SIECI KOPMPUTEROWE
I TECHNOLOGIE INTERNETOWE
(SKiTI)
Wykład 4
Wykład 4
Model TCP/IP
 protokoły warstw dostępu do sieci oraz internetu
Politechnika Gdańska
Wydział Elektrotechniki i Automatyki
Kierunek: Automatyka i Robotyka
Studia stacjonarne I stopnia: rok I, semestr II
Opracowanie: dr inż. Jarosław Tarnawski
dr inż. Tomasz Rutkowski
Katedra Inżynierii Systemów Sterowania
1
Plan wykładu
" Pakiet, ramka, enkapsulacja
" Detekcja błędów w sieciach komputerowych
" WAN
" Model ISO/OSI a TCP/IP
" Protokoły warstwy dostępu do sieci (ARP,
RARP)
" Protokóły warstwy internetu (IP, ICMP)
2
" Wydzielona część (porcja) z całego komunikatu
(zbioru danych) do przesłania w sieci
komputerowej nazywana jest pakietem
" Pakiety wysyłane są przez sieć niezależnie od
siebie
siebie
Dane do przesłania (w jednym bloku - komunikat)
Dane do przesłania (podzielone na pakiety)
3
Powody przesyłania danych w pakietach:
 W przypadku ewentualnego błędu transmisji
powtórzyć należy transmisję tylko wadliwie
przesłanego pakietu, a nie całego komunikatu
 Wysyłanie danych w pakietach umożliwia dzielenie
 Wysyłanie danych w pakietach umożliwia dzielenie
dostępu do łącza pomiędzy wieloma
komputerami (jeden komputer nie blokuje łącza)
A D
B E
C F
4
Multipleksowanie dostępu do łącza z podziałem czasu
" Pakiet ogólnie oznacza  mały blok danych i
jest pojęciem ogólnym niezależnym od danej
techniki przesyłu danych
" Dla odróżnienia format (sposób) przesyłania
" Dla odróżnienia format (sposób) przesyłania
małej porcji danych w konkretniej technice
sieciowej nazywany jest ramką
" Ramka jest konkretnym sposobem
transportowania pakietu
5
Postać ramki (ogólna)
start dane koniec
Występuje nadmiarowość w przesyłaniu
Występuje nadmiarowość w przesyłaniu
danych tzw. narzut
Zaletą jest możliwość interpretowania czy cała
ramka dotarła do adresata
Start i Stop  np. umowne sekwencje znaków
6
Detekcja błędów
" Podczas transmisji danych mogą występować błędy z
różnych powodów, np. :
- zakłóceń elektromagnetycznych
- niestabilności nadajnika lub odbiornika
- niestabilności nadajnika lub odbiornika
- przerwania fizycznego połączenia itd.
" Detekcja tych błędów jest ważnym aspektem sieci
komputerowych
" Przeważnie sprowadza się do przesłania nadmiarowej
informacji o wysyłanych danych
7
Detekcja błędów cd.
" Kontrola parzystości (np. w RS-232C) 
nadmiarowy bit parzystości ustawia się tak,
aby liczba bitów w stanie wysokim była
parzysta.
parzysta.
Dane: 00111010 Bit parzystości: 0
Dane: 11010000 Bit parzystości: 1
" Występuje również kontrola nieparzystości
(metoda nieefektywna!)
8
Sumy kontrolne  powstają przy dodawaniu do siebie
binarnej reprezentacji przesyłanych danych.
Dane do przesłania:
W i t a j !
57 69 74 61 6A 21
Reprezentacja w kodzie ASCII (hex):
Reprezentacja w kodzie ASCII (hex):
Suma: 5769+7461+6A21 = 135EB
Suma kontrolna (16 bitowa) = 35EC
bit przeniesienia dodany do wyniku
" Metoda sum kontrolnych nie zabezpiecza przed
wykrywaniem wielu nawet typowych błędów
9
CRC (ang. Cyclic Redundancy Check)
" Oparte o rejestry przesuwne i bloki XOR
" Skomplikowane teoretycznie, proste w realizacji
" Duża skuteczność wykrywania błędów
" Szerokie zastosowania
XOR XOR XOR
rejestry przesuwne
wejście
Ramka z sumą kontrolną
Suma
start dane koniec
kontrolna
10
" Internet, intersieć
" Internet, intersieć
" Model TCP/IP
11
Internet  intersieć  sieć sieci
" Występuje wiele rodzajów sieci
przeznaczonych do różnych zadań  sieci
lokalne, sieci globalne itd.
lokalne, sieci globalne itd.
" Nie występuje  uniwersalna ,  najlepsza sieć
do wszystkich zastosowań
" Występuje zatem niejednorodność sprzętu i
zastosowań sieci
12
" Występuje jednak potrzeba jednolitości usług tj.
zapewnienia tych samych usług np. wysyłania
wiadomości i danych z dowolnego komputera w
sieci
" Potrzebne zatem są rozwiązania umożliwiające
" Potrzebne zatem są rozwiązania umożliwiające
jednolite usługi w niejednolitym środowisku
(sieci)
" Intersieć to środowisko sprzętowo-programowe
zapewniające jednolite usługi w niejednorodnym
środowisku sieciowym
13
Podstawowy element budowy intersieci  ruter
" Ruter to urządzenie (specjalizowany komputer) do
łączenia sieci (w tym także sieci różnego typu ze względu
na zasięg, medium itp.). Ruter posiada interfejs każdej z
sieci, które łączy.
Sieć 3  Gwiazda
Sieć 3  Gwiazda
(medium światłowód
1Gbs)
Sieć 2  Magistrala
Sieć 1  Ring
(medium koncentryk
Ruter
(medium UTP
10Mbs)
14
100MBs)
" Intersieć to zbiór połączonych ze sobą sieci z
wykorzystaniem ruterów. Sieci mogą być łączone z
wykorzystaniem wielu ruterów  gdy występuje
nadmiarowość  zwiększa to niezawodność działania
sieci.
" Zapewnienie jednorodnych usług wiąże się z
zapewnieniem łączności pomiędzy dwoma dowolnymi
zapewnieniem łączności pomiędzy dwoma dowolnymi
komputerami w intersieci. Jest to problem ze względu
na różne formaty ramek, różne adresowanie, dostęp do
łącza itd. w różnych sieciach.
" Potrzeba więc pewnego logicznego uogólnionego
modelu sieci, pewnej abstrakcji  traktowania
niejednorodnej sieci jako jednorodnej
15
Zestaw protokołów TCP/IP
" Jest to pierwszy zestaw protokołów opracowany
do zastosowań w intersieciach
" Powstały w latach 70 w agencji ARPA w USA na
potrzeby wojskowe, od połowy lat
osiemdziesiątych finansowany przez organizacje
osiemdziesiątych finansowany przez organizacje
naukowe i cywilne agencje rządowe USA
" Protokoły TCP/IP znajdują zastosowanie do
małych sieci jak i do całego Internetu (duża
skalowalność)
16
" Protokoły TCP/IP wprowadzają pojęcia węzła
sieci (ang. host computer)
" Węzłem sieci jest każdy komputer podłączony do
sieci niezależnie od jego mocy obliczeniowej,
sieci niezależnie od jego mocy obliczeniowej,
rozmiaru, możliwości komunikacyjnych itd.
" Sieci TCP/IP umożliwiają połączenie dwóch
dowolnych komputerów niezależnie od wszelkich
różnic pomiędzy nimi
17
Model ISO/OSI a model TCP/IP
Przykładowe protokoły
Model ISO/OSI Model TCP/IP
Warstwa aplikacji
Warstwa aplikacji
Telnet, SHH,
Telnet, SHH,
DNS
DNS
FTP, SFTP,
FTP, SFTP,
Warstwa prezentacji Warstwa aplikacji SNMP SMTP, POP,
Warstwa prezentacji Warstwa aplikacji SNMP SMTP, POP,
IMAP, HTTP,
IMAP, HTTP,
SHTTP
SHTTP
SHTTP
SHTTP
Warstwa sesji
Warstwa sesji
Warstwa Warstwa
Warstwa Warstwa
UDP TCP
UDP TCP
transportowa transportowa
transportowa transportowa
Warstwa sieciowa Warstwa Internetu IP ICMP
Warstwa sieciowa Warstwa Internetu IP ICMP
Warstwa łącza
Warstwa łącza
ARP, RARP
ARP, RARP
danych
danych
PPP
PPP
Warstwa dostępu
Warstwa dostępu
...
...
np.: IEEE 802.3,
np.: IEEE 802.3,
do sieci
do sieci
SLIP
SLIP
802.5, 802.11,
802.5, 802.11,
Warstwa fizyczna
Warstwa fizyczna
802.14
802.14
18
" Protokół IP
" Protokół IP
19
Model ISO/OSI a model TCP/IP
Przykładowe protokoły
Model ISO/OSI Model TCP/IP
Warstwa aplikacji
Warstwa aplikacji
Telnet, SHH,
Telnet, SHH,
DNS
DNS
FTP, SFTP,
FTP, SFTP,
Warstwa prezentacji Warstwa aplikacji SNMP SMTP, POP,
Warstwa prezentacji Warstwa aplikacji SNMP SMTP, POP,
IMAP, HTTP,
IMAP, HTTP,
SHTTP
SHTTP
SHTTP
SHTTP
Warstwa sesji
Warstwa sesji
Warstwa Warstwa
Warstwa Warstwa
UDP TCP
UDP TCP
transportowa transportowa
transportowa transportowa
Warstwa sieciowa Warstwa Internetu IP ICMP
Warstwa sieciowa Warstwa Internetu IP ICMP
Warstwa łącza
Warstwa łącza
ARP, RARP
ARP, RARP
danych
danych
PPP
PPP
Warstwa dostępu
Warstwa dostępu
...
...
np.: IEEE 802.3,
np.: IEEE 802.3,
do sieci
do sieci
SLIP
SLIP
802.5, 802.11,
802.5, 802.11,
Warstwa fizyczna
Warstwa fizyczna
802.14
802.14
20
Protokół IP (ang. Internet Protocol)
" Ponieważ sieć z założenia może być
heterogeniczna, nie można w niej posługiwać
się adresami sprzętowymi  które to mogą być
się adresami sprzętowymi  które to mogą być
inne dla każdej podsieci
" Potrzebny jest abstrakcyjny system
adresowania wirtualnej (uogólnionej) sieci, w
ten sposób powstaje efekt jednolitej sieci
21
Protokół IP cd.
" Każdy komputer* otrzymuje jednoznaczny adres który
jest wykorzystywany przez oprogramowanie do zadań
komunikacji
" Jest to adres wirtualny istniejący wyłącznie na
poziomie oprogramowania!
poziomie oprogramowania!
Adres IP: adres węzła w sieci *
" Adres IP to ciąg 32 bitów, lub cztery ciągi po 8 bitów
oddzielone kropkami (cztery liczby z zakresu 0-255)
22
" Adres IP składa się z prefiksu i sufiksu
" Prefiks opisuje numer sieci, sufiks numer
komputera w tej sieci
" Każdy komputer ma przyznany jednoznaczny
Każdy komputer ma przyznany jednoznaczny
adres
" Numery sieci (prefiksy) muszą być
koordynowane globalnie, natomiast sufiksy
mogą być ustalane lokalnie
23
" Klasy adresów IP
Klasa A (max liczba sieci 128; komputerów 16777216)
1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 3 3
1 2 3 4 5 6 7 8 9
0
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 0 1
0 Prefiks Sufiks
Klasa B (max liczba sieci 16384; komputerów 65536)
1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 2 2 2 2 2 2 2 2 3 3
1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 2 2 2 2 2 2 2 2 3 3
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 20
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 20
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 1 2 3 4 5 6 7 8 9 0 1
0 1 Prefiks Sufiks
Klasa C (max liczba sieci 209752; komputerów 256)
1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 3 3
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 0 1
0 1 1 Prefiks Sufiks
Klasa D
1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 3 3
1 2 3 4 5 6 7 8 9
0
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 0 1
0 1 1 1 Adres rozsyłania grupowego
24
" Adresy IP  notacja dziesiętna z kropkami
11000000 00000101 00110000 00000011 odpowiada 192.5.48.3
Klasa Zakres wartości
Klasa Zakres wartości
A 0-127
B 128-191
C 192-223
D 224-239
E 240-255
25
Bezklasowe rutowanie międzydomenowe
(ang. Classless Inter-Domain Routing)
" Wprowadza pojęcie maski sieci
" Podobnie jak adres IP, składa się z 4 bajtów
Adres IP: 212.51.219.114 (11010100 00110011 11011011 01110010)
Maska sieci: 255.255.255.192 (11111111 11111111 11111111 11000000)
Adres sieci: 11010100 00110011 11011011 01000000 (212.51.219.64)
Broadcast: 11010100 00110011 11011011 01111111 (212.51.219.127)
Pierwszy komputer w sieci : 212.51.219.65
Ostatni komputer w sieci : 212.51.219.126
26
A gdybyśmy chcieli mieć 4 sieci?
Administrujemy przestrzenią adresową:
Adres sieci: 11000000 10101000 00000001 00000000 (192.168.1.0)
Chcemy mieć 4 podsieci:
Maska sieci: 11111111 11111111 11111111 11000000 (255.255.255.192)
Adres podsieci 1: 11000000 10101000 00000001 00000000 (192.168.1.0)
Adres podsieci 2: 11000000 10101000 00000001 01000000 (192.168.1.64)
Adres podsieci 3: 11000000 10101000 00000001 10000000 (192.168.1.128)
Adres podsieci 4: 11000000 10101000 00000001 01000000 (192.168.1.192)
27
" Adres IP nie identyfikuje komputera a punkt
przyłączenia tego komputera do sieci
" Pojedynczy komputer może posiadać wiele
Pojedynczy komputer może posiadać wiele
połączeń sieciowych  zatem wiele adresów IP
" Router posiada więcej niż jeden adres IP
ponieważ łączy różne sieci
28
Komunikacja komputerów
" Zorientowana na połączenie
" Protokoły TCP/IP zawierają obsługę zarówno
komunikacji bezpołączeniowej i połączeniowej
(podstawowa wersja wykorzystuje jednak
(podstawowa wersja wykorzystuje jednak
kom. bezpołączeniową)
" Protokół IP jest protokołem
bezpołączeniowym, nie ustawia połączenia,
nie sprawdza gotowości odległego komputera
do odebrania przesłanych danych
29
" Transmisja bezpołączeniowa  wiadomość (dane)
przesyłana jest za pomocą porcji danych 
pakietów przez sieć niezależnie od siebie
" Nadawca tworzy pakiet i umieszcza w nagłówku
adres odbiorcy i przesyła do najbliższego rutera,
ten przekazuje do kolejnego rutera, aż pakiet
ten przekazuje do kolejnego rutera, aż pakiet
może być przekazany do konkretnego komputera
" Pakiet ma charakter wirtualny (programowy)
sprzęt nie rozróżnia pakietów
" Różne sieci mają różne ramki, format pakietu
musi być zatem uogólniony
30
Pakiet internetowy  datagram IP
" Format ogólny
Nagłówek Pole danych
" Rozmiar datagramu określa program wysyłający
" Rozmiar datagramu określa program wysyłający
dane, bowiem mogą być różne potrzeby. Dzięki
temu protokół IP nadaje się do wielu różnych
zastosowań.
" Max rozmiar datagramu wraz z nagłówkiem (IPv4)
to 64kB
31
Format datagramu IPv4
Bity 0 - 3 4 - 7 8 - 15 16 - 18 19 - 31
Długość
0 Wersja Typ usługi Całkowita długość
nagłówka
znaczniki
znaczniki
32 Numer identyfikacyjny Kontrola przesunięcia
32 Numer identyfikacyjny Kontrola przesunięcia
Protokół
64 Czas życia pakietu warstwy Suma kontrolna nagłówka
wyższej
96 Adres z
ródłowy IP
128 Adres docelowy IP
160 Opcje IP (mogą być pominięte) Uzupełnienie
192 Dane
32
" Każdy ruter po drodze pakietu wydobywa z nagłówka adres
odbiorcy pakietu i wykorzystuje go do wykonania następnego
kroku  albo przesłania do kolejnego rutera albo do
końcowego odbiorcy
" Wybór następnego etapu oparty jest o tablicę tras rutera
" Tablica inicjowana jest przy starcie routera, uaktualniania na
" Tablica inicjowana jest przy starcie routera, uaktualniania na
bieżąco (awarie, wyłączenia, zmiana topologii)
S3
S2
R2
R1
S1
Odbiorca Następny etap
33
S1 R1
S2 bezpośrednio
S3 bezpośrednio
Protokół IP nie zabezpiecza przed:
" Duplikowaniem datagramów
" Dostarczaniem z opóz
nieniem
" Dostarczanie nie w kolejności
" Uszkodzeniem danych
" Utratą datagramów
Do obsługi powyższych aspektów potrzebny jest
protokół wyższego rzędu (z wyższej warstwy)
34
Kapsułkowanie IP
" Datagram IP wysyłany jest konkretnym
sprzętem sieciowym, który operuje na
ramkach a nie pakietach
" Pakiet wirtualny (programowy) kapsułkowany
" Pakiet wirtualny (programowy) kapsułkowany
(ang. encapsulation) jest w sprzętową ramkę
Nagłówek IP Dane
Nagłówek
ramki
Adres w nagłówku ramki jest adresem sprzętowym MAC następnego etapu na trasie pakietu.
35
Wynika z odwzorowania adresu IP na adres sprzętowy (protokoły warstwy dostępu do sieci)
" Rożne techniki sieciowe mają różne metody
transmisji danych i różne rozmiary ramek
" MTU (ang. maximal transfer unit) to maksymalny
rozmiar ramki w danej technice sieciowej
" Ruter może łączyć sieci o różnych MTU
" Gdy pakiet jest większy niż MTU w danej sieci
stosuje się metodę nazywaną fragmentacją.
Ruter dzieli pakiet na fragmenty mniejsze niż
MTU i przesyła osobno. Wykorzystuje się do tego
pola (znacznik oraz przesuniecie fragmentu) w
nagłówku IP.
36
IP v4
" Protokół IP obecnie stosowany (IPv4) odniósł
wielki sukces. Jest stosowany od ~30lat i wypełnił
swoje zadanie w bardzo różnych warunkach
(zmiany sprzętu, ogromny wzrost liczby urządzeń
etc.).
etc.).
" Niemniej protokół IPv4 ma ograniczenia. Główne
to przestrzeń adresowa - 32bity. Aby obecny
rozwój nie był ograniczony potrzeba zwiększenia
przestrzeni adresowej. Potrzeba również obsługi
mediów strumieniowych (obraz, dz
więk).
37
Nowa wersja protokołu IP - IP v6
" Protokół IPv6 jest również bezpołączeniowy i
posiada wiele cech poprzednika
" Najważniejsze zmiany to:
Rozmiar adresu  128bitów
Rozmiar adresu  128bitów
Format nagłówka
Nagłówki dodatkowe
Wsparcie dla mediów strumieniowych
Rozszerzalność protokołu
38
" Ogólna postać datagramu IPv6
Nagłówek Nagłówek Nagłówek
& Dane
podstawowy dodatkowy 1 dodatkowy N
" Format nagłówka podstawowego IPv6
Bity 0 - 3 4 - 11 12 - 15 16 - 23 23 - 31
0 Wersja Priorytet Etykieta strumieniowa
Następny
32 Długość pola danych Liczba etapów
nagłówek
64 Adres nadawcy (128 bitów)
192 Adres odbiorcy (128 bitów)
39
Notacja adresów w IPv6
Przykładowy adres węzła IPv6
" notacja dziesiętna
105.220.136.100.255.255.255.255.0.0.18.128.140.10.255.255
" notacja hex
" notacja hex
69DC:8864:FFFF:FFFF:0:1280:8C0A:FFFF
notacja z kompresją zer (przewiduje się wiele zer w
adresach)
FF0C:0:0:0:0:0:0:B1 można zapisać FF0C::B1
40
Podsumowanie zadań spełnianych przez protokół IP:
" Definiuje format i znaczenie poszczególnych pól
datagramu
" Określa schemat adresowania wykorzystywany w
całym Internecie
całym Internecie
" Zapewnia wybór trasy poruszania się datagramu w
trakcie podróży przez Internet
" W przypadku napotkania po drodze sieci niemogącej
zaakceptować rozmiaru przenoszonych danych
zapewnia podział danych na odpowiednie fragmrnty i
łączenie tych danych po dotarciu do celu
41
" Protokół ARP, RARP
" Protokół ARP, RARP
42
Model ISO/OSI a model TCP/IP
Przykładowe protokoły
Model ISO/OSI Model TCP/IP
Warstwa aplikacji
Warstwa aplikacji
Telnet, SHH,
Telnet, SHH,
DNS
DNS
FTP, SFTP,
FTP, SFTP,
Warstwa prezentacji Warstwa aplikacji SNMP SMTP, POP,
Warstwa prezentacji Warstwa aplikacji SNMP SMTP, POP,
IMAP, HTTP,
IMAP, HTTP,
SHTTP
SHTTP
SHTTP
SHTTP
Warstwa sesji
Warstwa sesji
Warstwa Warstwa
Warstwa Warstwa
UDP TCP
UDP TCP
transportowa transportowa
transportowa transportowa
Warstwa sieciowa Warstwa Internetu IP ICMP
Warstwa sieciowa Warstwa Internetu IP ICMP
Warstwa łącza
Warstwa łącza
ARP, RARP
ARP, RARP
danych
danych
PPP
PPP
Warstwa dostępu
Warstwa dostępu
...
...
np.: IEEE 802.3,
np.: IEEE 802.3,
do sieci
do sieci
SLIP
SLIP
802.5, 802.11,
802.5, 802.11,
Warstwa fizyczna
Warstwa fizyczna
802.14
802.14
43
Odwzorowywanie adresów
" Adresy IP to adresy  wirtualne  programowe
" Sprzęt sieciowy nie interpretuje tych adresów,
zachodzi więc konieczność odwzorowania
adresów IP na adresy sprzętowe (np. MAC)
adresów IP na adresy sprzętowe (np. MAC)
" Zadanie to wykonuje protokół ARP (ang. Address
Resolution Protocol), protokół określania adresów
" W systemie Windows tablicę translacji ARP
można obejrzeć wpisując w wierszu poleceń
komendę: arp -a
44
Założenie:
Komputer A chce przesłać dane do komputera B,
zna jego odres IP ale nie zna adresu MAC
Komputer A Komputer B
IP: 192.168.1.1 IP: 192.168.1.10
IP: 192.168.1.1 IP: 192.168.1.10
MAC: 00:60:55:0A:A8:AF ??? MAC: 00:66:50:AA:08:0F
45
1) Rozgłoszenie broadcast komputera A pod adres
FF:FF:FF:FF:FF:FF
Nagłówek Ethernet Nagłówek ARP
Adres z
ródłowy Adres docelowy Adres Adres
z
ródłowy docelowy Jaki jest twój
adres MAC?
00:60:55:0A:A8:AF FF:FF:FF:FF:FF:FF 192.168.1.1 192.168.1.10
2) Odpowiedz
komputera B do komputera A
Nagłówek Ethernet Nagłówek ARP
Adres z
ródłowy Adres docelowy Adres Adres
z
ródłowy docelowy To jest mój
adres MAC
00:66:50:AA:08:0F 00:60:55:0A:A8:AF 192.168.1.10 192.168.1.1
Uproszczona forma zapytania i odpowiedzi protokołu ARP
46
Protokół RARP (ang. Reverse ARP) :
" Wykorzystywany do konfiguracji bezdyskowych stacji
roboczych
" Komputer A wykrywa że nie ma nadanego adresu IP,
wykonuje wtedy odwrotne zapytanie ARP
Komputer A
Komputer A
IP: ???
MAC: 00:60:55:0A:A8:AF
Nagłówek Ethernet Nagłówek ARP
Adres z
ródłowy Adres docelowy Adres Adres docelowy
z
ródłowy Jaki jest mój
adres IP?
00:60:55:0A:A8:AF FF:FF:FF:FF:FF:FF 0.0.0.0 255.255.255.255
47
Domena kolizji a domena rozgłoszeniowa
" domenę kolizji tworzą komputery
uczestniczące w kolizji, domeny kolizji są
dzielone przez switche
" domenę rozgłoszeniową tworzą komputery,
" domenę rozgłoszeniową tworzą komputery,
które otrzymują wysłaną ramkę typu
broadcast, dla domeny rozgłoszeniowej
switche są  przezroczyste
48
Protokół ICMP
Protokół ICMP
49
Model ISO/OSI a model TCP/IP
Przykładowe protokoły
Model ISO/OSI Model TCP/IP
Warstwa aplikacji
Warstwa aplikacji
Telnet, SHH,
Telnet, SHH,
DNS
DNS
FTP, SFTP,
FTP, SFTP,
Warstwa prezentacji Warstwa aplikacji SNMP SMTP, POP,
Warstwa prezentacji Warstwa aplikacji SNMP SMTP, POP,
IMAP, HTTP,
IMAP, HTTP,
SHTTP
SHTTP
SHTTP
SHTTP
Warstwa sesji
Warstwa sesji
Warstwa Warstwa
Warstwa Warstwa
UDP TCP
UDP TCP
transportowa transportowa
transportowa transportowa
Warstwa sieciowa Warstwa Internetu IP ICMP
Warstwa sieciowa Warstwa Internetu IP ICMP
Warstwa łącza
Warstwa łącza
ARP, RARP
ARP, RARP
danych
danych
PPP
PPP
Warstwa dostępu
Warstwa dostępu
...
...
np.: IEEE 802.3,
np.: IEEE 802.3,
do sieci
do sieci
SLIP
SLIP
802.5, 802.11,
802.5, 802.11,
Warstwa fizyczna
Warstwa fizyczna
802.14
802.14
50
Protokół ICMP (ang. Internet Control Message
Protocol):
" Jest transportowany wewnątrz protokołu IP
" Jest protokołem kontrolnym Internetu
" Jego funkcją jest obsługa i wykrywanie awarii
Jego funkcją jest obsługa i wykrywanie awarii
oraz różnych nietypowych sytuacji podczas
pracy protokołu IP
" Jego popularne polecenia to ping i traceroute
(w Windows tracert)
51
Próbkowanie sieci  ping
Microsoft Windows XP [Wersja 5.1.2600]
(C) Copyright 1985-2001 Microsoft Corp.
C:\>ping wp.pl
Badanie wp.pl [212.77.100.101] z użyciem 32 bajtów danych:
Badanie wp.pl [212.77.100.101] z użyciem 32 bajtów danych:
Odpowiedz
z 212.77.100.101: bajtów=32 czas=1ms TTL=122
Odpowiedz
z 212.77.100.101: bajtów=32 czas=2ms TTL=122
Odpowiedz
z 212.77.100.101: bajtów=32 czas=1ms TTL=122
Odpowiedz
z 212.77.100.101: bajtów=32 czas=1ms TTL=122
Statystyka badania ping dla 212.77.100.101:
Pakiety: Wysłane = 4, Odebrane = 4, Utracone = 0 (0% straty),
Szacunkowy czas błądzenia pakietów w millisekundach:
Minimum = 1 ms, Maksimum = 2 ms, Czas średni = 1 ms
52
Próbkowanie sieci  traceroute (windows tracert)
Microsoft Windows XP [Wersja 5.1.2600]
(C) Copyright 1985-2001 Microsoft Corp.
C:\>tracert www.wp.pl
Trasa śledzenia do www.wp.pl [212.77.100.101]
Trasa śledzenia do www.wp.pl [212.77.100.101]
przewyższa maksymalną liczbę przeskoków 30
1 <1 ms <1 ms <1 ms 192.168.16.1
2 <1 ms <1 ms <1 ms 10.250.1.1
3 <1 ms <1 ms 1 ms host006.nice.hnet.pl [213.192.87.6]
4 1 ms 1 ms 2 ms 213.192.65.117
5 109 ms 199 ms 199 ms kom-wp-gw.task.gda.pl [213.192.64.26]
6 1 ms 2 ms 1 ms do-r4.rtrd1.adm.wp-sa.pl [212.77.96.106]
7 2 ms 2 ms 2 ms www.wp.pl [212.77.100.101]
Śledzenie zakończone.
53
" Bibliografia
[1] Sieci komputerowe i intersieci, Douglas E. Comer,
WNT, 2000
[2] Sieci komputerowe, Andrew S. Tanenbaum, Helion,
2004
[3] Okablowanie strukturalne sieci, Rafał Pawlak, Helion,
[3] Okablowanie strukturalne sieci, Rafał Pawlak, Helion,
2006
[4] Wydanie specjalne miesięcznika NetWorld
Vademecum Teleinformatyka - Sieci komputerowe,
Indeks 328820; ISSN 1232-8732, Czerwiec 1998
[5] Ethernet  sieci, mechanizmy, Krzysztof Nowicki,
Infotech, 2006
54