DYNAMIKA:
Miasta wojewódzkie rozwijają się szybciej. Jeżeli saldo migracji jest dodatnie miasto się rozwija.


STRUKTURA:

Podobieństwa, budowle, technologie.

Niektóre funkcje punktów osadniczych:
- obronna, np. Legnica
- turystyczna, np. Zakopane
- uzdrowiskowa, np. Ciechocinek
- administracyjna, np. Warszawa
- oświatowa, np. Cambridge
- handlowa
- górnicza
Górny Śląsk

Miasta mogą posiadać jedna funkcję, lub może być również wielofunkcyjne. Duże miasta są wielofunkcyjne. W syntetycznej charakterystyce miast ich funkcję można podzielić na:

- funkcja endogeniczna
- funkcja egzogeniczna

Funkcje pełnione przez miasto wiążą się z teorią bazy ekonomicznej. Traktuje ona miasto jako bazę dla mieszkańców i otoczenia.

Funkcja Endogeniczna(wewnętrzna, obsługowa, uzupełniająca, lokalna, wtórna)
jest bardzo ważna dla rozwoju miast. Decyduje o warunkach bytu ludności w danym mieście, zaspokaja wewnętrzne problemy mieszkańców(dobra i usługi produkowane przez miasto). Działalność gospodarcza na potrzeby miasta: komunikacja wewn., budownictwo mieszkaniowe, wodociągi, szkoły, przedszkola, żłobki, zatrudnienie w infrastrukturze lokalnej. Funkcja ta nie stanowi o istocie miasta. Jest wynikiem koncentracji w mieście.

Funkcja Egzogeniczna(zewnętrzna, bazowa, ponadlokalna, eksportowa, pierwotna, podstawowa)
ma charakter ponad lokalny. Świadczy usługi na rzecz mieszkańców innych punktów osadniczych. Służy do przenoszenia dóbr i usług do innych regionów w skali krajowej, międzynarodowej, ogólnoświatowej. Funkcja ta stanowi o istocie miasta. Im dane miasto ma ją bardziej rozwiniętą tym stoi wyżej w hierarchii osadniczej. Jest to np. zatrudnienie w infrastrukturze lokalnej
szpitale, komunikacja zewn., administracje państwowe.

Coś co w jednym mieście jest "endo" w innym może być "egzo". Np. liceum w Warszawie będzie "endo", a w małych miejscowościach "egzo". Im większa jednostka osadnicza, tym większe zatrudnienie(zapotrzebowanie) funkcji endogenicznej, a mniejsze funkcji egzogenicznej.
Funkcje zewnętrzne(f. egzogeniczne) przez które miasto powiązane jest ze światem zewn. Świadczy o jego otwarciu, natomiast funkcje endogeniczne które są nastawione na wewn. potrzeby miasta świadcza o jego domknięciu. Stopień otwarcia i domknięcia uzależniony jest od powierzchni oraz liczby ludności.

Duże jednostki osadnicze są bardziej domknięte, ponieważ:
- duża liczba ludności(różny poziom wykształcenia, różne poziomy kwalifikacji ludzi)
- zakłady przemysłowe lub inne działalności gospodarcze nastawione są na wewnętrzne potrzeby. Obroty miasta w coraz większym stopniu zamykają się w granicach miasta, czyli rośnie udział obrotów wew. w obrotach ogólnych.

Małe jednostki nie mogą być tak domknięte, ponieważ:
- nie mogą wszystkiego produkować
- nie mogą świadczyć wszystkich usług
- występuje tam głównie specjalizacja, która jest eksportowana, dlatego ludność nie ma wszystkiego "u siebie"

Im kraj jest mniejszy i ma mniej ludności(np. Szwajcaria, Belgia, Holandia, Luksemburg) są bardziej otwarte, gdyż jest specjalizacja i mały rynek zbytu, a im kraj większy i ma więcej ludności tym jest bardziej domknięty(np. U.S.A). Np. U.S.A poradzi sobie bez reszty świata, a już taki Luksemburg nie.
W hierarchii nie stoi wyżej ta jednostka, która jest bardziej otwarta tylko ta, która ma więcej do zaoferowania funkcji egzogenicznej. Np. Japonia rozwinęła się w bardzo szybkim tempie dlatego że produkowała takie dobra które nabywał cały świat.

O istocie miasta stanowi funkcja egzogeniczna, stanowi bazę ekonomiczną. Dostarcza środków na rozwój funkcji endogenicznej. Funkcja endogeniczna nie może finansować się sama z siebie bo ma ograniczony zasięg do liczby mieszkańców. Dla funkcji egzogenicznej rynkiem jest cały świat. F. Egzogeniczna wpływa na rozwój funkcji endogenicznej i na odwrót. W Polsce w okresie powojennym rozwijano funkcje egzogeniczną. Pomiędzy tymi funkcjami musi zostać zachowana odpowiednia proporcja.