWIE
MOCOWANIE
GRZEJNIKÓW
Po doprowadzeniu przy"Ä…cza gazowego
oraz wykonaniu instalacji wodnej przystÄ…-
piliĘmy do uruchomienia centralnego
ogrzewania.
poprzednim numerze nanej instalacji elektrycznej ani wy-
opisywaliĘmy wykonanie lewek samopoziomujących. Musimy
W wi´c wykonaç takie mocowanie
instalacji centralnego
ogrzewania w systemie Fusiotherm grzejników aby póęniej, przy uk"a-
firmy Aquatherm. PoniewaÅ» nasze daniu p"yt gipsowo-kartonowych,
prace wykonywaliĘmy w paędzierni- nie by"o potrzeby zmiany mocował

ku to, ze wzgl´du na niskÄ… tempera- czy przeróbki podejĘç do grzejni-
tur´, jakiekolwiek próby ciĘnieniowe ków.
instalacji nie mog"y zostaç przepro-
TYMCZASOWE MOCOWANIE
wadzone (ze wzgl´du na ryzyko za-
GRZEJNIKÓW
marzni´cia wody w instalacji i jej
uszkodzenie). Mimo to musieliĘmy Rozpocz´liĘmy od przygotowania
Przed zawieszeniem grzejników
przygotowaç instalacj´ w taki spo- kawa"ków p"yt gipsowo-kartonowych
musimy wyciÄ…ç z p"yty gipsowo-
sób aby funkcjonowa"a w zimie, któ- i przytwierdzenia ich w miejscach
kartonowej, kawa"ki, które póę-
rą przeznaczyliĘmy na wykonywanie mocował
grzejników. Najpierw
niej przykr´cimy do stelaÅ»y. Na tej
prac wykoł
czeniowych. Do urucho- umocowaliĘmy listwy drewniane
konstrukcji umieĘcimy grzejniki.
mienia instalaci potrzebne by"o o gruboĘci 5 cm, odpowiadające wy-
przy"ączenie grzejników oraz pieca miarom stelaŻa pod p"yty g-k. Wy-
Pomiar poprawnoĘci usytuowania
c.o., a takŻe wykonanie instalacji korzystaliĘmy do tego celu kontr"a-
grzejnika "azienkowego.
gazowej zewn´trznej i wewn´trznej ty, które pozosta"y po etapie wyko-
(zdecydowaliĘmy si´ na w"asne zasi- nywania wi´Ä™by dachowej i pokrycia
lanie w gaz w postaci zbiornika na dachowego. Na listwy, za pomocÄ…
propan). wkr´tów, umocowaliĘmy kawa"ki p"yt
W naszym budynku planujemy wy- gipsowo-kartonowych. W ten sposób
koł
czenie Ęcian p"ytami gipsowo- przygotowaliĘmy powierzchni´, do
kartonowymi, mocowanymi na stela- której b´dziemy mocowaç grzejniki.
Å»ach oraz, w cz´Ä˜ci garaÅ»owej, u"o- Bardzo waÅ»nÄ… rzeczÄ… przed zaku-
Żenie tynku gipsowego. Na tym pem jest dobór wielkoĘci i iloĘci
etapie prac nie mamy jeszcze wyko- grzejników.
78
PRZEWODNIK BUDOWLANY MARZEC 2002
Pomiary musimy wykonywaç na kaÅ»dym etapie zawieszania p"yt gipsowo-kartonowych. Unikniemy póęniej problemów z
zawieszeniem grzejników.
Zaznaczenie flamastrem miejsc, w których b´dÄ… wykonane mocowania pod wieszaki grzejników.
Trwa przykr´canie elementu dystansowego, do którego póęniej zamontujemy grzejnik "azienkowy firmy Instal Projekt.
MARZEC 2002 PRZEWODNIK BUDOWLANY 79
PRAKTYKA NA BUDOWIE
Decyduje o tym wielkoĘç po-
mieszczenia, jego przeznacze-
nie, istnienie innych systemów
grzewczych (np. ogrzewania
pod"ogowego). Grzejniki, które
b´dziemy mocowaç to model In-
tegra firmy Radson. W projekcie
technicznym obliczono, Że w na-
szym domu wystarczy 9 grzejni-
ków tego modelu, w tym jeden
duŻy do salonu  o nazwie Faro.
Grzejniki zosta"y pomalowane
na kolor szary (kolor moŻna do-
braç wed"ug palety RAL). Firma
Radson posiada bardzo nowo-
czesna lini´ lakierniczÄ…, pozwa-
lającą na optymalne na"oŻenie
farby na ca"Ä… powierzchnie
grzejnika. Grzejniki moŻna za-
mawiaç we wszystkich kolorach
RAL i 26 sanitarnych. Grzejnik
moÅ»na dopasowaç wed"ug po-
trzeb nie tylko kolorem, ale tak-
Że wysokoĘcią, d"ugoĘcią i sze-
Punkty nakreĘlone flamastrem b´dÄ… s"uÅ»y"y do zamocowania uchwytów montaÅ»o-
rokoĘciÄ…  tak wi´c do kaÅ»dego
wych grzejników. Bardzo waŻne jest dok"adne wypoziomowanie tych mocował
.
pomieszczenia znajdziemy od-
powiednie rozwiÄ…zanie. Wcze-
Ęniejsze dok"adne przygotowa-
nie powierzchni grzejnika gwa-
rantuje dobre zabezpieczenie
przed korozjÄ… i zadrapaniami,
zapewniajÄ…c d"ugowiecznoĘç
grzejnika. ZnajdujÄ…ce si´ na tyl-
nej Ęciance paski mocujące
umoŻliwiają zawieszenie grzej-
nika na Ęcianie bez widocznych
uchwytów. Dzi´ki temu u"atwio-
ny jest równieŻ demontaŻ grzej-
nika, np. w trakcie remontu.
Zasada dzia"ania grzejnika Inte-
gra polega na równomiernym
rozchodzeniu si´ ciep"a po ca"ej
przestrzeni. I rzecz bardzo waÅ»-
na  producent daje 6 lat gwa-
rancji od momentu zainstalowa-
nia grzejnika.
POD¸ÅƒCZENIE
W naszym domu instalacja
grzewcza zosta"a rozprowadzona
poziomo, w pod"odze  dlatego
Dok"adnoĘç wykonania tych prac pomoÅ»e nam póęniej przy samymn mocowaniu
teÅ» nasze grzejniki posiadajÄ…
grzejników. Unikniemy wtedy przestojów związanych ze z"ym zwymiarowaniem
pod"Ä…czenie od do"u.
umiejscowienia uchwytów.
80
PRZEWODNIK BUDOWLANY MARZEC 2002
Pod grzejnik wiercimy otwory. Za po- Przykr´camy uchwyty montaÅ»owe DolnÄ… cz´Ä˜ç grzejnika wsuwamy w przy-
mocÄ… ko"ków o nazwie Molly b´- grzejnika firmy Radson. kr´camy listwy. Górne elementy listw
dziemy mocowaç uchwyty. zatrzaskujÄ… si´ na grzejniku.
Wyznaczenie na podwójnym kolanku aquatherm Przyci´cie na wyznaczonÄ… d"ugoĘç rurek kolanek.
osi przy"Ä…czenia grzejnika
MARZEC 2002 PRZEWODNIK BUDOWLANY 81
PRAKTYKA NA BUDOWIE
Na"oÅ»enie na rurki nakr´tek i pierĘcieni Teraz moÅ»na juÅ» za"oÅ»yç blok zaworowy.
zaciskowych.
Wykonujemy pomiar odleg"oĘci Przenosimy dokonane wczeĘnie po- Przykr´camy zawory przy"Ä…czeniowe
grzejnika drabinkowego. miary na p"yt´ gipsowo-kartonowÄ…. firmy Danfoss.
82
PRZEWODNIK BUDOWLANY MARZEC 2002
W czasie montaŻu wyposaŻyliĘmy
je dodatkowo w kątowy zawór odci-
nający firmy Danfoss. UmoŻliwia
on indywidualne odcinanie jedne-
go grzejnika bez wy"Ä…czania ca"ej
instalacji (bardzo przydatne gdy
chcemy odnowiç np. jeden pokój).
Do grzejników zamontowaliĘmy
równieŻ koł
cówki firmy Danfoss,
pozwalające na póęniejsze zamo-
cowanie g"owic termostatycznych.
W grzejnikach Integra by"y rów-
nieŻ zamontowane firmowe koł
-
cówki, ale okaza"o si´, Å»e nie pa-
sujÄ… one do g"owic firmy Danfoss.
Po skompletowaniu akcesoriów do
Ostatnią czynnoĘcią jest pod"ączenie bloku zaworowego do grzejnika
grzejników moÅ»emy przystÄ…piç do
i dokr´cenie wszystkich nakr´tek. Na koniec, za pomocÄ… klucza czterokÄ…t-
ich montaŻu i pod"ączenia do in-
nego, naleÅ»y otworzyç zamkni´cie przewodu zasialajÄ…cego i powrotnego.
stalacji c.o.
PierwszÄ… czynnoĘciÄ… by"o przykr´-
cenie listew montaŻowych, dostar-
czonych razem z grzejnikiem, do
wczeĘniej przygotowanych p"yt
gipsowo-kartonowych. Przykr´ce-
nie listew by"o poprzedzone do-
k"adnymi pomiarami, tak aby koł
-
cówka przy"ączeniowa grzejnika
odpowiada"a umiejscowieniu po-
dwójnych kolanek przy"ączenio-
wych firmy Aquatherm. Mocowa-
nia grzejników są tak skonstru-
owane, Że sam grzejnik zawiesza
si´ na uchwytach i zabezpiecza
Przykr´camy grzejnik "azienkowy w czterech punktach Ęrubami
mechanizmem z zapinkÄ…  bardzo
dostarczonymi w komplecie razem z grzejnikiem.
prosta czynnoĘç.
Jedyny problem powsta" przy za-
wieszaniu grzejnika Faro firmy
Radson. Jest to grzejnik o duŻych
wymiarach i sporej wadze  dlate-
go jego zawieszenie wymaga"o po-
mocy dwóch ludzi. Jest to jedno-
czeĘnie grzejnik bardzo reprezen-
tacyjny, pozwalajÄ…cy na stworzenie
ciekawych aranŻacji pomieszczeł
.
Grzejnik ten jest wykonany z bla-
chy stalowej o gruboĘci 1,25 mm.
Powierzchnia grzejnika pokryta
jest dwoma warstwami lakieru RA-
DUR kolejno nak"adanymi na sie-
bie. Pow"oka lakiernicza grzejni-
ków Radson jest odporna na zary-
sowania, dzi´ki specjalistycznemu
Po dokr´ceniu tych wkr´tów muismy zamontowaç maskownic´ wykonane
procesowi produkcji.
z plastiku w kolorze grzejnika, które zakryją nam te mocowania.
MARZEC 2002 PRZEWODNIK BUDOWLANY 83
PRAKTYKA NA BUDOWIE
Do komina zamocowaliĘmy drzwiczki W znajdujÄ…cym si´ obok komina ka- OciepliliĘmy równieÅ» wlot spalin do
rewizyjne. Na dole widaç zbiornik na nale wentylacyjnym zamontowaliĘmy komina. Po tych czynnoĘciach komin
kondensat. kratk´. jest gotowy do eksploatacji.
Do zawieszonego pieca dokr´camy NaszÄ… instalacj´ c.o. uruchomiliĘmy prowizorycznie  na czas zimy. Tak
element przy"ączeniowy kot"a. wygląda wejĘcie ciep"ej wody do instalacji i jej powrót.
W jego trakcie ostają na"oŻone war- ników przystąpiliĘmy do wykonywa- i inne elementy są w kolorze zielo-
stwy antykorozyjne i poprawiające nia po"ączeł
za pomocą "ączników nym. Rury te posiadają napisy iden-
przyczepnoĘç lakieru. Bardzo waÅ»na kÄ…towych (bloków zaworowych) firmy tyfikacyjne o producencie i przezna-
zaletÄ… tych grzejników jest ich opty- Danfoss. Prace te polegajÄ… na przy- czeniu. Po przyci´ciu rurek nasadza-
malna praca w temperaturze 55ºC, ci´ciu podwójnych kÄ…towych kolanek, my na nie blok zaworowy Danfoss
czyli cz"owiek nie jest naraÅ»ony na które "Ä…czÄ… rur´ Fusiotherm z grzej- i dokr´camy za pomocÄ… klucza p"a-
oparzenie. Podobnie kraw´dzie nikiem. Kolanka sÄ… w kolorze bia"ym skiego. Nast´pnie, dzi´ki z"Ä…czkom
grzejników, które sÄ… zaokrÄ…glone, tak aby nie odróŻnia"y si´ póęniej od Ęrubunkowym, kluczem przykr´camy
dzi´ki czemu nie stanowiÄ… zagroÅ»e- Ęciany. Jest to jedyny element w in- blok zaworowy do grzejnika.. Zestaw
nia przy ewentualnym uderzeniu stalacji c.o. firmy Aquatherm w tym ten jest wyposaŻony w uszczelki, Ęru-
o grzejnik. Po etapie wieszania grzej- kolorze  wszystkie rury, "Ä…czniki bunki i nakr´tki co pozwala na szyb-
84
PRZEWODNIK BUDOWLANY MARZEC 2002
Wykonujemy pomiary przed zamoco- Wiercimy otwory pod zamocowanie Dokr´camy uchwyt, kontrolujÄ…c po-
waniem kot"a c.o. uchwytu, na którym b´dzie wisia" ko- prawnoĘç mocowania, za pomocÄ…
cio". poziomnicy.
Wykonujemy przy"Ä…cze kot"a do instalacji c.o. Przy"Ä…czamy kabel elektryczny. W g"´bi widaç pomp´ oraz
elementy elektroniczne sterowania kot"a.
kie prace przy instalacji. W ten spo- bezpieczenia antykorozyjnego: sttan- jest to równieŻ tymczasowe rozwią-
sób, w ciągu 4 godzin, przy"ączyliĘmy dardowym (do pomieszczeniem zanie, polegające na bezpoĘrednim
wszystkie grzejniki. o normalnej wilgotnoĘci powietrza), przy"ączeniu wiszącego kot"a do in-
podwyŻszonego (do pomieszczeł
stalacji, z pomini´ciem ogrzewania
GRZEJNIKI ¸AZIENKOWE
owi´kszym poziomie wilgotnoĘci) pod"ogowego i korzystania z wody
Grzejnikami pracujÄ…cymi w naszej in- i najwyÅ»szym (tam, gdzie wyst´pujÄ… ciep"ej uÅ»ytkowej w budynku. Zasto-
stalacji są równieŻ trzy grzejniki "a- czynniki agresywne, np. na basenach. sowaliĘmy kocio" firmy Hydrotherm
zienkowe firmy Instalprojekt z W"o- naleŻącej do grupy Stiebel Eltron.
POD¸ÅƒCZENIE KOT¸A C.O.
c"awka. Dost´pne sÄ… w róŻnych wy- Przed montaÅ»em kot"a przygotowali-
miarach i kolorach. Grzejniki Nasza instalacja wymaga jeszcze Ęmy komin firmy Schiedel do eks-
dost´pne sÄ… w trzech standardach za- pod"Ä…czenia pieca. Na tym etapie ploatacji.
MARZEC 2002 PRZEWODNIK BUDOWLANY 85
PRAKTYKA NA BUDOWIE
Przy"Ä…czamy kocio" do komina za pomocÄ… kolanka, Po wykonaniu instalacji z rur miedzianych zawieszamy
dostarczonego razem z kot"em. kocio" ponownie.
Wyspecjalizowany pracownik firmy Stiebel Eltron dokonuje Tak wygląda przy"ącze, którym są usuwane spaliny z kot"a
regulacji panela elektronicznego i ustawieł
pracy. oraz zasysane jest powietrze do palnika.
ZamocowaliĘmy drzwiczki rewizyjne z gazem oraz rury wodnej instalacji stalacji wodÄ… moÅ»e powodowaç Å»e
oraz wykonaliĘmy otwory w kanale c.o. oraz zwrotnej. W kotle musimy odpowietrzniki mogÄ… nie nadÄ…Å»aç
wentylacyjnym i zamontowaliĘmy wymieniç dysz´, piec zasilany b´- z usuwaniem powietrza. Po tej czyn-
kratk´. Pozosta"o nam tylko ocieple- dzie propanem ze zbiornika noĘci uruchamiamy kocio" i powoli
nie kana"u wlotowego spalin i moŻe- umieszczonego na zewnątrz.Za po- w ciągu kilku godzin stopniowo
my zawieszaç piec c.o. mocÄ… specjalnego przyrzÄ…du monter podnosimy temperatur´, ca"y czas
Pierwszą czynnoĘcią jest okreĘlenie z firmy Stiebel Eltron sprawdzi" ci- kontrolujemy ciĘnienie wody oraz
miejsca, gdzie zamierzamy zamon- Ęnienie gazu i dokona" regulacji czy nie wyst´pujÄ… wycieki z instala-
towaç kocio". , nast´pnie przymoco- pieca. Jeszcze tylko doprowadzenie cji.
waliĘmy za pomocÄ… wkr´tów ele- prÄ…du i umieszczenie kana"u spali- Tak jak wpomnia"em, przedstawione
ment z p"askiej blachy s"uŻący do nowego w kominie i moŻemy uru- uruchomienie instalacji c.o. jest
zawieszenia kot"a. Po tej czynnoĘci chamiaç naszÄ… instalacj´. Nape"nia- tymczasowe i ma na celu jedynie
mocujemy dostarczony razem z ko- my instalacj´ wodÄ… i odpowietrzamy dogrzanie pomieszczeÅ‚
, tak aby
t"em zespó" przy"Ä…czeniowy, s"uÅ»y grzejniki , czynnoĘci te wykonujemy moÅ»na w nich by"o przeprowadzaç
on do mocowania przy"ącza rury powoli, zbyt szybkie nape"nianie in- prace wykoł
czeniowe.
86
PRZEWODNIK BUDOWLANY MARZEC 2002