29.01.2010 SPIS TREŚCI
ZASILANIE - DOA
ADOWANIE
WIADOMOŚCI OGÓLNE: SYSTEM WTRYSKU BEZPOŚREDNIEGO HDI....................................................... l
I-WST
P..................................................................................................^
2 - ZASADA WTRYSKU BEZPOŚRE-DNIEGO HDI................................................................................................ 2
3 - WARIANTY SYSTEMU WTRYSKU BEZPOŚREDNIEGO HDI........................................................................ 3
4 - ZALECENIA W ZAKRESIE BEZPIECZEC
STWA............................................................................................... 3
SCHEMAT IDEOWY SYSTEMU WTRYSKU BEZPOŚREDNIEGO HDI............................................................. 4
FUNKCJA: ZASILANIE PALIWEM............................................................................................................................ 7
l -SCHEMAT IDEOWY..............................................................................................................................................?
2-ZBIORNIK PALIWA .............................................................................................................................................. 8
3 - POMPA TA
OCZ
CA (NISKIEGO CIŚNIENIA) (1211)....................................................................................... 9
4 - FILTR PALIWA - ELEMENT TERMOSTATYCZNY ....................................................................................... 10
5 - PODGRZEWACZ PALIWA ................................................................................................................................. 12
6 - POMPA WYSOKIEGO CIŚNIENIA PALIWA.................................................................................................... 12
7 - WYA

CZNIK 3-GO TA
OKA POMPY WYSOKIEGO CIŚNIENIA PALIWA (1208-6)..................................... 13
8 - REGULATOR WYSOKIEGO CIŚNIENIA PALIWA (1322).............................................................................. 13
9 - KOLEKTOR ZASILANIA (WTRYSKOWY)...................................................................................................... 13
10 - WTRYSKIWACZE "DIESEL" (l 131, 1132, 1133, 1134)................................................................................. 14
11-CHA
ODNICA PALIWA...................................................................................................................................... 14
FUNKCJA: ZASILANIE POWIETRZEM................................................................................................................. 15
l-SCHEMAT IDEOWY............................................................................................................................................ 15
2 -FILTR POWIETRZA............................................................................................................................................. 16
3 - TURBOSPR
ŻARKA........................................................................................................................................... 17
4 - CZUJNIK CIŚNIENIA ATMOSFERYCZNEGO (1320)...................................................................................... 19
5 - WYMIENNIK CIEPA
A "POWIETRZE/ POWIETRZE" (INTERCOOLER)...................................................... 19
6 - CZUJNIK CIŚNIENIA KOLEKTORA WLOTOWEGO (1312).......................................................................... 20
7-POMPA PRÓŻNIOWA ......................................................................................................................................... 20
8 - ELEKTROZAWÓR REGULACJI CIŚNIENIA DOA
ADOWANIA (1233)......................................................... 21
FUNKCJA: RECYRKULACJA SPALIN.................................................................................................................... 22
l -SCHEMAT IDEOWY............................................................................................................................................22
2-PRZEPA
YWOMIERZ POWIETRZA (1310)........................................................................................................24
3-POMPA PRÓŻNIOWA .........................................................................................................................................25
4 - ELEKTROZAWÓR REGULACJI CIŚNIENIA DOA
ADOWANIA (1233)......................................................... 25
5 -ZAWÓRRECYRKULACJI SPALIN (EGR)........................................................................................................ 26
6 - MODUA
KATALIZATORA ................................................................................................................................. 26
FUNKCJA: SYSTEM WTRYSKU BEZPOŚREDNIEGO HDI................................................................................ 27
1 - POMPA WYSOKIEGO CIŚNIENIA PALIWA.................................................................................................... 27
2 - WYA

CZNIK (DEZAKTYWATOR) 3-GO TA
OKA POMPY WYSOKIEGO CIŚNIENIA PALIWA (1208-6) 30
3 - REGULATOR WYSOKIEGO CIŚNIENIA PALIWA (1322).............................................................................. 31
4-KOLEKTOR ZASILANIA.................................................................................................................................... 32
5-AKUMULATOR (BBOO)....................................................................................................................................... 32
6-PODWÓJNY PRZEKAy
NIK WTRYSKU (1304)................................................................................................ 33
7 - CZUJNIK PEDAA
U PRZYSPIESZENIA (1261).................................................................................................. 33
8-CZUJNIK PR
DKOŚCI OBROTOWEJ SILNIKA (1313)................................................................................... 34
9-CZUJNIKPOA
OŻENIA WAA
KA ROZRZ
DU (l115)...................................................................................... 35
10 - CZUJNIK TEMPERATURY PA
YNU CHA
ODZ
CEGO SILNIKA (1220)...................................................... 36
11-CZUJNIK TEMPERATURY POWIETRZA (1310)............................................................................................ 37
12-CZUJNIK TEMPERATURY PALIWA (1221)...................................................................................................37
13 -CZUJNIK WYSOKIEGO CIŚNIENIA PALIWA (1321)................................................................................... 38
14 - CZUJNIK PR
DKOŚCI POJAZDU (1620)........................................................................................................ 39
15 -STYCZNIK HAMULCA.....................................................................................................................................40
16 - KALKULATOR WTRYSKU (1320)................................................................................................................... 40
17 - SZCZEGÓA
Y DOTYCZ
CE STEROWANIA WTRYSKIWACZAMI "DIESEL"......................................... 43
18 - WTRYSKIWACZE "DIESEL" 1331, 1332, 1333, 1334..................................................................................... 43
FUNKCJA: PODGRZEWANIE - DOGRZEWANIE................................................................................................ 49
l-SCHEMAT IDEOWY............................................................................................................................................
49
2 - ŚWIECE ŻAROWE (l 160)................................................................................................................................... 49
3-MODUA
PODGRZEWANIA-DOGRZEWANIA (l 150)................................................................................... 50
FUNKCJA: CHA
ODZENIE SILNIKA (ZINTEGROWANE Z KALKULATOREM WTRYSKU).-........... 51
l- SCHEMAT IDEOWY............................................................................................................................................ 51
2 - CZUJNIK TEMPERATURY PA
YNU CHA
ODZ
CEGO SILNIKA (1220)........................................................ 52
3 - INFORMACJA O WA

CZONEJ KLIMATYZACJI............................................................................................ 52
4 - ZESPÓA
WENTYLATORÓW CHA
ODNICY...................................................................................................... 52
5 - WENTYLACJA UZUPEA
NIAJ
CA.................................................................................................................... 52
6-TRYB AWARYJNY.............................................................................................................................................. 52
FAZY DZIAA
ANIA: SYSTEM WTRYSKU BEPOŚREDNIEGO HDI................................................................... 53
1 - WST
P.....................................................................................,......_^
2 - SCHEMAT IDEOWY WTRYSKU....................................................................................................................... 54
3 - ZADANIE GA
ÓWNYCH KARTOGRAFII.......................................................................................................... 56
4 - DZIAA
ANIE .......................................................................................................................................................... 56
5 - USTALENIE ILOŚCI PALIWA DO WTRYSKIWANIA.................................................................................... 56
6 - REGULACJA WYSOKIEGO CIŚNIENIA PALIWA.......................................................................................... 57
7 - WTRYSK BEZPOŚREDNI HDI........................................................................................................................... 59
8 - OKREŚLENIE RODZAJU WTRYSKU................................................................................................................ 59
9 - REGULACJA CIŚNIENIA DOA
ADOWANIA .................................................................................................... 60
10-REGULACJA RECYRKULACJI SPALIN.........................................................................................................60
11 - ROZRUCH SILNIKA.......................................................................................................................................... 61
12 - ZATRZYMANIE SILNIKA................................................................................................................................ 61
13 - ZABEZPIECZENIA PRACY SILNIKA ............................................................................................................. 62
14-PODGRZEWANIE-DOGRZEWANIE.............................................................................................................62
15 -OGRZEWANIE DODATKOWE.........................................................................................................................63
16-WYA

CZENIE SPR
ŻARKI CHA
ODZENIA...................................................................................................66
17-FUNKCJA BLOKADY ZAPA
ONU.................................................................................................................... 66
18 - WYŚWIETLANIE BA

DÓW - AWARYJNE TRYBY DZIAA
ANIA.............................................................. 67
19-FUNKCJA INFORMACJI DLA KIEROWCY.................................................................................................... 68
SERWISOWANIE: SYSTEM WTRYSKU BEZPOŚREDNIEGO HDI.................................................................. 69
1 - ZALECENIA DOTYCZ
CE PALIWA................................................................................................................ 69
2 - ZALECENIA W ZAKRESIE BEZPIECZEC
STWA............................................................................................. 69
3 - WYMIANA CZ
ŚCI; CZYNNOŚCI DO WYKONANIA ................................................................................... 70
4-PROCEDURA ZWROTÓW NA GWARANCJI................................................................................................... 70
ZASILANIE - DOA
ADOWANIE
WIADOMOŚCI OGÓLNE: SYSTEM WTRYSKU BEZPOŚREDNIEGO HDI
1 - WST
P
Rozwój nowej gamy silnika DW10 pozwala na 1.2 - Budowa silnika DW10
zastosowanie nowego systemu wtrysku
Aż do chwili obecnej silniki wysokoprężne
bezpośredniego.
pojazdów stosowały system wtrysku pośredniego.
System wtrysku bezpośredniego HDI pozwala na
System wtrysku pośredniego charakteryzował się
dostosowanie się do wymogów norm europejskich
wprowadzaniem paliwa pod maksymalnym
po 2000 roku w następujących dziedzinach:
ciśnieniem 300 bar do komory wstępnej spalania.
" zmniejszenie emisji zanieczyszczeń
W systemie wtrysku bezpośredniego paliwo jest
" poprawa komfortu jazdy
wtryskiwane bezpośrednio na tłoki.
" zmniejszenie zużycia paliwa
Sprawność silnika wzrasta dzięki następującym
" niezawodność mechaniczna
czynnikom:
" lepszej jakości mieszanki paliwowo-
powietrznej
1.1 - Ograniczenie emisji zanieczyszczeń.
" redukcji strat cieplnych
Proces spalania paliwa powoduje emisję
" bezpośredniemu spalaniu w cylindrach
następujących zanieczyszczeń:
Cechy szczególne nowej koncepcji głowicy silnika
" dwutlenek węgla (CO )
2
DW10:
" tlenek węgla (CO)
" brak komory wstępnej spalania
" niespalone węglowodory (HC)
" specyficzne umiejscowienie świec żarowych
" tlenki azotu (NO )
X
" specyficzne umiejscowienie wtryskiwaczy
" cząstki sadzy
"diesel"
Zmiany przyczyniające się do polepszenia
Normy dotyczące ograniczenia zanieczyszczeń są
sprawności silników DW10:
coraz bardziej zaostrzone i dają początek
następującym innowacjom: " zapadki rolkowe ograniczające straty
" stworzenie systemu recyrkulacji spalin (EGR), spowodowane tarciem
zmniejszającego ilość tlenków azotu (NO ) " optymalizacja układów ssania i wydechowego
X
wydalanych w spalinach.
" zmniejszenie wagi
" zmniejszenie ilości siarki w paliwie (SO )
2
UWAGA: Powyższe zmiany przyczyniają się
Poprawa jakości oleju napędowego pozwala na również do bezpośredniego zmniejszenia emisji
zainstalowanie katalizatorów utleniających w zanieczyszczeń.
pojazdach z silnikiem wysokoprężnym.
1.3 - System wtrysku
Montaż katalizatora utleniającego przyczynia się do
Silnik Wysokoprężny (diesel) z klasycznym
redukcji emisji następujących zanieczyszczeń:
wtryskiem bezpośrednim (np. silnik DJ5 TED):
" tlenek węgla (CO)
" bezpośredni wtrysk paliwa na główki tłoków
" niespalone węglowodory (HC)
zwiększa sprawność silnika (ograniczenie strat
" cząstki sadzy
cieplnych)
" wtrysk bezpośredni odbywa się poprzez
UWAGA: EGR: system recyrkulacji spalin.
dystrybutor obrotowy napędzany mechanicznie
przez silnik
" ciśnienie wtrysku na wyjściu pompy nie może
przekraczać 300 do 400 bar na wolnych
obrotach i 900 bar na wysokich obrotach
silnika.
UWAGA: Biorąc pod uwagę cechy negatywne
(brak elastyczności i hałaśliwa praca), system
bezpośredniego wtrysku nie znajduje większego
zastosowania w samochodach.
ZASILANIE - DOA
ADOWANIE
2 - ZASADA WTRYSKU BEZPOŚRE-
DNIEGO HDI
Urządzenie, opracowane we współpracy z firmą
BOSCH, pozwala na określenie idealnej zasady
wtrysku.
Wtrysk odbywa się przy bardzo wysokim ciśnieniu
dzięki kolektorowi zasilania wtryskiwaczy
elektrohydraulicznych (common raił).
W kolektorze zasilania utrzymywane jest stale
bardzo wysokie ciśnienie.
Ciśnienie wtrysku może dochodzić do 1350 bar
przy dużej prędkości obrotowej silnika.
Kalkulator zbiera następujące parametry:
" prędkość obrotowa silnika
" temperatura płynu chłodzącego silnika
" temperatura powietrza
" temperatura paliwa
" ciśnienie paliwa
" ciśnienie atmosferyczne
" położenie pedału przyspieszenia
Funkcje kalkulatora wtrysku:
" określenie czasu trwania wtrysku według
ciśnienia paliwa
" sterowanie, w razie potrzeby, wtryskiem
wstępnym (dla zmniejszenia hałasu pracy) oraz
wtryskiem zasadniczym
" sterowanie natężeniem przepływu paliwa
wtryskiwanego przez wtryskiwacze
elektrohydrauliczne
Zalety elektronicznego kierowania systemem
wtrysku:
" polepszenie jazdy (dzięki dodatkowemu
momentowi obrotowemu na niskich obrotach
zwiększonego o 50 % oraz mocy zwiększonej
o 25 %)
" zwiększenie sprawności silnika (zużycie
paliwa zredukowane o 20 %)
" zmniejszenie emisji zanieczyszczeń (CO , CO,
2
HC oraz cząsteczek sadzy)
UWAGA: Wtrysk uzupełniający, połączony
z katalizatorem utleniającym pozwala przede
wszystkim na zmniejszenie wydalanej ilości
tlenków azotu.
ZASILANIE - DOA
ADOWANIE
3 - WARIANTY SYSTEMU WTRYSKU BEZPOŚREDNIEGO HDI
Stopniowo dostępne warianty
Silnik Urządzenie / szczególne cechy mechaniczne
Specyficzna głowica cylindrów z 2 zaworami na cylinder
DW10ATED
Sterowana turbosprężarka (kalkulator wtrysku + zawór)
Wymiennik ciepła powietrze/powietrze
Specyficzna głowica cylindrów z 2 zaworami na cylinder
DW10TED
Wymiennik ciepła powietrze/powietrze
Turbosprężarka nie sterowana
Specyficzna głowica cylindrów z 2 zaworami na cylinder
DW10TD
Brak wymiennika ciepła powietrze/powietrze
Doładowanie łagodne (turbosprężarka ograniczenia emisji zanieczyszczeń)
4 - ZALECENIA W ZAKRESIE
BEZPIECZEC
STWA
UWAGA: Wskazówki dotyczące bezpieczeństwa
zostały wyszczególnione w klaserze mechanicznym
danego pojazdu.
WAŻNE: Ze względu na wysokie ciśnienie
w obiegu wysokiego ciśnienia paliwa (1350 bar)
należy bezwzględnie przestrzegać następujących
wskazówek.
Zakaz palenia w pobliżu naprawianego obiegu
wysokiego ciśnienia.
Należy unikać pracy w pobliżu płomieni lub iskier.
Przy pracującym silniku:
" nie dokonywać napraw w obiegu wysokiego
ciśnienia paliwa,
" pozostawać poza zasięgiem ewentualnego
strumienia paliwa mogącego spowodować
poważne obrażenia ciała
" nie zbliżać ręki do wycieków z obiegu
wysokiego ciśnienia
" Nim przystąpi się do jakiejkolwiek naprawy
należy odczekać minimum 30 sekund po
zatrzymaniu silnika
UWAGA: W tym czasie ciśnienie paliwa w obiegu
wysokiego ciśnienia spadnie do atmosferycznego.
ZASILANIE - DOA
ADOWANIE
SCHEMAT IDEOWY SYSTEMU WTRYSKU BEZPOŚREDNIEGO HDI
ZASILANIE - DOA
ADOWANIE
Nr części
Nr na Specyfikacja
rysunku na schematach
elektrycznych
1 Czujnik ciśnienia w kolektorze wlotowym (ssania) 1312
2 Turbosprężarka -
i
Miernik przepływu powietrza 1310
j
4 Filtr powietrza --
5 Komora katalizatora --
6 Kapsuła sterowania zaworem regulacji doładowania (*) --
7 Zawór recyrkulacji spalin (EGR) --
8 Elektrozawór regulacji recyrkulacji spalin (EGR) 1253
9 Elektrozawór regulacji ciśnienia doładowania (*) 1233
10 Kalkulator wtrysku 1320
11 Czujnik ciśnienia atmosferycznego (zintegrowany z kalkulatorem) 1320
12 Kontrolka diagnostyki Y1300
13 Centralne gniazdo diagnostyczne -
14 Wyłącznik inercyjny 1203
15 Podwójny przekaz
nik wtrysku -
16 Akumulator -
17 Wentylatory chłodnicy 1511-1512
18 Sprężarka chłodnicy 8020
19 Kontrolka płynu chłodzącego silnika Y4020
20 Logometr temperatury płynu chłodzącego silnika 4026
21 Czujnik położenia pedału przyspieszenia 1261
22 Czujnik prędkości pojazdu 1620
23 Wskaz
nik modułu podgrzewania Y1150
24 Elektroniczny licznik obrotów 9000
25 Elektroniczna blokada zapłonu 8221-8630
26 Stycznik pedału hamulca -
27 Komputer pokładowy (*) -
28 Stycznik pedału sprzęgła 7306
29 Czujnik temperatury płynu chłodzącego silnika 1220
ZASILANIE - DOA
ADOWANIE
Nr na Nr części na
Specyfikacja
rysunku schematach
elektrycznych
30 Pompa tłocząca (niskiego ciśnienia) 1211
31 Zbiornik paliwa -
32 Podgrzewacz paliwa -
33 Moduł podgrzewania i dogrzewania 1150
34 Chłodnica paliwa -
35 Filtr paliwa -
36 Regulator wysokiego ciśnienia paliwa 1322
37 Pompa wysokiego ciśnienia paliwa -
38 Wyłącznik 3 tłoka pompy wysokiego ciśnienia paliwa 1208-6
39 Dodatkowe ogrzewanie (grzałki nurnikowe lub dogrzewacze) (*) 1725
40 Przekaz
nik sterowania dodatkowym ogrzewaniem 1322
41 Wtryskiwacze "diesel" 1331-1332-1333-1334
42 Wymiennik ciepła powietrze/powietrze -
43 Czujnik położenia wałka rozrządu 1115
44 Czujnik prędkości obrotowej silnika 1313
45 Świece żarowe 1160
46 Kolektor zasilania wysokiego ciśnienia paliwa
47 Czujnik wysokiego ciśnienia paliwa 1321
48 Czujnik temperatury paliwa 1310
UWAGA: (*) w zależności od wersji.
ZASILANIE - DOA
ADOWANIE
FUNKCJA: ZASILANIE PALIWEM
1 - SCHEMAT IDEOWY
Opis:
" A obieg powrotu paliwa do zbiornika
" B obieg niskiego ciśnienia paliwa
" C obieg wysokiego ciśnienia paliwa
ZASILANIE - DOA
ADOWANIE
Nr na Nr części na
Specyfikacja
rysunku schematach
elektrycznych
1131
Ido4 Wtryskiwacze "diesel" (elektrohydrauliczne)
1132
1133
1134
5 Kolektor zasilania wysokiego ciśnienia paliwa -
6 Czujnik temperatury paliwa 1221
7 Czujnik wysokiego ciśnienia paliwa 1321
8 Chłodnica paliwa -
9 Filtr wstępny paliwa -
10 Pompa tłocząca niskiego ciśnienia 1211
11 Zbiornik paliwa -
Filtr podstawowy paliwa + osadnik wody + regulator ciśnienia obiegu
12 -
niskiego ciśnienia
13 Zawór do usuwania wody z osadnika -
14 Podgrzewacz paliwa -
15 Pompa wysokiego ciśnienia paliwa -
Regulator wysokiego ciśnienia paliwa na pompie wysokiego ciśnienia
16 1322
paliwa
17 Wyłącznik 3 tłoka pompy wysokiego ciśnienia paliwa 1208-6
2 - ZBIORNIK PALIWA
Zbiornika paliwa zbudowany jest analogicznie jak w przypadku klasycznych wersji w silników
wysokoprężnych.
ZASILANIE - DOA
ADOWANIE
3 - POMPA TA
OCZ
CA (NISKIEGO
3.3 - Właściwości elektryczne
CIŚNIENIA) (1211)
Sterowanie:
3.1 - Przeznaczenie
" Kalkulator wtrysku
Zadaniem pompy tłoczącej jest: " Podwójny przekaz
nik wtrysku
Podłączenie styków złącza:
" dostarczenie paliwa do pompy wysokiego
ciśnienia " styk l: sygnał poziomu paliwa
" dostarczenie niezbędnego ciśnienia do obiegu " styk 2: zasilanie pompy tłoczącej (+12 V)
niskiego ciśnienia " styk 3: wolny
" styk 4: masa pompy tłoczącej
" styk 5: masa czujnika paliwa
3.2 - Opis
Rys.:BlHP10RC
3.4 - Miejsce zamontowania
Rys.: B1HP10SC
a: wyjście paliwa
b: wejście paliwa
(10) pompa tłocząca (niskiego ciśnienia).
Pompa tłocząca, zanurzona w zbiorniku paliwa
(22) pływak poziomowskazu paliwa
składa się z następujących elementów:
Pompa tłocząca jest zintegrowana z modułem
" (18) silnik prądu stałego
poziomowskaz/pompa
" (19) mimośrodowa pompa rolkowa
Moduł poziomowskaz/pompa, umieszczony
" (20) wirnik
w zbiorniku paliwa realizuje:
" (21) zawór bezpieczeństwa
" filtrację zgrubną paliwa (filtr 300 u)
" funkcję wskazywania poziomu i funkcję
UWAGA:
zasięgu na danym stanie napełnienia zbiornika
Nastawa zaworu bezpieczeństwa: w 7 bar.
(w zależności od wersji)
Pompa tłocząca zasilana jest napięciem 12 V przez
podwójny przekaz
nik wtrysku w następujących
przypadkach:
" po włączeniu zapłonu przez 2 do 3 sekundy
" przy pracującym silniku
ZASILANIE - DOA
ADOWANIE
4 - FILTR PALIWA - ELEMENT
4.1.2-Opis
TERMOSTATYCZNY
4.1 - Filtr paliwa
4.1.1 - Przeznaczenie
Zadaniem filtra paliwa jest:
" filtracja paliwa (próg filtracji 5 u)
" dekantacja wody
" sterowanie podgrzewaniem paliwa (element
termostatyczny)
" regulacja ciśnienia w obiegu niskiego ciśnienia
paliwa (zintegrowany regulator niskiego
ciśnienia)
Kierunek przepływu paliwa zaznaczono strzałkami
(23) regulator niskiego ciśnienia.
(24) element termostatyczny.
(25) wkład filtrujący.
c: powrót do zbiornika paliwa.
d: wejście podgrzanego paliwa (obudowa
pompy płynu chłodzącego).
e: wyjście paliwa (do obudowy wyjścia
pompy płynu chłodzącego).
f: wejście paliwa.
g: wyjście paliwa (do pompy wysokiego
ciśnienia paliwa).
Regulator niskiego ciśnienia kontroluje ciśnienie
paliwa w obiegu niskiego ciśnienia.
Ciśnienie w obiegu: ~ 2,5 bar.
Filtr paliwa:
" wymiana: co 60 000 km
" oczyszczanie: co 20 000 km
UWAGA: Po wymianie filtra paliwa
odpowietrzanie obiegów wysokiego i niskiego
ciśnienia odbywa się automatycznie.
ZASILANIE - DOA
ADOWANIE
4.2 - Element termostatyczny
4.2.1 - Przeznaczenie
Na zimno, element termostatyczny podaje pewną ilość paliwa do podgrzewacza.
Na gorąco, element termostatyczny zamyka bezpośrednie przejście do obiegu podgrzewania.
4.2.2 -Opis
D
Kierunek przepływu paliwa zaznaczono strzałkami
D. Temperatura paliwa poniżej 15�C.
E. Temperatura paliwa między 15 a 25�C.
F. Temperatura paliwa powyżej 25�C.
e: wyjście paliwa (do obudowy pompy płynu chłodzącego).
f: wejście paliwa.
g: wyjście paliwa (do wkładu filtrującego).
(24) element termostatyczny.
Element termostatyczny jest podkładką w postaci płytki bimetalowej, która odkształca się pod wpływem
temperatury paliwa.
D. Temperatura paliwa poniżej 15�C.
" bimetal jest odkształcony
" bezpośrednie przejście do filtra jest zamknięte
" paliwo jest ogrzewane przez kontakt z kolektorem wylotowym.
E. Temperatura paliwa miedzy 15 a 25�C.
" płytka bimetalowa częściowo prostuje się.
" część paliwa jest podgrzewana.
F. Temperatura paliwa powyżej 25�C.
" bimetal zamyka przejście bezpośrednie do obiegu podgrzewania.
" paliwo skierowane jest bezpośrednio do elementu filtrującego.
ZASILANIE - DOA
ADOWANIE
5 - PODGRZEWACZ PALIWA
6 - POMPA WYSOKIEGO CIŚNIENIA
PALIWA
5.1 - Przeznaczenie
Podgrzewacz paliwa doprowadza paliwo do
temperatury użytkowej
5.2 - Opis
Podgrzewacz paliwa podgrzewa paliwo dostarczone
przez element termostatyczny (filtr paliwa).
Składa się on z przewodu zanurzonego w płynie
chłodzącym silnika.
Między płynem chłodzącym i paliwem odbywa się
wymiana ciepła.
5.3 - Miejsce zamontowania
(15) pompa wysokiego ciśnienia paliwa.
(16) regulator wysokiego ciśnienia paliwa.
(17) wyłącznik 3 tłoka pompy wysokiego
ciśnienia paliwa,
h: wyjście wysokiego ciśnienia paliwa (do
kolektora zasilania),
j: powrót do zbiornika paliwa,
k: zasilanie paliwem.
Zadanie pompy wysokiego ciśnienia (BOSCH typ
CP1 z 3 tłokami):
" wytworzenie wysokiego ciśnienia paliwa
" zasilanie wtryskiwaczy "diesel" poprzez
Rys.:BlGP077C
kolektor zasilania
(14) podgrzewacz paliwa.
Pompa wysokiego ciśnienia paliwa napędzana jest
Montaż: w obudowie pompy płynu chłodzącego (na
paskiem rozrządu (przełożenie 0,5).
wylocie).
Istnieją 2 możliwości montażu:
UWAGA: Paliwo nie wykorzystane powraca do
" jeżeli kolektor wylotowy jest metalowy:
zbiornika przez chłodnicę paliwa.
-^ podgrzewacz jest scalony z kolektorem.
" jeżeli kolektor wylotowy jest z tworzywa:
Wysokie ciśnienie paliwa waha się między 200
-^ montaż na obudowie.
a 1350 bar.
Wysokie ciśnienia paliwa kontrolowane jest przez
regulator wysokiego ciśnienia paliwa.
Przy rozruchu silnika, po 1,5 obrotu, ciśnienie
dostarczone przez pompę dochodzi do 200 bar.
UWAGA: Pompa wysokiego ciśnienia nie jest
pompą dystrybucyjną i nie wymaga ustawiania.
Wyłącznik 3 tłoka pompy wysokiego ciśnienia
paliwa pozwala na zmniejszenie:
" pojemności skokowej pompy wysokiego
ciśnienia
" mocy zużywanej przez pompę wysokiego
ciśnienia paliwa.
ZASILANIE - DOA
ADOWANIE
7 - WYA

CZNIK 3-gp TA
OKA POMPY
WAŻNE: Należy przestrzegać przedstawionych
WYSOKIEGO CIŚNIENIA PALIWA
poniżej momentów dokręcania elementów obiegu
(1208-6)
wysokiego ciśnienia paliwa za pomocą klucza
dynamometrycznego sprawdzanego okresowo.
7.1 - Przeznaczenie
Zmniejszenie mocy zużywanej przez pompę
Wtryskiwacz "diesel".
wysokiego ciśnienia w przypadku eksploatacji
Czujnik wysokiego ciśnienia paliwa.
pojazdu przy niewielkim obciążeniu.
Przewody wysokiego ciśnienia paliwa.
Podczas sterowania tym elementem ilość
wypchniętego paliwa maleje co pozwala na
zmniejszenie:
" mocy zużywanej przez pompę wysokiego
ciśnienia paliwa
" podgrzania paliwa (zmniejszenie dławienia)
UWAGA: Jeżeli temperatura paliwa przekracza
106�C pompa wysokiego ciśnienia paliwa pracuje
już tylko z 2 tłokami.
7.2 - Miejsce zamontowania
na pompie wysokiego ciśnienia paliwa.
8- REGULATOR WYSOKIEGO
CIŚNIENIA PALIWA (1322)
8.1 - Przeznaczenie
Regulator wysokiego ciśnienia paliwa umożliwia
regulację ciśnienia paliwa na wyjściu pompy
wysokiego ciśnienia paliwa. 9.2 - Opis
Rys.:BlHP10WC
8.2 - Miejsce zamontowania
(5) kolektor zasilania wysokiego ciśnienia
Montaż: na pompie wysokiego ciśnienia paliwa.
paliwa.
(6) czujnik temperatury paliwa.
9- KOLEKTOR ZASILANIA
1: wyloty na wtryskiwacze "diesel".
(WTRYSKOWY)
m: zasilanie paliwem pod wysokim
ciśnieniem.
9.1 - Przeznaczenie
UWAGA: Kolektor zasilania wysokiego ciśnienia
Zadaniem kolektora zasilania jest:
jest zbudowany ze stali kutej.
" zmagazynowanie niezbędnej dla silnika ilości
paliwa bez względu na fazę pracy
Objętość kolektora jest dostosowana do pojemności
" tłumienie pulsacji wytworzonych przez skokowej silnika.
wtryski
" połączenie elementów obiegu wysokiego
9.3 - Miejsce zamontowania
ciśnienia
Kolektor zasilania, umieszczony między pompą
wysokiego ciśnienia i wtryskiwaczami "diesel" jest
Elementy podłączone do kolektora zasilania:
przymocowany do głowicy silnika.
" przewody zasilania wysokiego ciśnienia
paliwa
" przewody zasilania wtryskiwaczy "diesel"
" czujnik temperatury paliwa
" czujnik wysokiego ciśnienia paliwa
ZASILANIE - DOA
ADOWANIE
11 - CHA
ODNICA PALIWA
10 - WTRYSKIWACZE "DIESEL"
( 1 1 3 1 , 1 1 3 2 , 1 1 3 3 , 1 1 3 4 )
11.1 - Przeznaczenie
Pompa wysokiego ciśnienia dławi paliwo
pochodzące z pompy tłoczącej co podnosi
temperaturę paliwa.
Chłodnica paliwa chłodzi paliwo przed jego
powrotem do zbiornika.
11. 2-Opis
Chłodnica paliwa ma kształt wężownicy metalowej
zwiększającej powierzchnię wymiany ciepła
między paliwem i powietrzem.
11.3 - Miejsce zamontowania
Chłodnica paliwa jest zainstalowana pod
nadwoziem.
Rys.:BlHP10XC
(26) złącze elektrozaworu wtryskiwacza "diesel".
(27) elektrozawór wtryskiwacza "diesel",
n: obieg powrotu do zbiornika,
p: zasilanie wysokim ciśnienie paliwa (kolektor
zasilania).
Wtryskiwacze "diesel" są sterowane elektrycznie
przez kalkulator.
Wtryskiwacze "diesel" składają się z 2 części:
" napędu elektrycznego
" rozpylacza paliwa
Wtryskiwacze "diesel" wtryskuj ą paliwo potrzebne
do pracy silnika.
Posiadają 5 otworów wpływających korzystnie na
jakość mieszanki paliwowo-powietrznej.
Ilość wtryskiwanego paliwa zależy od
następujących parametrów:
" czasu trwania impulsu elektrycznego,
wytwarzanego przez kalkulator.
" Szybkości otwarcia wtryskiwacza "diesel"
" Natężenia przepływu na wyjściu wtryskiwacza
(ilość i średnica otworów)
" ciśnienia paliwa w kolektorze zasilania
wysokiego ciśnienia paliwa
Wtrysk paliwa może być trojakiego rodzaju:
" wtrysk wstępny
" wtrysk zasadniczy
" wtrysk uzupełniający
Wtryskiwacze połączone są między sobą obiegiem
powrotu paliwa do zbiornika.
Ciśnienia paliwa w obiegu powrotnym: w 0,7 bar.
ZASILANIE - DOA
ADOWANIE
FUNKCJA: ZASILANIE POWIETRZEM
1 - SCHEMAT IDEOWY
Cyrkulacja powietrza (według strzałek)
UWAGA: Schemat dotyczy silników z turbosprężarką
" A: powietrze
sterowaną (kalkulator + elektrozawór).
" B: spaliny + powietrze
" C: spalmy
ZASILANIE - DOA
ADOWANIE
Nr części na
Nr na Specyfikacja Uwagi
rysunku schematach
elektrycznych
1 Kalkulator 1320
2 Elektrozawór regulacji recyrkulacji spalin (EGR) 1253
3 Pompa próżniowa
4 Elektrozawór regulacji ciśnienia doładowania 1233 Według wersji
5 Zawór recyrkulacji spalin (EGR)
6 Rozdzielacz wlotowy powietrza
7 Kolektor spalin
Sterowanie
8 Zawór regulacji ciśnienia doładowania
podciśnieniem
Kapsuła pneumatyczna sterowania zaworem Sterowanie
9
regulacyjnym (na turbosprężarce) podciśnieniem
10 Moduł katalizatora
11 Turbina gazowa
12 Turbosprężarka
13 Turbina wlotu powietrza
14 Miernik przepływu powietrza + czujnik temperatury 1310
powietrza
15 Filtr powietrza
16 Czujnik ciśnienia kolektora wlotowego 1312
W zależności od
17 Wymiennik ciepła powietrze/ powietrze
wersji
Czujnik ciśnienia atmosferycznego
18 1320
(zintegrowany z kalkulatorem wtrysku)
UWAGA: EGR: urządzenie do recyrkulacji spalin.
2 - FILTR POWIETRZA
Częstotliwość wymiany: co 60 000 km.
ZASILANIE - DOA
ADOWANIE
3- TURBOSPR
ŻARKA
3.1 - Przeznaczenie
Turbosprężarka umożliwia doładowanie silnika.
Istnieją 2 możliwości montażu:
" ciśnienie doładowania sterowane przez kalkulator wtrysku i elektrozawór
" ciśnienie doładowania regulowane tylko przez zawór regulacyjny.
3.2 - Opis
D: turbosprężarka nie sterowana
E: turbosprężarka sterowana (kalkulator wtrysku + elektrozawór).
a: do rozdzielacza wlotowego.
b: gaz pochodzący z kolektora wydechowego.
(I) kalkulator wtrysku.
(3) pompa próżniowa.
(4) elektrozawór regulacji ciśnienia doładowania.
(8) zawór regulacji ciśnienia doładowania.
(9) kapsuła pneumatyczna sterowania zaworem regulacyjnym: sterowanie podciśnieniem.
( I I ) turbina gazowa.
(13) turbina ssąca powietrza.
(19) kapsuła pneumatyczna sterowania zaworem regulacyjnym: sterowanie ciśnieniem.
ZASILANIE - DOA
ADOWANIE
Turbosprężarka składa się z dwóch oddzielnych 3.2.2-Montaż E
Ciśnienie doładowania regulowane jest przez
komór.
elektrozawór (4) sterowany przez kalkulator
Składa się z następujących elementów:
wtrysku (l).
" komory sprzężonej z układem wydechowym
silnika
UWAGA: Zawór regulacyjny pozostaje otwarty
" komory sprzężonej z układem wlotowym
gdy nie jest sterowany pneumatycznie
silnika
(podciśnienie).___________________
" turbiny i sprężarki osadzonych na wspólnym
wale.
Dojście do ciśnienia w kolektorze wlotowym
Turbina wprawiana w ruch przez gazy spalinowe
paliwa uzyskiwane jest poprzez zamknięcie zaworu
napędza sprężarkę, zapewniającą sprężenie
regulacyjnego.
zassanego powietrza.
Fazy działania od chwili zakazania przez kalkulator
sterowania elektrozaworem (4) w celu ograniczenia
UWAGA: Smarowanie turbosprężarki: duże
ciśnienia doładowania:
prędkości części ruchomych i wysokie temperatury
" pompa próżniowa nie ma już połączenia
wymagaj ą dokładnego smarowania.
z kapsułą pneumatyczną sterowania (9)
" zawór regulacji ciśnienia doładowania otwiera
Olej pod ciśnieniem niezbędnym dla tej funkcji jest
się
pobierany z obiegu oleju silnika.
" prędkość turbiny gazowej maleje
WAŻNE: Przed wyłączeniem silnika należy
" ciśnienie powietrza doładowania maleje.
bezwzględnie powrócić na obroty biegu jałowego
silnika. Nieprzestrzeganie tego warunku może w
skrajnym przypadku doprowadzić do uszkodzenia
turbosprężarki (brak smarowania).
Ciśnienie doładowania jest regulowane przez zawór
regulacyjny.
Istnieją2 możliwości regulacji ciśnienia
doładowania:
" montaż D: w stanie spoczynku zawór
regulacyjny jest zamknięty
" montaż E: w stanie spoczynku zawór
regulacyjny jest otwarty
3.2.1 - Montaż D
Ciśnienie doładowania regulowane jest w funkcji
ciśnienia powietrza w kolektorze wlotowym.
" zawór regulacji ciśnienia doładowania otwiera
się.
" prędkość turbiny gazowej zmniejsza się
" ciśnienia powietrza doładowania zmniejsza
się.
Zmniejszenie ciśnienia doładowania powoduje
zamknięcie zaworu regulacji ciśnienia
doładowania.
ZASILANIE - DOA
ADOWANIE
4- CZUJNIK CIŚNIENIA
5 - WYMIENNIK CIEPA
A
ATMOSFERYCZNEGO (1320)
"POWIETRZE/ POWIETRZE"
(INTERCOOLER)
4.1 - Przeznaczenie
5.1 - Przeznaczenie
Czujnik mierzy ciśnienie atmosferyczne.
Zadaniem kalkulatora wtrysku w zależności od
Wymiennik ciepła powietrze/powietrze chłodzi
otrzymanej informacji jest:
powietrze wpływające do cylindrów w celu
" określić gęstość powietrza
zwiększenia jego gęstości.
" zapobiec recyrkulacji w przypadku jazdy na
dużej wysokości
Zwiększenie gęstości zasysanego powietrza
wpływa na polepszenie osiągów silnika.
UWAGA: Gęstość powietrza zależy od wysokości
(im większa wysokość tym niniejsza gęstość).
5.2 - Miejsce zamontowania
Montaż: z przodu pojazdu.
4.2 - Opis
Czujnik jest typu piezoelektrycznego.
Składa się z czujników tensometrycznych.
Dostarcza ciśnienie proporcjonalne do ciśnienia
atmosferycznego.
4.3 - Miejsce zamontowania
Czujnik ciśnienia atmosferycznego (18) jest
zintegrowany z kalkulatorem wtrysku.
UWAGA: Nie ma możliwości oddzielenia czujnika
ciśnienia atmosferycznego od kalkulatora._____
ZASILANIE - D OL AD O W AC
l E
6 - CZUJNIK CIŚNIENIA KOLEKTORA 7- POMPA PRÓŻNIOWA
WLOTOWEGO (1312)
7.1 - Przeznaczenie
6.1 - Przeznaczenie
A
opatkowa pompa próżniowa dostarcza
podciśnienie niezbędne do sterowania
Czujnik umożliwia określenie ciśnienia powietrza
następującymi elementami:
w kolektorze wlotowym.
" zaworem recyrkulacji spalin (EGR)
W zależności od uzyskanej informacji kalkulator
(w zależności od wersji)
reguluje:
" kapsułą pneumatyczną sterowania zaworem
" ciśnienie doładowania (*)
recyrkulacji spalin
" ciśnienie obiegu wysokiego ciśnienia paliwa
" wzmacniaczem hamowania (w zależności od
" czas trwania wtrysku (wydatek paliwa)
wersji)
(*) turbosprężarka sterowana (kalkulator wtrysku +
elektrozawór).
7.2 - Opis
6.2 - Opis
A
opatkowa pompa próżniowa napędzana jest
z wałka rozrządu silnika.
Rys.:BlHPlllC
C: wlot powietrza.
Rys.:BlHP112C
(3) pompa próżniowa.
Czujnik piezoelektryczny jest podłączony do
(20) zawór bezpieczeństwa (scalony z króćcem
obiegu powietrza zasysanego na poziomie
wylotowym).
wymiennika ciepła powietrze/ powietrze.
Zawór bezpieczeństwa zintegrowany z pompą
Składa się on z czujników tensometrycznych.
odcina obieg podciśnienia hamulców przy
Dostarcza ciśnienie proporcjonalne do ciśnienia
zatrzymanym silniku.
powietrza w kolektorze wlotowym.
Zawór bezpieczeństwa pozwala na zachowanie:
" rezerwy próżni we wzmacniaczu hamulca
6.3 - Właściwości elektryczne
" możliwości zachowania wspomagania na kilka
zahamowań.
Podłączenie styków złącza:
" styk l: 5 volt
7.3 - Miejsce zamontowania
" styk 2: masa
" styk 3: sygnał Montaż na głowicy silnika, na zakończeniu wałka
Ciśnienie l ,3 bar -> napięcie na wyjściu l V. rozrządu od strony skrzyni biegów.
ZASILANIE - DOA
ADOWANIE
8 - ELEKTROZAWÓR REGULACJI
CIŚNIENIA DOA
ADOWANIA (1233) 8.3 - Właściwości elektryczne
Sterowanie: kalkulator wtrysku (masa)
Dotyczy samochodów z ciśnieniem doładowania
Sterowanie o zmiennym napięciu (RCO):
sterowanym kalkulatorem wtrysku.
" pełne zasilanie (RCO maks.) = maksymalne
podciśnienie
8.1 - Przeznaczenie
" brak zasilania (RCO min.) = brak podciśnienia
Elektrozawór regulacji steruje zaworem nastawy
(ciśnienie atmosferyczne).
ciśnienia doładowania.
Zadaniem sterowania elektrozaworu regulacji UWAGA: RCO: Stosunek Cykli Otwarcia
ciśnienia doładowania jest:
" regulacja ciśnienia doładowania
8.4 - Miejsce zamontowania
" ograniczenie ciśnienia doładowania
Analogowa i progresywna regulacja ciśnienia
doładowania sterowana jest według funkcji
"kartograficznej" z kalkulatora wtrysku.
(3) elektrozawór regulacji ciśnienia doładowania.
Elektrozawór umieszczony jest w komorze silnika.
8.2 - Opis
(21) złącze elektryczne
d: wyjście
e: wejście podciśnienia pompy próżniowej.
f: białe znakowanie.
g: wejście ciśnienia atmosferycznego.
Sterowanie elektrozaworem jest typu RCO
(stosunek cykli otwarcia).
Elektrozawór proporcjonalny sterowany napięciem
RCO sprzężony jest z następującymi elementami:
" ciśnienie atmosferyczne
" podciśnienie dostarczone przez pompę
próżniową
Ciśnienie na wylocie zaworu zawiera się między
ciśnieniem atmosferycznym i podciśnieniem pompy
próżniowej.
ZASILANIE - DOA
ADOWANIE
FUNKCJA: RECYRKULACJA SPALIN
/o o o o o c ^ o o a o o o o o
1 - SCHEMAT IDEOWY
Kierunek obiegu powietrza zaznaczono strzałkami
UWAGA: Schemat dotyczy silników z turbosprężarką
" A: powietrze
sterowaną (kalkulator + elektrozawór).
" B: spalmy + powietrze
" C: spaliny
ZASILANIE - DOA
ADOWANIE
Nr na Nr części na
Specyfikacja Uwagi
rysunku schematach
elektrycznych
1 Kalkulator wtrysku 1320
2 Elektrozawór regulacji recyrkulacji spalin (EGR) 1253
3 Pompa próżniowa
W zależności od
4 Elektrozawór regulacji ciśnienia doładowania 1233
wersji
5 Zawór recyrkulacji spalin (EGR)
6 Rozdzielacz (kolektor) wlotowy powietrza
7 Kolektor spalin
Sterowanie
8 Zawór regulacji ciśnienia doładowania
podciśnieniem
Kapsuła pneumatyczna sterowania zaworem regulacji Sterowanie
9
(na turbosprężarce)
podciśnieniem
10 Moduł katalizatora
11 Turbina gazowa
12 Turbosprężarka
13 Turbina ssąca powietrza
Miernik przepływu powietrza + czujnik temperatury
14 1310
powietrza
15 Filtr powietrza
16 Czujnik ciśnienia kolektora wlotowego 1312
W zależności od
17 Wymiennik ciepła powietrze/ powietrze
wersji
18 Czujnik ciśnienia atmosferycznego (zintegrowany z 1320
kalkulatorem wtrysku)
UWAGA: EGR: urządzenie do recyrkulacji spalin.
ZASILANIE - DOA
ADOWANIE
2 - PRZEPA
YWOMIERZ POWIETRZA (1310)
2.1 - Przeznaczenie
Przepływomierz ten mierzy natężenie przepływu świeżego powietrza zasysanego przez silnik.
Funkcje kalkulatora wtrysku zależne od informacji z przepływomierza są następujące:
" określenie stopnia (%) recyrkulacji spalin
" ograniczenie dymienia w fazach przejściowych (przyspieszenie, hamowanie) poprzez korekcję wydatku
paliwa.
2.2 - Opis
Kalkulator wtrysku zasila oporowy element grzejny
(19) złącze elektryczne
w taki sposób, aby utrzymać płytkę metalową w
(20) siatka osłaniająca
stałej temperaturze.
(21) płytka metalowa (gorąca folia)
(22) czujnik temperatury powietrza.
Powietrze przepływające przez miernik chłodzi
Przepływomierz składa się z następujących
płytkę metalową: mierzona wartość oporu
elementów:
elektrycznego (CTN) zmienia się.
" płytka metalowa (gorąca folia)
" czujnik pomiaru temperatury powietrza
Kalkulator oblicza natężenia przepływu powietrza
Płytka metalowa jest bardzo delikatna i pozwala na
na podstawie mierzonej wartości oporu
określenie masy powietrza wpływającego do
elektrycznego.
obiegu powietrza.
Płytka metalowa składa się z następujących
WAŻNE: Nie należy dotykać płytki metalowej,
elementów:
również użycie mieszka jest zabronione.
" oporowy element grzejny
" opornik pomiarowy (CTN)
ZASILANIE - DOA
ADOWANIE
2.3 - Właściwości elektryczne 4.2 - Opis
Przydzielenie styków złącza: Elektrozawór łączy pompę próżniową z kapsułą
zaworu recyrkulacji spalin.
" styk l: informacja o temperaturze powietrza
" styk 2: zasilanie napięciem + 12V
" styk 3: masa
" styk 4: kanał nie wykorzystany
" styk 5: informacja o natężeniu przepływu
powietrza
" styk 6: masa
2.4 - Miejsce zamontowania
Miernik przepływu powietrza umieszczony jest
między filtrem powietrza a turbosprężarką
3- POMPA PRÓŻNIOWA
Pompa próżniowa dostarcza podciśnienie niezbędne
do sterowania następującymi elementami:
" zaworem recyrkulacji spalin (EGR)
(w zależności od wersji)
" kapsułą pneumatyczną sterowania zaworem
recyrkulacji spalin
" wspomaganiem hamowania (w zależności od
wersji) Rys.:BlHP116C
(23) złącze elektryczne
a: wyjście
4- ELEKTROZAWÓR REGULACJI
b: wejście podciśnienia pompy próżniowej.
CIŚNIENIA DOA
ADOWANIA (1233)
c: białe znakowanie.
Dotyczy samochodów z ciśnieniem doładowania
d: wejście ciśnienia atmosferycznego.
sterowanym kalkulatorem wtrysku.
Sterowanie elektrozaworem jest typu RCO
4.1 - Przeznaczenie
(stosunek cykli otwarcia).
Elektrozawór regulacji steruje zaworem regulacji
ciśnienia doładowania.
Elektrozawór proporcjonalny sterowany napięciem
Zadaniem sterowania elektrozaworu regulacji
RCO połączony jest z następującymi elementami:
ciśnienia doładowania jest:
" ciśnienie atmosferyczne
" regulacja ciśnienia doładowania
" podciśnienie wytworzone przez pompę
" ograniczenie ciśnienia doładowania
próżniową
Regulacja ciśnienia doładowania następuje
Ciśnienie dostarczone przez zawór zawiera się
w sposób progresywny zgodnie z zaprogramowaną
między ciśnieniem atmosferycznym i
 kartografią" (kalkulator wtrysku).
podciśnieniem pompy próżniowej.
4.3 - Właściwości elektryczne
Sterowanie: Kalkulator wtrysku (masa)
Sterowanie o zmiennym napięciu (RCO):
" pełne zasilanie (RCO maks.) = maksymalne
podciśnienie
" brak zasilania (RCO min.) = brak podciśnienia
(ciśnienie atmosferyczne).
" Wartość oporu przy temp. 25�C = 5 'Q
UWAGA: RCO: Stosunek cykli otwarcia
ZASILANIE - DOA
ADOWANIE
4.4 - Miejsce zamontowania 5.2 - Opis
(2) elektrozawór regulacji ciśnienia doładowania. e: wejście podciśnienia (elektrozawór regulacji
recyrkulacji spalin),
f: kapsuła pneumatyczna sterowania zaworu
Elektrozawór umieszczony jest w komorze silnika.
recyrkulacji spalin
(5) zawór recyrkulacji spalin
5 - ZAWÓR RECYRKULACJI SPALIN
(EGR)
UWAGA: Zawór recyrkulacji spalin jest w stanie
spoczynkowym (podciśnienie) zamknięty.____
5.1 - Przeznaczenie
Zawór recyrkulacji spalin kontroluje ilość spalin
Fazy działania w przypadku doprowadzenia
poddawanych zawracaniu.
podciśnienia do kapsuły pneumatycznej sterowania:
" zawór recyrkulacji spalin otwiera się
Urządzenie do recyrkulacji spalin (EGR) pozwala
" część spalin wraca do silnika (rozdzielacz
na zmniejszenie ilości tlenków azotu (NO )
X
wlotowy powietrza)
w wydalanych spalinach.
5.3 - Miejsce zamontowania
Zmniejszenie ilości tlenków azotu odbywa się
Zawór recyrkulacji jest umieszczony na kolektorze
poprzez ponowne wtryskiwanie części spalin
wylotowym.
do cylindrów.
Poszczególne etapy recyrkulacji są zapamiętywane 6 - MODUA
KATALIZATORA
w kartografiach kalkulatora wtrysku.
Moduł katalizatora wyposażony jest w katalizator
2-ścieżkowy.
Moduł katalizatora (umieszczony na linii układu
wydechowego) pozwala na zmniejszenie emisji
do środowiska następujących składników:
" tlenku węgla (CO)
" niespalonych węglowodorów (HC)
Wtrysk uzupełniający połączony ze specyficznym
katalizatorem pozwala między innymi na dość
znaczne zmniejszenie ilości emitowanych tlenków
azotu (katalizator 4 ścieżkowy).
ZASILANIE - DOA
ADOWANIE
FUNKCJA: SYSTEM WTRYSKU BEZPOŚREDNIEGO HDI
1 - POMPA WYSOKIEGO CIŚNIENIA
1.2 -Opis
PALIWA
1.1 - Przeznaczenie
Pompa wysokiego ciśnienia paliwa otrzymuje
paliwo pod  niskim ciśnieniem" od pompy
tłoczącej.
Zadaniem pompy wysokiego ciśnienia (BOSCH typ
CP1 z 3 tłokami) jest:
" dostarczenie paliwa pod wysokim ciśnieniem
" zasilanie wtryskiwaczy "diesel" poprzez
kolektor zasilania
Pompa wysokiego ciśnienia paliwa napędzana jest
paskiem rozrządu (przełożenie napędu wynosi 0,5).
a: wylot paliwa pod wysokim ciśnieniem
(do kolektora zasilania).
b: powrót do zbiornika paliwa,
c: wejście paliwa (pompa tłocząca).
(1) regulator wysokiego ciśnienia paliwa.
(2) zawór smarowania.
(3) wał pompy z mimośrodem.
(4) tłok wysokiego ciśnienia.
(5) wyłącznik 3 tłoka pompy wysokiego ciśnienia
paliwa.
Wartość ciśnienia w obiegu wysokiego ciśnienia
paliwa waha się od 200 a 1350 bar.
UWAGA: Wartość ciśnienia w obiegu
kontrolowane jest przez regulator wysokiego
ciśnienia paliwa.
Elementy zamontowane na pompie wysokiego
ciśnienia paliwa:
" (l) regulator wysokiego ciśnienia paliwa.
" (5) wyłącznik 3 tłoka pompy wysokiego
ciśnienia paliwa.
UWAGA: Pompa wysokiego ciśnienia nie jest
pompą dystrybucyjną i nie wymaga ustawiania.
Maksymalny pobór mocy: 3,5 kW.
1.3 - Zawór smarowania
Zawór smarowania zapewnienia smarowanie
pompy wysokiego ciśnienia paliwa w przypadku
gdy ciśnienia tłoczące jest zbyt słabe.
ZASILANIE - DOA
ADOWANIE
Różnica między ciśnieniem tłoczącym a ciśnieniem
obiegu powrotnego do zbiornika:
" A: ciśnienie niższe od 0,8 bar
" B: ciśnienie wyższe od 0,8 bar
b: powrót do zbiornika paliwa.
c: wej ście paliwa (pompa tłocząca)
d: w kierunku poziomu wysokiego ciśnienia
(2) zawór smarowania
(6) sprężyna zwrotna
Paliwo wpływa do pompy wejściem "c"
i przepływa przez zawór smarowania (2) (pompa
tłocząca).
A: jeżeli ciśnienie jest niższe od 0,8 bar:
" ciśnienie paliwa jest niewystarczające do
przesunięcia zaworu (2)
" paliwo przepływa przez zawór (z otworem
stożkowym)
" paliwo ma możliwość smarowania
i chłodzenia pompy wysokiego ciśnienia
B: jeżeli ciśnienie jest wyższe od 0,8 bar
" paliwo przesuwa zawór (2)
" paliwo umożliwiając smarowanie przepływa
przez zawór poprzez otwór stożkowy.
" paliwo jest kierowane do stopnia wysokiego
ciśnienia "d" pompy wysokiego ciśnienia.
ZASILANIE - DOA
ADOWANIE
1.4-Wytwarzanie wysokiego ciśnienia
C: suw ssania (faza zasysania):
" pompa tłocząca dostarcza paliwo
C: faza zasysania
za pośrednictwem zaworu ssącego (7)
D: faza tłoczenia
" sprężyna powrotna dociska tłok do krzywki.
(3) wał pompy z mimośrodem.
" tłok wytwarza podciśnienie w cylindrze.
(4) tłok wysokiego ciśnienia.
(7) zawór ssący paliwa.
D: suw wydechu (faza tłoczenia):
(8) zawór kulkowy tłoczący
" po przekroczeniu dolnego punktu martwego
(9) sprężyna powrotna zaworu ssącego.
" spadek ciśnienia paliwa powoduje zamknięcie
(10) sprężyna powrotna tłoka wysokiego ciśnienia.
zaworu ssącego (około l bar)
(11) krzywka napędu.
" paliwo jest zablokowane w komorze
" krzywka pompy wysokiego ciśnienia paliwa
Wał pompy wysokiego ciśnienia paliwa zawiera
powoduje suw tłoka
krzywkę.
" ciśnienia paliwa wzrasta
" paliwo jest przepychane w kierunku zaworu
Tłoki wtrysku zasilane są paliwem dostarczanym
tłoczącego.
z obiegu wewnętrznego niskiego ciśnienia do
" wylotowy zawór tłoczący (8) otwiera się.
pompy wysokiego ciśnienia.
Po przekroczeniu górnego martwego punktu,
Paliwo jest zasysane przez tłok podczas suwu
na skutek spadku ciśnienia, zawór wylotowy
ssania.
zamyka się.
ZASILANIE - DOA
ADOWANIE
2 - WYA

CZNIK (DEZAKTYWATOR) 3-go TA
OKA POMPY WYSOKIEGO CIŚNIENIA
PALIWA (1208-6)
2.1 - Przeznaczenie
Zadaniem wyłącznika trzeciego tłoka pompy wysokiego ciśnienia paliwa jest:
" zmniejszenie mocy zużywanej przez pompę wysokiego ciśnienia w przypadku niewielkiego obciążenia
(wydatku)
" szybkie zredukować wysokie ciśnienie w przypadku awarii.
2.2 - Opis
" ciśnienie paliwa pozwala na uniesienie zaworu
tłoczącego (8)
E: praca z 3 tłokami.
" paliwo przepływa w kierunku wysokociśnie-
F: wykorzystanie 2 tłoków.
niowego wylotu pompy
(4) tłok wysokiego ciśnienia.
(5) wyłącznik 3 tłoka pompy wysokiego ciśnienia.
Gdy wyłącznik 3 tłoka jest zasilany prądem:
(7) zawór ssący paliwa.
" popychacz (12) odsuwa (podnosi) zawór ssący
(8) zawór kulkowy tłoczący.
(7) od gniazda.
(9) sprężyna zwrotna zaworu ssącego.
" cylinder jest otwarty: nie wytwarza się
(12) popychacz.
ciśnienie.
" paliwo kierowane jest do części
Wyłącznik 3 tłoka pompy wysokiego ciśnienia
niskociśnieniowej pompy wysokiego ciśnienia.
składa się z następujących elementów:
" elektromagnesu
2.3 - Część elektryczna
" popychacza przesuwającego się pod wpływem
Sterowanie: kalkulator wtrysku.
pola magnetycznego, wytwarzanego przez
elektromagnes. Typ: sterowanie dwupołożeniowe przez masę.
W przypadku gdy wyłącznik 3 tłoka jest zasilany to
Gdy wyłącznik 3 tłoka nie jest zasilany prądem:
pracują tylko 2 tłoki pompy.
" zawór ssący paliwa (7) jest dociśnięty do
W przypadku gdy wyłącznik 3 tłoka nie jest
gniazda przez sprężynę (9)
zasilany to pompa pracuje wykorzystując wszystkie
" cylinder pozostaje zamknięty
3 tłoki.
" działanie krzywki wału pompy powoduje
wytwarzanie ciśnienia.
ZASILANIE - D OL ADO W AC
l E
3 - REGULATOR WYSOKIEGO CIŚNIENIA PALIWA (1322)
3.1 - Przeznaczenie
Regulator wysokiego ciśnienia paliwa pozwala na regulację ciśnienia paliwa na wyjściu pompy wysokiego
ciśnienia.
3.2 - Opis
G: regulator wysokiego ciśnienia nie jest zasilany
prądem,
H: regulator wysokiego ciśnienia zasilany
prądem,
a: wylot paliwa pod wysokim ciśnieniem
(do kolektora zasilania),
b: powrót do zbiornika paliwa,
e: obieg paliwa pod wysokim ciśnieniem.
(13) sprężyna.
(14) cewka elektryczna.
(15) rdzeń magnetyczny.
(16) kulka.
Wysokie ciśnienie paliwa regulowane jest poprzez
zmianę ustawienia regulatora wysokiego ciśnienia
paliwa.
Regulator wysokiego ciśnienia paliwa zawiera
2 układy regulujące wartość ciśnienia:
" elektryczny, działający bezpośrednio na obieg
wysokiego ciśnienia poprzez elektromagnes
regulatora wysokiego ciśnienia paliwa
(kalkulator wtrysku).
" mechaniczny, pozwalający na zapewnienie
minimalnego ciśnienia oraz łagodzenie
pulsacji.
ZASILANIE - DOA
ADOWANIE
3.3 - Sterowanie mechaniczne 4- KOLEKTOR ZASILANIA
Obieg wysokiego ciśnienia musi znosić zmiany
4.1 - Przeznaczenie
ciśnienia paliwa.
Ciśnienie wzrasta podczas suwu tłoczącego pompy
Kolektor zasilania służy jako akumulator paliwa.
i spada z chwilą otwarcia wtryskiwacza.
Paliwo dochodzi do wszystkich wtryskiwaczy
Ruchy wahadłowe kulki amortyzują zmiany
ciśnienia.
4.2 - Opis
Do kolektora zasilania podłączone są następujące
3.4 - Sterowanie elektryczne
elementy:
Gdy regulator wysokiego ciśnienia paliwa nie jest
" przewody zasilania wysokiego ciśnienia
zasilany:
paliwa
" ciśnienie paliwa pokonuje opór mechaniczny
" przewody zasilania wtryskiwaczy
sprężyny (13)
" czujnik temperatury paliwa
" regulator otwiera się przy ciśnieniu wyższym
" czujnik wysokiego ciśnienia
od ciśnienia generowanego przez sprężynę
Objętość kolektora zasilania dostosowana jest do
(=100 bar)
pojemności skokowej silnika.
" uwolnione przez regulator paliwo powraca do
zbiornika wyjściem  b"
5 - AKUMULATOR (BBOO)
Poziom naładowania akumulatora wpływa na
UWAGA: Po 30 sekundach od wyłączenia silnika
prawidłowe funkcjonowanie systemu wtrysku
nie obserwuje się ciśnienia szczątkowego w obiegu
bezpośredniego HDI.
wysokiego ciśnienia paliwa.
UWAGA: Napięcie akumulatora niższe od 10 V
Fazy sterowania narostem ciśnienia:
zakłóca pracę systemu wtrysku bezpośredniego
" kalkulator wtrysku zasila regulator wysokiego
HDI.
ciśnienia paliwa prądem RCO
" cewka regulatora oddziałuje na rdzeń
Kalkulator zapamiętuje błąd w następujących
magnetyczny (siła magnetyczna)
wypadkach:
" siła nacisku na kulkę jest sumą siły sprężyny
" napięcie akumulatora wyższe od 17,5 V
(13) i siły magnetycznej rdzenia
" napięcie akumulatora niższe od 7 V
" wartość ciśnienia przy jakim nastąpi
wyłączenie regulatora wysokiego ciśnienia
wzrasta.
Fazy sterowania podczas obniżania ciśnienia:
" kalkulator wtrysku zmniejsza wartość RCO na
cewce regulatora wysokiego ciśnienia paliwa
" cewka regulatora oddziałuje na rdzeń
magnetyczny (siła magnetyczna)
" nacisk na kulkę zmniejsza się
" wartość ciśnienia przy jakim nastąpi
wyłączenie regulatora wysokiego ciśnienia
maleje.
UWAGA: RCO: Stosunek cykli otwarcia
3.5 - Właściwości elektryczne
Gdy regulator wysokiego ciśnienia paliwa nie jest
zasilany to ciśnienie jest ograniczone do � 100 bar.
Sterowanie: kalkulator wtrysku (masa).
Sygnał sterujący o zmiennym napięciu (RCO):
" przy maksymalnym napięciu (RCO .)
max
-> ciśnienie maksymalne
" przy minimalnym napięciu (RCO i .)
m n
-> ciśnienie minimalne
WAŻNE: Po zatrzymaniu silnika należy odczekać
30 sekund przed przystąpieniem do czynności
naprawczych
ZASILANIE - DOA
ADOWANIE
6 - PODWÓJNY PRZEKAy
NIK
7.2 - Opis
WTRYSKU (1304)
Podwójny przekaz
nik wtrysku jest sterowany
bezpośrednio przez kalkulator.
Pierwszy przekaz
nik podwójnego przekaz
nika
wtrysku zasila następujące elementy:
" pompę tłoczącą (niskie ciśnienie)
" elektrozawór regulacji ciśnienia doładowania
" miernik przepływu powietrza
" elektrozawór regulacji recyrkulacji (EGR)
Drugi przekaz
nik zasila następujące elementy:
" kalkulator wtrysku (moc)
" przekaz
nik sterowania wentylatorami
chłodnicy
UWAGA: Po odłączeniu podwójny przekaz
nik
wtrysku jest zasilany przez kolejne 4 sekundy lub 6
sekund w przypadku wentylacji uzupełniającej.
Sytuacja w momencie otrzymania, od systemu
blokady zapłonu, polecenia zablokowania
(17) złącze elektryczne
kalkulatora wtrysku (specyficzne styki kalkulatora):
(18) linka przyspieszacza
" kalkulator zasila podwójny przekaz
nik wtrysku
(19) krzywka napędu
" kalkulator jest ponownie zasilany przez
podwójny przekaz
nik wtrysku (moc)
Czujnik pedału przyspieszenia dostarcza 2 sygnały
" dialog między kalkulatorem wtrysku
(napięcie).
i systemem blokady zapłonu staje się możliwy
Wartość napięcia pierwszego sygnału jest równa
" pod koniec dialogu kalkulator wtrysku odcina
połowie drugiego.
zasilanie podwójnego przekaz
nika wtrysku.
Informacje pochodzące ze styków złącza są stale
porównywane między sobą w celu wykrycia
UWAGA: System blokady zapłonu powoduje
ewentualnych błędów.
wzbudzenie kalkulatora wtrysku od styku 66
UWAGA: Czujnik pedału przyspieszania nie
złącza. ______________
zawiera wyłącznika prądowego.
7- CZUJNIK PEDAA
U
7.3 - Właściwości elektryczne
PRZYSPIESZENIA (1261)
Podłączenie styków złącza:
" styk l: sygnał na wyjściu l
7.1 - Przeznaczenie
" styk 2: sygnał na wyjściu 2
Czujnik połączony jest z pedałem przyspieszenia
" styk 3: 5 volt
za pomocą linki.
" styk 4: masa
Czujnik:
Zwolniony pedał przyspieszenia:
" rejestruje wolę kierowcy (przyspieszenie,
" napięcie między masą i wejściem l: 0,5 V
hamowanie)
" napięcie między masą i wejściem 2: 1,6 V
" dostarcza informację do kalkulatora wtrysku
Pedał przyspieszenia dociśnięty do końca:
" napięcie między masą i wejściem l: 3,35 V
Na podstawie tej informacji kalkulator określa
" napięcie między masą i wejściem 2: 1,6 V
wydatek paliwa do wtryskiwania (czas i ciśnienie
wtrysku).
7.4 - Miejsce zamontowania
W komorze silnika
ZASILANIE - DOA
ADOWANIE
8 - CZUJNIK PR
DKOŚCI 8.3 - Właściwości elektryczne
OBROTOWEJ SILNIKA (1313)
Podłączenie styków złącza:
" styk l: sygnał
8.1 - Przeznaczenie
" styk 2: masa
Czujnik zamocowany jest naprzeciwko zębów koła
zamachowego silnika. Opór między wyjściami l i 2: 50 'Q
Pozwala on na określenie następujących
parametrów: Specyfika emitowanych sygnałów: napięcie
przemienne o zmiennej częstotliwości.
" prędkości obrotowej silnika
" położenie ruchomego urządzenia sprzęgowego
UWAGA: Przewód czujnika nie jest ekranowany,
należy zawsze nakierować wiązkę do
8.2 - Opis
przewidzianego miejsca.________________
8.4 - Miejsce zamontowania
Na obudowie sprzęgła.
Czujnik jest typu indukcyjnego.
Składa się z:
" magnesu trwałego
" uzwojenia elektrycznego
Czujnik dostarcza sygnał elektryczny przy każdym
przejściu zęba koła zamachowego silnika (zmiana
pola magnetycznego).
58 zębów umożliwia ustalenie prędkości obrotowej
silnika.
2 brakujące zęby pozwalają na określenie położenia
wału korbowego (skok sygnału).
UWAGA: Wartość szczeliny nie jest regulowana.
ZASILANIE - DOA
ADOWANIE
9 - CZUJNIK POA
OŻENIA WAA
KA ROZRZ
DU ( 1 1 1 5 )
9.1 - Przeznaczenie
Funkcje realizowane przez kalkulator wtrysku w zależności od otrzymanej informacji jest:
" synchronizacja wtrysków paliwa w zależności od położenia tłoków
" rozpoznawanie górnych martwych punktów.
9.2 - Opis
Czujnik wykorzystuje  efekt Halla"
(20) czujnik położenia wałka rozrządu, zwany też
czujnikiem rozpoznawania cylindra.
(21) koło pasowe wałka rozrządu.
(22) koło zamachowe napędzane wałkiem
rozrządu.
(23) piasta wałka rozrządu.
(24) zatyczka plastikowa.
Czujnik wałka rozrządu wytwarza sygnał
prostokątny i przekazuje go do kalkulatora.
Czujnik zamocowany jest naprzeciw koła - tarczy
napędzanego wałkiem rozrządu.
Pozwala on na synchronizację wtrysków paliwa
zgodnie z położeniem tłoków (wtrysk
sekwencyjny).
Zatyczka plastikowa (24) pozwala na fabryczną
regulację szczeliny.
UWAGA: Przy pierwszym rozruchu silnika
następuje zniszczenie zatyczki plastikowej.____
WAŻNE: Przy wymianie czujnika wałka rozrządu
należy bezwzględnie zachować szczelinę między
czujnikiem a celem E = 1,2 (+0; +0,1) mm._____
9.3 - Właściwości elektryczne
Zasilanie: kalkulator wtrysku.
Podłączenie styków złącza.:
" styk l: zasilanie napięciem 5 V
" styk 2: sygnał
" styk 3: masa
Graniczne wartości napięcia zawierają
się
w przedziale od O do 5 V.
Emitowany sygnał oznacza:
" obecność metalowej masy
naprzeciwko
czujnika: O V
" brak masy naprzeciwko czujnika: 5 V
ZASILANIE - DOA
ADOWANIE
10 - CZUJNIK TEMPERATURY PA
YNU
10.2.3 - Miejsce zamontowania
CHA
ODZ
CEGO SILNIKA (1220)
10.1 - Przeznaczenie
Czujnik temperatury płynu chłodzącego informuje
kalkulator o temperaturze płynu chłodzącego
silnika.
Zadaniem kalkulatora w zależności od otrzymanej
informacji jest:
" ustalenie czasu podgrzewania
" ustalenie czasu dogrzewania
" określenie prędkości rozruchu
" ustalenie prędkości obrotowej na wolnych
obrotach
" pozwolenie na recyrkulację spalin (EGR)
" ustalenie wydatku paliwa
" ograniczenie wtryskiwanego przepływu
w przypadku temperatury krytycznej płynu
chłodzącego (zabezpieczenie przed
zagotowaniem)
uruchomieniem wentylatorów
sterowanie
chłodnicy
logometrem w zestawie
sterowanie
(25) czujnik temperatury płynu chłodzącego silnika.
(*)
wskaz
ników
kontrolkami
sterowanie
Czujnik zamontowany jest na obudowie pompy
alarmowymi
płyny chłodzącego.
i ostrzegawczymi (*)
UWAGA: (*) w zależności od wersji.
Istniej ą 2 możliwości montażu:
W przypadku metalowej obudowa pompy wodnej
10.2 -Opis
(płynu chłodzącego)
Istnieją 2 możliwości montażu:
" czujnik temperatury płynu jest
" czujnik 3 stykowy niebieski
przykręcony,
" czujnik 2 stykowy zielony
" uszczelnienie za pomocą miedzianej
uszczelki.
10.2.1 - Czujnik 3 stykowy niebieski
W przypadku plastikowej obudowy pompy
Sonda składa się z 2 CTN (oporność przy
" czujnik temperatury płynu jest
współczynniku ujemnym temperatury).
zamocowany za pomocą plastikowego
Podłączenie styków złącza:
strzemienia (zacisku).
" styk l - styk 2: CTN dla kalkulatora wtrysku
" uszczelnienie za pomocą o-ringu
" styk 3 - masa: CTN dla logometru w zestawie
uszczelniającego.
wskaz
ników
Charakterystyka elektryczna:
" styk l - styk 2: oporność przy 20�C = 6200 U
" styk 3  masa: oporność przy 30�C = 1925 Ii
10.2.2 - Czujnik 2 stykowy zielony
Czujnik składa się z CTN (oporność przy
współczynniku ujemnym temperatury).
Im wyższa temperatura tym bardziej wzrasta
wartość oporu.
Właściwości elektryczne:
Oporność przy 20�C = 6200 U
ZASILANIE - DOA
ADOWANIE
11 - CZUJNIK TEMPERATURY
12 - CZUJNIK TEMPERATURY PALIWA
POWIETRZA (1310)
( 1 2 2 1 )
1 1 . 1 - Przeznaczenie
1 2 . 1 - Przeznaczenie
Czujnik temperatury powietrza informuje
Zadaniem kalkulatora w zależności od otrzymanej
kalkulator o temperaturze zassanego powietrza.
informacji jest:
Zadaniem kalkulatora w zależności od otrzymanej
" ustalenie wydatku paliwa
informacji jest:
" obliczenie gęstości powietrza.
" sterowanie dodatkowym ogrzewaniem
" obliczenie gęstości otaczającego powietrza.
12.2-Opis
UWAGA: Czujnik temperatury powietrza jest
zintegrowany z miernikiem przepływu powietrza.
1 1 . 2-Opis
Czujnik składa się z opornika o Współczynniku
Negatywnym Temperatury (CTN).
Im wyższa temperatura tym bardziej wzrasta
wartość oporności.
Właściwości elektryczne:
Oporność przy 25�C = 3300 U
11.3- Zamocowanie
Czujnik składa się z opornika o Współczynniku
Negatywnym Temperatury (CTN).
Jeden z wariantów tego montażu mierzy
temperaturę bezpośrednio na obiegu powrotnym do
zbiornika:
" oporność przy 25�C = 2400 D
" oporność przy 80�C = 270 D
(26) czujnik temperatury powietrza
Jest zintegrowany z miernikiem przepływu
powietrza.
ZASILANIE - DOA
ADOWANIE
12.3 - Miejsce zamontowania 13.2-Opis
(27) czujnik temperatury paliwa.
Czujnik zainstalowany jest na kolektorze zasilania
(28).
(29) czujnik wysokiego ciśnienia paliwa.
13 - CZUJNIK WYSOKIEGO CIŚNIENIA
(30) uszczelnienie metalowe
PALIWA (1321)
Czujnik jest typu piezoelektrycznego.
13.1 - Przeznaczenie
Składa się z czujników tensometrycznych.
Czujnik mierzy wartość wysokiego ciśnienia
Czujnik generuje napięcie proporcjonalne do
w kolektorze zasilania.
ciśnienia paliwa w kolektorze zasilania.
Zadaniem kalkulatora w zależności od otrzymanej
informacji jest:
13.2.1 - Właściwości elektryczne
" określenie ilości paliwa do wprowadzenia
Podłączenie styków złącza:
poprzez sterowanie czasem wtrysku
" styk l: masa
" regulacja ciśnienia (wysokie ciśnienie)
w kolektorze zasilania. " styk 2: informacja o ciśnieniu (O do 5 V)
" styk 3: zasilanie + 5V
Napięcie odpowiadające ciśnieniu 100 bar: � 0,5 V.
Napięcie odpowiadające ciśnieniu 300 bar: 1,3 V.
ZASILANIE - DOA
ADOWANIE
13.2.2 - Miejsce zamontowania
14 - CZUJNIK PR
DKOŚCI POJAZDU
(1620)
14.1 - Przeznaczenie
Zadaniem kalkulatora w zależności od otrzymanej
informacji jest:
" ustalenie prędkości pojazdu (na postoju czy
w trakcie jazdy)
" określenie aktualnego przełożenia skrzyni
biegów
" poprawa wolnych obrotów jadącego pojazdu.
" optymalizacja przyspieszeń
" ograniczenie szarpnięć silnika.
14.2-Opis
(29) czujnik wysokiego ciśnienia paliwa.
Czujnik zainstalowany jest na kolektorze zasilania
(28).
Czujnik dostarcza do kalkulatora informację
o prędkości pojazdu.
Czujnik wykorzystujący  efekt Halla":
" 5  synchropulsów" na metr
" 3  synchropulsy" na obrót
14.3 - Właściwości elektryczne
Podłączenie styków złącza:
" styk ł: zasilanie + 12V
" styk 2: masa
" styk 3: sygnał
14.4 - Miejsce zamontowania
Czujnik zamocowany jest na skrzyni biegów.
ZASILANIE - DOA
ADOWANIE
15 - STYCZNIK HAMULCA
15.1 - Przeznaczenie
Stycznik pozwala kalkulatorowi wtrysku na
poprawienie komfortu jazdy.
15.2 - Miejsce zamontowania
Stycznik hamulca umieszczony jest na zespole
pedałów.
16 - KALKULATOR WTRYSKU (1320)
16.1 - Przeznaczenie
Kalkulator kieruje całym zespołem systemu
wtrysku.
Oprogramowanie kalkulatora obejmuje:
" koordynację funkcji sterowania wtrysku
i zmniejszenia emisji zanieczyszczeń,
" strategię poprawy komfortu jazdy.
" funkcję blokady zapłonu,
" strategię zabezpieczeń,
" sterowanie przekaz
ników wentylatorów
chłodnicy i kontrolek alarmowych (*)
" sterowanie systemem podgrzewania płynu dla
nagrzewnicy (*)
" diagnostykę z zapamiętaniem błędu.
UWAGA: (*) w zależności od wersji.
Kalkulator steruje pracą następujących elementów:
" wtryskiwaczy "diesel"
" elektrozaworu regulacji ciśnienia doładowania
" regulatora wysokiego ciśnienia paliwa
" elektrozaworu regulacji recyrkulacji (EGR)
" modułu podgrzewania i dogrzewania (odcięcie
dogrzewania)
" wyłącznika 3 tłoka pompy wysokiego ciśnienia
paliwa
Kalkulator dostarcza następujących informacji:
" prędkość obrotowa silnika: do bloku liczników
" zużycie chwilowe paliwa: do komputera
pokładowego
" odcięcie chłodzenia
" zezwolenie na uruchomienie podgrzewacza
płynu chłodniczego (w zależności od wersji)
Nie ma możliwości odłączenia czujnika ciśnienia
atmosferycznego od kalkulatora wtrysku.
Kalkulator zawiera stopień mocy, zdolny do
dostarczenia bardzo silnego prądu sterującego,
potrzebnego do uruchomienia wtryskiwaczy.
Kalkulator połączony jest z wiązką wtrysku
złączem 88 stykowym.
Aktualizacja oprogramowania kalkulatora wtrysku
odbywa się poprzez programowanie zdalne
(kalkulator wyposażony jest w pamięć FLASH
EPROM).
ZASILANIE - DOA
ADOWANIE
16.2 - Podłączenie styków złącza
Nr styku Oznaczenie
1 Zasilanie + 12 V (po podwójnym przekaz
niku)
2 Wyjście: sterowanie wtryskiwaczem nr 1
3 Wyjście: sterowanie wtryskiwaczem nr 3
4 Wyjście: sterowanie wtryskiwaczem nr 4
5 Wyjście: sterowanie wtryskiwaczem nr 2
6 Wyjście: sterowanie wtryskiwaczem nr 2
7 
8 Linia diagnostyczna cewek przekaz
ników sterowania wentylatorami chłodnicy
9
10 Linia diagnostyki I
11 Wejście: czujnik temperatury powietrza (miernik przepływu)
12 Wyjście 5 V: zasilanie czujników
13 Wejście: sygnał natężenia przepływu powietrza (miernik przepływu)
14 Wejście: sygnał czujnika prędkości obrotowej
15 Wejście: sygnał czujnika pedału przyspieszenia
16
17  
18 Wejście: sygnał czujnika wałka rozrządu
19 Wejście: prędkość pojazdu (czujnik prędkości pojazdu)
20 
21-22 
Wyjście: informacja o temperaturze płynu chłodzącego silnika (logometr + kontrolka
23
w zestawie przekaz
ników)
24 
25 Wyjście: sterowanie zespołem wentylatora chłodnicy 1
26 Wyjście: elektrozawór regulacji ciśnienia doładowania
27 Masa: presostat klimatyzacji
28 
29 Zasilanie + 12 V (po przekaz
niku podwójnym)
30 Wyjście: sterowanie wtryskiwaczem Nr 1
31 Wyjście: sterowanie wtryskiwaczem Nr 3
32 Wyjście: sterowanie wtryskiwaczem Nr 4
33 Masa
34 Masa czujników
35 
36 Linia ciągu systemu blokady zapłonu
37 
38 Linia diagnostyki k
39 Wejście: czujnik temperatury paliwa
40 Masa
41 Wejście: sygnał czujnika prędkości obrotowej
ZASILANIE - DOA
ADOWANIE
Nr styku Oznaczenie
42-43 .
44 Zasilanie czujników (5 V)
45 Masa: czujnik temperatury płynu chłodzącego
46 Wejście: informacja o temperaturze płynu chłodzącego silnika
47 Wejście: informacja o włączonej klimatyzacji
48 Wejście: stycznik stopu
49 Masa
50 Wejście: informacja o ciśnieniu paliwa
51 Masa
52 Wyjście: sterowanie elektrozaworem recyrkulacji (EGR)
53 Masa
54-55 
56 Wyjście: wskaz
nik podgrzewania
57 
58 Wyjście 1: sterowanie dodatkowym ogrzewaniem 1
59-60 
61 
62 Wyjście: prędkość obrotowa silnika do bloku liczników
63 Wyjście: zużycia chwilowe paliwa (komputer)
64 Wejście: czujnik pedału przyspieszania
65 
66 Wejście: wzbudzenie kalkulatora wtrysku, wzbudzenie dla ADC
67 Wyjście: sterowanie modułem podgrzewania
68 Wejście: czujnik pedału przyspieszania
69 + po włączeniu zapłonu
70 Wejście: temperatura katalizatora
71 Wejście: ciśnienie powietrza kolektora wlotowego
72 
73 Wejście: stycznik hamulca nadmiarowego
74 Wejście: ciśnienie paliwa
75 Presostat klimatyzacji (poziom sterowania 26 bar)
76-79 
80 Wyjście: wyłącznik 3 tłoka pompy wysokiego ciśnienia paliwa
81 Wyjście: informacja o temperaturze płynu chłodzącego silnika (blok liczników)
82 Wyjście: Wskaz
nik diagnostyki (blok liczników)
83 Wyjście: sterowanie zespołem wentylatora chłodnicy 2
84 Wyjście: sterowanie klimatyzacją
85 Wyjście 2: sterowanie dodatkowym ogrzewaniem 2
86 Wyjście: sterowanie podwójnym przekaz
nikiem
87 Wyjście: sterowanie podwójnym przekaz
nikiem
88 Wyjście: sterowanie modułem podgrzewania
ZASILANIE - DOA
ADOWANIE
17 - SZCZEGÓA
Y DOTYCZ
CE
18 - WTRYSKIWACZE "DIESEL" 1331,
STEROWANIA WTRYSKIWACZAMI
1332, 1333, 1334
"DIESEL"
Kalkulator wtrysku steruje wtryskiwaczami 18.1 - Przeznaczenie
w sposób dwustopniowy:
Wtryskiwacze wprowadzają paliwo niezbędne do
" stopień sterowania l: grupa wtryskiwaczy l -4
pracy silnika.
" stopień sterowania 2: grupa wtryskiwaczy 2-3
Wtryskiwanie paliwa bezpośrednio na główki
Stopnie sterowania wtryskiwaczami "diesel"
tłoków polepsza sprawność silnika.
pozwalają na uzyskanie następujących napięć:
" napięcia szczytowego 80V potrzebnego do
W jednym cyklu pracy silnika można wykonać
rozpoczęcia podnoszenia się wtryskiwacza
następujące wtryski:
" napięcia 50V niezbędnego do utrzymania
" wtrysk prowadzący (wstępny)
otwarcia wtryskiwacza.
" wtrysk zasadniczy
" wtrysk uzupełniający
Każdy stopień sterowania, zintegrowany
z kalkulatorem wtrysku, posiada kondensator
magazynujący energię niezbędną do sterowania
wtryskiwaczami.
Między każdym wtryskiem kalkulator wysyła
impulsy do cewki nie wzbudzonego wtryskiwacza.
Impulsy wytwarzają napięcie indukcyjne konieczne
do zasilenia odpowiedniego stopnia sterowania
(kondensator).
UWAGA: Stopień sterowania nie może ładować
się przy nieprawidłowości na linii zasilania
wtryskiwacza._____________________
System wewnętrznego zabezpieczenia kalkulatora
pozwala na odłączenie stopni sterowania przy
zatrzymaniu pracy silnika.
WAŻNE: Biorąc pod uwagę obecność wysokiego
napięcia na zaciskach kalkulatora i wtryskiwaczy
ewentualne pomiary napięcia muszą być
wykonywane specjalnymi urządzeniami.
ZASILANIE - DOA
ADOWANIE
f: powrót do zbiornika paliwa.
18.2-Opis
38 37 36
(30) złącze elektryczne.
(31) cewka elektrozaworu sterującego.
(32) sprężyna elektrozaworu sterującego.
(33) nakrętka.
(34) iglica elektrozaworu sterującego.
(35) końcówka wtryskiwacza.
(36) iglica wtryskiwacza "diesel".
(37) komora ciśnieniowa.
(38) sprężyna wtryskiwacza "diesel".
(39) tłoczek sterujący.
(40) przestrzeń sterowania.
(41) dysza zasilająca.
(42) dysza obiegu powrotu paliwa.
(43) przewód wejściowy wysokiego ciśnienia
paliwa.
(44) filtr laminarny wbudowany w złącze (43).
Elektrozawór sterujący umieszczony jest w górnej
części wtryskiwacza.
Zamocowany jest na korpusie wtryskiwacza
za pomocą nakrętki (33).
Wtryskiwacze posiadają 5 otworów
umożliwiających wytworzenie mieszanki
paliwowo-powietrznej.
ZASILANIE - DOA
ADOWANIE
UWAGA: Średnice 5 otworów wtryskiwaczy są
dostosowane do wersji silnika.
WAŻNE: Podczas czynności obsługi nie wolno
manewrować wtryskiwaczem trzymając za górną
nakrętką (33). Spowoduje to jego zniszczenie.
UWAGA:Filtr laminarny nie wymaga obsługi.
Ilość wtryskiwanego paliwa zależy od
następujących parametrów:
" czasu trwania impulsu elektrycznego
(kalkulator)
" prędkości otwarcia wtryskiwacza
" natężenia przepływu hydraulicznego
wtryskiwacza (liczba i średnica otworów)
" ciśnienia paliwa w kolektorze zasilania.
Stosowane ciśnienia paliwa nie pozwalają
na bezpośrednie sterowanie wtryskiwaczami.
Otwieranie wtryskiwaczy realizowane jest dzięki
różnicy ciśnień między przestrzenią sterowania (40)
a komorą ciśnieniową (37).
Iglica wtryskiwacza (36) jest dociśnięta do swojego
gniazda przez sprężynę (38).
Iglica wtryskiwacza jest podnoszona przez tłok
sterujący (39) (tłok działa swobodnie w cylindrze).
Główka tłoka wchodzi do przestrzeni sterowania
(40).
Przestrzeń sterowania połączona jest
z następującymi obiegami:
" obiegiem wysokiego ciśnienia paliwa poprzez
dyszę (41)
" obiegiem powrotu do zbiornika paliwa poprzez
dyszę (42)
Przestrzeń sterowania (40) jest oddzielona
od obiegu powrotnego paliwa iglicą elektrozaworu
(34).
Iglica wtryskiwacza (36) jest dociśnięta do gniazda
przez sprężynę (32).
Paliwo rozdzielone jest po równo między komory
(40) i (37).
Dysza (42) jest większa od dyszy (41).
Iglica elektrozaworu podnosi się gdy cewka
elektrozaworu otrzymuje impuls prądowy (pole
magnetyczne).
ZASILANIE - DOA
ADOWANIE
J: wtryskiwacz zamknięty.
18.3 - Zasada podnoszenia się wtryskiwacza
K: wtryskiwacz otwarty.
(34) iglica elektrozaworu sterującego.
(36) iglica wtryskiwacza.
(37) komora ciśnieniowa.
(38) sprężyna wtryskiwacza.
(39) tłok sterowania.
(40) przestrzeń sterowania.
(41) dysza zasilająca, (rozpylacz)
(42) dysza obiegu powrotu do zbiornika paliwa.
ZASILANIE - DOA
ADOWANIE
18.3.1 - Wtryskiwacz zamknięty
18.3.4 - Zasada zamykania wtryskiwacza
Kolejność operacji realizowanych od chwili
Nacisk wywierany przez wysokie ciśnienie jest
odcięcia zasilania elektrozaworu wtryskiwacza
identyczny w przestrzeni sterowania (40) i komorze
przez kalkulator:
ciśnieniowej (37).
" sprężyna elektrozaworu dociska iglicę do
Tłok sterowania jest nieruchomy (dociśnięty do
gniazda.
iglicy wtryskiwacza).
" dysza (42) zostaje zamknięta
Wzrost ciśnienia w kolektorze zasilania powoduje
" przepływ paliwa do układu powrotnego ustaje
zamknięcie wtryskiwacza.
" wzrasta ciśnienie w przestrzeni sterowania (40)
i powoduje zamknięcie wtryskiwacza.
18.3.2 - Zasada otwarcia wtryskiwacza
" ustala się ponownie równowaga ciśnień
Kalkulator zasila elektrycznie elektrozawór.
pomiędzy komorami (40) a (47)
" wtryskiwacz jest gotowy do kolejnego cyklu
Faza działania od momentu, gdy iglica
pracy.
elektrozaworu (34) podnosi się pod działaniem
zaworu prowadzącego (pole magnetyczne):
" otwiera się przejście paliwa przez dyszę (42)
" ilość wpływająca paliwa przez dyszę nie
równoważy wycieku przez dyszę (42)
" równowaga między ciśnieniem komór (40)
i (37) zostaje naruszona.
" ciśnienie w komorze ciśnienia podnosi iglicę
wtryskiwacza
" tłok sterowania podnosi się.
" paliwo wysyłane jest do główki tłoka.
UWAGA: Czas wtrysku paliwa równy jest czasowi
trwania impulsu elektryczne podawanego na cewkę
zaworu elektromagnetycznego..
UWAGA: Maksymalne podniesienie
elektrozaworu prowadzącego: 0,06 mm. iglicy
18.3.3 " Charakterystyka w zależności od czasu
trwania impulsu sterującego
Krótki impuls:
" tłok sterowania posiada pewną bezwładność
" iglica wtryskiwacza zostaje lekko podniesiona
" ilość wtryskiwanego paliwa jest bardzo mała
" ciśnienie wtrysku jest niższe od ciśnienia
w kolektorze zasilania.
Długi impuls:
" tłok sterowania i iglica wtryskiwacza są
całkowicie podniesione.
" ilość wtryskiwanego paliwa jest duża
" ciśnienie wtrysku jest równe ciśnieniu
w kolektorze zasilania.
UWAGA: Zachowanie mechaniczne wtryskiwacza
jest zapamiętywane w odpowiedniej "kartografii"
(w pamięci kalkulatora).
ZASILANIE - DOA
ADOWANIE
18.4.2 - Faza podtrzymania
Faza podtrzymania pozwala na dalsze zasilanie
18.4 - Sterowanie elektrozaworami
elektrozaworu ograniczając przy tym ilość
wtryskiwaczy
zużywanej mocy elektrycznej.
Zasilanie elektrozaworu wtryskiwacza:
" napięcie około 50 V
" natężenie około 12 A
18.4.3 - Szczegóły dotyczące sterowania
elektrycznego.
UWAGA: Zabronione jest zasilanie wtryskiwacza
napięciem 12 V (zniszczenie elektrozaworu).____
Prąd sterujący wtryskiwacza.
Y: Natężenie w Amperach.
X: czas trwania.
(45) prąd wywołania.
(46) prąd podtrzymania.
(47) faza wywołania.
(48) faza podtrzymania.
(49) koniec impulsu sterującego.
Zasilanie elektryczne elektrozaworu odbywa się
w 2 fazach:
" faza wywołania (napięcie i prąd wywołania)
" faza podtrzymania (napięcie i prąd
podtrzymania)
18.4.1 - Faza wywołania
Faza wywołania ma na celu spowodowanie
szybkiego podniesienia iglicy elektrozaworu.
Zasilanie elektrozaworu wtryskiwacza:
" napięcie około 80 V
" natężenie około 20 A
UWAGA: Faza wywołania trwa jedynie kilka
milisekund (0,3 ms).
ZASILANIE - DOA
ADOWANIE
FUNKCJA: PODGRZEWANIE - DOGRZEWANIE
2 - ŚWIECE ŻAROWE (1160)
2.1 - Przeznaczenie
Świece żarowe umożliwiają szybki wzrost
temperatury w komorach spalania podczas fazy
rozruchu.
2.2 - Opis
1 - SCHEMAT IDEOWY
(l 150) moduł podgrzewania i dogrzewania,
(l 160) świece żarowe.
(1320) kalkulator sterowania silnika.
(VI150) kontrolka podgrzewania.
Świece żarowe  napięcie 11 V.
Długość całkowita 107 mm.
Składaj ą się z:
" oporowego elementu grzewczego
" metalowej obudowy
ZASILANIE - DOA
ADOWANIE
3 - MODUA
PODGRZEWANIA -
DOGRZEWANIA (11 50)
3.1 - Przeznaczenie
Zasilanie elektryczne świec żarowych w zależności od
dyspozycji kalkulatora.
3.2 - Opis
Czas trwania podgrzewania i dogrzewania jest
określany przez kalkulator.
W przypadku usterki modułu podgrzewania kalkulator
zapamiętuje błąd.
3.3 - Właściwości elektryczne
Podłączenie styków złącza:
" styk nr l: masa
" styk nr 2: niewykorzystany
" styk nr 3: + 12 V po włączeniu zapłonu
" styk nr 4: wejście kalkulatora sterowania silnika.
" styk nr 5: diagnostyka modułu podgrzewania
" styk nr 8: napięcie stałe + 12V
" styk nr 9: zasilanie świec żarowych
3.4 - Miejsce zamontowania
W zależności od pojazdu.
ZASILANIE - DOA
ADOWANIE
FUNKCJA: CHA
ODZENIE SILNIKA (ZINTEGROWANE
Z KALKULATOREM WTRYSKU)
Funkcje kalkulatora wtrysku:
" sterowanie włączania i wyłączania wentylatorów
chłodnicy (chłodzenie silnika i funkcja
klimatyzacji)
" sterowanie uzupełniającej wentylacji (przez
maksymalnie 6 minut)
" sterowanie zapalenia kontrolki alarmowej
temperatury płynu chłodzącego w zestawie
wskaz
ników (*)
" sterowanie logometru temperatury płynu
chłodzącego w zestawie wskaz
ników (*)
" diagnostyka działania wentylatora (lub
wentylatorów) chłodnicy
" kontrola temperatury płynu chłodzącego silnika
" sterowanie w trybie awaryjnym
UWAGA: (*)W zależności od wersji.
1 - SCHEMAT IDEOWY
A: miejsce zamontowania z 2 wentylatorami
chłodnicy
(5) przekaz
nik 2.
B: montaż z l wentylatorem chłodnicy
(6) przekaz
nik 3.
+ BAT = + akumulator.
(7) wentylator chłodnicy 2.
+ ACC = + dodatkowy
(8) czujnik temperatury płynu chłodzącego silnika.
(1) przekaz
nik podwójny wtrysku.
(9) kalkulator wtrysku.
(2) zestaw wskaz
ników tablicy rozdzielczej
(10) sterowanie sprężarką klimatyzacji,
(logometr + kontrolka alarmowa w zestawie
(l l)informacja o włączonej klimatyzacji,
wskaz
ników).
(l 2) opornik.
(3) przekaz
nik 1.
(4) wentylator chłodnicy l.
ZASILANIE - DOA
ADOWANIE
2 - CZUJNIK TEMPERATURY PA
YNU 4.2 - Montaż z 2 wentylatorami chłodnicy
CHA
ODZ
CEGO SILNIKA (1220)
Możliwe są dwie prędkości działania:
" mała prędkość
Czujnik ten informuje kalkulator o temperaturze
" duża prędkość
płynu chłodzącego silnika.
Mała prędkość uzyskiwana jest przez zasilanie
Czujnik zbudowany jest z elementu oporowego
szeregowe wentylatorów.
o Ujemnym Współczynniku Temperatury (CTN)
Duża prędkość osiągana jest przez równoległe
Ze wzrostem temperatury wartość jego oporu
zasilanie wentylatorów.
maleje.
Przejście z małej prędkości na dużą jest
Zamontowany jest na obudowie pompy płynu
natychmiastowe.
chłodzącego.
Przed przejściem na dużą prędkość wentylator(y) są
UWAGA: Istnieje możliwość 2 rodzajów montażu
utrzymywane przez 3 sekundy na małej prędkości.
czujnika temperatury płynu chłodzącego.______
5 - WENTYLACJA UZUPEA
NIAJ
CA
3- INFORMACJA O WA

CZONEJ
Po zatrzymaniu silnika, jeżeli temperatura płynu
KLIMATYZACJI
chłodzącego przekracza pewien próg (*),
Informacja dostarczana jest przez kalkulator
kalkulator zarządza wentylację uzupełniającą.
klimatyzacji z chwilą włączenia klimatyzacji.
Realizowana jest ona przy małej prędkości i trwa
Kiedy informacja o włączonej klimatyzacji
maksymalnie do 6 minut od momentu zatrzymaniu
dochodzi do kalkulatora wtrysku to następuje silnika.
załączenie wentylatora (lub wentylatorów)
UWAGA: Jeżeli po wyłączeniu zapłonu napięcie
chłodnicy na małych szybkościach
akumulatora wynosi poniżej 10,5 V to kalkulator
blokuje funkcję wentylacji uzupełniającej.
4 - ZESPÓA
WENTYLATORÓW
CHA
ODNICY
(*) w zależności od pojazdu.
Istnieją 2 możliwości montażu:
6 - TRYB AWARYJNY
" montaż z l wentylatorem
Zadanie kalkulatora wtrysku w przypadku
" montaż z 2 wentylatorami
niesprawności czujnika temperatury płynu
chłodzącego:
UWAGA: Progi włączenia wentylatorów chłodnicy
" włączenie wentylatora (-ów) chłodnicy na
zależą od pojazdu (patrz odpowiednia
dużej prędkości
dokumentacja_____________________
" załączenie migotania kontrolki alarmowej
temperatury płynu chłodzącego w zestawie
4.1 - Montaż z 1 wentylatorem chłodnicy
wskaz
ników (w zależności od wersji)
Możliwe są dwie prędkości działania:
" mała prędkość
" duża prędkość
Mała prędkość uzyskiwana jest przez zasilanie
wentylatora poprzez oporniki ustawione szeregowo
na obiegu zasilającym.
Duża prędkość osiągana jest przez bezpośrednie
zasilanie wentylatorów.
Przejście z małej prędkości na dużą jest
natychmiastowe.
Przed przejściem na dużą prędkość wentylator(-y)
są utrzymywane przez 3 sekundy na małych
prędkościach
ZASILANIE - DOA
ADOWANIE
FAZY DZIAA
ANIA: SYSTEM WTRYSKU BEPOSREDNIEGO HDI
1-WST
P
1.2 - Kartografia (metoda analizy graficznej
1.1 - Ogólna zasada
elementów logicznych komputera)
Wtiyskiwacze "diesel" wtryskują paliwo potrzebne
Punkt zadziałania wtrysku wybierany jest
do pracy silnika.
w zależności od 3 następujących parametrów
Zasada wtrysku bezpośredniego HDI:
(kartografia podstawowa).
" przy małych prędkościach obrotowych silnika " ciśnienie paliwa
(np. na biegu jałowym), czas otwarcia
" natężenie przepływu wtryskiwanego paliwa
wtryskiwaczy może być wydłużony
" prędkość obrotowa silnika
" ciśnienie wtrysku może być słabe
W przypadku większego zapotrzebowania silnika
na energię (np. na obrotach regulacji).
" czas w jakim może nastąpić otwarcie
wtryskiwaczy jest krótszy
" ciśnienie wtrysku paliwa musi być o wiele
wyższe.
Koncepcja systemu wtrysku bezpośredniego HDI
pozwala na modyfikację następujących
3 parametrów:
" ciśnienia wtrysku (czerpiąc paliwo pod
wysokim ciśnieniem z kolektora)
" natężenia przepływu wtryskiwanego paliwa
(działając na czas otwarcia wtryskiwaczy)
" rozpoczęcia wtrysku.
UWAGA: Parametry wtrysku HDI wynikają
konfiguracji powyższych parametrów.
X: wysokie ciśnienie paliwa.
Y: prędkość obrotowa silnika.
Z: wydatek wtryskiwanego paliwa.
Kalkulator wtrysku zachowuje w pamięci
następujące kartografie:
" kartografię pedału przyspieszania
" krzywą pełnego obciążenia
" kartografię ciśnienia doładowania
" kartografię recyrkulacji spalin
" kartografię ograniczenia dymienia
" kartografię wysokiego ciśnienia paliwa.
ZASILANIE - DOA
ADOWANIE
2 - SCHEMAT IDEOWY WTRYSKU
ZASILANIE - DOA
ADOWANIE
Oznaczenie na
Opis
schemacie
A Obliczanie ilości paliwa do wtryskiwania
B Sterowanie wysokiego ciśnienia paliwa
C Sterowanie wtrysku bezpośredniego HDI
D Sterowanie recyrkulacji spalin (EGR)
E Sterowanie ciśnienia doładowania
F Sterowanie rozruchu silnika
1 Pedał przyspieszania
2 Kartografia pedału przyspieszania
3 Regulacja prędkości obrotowej biegu jałowego
4 Kartografia maksymalnego przyspieszenia
5 Krzywa pełnego obciążenia
6 Wybór minimalnego natężenia przepływu
7
Regulacja przeciw szarpnięciom
8 Regulacja rozruchu
9 Regulacja stabilności (poprawności) działania
10 Kartografia wysokiego ciśnienia paliwa
13 Regulacja wysokiego ciśnienia paliwa
14 Sterowanie wtryskiwaczy "diesel" (1-3-4-2)
15 Kolektor zasilania wysokiego ciśnienia paliwa
16 Regulator wysokiego ciśnienia paliwa
17 Silnik
18 Pompa wysokiego ciśnienia paliwa
19 Regulator wysokiego ciśnienia paliwa
20 Czujnik prędkości obrotowej silnika
21 Zawór regulacji ciśnienia doładowania
22 Elektrozawór regulacji ciśnienia doładowania
23 Zawór recyrkulacji spalin (EGR)
24 Elektrozawór recyrkulacji spalin (EGR)
25 Miernik przepływu powietrza
26 Regulacja recyrkulacji spalin (EGR)
27 Regulacja ciśnienia doładowania
28 Czujnik ciśnienia kolektora wlotowego
29 Kartografia ograniczenia dymów
30 Kartografia recyrkulacji spalin
31 Kartografia ciśnienia doładowania
ZASILANIE - DOA
ADOWANIE
3 - ZADANIE GA
ÓWNYCH
3.6 - Kartografia wysokiego ciśnienia
KARTOGRAFII
paliwa
Pozwala na ustalenie wartości wysokiego ciśnienia
3.1 - Kartografia pedału przyspieszania
paliwa w zależności od ilości paliwa do
Zadaniem kartografii pedału przyspieszenia (przy
wtryskiwania.
korekcie poleceń kierowcy) jest:
" zapobieganie poważnym wahaniom wydatku
4- DZIAA
ANIE
paliwa (poprawa komfortu prowadzenia)
Ilość paliwa do wtryśnięcia obliczana jest na
" uzyskanie dobrej płynności jazdy (poprawa
podstawie następujących parametrów:
komfortu prowadzenia)
" położenie pedału przyspieszenia
UWAGA: Kartografia znajduje zastosowanie przy
" stanu pracy silnika (prędkość obrotowa silnika,
obliczeniu ilości paliwa do wtryśnięcia.
temperatura, ciśnienie)
W zależności od ilości paliwa do wtryśnięcia
3.2 - Krzywa pełnego obciążenia
kalkulator określa następujące parametry:
Krzywa pełnego obciążenia ogranicza ilość paliwa
" wartość ciśnienia w obiegu wysokiego
do wprowadzenia.
ciśnienia paliwa, potrzebne kolektorowi
Pozwala na nie przekraczanie dopuszczalnej dla
zasilania
silnika ilości paliwa (ograniczenia mechaniczne,
" początek wtrysku
ilość powietrza zużywanego przez silnik).
" czas trwania wtrysku
Kalkulator stosuje specjalne protokoły (strategie)
3.3 - Kartografia ciśnienia doładowania
przy rozruchu i zatrzymania silnika.
Dotyczy pojazdów wyposażonych w sterowaną
turbosprężarkę.
5 - USTALENIE ILOŚCI PALIWA DO
Kartografia umożliwia określenie wielkości
WTRYSKIWANIA
doładowania na podstawie ilości paliwa do
wtryskiwania.
5.1 - Wiadomości ogólne
3.4 - Kartografia recyrkulacji spalin
Ilość paliwa do wtryskiwania ustalona jest na
podstawie polecenia kierowcy dostarczonego przez
Pozwala na bardzo dokładne określenie stosunku
recyrkulacji spalin. położenie pedału przyspieszenia.
Stosunek recyrkulacji spalin uzyskiwany jest
głownie na podstawie następujących parametrów: Przy obliczaniu ilości paliwa kalkulator wtrysku
uwzględnia następujące elementy:
" ilość paliwa do wtryskiwania
" żądanie kierowcy (po korekcie-filtracji)
" ciśnienie atmosferyczne
" kartografia ograniczenia emisji dymów
" ilość powietrza wpływającego do silnika
(obliczenie) " krzywą pełnego obciążenia (kartografia
maksymalnego składu)
3.5 - Kartografia ograniczenia emisji
" kartografię wolnych obrotów
dymienia
Każda kartografia określa ilość paliwa do
Pozwala na ograniczenie emisji dymu w stadiach
wtryskiwania.
przejściowych (np. przy zmianie przełożenia
Wybór ilości paliwa dokonywany jest według
skrzyni biegów)
wstępnie ustalonego poziomu priorytetów.
Przykład:
UWAGA: Jeżeli silnik pracuje na wolnych
" kierowca chce zmienić prędkość obrotową
obrotach, to uwzględniana jest wartość dostarczona
" równowaga między ilością paliwa i ilością
przez kartografię biegu jałowego.
powietrza zostaje zaburzona.
Kartografia kieruje zmianą wydatku paliwa
Ilość paliwa do wtrysku nie powinna nigdy
w stosunku do prędkości obrotowej, aby nie
przekraczać wartości podanej przez poniższe
przekroczyć dozwolonej granicy emisji sadzy.
kartografie:
" krzywa pełnego obciążenia
" kartografia ograniczenia emisji dymów
Ustalona ilość paliwa jest ilością całkowitą paliwa
wprowadzanego w następujących fazach:
" wtrysk prowadzący
" wtrysk zasadniczy
UWAGA: W fazie rozruchu położenie pedału
przyspieszenia nie jest brane pod uwagę.
ZASILANIE - DOA
ADOWANIE
5.2 - Poszczególne korekcje 6- REGULACJA WYSOKIEGO
5.2.1 - Regulacja wolnych obrotów silnika CIŚNIENIA PALIWA
Zadaniem tej funkcji jest:
6.1 - Wiadomości ogólne
" regulacja wolnych obrotów silnika
" uzyskanie trybu wolnych obrotów
o przyspieszeniu stopniowo zanikającym w
zależności od podgrzewania silnika
" poprawienie wolnych obrotów jadącego
pojazdu.
5.2.2 - Przerwanie wtrysku
Odcięcie wtrysku przy zwolnionym nacisku na
pedał ma miejsce gdy obliczona ilość paliwa do
wtryśnięcia jest równa O (pojazd w trakcie
hamowania).
Prędkość obrotowa powtórnego załączenia wtrysku
" > 2200 obr./min.
Przerwanie wtrysku przy nadmiernej prędkości
obrotowej zachodzi w momencie przekroczenia
przez silnik prędkości obrotowej 5300 obr./min.
UWAGA: Gdy ciśnienie wtrysku jest zbyt wysokie
(15) kolektor zasilania.
kalkulator steruje regulatorem wysokiego ciśnienia
(18) pompa wysokiego ciśnienia paliwa.
paliwa z minimalnym RCO.
(32) kalkulator wtrysku.
(33) czujnik wysokiego ciśnienia paliwa.
RCO: stosunek cykli otwarcia
Fazy działania:
5.2.3 - Regulacja przeciw szarpnięciom
" kalkulator steruje regulatorem ciśnienia
poprzez sygnał napięciowy RCO, wychodząc
Funkcja ta ma na celu oczyszczenie pierwszej
od wartości teoretycznej ciśnienia (kartografia
filtracji wykonanej przez kartografię pedału
wysokiego ciśnienia paliwa)
przyspieszenia.
" czujnik wysokiego ciśnienia paliwa mierzy
wartość ciśnienia w kolektorze zasilania.
W momencie przyspieszenia lub hamowania
" kalkulator koryguje RCO na wejściu regulatora
zmiany wydatku paliwa są modyfikowane
ciśnienia aby otrzymać ciśnienie teoretyczne
stopniowo.
równe ciśnieniu zmierzonemu w kolektorze
zasilania.
UWAGA: Kalkulator rejestruje błąd
 REGULACJA WYSOKIEGO CIŚNIENIA" jeżeli
nie uda mu się uzyskać żądanego ciśnienia
w kolektorze zasilania.
ZASILANIE - DOA
ADOWANIE
Fazy działania:
6.2 - Działanie wyłącznika 3 tłoka pompy wysokiego ciśnienia paliwa
" a: wykorzystanie 3 tłoków
" b: wykorzystanie 2 lub 3 tłoków (histereza)
" c: wykorzystanie 2 tłoków
" N: prędkość obrotowa silnika (obr./min.)
" wydatek wtryśniętego paliwa (litry)
Pompa pracuje z 3 tłokami:
" przy zmniejszonej prędkości obrotowej
" od 2/3 pełnego obciążenia aż do pełnego
obciążenia.
Pompa pracuje z 2 tłokami:
" powyżej poziomu wolnych obrotów
" powyżej 2/3 pełnego obciążenia silnika
UWAGA: Jeżeli temperatura paliwa przekracza
106�C pompa wysokiego ciśnienia paliwa pracuje
już tylko z 2 tłokami (uaktywniony wyłącznik
trzeciego tłoka).
ZASILANIE - DOA
ADOWANIE
7- WTRYSK BEZPOŚREDNI HDI
Kalkulator steruje oddzielnie każdym 8.2 - Wtrysk zasadniczy
wtryskiwaczem przy rozpoczynaniu każdego
Rozpoczęcie i czas trwania wtrysku są zmienne
wtrysku.
niezależnie od tego czy nastąpił wtrysk wstępny
Kolejność zasilania wtryskiwaczy: 1-3-4-2.
czy nie.
Paliwo może być wtryskiwane podczas:
Wtrysk zasadniczy nie jest wykonywany gdy:
" wtrysku wstępnego, zwanego też
" ciśnienie w kolektorze zasilania jest
prowadzącym, który ma na celu ograniczenie
niewystarczające (ciśnienie poniżej 120 bar).
hałasu pracy silnika
" Została osiągnięta maksymalna prędkość
" wtrysku zasadniczego
obrotowa silnika.
" w razie konieczności: wtrysku uzupełniającego
(zredukowanie emisji zanieczyszczeń)
8.3 - Wtrysk uzupełniający
Wtrysk uzupełniający połączony ze specyficznym
7.1 - Określenie czasu trwania wtrysku
katalizatorem pozwala na zredukowanie
Czas trwania wtrysku zależy od następujących
zanieczyszczeń a przede wszystkim tlenków azotu.
parametrów:
Wtrysk uzupełniający jest określany na podstawie
" ilości paliwa do wtryskiwania
następujących parametrów:
" ciśnienia w kolektorze zasilania
" rozpoczęcia wtrysku, zależnego od prędkości
" prędkości obrotowej silnika
obrotowej silnika;
Przy jednym cyklu pracy silnika czas trwania
" czasu trwania wtrysku, zależnego od prędkości
wtrysku może być podzielony na dwie fazy:
obrotowej silnika, ciśnienia atmosferycznego,
" wtrysk wstępny
temperatury powietrza i płynu chłodzącego
t wtrysk zasadniczy silnika.
Wtrysk uzupełniający nie jest realizowany gdy:
7.2 - Ustalenie rozpoczęcia wtrysku " temperatura katalizatora przekracza określoną
wartość graniczną.
(wyprzedzenie)
" wysokie ciśnienie jest niewystarczające
Moment rozpoczęcia wtrysku wstępnego został
" przy niesprawności miernika powietrza
obliczony na podstawie ilości paliwa do
" przy niesprawności elektrozaworu EGR
wtryskiwania.
" przy niesprawności elektrozaworu regulacji
W przypadku gdy temperatura płynu chłodzącego
ciśnienia doładowania
jest zbyt niska, dokonywana jest korekcja
" przy niesprawności czujnika w kolektorze
wyprzedzenia wtrysku.
wlotowym
8 - OKREŚLENIE RODZAJU WTRYSKU
8.4 - Poprawność pracy silnika
8.3 - Wtrysk wstępny
Praca silnika na wolnych obrotach powoduje
Rozpoczyna się przed wtryskiem zasadniczym.
drgania.
Kalkulator decyduje o wtrysku wstępnym gdy
Kalkulator określa poprawność pracy silnika na
prędkość obrotowa silnika jest niższa od 3200
podstawie następujących parametrów:
obr./min. (zredukowanie hałaśliwej pracy).
" prędkość obrotowa
Wtrysk wstępny jest opuszczany w następujących
przypadkach: " położenie waha korbowego
" prędkość obrotowa silnika przekracza 3200 Zadaniem kalkulatora w zależności od otrzymanej
obr./min. informacji jest:
" wysokie ciśnienie jest niewystarczające
" przeanalizowanie różnic chwilowej prędkości
" przy odgazowaniu kolektora zasilania (faza
obrotowej dla każdego cylindra
rozruchu) " wyliczenie specyficznej korekty wydatku
" wydatek paliwa jest niższy od minimalnego paliwa dla każdego wtryskiwacza na podstawie
progu. zmierzonych prędkości obrotowych
UWAGA: Korekcja wydatku wyraża się ilością
UWAGA: Czas trwania wtrysku wstępnego jest
paliwa: X mg paliwa/jeden wtrysk (ą5 mg/wtrysk).
ograniczony w zależności od wysokiego ciśnienia
dostępnego w kolektorze zasilania.
ZASILANIE - DOA
ADOWANIE
9- REGULACJA CIŚNIENIA
10 - REGULACJA RECYRKULACJI
DOA
ADOWANIA
SPALIN
Wyliczenie ciśnienia doładowania wykonywane
jest na podstawie następujących parametrów:
" prędkość obrotowa silnika
" ilość paliwa do wtryśnięcia
Progi wartości doładowania są zmienne i zależą od
warunków obciążenia.
Maksymalna wartość doładowania wynosi 950
mbar w zakresie od 2500 do 3500 obr./min.
Ciśnienie doładowania może być regulowane lub
sterowane w otwartym obiegu (otwartej pętli).
UWAGA: Z chwilą rozruchu silnika ciśnienie
doładowania nie jest regulowane.
Zalety regulowanego ciśnienia doładowania:
" poprawa komfortu jazdy
" lepszy kompromis sprawność/ zużycie paliwa
(20) czujnik prędkości obrotowej silnika.
(23) zawór recyrkulacji spalin (EGR).
(24) elektrozawór regulacji recyrkulacji (EGR).
(25) miernik przepływu powietrza.
(32) kalkulator wtrysku.
Recyrkulacja spalin jest typu stopniowego
i kierowana jest przez kartografię.
Zadaniem kalkulatora w zależności od otrzymanej
informacji (stosunek recyrkulacji spalin określony
w kartografii) jest:
" sterowanie zaworem recyrkulacji spalin
napięciem RCO
" określenie stosunku recyrkulacji spalin
" korekcja RCO nałożonego na elektrozawór
recyrkulacji spalin, aby otrzymać teoretyczny
stosunek recyrkulacji równy stosunkowi
zmierzonemu.
UWAGA: Stosunek recyrkulacji spalin = różnica
między pomiarem miernika powietrza
i obliczeniem ilości powietrza wpływającego do
silnika (w zależności od prędkości obrotowej
i temperatury wody).
Warunki umożliwiające recyrkulację spalin:
" prędkość obrotowa silnika przekraczająca 780
obr/min.
" słabe obciążenie silnika
" temperatura płynu chłodzącego przekraczająca
60�C
Warunki wzbraniające recyrkulację spalin:
" pełne obciążenie silnika
" prędkość obrotowa silnika przekraczająca 2700
obr/min.
" wysokość przekraczaj ąca 15 00 m
ZASILANIE - DOA
ADOWANIE
11-ROZRUCH SILNIKA
11.2. - Odgazowanie kolektora zasilania
11.1 -Wiadomości ogólne
Przy nowym silniku lub po otwarciu obiegu
Wejście w fazę rozruchu ma miejsce gdy kalkulator
wysokiego ciśnienia paliwa kolektor zasilania musi
zostaje włączony pod napięcie.
być odgazowany.
Podczas rozruchu kalkulator wtrysku steruje
Po 10 sekundach pracy rozrusznika, kalkulator
następującymi elementami:
wtrysku steruje wtryskiwaczami w taki sposób aby
wykonać odpowietrzenie obiegu.________
" pompa, tłocząca niskiego ciśnienia (jeżeli
rozrusznik nie zostanie uruchomiony w ciągu 3
UWAGA: Jeżeli ciśnienie minimalne 120 bar nie
sekund, następuj e j ej odcięcie)
zostało osiągnięte -> wtrysk jest zatrzymany
a silnik nie rusza.
" świecami żarowymi (w razie konieczności)
" regulatorem wysokiego ciśnienia paliwa
12 - ZATRZYMANIE SILNIKA
(narost ciśnienia)
Po wyłączeniu zapłonu, kalkulator powoduje
Po włączeniu rozrusznika, na podstawie
zatrzymanie silnika poprzez zadziałanie na
temperatury płynu chłodzącego silnika kalkulator
następujące elementy:
ustala wartość wysokiego ciśnienia paliwa.
" napięcie sterowania regulatora = O = RCO
minimalne
W początkowej fazie rozruchu regulator wysokiego
" odcięcie zasilania pompy tłoczącej
ciśnienia sterowany przez RCO, określonym przez
kartografię rozruchu. " zatrzymanie pracy silnika poprzez odcięcie
sterowania wtryskiwaczami
W tej fazie działania nie jest brany pod uwagę
" wyłączenie stopni sterowania wtryskiwaczami
czujnik wysokiego ciśnienia paliwa.
(w kalkulatorze)
Wysokie ciśnienie paliwa regulowane jest na
podstawie jednego z następujących parametrów:
UWAGA: Polecenia odcięcia wydawane są w innej
kolejności przy każdym zatrzymaniu silnika aby
" prędkość obrotowa silnika wyższa od 20
umożliwić kalkulatorowi wykonanie diagnostyki.
obr./min. przy co najmniej 4 wykonanych
obrotach.
Po zatrzymaniu silnika, podwójny przekaz
nik
" Ciśnienie w kolektorze zasilania
pozostaje pod napięciem jeszcze przez 4 sekundy,
przekraczające 150 bar
umożliwiając kalkulatorowi wykonanie diagnostyki
Faza rozruchu jest zakończona po przekroczeniu
elementów systemu wtrysku.
określonego poziomu prędkości obrotowej.
UWAGA: Kalkulator steruje wtryskiwaczami
dopiero po przekroczeniu przez ciśnienie wartości
120 bar.
Przy słabym obciążeniu silnika ciśnienie zadane
ustalone jest na 400 bar.
W przypadku trudności z rozruchem, kalkulator
wymusza wzrost ciśnienia wysyłając impuls
maksymalnego RCO wynoszącego od 40 do 80 %
(regulator wysokiego ciśnienia paliwa).
W przypadku usterki czujnika wysokiego ciśnienia
paliwa:
" kalkulator wtrysku zasila regulator wysokiego
ciśnienia paliwa w taki sposób, aby otrzymać
ciśnienie wynoszące 400 bar (RCO sterowania
regulatora wysokiego ciśnienia 21 %)
" ciśnienie w kolektorze zasilania wysokiego
ciśnienia paliwa przestaje być regulowane.
ZASILANIE - DOA
ADOWANIE
13 -ZABEZPIECZENIA PRACY SILNIKA
1 4 - PODGRZEWANIE -
13.1 - Ochrona przed nadmierną DOGRZEWANIE
prędkością obrotową Czas trwania podgrzewania i dogrzewania jest
ustalany przez kalkulator w zależności od
temperatury płynu chłodzącego silnika.
Kalkulator kontroluje w sposób ciągły prędkość
obrotową silnika.
14.1 - Działanie podgrzewania
Z chwilą gdy przekroczy ona maksymalną wartość
Czas podgrzewania zmienia się w zależności od
(5300 obr./min.) następuje przerwanie wtrysku.
temperatury płynu chłodzącego silnika.
UWAGA: W trakcie fazy przerwania wtrysku
Temperatura płynu Czas podgrzewania
kalkulator zapewnia regulację wysokiego ciśnienia
chłodzącego
paliwa.
-30 �C 1 6 sekund
-10 �C 5 sekund
13.2 - Funkcja zabezpieczenia przed 0�C 0,5 sekund
zagotowaniem
10 �C 0,25 sekund
W uzupełnieniu do zoptymalizowanego obiegu
18 �C 0 sekund
chłodzenia kalkulator dołącza system
zabezpieczenia przed zagotowaniem się płynu 40 �C 0 sekund
chłodniczego.
14.2 - Ogrzewanie świec w czasie rozruchu
W przypadku prowadzenia pojazdu w ciężkich
Podczas fazy rozruchu świece są zasilane
warunkach następuje ograniczenie wtryskiwanej
w następujących przypadkach:
ilości paliwa aby zapobiec wrzeniu płynu
" temperatura płynu chłodzącego silnika jest
chłodzącego (holowanie przy pełnym obciążeniu
niższa od 20�C
PTR, prędkość maksymalna).
" przez 0,2 sekundy silnik wykonał więcej niż 70
obr./min.
W pojez
dzie przejawia się to zmniejszeniem
UWAGA: Jeżeli po zgaszeniu kontrolki rozrusznik
prędkości zarówno przy holowaniu jak i przy
nie został załączony, to świece żarowe pozostają
maksymalnej prędkości.
pod napięciem maksymalnie przez następne 10
sekund.
UWAGA: Dopuszczalna masa całkowita zestawu
na kołach (PTR).
14.3 - Działanie dogrzewania
Dogrzewanie pozwala na wydłużenie działania
świec po zakończeniu fazy rozruchu.
Umożliwia ono również zmniejszenie emisji
zanieczyszczeń w pierwszych minutach po
rozruchu.
Temperatura płynu
Czas dogrzewania
chłodzącego
-30�C 3 minuty
-10�C 3 minuty
0�C 1 minuta
10�C 1 minuta
18�C 30 sekund
40�C 0 sekund
Następujące warunki mogą przerwać dogrzewanie:
" temperatura płynu chłodzącego silnika niższa
od 20�C.
" wydatek wtryskiwanego paliwa wyższy od 35
mm
obroty silnika przekraczające 2000 obr./min.
ZASILANIE - DOA
ADOWANIE
15 - OGRZEWANIE DODATKOWE
Zastosowanie: w zależności od pojazdu i państwa, 15.2 - Prezentacja systemu ogrzewania
w którym został on wypuszczony na rynek.
dodatkowego
Biorąc pod uwagę zwiększoną sprawność silnika,
15.2.1 - Grzałki rurkowe (elektryczne)
konieczne jest przyspieszenie narostu temperatury
Istnieją 2 możliwości montażu (w zależności od
kabiny w przypadku niskich temperatur.
pojazdu):
Wspomaganie grzania kabiny sterowane jest przez
" montaż z 2 przekaz
nikami  2 zespoły grzałek
kalkulator wtrysku.
" montaż z 3 przekaz
nikami - 3 zespoły grzałek
W zależności od kraju, stosuje się 2 urządzenia:
" dogrzewacz dodatkowy, zasilany paliwem
i umieszczony we wnęce przedniego lewego
koła (pojazdy w krajach o bardzo niskich
temperaturach).
" zespoły grzałek rurkowych (oporniki
elektryczne) nurnikowe, umieszczone na
obiegu płynu chłodzącego nagrzewnicy
1 5 . 1 - Schem at ideow y
Montaż z 2 przekaz
nikami - 2 zespoły grzałek.
(32) kalkulator wtrysku.
(34) grzałki nurnikowe (elektryczne).
Każda grzałka może dostarczyć 200 W mocy.
Taki montaż pozwala na uzyskanie dwóch mocy
grzejnych 400 lub 800 watów.
(32) kalkulator wtrysku
(34) grzałki rurkowe (elektryczne).
(35) dogrzewacz.
Grzałki rurkowe nurnikowe umieszczone są
szeregowo na obiegu płynu chłodzącego
nagrzewnicy.
Kalkulator decyduje o uruchomieniu tych
systemów na podstawie następujących parametrów:
" temperatury płynu chłodzącego silnika
" temperatury powietrza na zewnątrz
ZASILANIE - DOA
ADOWANIE
15.3 - Sterowanie systemami ogrzewania
kabiny..
Konieczność uruchomienie dogrzewacza zachodzi
w następujących przypadkach:
+BAT
+APC
" temperatura kabiny jest niewystarczająca
(specyficzna krzywa)
" gdy warunki pracy silnika na to pozwalają.
Montaż z 3 przekaz
nikami - 3 zespoły grzałek.
(32) kalkulator.
(34) grzałki rurkowe (elektryczne).
Grzałki pozwalają na dostarczenie jednostkowo
mocy o wartości 300 watów
Montaż taki pozwala na osiągnięcie dwóch mocy
grzejnych 300 lub 900 watów.
15.2.2 Dodatkowy dogrzewacz__________
(32) kalkulator.
(35) zespół dodatkowego ogrzewania.
Układ połączeń elektrycznych pozwala na
osiągnięcie tylko jednej mocy grzejnej.
Sterowanie dogrzewacza odbywa się dzięki
zintegrowanej elektronice.
ZASILANIE - DOA
ADOWANIE
15.3.1 - Określenie zapotrzebowania na dodatkowe ogrzewanie
15.3.2 - Działanie
Ta = temperatura powietrza na zewnątrz Kalkulator określa zapotrzebowanie na ogrzewanie
Te = temperatura płynu chłodzącego silnika. kabiny przy rozruchu w zależności od krzywej.
d: przykład l
e: przykład 2. Decyduje on o uruchomieniu dogrzewacza
(36) zakres dopuszczenia podgrzewania w następujących warunkach:
" silnik pracujący od 60 sekund.
Kalkulator wtrysku określa zapotrzebowanie na
" prędkość obrotowa silnika przekraczająca 700
dodatkowe ogrzewanie w kabinie przy rozruchu,
obr./min.
w zależności od krzywej.
" napięcie górne akumulatora wynoszące 12 V
(dodatni bilans elektryczny)
Przykład l:
" temperatura płynu chłodzącego silnika wyższa
" temperatura płynu chłodzącego silnika = 40�C
od -40�C.
C
" temperatura na zewnątrz = -C
10
" warunki temperaturowe powodują
Początkowo kalkulator steruje pierwszym stopniem
zakwalifikowanie do obszaru wymagającego
podgrzewania, a po czasie 20 sekund - drugim
dodatkowego ogrzewania. stopniem.
P rzykład 2 : Wyłączenie dodatkowego ogrzewania jest
" temperatura płynu chłodzącego silnika = 60�C uzależnione od warunków temperaturowych
(krzywa).
" temperatura na zewnątrz = 10�C
" warunki temperaturowe nie powodują
zakwalifikowania do obszaru wymagającego
dodatkowego ogrzewania  ogrzewanie nie jest
włączone.
ZASILANIE - DOA
ADOWANIE
16 -WYA

CZENIE SPR
ŻARKI 17 - FUNKCJA BLOKADY ZAPA
ONU
Kalkulator uniemożliwia rozruch silnika blokując
CHA
ODZENIA
wtrysk.
Przerwaniem chłodzenia steruje kalkulator.
Zasada działania urządzenia: patrz odpowiednia
Jest on podłączony do następujących elementów:
dokumentacja.
" określonego poziomu presostatu,
umieszczonego w obiegu klimatyzacji.
17.1 - Odblokowanie systemu
" sondy temperatury płynu chłodzącego silnika.
Identyfikacja kodu kluczy ma miejsce przy każdym
włączeniu zapłonu, za pomocą jednego
16.1 - Schemat ideowy
z następujących systemów (w zależności od wersji):
" stacyjka ochrony kabiny (CPH)
" moduł transpondera
17.2 - Blokowanie przy wyłączonym
zapłonie.
Kalkulator jest automatycznie zablokowany:
" po wyłączenie zapłonu, l O sekund po otwarciu
drzwi kierowcy.
" maksymalnie l O minut po wyłączeniu zapłonu.
Fazy działania:
" system blokowania zapłonu powoduje
wzbudzenie kalkulatora wtrysku ze styku 66
złącza.
" kalkulator wykrywa sygnał wzbudzenia
" kalkulator steruje zasilaniem pierwszego
stopnia podwójnego przekaz
nika wtrysku
" kalkulator może dokonywać wymiany danych
z CPH
" CPH wysyła rozkaz blokady
(32) kalkulator
" kalkulator wtrysku blokuje się i odcina
(37) presostat klimatyzacji (poziom sterowania
zasilanie przekaz
nika podwójnego (l stopień)
26 bar)
(38) czujnik temperatury płynu chłodzącego
17.3 - Procedura wymiany części
silnika.
Patrz rozdział: NAPRAWY.
(39) przekaz
nik wyłączający sprężarki chłodze-
nia.
16.2-Działanie
Kalkulator może odciąć zasilanie sprzęgła
elektromagnetycznego sprężarki chłodzenia
w następujących przypadkach:
" prędkość obrotowa silnika niższa od 750
obr./min.
" temperatura płynu chłodzącego wyższa od
115�C
" ciśnienie w obiegu klimatyzacji wyższe od 26
bar.
ZASILANIE - DOA
ADOWANIE
18.2.1 - Zmniejszony wydatek paliwa
18 - WYŚWIETLANIE BA

DÓW -
Ten tryb działania awaryjnego ogranicza wydatek
AWARYJNE TRYBY DZIAA
ANIA
paliwa, przez co prędkość obrotowa silnika nie
może przekroczyć 3200 obr./min.
18.1 -Wyświetlanie błędów
System wtrysku przechodzi na tryb  zmniejszony
Pojawienie się niektórych błędów w systemie
wydatek paliwa" gdy pojawi się błąd na jednym
wtrysku pociąga za sobą zapalenie wskaz
nika
z następujących elementów:
diagnostycznego silnika.
" czujnik wysokiego ciśnienia paliwa
Wskaz
nik diagnostyki silnika zapala się
" obwód kontrolny ciśnienia w kolektorze
w przypadku błędu następujących elementów lub
zasilania
informacji:
" czujnik pedału przyspieszenia (stopień nr l)
" napięcie kondensatora nr l (stopień sterowania
" czujnik pedału przyspieszenia (stopień nr 2)
wtryskiwacza w kalkulatorze wtrysku)
" czujnik ciśnienia w kolektorze wlotowym
" napięcie kondensatora nr 2 (stopień sterowania
" miernik przepływu powietrza
wtryskiwacza w kalkulatorze wtrysku)
" czujnik prędkości pojazdu
" czujnik wysokiego ciśnienia paliwa.
" funkcja - recyrkulacja spalin (regulacja)
" obwód kontrolny ciśnienia w kolektorze
" elektrozawór regulacji ciśnienia doładowania
zasilania
" regulator wysokiego ciśnienia paliwa
" czujnik pedału przyspieszenia (stopień nr l)
" czujnik pedału przyspieszenia (stopień nr 2)
18.2.2 - Odcięcie sprężarki klimatyzacji.
" czujnik ciśnienia doładowania
Kalkulator powoduje odcięcie zasilania sprzęgła
" miernik przepływu powietrza
sprężarki klimatyzacji w przypadku wykrycia błędu
" zasilanie czujnikami nr l
na cewkach przekaz
nika sterowania wentylatorami
" zasilanie czujnikami nr 2
chłodnicy.
" funkcja recyrkulacji spalin (regulacja)
" elektrozawór regulacji ciśnienia doładowania
" regulator wysokiego ciśnienia paliwa 18.3 - Wyłącznik trzeciego tłoka pompy
wysokiego ciśnienia paliwa
" błąd wtryskiwacza (l do 4)
Gdy temperatura paliwa przekracza 106�C
18.2 - Awaryjne tryby działania
kalkulator wyłącza 3 tłok pompy wysokiego
ciśnienia (wyłącznik zasilany).
System wtrysku kieruje następującymi trybami
awaryjnymi:
18.4 - Wyłączenie silnika:
" tryb pracy ze zmniejszonym wydatkiem
paliwa.
System powoduje zatrzymanie natychmiastowe
" inna procedura przejawiająca się
silnika gdy zostanie wykryty błąd w jednym
natychmiastowym zatrzymaniem silnika. z następujących elementów:
" EPROM w kalkulatorze wtrysku
" czujnik prędkości obrotowej silnika
" czujnik położenia wałka rozrządu
" napięcie kondensatora nr l (stopień sterowania
wtryskiwacza w kalkulatorze wtrysku)
" napięcie kondensatora nr 2 (stopień sterowania
wtryskiwacza w kalkulatorze wtrysku)
" obwód kontrolny ciśnienia w kolektorze
zasilania
" błąd wtryskiwacza (l do 4)
ZASILANIE - DOA
ADOWANIE
19 - FUNKCJA INFORMACJI DLA
KIEROWCY
19.1 -Wskaz
nik diagnostyki
Działanie normalne wskaz
nika:
" wskaz
nik zapala się z chwilą włączenia
zapłonu
" gaśnie po upływie 3 sekund
Działanie nieprawidłowe wskaz
nika:
" zapala się z chwilą włączenia zapłonu
" pozostaje zapalony.
19.2 - Sygnał licznika obrotów
Kalkulator wysyła sygnał o prędkości obrotowej do
zestawu wskaz
ników w formie zakresów napięcia
użytkowego.
19.3 - Sygnał o chwilowym zużyciu paliwa
Kalkulator wysyła do komputera pokładowego
informację o chwilowym zużyciu paliwa w formie
zakresów napięcia użytkowego.
19.4 - Wskaz
nik podgrzewania (V1150)
Działanie normalne wskaz
nika:
" zapalenie podczas podgrzewania (maksymalnie
20 sekund)
" zgaszenie po zakończeniu podgrzewania.
19.5 - Wskaz
nik ostrzegawczy temperatury
płynu chłodzącego silnika
Wskaz
nik ostrzegawczy temperatury płynu
chłodzącego może być sterowany przez jeden
z następujących elementów:
" kalkulator wtrysku
" czujnik temperatury płynu chłodzącego
(3 styki)
Działanie normalne wskaz
nika:
" zapala się gdy temperatura przekroczy 118�C
" gaśnie gdy temperatura schodzi poniżej 117�C
" miga w przypadku przerwania linii
elektrycznej czujnika temperatury płynu
chłodzącego silnika.
ZASILANIE - DOA
ADOWANIE
SERWISOWANIE: SYSTEM WTRYSKU BEZPOŚREDNIEGO HDI
1 -ZALECENIA DOTYCZ
CE PALIWA 2.3 - Miejsce pracy
System wtrysku akceptuje 2 rodzaje paliwa:
Miejsce pracy powinno być czyste i odsłonięte.
" olej napędowy
Naprawiane części należy zabezpieczyć przed
" olej napędowy z domieszką dwuestru (esterkurzem.
m etylow y oleju rzepakowego) w granicach
m aksym alnie 30_%____________
_
2.4 - Czynności wstępne
U W A G A :D odanie ulepszaczy do czyszczenia
WAŻNE: Operator musi mieć czyste ubranie.
układu paliw ow ego paliw a jest zabr_o_n_ione
__
Przed przystąpieniem do interwencji w obiegu
2- ZALECENIA W ZAKRESIE
wtrysku może się okazać konieczne wyczyszczenie
BEZPIECZEC
STWA
przyłączy elementów wrażliwych, takich jak:
" filtr paliwa
2.1-Wstęp
" pompa wysokiego ciśnienia paliwa
W szystkie czynności napraw cze system u w trysku kolektor zasilania
"
m uszą być w ykonyw ane zgodnie z następującym" i przewody wysokiego ciśnienia paliwa
przepisami:
" uchwyt wtryskiwacza
" kom petentnych organów ochrony zdrow ia
" zapobiegania w ypadkom przy pracy
WAŻNE: Po demontażu należy natychmiast zatkać
" ochrony środow _s__a___________
i k
korkiem przewody elementów wrażliwych, aby
UW A GA: C zynności naprawcze powinny być
zapobiec przedostaniu się zanieczyszczeń.
w ykonywane przez personel wyspecjalizow any,
znający przepisy bezpieczeństwa i prew __
_encji..
WAŻNE: Należy przestrzegać koniecznie
momentów dokręcania elementów obiegu
2.2 - Zalecenia w zakresie bezpieczeństwa wysokiego ciśnienia paliwa, stosując klucz
dynamometryczny sprawdzany okresowo.
W AŻNE: względu na bardzo w ysokie ciśnienia
Z e
w obiegu w ysokiego ciśnienia paliwa (1350 bar)Wtryskiwacz
należy bezw zględnie przestrzegać poniższe
Czujnik wysokiego ciśnienia paliwa.
wskazówki..
Przewody wysokiego ciśnienia paliwa.
Palenie papierosów w pobliżu obiegu w ysokiego
ciśnienia jest zabronione.
Należy uw ażać aby nie pracować w pobliżu
płomienia lub iskier.
Przy silniku pracującym:
" nie interweniow ać w obiegu wysokiego
ciśnienia paliwa.
" pozostaw ać zaw sze poza zasięgiem
ewentualnego strum ienia paliw a m ogącego
spow odow ać poważne obrażenia ciała.
" nie przybliżać ręki do wycieku na obiegu
wysokiego ciśnienia paliwa.
Po zatrzym aniu silnika należy odczekać 30 sekund
przed przystąpieniem do czynności naprawczych.
UW AG A:C zas ten jest potrzebny do pow rotu
obiegu w ysokiego ciśnienia paliwa do ciśnienia
atmosferycznego
ZASILANIE - DOA
ADOWANIE
3 - WYMIANA CZ
ŚCI; CZYNNOŚCI
DO WYKONANIA
4.2 - Kalkulator wtrysku
3.1 - Diagnostyka przed naprawą
UWAGA: W przypadku zwrotu części na
gwarancji, należy pamiętać o zwracaniu
UWAGA: Przed każdą naprawą należy wykonać
odblokowanego kalkulatora wtrysku._________
odczyt pamięci kalkulatora.______________
Procedura odblokowania:
3.2 - Czynności zabronione
" włączyć zapłon
Demontaż - montaż:
" poczekać aż zapali się wskaz
nik blokady
" regulator wysokiego ciśnienia paliwa na
zapłonu
pompie wysokiego ciśnienia paliwa
" odłączyć kalkulator
(oznaczenie 1322)
" wyłączyć zapłon
" wyłącznik 3 tłoka pompy wysokiego ciśnienia
paliwa (oznaczenia 1208-6)
3.3 - Wymiana części
UWAGA: Przed jakimkolwiek montażem lub
wymianą części, należy się upewnić, że klient
posiada swoją kartę poufną.______________
W przypadku wymiany kalkulatora wtrysku należy
koniecznie  nauczyć" system blokowania zapłonu.
Przy  uczeniu" systemu blokowania zapłonu należy
przestrzegać następujących warunków:
" posiadać kod dostępu do CPH lub modułu
transpondera (zapisany na karcie poufnej)
" posiadać nowy kalkulator wtrysku
" używać wyłącznie przyrządu diagnostycznego
"  nauczyć" kalkulator sterowania silnika:
 UCZENIE KALKULATORA SILNIKA"
" przystąpić do teleładowania kalkulatora
(w razie konieczności).
3.4 - Teleładowanie kalkulatora
Aktualizacja oprogramowania kalkulatora wtrysku
dokonywana jest poprzez teleładowanie (kalkulator
wyposażony jest w pamięć FLASH EPROM).
" UWAGA: Czynność ta wykonywana jest przy
pomocy przyrządu diagnostycznego.
3.5 - Wymiana kalkulatora wtrysku
4 - PROCEDURA ZWROTÓW NA
GWARANCJI
4.1 - Elementy systemu wtrysku
Przed zwrotem do Ośrodka Rzeczoznawstwa,
następujące elementy powinny być zatkane
korkami, umieszczone w plastikowej torebce
i oryginalnym opakowaniu:
" wtryskiwacz
" pompa wysokiego ciśnienia paliwa
" kolektor zasilania
" czujnik wysokiego ciśnienia paliwa
" filtr paliwa
UWAGA: Wymiana kalkulatora wtrysku między
dwoma pojazdami powoduje niemożność ich
rozruchu.