Uniwersalny słownik tematyczny czesko polski cz 2 Bezpieczeństwo

ISBN - 978-83-63340-01-1
D.Sieczkowski, współpraca A. Volfov� "Uniwersalny słownik tematyczny czesko-polski, część 2"
OD AUTORA:
W ręce czytelników oddaję drugą część planowanego Uniwersalnego słownika tematycznego
czesko-polskiego . Tym razem zająłem się słownictwem z zakresu szeroko rozumianego
bezpieczeństwa, tzn. przestępczości, wojskowości oraz obrony cywilnej.
Słownik zawiera najczęściej stosowane pojęcia. Słownictwo pochodzi z prasy, publikacji
specjalistycznych, oraz autentycznych dokumentów, z którymi spotkałem się mając do czynienia z
czeskim wymiarem sprawiedliwości.
Publikacja przyda się każdemu studentowi chcącemu poszerzyć swoją wiedzę poza materiał
przerabiany na zajęcia, pracownikom służb porządkowych w terenie przygranicznym oraz tłumaczom.
Niniejszy e-book ukazał się w grudniu 2011 roku i jest nieznacznie zmienioną wersją wydania z
września 2011 roku. Różni się jedynie okładką.
Zdjęcie na okładce: Sąd Miejski w Brnie
Dariusz Sieczkowski
Jeśli chce pan napisać słownik czesko-polski, to musi pan znać język prasłowiański
doktor Roman Madecki (Uniwersytet Masaryka) podczas egzaminu
wstępnego na studia doktoranckie.
ISBN - 978-83-63340-01-1
- 2 -
D.Sieczkowski, współpraca A. Volfov� "Uniwersalny słownik tematyczny czesko-polski, część 2"
SPIS TREŚĆI
1. Przestępczość
1.1 Policja 4
1.2 Przestępczość pospolita 6
1.3 Przestępczość zorganizowana 18
1.4 Przestępczość gospodarcza 23
1.5 Kara 26
2. Siły zbrojne
2.1 Wojsko 37
2.2 Wojna 43
2.3 Służby specjalne 50
3. Katastrofy i wypadki
3.1 Pojęcia ogólne 55
3.2 Wypadki 58
3.3 Katastrofy 62
3.4 Klęski żywiołowe 66
- 3 -
D.Sieczkowski, współpraca A. Volfov� "Uniwersalny słownik tematyczny czesko-polski, część 2"
1. PRZESTPCZOŚĆ
1.1 POLICJA
1.1 POLICJA
RODZAJE POLICJI:
cizineck� policie policja imigracyjna, Urząd ds. cudzoziemców
dopravka pot. drogówka
dopravn� policie policja drogowa, drogówka
finan%0ńn� policie policja skarbowa
krimin�lka kryminalna, policja kryminalna
krimin�ln� policie policja kryminalna
m%1łstsk� policie straż miejska
obecn� policie straż gminna
pohrani%0ńn� policie straż graniczna
poY�dkov� policie prewencja
poY�dkov� s�ly siły porządkowe
pracovat u policie pracować w policji
republikov� policie policja
vojensk� policie żandarmeria wojskowa
~elezni%0ńn� policie Straż Ochrony Kolei
LUDZIE W POLICJI:
bżt od policie być z policji
detektiv detektyw
dvojhl�dka dwuosobowy patrol
hl�dka patrol
kolegialita solidarność zawodowa
kriminalista kryminalny, pracownik policji kryminalnej
kukl�%0ń antyterrorysta
odeael od policie odszedł z policji
opera%0ńn� dostojn�k oficer operacyjny
operativec 1. funkcjonariusz operacyjny 2. oficer
operacyjny
pochozk�Y pot. krawężnik /policjant z patrolu pieszego/
polda pot. glina, gliniarz
policista nebyl ve slu~b%1ł policjant nie był na służbie
policista v civilu policjant w cywilu
policista ve slu~b%1ł policjant na służbie
policista, policajt policjant
policistka policjantka
postavit mimo slu~bu zawiesić w czynnościach służbowych
psovod przewodnik psa, policjant z psem
slou~it u policie służyć w policji
tajnż tajniak
technik technik
uniformovanż policajt umundurowany policjant
śzem�Y, obvo�k slang. dzielnicowy
veYejnż %0ńinitel funkcjonariusz publiczny
vysokż dostojn�k wyższy oficer duaevn�
vyaetYovatel komisarz
- 4 -
D.Sieczkowski, współpraca A. Volfov� "Uniwersalny słownik tematyczny czesko-polski, część 2"
STRUKTURA:
byl pYevelen k jin� jednotce został przeniesiony do innej jednostki
krajsk� Yeditelstv� policie komenda wojewódzka policji
m%1łstsk� Yeditelstv� policie komenda miejska policji
obvodn� odd%1łlen� komisariat
odd%1łlen� hospod�Ysk� kriminality wydział przestępczości gospodarczej
odd%1łlen� krizov�ho Y�zen� wydział zarządzania kryzysowego
odd%1łlen� obecn� kriminality wydział przestępczości pospolitej
odd%1łlen� vnitYn� kontroly wydział kontroli wewnętrznej/
spraw wewnętrznych
odd%1łlen� vra~d wydział zabójstw
okresn� Yeditelstv� komenda powiatowa policji
opera%0ńn� stYedisko centrum operacyjne
policejn� prezident komendant główny policji
policejn� prezidium komenda główna policji
policejn� slu~ebna posterunek policji
policejn� stanice posterunek policji
protiteroristick� jednotka brygada/jednostka antyterrorystyczna
pYepadov� jednotka jednostka uderzeniowa
pYepadovż tżm grupa uderzeniowa
Yeditel krajsk�ho Yeditelstv� komendant wojewódzki policji
speci�ln� jednotka jednostka specjalna
śtvar rychl�ho nasazen� jednostka szybkiego reagowania
vyaetYovac� tżm grupa śledcza
z�sahov� jednotka brygada/jednostka antyterrorystyczna
z�sahovka brygada antyterrorystyczna, antyterroryści
zvl�atn� śtvar jednostka specjalna
WYPOSAŻENIE:
kasr rodzaj gazu łzawiącego
kukla kominiarka
neozna%0ńen� vozidlo nieoznakowany radiowóz
neprostYeln� vesta kamizelka kuloodporna
neprostYelnż at�t tarcza kuloodporna
obuaek pałka
odznak odznaka
paralyz�r paralizator
pendrek pałka
pepYovż plyn/sprej gaz pieprzowy
pistole pistolet
pl�ca%0ńka pot. lizak /policyjny/
policejn� auto/vozidlo radiowóz
policejn� prokaz legitymacja policyjna
pouta kajdanki
pouzdro futerał
radar radar
reflexn� vesta kamizelka odblaskowa
slznż plyn gaz łzawiący
stejnokroj mundur
sv�tilna/baterka latarka
at�t tarcza
tonfa tonfa
uniforma mundur
vys�la%0ńka krótkofalówka
~el�zka kajdanki
- 5 -
D.Sieczkowski, współpraca A. Volfov� "Uniwersalny słownik tematyczny czesko-polski, część 2"
KRYMINALISTYKA:
balistickż balistyczny
balistika balistyka
daktyloskopick� stopa ślad daktyloskopijny
daktyloskopie daktyloskopia
identifikace identyfikacja
kriminalistika kryminalistyka
kriminologie kryminologia
laboratoY laboratorium
otisk obuvi odcisk buta
otisk prstu odcisk palca
pachov� stopa ślad zapachowy
papil�rn� linie linie papilarne
p�smoznalectv� grafologia
poalapan� stopy zadeptane ślady
smykov� stopa ślad poślizgu
srovn�vat stopy porównywać ślady
stopa 1. ślad 2. trop
traseologie,trasologie traseologia
zajistit stopy zabezpieczyć ślady
1.2 PRZESTPCZOŚĆ POSPOLITA
1.2 PRZESTPCZOŚĆ POSPOLITA
PRZESTPCZOŚĆ - POJCIA OGÓLNE:
adrenalin adrenalina
anonymn� dopis anonim, anonimowy list
anonymn� ud�n� anonimowy donos
anonymn� anonimowy
atrapa atrapa
bagatelizovat bagatelizować
b�t se ve%0ńer vyj�t na ulici bać się wyjść wieczorem na ulicę
besti�ln� %0ńin bestialski czyn
bezdovodn%1ł 1. bez powodu 2. bezpodstawnie
bezdovodnż 1. niemający powodu 2. bezpodstawny
bezpe%0ń� bezpieczeństwo
bezpe%0ńnostn� dotyczący bezpieczeństwa
bezpr�v� bezprawie
bezprecedentn� bezprecedensowy
bezvżchodn� situace sytuacja bez wyjścia
blbż vtip głupi żart, głupi dowcip
boj se zlo%0ńinem walka z przestępczością
bonz�k pot. kapuś, konfident
bonzovat donosić
buzerant wulg. pedał
bżt v nebezpe%0ń� być/znajdować się w niebezpieczeństwie
%0ńern� kronika kronika kryminalna
%0ńern� skl�dka nielegalne wysypisko śmieci
%0ńernż pasa~�r pasażer na gapę
%0ńernż vżlep nielegalne rozlepianie plakatów
db�t zvżaen� opatrnosti zachować szczególną ostrożność
demoralizace demoralizacja
d%1łsivż przerażający
donaae%0ń donosiciel, konfident
donutit k posluanosti zmusić do posłuszeństwa
doup%1ł pot. nora, melina
drastickż drastyczny
faleanż policista fałszywy policjant, pot. przebieraniec
- 6 -
D.Sieczkowski, współpraca A. Volfov� "Uniwersalny słownik tematyczny czesko-polski, część 2"
fanatickż fanatyczny
fanatik fanatyk
fingovat 1. fingować 2. sfingować
frustrovanż sfrustrowany
gal�rka półświatek
gambler hazardzista
hajlovat hajlować
h�zet (n%1łco po n%1łkom) rzucać (czymś w kogoś)
h�zet dla~ebn� kostky rzucać kostką brukową
h�zet vejce rzucać jajkami
hlavi%0ńka pot. główka, bania (rodzaj ciosu)
hlou%0ńek zv%1łdavco gromada gapiów
hodit (po n%1łkom) rzucić (w kogoś)
hodnov%1łrnost wiarygodność
hochatapler hochsztapler
hr�t si na detektiva bawić się w detektywa
kriminalita kles� przestępczość spada
kriminalita stoup� przestępczość rośnie
lhostejnost obojętność
lhostejnż obojętny
mimoY�dn� bezpe%0ńnostn� opatYen� nadzwyczajne środki bezpieczeństwa
m�t na rukou pouta mieć na rękach kajdanki
mravnostn� kriminalita przestępczość obyczajowa
mstitel mściciel
n�cek nazista
n�hoda przypadek
n�hodnż kolemjdouc� przypadkowy przechodzień
nahromad%1łn� frustrace nagromadzona frustracja
n�lezce znalazca
napjat� situace napięta sytuacja
n%1łco tady neklape coś tu nie gra
nedotknutelnż nietykalny
nen�vist nienawiść
neaeastn� n�hoda nieszczęśliwy wypadek
nezvanż host nieproszony gość
nulov� tolerance zero tolerancji
objasn%1łnost wykrywalność
odveta rewanż, odwet, zemsta
poctivż n�lezce uczciwy znalazca
po%0ń�tat s n�sledky liczyć się z konsekwencjami
pod ciz�m jm�nem pod fałszywym nazwiskiem
podezY�vavost podejrzliwość
pod�lnictv� współudział
podivn� chov�n� dziwne zachowanie
podn%1łcov�n� nen�visti vo%0ńi cizincom podżeganie do nienawiści wobec
cudzoziemców
podsv%1łt� półświatek
pohnutka bodziec, impuls
pohodit novorozence porzucić noworodka
pohoraen� zgorszenie
pohro~ka pogróżka
pokles kriminality spadek przestępczości
pomsta zemsta
pr�vo a spravedlnost prawo i sprawiedliwość
prevence 1. prewencja 2. profilaktyka
pY�sahat pomstu przysięgać zemstę
psychologie davu psychologia tłumu
- 7 -
D.Sieczkowski, współpraca A. Volfov� "Uniwersalny słownik tematyczny czesko-polski, część 2"
rizikov� chov�n� ryzykowne zachowanie
rozv�an%1łnż dav rozwścieczony tłum
ruait no%0ńn� klid zakłócać ciszę nocną
shoda okolnost� zbieg okoliczności
skand�l skandal
sklad magazyn
sklep piwnica
skrża skrytka
skrżt obli%0ńej ukryć twarz
skrżt ukryć
skryt� kamera ukryta kamera
smyalenż zmyślony
souhlas zgoda
spoluodpov%1łdnost współodpowiedzialność
spolupachatel współsprawca
spont�nn� spontaniczny
squat squat
stalking stalking
st%1ł~ovat si skarżyć się
am�r�k podglądacz
toto~nost tożsamość
transparent transparent
transparentn� przejrzysty
transparentnost przejrzystość
v noci se nikdo neodv�~� vyj�t na ulici w nocy nikt się nie odważy wyjść na ulicę
veYejnż poY�dek porządek publiczny
vlna n�sil� fala przemocy
volat po odvet%1ł nawoływać do odwetu
vtip żart, dowcip
vtip�lek żartowniś, dowcipniś
vyd�vat se za policisty podawać się za policjantów
vyd%1łsit przerazić
vyd%1łaenż przerażony
vyhazova%0ń bramkarz
vyhodit wyrzucić
vżmluva wymówka
vżmysl wymysł
vynal�zavost pomysłowość
vyostYen� situace zaostrzenie sytuacji
vysok� spole%0ńensk� nebezpe%0ńnost wysoka szkodliwość społeczna
vżstYelek wybryk
vyv�d%1łt v poutech wyprowadzać w kajdankach
za b�l�ho dne w biały dzień
za nejasnżch okolnost� w niejasnych okolicznościach
zanedb�n� povinn� vż~ivy niepłacenie alimentów
zd�lo se mu podezYel�... wydało mu się podejrzane...
- 8 -
D.Sieczkowski, współpraca A. Volfov� "Uniwersalny słownik tematyczny czesko-polski, część 2"
INTERWENCJA POLICJI:
brut�ln� z�sah brutalna interwencja
eskorta eskorta
hl�dka ud%1łlala vaechno, co mohla patrol zrobił wszystko, co mógł
kordon kordon
legitimovat legitymować
nasadit pouta założyć kajdanki
nebylo jasn�, kdo je ob%1łe a kdo śto%0ńn�k nie było wiadomo, kto jest ofiarą, a kto
napastnikiem
ne%0ńinn%1ł %0ńekat bezczynnie czekać
obnovit poY�dek przywrócić porządek
opr�vn%1łnż z�sah uzasadniona interwencja
policie jen pYihl�~ela policja tylko przyglądała się
policie pou~ila s�lu policja użyła siły
posily wsparcie
pou%0ńen� pouczenie
pou%0ńit pouczyć
po~�dat policii o pomoc poprosić policję o pomoc
pYedej�t zapobiec
pYivolat policii wezwać policję
riskovat ~ivot ryzykować życiem
rychlż z�sah szybka interwencja
situace se uklidnila sytuacja się uspokoiła
zjednat poY�dek zaprowadzić porządek
sundat pouta zdjąć kajdanki
z�krok; z�sah interwencja
zavolat policii zadzwonić na policję
zbyte%0ńn%1ł riskovat niepotrzebnie ryzykować
~�dat o posily prosić o wsparcie
BÓJKA:
agresor agresor, napastnik
amok amok, szał
bitka bójka
boule guz
cestuj�c� v Plzni zml�til Yidi%0ńe tramvaje w Pilznie pasażer pobił motorniczego
%0ńepel no~e t%1łsn%1ł minula srdce ostrze noża minimalnie minęło serce
d�vky se perou st�le v�c dziewczyny biją się coraz częściej
domluven� rva%0ńka ustawka
dostat nakl�da%0ńku dostać wpierdol, dostać łomot
f�rovka solówka
hospodsk� rva%0ńka bójka barowa
konflikt pYerostl ve rva%0ńku konflikt zamienił się w bójkę
kopal do n%1łj po cel�m t%1łle kopał go po całym ciele
kopanec kopniak
kopnout do bYicha kopnąć w brzuch
krvav� rva%0ńka krwawa bójka
m�vat no~em machać nożem
mela bójka
ml�tit bić
modYina siniak
nad�vat wyzywać, przeklinać
nad�vka wyzwisko, przekleństwo
neum�m se rv�t nie umiem się bić
p%1łstn� souboj pojedynek na pięści
plivat krev pluć krwią
poj na f�rovku! chodz na solo!
- 9 -
D.Sieczkowski, współpraca A. Volfov� "Uniwersalny słownik tematyczny czesko-polski, część 2"
policist� rva%0ńku vid%1łli, ale nezas�hli policjanci widzieli bójkę, ale nie interweniowali
porvat se 1. wziąć udział w bójce, pobić się 2. powalczyć
poaeuchovat se poszturchiwać się
poty%0ńka potyczka
pouli%0ńn� rva%0ńka bójka uliczna
praatit p%1łst� do obli%0ńeje uderzyć pięścią w twarz
pr�t se bić się
pYerazit ruce połamać ręce
pYera~enż nos rozbity nos, złamany nos
pYestal se ovl�dat przestał panować nad sobą
pYij�t o zuby stracić zęby
pYistoupil k n%1łmu zezadu podszedł do niego od tyłu
r�na do sp�nku cios w skroń
rozal�pl mu brżle rozdeptał mu okulary
rv�%0ń 1. uczestnik bójki 2. zawadiaka, zadymiarz
rva%0ńka fanouako bójka kibiców
rva%0ńka bójka
Yeait konflikty n�sil�m rozwiązywać konflikty przemocą
skupina śto%0ńn�ko byla velmi agresivn� grupa napastników była bardzo agresywna
souboj pojedynek
srazit na zem powalić na ziemię
strhla se mela wywiązała się bójka
strkanice przepychanka
surov%1ł zml�tit brutalnie pobić
t%1ł~k� ubl�~en� na zdrav� spowodowanie ciężkiego uszczerbku na
zdrowiu
śder cios
udeYil p%1łst� uderzyć pięścią
vrhnout se na n%1łkoho rzucić się na kogoś
vyhled�vat rva%0ńku szukać guza
vyrazit zub wybić ząb
zaśto%0ńit (na koho?) zaatakować kogoś
zb�t zbić, pobić
zkopat skopać
zlomen� ruka złamana ręka
zml�tit do bezv%1łdom� pobić do nieprzytomności
zpacifikovat obezwładnić
OBRONA:
aktivn� odpor aktywny opór
bodnout no~em ugodzić nożem
br�nit se bronić się
jednat v nutn� obran%1ł działać w obronie koniecznej
jenom jsem se br�nil tylko się broniłem
kurz sebeobrany kurs samoobrony
nakopnout do rozkroku kopnąć w krocze
nutn� obrana obrona konieczna
pasivn� odpor bierny opór
postavit se na odpor stawić opór
pYehnat przesadzić
sebeobrana samoobrona
ubr�nit se (komu? %0ńemu?) obronić się (przed kim? przed czym?)
ubr�nit se dv%1łma protivn�kom obronić się przed dwoma przeciwnikami
v mez�ch nutn� obrany w granicach obrony koniecznej
v obav�ch o ~ivot z obawy o życie
zab�t n%1łkoho v sebeobran%1ł zabić kogoś w samoobronie
zad%1łlat si na nepY�jemnosti narobić sobie kłopotów
- 10 -
D.Sieczkowski, współpraca A. Volfov� "Uniwersalny słownik tematyczny czesko-polski, część 2"
PRZEMOC W RODZINIE:
agresivita agresja
agresivn� agresywny
alkohol alkohol
alkoholik alkoholik
azylovż dom dom samotnej matki
b�t bić
bit� bicie
d%1łti tżraj� sv� prarodi%0ńe dzieci znęcają się nad swoimi dziadkami
dom�c� n�sil� przemoc domowa
dom�c� n�sil� przemoc w rodzinie
fyzick� n�sil� przemoc fizyczna
h�dat se kłócić się
h�dka kłótnia
chce, aby to zostalo v rodin%1ł chce, żeby zostało to w rodzinie
chci od n%1łj odej�t chcę od niego odejść
kontrolovat na ka~d�m kroku kontrolować na każdym kroku
n�sil� na d%1łtech przemoc wobec dzieci
n�sil� na ~en�ch przemoc wobec kobiet
nepYestal, ani kdy~ byla t%1łhotn� nie przestał nawet wtedy, kiedy była w ciąży
poh�dat se pokłócić się
poni~ovat poniżać
psychick� n�sil� przemoc psychiczna
skon%0ńila v nemocnici skończyła w szpitalu
skon%0ńit na z�chytce skończyć na izbie wytrzezwień
sliboval, ~e se polepa� obiecał, że się poprawi
styd%1łt se wstydzić się
surovec brutal
tahal ji za vlasy ciągnął ją za włosy
tv�Yit se, ~e probl�m neexistuje udawać, że nie ma problemu
tyran tyran
ur�~et obrażać
vyb�t si vztek wyładować wściekłość
vżhru~ky pogróżki
vyk�zat wydalić /z domu lub mieszkania/
zakazoval j� vych�zet z bytu ven zakazywał jej wychodzić z mieszkania
zbab%1łlec tchórz
zbab%1łlost tchórzostwo
zni%0ńit psychicky zniszczyć psychicznie
~enu ml�til n%1łkolikr�t do m%1łs�ce bił żonę kilka razy w miesiącu
WANDALIZM:
demolovat demolować
devastovat dewastować
hanoben� hrobo bezczeszczenie grobów
chulig�n chuligan
ni%0ńit niszczyć
opravit naprawić
policie dopadla vandaly policja zatrzymała wandali
pomalovan� st%1łny/zdi pomalowane ściany/mury
poakozen� ciz� v%1łci uszkodzenie mienia/zniszczenie mienia
poakr�bat lak porysować lakier
proY�znout pneumatiky przebić opony
rozbit� skla rozbite szyby
rżha rysa
sprejer graficiarz
utrhnout urwać
- 11 -
D.Sieczkowski, współpraca A. Volfov� "Uniwersalny słownik tematyczny czesko-polski, część 2"
vandal wandal
vandalismus wandalizm
vandalov� zni%0ńili hroby wandale zniszczyli groby
vytrh�vat wyrywać
vżtr~nictv� wywoływanie zgorszenia publicznego
zalepit z�mky zakleić zamki
zhanobit zbezcześcić
zni%0ńen� seda%0ńky zniszczone siedzenia
zni%0ńit zniszczyć
NAPAD:
banky se boj� pYepaden� banki boją się napadów
drz� pYepaden� zuchwały napad
fingovan� pYepaden� sfingowany napad
hrozil zbran� groził bronią
kl�st odpor stawiać opór
kukla kominiarka
loupe~ rozbój
loupe~n� pYepaden� napad rabunkowy
lupi%0ń rabuś, rozbójnik
moment pYekvapen� moment zaskoczenia
necht%1łl mu d�t pen�ze nie chciał mu dać pieniędzy
nem�t ~�dn� slitov�n� nie mieć (żadnej) litości
nikdo se ho nezalekl nikt się go nie przestraszył
nikomu se nic nestane nikomu się nic nie stanie
ozbrojen� pYepaden� napad z bronią w ręku
pod hrozbou pou~it� zbran%1ł grożąc bronią
prvn� ze s�rie pYepaden� pierwszy z serii napadów
pYepad�vat (koho? co?) napadać (na kogo? na co?)
pYepaden� banky napad na bank
pYepaden� poaty napad na pocztę
pYepaden� sm%1łn�rny napad na kantor
pYi pYepaden� ho t%1ł~ce zranil podczas napadu ciężko go zranił
pYinutit zmusić
vyndat vaechny v%1łci z kapes wyjąć wszystkie rzeczy z pieniędzy
vyt�hl z kapsy no~ a zaśto%0ńil wyciągnął z kieszeni nóż i zaatakował
~�dal vyd�n� tr~by domagał się wydania utargu
SZYKANY:
drby plotki
ignorace ignorowanie
intriky intrygi
kyberaikana cyberszykana
mobbing mobbing
naschv�ly złośliwości
neust�le kritizovat nieustannie/ciągle krytykować
pomlouv�n� obgadywanie, oczernianie, pomawianie
pron�sledov�n� prześladowanie
schov�v�n� v%1łc� chowanie rzeczy
aikana szykany, szykanowanie
aikanovat szykanować
aikany na pracoviati szykany w miejscu pracy
teror terror
vysm�v�n� se wyśmiewanie
zastraaovat zastraszać
zesm%1łaHovat ośmieszać
zhroutit se psychicky załamać się psychicznie
- 12 -
D.Sieczkowski, współpraca A. Volfov� "Uniwersalny słownik tematyczny czesko-polski, część 2"
SZANTAŻ:
dr~et n%1łkoho v hrsti trzymać/mieć kogoś w garści
hrozit grozić
kompromituj�c� nahr�vka kompromitujące nagranie
nere�ln� po~avky nierealne żądania
ultim�tum ultimatum
vyd%1łra%0ń hrozby nesplnil szantażysta nie spełnił grózb
vyd%1łra%0ń szantażysta
vyd%1łra%0ńka szantażystka
vyd�r�n� szantaż
vyd�rat szantażować
vyhro~ovat grozić
KRADZIEŻ:
drobn� kr�de~ drobna kradzież
gang zlod%1łjo padl do rukou policie gang złodziei wpadł w ręce policji
kapesn� kr�de~ kradzież kieszonkowa
kapesn� zlod%1łj kieszonkowiec
kaps�Y kieszonkowiec
kleptoman kleptoman
kleptomanie kleptomania
kleptomanka kleptomanka
koup%1ł kraden�ho auta kupno skradzionego samochodu
kr�de~ kradzież
kr�de~ auta kradzież samochodu
kr�de~ elektYiny kradzież energii elektrycznej
kr�de~ k obohacen� kradzież z chęci zysku
kr�st jako straka kraść jak sroka
m%1łd%1łn� kabely miedziane kable
nenechav� ~ena złodziejka
nenechavec złodziej
nenechavż mu~ złodziej
nestihl nic ukr�st nie zdążył nic ukraść
odcizit ukraść
okr�dala turisty v centru Prahy okradać turystów w centrum Pragi
okradenż okradziony
pYij�t o pen%1ł~enku i doklady stracić portfel i dokumenty
pY�le~itost d%1łl� zlod%1łje okazja czyni złodzieja
rabov�n� za povodn� szabrowanie
rabov�n� rabowanie, plądrowanie, szabrowanie
rozd%1łlit si mezi sebou lup podzielić się łupem
rozkr�dat rozkradać
arot złom
aroe�k złomiarz
ukraden� pen�ze skradzione pieniądze
uloupen� pen�ze utratila za alkohol skradzione pieniądze wydała na alkohol
v%1łta� obnos pen%1łz większa suma pieniędzy
vytrhnout kabelku wyrwać torebkę
za%0ńaly se ztr�cet pen�ze zaczęły ginąć pieniądze
zlod%1łj kon� koniokrad
zlod%1łj kovo złomiarz
zlod%1łji kradou fotoapar�ty złodzieje kradną aparaty fotograficzne
zlod%1łji vytrhli ze zdi bankomat złodzieje wyrwali ze ściany bankomat
zlod%1łj�%0ńek złodziejaszek
zlod%1łjka złodziejka
zmizelo r�dio a n�Yad� zniknęło radio i narzędzia
zpen%1ł~it koYist spieniężyć łup
- 13 -
D.Sieczkowski, współpraca A. Volfov� "Uniwersalny słownik tematyczny czesko-polski, część 2"
WAAMANIE:
alarm alarm
bezpe%0ńnostn� dveYe drzwi antywłamaniowe
brali hlavn%1ł pen�ze a aperky brali głównie pieniądze i kosztowności
bytaY złodziej mieszkaniowy, mieszkaniowiec
drancovat plądrować
dveYe jsou z�klad drzwi to podstawa
hl�aen� o vloup�n� zgłoszenie o włamaniu
chataY slang. złodziej wykradający domki rekreacyjne
chmat�k pot. złodziej
ka~dżch 40 minut doch�z� k vloup�n� co 40 minut dochodzi do włamania
kr�de~ vloup�n�m kradzież z włamaniem
lup, koYist łup
maj� na sv%1łdom� des�tky vloup�n� do prodejen mają na sumieniu dziesiątki włamań do
sklepów
p�%0ńidlo łom
pakl�%0ń wytrych
plenit rabować, plądrować
pokus o vloup�n� próba włamania
pozorn� soused� czujni sąsiedzi
s�rie vloup�n� do akol seria włamań do szkół
sva%0ńinov� loupe~ slang. drobna kradzież w szkole
trezor sejf
vloupa%0ńka włamanie, włam
vloupat se włamać się
vyb�lit byt splądrować mieszkanie
vykradenż okradziony, splądrowany
vykradli m%1ł, kdy~ jsem spal! okradli mnie, kiedy spałem
vykr�st okraść, obrobić, splądrować
vylomen� dveYe wyłamane drzwi
vyp�%0ńit dveYe wyłamać drzwi
vyplaait zlod%1łje spłoszyć złodzieja
vyrazit dveYe wyważyć drzwi
vyruait spłoszyć (złodzieja)
vzrostl po%0ńet vloup�n� liczba włamań wzrosła
zabezpe%0ńen� bytu zabezpieczenie mieszkania
STRZELANINA:
bezhlav%1ł stY�let strzelać na oślep/gdzie popadnie
boucha%0ńka spluwa
dorazit dobić
krveprolit� rozlew krwi
masakr ve akole masakra w szkole
n�hle jsem uslyael vżstYel nagle usłyszałem strzał
obkl�%0ńili ho policist� otoczyli go policjanci
odjistit odbezpieczyć
padl jeden vżstYel padł jeden strzał
p�lil po lidech a do oken strzelał w ludzi i okna
postYelenż postrzelony
postYelit 1. postrzelić 2. zastrzelić
pYestYelka strzelanina
Yidi%0ńe zastavila a~ stYelba dopiero strzały zatrzymały kierowcę
stYelba strzelanina
stYelec na n�s m�Yil ze dvou metro strzelec celował do nas z dwóch metrów
stYelec se zabarik�doval v jednom z byto strzelec zabarykadował się w jednym z
mieszkań
stYelec strzelec
- 14 -
D.Sieczkowski, współpraca A. Volfov� "Uniwersalny słownik tematyczny czesko-polski, część 2"
stY�let do vzduchu strzelać w powietrze
stY�let strzelać
varovnż vżstYel strzał ostrzegawczy
vp�lit si kulku do hlavy strzelić sobie (kulę) w głowę
vym%1łnit si z�sobn�ky wymienić/zmienić magazynek
vypadalo to jako poprava wyglądało to jak egzekucja/na egzekucję
vystY�let wystrzelać
zab�jel jako stroj zabijał jak maszyna
za%0ńal po nich stY�let zaczął do nich strzelać
zbraH je prav� a nabit� broń jest prawdziwa i naładowana
zm�%0ńknout spouae pociągnąć za spust
GWAAT:
donutit k sexu zmusić do seksu
hromadn� zn�siln%1łn� zbiorowy gwałt
cht%1łl m%1ł zn�silnit chciał mnie zgwałcić
pokus o zn�siln%1łn� usiłowanie gwałtu
pokusil se zn�silnit d�vku próbował zgwałcić dziewczynę
sexu�ln� haraaen� napastowanie/molestowanie seksualne
sexu�ln� obt%1ł~ov�n� napastowanie/molestowanie seksualne
sexu�ln� zneu~it� wykorzystywanie seksualne
svl�kl ji do naha rozebrał ją do naga
ud%1łlal to proti jej� voli zrobił to wbrew jej woli
v d%1łtstv� byla zn�siln%1łna w dzieciństwie została zgwałcona
vymyslela si zn�siln%1łn� wymyśliła sobie gwałt
zn�siln%1łn� gwałt
zn�silnit zgwałcić
SAMOBÓJSTWO:
dobrovolnż odchod (fraz.) dobrowolne odejście
dopis na rozlou%0ńenou list pożegnalny
cht%1łl se zab�t chciał się zabić
lehnout si do kolejiat%1ł położyć się na torach
neśsp%1łanż pokus nieudana próba
odpo%0ń�t�vat do tY� odliczać do trzech
otrava l�ky zatrucie lekami
otrava z vżfukovżch plyno zatrucie spalinami
podYezat si ~�ly podciąć sobie żyły
psycholog psycholog
s�hnout si na ~ivot targnąć się na życie
sebevrah samobójca
sebevra~da samobójstwo
sebevra~edkyn%1ł samobójczyni
sebevra~ednż pokus próba samobójcza
sko%0ńit pod vlak rzucić się pod pociąg
skok pod proj�~d%1łj�c� vlak skok pod przejeżdżający pociąg
spolkl ~iletku połknął żyletkę
vyhro~oval, ~e se zabije groził, że się zabije
vylou%0ńit ciz� zavin%1łn� wykluczyć udział osób trzecich
vz�t si ~ivot odebrać sobie życie
zabil nejdY�ve syna a pot� s�m sebe najpierw zabił syna, potem siebie
zanechal dopis na rozlou%0ńenou zostawił list pożegnalny
zastYelil se ve sv�m byt%1ł zastrzelił się w swoim mieszkaniu
zastYelit se zastrzelić się
zoufalec desperat
zoufalstv� desperacja
zoufalż zdesperowany
- 15 -
D.Sieczkowski, współpraca A. Volfov� "Uniwersalny słownik tematyczny czesko-polski, część 2"
SEBEVRA%7ńDA W WYRAŻENIACH:
byla to sebevra~da to było samobójstwo
dala� sebevra~da policistky kolejne samobójstwo policjantki
dohnat k sebevra~d%1ł doprowadzić do samobójstwa
dovod sebevra~dy powód samobójstwa
musela to bżt sebevra~da to musiało być samobójstwo
myalenky na sebevra~du myśli samobójcze
po%0ńet sebevra~d roste liczba samobójstw rośnie
pokus o sebevra~du próba samobójcza
pYemżalet o sebevra~d%1ł zastanawiać się nad samobójstwem
rozhodnout se pro sebevra~du zdecydować się na samobójstwo
rozmluvit sebevra~du wyperswadować samobójstwo
sp�chat sebevra~du popełnić samobójstwo
POWIESZENIE:
bezvl�dn� t%1łlo bezwładne ciało
ob%1łsil se v cele powiesił się w celi
ob%1łsit se powiesić się
ob%1łaenec wisielec
ob%1łaenż %0ńlov%1łk wisielec
provaz sznur
sebevra~da ob%1łaen�m samobójstwo przez powieszenie (się)
smy%0ńka se ut�hne pętla się zaciśnie
visel na strom%1ł wisiał na drzewie
viselec wisielec
SKOK:
cht%1łl sko%0ńit z okna chciał wyskoczyć z okna
nafukovac� z�chrann� matrace skokochron
sko%0ńil ze stYechy skoczył z dachu
sko%0ńila si pro smrt skoczyła po śmierć
sko%0ńit z kom�nu skoczyć z komina
sko%0ńit z mostu skoczyć z mostu
sko%0ńit skoczyć
skok skok
skokan skoczek /mężczyzna/
skokanka skoczek /kobieta/
skoncovat se ~ivotem skończyć z życiem
st�la v okn%1ł a cht%1łla vysko%0ńit stała w oknie i chciała (wy)skoczyć
vyhro~ovat skokem grozić skokiem
vysko%0ńil z balkónu wyskoczyć z balkonu
z�chrann� seskokov� matrace skokochron
PRZYCZYNY SAMOBÓJSTW:
ban�ln� probl�m banalny problem
deprese depresja
dluhy długi
duaevn� nemoc choroba psychiczna
kvoli ztr�t%1ł zam%1łstn�n� z powodu utraty pracy
neaeastn� l�ska nieszczęśliwa miłość
nevyl�%0ńiteln� choroba nieuleczalna choroba
opustila ho ~ena opuściła go żona
apatn� zn�mka na vysv%1łd%0ńen� zła/słaba ocena na świadectwie
trp%1łt depresemi cierpieć na depresję
z rodinnżch dovodo z powodów rodzinnych
zdravotn� obt�~e kłopoty zdrowotne
- 16 -
D.Sieczkowski, współpraca A. Volfov� "Uniwersalny słownik tematyczny czesko-polski, część 2"
ZABÓJSTWO:
brut�ln� vra~da brutalne zabójstwo
byl zavra~d%1łn został zamordowany
dvojn�sobn� vra~da podwójne zabójstwo
chladnokrevn� vra~da zabójstwo z zimną krwią
jed trucizna
le~ela v tratoliati krve leżała w kałuży krwi
likvidace likwidacja
loupe~nż motiv motyw rabunkowy
lou~e krve kałuża krwi
mohla to bżt vra~da to mogło być zabójstwo
motiv motyw
n�jemn� vra~da zabójstwo na zlecenie
objednavatel zleceniodawca
odpr�sknout sprzątnąć
p�trat po vraz�ch poszukiwać zabójców
podezYelż z vra~dy podejrzany o zabójstwo
pod�l na vra~d%1ł udział w zabójstwie
podY�znout hrdlo podciąć gardło
pokus o vra~du usiłowanie zabójstwa
poprava egzekucja
pYiznal se k vra~d%1ł przyznał się do zabójstwa
rasov� vra~da zabójstwo na tle rasowym
roz%0ńtvrtit poćwiartować
rozYezat t%1łlo pociąć ciało
sexu�ln� motiv motyw seksualny
akrcen� duszenie
akrtil ho pol hodiny dusił go pół godziny
akrtit dusić
t%1łlo hodil do kan�lu ciało wrzucił do kanału
t%1łlo hodil se~rat psom ciało rzucił psom na pożarcie
t%1łlo nikdy nenaali nigdy nie znaleziono ciała
t%1łlo rozpustil v kyselin%1ł ciało rozpuścił w kwasie
t%1łlo se dosud nenaalo ciała do tej pory nie znaleziono
ub�t zabić, pobić na śmierć
ubodat zadzgać
udusit udusić, zadusić
uakrtit udusić, zadusić
v�cen�sobn� vra~da wielokrotne zabójstwo
vrah tam u~ nebyl zabójcy już tam nie było
vrah zabójca, morderca
vra~da je vra~da zabójstwo to zabójstwo
vra~da na objedn�vku zabójstwo na zlecenie
vra~da pro pobaven� zabójstwo dla zabawy
vra~da pro z�bavu zabójstwo dla zabawy
vra~da prvn�ho stupn%1ł zabójstwo pierwszego stopnia
vra~da ze cti zabójstwo honorowe
vra~da zabójstwo, morderstwo
vra~dil pro mobil a kl�%0ńe zabijał dla telefonu komórkowego i kluczy
vra~dit mordować
vra~edkyn%1ł morderczyni
vra~edn� zbraH narzędzie zbrodni
vra~ednż n�stroj narzędzie zbrodni
vra~ednż zabójczy
vaude byla krev wszędzie była krew
vyvra~dit wymordować
- 17 -
D.Sieczkowski, współpraca A. Volfov� "Uniwersalny słownik tematyczny czesko-polski, część 2"
vyvra~ovat wymordowywać
zabij�k zabójca, morderca
zab�jen� zabijanie
zabil svou bżvalou milenku zabił swoją byłą kochankę
zadavatel vra~dy zleceniodawca zabójstwa
z�hadn� smrt zagadkowa śmierć
zakopat t%1łlo zakopać ciało
zakrv�cenż zakrwawiony
zavra~d%1łnż zamordowany
zavra~dil jsem vlastn� d�t%1ł zamordowałem własne dziecko
zavra~dit zamordować
zbyte%0ńn� vra~da bezsensowne/niepotrzebne zabójstwo
SPRAWCA:
amat�r amator
bestie bestia
bestie v lidsk� podob%1ł bestia w ludzkiej skórze
bezohlednż bezwzględny
bezostyanż bezwstydny
bezskrupulózn� niemający skrupułów, bez skrupułów
bl�zen wariat
bżt postrachem m%1łsta być postrachem miasta
cvok świr
deviant dewiant
krutż okrutny
magor wariat
maniak maniak
m%1łl u~ d�vno sed%1łt ve v%1łzen� powinien już dawno siedzieć we więzieniu
m�t nad ob%1łt� moc mieć władzę nad ofiarą
n�siln�k 1. bandyda 2. gwałciciel
nechat se vyprovokovat dać się sprowokować
nel�tostnż bezlitosny
nem�t ~�dn� z�brany nie mieć żadnych zahamowań
nepY�%0ńetnost niepoczytalność
nepY�%0ńetnż niepoczytalny
nez�le~� na v%1łku, vzd%1łl�n� a profesi wiek, wykształcenie i zawód nie mają
znaczenia
pachatel sprawca
primitiv prymityw
profil pachatele profil sprawcy
recidivista recydywista
ruply/povolily mu nervy puściły mu nerwy
sadista sadysta
siln%1łja� silniejszy
svalovec osiłek
vyhl�~et si ob%1łe wypatrywać ofiarę
zaslou~il by trest smrti zasłużył na karę śmierci
zroda potwór
zvrhl�k zwyrodnialec
zvrhlż zwyrodniały
- 18 -
D.Sieczkowski, współpraca A. Volfov� "Uniwersalny słownik tematyczny czesko-polski, część 2"
OFIARA:
bezmoc bezradność, bezsilność, niemoc
bezmocnż bezradny, bezsilny, niemocny
bżt snadnou koYist� być łatwym łupem
bżt v nespr�vnou dobu na nespr�vn�m m�st%1ł znalezć się w niewłaściwym miejscu o
niewłaściwym czasie
izolace izolacja
koledoval si o to sam się o to prosił
m�t strach z lid� bać się ludzi
naivita naiwność
nezodpov%1łdnost nieodpowiedzialność
ob%1łt� mo~e bżt ka~dż ofiarą może zostać każdy
poruchy sp�nku zaburzenia snu
provokace prowokacja
provokovat prowokować
slaba� słabszy
śto%0ńiat%1ł schronienie
utrpen� cierpienie
za%0ń�t n%1łco d%1łlat zacząć coś robić
1.3 PRZESTPCZOŚĆ ZORGANIZOWANA
1.3 PRZESTPCZOŚĆ ZORGANIZOWANA
POJCIA OGÓLNE:
boss boss
byl napojen na gang był powiązany z gangiem
camorra camorra
%0ńe%0ńensk� mafie mafia czeczeńska
%0ńlenstv� v gangu członkostwo w gangu
d�v%0ń� gang gang dziewczęcy
etickż kodex kodeks etyczny
gang gang
gangster gangster
gangsterskż gangsterski
gangy se neat�t� ni%0ńeho gangi nie cofną się przed niczym
chapadla chobotnice macki ośmiornicy
chobotnice ośmiornica /mafia/
italsk� mafie mafia włoska
jakuza/yakuza yakuza
kartel kartel
kmotr ojciec chrzestny
konkuren%0ńn� gang konkurencyjny gang
mafi�n członek mafii
mafi�nskż mafijny
mafie posob�c� na %0ńesk�m śzem� mafie działające na terytorium Czech
mafie mafia
mal� ryba płotka
obchod s b�lżm masem handel żywym towarem
obchod s org�ny handel organami, handel narządami
obchod se zbran%1łmi handel bronią
obchodov�n� s lidmi handel ludzmi
organizovan� zlo%0ńineck� skupina zorganizowana grupa przestępcza
otroctv� niewola
otrok niewolnik
paaov�n� alkoholu przemyt alkoholu
paaov�n� cigaret przemyt papierosów
paaov�n� lihu przemyt spirytusu
patYit ke gangu należeć do gangu, być członkiem gangu
- 19 -
D.Sieczkowski, współpraca A. Volfov� "Uniwersalny słownik tematyczny czesko-polski, część 2"
p%1ła�k pionek
pracovali pro gang pracowali dla gangu
pr�t apinav� pen�ze prać brudne pieniądze
rusk� mafie mafia rosyjska
soupeYit o vliv rywalizować o wpływy
tlupa banda, szajka
tri�da triada
v�lka gango wojna gangów
velk� ryba gruba ryba
velk� zv�Ye gruba ryba
vietnamsk� mafie mafia wietnamska
vlna n�sil� fala przemocy
voj�k żołnierz /w gangu/
vor v zakon%1ł vor w zakonie
vym�h�n� dluho windykacja długów
vym�h�n� vżpaln�ho wymuszanie haraczy
vżpaln� haracz
vyprat apinav� pen�ze wyprać brudne pieniądze
vyYizov�n� ś%0ńto porachunki
zlo%0ńineck� organizace organizacja przestępcza
PROSTYTUCJA:
bordel burdel
bordelmam� burdelmama
%0ńerven� lucerna czerwona latarnia
d%1łvka dziwka
do bordelu rovnou ze akoly do burdelu prosto ze szkoły
erotick� slu~by usługi erotyczne
hosteska hostessa
katalog d�vek katalog dziewczyn
kupl�Y stręczyciel
kupl�Yka stręczycielka
kupl�Yskż gang gang stręczycieli
kupl�Ystv� stręczycielstwo
mas�~n� salón salon masażu
m%1łla tis�ce chlapo miała tysiące facetów
nab�zet sexu�ln� slu~by oferować usługi seksualne
nejlevn%1łja� prostitutky jsou v Karvin� najtańsze prostytutki są w Karwinie
nejstara� Yemeslo na sv%1łt%1ł najstarsze rzemiosło/zawód świata
nev%1łstinec burdel, dom publiczny
nev%1łstka prostytutka
no%0ńn� klub klub nocny
nutit k prostituci zmuszać do prostytucji
odevzd�vat vyd%1łlan� pen�ze oddawać zarobione pieniądze
pas�k alfons
pouli%0ńn� prostituce uliczna prostytucja
pr�ce jako ka~d� jin� praca jak każda inna
prod�vala sv� t%1łlo sprzedawać swoje ciało
prostituce prostytucja
prostituce nen� trestn� prostytucja nie jest karalna
prostitutka prostytutka
prostitutky v ulic�ch prostytutki na ulicach
pYivyd%1łl�vat si jako prostitutka dorabiać jako prostytutka
rychlż sex szybki seks
snadnż vżd%1łlek łatwy zarobek
str�vit n%1łkolik hodin na pokoji s klientem spędzić kilka godzin z klientem w pokoju
alapat ulici pracować na ulicy
- 20 -
D.Sieczkowski, współpraca A. Volfov� "Uniwersalny słownik tematyczny czesko-polski, część 2"
alapka prostytutka
vr�tit se k prostituci powrócić do prostytucji
vyb�rat si klienty wybierać klientów
z�kazn�k klient
zaplatit za sex zapłacić za seks
za~ila n�sil� i poni~ov�n� przeżyła przemoc i poniżanie
NARKOTYKI:
dealer diler
d�t%1ł bere drogy dziecko bierze narkotyki
droga narkotyk
drogov� mafie mafia narkotykowa
drogovż trh rynek narkotyków, rynek narkotykowy
drogovż narkotykowy
dr~en� drog posiadanie narkotyków
dr~en� mal�ho mno~stv� drog posiadanie małej ilości narkotyków
dvojit� dno podwójne dno
haaia haszysz
heroin heroina
kokain kokaina
kontraband kontrabanda
kurżr kurier
legalizace drog legalizacja narkotyków
m%1łkk� drogy narkotyki miękkie
m%1łl u sebe pYes dv%1ł kila heroinu miał przy sobie ponad dwa kilogramy heroiny
m%1łl v ~aludku 169 kapsl� s heroinem w żołądku miał 169 kapsułek z heroiną
morfium morfina
narkobaron baron narkotykowy
narkobyznys narkobiznes
narkokurżr kurier narkotykowy
narkoman narkoman
obchod s drogami handel narkotykami
obchodn�k s heroinem handlarz heroiną
omamn� l�tky substancje odurzające
paaer�ck� stezka szlak przemytniczy
paaov�n� drog przemyt narkotyków
paaovat przemycać
pervitin metamfetamina
pro drogy nem� smysl um�rat nie ma sensu umierać za narkotyki
propaaovat przemycić
pYev�~et drogy przewozić narkotyki
pseudoefedrin pseudoefedryna
psychotropn� l�tka substancja psychotropowa
tvrd� drogy narkotyki twarde
ukradl, aby m%1łl na drogy ukradł, żeby mieć na narkotyki
varna laboratorium /do produkcji narkotyków/
vyrobit drogu wyprodukować narkotyk
zabily ho drogy zabiły go narkotyki
zak�zan� l�tka zakazana substancja
- 21 -
D.Sieczkowski, współpraca A. Volfov� "Uniwersalny słownik tematyczny czesko-polski, część 2"
PORWANIE:
brutalita brutalność
byl unesen dv%1łma mu~i został uprowadzony przez dwóch mężczyzn
dr~et ve sklep%1ł przetrzymywać w piwnicy
fingoval svoj śnos sfingował własne porwanie
Francie za novin�Ye vżkupn� nezaplatila Francja nie zapłaciła okupu za dziennikarzy
kdy~ platili vżkupn�, jejich syn byl u~ mrtvż kiedy płacili okup, ich syn był już martwy
namluvit vzkaz pro rodinu nagrać wiadomość dla rodziny
nechce Y�ci, kolik zaplatil nie chce powiedzieć, ile zapłacił
od t� doby se ani neozvali od tego czasu nawet się nie odezwali
odv�st n�sil�m uprowadzić
organiz�tor śnosu organizator porwania
padli do rukou śnosco wpadli w ręce porywaczy
po~adovat vżkupn� żądać okupu
propustit wypuścić
prż se j� podaYilo osvobodit udało jej się uwolnić
pYed�n� pen%1łz przekazanie pieniędzy
pYedat vżkupn� przekazać okup
pYed�vat instrukce przekazywać instrukcje
pYed�vka slang. przekazanie okupu
pYinutil ji nastoupit do vozidla zmusił ją, żeby wsiadła do samochodu
pYiv�zat ke stromu przywiązać do drzewa
spoutat skrępować
stockholmskż syndrom syndrom sztokholmski
sv�zat związać
un�st porwać
śnos porwanie, uprowadzenie
śnos za ś%0ńelem vżkupn�ho porwanie dla okupu
śnosce d�vku nezn�silnil porywacz nie zgwałcił dziewczyny
śnosce porywacz, kidnaper
śnosci ho zabili porywacze go zabili
śnosci povodn%1ł po~adovali p%1łt miliono porywacze początkowo żądali pięć milionów
śnoskyn%1ł porywaczka, kidnaperka
śnosy bohatżch podnikatelo porwania bogatych przedsiębiorców
śsta j� pYelepil lep�c� p�skou zakleił jej usta taśmą klejącą
vyhodit pen�ze z okna vlaku wyrzucić pieniądze z okna pociągu
vyinkasovat rekordn� vżkupn� zainkasować rekordowy okup
vyjedn�v�n� o vżkupn�m negocjacje o wysokości okupu
vżkupn� okup
vymyalenż śnos wymyślone porwanie
zaplacen� vżkupn�ho zapłacenie okupu
PEDOFILIA:
d%1łtsk� pornografie pornografia dziecięca
deviant dewiant
kastrovat kastrować
pedofil pedofil
pedofilie pedofilie
pedofilov� uniknou trestu pedofile unikną kary
rozb�t s�e pedofilo rozbić siatkę pedofilów
a�Yen� pornografie rozpowszechnianie pornografii
śchyl dewiant, zboczeniec
śchyl�k dewiant, zboczeniec
vykastrovat wykastrować
z�kaz pr�ce s ml�de~� zakaz pracy z młodzieżą
- 22 -
D.Sieczkowski, współpraca A. Volfov� "Uniwersalny słownik tematyczny czesko-polski, część 2"
1.4 PRZESTPCZOŚĆ GOSPODARCZA
1.4 PRZESTPCZOŚĆ GOSPODARCZA
POJCIA OGÓLNE:
bankovn� tajemstv� tajemnica bankowa
bezcennż bezwartościowy
b�lż koH słup
cinknut� bankovky slang. oznaczone banknoty
%0ńern� skl�dka nielegalne wysypisko śmieci
%0ńernż odb%1łratel nielegalny odbiorca
%0ńernż trh czarny rynek
daHov� tajemstv� tajemnica podatkowa
fiktivn� dluh fikcyjny dług
fingovanż n�kup zakup kontrolowany
hochatapler hochsztapler
hospod�Ysk� kriminalita przestępczość gospodarcza
kr�cen� dan%1ł oszustwo podatkowe
lichva lichwa
lichv�Y lichwiarz
lichv�Ysk� śroky lichwiarskie odsetki
lichv�Yskż lichwiarski
machinace machinacja, machinacje
majetek majątek
majetkovż prosp%1łch korzyść majątkowa
majetkovż majątkowy
mezin�rodn� af�ra międzynarodowa afera
nadace fundacja
naivita naiwność
naivn� naiwny
ochrana osobn�ch śdajo ochrona danych osobowych
osobn� śdaje dane osobowe
ozna%0ńen� bankovky oznaczone banknoty
pochybnż obchod podejrzana transakcja
poruaen� autorskżch pr�v naruszenie praw autorskich
poznamenan� bankovka oznaczony banknot
prachy forsa
pYekupn�k 1. paser 2. konik
pYivlastnit si przywłaszczyć sobie
rozpoutat af�ru rozpętać aferę
skimming skimming
skoY�pk�Y gracz lub oszust w grze trzy kubki
skoY�pky gra w trzy kubki
stYet z�jmo konflikt interesów
aed� zóna szara strefa
transparentn� przejrzysty
transparentnost przejrzystość
tunel�Y osoba wyprowadzająca pieniądze z firmy
tunelov�n� wyprowadzanie pieniędzy (np. z firmy)
tunelovat wyprowadzać pieniądze (np. z firmy)
z ś%0ńtu zmizely pen�ze z konta zniknęły pieniądze
zapletenż do af�ry zamieszany w aferę
zastav�rna lombard
zdefraudovat zdefraudować
zkreslov�n� ś%0ńetnictv� fałszowanie księgowości
zpronev%1łra defraudacja, sprzeniewierzenie
~ebra%0ńka żebraczka
~ebr�k żebrak
~ebrat żebrać
- 23 -
D.Sieczkowski, współpraca A. Volfov� "Uniwersalny słownik tematyczny czesko-polski, część 2"
OSZUSTWO:
celn� śnik oszustwo celne
daHovż podvod oszustwo podatkowe
des�tky podvedenżch dziesiątki oszukanych
dostat sv� pen�ze zp%1łt odzyskać swoje pieniądze
dota%0ńn� podvod wyłudzenie dotacji
fingovan� boura%0ńka sfingowana stłuczka
fingovat 1. fingować 2. sfingować
koloto%0ńovż podvod przestępstwo karuzelowe
letadlo, pyramida piramida /rodzaj oszustwa/
mnohamilionovż podvod wielomilionowe oszustwo
moj syn m%1ł podvedl mój syn mnie oszukał
na za%0ń�tku to vypadalo jako snadnż vżd%1łlek na początku wyglądało to na łatwy zarobek
nejv%1łta� podvod v d%1łjin�ch największe oszustwo w historii
nenap�lit se nie nabrać się
nigerijskż dopis łańcuszek nigeryjski
oa�lit oszukać
oaidit oszukać
pod z�minkou pod pretekstem
podnikatel podvedl tis�ce lid� przedsiębiorca oszukał tysiące ludzi
podv�d%1łt oszukiwać
podv�st oszukać
podvod neproael oszustwo nie przeszło, oszustwo nie udało się
podvod s dan%1łmi oszustwo podatkowe
podvod stolet� oszustwo stulecia
podvodnice nab�zely poj%0ńky oszustki oferowały pożyczki
podvodnice oszustka
podvodnici hroz� a~ 10 let v%1łzen� oszustce grozi nawet 10 lat więzienia
podvodn�k oszust
podvodnż oszukańczy, dotyczący oszustwa
pojiaeovac�/pojistnż podvod wyłudzenie odszkodowania
Ponziho sch�ma schemat Ponziego (rodzaj oszustwa)
prod�vali smyalen� byty sprzedawali wymyślone mieszkania
pYesv%1łd%0ńit przekonać
pYet�%0ńen� tachometro cofanie przebiegu /w samochodzie/
pYij�t o pen�ze stracić pieniądze
pYij�t o śspory stracić oszczędności
pY�slib obietnica, przyrzeczenie
pyramidov� hry piramida /rodzaj oszustwa/
sc�n�Y byl v~dy stejnż scenariusz był zawsze taki sam
slib obietnica
slibovat obiecywać, obiecać
sHatkovż podvodn�k oszust matrymonialny
stala se ob%1łt� podvodu padła ofiarą oszustwa
tis�ce lid� jeho bajk�m uv%1łYilo tysiące ludzi uwierzyło w jego bajki
śv%1łrovż podvod wyłudzenie kredytu
vyl�kat wyłudzić
z�zra%0ńn� investice cudowne inwestycje
- 24 -
D.Sieczkowski, współpraca A. Volfov� "Uniwersalny słownik tematyczny czesko-polski, część 2"
FAASZERSTWO:
dokonal� kopie doskonała kopia
falean� sm%1łnka fałszywy weksel
falean� maturitn� vysv%1łd%0ńen� fałszywe świadectwo maturalne
faleanż pas fałszywy paszport
falzifik�t falsyfikat
hologram hologram
odliait odróżnić
ochrannż prou~ek pasek ochronny
pad%1łlanż podrobiony, sfałszowany
pad%1łlat podrobić, sfałszować
pad%1łlatel fałszerz
pad%1łlek nebyl pY�lia vydaYenż fałszywka nie była zbyt udana
pad%1łlek podróbka, fałszywka
pen%1łzokazec fałszerz pieniędzy
platit s faleanżmi pen%1łzi płacić fałszywymi pieniędzmi
podvrh falsyfikat, podróbka
pozm%1łn%1łnż doklad przerobiony dokument
pravost d�la autentyczność dzieła
pravost autentyczność
rozeznat pad%1łlek od origin�lu rozróżnić fałszywkę od oryginału
udat falean� pen�ze wprowadzić fałszywe pieniądze do obiegu
vodoznak, vodotisk znak wodny
vytisknout bankovku wydrukować banknot
zabavit pad%1łlky skonfiskować podróbki/fałszywki
zfalaovat sfałszować, podrobić
KORUPCJA:
boj proti korupci walka z korupcją
br�t śplatky brać łapówki
byl zat%0ńen pro korupci został aresztowany w związku z korupcją
bżvalż sen�tor pYijal śplatek były senator przyjął łapówkę
%0ń�stka kwota
eai si postupn%1ł zvykaj� na śplatky Czesi stopniowo przyzwyczajają się do
łapówek
korumpovat korumpować
korupce brzd� ekonomickż rozvoj korupcja hamuje rozwój gospodarczy
korupce je sou%0ń�st� byznysu korupcja jest częścią biznesu
korupce ve fotbale korupcja w piłce nożnej
korup%0ńn� af�ra afera korupcyjna
korup%0ńn� jedn�n� korupcja
m�ra korupce poziom korupcji
nab�dl str�~n�kom śplatek zaproponował strażnikom łapówkę
ob�lka s pen%1łzi koperta z pieniędzmi
podpl�cen� korumpowanie
podplacenż przekupiony, skorumpowany
protikorup%0ńn� antykorupcyjny
śplatek łapówka
uplatit skorumpować
śplatk�Y łapówkarz (mężczyzna)
śplatk�Yka łapówkarz (kobieta)
śplatk�Ystv� łapówkarstwo
vżdaje na śplatky wydatki na łapówki
vynucen� śplatku wymuszenie łapówki
zkorumpovanż skorumpowany
zkorumpovat skorumpować
~�dat śplatek żądać łapówki
- 25 -
D.Sieczkowski, współpraca A. Volfov� "Uniwersalny słownik tematyczny czesko-polski, część 2"
PRZESTPCZOŚĆ TELEINFORMATYCZNA:
cracker cracker, craker
hacker napadl diskusn� fórum haker zaatakował forum dyskusyjne
hacker haker
hacking haking
nabourat se do po%0ń�ta%0ńe włamać się do komputera
nuke nuke
nuker nuker
ochrana proti kop�rov�n� zabezpieczenie przed kopiowaniem
phreaker phreaker, pajęczarz
phreaking phreaking
pir�t pirat
pir�tskż piracki
po%0ń�ta%0ńov� kriminalita przestępczość informatyczna
po%0ń�ta%0ńov� pir�tstv� piractwo komputerowe
podezYelż soubor podejrzany plik
spammer spamer
trojskż koH koń trojański
ukraden� data skradzione dane
ukradl %0ń�sla kreditn�ch karet ukradł numery kart kredytowych
śnik dat tis�co kliento wyciek danych tysięcy klientów
vyl�kat heslo wyłudzić hasło
vytvoYit virus stworzyć/napisać wirusa
zabezpe%0ńen� zabezpieczenie, zabezpieczenia
zaśto%0ńit na po%0ń�ta%0ń zaatakować komputer
1.5 KARA
1.5 KARA
ŚLEDZTWO:
agent provokat�r agent prowokator
alibi alibi
bonz�k pot. kapuś, konfident
bonzovat donosić
brut�ln� zach�zen� se zadr~enżmi brutalne traktowanie zatrzymanych
byl jsem pYedvolanż na vżslech zostałem wezwany na przesłuchanie
byl vyslechnut został przesłuchany
bylo vzneseno obvin%1łn� zostały postawione zarzuty
bżt mimo podezYen� być poza podejrzeniem
bżt pY�tomen vżslechu być obecnym przy przesłuchaniu
bżt zlod%1łji na stop%1ł być na tropie złodzieja
ciz� zavin%1łn� udział osób trzecich
detektor l~i wykrywacz kłamstw, wariograf
dokonalż zlo%0ńin zbrodnia doskonała
domn%1łnka przesłanka, domniemanie, przypuszczenie
domovn� prohl�dka rewizja domowa
donaae%0ń donosiciel, konfident
dopadnout złapać, dopaść
dostavit se na policii k vżslechu stawić się na policję na przesłuchanie
dostavit se k vżslechu stawić się na przesłuchanie
dov%1łrn� informace poufna informacja
eurozatyka%0ń europejski nakaz aresztowania
falean� stopa fałszywy trop
fotodokumentace dokumentacja fotograficzna
hledan� osoba poszukiwana osoba
hledat jehlu v kupce sena szukać igły w stogu siana
honi%0ńka na vraha pościg za zabójcą, obława na zabójcę
hra ko%0ńky s mya� gra w kotka i myszkę
- 26 -
D.Sieczkowski, współpraca A. Volfov� "Uniwersalny słownik tematyczny czesko-polski, część 2"
hr�t si na detektiva bawić się w detektywa
hypot�za hipoteza
chytit pYi %0ńinu złapać na gorącym uczynku
identifikace identyfikacja
identifikovat zidentyfikować
identikit portret pamięciowy
indicie 1. okoliczność 2. poszlaka
inform�tor informator
ka~dż vypov�d� n%1łco jin�ho każdy zeznaje co innego
klihovat śledzić
konfrontace konfrontacja
maYen� vyaetYov�n� utrudnianie śledztwa
maYit vyaetYov�n� utrudniać śledztwo
mezin�rodn%1ł hledanż poszukiwany międzynarodowym listem
gończym
mezin�rodn� zatyka%0ń międzynarodowy list gończy
mnohahodinovż vżslech wielogodzinne przesłuchanie
nasadit klepeta założyć kajdanki
nav�st na stopu naprowadzić na trop
n�vnada przynęta, haczyk
nedozv%1łd%1łli se nic podstatn�ho nie dowiedzieli się niczego istotnego
nenechat se chytit nie dać się złapać
ob%1ł vra~dy maj� spojitost oba zabójstwa są ze sobą powiązane
obvin%1łnż oskarżony
odhalit pachatele wykryć sprawcę
odlo~it vyaetYov�n� umorzyć śledztwo
odv�zt k vżslechu odwiezć na przesłuchanie
okolnosti pY�padu okoliczności sprawy
opera%0ńn� poznatky ustalenia operacyjne
operativn� śkon czynność operacyjna
osobn� prohl�dka rewizja osobista
p�trat po pachateli poszukiwać sprawcy
pitva sekcja zwłok
podat hl�aen� złożyć raport
podat obvin%1łn� wnieść oskarżenie
podat trestn� ozn�men� złożyć zawiadomienie o podejrzeniu
popełnienia przestępstwa
podat vysv%1łtlen� złożyć wyjaśnienia
podezYelż (z %0ńeho?) podejrzany (o co?)
podezYen� se vyplnilo podejrzenie się potwierdziło
podezYen� (z %0ńeho?) podejrzenie (o co?)
podezYen� se nepotvrdilo podejrzenie się nie potwierdziło,
policie je na stop%1ł pachatele policja jest na tropie sprawcy
policie ukon%0ńila dev%1łt m%1łs�co trvaj�c� vyaetYov�n� policja zakończyła dziewięciomiesięczne
śledztwo
pomoc pYi vyaetYov�n� pomoc w śledztwie
pr�vn� kvalifikace kwalifikacja prawna
prohledat celż dom przeszukać cały dom
prohledat kousek po kousku przeszukać kawałek po kawałku/metr po
metrze
prohled�vat przeszukiwać
prohl�dka przeszukanie, rewizja
prokazateln� alibi wiarygodne alibi
prov�st pitvu przeprowadzić sekcję zwłok
pYedvolat k vżslechu wezwać na przesłuchanie
pYesnż popis dokładny opis
pY�kaz k prohl�dce nakaz rewizji
- 27 -
D.Sieczkowski, współpraca A. Volfov� "Uniwersalny słownik tematyczny czesko-polski, część 2"
pY�kaz k zat%0ńen� nakaz aresztowania
pY�pravn� Y�zen� postępowanie przygotowawcze
psi ztratili stopu psy zgubiły trop
razie v tr~nici nalot na targ /targowisko/
rekognice rozpoznanie
sehnat informace zdobyć informacje
sejmout otisky prsto pobrać odciski palców
sepsat protokol sporządzić protokół
s�e inform�toro siatka informatorów
sledovat 1. obserwować 2. śledzić
spis m� 300 stran akta liczą 300 stron
spolknout n�vnadu połknąć haczyk, połknąć przynętę
st�tn� z�stupce prokurator /mężczyzna/
st�tn� zastupitelstv� prokuratura
st�tn� z�stupkyn%1ł prokurator /kobieta/
st�hat n%1łkoho zatyka%0ńem ścigać kogoś listem gończym
stopy vedou do ... ślady prowadzą do ...
sv�st ze stopy zwieść z tropu
tahat policii za nos wodzić policję za nos
t%1łlesn� prohl�dka rewizja osobista
trestn� Y�zen� postępowanie karne
ud�n� donos
udava%0ń donosiciel, kapuś, konfident
udava%0ńskż dotyczący donosu
ukon%0ńit vyaetYov�n� zakończyć śledztwo
v�~n� podezYen� poważne podejrzenie
v%1łrohodn� alibi wiarygodne alibi
v�st vżslech prowadzić przesłuchanie
volavka slang. przynęta
vydat na n%1łkoho zatyka%0ń wydać za kimś list gończy
vym%1łHovat si informace wymieniać się informacjami
vżpov%1łdi se lia� zeznania się różnią
vypov�dat za pY�tomnosti pr�vn�ka zeznawać w obecności prawnika
vżslech trval t�m%1łY dv%1ł hodiny przesłuchanie trwało prawie dwie godziny
vyslechnout obvin%1łn� usłyszeć zarzut, usłyszeć zarzuty
vyslżchaj�c� przesłuchujący
vyslżchanż przesłuchiwany
vyslżchat przesłuchiwać
vyaetYen� na detektoru l~i badanie na wykrywaczu kłamstw
vyaetYovac� pokus eksperyment śledczy
vyaetYovac� spis akta śledztwa
vyaetYovac� tżm grupa śledcza
vyaetYovac� śkon czynność śledcza
vyaetYov�n� bylo odlo~eno śledztwo zostało umorzone
vyaetYov�n� uv�zlo na mrtv�m bod%1ł śledztwo utknęło w martwym punkcie
vyaetYovatel śledczy, komisarz
vytY�skat z n%1łkoho informace biciem wymusić od kogoś informacje
zah�jit vyaetYov�n� wszcząć śledztwo
z�chytnż bod punkt zaczepienia
zastavit vyaetYov�n� umorzyć śledztwo
zm�st stopu zmylić trop
zp�vat slang. śpiewać /składać obszerne zeznania/
- 28 -
D.Sieczkowski, współpraca A. Volfov� "Uniwersalny słownik tematyczny czesko-polski, część 2"
DOWODY:
dodat dokaz dostarczyć dowód
dok�zat udowodnić
dokazov�n� postępowanie dowodowe /w sądzie/
doplnit dokazy uzupełnić dowody
dokaz sv%1łdeckou vżpov%1łd� dowód ze świadków
dokaz dowód
dokazn� bYemeno ciężar dowodowy
dokazn� materi�l materiał dowodowy
dokazn� n�vrh wniosek dowodowy
dokazn� Y�zen� postępowanie dowodowe
dokazn� dowodowy
dokaznost moc dowodowa
kl�%0ńovż dokaz kluczowy dowód
n�vrh na proveden� dokazu wniosek dowodowy
nem�m ~�dn� dokazy nie mam żadnych dowodów
nepY�mż dokaz poszlaka
nezvratnż dokaz niezbity dowód, niepodważalny dowód
nikdo mu nic nedok�~e nikt mu nic nie udowodni
objevily se nov� dokazy pojawiły się nowe dowody
pro nedostatek dokazo z braku dowodów
prok�zat udowodnić
sehnat dokazy zdobyć dowody
shrom�~dit dokazy zebrać dowody, zgromadzić dowody
zajistit dokazy zabezpieczyć dowody
z�znam poslou~� jako dokaz nagranie posłuży jako dowód
WINA:
dozn�n� przyznanie się do winy
hnulo se v n%1łm sv%1łdom� ruszyło go sumienie
jeho vina nebyla prok�z�na nie udowodniono mu winy
ke vaemu se pYiznal do wszystkiego się przyznał
m�t n%1łco na sv%1łdom� mieć coś na sumieniu
nepY�%0ńetnost niepoczytalność
nevinnż niewinny
pocit viny poczucie winy
pochybnosti wątpliwości
pop�rat vinu nie przyznawać się do winy
pYizn�n� przyznanie się do winy
pYiznat se przyznać się
spoluvin�k współwinny
svalovat vinu na n%1łkoho zwalać winę na kogoś
trp%1łt/m�t vż%0ńitky sv%1łdom� mieć wyrzuty sumienia
tvrdil, ~e je nevinnż twierdził, że jest niewinny
u%0ńinit dozn�n� przyznać się
vin�k winny, winowajca
vż%0ńitky sv%1łdom� wyrzuty sumienia
vynutit pYizn�n� wymusić przyznanie się do winy
s %0ńistżm sv%1łdom�m z czystym sumieniem
zprostit viny uniewinnić
- 29 -
D.Sieczkowski, współpraca A. Volfov� "Uniwersalny słownik tematyczny czesko-polski, część 2"
ŚWIADEK:
beze sv%1łdko bez świadków
hlavn� sv%1łdek główny świadek
hodnov%1łrnost wiarygodność
chr�nit sv%1łdky chronić świadków
korunn� sv%1łdek świadek koronny
kYiv� vżpov%1ł składanie fałszywych zeznań
moc v%1łd%1łt za dużo wiedzieć
nabrat vodu do śst nabrać wody w usta
n�hodnż sv%1łdek przypadkowy świadek
nepohodlnż sv%1łdek niewygodny świadek
o%0ńitż sv%1łdek naoczny świadek
ovlivHovat sv%1łdky wpływać na świadków
podle sv%1łdko według świadków
podplacenż sv%1łdek kupiony świadek, przekupiony świadek
program na ochranu sv%1łdko program ochrony świadków
pYihl�sil se sv%1łdek zgłosił się świadek
rozpory ve sv%1łdeckżch vżpov%1łd�ch rozbieżności w zeznaniach świadków
sv%1łdci lhali świadkowie kłamali
sv%1łdkyn%1ł świadek /kobieta/
utajenż sv%1łdek świadek incognito
v%1łd%1łt pY�lia mnoho wiedzieć za dużo
vyslechnout sv%1łdky przesłuchać świadków
zm%1łnit toto~nost zmienić tożsamość
~�dn� sv%1łdci nejsou nie ma żadnych świadków
RODZAJE SDÓW:
krajskż soud sąd wojewódzki
m%1łstskż soud sąd miejski
Nejvyaa� soud Sąd Najwyższy
Nejvyaa� spr�vn� soud Najwyższy Sąd Administracyjny
odvolac� soud sąd apelacyjny /ogólnie/
okresn� soud sąd rejonowy
pYestupkov� komise kolegium do spraw wykroczeń
soud pro mladistv� sąd dla nieletnich
soud prvn�ho stupn%1ł sąd pierwszej instancji
śstavn� soud trybunał konstytucyjny
vrchn� soud sąd apelacyjny
ROZPRAWA:
advok�t ex offo obrońca z urzędu
advok�t adwokat, obrońca
advok�tka adwokat /kobieta/, adwokatka
advok�tstv� adwokatura
bod ob~aloby punkt oskarżenia
dobrozd�n� ekspertyza
dostavit se stawić się
dot�zat se sv%1łdka zapytać się świadka
h�jit se bronić się
hlavn� l�%0ńen� rozprawa
hr�t zkrouaen�ho udawać skruszonego
jednac� s�H sala rozpraw
justice wymiar sprawiedliwości
justi%0ńn� str�~ straż sądowa
kauza sprawa
kl�st ot�zky zadawać pytania
lavice ob~alovanżch ława oskarżonych
- 30 -
D.Sieczkowski, współpraca A. Volfov� "Uniwersalny słownik tematyczny czesko-polski, część 2"
litovat sv�ho %0ńinu żałować swego czynu
m�t na rukou pouta mieć na rękach kajdanki
m�t pr�vo na sv� stran%1ł mieć prawo po swojej stronie
monstrproces proces pokazowy
nahl�dnout do spisu zajrzeć do akt
nemaj� pen�ze na dobr� pr�vn�ky nie mają pieniędzy na dobrych prawników
neveYejn� jedn�n� rozprawa za zamkniętymi drzwiami
obh�jce obrońca
obhajoba obrona
obratn%1ł se h�jit zręcznie się bronić
obvin%1łnż oskarżony
ob~aloba oskarżenie
ob~alovac� spis akt oskarżenia
ob~alovanż oskarżony
odepY�t vżpov%1ł odmówić składania zeznań
odro%0ńit l�%0ńen� odroczyć rozprawę
odvolac� pr�vo prawo do odwołania
porota ława przysięgłych
porotce ławnik
posledn� slovo ostatnie słowo
pou%0ńit pouczyć
pr�vn�k prawnik
presumpce neviny domniemanie niewinności
proces s vylou%0ńen�m veYejnosti proces za zamkniętymi drzwiami
prohr�t proces przegrać proces
pYe%0ń�st vżpov%1ł przeczytać zeznania
pYedn�st ob~alobu przeczytać akt oskarżenia
pYedseda sen�tu przewodniczący składu sędziowskiego
pYedvol�n� wezwanie
pYedvolat wezwać
pY�sed�c� ławnik
pY�se~n� formule formuła przysięgi
pY�se~n%1ł pod przysięgą
rozhodovat decydować
samosoudce jednoosobowy skład sędziowski
sezn�mit se se spisem zapoznać się z aktami
slo~en� pY�sahy złożenie przysięgi
soud (s kżm?) proces (kogo?)
soud sąd
soudce sędzia /mężczyzna/
soudkyn%1ł sędzina /kobieta/
soudn� sen�t skład sędziowski
soudn� tlumo%0ńn�k tłumacz przysięgły
soudn� zY�zenec wozny sądowy
spoluobvin%1łnż współoskarżony
spravedlivż proces sprawiedliwy proces
st�hnout ~alobu wycofać oskarżenie
stanout pYed soudem stanąć przed sądem
st�tn� z�stupce prokurator
strana strona
sundat pouta zdjąć kajdanki
sv%1łd%0ńit v n%1ł%0ń� neprosp%1łch zeznawać na czyjąś niekorzyść
sv%1łdek świadek
tal�r toga
tvrzen� proti tvrzen� słowo przeciwko słowu
vinen, %0ńi nevinen? winny czy niewinny?
vypov%1łd%1łt zeznać
- 31 -
D.Sieczkowski, współpraca A. Volfov� "Uniwersalny słownik tematyczny czesko-polski, część 2"
vypov�dat pod pY�sahou zeznawać pod przysięgą
vypov�dat zeznawać
vyv�d%1łt v poutech wyprowadzać w kajdankach
zapisovatelka protokolantka
z�v%1łre%0ńn� Ye%0ń mowa końcowa
zkoumat pY�pad badać sprawę
znalec biegły sądowy
znaleckż posudek opinia biegłego
~alobce oskarżyciel /mężczyzna/
~alobkyn%1ł oskarżyciel /kobieta/, oskarżycielka
WYROK:
dovol�n� kasacja
nebyl spokojenż s rozsudkem nie był zadowolony z wyroku
odpor proti trestn�mu pY�kazu sprzeciw od wyroku nakazowego
odsuzuj�c� rozsudek wyrok skazujący
odovodn%1łn� uzasadnienie
odovodnit uzasadnić
odvol�n� odwołanie
odvolat se proti rozhodnut� odwołać się od decyzji
padl rozsudek zapadł wyrok
podat odvol�n� złożyć odwołanie
poleh%0ńuj�c� okolnost okoliczność łagodząca
pravomocnż rozsudek prawomocny wyrok
proti rozsudku nen� odvol�n� od wyroku nie można się odwołać
pYit%1ł~uj�c� okolnost okoliczność obciążająca
rozsudek wyrok
soud dosp%1łl k z�v%1łru, ~e... sąd doszedł do wniosku, że...
trestn� pY�kaz wyrok nakazowy
uznat vinnżm uznać winnym
verdikt m� padnout dnes wyrok ma zapaść dzisiaj
vyhl�sit rozsudek ogłosić wyrok
vynesen� rozsudku ogłoszenie wyroku
vyn�st rozsudek orzec/ogłosić wyrok
zam�tnout odvol�n� odrzucić odwołanie
zkuaebn� doba okres próby
zprostit ob~aloby uniewinnić
KARA:
alternativn� trest alternatywna kara
amnestie amnestia
deportace deportacja
deportovat deportować
diplomatick� imunita immunitet dyplomatyczny
dostat osm let v%1łzen� dostać osiem lat więzienia
do~ivot� dożywocie
do~ivotn� trest kara dożywotniego więzienia, pot. dożywocie
hroz� mu a~ 12 let grozi mu nawet 12 lat
ka~dż zlo%0ńin mus� bżt potrest�n każde przestępstwo musi zostać ukarane
maxim�ln� mo~nż trest maksymalna możliwa kara
milost łaska
mimoY�dn� zm�rHovac� ustanoven� nadzwyczajne złagodzenie kary
navrhovat trest proponować karę
n�zk� tresty pro pedofily niskie kary dla pedofilów
odpustit wybaczyć
odsouzen ke 14 letom ve v%1łzen� skazany na 14 lat więzienia
odstraauj�c� pY�klad odstraszający przykład
- 32 -
D.Sieczkowski, współpraca A. Volfov� "Uniwersalny słownik tematyczny czesko-polski, część 2"
oko za oko, zub za zub oko za oko, ząb za ząb
omezen� svobody ograniczenie wolności
omilostn%1łnż ułaskawiony
omilostnit ułaskawić
pen%1ł~itż trest kara grzywny
podm�ne%0ńnż trest kara w zawieszeniu
podm�nka kara w zawieszeniu, pot. zawiasy
pokuta mandat
poY�dkov� pokuta kara porządkowa
poslaneck� imunita immunitet poselski
potvrdit trest potwierdzić karę
pr�vo na obhajobu prawo do obrony
prominut� trestu darowanie kary
propustit na kauci zwolnić za kaucją
pY�snż trest surowa kara
soudcovsk� imunita immunitet sędziowski
souhrnnż trest łączna kara
spodn� hranice trestu dolna granica kary
spravedlivż trest sprawiedliwa kara
trest odn%1łt� svobody kara pozbawienia wolności
tresty jsou pY�lia m�rn� kary są zbyt łagodne
ud%1łlit milost ułaskawić
ulo~it trest wymierzyć karę
upustit od potrest�n� odstąpić od wymierzenia kary
veYejn%1ł prosp%1łan� pr�ce prace społeczne
vyhnout se trestu uniknąć kary
vyhostit wydalić
vyhoat%1łn� wydalenie
vżkon trestu wykonanie kary
vyu~�t pr�va nevypov�dat skorzystać z prawa do odmowy składania
zeznań
zaslou~it si trest zasłużyć na karę
zbavit imunity pozbawić immunitetu
zm�rnit trest złagodzić karę
zruait trest uchylić karę
ARESZT:
dom�c� v%1łzen� areszt domowy
dovod vazby powód aresztu tymczasowego
je ve vazb%1ł od konce kv%1łtna jest w areszcie od końca maja
opatYen� pro umo~n%1łn� trestn�ho st�h�n� środek zapobiegawczy
po zadr~en� putoval do vazby po zatrzymaniu powędrował do aresztu
propustit z vazby zwolnić z aresztu
pY�kaz k zat%0ńen� nakaz aresztowania
st�~nost proti vazb%1ł zażalenie na aresztowanie
uvalit vazbu zastosować areszt tymczasowy
vazebn� v%1łznice areszt śledczy
vyaetYovac� vazba areszt śledczy
zat%0ńen� aresztowanie
zatknout aresztować
zruait vazbu uchylić areszt
zostat ve vazb%1ł pozostać w areszcie
- 33 -
D.Sieczkowski, współpraca A. Volfov� "Uniwersalny słownik tematyczny czesko-polski, część 2"
WIZIENIE:
bachaY strażnik, klawisz
basa więzienie
bud�%0ńek pobudka
bżt ve vżkonu trestu odsiadywać karę
cela cela
dozorce strażnik
dozorkyn%1ł strażniczka
dvojit� mY�~e podwójne kraty
eskorta eskorta
j�t do v%1łzen� iść do więzienia
kantżna kantyna
k�zeH dyscyplina
k�znice zakład karny
mal� cela mała cela
mot�k gryps
mY�~e jsou vaude kraty są wszędzie
na cele w celi
n�dvoY� dziedziniec
n�pravn� zaY�zen� zakład karny
nastoupit k odpyk�n� trestu stawić się w celu odbycia kary
n�vat%1łva wizyta, widzenie
n�vat%1łvn� m�stnost sala widzeń, pokój widzeń
nedostatek soukrom� brak prywatności
nepokoje zamieszki
ocitla se ve v%1łzen� znalazła się w więzieniu
odd%1łlen� oddział
odpyk�vat si trest odsiadywać karę
odsed%1łt si rok odsiedzieć rok
odsouzenec skazaniec
odsouzenż skazany
opustit br�ny v%1łznice opuścić bramy więzienia
ostnatż dr�t drut kolczasty
pobyt ve v%1łzen� pobyt w więzieniu
po%0ńet v%1łzHo se st�le zvyauje liczba więzniów ciągle rośnie
po%0ńetn� prov%1łrka liczenie więzniów
podm�ne%0ńn� propuat%1łn� zwolnienie warunkowe
podm�nky ve v%1łzen� warunki w więzieniu
politickż v%1łzeH więzień polityczny
postavit v%1łznici wybudować więzienie
potla%0ńit vzpouru stłumić bunt
propaaovat do cely mobil przemycić do celi telefon komórkowy
pYepln%1łn� v%1łznice przepełnione więzienia
pYeYazen do jin� v%1łznice przeniesiony do innego więzienia
Yeditel v%1łznice dyrektor więzienia
samotka izolatka
skon%0ńit za mY�~emi skończyć za kratkami
spoluv%1łzeHkyn%1ł współosadzona
str�vil zbytek ~ivota ve v%1łzen� spędził resztę życia w więzieniu
ael za mY�~e poszedł/trafił za kratki
trestanci zap�lili v%1łznici skazańcy podpalili więzienie
trestanec skazaniec
trestankyn%1ł skazana
uk�zat, kdo je tady p�nem pokazać, kto jest tutaj panem
vedleja� cela sąsiednia cela
v%1łzeH więzień
v%1łzeHkyn%1ł więzniarka /skazana/
- 34 -
D.Sieczkowski, współpraca A. Volfov� "Uniwersalny słownik tematyczny czesko-polski, część 2"
v%1łzeHsk� nemocnice szpital więzienny
v%1łzeHsk� slu~ba służba więzienna
v%1łzeHsk� str�~ straż więzienna
v%1łzeHskż od%1łv drelich
v%1łzeHskż ~ivot życie więzienne
v%1łzeHstv� więziennictwo
v%1łzni %0ńasto p�chaj� sebevra~dy więzniowie często popełniają samobójstwa
v%1łzni se vzbouYili więzniowie zbuntowali się
v%1łznice praskaj� ve avech więzienia pękają w szwach
v%1łznice więzienie
vych�zka spacer
vypukla vzpoura wybuchł bunt/doszło do buntu
vyali z v%1łzen� wyszli z więzienia
vzpoura bunt
za mY�~emi za kratkami
zach�zen� s v%1łzni traktowanie więzniów
zp�tky do cely z powrotem do celi
zvl�ae nebezpe%0ńnż szczególnie niebezpieczny
~�dost o podm�ne%0ńn� propuat%1łn� wniosek o zwolnienie warunkowe
~al�Y więzienie
~ensk� v%1łznice więzienie dla kobiet
UCIECZKA Z WIZIENIA:
dostat se na svobodu wydostać się na wolność
hromadnż śt%1łk zbiorowa ucieczka
cht%1łli uprchnout do Austr�lie chcieli uciec do Australii
kopat tunel kopać tunel
mistr śt%1łko mistrz ucieczek
napl�novat śt%1łk zaplanować ucieczkę
pl�novanż śt%1łk zaplanowana ucieczka
podaYilo se mu ut�ci udało mu się uciec
pokusit se o śt%1łk próbować uciec
pov�st se udać się
prchat uciekać
pYemżalet o śt%1łku myśleć o ucieczce
pYeYezat mY�~e przeciąć kraty
pYi śt%1łku zavra~dili p%1łt policisto w czasie ucieczki zabili pięciu policjantów
skrżvat se ukrywać się
śnikovż pl�n plan ucieczki
uprchl�k zbieg, uciekinier
śprk ucieczka
ut�ci uciec
śt%1łk z Alcatrazu ucieczka z Alcatraz
śt%1łk z v%1łzen� ucieczka z więzienia
śt%1łk�Y pot. uciekinier, zbieg
v%1łzeH uprchl więzień uciekł
vykopat tunel wykopać tunel
zdaYilż śt%1łk udana ucieczka
zdrhnout uciec
- 35 -
D.Sieczkowski, współpraca A. Volfov� "Uniwersalny słownik tematyczny czesko-polski, część 2"
KARA ŚMIERCI:
absolutn� trest kara absolutna
cela smrti cela śmierci
%0ńekatel na popravu oczekujący na egzekucję
elektrick� kYeslo krzesło elektryczne
gilotina gilotyna
hrdeln� trest kara śmierci
kat kat
moratorium na trest smrti moratorium na karę śmierci
ob%1łsit powiesić
odporce trestu smrti przeciwnik kary śmierci
odsoudit k trestu smrti skazać na karę śmierci
plynov� komora komora gazowa
poprava egzekucja
poprav%0ń� %0ńeta pluton egzekucyjny
poprav%0ń� kat
popraviat%1ł miejsce straceń, miejsce egzekucji
popravit dokonać egzekucji
smrt�c� injekce śmiertelny zastrzyk
st%1łt� ścięcie
aibenice szubienica
trest smrti je nehum�nn� kara śmierci jest niehumanitarna
uY�znout hlavu (komu?) ściąć głowę, ściąć (kogo?)
z�kaz poprav v m�rov� dob%1ł zakaz egzekucji w czasach pokoju
zast�nce trestu smrti zwolennik kary śmierci
zastYelen� rozstrzelanie
znovuobnoven� trestu smrti przywrócenie kary śmierci
- 36 -
D.Sieczkowski, współpraca A. Volfov� "Uniwersalny słownik tematyczny czesko-polski, część 2"
2. SIAY ZBROJNE
2.1 WOJSKO
2.1 WOJSKO
ARMIA - ORGANIZACJA:
bojov� skupina grupa bojowa
branec poborowy
brann� povinnost obowiązek wojskowy
cizineck� legie legia cudzoziemska
%0ńeta pluton
d%1łlostYelec artylerzysta
d%1łlostYelectvo artyleria
dezert�r dezerter
dobYe vycvi%0ńenż dobrze wyszkolony
dobYe vyzbrojenż dobrze uzbrojony
dost�vat ~old otrzymywać żołd, dostawać żołd
dostojnick� kari�ra kariera oficerska
dostojn�k oficer
elitn� jednotka elitarna jednostka
hl�aen� raport
infanterie piechota
instruktor instruktor
jezdectvo kawaleria
j�t na vojnu iść do wojska
kas�rna koszary
kaval�rie kawaleria
konat cvi%0ńen� odbywać ćwiczenia
kurz pYe~it� szkoła przetrwania
n�moYn� p%1łchota piechota morska
odej�t z arm�dy odejść z armii
odvedenec poborowy
odvod pobór
ozbrojen� s�ly siły zbrojne
p%1łchota piechota
p%1ła�k żołnierz piechoty
pluk pułk
podat hl�aen� złożyć raport
poddostojn�k podoficer
poln� kuchyn%1ł kuchnia polowa
postavit se do dvojYadu stanąć w dwuszeregu
povolat do zbran%1ł powołać pod broń
povolat z�lohy powołać rezerwistów
povol�vac� l�stek karta poborowa
povol�vac� rozkaz rozkaz mobilizacyjny
povżaen� awans
povżait awansować
pozemn� vojsko wojska lądowe
prapor batalion
profesion�ln� arm�da armia zawodowa
pYelo~it do jin� %0ńety przenieść do innego plutonu
rekrut rekrut
rezervista rezerwista
rota kompania
samostatn� brig�da samodzielna brygada
slou~it v arm�d%1ł służyć w armii
snajpr snajper
st�t v Yad%1ł stać w szeregu
- 37 -
D.Sieczkowski, współpraca A. Volfov� "Uniwersalny słownik tematyczny czesko-polski, część 2"
at�b sztab
tankista czołgista
velen� dowództwo
velitel dowódca
veter�n weteran
voj�k v z�loze żołnierz rezerwy
voj�k z povol�n� żołnierz zawodowy
voj�k żołnierz
vojensk� kari�ra kariera wojskowa
vojensk� kn�~ka książeczka wojskowa
vojensk� uniforma mundur wojskowy
vojenskż prostor teren wojskowy
vojna służba wojskowa
vrchn� velitel najwyższy dowódca
vstoupit do arm�dy wstąpić do armii
vżdaje na zbrojen� wydatki na zbrojenia
vżsadk�Y spadochroniarz
vysokż dostojn�k wyższy oficer
vystoupit z Yady wystąpić z szeregu
vytvoYit profesion�ln� arm�du stworzyć armię zawodową
z�kladn� vojensk� slu~ba zasadnicza służba wojskowa
z�lo~n�k rezerwista
zvl�atn� jednotka jednostka specjalna
~enijn� vojsko wojska saperskie
~enista saper
~old żołd
~old�k żołdak
~oldn�Y najemnik
WYBRANE STOPNIE WOJSKOWE:
arm�dn� gener�l generał armii
brig�dn� gener�l generał brygady
byl povżaen na gener�la został awansowany na generała
%0ńetaY sierżant
degradace degradacja
divizn� gener�l generał dywizji
gener�l generał
kapit�n kapitan
major major
nadporu%0ń�k porucznik
plukovn�k pułkownik
poru%0ń�k podporucznik
povżaen� awans
sborovż gener�l generał broni
vojensk� hodnost stopień wojskowy
voj�n szeregowy, szeregowiec
- 38 -
D.Sieczkowski, współpraca A. Volfov� "Uniwersalny słownik tematyczny czesko-polski, część 2"
LOTNICTWO:
bezpilotn� letadlo samolot bezzałogowy
bitevn� vrtuln�k śmigłowiec bojowy
bomba bomba
bombard�r bombowiec
bombardov�n� bombardowanie
cvi%0ńnż let lot treningowy
dolet zasięg
dopravn� letoun samolot transportowy
doprovod eskorta
grafitov� bomba bomba grafitowa
helikopt�ra helikopter
hlavn� pad�k spadochron główny
hl�dkovż let lot patrolowy
hlubinov� bomba bomba głębinowa
kamikadze kamikaze
katapult katapulta
katapultovat se katapultować się
klouzavż let lot ślizgowy
kobercovż n�let nalot dywanowy
kr�ter po bomb%1ł krater/lej po bombie
laserov� nav�d%1łn� naprowadzanie laserowe
let stYemhlav lot nurkujący
let lot
letadlo samolot
l�taj�c� pevnost latająca forteca
letec lotnik
leteck� z�kladna baza lotnicza
leteck� s�ly siły lotnicze
leteckż koridor korytarz lotniczy
leteckż most most lotniczy
leteckż poplach alarm lotniczy
let%1łt pY�lia n�zko lecieć zbyt nisko
letka eskadra
letoun samolot
na m%1łsto dopadly bomby bomby spadły na miasto
n�let nalot
napalm napalm
nav�d%1łt na c�l naprowadzać na cel
neotevYel se mu pad�k nie otworzył mu się spadochron
nepY�telskż letoun samolot wroga
neutronov� puma bomba neutronowa
neviditelnż niewidzialny
no%0ńn� n�let nocny nalot
odp�lit raketu odpalić rakietę
oper�tor radaru operator radaru
paraautista spadochroniarz, skoczek
perue dywizja
pilot se katapultoval pilot się katapultował
pilot pilot
poakodit letoun uszkodzić samolot
poakozenż uszkodzony
protiletadlov� palba ogień przeciwlotniczy
protiletadlov� d%1łlostYelectvo artyleria przeciwlotnicza
protileteck� obrana obrona przeciwlotnicza
prozkumnż let lot zwiadowczy
puma bomba
- 39 -
D.Sieczkowski, współpraca A. Volfov� "Uniwersalny słownik tematyczny czesko-polski, część 2"
radar radar
raketa minula c�l rakieta minęła cel
raketa rakieta
seskok ze 4000 metro skok z 4000 metrów
sestYel zestrzelenie
sestYelenż zestrzelony
sestYelit dv%1ł letadla zestrzelić dwa samoloty
sestYelit zestrzelić
shodit bombu zrzucić bombę
shoz zrzut
simul�tor symulator
srovnat m%1łsto se zem� zrównać miasto z ziemią
st�hac� letoun myśliwiec
st�ha%0ńka myśliwiec
stYela vzduch-vzduch rakieta powietrze-powietrze
stYela zem%1ł-vzduch rakieta ziemia-powietrze
stYela pocisk
stYemhlavż bombard�r bombowiec nurkujący
svrhnout bombu zrzucić bombę
apion�~n� letadlo samolot szpiegowski
tankovac� letoun samolot - cysterna
v�ceś%0ńelovż letoun samolot wielozadaniowy
vlna n�leto fala nalotów
vod�kov� puma bomba wodorowa
vrtuln�k śmigłowiec
vybombardovat zbombardować
vysko%0ńit z letadla wyskoczyć z samolotu
vzduan� s�ly siły powietrzne
vzduanż prostor przestrzeń powietrzna
vzduanż souboj pojedynek powietrzny
vzduanż śtok atak z powietrza, nalot
zachytit przechwycić
z�chytnż st�hac� letoun myśliwiec przechwytujący
z�lo~n� pad�k spadochron zapasowy, spadochron awaryjny
z�paln� puma bomba zapalająca
zas�hnout c�l trafić w cel
zastavit n�lety wstrzymać naloty
zatemn%1łn� zaciemnienie
MARYNARKA:
abord�~ abordaż
admiralita admiralicja
bitevn� lo pancernik
d%1łlovż %0ńlun kanonierka
fregata fregata
komand�r komandor
kontradmir�l kontradmirał
korveta korweta
kYi~n�k krążownik
letadlov� lo lotniskowiec
lo statek, okręt
minolovka trałowiec
minonoska stawiacz min
n�moYn� mina mina morska
n�moYn� v�lka wojna na morzu
n�moYn� z�kladna baza marynarki
n�moYnictvo 1. marynarka wojenna 2. marynarze
- 40 -
D.Sieczkowski, współpraca A. Volfov� "Uniwersalny słownik tematyczny czesko-polski, część 2"
n�moYn�k marynarz
nosi%0ń vrtuln�ko śmigłowcowiec
periskop peryskop
pobYe~n� obrana obrona wybrzeża
ponorka łódz podwodna
ponoYit se zanurzyć się
pos�dka załoga
pot�p%1ł%0ń nurek
potopit se zatonąć
potopit zatopić
pYinutit k vynoYen� zmusić do wynurzenia
Yadov� lo okręt liniowy
slou~it u n�moYnictva służyć w marynarce
teritori�ln� vody wody terytorialne
t%1ł~kż kYi~n�k krążownik ciężki
torp�do torpeda
torp�doborec niszczyciel
torp�dovż %0ńlun torpedowiec
v�le%0ńn� n�moYnictvo marynarka wojenna
vylod%1łn� desant
vżsostn� vody wody terytorialne
vzn�aedlo poduszkowiec
BROC PALNA:
automatick� puaka karabin automatyczny
bub�nek bęben (w pistolecie)
d�ra po kulce dziura po kuli
dlouh� zbraH broń długa
hlaveH lufa
kadence szybkostrzelność
kr�tk� zbraH broń krótka
kulka kula
kulomet karabin maszynowy
maxim�ln� dostYel zasięg maksymalny
nab�jet ładować
nab�t załadować
n�boj nabój
n�bojnice łuska
n�bojov� komora komora nabojowa
odjistit zbraH odbezpieczyć broń
opakovac� puaka karabin powtarzalny
ostr� munice ostra amunicja
paln� zbraH broń palna
pa~ba kolba
pif! paf! pif! paf!
plynov� pistole pistolet gazowy
pojistka z�sobn�ku bezpiecznik magazynka
prach proch
puaka karabin (wojskowy), strzelba (myśliwska)
puakohled celownik optyczny
r�~e kaliber
revolver rewolwer
tlumi%0ń tłumik
śseov� rychlost prędkość wylotowa pocisku
śto%0ńn� puaka karabinek szturmowy
v�cerann� zbraH broń wielostrzałowa
zbraH pYipraven� ke stYelb%1ł broń przygotowana do strzału
- 41 -
D.Sieczkowski, współpraca A. Volfov� "Uniwersalny słownik tematyczny czesko-polski, część 2"
POZOSTAAE POJCIA:
atomov� bomba bomba atomowa
bezpe%0ńnostn� %0ńepi%0ńka zawleczka
dynamit dynamit
fosgen fosgen
gran�tomet granatnik
houfnice haubica
jadern� bomba bomba jądrowa
kanón działo
kazetov� bomba bomba kasetowa
minomet mozdzierz
minov� pole pole minowe
mo~d�Y mozdzierz
muni%0ńn� sklad magazyn amunicji
n�moYn� mina mina morska
plamenomet miotacz ognia
pozemn� mina mina lądowa
projektil pocisk
radar radar
raketomet wyrzutnia rakiet
ru%0ńn� gran�t granat ręczny
samohybnż samobieżny
sarin sarin
semtex semteks
sk�kaj�c� mina mina wyskakująca
slznż plyn gaz łzawiący
stYela 1. pocisk 2. rakieta
stYelivo amunicja
apinav� bomba brudna bomba
śto%0ńn� d%1łlo działo pancerne
vrhac� zbraH broń miotana
vżzbroj uzbrojenie
vzduchovka wiatrówka
yperit iperyt
z�bleskovż gran�t granat ogłuszający
z�soby munice zapasy amunicji
zbran%1ł hromadn�ho ni%0ńen� bronie masowego rażenia
BROC BIAAA:
bajonet bagnet
bi%0ń bicz, bat
boxer kastet
bYitva brzytwa
bumerang bumerang
cep cep
dYevcov� zbraH broń drzewcowa
halapartna halabarda
chladn� zbraH broń biała
kop� włócznia
kosa kosa
kosa glewia
ma%0ńeta maczeta
me%0ń miecz
nun%0ńaky nunchaku
no~ nóż
oat%1łp oszczep
p�ka dzida, pika
- 42 -
D.Sieczkowski, współpraca A. Volfov� "Uniwersalny słownik tematyczny czesko-polski, część 2"
pila piła
prak proca
Yemdih kiścień
Yet%1łz łańcuch
sekera siekiera
aavle szabla
teleskopickż obuaek pałka teleskopowa
tonfa tonfa
CZOAG:
lehkż tank czołg lekki
panc�Yov�n� pancerz
panc�Y pancerz
p�sy gąsienice
reaktivn� panc�Yov�n� pancerz reaktywny
stYedn� tank czołg średni
tan%0ń�k tankietka
tankista czołgista
t%1ł~kż tank czołg ciężki
v%1ł~ wieżyczka (w czołgu)
2.2 WOJNA
2.2 WOJNA
PRZED WOJN:
bojov� pohotovost gotowość bojowa
cvi%0ńit śtok ćwiczyć atak
d�t ultim�tum postawić ultimatum
demonstrace s�ly demonstracja/pokaz siły
eskalace nap%1łt� eskalacja napięcia
mobiliza%0ńn� rozkaz rozkaz mobilizacyjny
o%0ńek�vat rozkaz oczekiwać na rozkaz
opr�vn%1łn� obavy uzasadnione obawy
pl�novat planować
povolat do zbran%1ł powołać pod broń
povol�vat z�lo~n�ky na cvi%0ńen� powoływać rezerwistów na ćwiczenia
prob%1łh mobilizace przebieg mobilizacji
pYipravovat se k śtoku przygotowywać się do ataku
rostouc� nap%1łt� rosnące napięcie
st�t obklopenż nepY�teli państwo otoczone przez wrogów
ultim�tum ultimatum
śzemn� po~adavky żądania terytorialne
v�le%0ńn� hrozba grozba wojny
v�le%0ńnż stav, stann� pr�vo stan wojenny
vaeobecn� mobilizace mobilizacja powszechna
vyhl�aen� mobilizace ogłoszenie mobilizacji
vyhl�aen� v�lky wypowiedzenie wojny
zaujmout pozice zająć pozycje
zostYen� situace zaostrzenie sytuacji
- 43 -
D.Sieczkowski, współpraca A. Volfov� "Uniwersalny słownik tematyczny czesko-polski, część 2"
OBIEKTY WOJSKOWE:
bunkr bunkier
citadela cytadela
diamantovż pY�kop rów diamentowy
hrad zamek
kas�rna koszary
kryt schron
muni%0ńn� sklad magazyn amunicji
opevn%1łn� obwarowanie, umocnienie, fortyfikacja
pevnost forteca
pYek�~ka przeszkoda
pY�kop rów
reduta reduta
rozsoch�%0ń jeż
stY�lna ambrazura
tvrz twierdza
v%1ł~ wieża
z�kladna baza
z�kop okop
WOJNA:
asymetrick� v�lka wojna asymetryczna
Austr�lie vyslala prvn� voj�ky Australia wysłała pierwszych żołnierzy
bez vypov%1łzen� v�lky bez wypowiedzenia wojny
bezpe%0ńnostn� p�smo strefa bezpieczeństwa
bleskov� v�lka wojna błyskawiczna
boj na ~ivot a na smrt walka na śmierć i życie
boj walka
boje za%0ńaly walki się rozpoczęły
bojiat%1ł pole walki
bojov� zkuaenost doświadczenie bojowe
bojovat do konce walczyć do końca
bojovat do posledn�ho mu~e walczyć do ostatniej kropli krwi
bojov� seskupen� formacja bojowa
bojovn� srdce duch walki
bojovnice bojowniczka
bojovn�k bojownik, wojownik
bojovż poplach alarm bojowy
d%1łjiat%1ł bojo scena walk
doch�z� stYelivo kończy się amunicja
d~ih�d dżihad
fronta front
genocida ludobójstwo
hrdinn� smrt bohaterska śmierć
hromadnż hrob zbiorowy grób, zbiorowa mogiła
kolona tanko kolumna czołgów
konfrontace konfrontacja
kontroln� stanoviat%1ł punkt kontrolny
konven%0ńn� v�lka wojna konwencjonalna
kouYov� clona zasłona dymna
krvav� boje krwawe walki
masakr masakra
mor�lka voj�ko morale żołnierzy
n�bo~ensk� v�lka wojna religijna
nepY�tel wróg
neutralita neutralność
nov� fronta nowy front
- 44 -
D.Sieczkowski, współpraca A. Volfov� "Uniwersalny słownik tematyczny czesko-polski, część 2"
obchvatnż man�vr manewr okrążający
odminovat rozminować
odsoudit potępić
odvetn� akce akcja odwetowa
opotYebovac� v�lka wojna na wyniszczenie
ostYelova%0ńi p�lili na ka~d�ho snajperzy strzelali do każdego
osvobodit wyzwolić
ovl�dnout śzem� opanować terytorium
ozbrojenż boj walka zbrojna
ozżvala se stYelba słychać było strzały
palebn� podpora osłona (ogniowa)
p�t� kolona piąta kolumna
pou~it� s�ly użycie siły
pozab�jeli vaechny obyvatele pozabijać wszystkich mieszkańców
preventivn� v�lka wojna prewencyjna
propaganda propaganda
propagandistick� v�lka wojna propagandowa
prudk� boje gwałtowne walki
prozkum zwiad
prozkumn�k zwiadowca
prvn� f�ze operace pierwsza faza operacji
prvn� vżstYel pierwszy strzał
pYedpol� przedpole
pYeskupovat se przegrupowywać się
psychologickż efekt efekt psychologiczny
rovnov�ha sil równowaga sił
rozhoduj�c� bitva decydująca bitwa
rozpoutat v�lku rozpętać wojnę
rychl� a hladk� v�t%1łzstv� szybkie i gładkie zwycięstwo
spojenec sojusznik
spojeneckż sojuszniczy
spojit s�ly połączyć siły
strat�g strateg
stYety starcia
svat� v�lka święta wojna
sv�st bitvu stoczyć bitwę
sv%1łtov� v�lka wojna światowa
taktika sp�len� zem%1ł taktyka spalonej ziemi
taktika taktyka
ta~en� wyprawa wojenna
tot�ln� v�lka wojna totalna
udr~et dobyt� śzem� utrzymać zdobyte terytoria/tereny/obszary
um%1łn� v�lky sztuka wojenna
v�le%0ńn� stezka ścieżka wojenna
v�le%0ńn� zóna strefa wojny
v�le%0ńnż invalida inwalida wojenny
v�le%0ńnż po~�r pożoga wojenna
v�le%0ńnż soud sąd wojenny
v�le%0ńnż veter�n weteran wojenny
v�lka nervo wojna nerwów
veden� v�lky prowadzenie wojny
velet (komu? %0ńemu?) dowodzić (kim? czym?)
velk� operace wielka operacja
vetYelec intruz
vojenskż z�sah interwencja wojskowa
vstoupit do v�lky przystąpić do wojny
vykopat v�le%0ńnou sekeru wykopać topór wojenny
- 45 -
D.Sieczkowski, współpraca A. Volfov� "Uniwersalny słownik tematyczny czesko-polski, część 2"
vyplnit rozkaz wykonać rozkaz
z�kopov� v�lka wojna pozycyjna
z�lo~n� okop okop zapasowy
zaminovat zaminować
zaminov�vat zaminowywać
z�sobovac� linie linia zaopatrzenia
zastaral� vżzbroj przestarzałe uzbrojenie
zastaven� palby wstrzymanie ognia
zbrojaYskż promysl przemysł zbrojeniowy
zem%1ł nikoho ziemia niczyja
zemYelo mnoho civilisto zmarło dużo cywilów
z�skat %0ń�st śzem� nazp%1łt odzyskać część utraconego terytorium
zlo%0ńin proti lidskosti zbrodnia przeciwko ludzkości
zrada spojenco zdrada sojuszników
zuYivż boj zacięta walka, zażarta walka
zostat v boji polec w walce
ATAK:
agrese agresja
agresor napastnik, agresor
anektovat anektować
anexe zajęcie, aneksja
blitzkrieg wojna błyskawiczna
bubnov� palba ogień huraganowy
c�l byl zam%1łYen a zni%0ńen cel został namierzony i zniszczony
d%1łlostYeleck� ostYelov�n� ostrzał artyleryjski
dobżt zdobyć
dobżvat zdobywać
dobyvatel zdobywca
invaze do Ir�ku za%0ńala 20. bYezna inwazja na Irak rozpoczęła się 20. marca
invaze inwazja
moment pYekvapen� moment zaskoczenia
n�jezd najazd
n�jezdn�k najezdzca
napadnout napaść, zaatakować
naae vojska se pYibli~uj� k m%1łstu nasze wojska zbliżają się do miasta
obkl�%0ńit otoczyć, okrążyć
oblehnout oblec
oble~en� oblężenie
obsazen� zajęcie, aneksja
odY�znout śstupovou cestu odciąć drogę ucieczki
ofenz�va ofensywa
ostYelov�n� ostrzał
ostYelovat ostrzeliwać
otevYenż boj otwarty bój, otwarta walka
ovl�dnut� ter�nu opanowanie terenu
ozbrojen� ofenz�va ofensywa zbrojna
ozbrojen� sr�~ka starcie zbrojne
ozbrojenż śtok atak zbrojny
podniknout invazi dokonać inwazji
podniknout śtok przeprowadzić atak
posledn� f�ze śtoku ostatnia faza ataku
postup pochód, natarcie
postupovat nacierać, posuwać się naprzód
pouli%0ńn� boje walki uliczne
pozemn� invaze inwazja lądowa
prolomit frontu przełamać front
- 46 -
D.Sieczkowski, współpraca A. Volfov� "Uniwersalny słownik tematyczny czesko-polski, część 2"
protiofenz�va kontrofensywa
prov�st śtok przeprowadzić atak
pYedsunut� jednotky wysunięte jednostki
pYekro%0ńit hranici przekroczyć granicę
rozkaz k śtoku rozkaz ataku
śto%0ńn�k napastnik, agresor
śtoky ze vzduchu ataki z powietrza
vkro%0ńit na śzem� wkroczyć na terytorium
voj�ci vtrhli do m%1łsta żołnierze wkroczyli do miasta
vysiluj�c� boje wyczerpujące walki
zas�hnout c�l trafić (w) cel
zdecimovat zdziesiątkować
z�skat kontrolu zyskać kontrolę
zlomit odpor złamać/przełamać opór
zmocnit se m%1łsta zdobyć miasto
zneakodnit unieszkodliwić
znovu z�skat kontrolu odzyskać kontrolę
zpustoait spustoszyć
OBRONA:
br�nit domov bronić ojczyzny
br�nit se bronić się
dostat se do rukou nepY�tele wpaść w ręce wroga
hrstka voj�ko garstka żołnierzy
kl�st odpor stawiać opór
krżt se v z�kopech kryć się w okopach
krżt śstup ubezpieczać odwrót
lidskż at�t żywa tarcza
narazit na odpor napotkać opór
obl�h�n� oblężenie
obr�nce obrońca
obrann� postaven� pozycje obronne
odrazit śtok odeprzeć atak
omezit se na obranu ograniczyć się do obrony
ostnatż dr�t drut kolczasty
posledn� baata ostatni bastion
protiraketovż at�t tarcza antyrakietowa
śtok byl odra~en atak został odparty
vzdorovat przeciwstawiać się, stawiać opór
zahnat wypędzić, wygonić
zakopanż okopany
zakopat se okopać się
z�sek zasieki
z�taras barykada
KAPITULACJA:
bezpodm�ne%0ńn� kapitulace bezwarunkowa kapitulacja
definitivn� konec definitywny koniec
kapitulovat skapitulować
neschopen boje niezdolny do walki
nikdy se nevzd�me nigdy się nie poddamy
po kr�tk�m boji po krótkiej walce
podepsat kapitulaci podpisać kapitulację
podm�nky kapitulace warunki kapitulacji
porazit pokonać
prohr�t na cel� %0ń�Ye przegrać na całej linii
rad%1łji zemYeme prędzej umrzemy
- 47 -
D.Sieczkowski, współpraca A. Volfov� "Uniwersalny słownik tematyczny czesko-polski, część 2"
rozpuat%1łn� arm�dy rozpuszczenie armii
slo~it zbran%1ł złożyć broń
st�hnout se wycofać się
sta~en� vojsk wycofanie wojsk
uniknout zajet� uniknąć niewoli
ut�kat uciekać
uznali svou por�~ku uznali swoją porażkę
v�le%0ńn� n�hrada reparacje wojenne
vyv%1łsit b�lou vlajku wywiesić białą flagę
vzd�t se bez boje poddać się bez walki
vzd�t se poddać się
vzd�vat se poddawać się
zahazovat zbran%1ł porzucać broń
zajatec jeniec
zajet� niewola
zajmout wziąć do niewoli
zbytek voj�ko utekl reszta żołnierzy uciekła
zvednout ruce po prvn�m śtoku podnieść ręce po pierwszym ataku
OKUPACJA:
bratrsk� pomoc bratnia pomoc
doba okupace czas/czasy okupacji
hnut� odporu ruch oporu
kolaborace kolaboracja
kolaborant kolaborant
koncentra%0ńn� t�bor obóz koncentracyjny
okupace eskoslovenska Sov%1łtskou arm�dou okupacja Czechosłowacji przez armię
radziecką
okupaci jsme ne%0ńekali nie spodziewaliśmy się okupacji
okupant okupant
okupantskż dotyczący okupanta lub okupacji
okupovan� śzem� okupowane terytoria
okupovat okupować, dokonywać okupacji
pYed dvaceti lety skon%0ńila okupace dwadzieścia lat temu zakończyła się okupacja
stopy okupace ślady okupacji
symbol odporu symbol oporu
voj�ci odeali żołnierze odeszli
vyhlazovac� t�bor obóz zagłady
vyhnat z domovo wypędzić z domów
vżro%0ń� okupace rocznica okupacji
za tYiadvacet let okupace w czasie dwudziestu trzech lat okupacji
zajateckż t�bor obóz jeniecki
zn�t okupaci z vypr�v%1łn� rodi%0ńo znać okupację z opowiadań rodziców
zotro%0ńit zniewolić
POWSTANIE:
baata rebelo bastion rebeliantów
diverzn� %0ńinnost działalność dywersyjna
gerilov� v�lka wojna partyzancka
m%1łsto je u~ n%1łkolik dn� v rukou povstalco od kilku dni miasto jest w rękach powstańców
ob%0ńansk� v�lka wojna domowa
partyz�nskż boj walka partyzancka
polovojenskż paramilitarny
potla%0ńit povst�n� stłumić powstanie
povstalci śto%0ń� na vesnice a m%1łsta powstańcy atakują wsie i miasta
povstalci zaznamenali śsp%1łchy powstańcy zanotowali sukcesy
povstalec powstaniec
- 48 -
D.Sieczkowski, współpraca A. Volfov� "Uniwersalny słownik tematyczny czesko-polski, część 2"
povstaleck� vl�da rząd powstańczy
povst�n� powstanie
povstat powstać
po~adavky żądania
po~adovat nez�vislost domagać się niepodległości
protivl�dn� antyrządowy
rebel buntownik, rebeliant
sabot�~ sabotaż, dywersja
separatista separatysta
vl�dn� jednotky jednostki rządowe
vodce przywódca
vzbouYenec buntownik, powstaniec
z�akodnickż dywersyjny
z�akodnictv� dywersja
z�akodn�k dywersant
POKÓJ:
demilitarizace demilitaryzacja
demilitarizovan� p�smo strefa zdemilitaryzowana
diplomatick� Yeaen� konfliktu dyplomatyczne rozwiązanie konfliktu
dodr~ovat pY�m%1łY� przestrzegać przymierza
dohoda porozumienie
holubice m�ru gołąbek pokoju
jedn�n� nen� kapitulace negocjacje to nie kapitulacja
jedn�n� negocjacje
jednostrann� pY�m%1łY� jednostronne przymierze
klid zbran� zawieszenie ognia
kompromis kompromis
kYehkż m�r kruchy pokój
mezin�rodn� pozorovatel obserwator międzynarodowy
m�r pokój
m�rov� iniciativa inicjatywa pokojowa
m�rov� konference konferencja pokojowa
m�rov� smlouva traktat pokojowy
m�rov� rozhovory rozmowy pokojowe
m�rovż pl�n plan pokojowy
n�razn�kov� zóna strefa buforowa
odzbrojen� rozbrojenie
pakt o neśto%0ńen� pakt o nieagresji
prostYedn�k pośrednik
pYeruait rozhovory przerwać rozmowy
pY�m%1łY� przymierze
ukon%0ńen� v�lky zakończenie wojny
vyjedn�vat negocjować
vykouYit dżmku m�ru wypalić fajkę pokoju
vżm%1łna zajatco wymiana jeńców
- 49 -
D.Sieczkowski, współpraca A. Volfov� "Uniwersalny słownik tematyczny czesko-polski, część 2"
2.3 SAUŻBY SPECJALNE
2.3 SAUŻBY SPECJALNE
POJCIA OGÓLNE:
bez skrupul� bez skrupułów
cenn� informace cenne informacje
dodat informace dostarczyć informacje
faleanż pas fałszywy paszport
fanatik fanatyk
infiltrovat infiltrować
konspirace konspiracja
kontakt kontakt
kryc� jm�no kryptonim
lustrace lustracja
m�t diplomatickou imunitu mieć immunitet dyplomatyczny
m�t pY�stup k vojenskżm tajemstv�m mieć dostęp do tajemnic wojskowych
nab�dnout spolupr�ci zaproponować współpracę
naverbovat zwerbować
neodpustitelnż omyl niewybaczalna pomyłka
ne~�douc� osoba persona non grata
nic neprozradit nie zdradzić niczego
nikomu neuakodit nikomu nie zaszkodzić
odvetn� kroky kroki odwetowe
opatrnost ostrożność
opatrnż ostrożny
operace operacja
podezYelż ze apion�~e podejrzany o szpiegostwo
pokouaet se z�skat informace próbować uzyskać informacje
pokyn instrukcja
prov�d%1łt apion�~ szpiegować
promyslov� apion�~ szpiegostwo przemysłowe
pYed�vat dokumenty przekazywać dokumenty
pYed�vat informace przekazywać informacje
pY�sn%1ł tajn� materi�ly ściśle tajne materiały
sb�rat informace zbierać informacje
splnit śkol wykonać zadanie
st�tn� tajemstv� tajemnica państwowa
svazek akta, teczka, kartoteka
apion�~ ve prosp%1łch Spojenżch st�to szpiegostwo na rzecz Stanów Zjednoczonych
apion�~ szpiegostwo
apion�~n� af�ra afera szpiegowska
apion�~n� dru~ice satelita szpiegowski
tajemstv� tajemnica
tajn� mise tajna misja
tajnż seznam tajna lista
śdaje dane
śkol zadanie
Ukrajina vyhostila %0ńesk� diplomaty Ukraina wydaliła czeskich dyplomatów
ut�ct uciec
v%1łdom� spolupr�ce świadoma współpraca
verbovat nov� agenty werbować nowych agentów
vyhostit wydalić
vżm%1łna wymiana
vypov%1łd%1łt wydalić
vżzv%1łdn� %0ńinnost działalność wywiadowcza
zav�zat se ke spolupr�ci zobowiązać się do współpracy
zdroj informac� zródło informacji
zverbovat zwerbować
- 50 -
D.Sieczkowski, współpraca A. Volfov� "Uniwersalny słownik tematyczny czesko-polski, część 2"
ORGANIZACJA:
agenturn� s�e siatka agentów
centr�la centrala /komórka kierownicza/
civiln� rozv%1łdka wywiad cywilny
konspira%0ńn� byt lokal konspiracyjny, mieszkanie konspiracyjne
kontrarozv%1łdka kontrwywiad
kontraapion�~ kontrwywiad
kontraapion�~n� kontrwywiadowczy
rezidentura rezydentura
rozv%1łdka wywiad
apion�~n� s�e siatka szpiegowska
tajn� policie tajna policja
tajn� slu~by tajne służby
vojensk� rozv%1łdka wywiad wojskowy
vojensk� tajemstv� tajemnica wojskowa
zpravodajsk� slu~by służby specjalne
AGENCI:
agent dubl�r podwójny agent
agent agent
agentka agentka
dvojitż agent podwójny agent
inform�tor informator
kurżr kurier
opera%0ńn� dostojn�k oficer operacyjny
operativn� pracovn�k pracownik operacyjny
provokat�r prowokator
rezident rezydent
rozv%1łd%0ń�k pracownik wywiadu
Y�d�c� dostojn�k oficer prowadzący
sp�%0ń śpioch /agent/
sp�c� agent śpioch
spojka łącznik
sty%0ńnż dostojn�k oficer łącznikowy
apion szpieg /mężczyzna/
apionka szpieg /kobieta/
tajnż spolupracovn�k tajny współpracownik
verb�Y werbownik
vlivovż agent agent wpływu
vyzv%1łda%0ń agent
vyzv%1łda%0ńka agentka
TECHNIKI OPERACYJNE:
dezinformace dezinformacja
diktafon dyktafon
drastick� metoda drastyczna metoda
dvoj� hra podwójna gra
kompromituj�c� fotky kompromitujące zdjęcia
l�mat ~ebra łamać żebra
ml�cen� p%1łst� bicie pięściami
mu%0ńen� tortura, tortury, torturowanie
mu%0ńit torturować
nap�chnout założyć podsłuch
neviditelnż inkoust niewidzialny atrament
odposlech podsłuch
odposlechnout podsłuchać
pero s videokamerou pióro z kamerą wideo
- 51 -
D.Sieczkowski, współpraca A. Volfov� "Uniwersalny słownik tematyczny czesko-polski, część 2"
pol�vat apinavou vodou polewać brudną wodą
pYinutit ke spolupr�ci zmusić do współpracy
sabot�~ sabotaż, dywersja
sledov�n� obserwacja
at%1łnice pluskwa /podsłuch/
vr�~et apendl�ky pod nehty wbijać szpilki pod paznokcie
vymżv�n� mozku pranie mózgu
vypalovat o%0ńi wypalać oczy
vytrh�vat nehty wyrywać paznokcie
waterboarding waterboarding
ZDRADA:
m�t ve svżch Yad�ch zr�dce mieć zdrajcę w swoich szeregach
pracovat pro druhou stranu pracować dla drugiej strony
prozradit tajemstv� zdradzić tajemnicę
pYiznat se ke zrad%1ł przyznać się do zdrady
śnik informac� przeciek/wyciek informacji
velezrada zdrada ojczyzny
zrada zdrada
zr�dce zradil zr�dce zdrajca zdradził zdrajcę
zr�dce zdrajca
zr�dkyn%1ł zdrajczyni
KRYPTOLOGIA:
algoritmus algorytm
blokov� aifra szyfr blokowy
Caesarova aifra szyfr Cezara
elektronickż podpis podpis elektroniczny
haaovac� funkce funkcja skrótu
heslo hasło
kl�%0ń klucz
kód kod
kryptografick� sol sól kryptograficzna, ciąg zaburzający
kryptografie s veYejnżm kl�%0ńem kryptografia klucza publicznego
kryptografie kryptografia
kryptolog kryptolog /mężczyzna/
kryptologie kryptologia
modern� aifry nowoczesne szyfry
nerozluatiteln� aifra szyfr nie do złamania
prolomit aifru złamać szyfr
proudov� aifra szyfr strumieniowy
rozluatit rozszyfrować
steganografie steganografia
substitu%0ńn� aifra szyfr podstawieniowy
aifra szyfr
aifrant szyfrant
aifrovac� stroj maszyna szyfrująca
aifrovat szyfrować
zakódovat zakodować
zaaifrovan� zpr�va zaszyfrowana wiadomość
zaaifrovanż text zaszyfrowany tekst
- 52 -
D.Sieczkowski, współpraca A. Volfov� "Uniwersalny słownik tematyczny czesko-polski, część 2"
TERRORYZM - POJCIA OGÓLNE:
11. z�Y� 11 września
antrax wąglik
bez varov�n� bez ostrzeżenia
bomba napln%1łn� hYeb�ky bomba wypełniona gwozdziami
bżt mezi zabitżmi być wśród zabitych
extremista ekstremista
hotely obsazen� teroristy hotele zajęte przez terrorystów
koordinace koordynacja
koordinovanż śtok skoordynowany atak
krvav� koupel krwawa łaznia
masakr masakra
n�vod na vżrobu bomby instrukcja produkcji bomby
pYej�t k ozbrojen�mu boji przejść do walki zbrojnej
pYihl�sit se k śtokom przyznać się do ataków
sarin sarin
s�rie śtoko seria ataków
situace je v�~n� sytuacja jest poważna
spiknut� spisek
splnit po~adavky spełnić żądania
stY�let po lidech strzelać do ludzi
apinav� bomba brudna bomba
teorie spiknut�, konspira%0ńn� teorie teoria spiskowa
teror terror
terorista terrorysta
terorist� cht%1łli odp�lit plynovody terroryści chcieli wysadzić gazociągi
terorist� mohou udeYit terroryści mogą uderzyć
terorist� po~aduj� %0ńtyYi miliony eur terroryści żądają czterech milionów euro
teroristick� hrozba zagrożenie terrorystyczne
teroristick� s�e siatka terrorystów
teroristick� skupina grupa terrorystyczna
teroristickż śtok atak terrorystyczny
terorizovat terroryzować
un�st letadlo porwać samolot
un�st lo porwać statek
śnos letadla porwanie samolotu
śtoky byly dobYe napl�novan� ataki były/zostały dobrze zaplanowane
v�lka proti terorismu wojna z terroryzmem
vżcvikovż t�bor obóz treningowy
vyjedn�vat s teroristy negocjować z terrorystami
zpY�snit bezpe%0ńnostn� opatYen� zaostrzyć środki bezpieczeństwa
WYBUCH:
bomba v dopise bomba w liście
detonace detonacja
explodovat wybuchnąć, eksplodować
exploze wybuch, eksplozja
na toalet%1ł letadla byla nalezena bomba w toalecie samolotu znaleziono bombę
n�lo~ ładunek wybuchowy
nastra~it bombu podłożyć bombę
odp�lit na d�lku zdetonować zdalnie
odp�lit n�lo~ odpalić ładunek wybuchowy
podezYelż bal�%0ńek podejrzany pakunek
ulo~it n�lo~ podłożyć ładunek wybuchowy
vżbuch wybuch
vżbuanina materiał wybuchowy
vyhodit do vzduchu wysadzić w powietrze
- 53 -
D.Sieczkowski, współpraca A. Volfov� "Uniwersalny słownik tematyczny czesko-polski, część 2"
ZAMACH:
atent�t zamach
atent�t na prezidenta zamach na prezydenta
atent�t v moskevsk�m metru zamach w moskiewskim metrze
atent�tnice zamachowiec (kobieta)
atent�tn�k zamachowiec (mężczyzna)
c�lem atent�tu byli cizinci celem zamachu byli cudzoziemcy
dopadnout organiz�tory złapać organizatorów
jeden z atent�tn�ko pYe~il jeden z zamachowców przeżył
pl�novali atent�t na pape~e planowali zamach na papieża
sebevra~ednż atent�tn�k zamachowiec samobójca
sp�chat atent�t dokonać zamachu
televize informovala o aesti atent�tn�c�ch telewizja poinformowała o sześciu
zamachowcach
zmaYit pokus o atent�t udaremnić próbę zamachu
ZAKAADNIK:
dr~et rukojm� trzymać/przetrzymywać zakładników
ka~dou hodinu bude zabit jeden z rukojm� co godzinę zostanie zabity jeden z
zakładników
mezi rukojm�mi jsou cizinci wśród zakładników są cudzoziemcy
osvobodit rukojm� odbić zakładników, uwolnić zakładników
propustit rukojm� wypuścić/zwolnić zakładników
rukojm� zakładnik, zakładniczka, zakładnicy
zadr~ovat rukojm� przetrzymywać zakładników
zajmout rukojm� wziąć zakładników
- 54 -
D.Sieczkowski, współpraca A. Volfov� "Uniwersalny słownik tematyczny czesko-polski, część 2"
3. KATASTROFY I WYPADKI
3.1 POJCIA OGÓLNE
3.1 POJCIA OGÓLNE
KATASTROFA POJCIA OGÓLNE:
apokalypsa apokalipsa
byl jsem si jist, ~e umYu byłem pewny, że umrę
drama dramat
chyb� t�m%1łY vae brakuje niemal wszystkiego
jeat%1ł nen� konec to jeszcze nie koniec
kalamita klęska
katastrofa je nevyhnuteln� katastrofa jest nieunikniona
krizovż at�b sztab kryzysowy
lid� jsou sm�Yen� se svżm osudem ludzie są pogodzeni ze swoim losem
lid� jsou vd%1ł%0ńni za ka~dou pomoc ludzie są wdzięczni za każdą pomoc
lid� nem%1łli vych�zet z domovo ludzie nie powinni wychodzić z domów
materi�ln� akody szkody materialne
m%1łsto je odY�znut� od sv%1łta miasto jest odcięte od świata
m%1łsto je śpln%1ł zni%0ńen� miasto jest całkowicie zniszczone
mimo provoz je letiat%1ł lotnisko nie pracuje
na ulic�ch le~� mrtv� t%1łla na ulicy leżą ciała martwych
naplnily se katastrofick� sc�n�Ye sprawdziły się katastroficzne scenariusze
nebezpe%0ń� n�m nehroz� nie grozi nam niebezpieczeństwo
nebezpe%0ń� pominulo niebezpieczeństwo minęło
n%1łco takov�ho jsem v ~ivot%1ł nevid%1łl czegoś takiego w życiu nie widziałem
nejezd� vlaky ani metro nie jeżdżą pociągi ani metro
nem�me elektYinu, vodu ani plyn nie mamy prądu, wody ani gazu
nen� ~�dnż dovod k obav�m nie ma żadnego powodu do obaw
nezbżvalo ne~ %0ńekat pozostało tylko czekać
nic se nemo~e st�t nic się nie może stać
nikde nen� vid%1łt ~iv�%0ńka nigdzie nie widać żywej duszy
nikdo nebyl pYipraven nikt nie był przygotowany
nikdo nev�, jak se bude situace vyv�jet nikt nie wie, jak będzie rozwijała się sytuacja
nikdo o hroz�c�m nebezpe%0ń� nev%1łd%1łl nikt nie wiedział o grożącym
niebezpieczeństwie
nikdy ho nenaali nigdy go nie znalezli
obchody jsou srovn�ny se zem� sklepy są zrównane z ziemią
obchody jsou zavYen� sklepy są zamknięte
ocitnout se bez stYechy nad hlavou znalezć się bez dachu nad głową
odstraHov�n� akod usuwanie szkód
podceHovat nebezpe%0ń� lekceważyć niebezpieczeństwo
pYed supermarkety se tvoY� dlouh� fronty przed supermarketami tworzą się długie
kolejki
pYeruaeny jsou dod�vky vody i elektYiny dostawy wody i prądu zostały przerwane
pYipravujeme se na nejhora� przygotowujemy się na najgorsze
rabov�n� szabrowanie
rozsah katastrofy rozmiar katastrofy
sch�z� j�dlo, pit� i rakve brakuje jedzenia, picia i trumien
s�la ~ivlu siła żywiołu
situace je u~ pod kontrolou sytuacja jest już pod kontrolą
skrżvat pravdu o katastrof%1ł ukrywać prawdę o katastrofie
smutn� realita smutna rzeczywistość
solidarita solidarność
tis�ce lid� sed� na ulic�ch a nemaj� kam j�t tysiące ludzi siedzą na ulicach i nie mają
dokąd iść
tis�ce zdevastovanżch a opuat%1łnżch domo tysiące zdewastowanych i opuszczonych
domów
- 55 -
D.Sieczkowski, współpraca A. Volfov� "Uniwersalny słownik tematyczny czesko-polski, część 2"
utajit utaić
ututlat zatuszować
v%1łdci varuj� pYed pYed%0ńasnżm optimismem naukowcy przestrzegają przed
przedwczesnym optymizmem
vlna soucitu fala współczucia
vaechno je zni%0ńen� wszystko jest zniszczone
vyhl�sit kalamitn� stav ogłosić stan klęski
vyl�zt na stYechu wyjść na dach
z�kaz vych�zen� godzina policyjna
zamezit katastrof%1ł zapobiec katastrofie
z�sobit se vodou zgromadzić zapasy wody
zhodnocen� situace ocena sytuacji
zk�za zniszczenie
zpustoait spustoszyć
~iveln� pohroma klęska żywiołowa
OSTRZEŻENIE:
dala� varov�n� kolejne ostrzeżenie/a
faleanż/planż poplach fałszywy alarm
neposlechnout varov�n� nie posłuchać ostrzeżeń
odvolat varov�n� odwołać ostrzeżenie
poslat varov�n� wysłać ostrzeżenie
rozezn%1łly se sir�ny zawyły syreny
varov�n� pYed tsunami ostrzeżenie przed tsunami
varov�n�, kter� pYedch�zela katastrofu ostrzeżenia poprzedzające katastrofę
varovat ostrzegać, ostrzec
varovn� znamen� znaki ostrzegawcze
varovn� sir�ny syreny alarmowe
vydat varov�n� wydać ostrzeżenie
vżstraha ostrzeżenie
zkouaka sir�n próba syren
zruait poplach odwołać alarm
PANIKA:
cizinci prchaj� cudzoziemcy uciekają
davov� psychóza psychoza tłumu
dramatizovat dramatyzować
hromadn� panika zbiorowa panika
hysterie histeria
lid� v panice ut�kali ludzie uciekali w panice
naka~livż strach zarazliwy strach
n�Yek lament
nepYedstaviteln� panika niewyobrażalna panika
panika troaku byla było trochę paniki
propadnout panice wpaść w panikę
tla%0ńenice tłok, ścisk
uklidHovat uspokajać
ualapat stratować
vaichni jsou zd%1łaeni wszyscy są przerażeni
vyd%1łaen� obyvatel� vyb%1łhli z domo przerażeni mieszkańcy wybiegli z domów
vypuknut� paniky wybuch paniki
zachovat klid zachować spokój
zbyte%0ńn� panika niepotrzebna panika
zpanikaYit spanikować
- 56 -
D.Sieczkowski, współpraca A. Volfov� "Uniwersalny słownik tematyczny czesko-polski, część 2"
EWAKUACJA:
byla zah�jena evakuace rozpoczęto ewakuację
bylo evakuov�no na 700 tis�c lid� ewakuowano około 700 tysięcy ludzi
doporu%0ńit evakuaci zalecić ewakuację
evakuace za%0ńala a~ druhż den ewakuacja rozpoczęła się dopiero na drugi
dzień
lid� nesta%0ńili ut�ci ludzie nie zdążyli uciec
museli bżt evakuov�ni musieli zostać ewakuowani
naY�dit evakuaci zarządzić ewakuację
naY�zena byla evakuace tY� ulic zarządzono ewakuację trzech ulic
nucen� evakuace przymusowa ewakuacja
opustit budovu opuścić budynek
opuat%1łn� domy hl�daj� policist� policjanci pilnują opuszczonych domów
pYim%1łt k evakuaci zmusić do ewakuacji
sbalit v%1łci spakować rzeczy
statis�ce lid� musely bżt evakuov�ny setki tysięcy osób musiało zostać
ewakuowanych
tis�ce lid� opouat%1łj� m%1łsto tysiące ludzi opuszczają miasto
ut�ci do bezpe%0ń� uciec w bezpieczne miejsce
vr�tit se do svżch domovo wrócić do swoich domów
vz�t s sebou jen to nejnutn%1łja� wziąć ze sobą tylko najpotrzebniejsze rzeczy
zastavit evakuaci wstrzymać ewakuację
AKCJA RATUNKOWA:
boj s %0ńasem walka z czasem
byla identifikov�na t%1łla vaech ob%1łt� ciała wszystkich ofiar zostały zidentyfikowane
do z�chrann� akce je nasazeno 80 000 voj�ko w akcji ratunkowej bierze udział 80 000
żołnierzy
humanit�rn� pomoc pomoc humanitarna
je to z�zrak to cud
jeden ze zachr�n%1łnżch jeden z uratowanych
jen 19 lid� pYe~ilo tylko 19 osób przeżyło
ka~d� minuta mo~e bżt rozhoduj�c� każda minuta może być decydująca
mezi ob%1łemi bylo 55 cizinco, v%1łtainou Evropano wśród ofiar było 55 cudzoziemców, w
większości Europejczyków
mnoh� m�sta jsou nepY�stupn� do wielu miejsc nie można się dostać
nad%1łje nal�zt n%1łkoho ~iv�ho nadzieja na znalezienie kogoś żywego
nejmlada� ob%1łti bylo osmn�ct let najmłodsza ofiara miała osiemnaście lat
nikdo nepYe~il nikt nie przeżył
ob%1łti se s%0ń�taj� trwa liczenie ofiar
p�trat po svżch bl�zkżch poszukiwać bliskich
pom�haj� jim i kolegov� ze zahrani%0ń� pomagają im zagraniczni koledzy
pom�haj� si navz�jem pomagają sobie nawzajem
pomoc zven%0ń� pomoc z zewnątrz
posledn� okam~iky pYed smrt� ostatnie chwile przed śmiercią
provizorn� t�bor prowizoryczny obóz
prvn� na m�sto dorazili hasi%0ńi jako pierwsi na miejsce przyjechali strażacy
pYe~il jen osmiletż chlapec przeżył tylko ośmioletni chłopiec
rozd�vat j�dlo a l�ky rozdawać jedzenie i leki
shazovat pomoc z letadel zrzucać pomoc z samolotów
skute%0ńnż po%0ńet ob%1łt� bude daleko vyaa� rzeczywista liczba ofiar będzie dużo wyższa
sp�len� t%1łla spalone ciała
stanov� m%1łste%0ńko miasteczko namiotowe
trag�dii pYe~ilo pouhżch osm lid� tragedię przeżyło jedynie osiem osób
v%1łtainu ob%1łt� tvoYily ~eny a d%1łti większość ofiar stanowiły kobiety i dzieci
voj�ci, jejich~ śkolem je pom�hat obyvatelom żołnierze, których zadaniem jest pomagać
mieszkańcom
- 57 -
D.Sieczkowski, współpraca A. Volfov� "Uniwersalny słownik tematyczny czesko-polski, część 2"
vyhrab�vat ob%1łti z trosek wygrzebywać ofiary spod gruzów
za%0ńaly se sj�~d%1łt hasi%0ńsk� vozy a sanitky zaczęły się zjeżdżać samochody straży
pożarnej i karetki
zahynulo nejm�n%1ł 125 osob zginęło przynajmniej 125 osób
z�chrana ratunek
z�chran�Yi vyn�aej� zran%1łn�ho ratownicy wynoszą rannego
zachr�nit se podaYilo jen 20 osob udało się uratować tylko 20 osób
z�chrann� operace bude pokra%0ńovat v p�tek akcja/operacja ratunkowa będzie
kontynuowana w piątek
z�chrann� pr�ce akcja ratunkowa
z�vod s %0ńasem wyścig z czasem
z�zraky se d%1łj� cuda się zdarzają
3.2 WYPADKI DROGOWE I KOLEJOWE
3.2 WYPADKI DROGOWE I KOLEJOWE
INFRASTRUKTURA DROGOWA:
d�lnice autostrada
dopravn� tepna arteria komunikacyjna
dvojit� zat�%0ńka podwójny zakręt
havarijn� stav vozovky katastrofalny stan jezdni
hl�dan� parkoviat%1ł parking strzeżony
chodn�k chodnik
krajnice pobocze
kYi~ovatka skrzyżowanie
lesn� cesta droga leśna
m�rn� zat�%0ńka łagodny zakręt
most most
n�v%1łs przyczepa
obchvat obwodnica
obrubn�k krawężnik
podchod przejście podziemne
pYechod pro chodce przejście dla pieszych
pY�kazov� dopravn� zna%0ńky znaki nakazu
pY�kop rów
rychlostn� silnice droga szybkiego ruchu
silnice droga
tunel tunel
viadukt wiadukt
vozovka jezdnia
vżstra~n� dopravn� zna%0ńky znaki ostrzegawcze
zebra zebra /pasy na przejściu/
TYPY POJAZDÓW:
%0ńtyYkolka quad
dod�vka samochód dostawczy
kamión samochód ciężarowy, ciężarówka
kolo, bicykl rower
moped motorower
motorka motor, motocykl
n�kla�k ciężarówka
osobn� automobil samochód osobowy
skśtr skuter
taha%0ń ciągnik siodłowy
traktor traktor
- 58 -
D.Sieczkowski, współpraca A. Volfov� "Uniwersalny słownik tematyczny czesko-polski, część 2"
WYPADEK:
autonehoda wypadek drogowy
boura%0ńka kraksa
bourat mieć wypadek
cyklistka spadla z kola a zemYela rowerzystka spadła z roweru i zmarła
%0ńeln%1ł se srazit zderzyć się czołowo
d�rce org�no (przen.) dawca organów
dopravn� nehoda wypadek drogowy
dopravn� z�cpa korek
dostat smyk wpaść w poślizg
hav�rie wypadek
hav�rka wypadek, kolizja, kraksa
havarovat mieć wypadek
hromadn� nehoda karambol
chodec pieszy
chodkyn%1ł piesza
jet jako a�lenec jechać jak szaleniec
kamion se po sr�~ce vzHal ciężarówka po zderzeniu zapaliła się
kamioH�k tirowiec
karambol karambol
kolize kolizja
le~el na vozovce leżał na jezdni
m�lem ho pYejel o mało go nie przejechał
motork�Y jel bez pYilby motocyklista jechał bez kasku
nabouranż voz samochód uczestniczący w wypadku
n�raz uderzenie
narazit do stromu uderzyć w drzewo
nehoda se stala po jeden�ct� hodin%1ł do wypadku doszło po jedenastej
nehodovost wypadkowość
nen� to prvn� nehoda to nie pierwszy wypadek
ochromit dopravu sparaliżować komunikację/ruch
okolnosti nehody vyaetYuje policie policja bada okoliczności wypadku
osln%1łn oślepiony
oslnit oślepić
policist� odkl�n%1łj� dopravu policja zorganizowała objazdy
pYedj�~d%1łn� wyprzedzanie
pYehl�dnout (co?) nie zauważyć (czego?)
pYejet do protism%1łru zjechać na przeciwny pas
pYejet przejechać
pYevr�tit se przewrócić się
pYibrzdit przyhamować
pY�%0ńina nehody przyczyna wypadku
rozjetż rozpędzony
Yet%1łzov� nehoda karambol
Yidi%0ń kierowca /mężczyzna/
Yidi%0ńka kierowca /kobieta/
silnice je neprojezdn� droga jest nieprzejezdna
silnice je v obou sm%1łrech uzavYena droga jest zamknięta w obu kierunkach
silnice smrti droga śmierci
sjet ze silnice zjechać z drogi
srazit chodce potrącić pieszego
sr�~ka zderzenie
sr�~ka dvou automobilo zderzenie dwóch samochodów
sta%0ńili jsme zastavit zdążyliśmy się zatrzymać
stYet zderzenie
tramvaj srazila chodkyni tramwaj potrącił pieszą
ubrzdit wyhamować
- 59 -
D.Sieczkowski, współpraca A. Volfov� "Uniwersalny słownik tematyczny czesko-polski, część 2"
ś%0ńastn�k nehody uczestnik wypadku
ujet od nehody odjechać/uciec z miejsca wypadku
usnout za volantem zasnąć za kierownicą
vb%1łhl pod autobus wbiegł/wtargnął pod autobus
vrak wrak
vylet%1łt ze silnice wylecieć z drogi
vytvoYila se kolona utworzył się korek
zavinit nehodu spowodować wypadek
zemYel pYi nehod%1ł zmarł w wypadku
zprojezdnit udrożnić
WYKROCZENIA DROGOWE:
boti%0ńka blokada (na koło)
jet bez registra%0ńn�ch zna%0ńek jechać bez tablic rejestracyjnych
j�zda bez bezpe%0ńnostn�ho p�su jazda bez zapiętych pasów
j�zda pod vlivem alkoholu prowadzenie pod wpływem alkoholu
j�zda pod vlivem drog prowadzenie pod wpływem narkotyków
kli%0ńkovat jechać zygzakiem
myaka wyprzedzanie na trzeciego
nedodr~en� bezpe%0ńn� vzd�lenosti niezachowanie bezpiecznej odległości
nedovolen� rychlost nadmierna prędkość
odt�hnout vozidlo odholować samochód/pojazd
pir�t silnic, silni%0ńn� pir�t pirat drogowy
pokuta mandat
pokutovat karać mandatem, ukarać mandatem
proh�n%1łt se m%1łstem ścigać się po mieście
projel kYi~ovatku na %0ńervenou przejechał skrzyżowanie na czerwonym
świetle
pYekro%0ńen� rychlosti przekroczenie prędkości
pYestupek je t%1ł~k� prok�zat wykroczenie trudno udowodnić
pYestupek v doprav%1ł wykroczenie drogowe
rychlost v obci prędkość w terenie zabudowanym
rychlostn� omezen� ograniczenie prędkości
sp�chat pYestupek popełnić wykroczenie, dopuścić się
wykroczenia
apatn� parkov�n� nieprzepisowe parkowanie
telefonov�n� za j�zdy telefonowanie w czasie jazdy
trestnż bod punkt karny
ud%1łlit pokutu nałożyć mandat
vozidlo Y�dil tYin�ctiletż hoch pojazd prowadził trzynastoletni chłopiec
vżzva k uhrazen� pokuty wezwanie do zapłacenia mandatu
zastavuj�c� ter%0ń�k lizak
KONTROLA DROGOWA:
autol�k�rni%0ńka apteczka samochodowa
autoseda%0ńka fotelik dziecięcy
b%1ł~n� kontrola rutynowa kontrola
%0ń�hat na Yidi%0ńe czyhać na kierowców
dechov� zkouaka na alkohol badanie wydychanego powietrza na obecność
alkoholu
diskutovat dyskutować
dobrż den, pane Yidi%0ńi, silni%0ńn� kontrola dzień dobry panie kierowco, kontrola drogowa
doklad dokument
h�dat se kłócić się
kontrola technick�ho stavu vozidla kontrola stanu technicznego pojazdu
lovit polować (o policji)
mastn� pokuta słony mandat
- 60 -
D.Sieczkowski, współpraca A. Volfov� "Uniwersalny słownik tematyczny czesko-polski, część 2"
m%1łYen� rychlosti pomiar prędkości
nekompromisn� bezkompromisowy
podepisovat dokumenty podpisywać dokumenty
pojiat%1łn� ubezpieczenie
policist� d%1łlaj� jen svou pr�ci policjanci wykonują tylko swoją pracę
policist� maj� sv� obl�ben� m�sta policjanci mają swoje ulubione miejsca
policisty rad%1łji neprovokujte lepiej nie prowokujcie policjantów
pou%0ńit pouczyć
pou%0ńovat pouczać
prohl�dka kufru kontrola bagażnika
prov�d%1łt kontrolu przeprowadzać kontrolę
pYedlo~it doklady okazać dokumenty
pYimhouYit oko (nad %0ń�m?) przymknąć oko (na co?)
pYipravit si doklady przygotować dokumenty
radar radar
Yidi%0ń�k prawo jazdy, prawko
Yidi%0ńskż prokaz prawo jazdy
schov�vat se v kYov� chować się w krzakach
silni%0ńn� kontrola kontrola drogowa
stav%1łt auta zatrzymywać samochody
technickż prokaz dowód rejestracyjny
techni%0ń�k dowód rejestracyjny
test na omamn� l�tky test na substancje odurzające
varov�n� ostrzeżenie
vyhnout se silni%0ńn� kontrole uniknąć kontroli drogowej
vypnout motor zgasić/wyłączyć silnik
zaplatit pokutu zapłacić mandat
zelen� karta zielona karta
zpomalit zwolnić
POŚCIG:
donutit zastavit zmusić do zatrzymania się
dostihnout dogonić
honi%0ńka jako z ak%0ńn�ho filmu pościg jak z filmu akcji
honi%0ńka pościg
kontrola se prom%1łnila v honi%0ńku m%1łstem kontrola zamieniła się w pościg po mieście
najet do policisty potrącić policjanta
naj�~d%1łt do policisto próbować potrącić policjantów
pokus o zastaven� próba zatrzymania
policist� byli rychleja� policjanci byli szybsi
policist� ho dostihli a~ v Olomouci policjanci dogonili go dopiero w Ołomuńcu
pron�sledov�n� pościg
al�pnout na plyn wdepnąć gaz
uj�~d%1łt uciekać /samochodem/
varovn� vżstYely strzały ostrzegawcze
vysko%0ńil z vozu a ut�kal wyskoczył z samochodu i uciekał
vżzva k zastaven� wezwanie do zatrzymania się
zastavovac� p�s kolczatka
zatarasit silnici zablokować drogę
zb%1łsil� honi%0ńka szaleńczy pościg
zd�lo se, ~e je po honi%0ńce wydawało się, że już po pościgu
zrychlit przyśpieszyć
- 61 -
D.Sieczkowski, współpraca A. Volfov� "Uniwersalny słownik tematyczny czesko-polski, część 2"
WYPADKI KOLEJOWE:
auto vjelo pY�mo pod vlak samochód wjechał prosto pod pociąg
blikala vżstra~n� sv%1łtla migały światła ostrzegawcze
mnoho pasa~�ro je st�le pod troskami vlaku wielu pasażerów ciągle znajduje się pod
szczątkami pociągu
nejv�ce mrtvżch bylo v prvn�m vagónu najwięcej zabitych było w pierwszym wagonie
pYech�zen� kolej� przechodzenie przez tory
sr�~ka dvou vlako zderzenie dwóch pociągów
strojvedouc� sr�~ku nepYe~il maszynista nie przeżył zderzenia
sv%1łteln� signalizace byla v %0ńinnosti sygnalizacja świetlna działała
u~ nikdy nenastoup�m do vlaku już nigdy nie wsiądę do pociągu
vjel na pYejezd wjechał na przejazd
vlak brzdil pociąg hamował
vlak se srazil s autem pociąg zderzył się z samochodem
vlak sjel z kolejiat%1ł pociąg zjechał z torowiska
vlak vykolejil pociąg wykoleił się
vlakov� neat%1łst� katastrofa kolejowa
vlaky se %0ńeln%1ł srazily pociągi zderzyły się czołowo
vstoupila pY�mo pYed pYij�~d%1łj�c� vlak wtargnęła prosto pod nadjeżdżający pociąg
vykolejen� vlaku wykolejenie się pociągu
z�vora szlaban
~elezni%0ńn� neat%1łst� katastrofa kolejowa
~elezni%0ńn� pYejezd przejazd kolejowy
3.3 KATASTROFY
3.3 KATASTROFY
KATASTROFA MORSKA:
bouYka sztorm, burza
chyba kapit�na błąd kapitana
j�t ke dnu iść na dno
klesnout ke dnu pójść na dno
kr�tce po vyplut� tuż po wypłynięciu
lo se potopila velmi rychle statek zatonął bardzo szybko
lo byla poakozen� a unikalo z n� palivo statek był uszkodzony i wyciekało z niego
paliwo
lo byla v dobr�m stavu statek był w dobrym stanie
lo se naklonila statek się przechylił
lo se pot�p%1łla łódz tonęła
lo se pYevrhla statek się przewrócił
lod%1ł se srazily statki się zderzyły
na palub%1ł bylo tYicet lid� na pokładzie było trzydzieści osób
na Volze se potopil parn�k na Wołdze zatonął parowiec
najet na m%1łl%0ńinu wpłynąć na mieliznę
naklon%1łn� przechylenie
nepotopitelnż niezatapialny
neum%1łj� plavat nie umieją pływać
plovac� vesta kamizelka ratunkowa
pobYe~n� str�~ straż wybrzeża
pokouaeli se doplavat ke bYehu próbowali dopłynąć do brzegu
pot�p%1ł%0ńi vylovili mu~e nurkowie wyłowili mężczyznę
potopen� zatonięcie
potopil se trajekt zatonął prom
potopit se utopić się, zatonąć
po~�r ve strojovn%1ł pożar w maszynowni
pYet�~en� przeciążenie, przeładowanie
pYe~�t na ostrov%1ł przeżyć na wyspie
rozbouYen� moYe wzburzone morze
- 62 -
D.Sieczkowski, współpraca A. Volfov� "Uniwersalny słownik tematyczny czesko-polski, część 2"
rozlomit se przełamać się
se~rali ho ~raloci zjadły go rekiny
sko%0ńit do vody (w)skoczyć do wody
srazit se s ledovcem zderzyć się z lodowcem
str�vil ve vod%1ł poldruh� hodiny spędził w wodzie półtorej godziny
trajekt plul apatnżm sm%1łrem prom płynął w złym kierunku
trose%0ńn�k rozbitek
turisty zachr�nila druh� lo turystów uratował drugi/inny statek
utonout utopić się, utonąć
utonulż topielec
v siln� bouYi w czasie silnego sztormu
vrak wrak
z moYe bylo vyta~eno 185 t%1łl ob%1łt� z morza wyciągnięto ciała 185 ofiar
z�chrann� vesta kamizelka ratunkowa
z�chrannż %0ńlun szalupa ratunkowa
z�chrannż kruh koło ratunkowe
ztroskotanec rozbitek
ztroskot�n� lodi rozbicie się statku
ztroskotat rozbić się
KATASTROFA LOTNICZA:
cestuj�c� v%1łd%1łli, ~e zemYou pasażerowie wiedzieli, że umrą
%0ńern� skY�Hka czarna skrzynka
dostat se do turbulenc� wpaść w turbulencje
experti zkoumaj� %0ńern� skY�Hky eksperci badają czarne skrzynki
jeden z motoro vypov%1łd%1łl slu~bu jeden z silników odmówił posłuszeństwa
k trag�dii doalo, kdy~ stroj pYist�val do tragedii doszło, kiedy maszyna lądowała
lidsk� chyba błąd człowieka
lidsk� selh�n� błąd człowieka
letadlo explodovalo a vżbuch ho zcela zni%0ńil samolot eksplodował; wybuch go całkowicie
zniszczył
letadlo havarovalo samolot się rozbił
letadlo padalo jako list pap�ru samolot spadał jak kartka papieru
letadlo se za%0ńalo pot�p%1łt samolot zaczął tonąć
letadlo se zm%1łnilo v ohnivou kouli samolot zamienił się w kulę ognia
letadlo se zY�tilo deset minut pYed pYist�n�m samolot rozbił się dziesięć minut przed
lądowaniem
letadlo se zY�tilo do moYe samolot spadł do morza
letadlo za%0ńalo hoYet samolot zaczął się palić/zapalił się
l�taj�c� arot latający złom
leteck� neat%1łst� katastrofa lotnicza
letoun spadl do moYe samolot spadł do morza
letoun zas�hl pravd%1łpodobn%1ł blesk w samolot prawdopodobnie trafił piorun
motor za%0ńal hoYet pYi startu stroje silnik zapalił się podczas startu maszyny
naala se %0ńern� skY�Hka znaleziono czarną skrzynkę
nehoda letadla wypadek samolotu, katastrofa lotnicza
nepodaYilo se mu nabrat vżaku nie udało mu się nabrać wysokości
nevysunul se podvozek nie wysunęło się podwozie
pilot ignoroval doporu%0ńen� v%1ł~e pilot zignorował polecenia wieży
pilot se pokusil nouzov%1ł pYist�t pilot próbował awaryjnie wylądować
piloti nezpanikaYili piloci nie spanikowali
pos�dka se domn�vala, ~e se nemo~e nic st�t załoga myślała, że nic się nie może stać
po~�r na palub%1ł pożar na pokładzie
prohled�vat trosky letadla przeszukiwać szczątki samolotu
pYi leteck�m neat%1łst� v Indii zahynulo 159 lid� w katastrofie lotniczej w Indiach zginęło 159
osób
pYi pokusu o pYist�n� podczas próby lądowania
- 63 -
D.Sieczkowski, współpraca A. Volfov� "Uniwersalny słownik tematyczny czesko-polski, część 2"
pYist�t na silnici wylądować na drodze
rozlomit se v poli przełamać się na pół
roztY�atit se rozbić się/roztrzaskać się
s letadlem nen� n%1łco v poY�dku z samolotem coś się dzieje/coś jest nie tak
seznam cestuj�c�ch lista pasażerów
sjet z dr�hy zjechać z pasa
stroj pYist�l na bYiae samolot wylądował na brzuchu
technick� probl�my problemy techniczne
trosky stroje szczątki maszyny
turbulence turbulencje
tvrd� pYist�n� twarde lądowanie
utrhlo se kY�dlo urwało się skrzydło
v hust� mlze w gęstej mgle
vybuchla palivov� n�dr~ wybuchł zbiornik paliwa
za velmi apatnżch pov%1łtrnostn�ch podm�nek w bardzo złych warunkach atmosferycznych
zastaralż letoun przestarzały samolot
zmizet z radaro zniknąć z radarów
zY�cenż stroj rozbita maszyna
KATASTROFA EKOLOGICZNA:
%0ńervenż kal czerwony szlam
dvoumetrov� vlna toxick�ho bahna dwumetrowa fala toksycznego błota
ekologick� katastrofa katastrofa ekologiczna
hav�rie tankeru katastrofa tankowca
chemik�lie chemikalia
jed trucizna
jedovatż trujący
kontaminace skażenie
kontaminovanż skażony
kysel� deat%1ł kwaśne deszcze
kyselina kwas
louh ług
mazlavż lepki, kleisty, mazisty
mazut mazut
mrtv� Yeka martwa rzeka
n�dr~ zbiornik
nafta ropa
obyvatel� zamoYenżch vesnic mieszkańcy skażonych wsi
potopila se ropn� ploaina zatonęła platforma wiertnicza
pYe%0ńerpat przepompować
pYipom�nat povrch Marsu przypominać powierzchnię Marsa
ropa unik� d�l ropa ciągle wycieka
ropn� skvrna plama ropy
Yeky pln� leklżch ryb rzeki pełne śniętych ryb
skvrna o rozloze deset kilometro %0ńtvere%0ńn�ch plama o powierzchni dziesięciu kilometrów
kwadratowych
skvrna zab�j� zv�Yata plama zabija zwierzęta
t%1ł~bu ropy prov�zej� katastrofy wydobyciu ropy towarzyszą katastrofy
toxickż toksyczny
śnik wyciek
unikaj�c� ropa zab�j� vae ~iv� wyciekająca ropa zabija wszystko, co żywe
vy%0ńistit wyczyścić
vysok� mno~stv� arz�nu, rtuti a chromu duże ilości arsenu, rtęci i chromu
vyt�kat do moYe wyciekać do morza
vyteklo 257 000 barelo ropy wyciekło 257 000 baryłek ropy
z ropovodu unik� ropa z ropociągu wycieka ropa
zamezit a�Yen� ropnżch skvrn zapobiec rozprzestrzenianiu się plam ropy
- 64 -
D.Sieczkowski, współpraca A. Volfov� "Uniwersalny słownik tematyczny czesko-polski, część 2"
zamoYen� skażenie
zamoYit skazić
zastavit śnik zatrzymać/zatamować wyciek
zne%0ńistit zanieczyścić
zne%0ńiat%1łn� zanieczyszczenie
~ivotn� prostYed� środowisko
KATASTROFA NUKLEARNA:
akutn� radia%0ńn� syndrom choroba popromienna
cesium cez
d�vka z�Yen� dawka promieniowania
dozimetr dozymetr
Geigerov-M�llerov po%0ń�ta%0ń licznik Geigera
grafit grafit
hoY�c� reaktor płonący reaktor
hroz�, ~e se palivo za%0ńne tavit grozi, że paliwo zacznie się topić
chlad�c� kapalina płyn chłodzący
jadern� elektr�rna elektrownia atomowa
jód chr�n� at�tnou ~l�zu pYed radiac� jod chroni tarczycę przed promieniowaniem
jodov� tablety tabletki jodu
kryt reaktoru osłona reaktora
leukemie białaczka
m%1łYit radioaktivitu mierzyć promieniowanie
nemoc z oz�Yen� choroba popromienna
neviditelnż nepY�tel niewidzialny wróg
ochladit ochłodzić, schłodzić
ochrann� zóna strefa ochronna
oz�Yen� napromieniowanie
plutonium pluton
pYehY�tż reaktor przegrzany reaktor
radiace dosahuje nebezpe%0ńnżch hodnot promieniowanie osiąga niebezpieczne
wartości
radiace nikdy nepYes�hla pY�pustnou normu promienowanie nigdy nie przekroczyło
dopuszczalnej normy
radiace promieniowanie
radioaktivita radioaktywność
radioaktivn� d�ae deszcz radioaktywny
radioaktivn� jód radioaktywny jod
radioaktivn� mrak chmura radioaktywna
radioaktivn� p�ra para radioaktywna
radioaktivn� prach pył radioaktywny
radioaktivn� spad opad radioaktywny
radioaktivn� voda woda radioaktywna
rakovina at�tn� ~l�zy rak tarczycy
reaktor reaktor
roztaven� palivov� ty%0ńe roztopione pręty paliwowe
sarkof�g sarkofag
strach z oz�Yen� strach przed napromieniowaniem
stroncium stront
uran uran
śroveH radioaktivity poziom promieniowania
z reaktoru za%0ńal stoupat dżm z reaktora zaczął wydobywać się dym
zabetonovat elektr�rnu zabetonować elektrownię
z�Yen� promieniowanie
zem%1łtYesen� poakodilo reaktory trzęsienie ziemi uszkodziło reaktory
zóna smrti strefa śmierci
- 65 -
D.Sieczkowski, współpraca A. Volfov� "Uniwersalny słownik tematyczny czesko-polski, część 2"
3.4 KLSKI ŻYWIOAOWE
3.4 KLSKI ŻYWIOAOWE
POŻAR:
dohoYet dopalić się
dohoY�vat dopalać się
dostat po~�r pod kontrolu opanować pożar
doutnat tlić się
dYev%1łnż drewniany
dv%1ł osoby vysko%0ńily z okna dwie osoby wyskoczyły z okna
hasit gasić
hoYela stYecha a %0ńtvrt� podla~� palił się dach i czwarte piętro
hoYela vżrobn� hala paliła się hala produkcyjna
hoY�! pali się!
hoYlavina materiał łatwopalny
hoYlavż łatwopalny
hr�t si se sirkami bawić się zapałkami
je nedżchatelno nie da się oddychać
jiskra iskra
lehnout popelem lec popiołem
lesn� po~�r pożar lasu
mohutnż po~�r skladu potężny pożar magazynu
obrovskż po~�r ogromny pożar
oheH se roza�Yil ogień się rozprzestrzenił
oheH zni%0ńil penzion ogień zniszczył pensjonat
ohnisko po~�ru ognisko pożaru
ohniv� z�Ye łuna ognia
ohnivzdornż ognioodporny
ohoYelż nadpalony, osmolony
p�len� tr�vy wypalanie traw
planż poplach fałszywy alarm
pop�leniny prvn�ho stupn%1ł poparzenia pierwszego stopnia
pop�lit se poparzyć się
po~�r byl vid%1łt z d�lky pożar widać było z daleka
po~�r lesa pożar lasu
po~�r se pohybuje velmi rychle pożar przesuwa się bardzo szybko
po~�r se velmi rychle a�Yil pożar bardzo szybko się rozprzestrzeniał
po~�r se vymkl kontrole pożar wymknął się spod kontroli
po~�r vypukl v jednom z byto pożar wybuchł w jednym z mieszkań
po~�r zni%0ńil celż dom pożar zniszczył cały dom
po~�Yiat%1ł pogorzelisko, zgliszcza
pY�%0ńina po~�ru prozat�m nen� zn�ma przyczyna pożaru na razie nie jest znana
rozd%1łl�vat si oheH rozniecać/rozpalać ogień
rozhoYet se rozgorzeć, rozpalić się, zapłonąć
samovoln� vzplanut� samozapłon
shoYet spalić się
sp�leniat%1ł pogorzelisko, zgliszcza
tov�rna v ohni fabryka w ogniu
u po~�ru zasahovalo 8 jednotek w gaszeniu pożaru brało udział 8 zastępów
uhoYet 1. nadpalić się 2. spalić się, spłonąć
usnul u zap�len� sv�%0ńky zasnął/usnął przy zapalonej świeczce
utrp%1łt pop�leniny doznać poparzeń
v%1łtrat wietrzyć
v�tr rozdmżch�v� po~�r wiatr podsyca pożar
vyhoYet do z�klado spalić się do szczętu
vyhoYet wypalić się, spalić się
vypuknut� po~�ru wybuch pożaru
vysypal horkż popel a odeael wysypał gorący popiół i poszedł
- 66 -
D.Sieczkowski, współpraca A. Volfov� "Uniwersalny słownik tematyczny czesko-polski, część 2"
vzn�tit se zapalić się
vzplanout zapalić się, rozgorzeć, zapłonąć
z�Y łuna
z�sah interwencja
zkrat zwarcie
AKCJA GAŚNICZA:
bojovat s po~�rem walczyć z pożarem
dohaaovat dogaszać
dov�~et vodu dowozić wodę
hasi%0ńi museli pou~�t ~ebY�k strażacy musieli użyć drabiny
hasi%0ńi vynesli tYi d%1łti z hoY�c�ho domu strażacy wynieśli troje dzieci z płonącego
domu
hasi%0ńi z�pol� s ohn%1łm strażacy zmagają się z ogniem
hydrant hydrant
likvidovat po~�r gasić pożar
na m�st%1ł prob�haj� dohaaovac� pr�ce trwa dogaszanie miejsca pożaru
obrann� bari�ra bariera obronna
pod�let se na haaen� brać udział w gaszeniu
po~�r byl lokalizov�n pożar został opanowany
po~�r byl uhasen a~ r�no pożar ugaszono dopiero rano
prob�haj� hasebn� pr�ce trwa gaszenie
s ohn%1łm bojovalo 60 hasi%0ńo z ogniem walczyło 60 strażaków
uhasit ugasić
vodn� proud strumień wody
vyjet k po~�ru wyjechać do pożaru
PAOMIENIE:
ohniv� jazyky jęzory ognia
plameny byly ale rychle uhaaeny płomienie szybko ugaszono
plameny m%1łY� a~ dvacet metro płomienie sięgają nawet dwudziestu metrów
plameny ni%0ń�, co jim pYijde do cesty płomienie niszczą wszystko, co im stanie na
drodze
plameny pohltily budovu płomienie strawiły budynek
plameny alehaly vysoko płomienie strzelały wysoko
plam�nek płomyk, płomyczek
udusit plameny zdusić płomienie
PODPALENIE:
hasi%0ń byl nejsp�a pyroman strażak był najprawdopodobniej piromanem
podp�lit podpalić
policie dopadla ~h�Ye policja złapała podpalacza
pol�t benz�nem polać benzyną
pyroman op%1łt udeYil piroman znów uderzył
pyroman Y�d� piroman grasuje
pyroman piroman
pyromanie piromania
s�rie ~h�Yskżch śtoko seria ataków podpalacza
vhodit z�palnou l�hev wrzucić butelkę zapalającą/koktajl Mołotowa
zakl�dal po~�ry, a pak hasil podpalał, a potem gasił
zalo~it po~�r podpalić, podłożyć ogień
zapalovat zapalać, podpalać
~h�Y zap�lil dv%1ł osobn� auta podpalacz podpalił dwa samochody osobowe
~h�Y podpalacz
~h�Yka podpalaczka
~h�Ystv� podpalenie
- 67 -
D.Sieczkowski, współpraca A. Volfov� "Uniwersalny słownik tematyczny czesko-polski, część 2"
DYM:
%0ńernż dżm czarny dym
dżm stoupal vysoko dym wznosił się wysoko
dżm dym
hustż dżm gęsty dym
kouY dym
kouYe st�le pYibżv� dymu ciągle przybywa
kouY�c� dymiący
nadżchat se kouYe zatruć się dymem
sloup kouYe słup dymu
aedż dżm szary dym, siwy dym
z oken se valil hustż dżm z okien wydobywał się gęsty dym
zakouYen� zadymienie
STRAŻ POŻARNA:
cisterna cysterna
d%1łlo armatka (w samochodzie strażackim)
dobrovoln� hasi%0ńi ochotnicza straż pożarna
dobrovoln�k ochotnik
hasi%0ń strażak
hasi%0ńi straż pożarna
hasi%0ńsk� zbrojnice remiza strażacka
hasivo środek gaśniczy
letadlo samolot
p%1łnovż hasic� pY�stroj gaśnica pianowa
pr�akovż hasic� pY�stroj gaśnica proszkowa
profesion�ln� hasi%0ńi zawodowa straż pożarna
stY�ka%0ńka sikawka
teleskopickż ~ebY�k drabina teleskopowa
t%1ł~k� technika ciężki sprzęt
velitel dowódca
vżjezd wyjazd
vżsuvnż ~ebY�k drabina wysuwana
vżakov� technika wysięgnik
~ebY�k drabina
TRZSIENIE ZIEMI:
Aljaaku zas�hlo siln� zem%1łtYesen� silne trzęsienie ziemi nawiedziło Alaskę
dala� den r�no n�s probudily nov� otYesy następnego dnia rano obudziły nas nowe
wstrząsy
dostat se ven z budovy wydostać się z budynku
dotYes wstrząs wtórny
epicentrum epicentrum
hypocentrum hipocentrum
n�sledky zem%1łtYesen� skutki trzęsienia ziemi
n�sledn� otYesy wstrząsy wtórne
nepocititeln� nieodczuwalne
ni%0ńiv� niszczycielskie
odkl�zen� trosek sprzątanie/usuwanie gruzów
ohnisko le~elo 4 kilometry pod povrchem zem%1ł ognisko leżało 4 kilometry pod powierzchnią
ziemi
otYes wstrząs
otYesy poc�tili i obyvatel� hlavn�ho m%1łsta wstrząsy odczuli również mieszkańcy stolicy
otYesy zaznamenali tak� v dala�ch m%1łstech wstrząsy zanotowano również w innych
miastach
pod sutinami pod gruzami
- 68 -
D.Sieczkowski, współpraca A. Volfov� "Uniwersalny słownik tematyczny czesko-polski, część 2"
pod troskami pod gruzami
pohyby zemsk� kory ruchy skorupy ziemskiej
poakozen� mosty uszkodzone mosty
Richterova stupnice skala Richtera
seismick� vlny fale sejsmiczne
seismometr sejsmometr
seizmick� aktivita aktywność sejsmiczna
seizmolog sejsmolog
seizmologie sejsmologia
stavby se kym�cely budynki się kołysały
str�vit noc na ulici spędzić noc na ulicy
tektonick� deska płyta tektoniczna
tY�sly se st%1łny trzęsły się ściany
śYady se ob�valy tsunami władze obawiały się tsunami
v bytech padaly pYedm%1łty w mieszkaniach spadały przedmioty/rzeczy
ve zdech se objevily trhliny na ścianach pojawiły się pęknięcia
vlna tsunami fala tsunami
vaechno se tY�slo wszystko się trzęsło
zaregistrovat otYesy zarejestrować wstrząsy
zasypanż zasypany
zem%1ł se otY�sla ziemia się zatrzęsła
zem%1łtYesen� zm%1łnilo ~ivoty statis�co lid� trzęsienie ziemi zmieniło życie setek tysięcy
ludzi
zem%1łtYesen�m poni%0ńen� silnice droga zniszczona przez trzęsienie ziemi
zni%0ńen� infrastruktura zniszczona infrastruktura
zni%0ńeno je pYes 7 tis�c domo zniszczonych jest ponad 7 tysięcy domów
zY�tilo se mno~stv� budov zawaliło się mnóstwo budynków
POWÓDy:
bahno błoto
bleskov� povodeH powódz błyskawiczna
bobYi ni%0ń� hr�ze bobry niszczą wały
bżt pod vodou znajdować się pod wodą, być pod wodą
dlouhotrvaj�c� deat%1ł vyvolaly z�plavy długotrwałe deszcze wywołały powodzie
do pYelit� chyb� u~ jen 60 centimetro do przelania się brakuje już tylko 60
centymetrów
druhż stupeH povodHov� aktivity drugi stopień pogotowia
przeciwpowodziowego
hladina vody prudce stoup� poziom wody gwałtownie rośnie
hr�z wał
jarn� t�n� wiosenne roztopy
kan�l kanał
koryto koryto
kulminace kulminacja
kulminovat osiągnąć kulminację
ledov� z�cpa zator lodowy
lid� stav%1łj� hr�ze ludzie budują wały
lok�ln� povodn%1ł lokalne podtopienia
neprojezdn� jsou vaechny silnice wszystkie drogi są nieprzejezdne
ocitnout se pod vodou znalezć się pod wodą
od%0ńerpat vodu wypompować wodę
od%0ńerp�vat vodu wypompowywać wodę
ohro~ovat pYehradu zagrażać zaporze
ochrana proti povodn�m ochrona przeciwpowodziowa
opad�vat opadać
opravit poni%0ńenou hr�z naprawić zniszczony wał
podm�%0ńen� hr�z podmyty wał
- 69 -
D.Sieczkowski, współpraca A. Volfov� "Uniwersalny słownik tematyczny czesko-polski, część 2"
potopa potop
povodeH powódz
povodHov� pohotovost pogotowie przeciwpowodziowe
povodHov� situace sytuacja powodziowa
povodHov� vlna fala powodziowa
povodHov� akody szkody wyrządzone przez powódz
protipovodHov� hr�z wał przeciwpowodziowy
protrhnut� pYehrady przerwanie zapory
proud strhl automobil prąd porwał samochód
prudk� t�n� sn%1łhu gwałtowne topnienie śniegu
prudkż proud wartki nurt
protr~ mra%0ńen oberwanie chmury
prvn� ob%1łe z�plav pierwsza ofiara powodzi
pYehrada za%0ńala pYet�kat zapora/tama zaczęła przeciekać
pYet�kat przeciekać
pytle s p�skem worki z piaskiem
reten%0ńn� n�dr~ zbiornik retencyjny
rozbouYen� Yeka wzburzona rzeka
rozvodn%1łn� Yeka wezbrana rzeka
rozvodnit se wystąpić z brzegów, wylać
Yeka strhla most rzeka zerwała most
stolet� povodeH powódz stulecia
tis�cilet� voda powódz tysiąclecia
ulice se prom%1łnily v Yeky ulice zamieniły się w rzeki
ve vod%1ł plavou uhynul� zv�Yata w wodzie pływają martwe zwierzęta
velk� voda wielka woda
Visla se vylila z bYeho Wisła wystąpiła z brzegów
vlna strh�vala automobily fala porywała samochody
voda ohro~uje okoln� domy woda zagraża okolicznym domom
voda opadla woda opadła
voda protrhla hr�ze woda przerwała wały
voda s sebou bere vae, co j� stoj� v cest%1ł woda zabiera wszystko, co stoi na jej drodzev
voda vnikla do sklepo woda wdarła się do piwnic
voda zalila dom woda zalała dom
vodn� ~ivel wodny żywioł
vydatn� sr�~ky obfite opady
vyhl�sit stav ohro~en� ogłosić stan alarmowy
vylit� Yek z bYeho wystąpienie rzek z brzegów
z�plava 1. powódz 2. podtopienie
z�plavov� oblast teren/obszar zalewowy
z�plavov� vlna fala powodziowa
zatopen� silnice zalane drogi
zatopit zalać, zatopić, podtopić
zvolna klesat powoli opadać
WYBUCH WULKANU:
%0ńinn� sopka czynny wulkan
erupce erupcja
hrozit erupc� grozić erupcją
je c�tit s�ru czuć siarkę
jedovat� plyny trujące gazy
kaldera kaldera
kr�ter krater
l�va lawa
magma magma
na Islandu je t�m%1łY 30 aktivn�ch sopek na Islandii jest niemal 30 aktywnych wulkanów
oblak popela chmura popiołu
- 70 -
D.Sieczkowski, współpraca A. Volfov� "Uniwersalny słownik tematyczny czesko-polski, część 2"
pod�van� widowisko
podmoYsk� sopka wulkan podwodny
popel popiół
sope%0ńn� puma bomba wulkaniczna
sope%0ńnż mrak chmura wulkaniczna
sope%0ńnż prach pył wulkaniczny
sopka chrl� popel wulkan wyrzuca popiół
sopka se probudila wulkan się obudził
sopka wulkan
sp�c� sopka drzemiący wulkan
ślomky kamen� odłamki kamieni
uzavYen� letiae zamknięcie lotnisk
vulk�n se probudil wulkan się obudził
vulkanolog wulkanolog /mężczyzna/
vulkanologie wulkanologie
vulkanolo~ka wulkanolog /kobieta/
vżbuch sopky wybuch wulkanu
vyhaslż vulk�n wygasły wulkan
vyhasnout wygasnąć
vżlev l�vy wyciek lawy
z kr�teru vyt�k� l�va z krateru wycieka lawa
zasypanż popelem zasypany przez popiół
~�t pobl�~ vulk�nu żyć w pobliżu wulkanu
WIATR:
cyklóna cyklon
deat%1ł prov�zel mimoY�dn%1ł silnż v�tr deszczom towarzyszył wyjątkowo silny wiatr
hurik�n huragan
kusy utr~enżch stYech kawałki urwanych dachów
pol�man� stromy połamane drzewa
pYe%0ńkat hurik�n doma przeczekać huragan w domu
tajfun tajfun
torn�do pok�celo stromy tornado powaliło drzewa
torn�do se prohnalo m%1łstem tornado przeszło przez miasto
torn�do strhlo stYechy tornado zerwało dachy
torn�do tornado
tromba (rzad.) trąba powietrzna
tropick� bouYe burza tropikalna
v%1łtrn� smrae trąba powietrzna
v%1łtrnż v�r wir powietrza
vichYice wichura
v�tr vyvracel stromy wiatr przewracał drzewa
- 71 -

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Podstawowy słownik frazeologiczny czesko polski
Podstawowy słownik tematyczny litewsko polski
Podstawowy słownik tematyczny litewsko polski

więcej podobnych podstron