BADANIE PA
YNU MÓZGOWO
BADANIE PA
YNU MÓZGOWO
RDZENIOWEGO
RDZENIOWEGO
RDZENIOWEGO
RDZENIOWEGO
POWSTAWANIE PA
YNU MÓZGOWO-
RDZENIOWEGO (PMR).
PMR jest cieczą wypełniającą komory mózgu oraz
przestrzenie mózgu i rdzenia kręgowego, w warunkach
fizjologicznych u dorosłego człowieka znajduje się około
150 ml płynu.
PMR wytwarzany jest przez sploty naczyniowe
PMR wytwarzany jest przez sploty naczyniowe
zlokalizowane w komorach bocznych mózgu (500
ml/dobę), przepływa do przestrzeni
podpajęczynówkowej i poprzez kosmki i ziarnistości
pajęczynówki ulega wchłanianiu do zatok żylnych
komory twardej
Całkowita wymiana płynu dokonuje się 3-krotnie w ciągu
doby
POWSTAWANIE I PRZEPA
YW PA
YNU MÓZGOWO-
RDZENIOWEGO (PMR).
Sploty naczyniówkowe
komór mózgu
Przestrzeń
podpajęczynówkowa
Kosmki i ziarnistości
wwwww.ncbi.nlm.nih.gov/books
pajęczynówki
Zatoki żylne opony
twardej
Pobieranie płynu mózgowo-rdzeniowego
Pobieranie płynu mózgowo-rdzeniowego
punkcja lędz
wiowa
L4/L5
www.jonniescharity.com/lumbarpunctures
www.meb.uni-bonn.de/cancer.gov
Pobieranie płynu mózgowo-
Pobieranie płynu mózgowo-
rdzeniowego
rdzeniowego
punkcja podpotyliczna  igła punkcyjna wprowadzana w
linii środkowej pomiędzy kością potyliczną a pierwszym
kręgiem szyjnym.
punkcja komory bocznej  wykonywana jest jedynie u
niemowląt z niezarośniętym ciemiączkiem przednim.
Przez nakłucie komór mózgu (śródoperacyjnie)
Wskazania do badanie PMR:
choroby neurologiczne lub ich podejrzenia
lista Amerykańskiej Akademii Neurologii  AAN 1993
Ä™! Ä™! Ä™!
Zakaz
ne zapalenie opon ę! liczby kom., ę! mleczanów, ę! ciśnienia płynu,
Ä™! Ä™! Ä™!
Ä™! Ä™! Ä™!
mózgowo-rdzeniowych badanie bakteriologiczne i antybiogram
Ä™! Ä™!
Aseptyczne zapalenie opon ę! stęż.białka, ę! liczby komórek
Ä™! Ä™!
Ä™! Ä™!
mózgowo-rdzeniowych
Ropień OUN Izolowana/dominująca synteza
wewnÄ…trzoponowa IgA
wewnÄ…trzoponowa IgA
Ä™!
Krwawienie Obecność krwi, ę! ciśnienia PMR
Ä™!
Ä™!
podpajeczynówkowe
Choroby demielinizacyjne Wewnątrzoponowa synteza przeciwciał
Polineuropatie zapalne Dochodzi do dysfunkcji bariery krew-PMR
Ä™! Ä™!
Przerzuty do opon mózgowych ę! l. komórek, ę! mleczanów, glukozy, czasem
Ä™! Ä™!
Ä™! Ä™!
obecność markerów nowotworowych
Zespoły paraneoplastyczne Czasem obecność autoprzeciwciał
Guzy mózgu Czasem obecność markerów nowotworowych oraz
produkowane wewnątrzoponowo przeciwciała
Wskazania do badanie PMR:
choroby neurologiczne lub ich podejrzenia
lista Amerykańskiej Akademii Neurologii  AAN 1993
Rzekome guzy mózgu Badanie PMR w celu m.in.. Wykluczenia zapalenia
opon mózgowo-rdzeniowych
Wodogłowie normotensyjne Punkcja i upust PMR
Ä™!
Septyczne zatory mózgowe ę! liczby komórek (dominacja PMNs), co pozwala na
Ä™!
Ä™!
różnicowanie z udarem niedokrwiennym o innej
przyczynie
przyczynie
Toczeń układowy Wewnątrzoponowa reakcja odpornościowa
Ä™!
Encefalopatia wÄ…trobowa Ä™! Glutaminy w PMR
Ä™!
Ä™!
Lista ulega rozszerzeniu o:
Ä™!
Schorzenia otępienne: ch. ę! Niektórych białek poch. OUN, wykluczenie
Ä™!
Ä™!
Alzheimera i Creutzfeldta Jakoba zapalnych przyczyn otępienia
Procesy uciskowe rdzenia kręgowego
Lekooporne padaczki i podejrzenie chorób metabolicznych u dzieci
Wskazania do badanie PMR:
choroby neurologiczne lub ich podejrzenia
Wskazaniem do badania PMR jest obecność lub
podejrzenie jakiejkolwiek choroby układu
nerwowego pod warunkiem braku
przeciwwskazań
Badanie PMR należy również wykonać w
każdym przypadku posocznicy u noworodków i
niemowlÄ…t
Pobieranie płynu mózgowo-
Pobieranie płynu mózgowo-
rdzeniowego
rdzeniowego
Po wykonaniu prób dla oceny ciśnienia płynu pobiera się
około 5 ml PMR do badań ogólnych
Każdemu pobraniu PMR powinno towarzyszyć pobranie
Każdemu pobraniu PMR powinno towarzyszyć pobranie
(w możliwie krótkim odstępie czasu  do 12 godzin) krwi
żylnej w ilości pozwalającej na uzyskanie około 2 ml
surowicy
Pobieranie płynu mózgowo-
Pobieranie płynu mózgowo-
rdzeniowego
rdzeniowego
Współczesna analiza i interpretacja wyników badania
PMR opiera się na ilościowym i jakościowym porównaniu
białek PMR i krwi pacjenta
Badanie płynu bez odpowiednich parametrów surowicy
jest niemożliwe do zinterpretowania
Transport płynu
PÅ‚yn wraz z krwiÄ… pacjenta szybko dostarczony do
laboratorium (nietrwałe komórki: erytrocyty, monocyty,
makrofagi, granulocyty).
Białka płynu są znacznie trwalsze.
W przypadku konieczności transportu płynu na odległość
W przypadku konieczności transportu płynu na odległość
celem oznaczenia parametrów białkowych, może
odbywać w temp. pokojowej nie dłużej niż 2 dni
(szczelnie zamknięte probówki polipropylenowe).
Badanie laboratoryjne płynu
mózgowo-rdzeniowego:
program podstawowy:
ocena wyglÄ…du PMR
krwawienie czy artefakt?
pleocytoza liczona w komorze Fuchsa-Rosenthala
preparat barwiony różnicowanie komórek w preparacie z
wstępnym różnicowaniem bakterii
badania biochemiczne: białko, glukoza, mleczany, chlorki
ocena sprawności bariery krew-PMR
ocena wewnÄ…trzoponowej syntezy immunoglobulin
różnicowanie IgG pochodzenia OUN
izoogniskowanie  prążki oligoklonalne
Ocena makroskopowa PMR:
Ocena makroskopowa PMR:
Prawidłowy płyn jest wodojasny i przejrzysty
Zabarwienie czerwone:
świeżo przebyte krwawienie podpajęczynówkowe
uraz czaszkowo  mózgowy
płyn sztucznie skrwawiony w czasie nakłucia
(zranienie oponowych splotów żylnych  ok. 20%
(zranienie oponowych splotów żylnych  ok. 20%
wykonywanych punkcji lędz
wiowych)
Ksantochromia: zabarwienie żółtawe
obecność rozpadających się erytrocytów np. po
przebytym krwawieniu podpajęczynówkowym
duże stężenie białka np. płyn zastoinowy (zespół
Froina)
w przebiegu żółtaczki (>256 µ
µmol/l bilirubiny)
µ
µ
Ocena makroskopowa PMR:
Ocena makroskopowa PMR:
Opalescencja ( ZM
TNIENIE)
ZM
TNIENIE)
zwiększona liczba krwinek białych (ropne zapalenie opon
mózgowo  rdzeniowych )
>200 leukocytów/mm3
>400 erytrocytów/mm3
Dzięki
uprzejmości
dr P.
Dumnickiej
płyn ulegający wykrzepieniu
w bloku kanału kręgowego spowodowanym guzem
rdzenia (zespół zastoinowy)
w zwolnionym przepływie PMR  aktywacja czynników
krzepnięcia
Różnicowanie płynu sztucznie
skrwawionego od krwawienia
patologicznego
PÅ‚yn patologiczny PÅ‚yn sztucznie skrwawiony
(krwawienie patologiczne) (krwawienie rzekome)
barwa nie zmienia siÄ™ i nie Podbarwienie krwiÄ… niejednolite,
tworzÄ… siÄ™ skrzepy przy pobieraniu kolejnych
probówek płyn oczyszcza się
probówek płyn oczyszcza się
Po odwirowaniu Po odwirowaniu przejrzysty i
ksantochromiczny (jeśli upłynęło bezbarwny
6-10 godzin od krwawienia
Próba benzydynowa dodatnia Próba benzydynowa ujemna
W osadzie komórki żerne W osadzie występują świeże
zawierajÄ…ce erytrocyty erytrocyty
(erytrofagi), erytrocyty
wyługowane
Ocena mikroskopowa PMR:
Ocena mikroskopowa PMR:
(Pleo-)cytoza d"5 komórek/µl
(Pleo-)cytoza norma: d"
d"
d"
<20 komórek/µl u noworodków
Do ilościowej oceny pleocytozy płynu mózgowo- rdzeniowego
służy komora Fuchsa-Rosenthala
służy komora Fuchsa-Rosenthala
Pojemność komory:
Pojemność komory:
4 x 4 x 0.2 = 3.2 µl.
4 x 4 x 0.2 = 3.2 µl.
limfocyty 60-70%
monocyty 30-50%
neutrofile 0%
Interpretacja wyniku:
PLEOCYTOZA LICZBA KOMÓREK W 1 µL
PLEOCYTOZA LICZBA KOMÓREK W 1 µL
Pleocytoza niska 5  10
Pleocytoza średnia 10  25
Pleocytoza średnia 10  25
Pleocytoza wysoka > 50
Badanie cytologiczne:
Barwienie preparatów cytologicznych
uzyskanych z płynu mózgowo-rdzeniowego
wykonuje siÄ™ metodÄ… May-Grünwalda-Giemsy
wykonuje siÄ™ metodÄ… May-Grünwalda-Giemsy
(MGG).
Badanie cytologiczne:
Erytrofagi:
Obecne w PMR po wystÄ…pieniu krwawienia do
przestrzeni płynowych
Komórka makrofaga może sfagocytować od jednego
do kilkunastu erytrocytów
W komórkach makrofagów występują kryształy
homosyderyny, bilirubiny i hematoidyny
Obecność erytrofagów jest zawsze wyrazem patologii
Bariera  krew-płyn mózgowo-rdzeniowy
= wybiórcza przepuszczalność ścian
splotu naczyniowego
W warunkach fizjologicznych ściany splotu naczyniowego
nie przepuszczają substancji o dużej masie
cząsteczkowej (białka) i niektórych związków
drobnoczÄ…steczkowych (cholesterol, bilirubina, kwasy
tłuszczowe)
tłuszczowe)
A
atwo przenikajÄ… i sÄ… transportowane przez sploty
naczyniowe do PMR jony sodowe, chlorkowe, glukoza
Dzięki istnieniu bariery  krew-płyn mózgowo-rdzeniowy
PMR jest całkowicie bezbarwny, przejrzysty, zawiera
niskie stężenie białka i niewiele komórek oraz inne
stężenie elektrolitów i glukozy
Bariera  krew-mózg = wybiórcza
przepuszczalność ścian splotu
naczyniowego
W warunkach chorobowych przepuszczalność
bariery  krew-PMR może ulec zmianie, co
bariery  krew-PMR może ulec zmianie, co
powoduje zmiany w składzie PMR
Ilościowa ocena poziomu
Ilościowa ocena poziomu
białka całkowitego
białka całkowitego
METODA ZASADA
METODA ZASADA
Białko tworzy kompleks z jonem
Metoda suchej chemii oparta
miedziowym powodujÄ…c odszczepienie
miedziowym powodujÄ…c odszczepienie
o zmodyfikowanÄ… reakcjÄ™
o zmodyfikowanÄ… reakcjÄ™
go od kompleksu miedz
-barwnik azowy.
biuretowÄ…
Zmniejszenie kompleksu miedz
-barwnik
azowy mierzone reflektometrycznie jest
proporcjonalne do stÄ™\
enia białka.
Czułość 10 mg/dl.
Białko w PMR:
Ocena stężenia białka całkowitego w PMR
zapoczątkowuje proces dokładnej analizy
poszczególnych frakcji białkowych
Badanie PMR powinno być zawsze uzupełnione o badania
odpowiednich parametrów we krwi pacjenta, czyli
pobraniu PMR powinno zawsze towarzyszyć pobranie
pobraniu PMR powinno zawsze towarzyszyć pobranie
krwi (w możliwie krótkim czasie)
Tylko równoległa ocena badanych białek w PMR i
surowicy w tym samym laboratorium, tÄ… samÄ… metodÄ…,
na tym samym aparacie, podczas tego samego cyklu
analitycznego  dostarcza pełnej, możliwej do
zinterpretowania informacji
Znaczenie innych białek i substancji
niebiałkowych w PMR i surowicy w
diagnostyce neurologicznej:
Glukoza:
podstawowy substrat energetyczny komórek
nerwowych, w płynie osiąga 50-60% wartości
stężenia w surowicy
Ä™! glukozy w PMR nie ma znaczenia w diagnostyce
Ä™! glukozy w PMR nie ma znaczenia w diagnostyce
Ä™!
Ä™!
Ä™!
Ä™!
Ä™!
Ä™!
neurologicznej
glukozy w bakteryjnym i gruz
liczym ZOMR oraz w
procesach nowotworowych
Stężenie glukozy w PMR w warunkach prawidłowych
odzwierciedla stężenie glukozy w surowicy ok. 30-90
min przed pobraniem
Znaczenie innych białek i substancji
niebiałkowych w PMR i surowicy w
diagnostyce neurologicznej:
Mleczany:
Wartości prawidłowe < 2.1 mmol/L
Powstaje w nasilonym metabolizmie beztlenowym
(hipoksja, udar niedokrwienny mózgu, obrzęk mózgu,
wodogłowie)
Mleczan PMR odzwierciedla stopień jego syntezy w OUN, a
jego stężenie jest niezależne od stężenia we krwi
Mleczany wygodny parametr oceny procesów zapalnych
OUN
ę!ę!ę! - bakteryjne zapalenie opon mózgowych
Ä™!Ä™!Ä™!
Ä™!Ä™!Ä™!
Ä™!Ä™!Ä™!
ę!- wirusowe zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych
Ä™!
Ä™!
Ä™!
ę! - w dysfunkcji bariery krew-PMR i rozroście komórek
Ä™!
Ä™!
Ä™!
nowotwoprowych
Znaczenie innych białek i substancji
niebiałkowych w PMR i surowicy w
diagnostyce neurologicznej:
Chlorki:
wartości prawidłowe: 110  129 mmol/L
w grzybiczych i gruz
liczych zapaleniach opon
mózgowo-rdzeniowych
mózgowo-rdzeniowych
PMR  wartości referencyjne:
Komórki < 5/µl
Erytrocyty Nieobecne
Komórki plazmatyczne, Eo Nieobecne
Komórki plazmatyczne, Eo Nieobecne
Aktywowane limfocyty B < 0.1%
Glukoza 50-60% wartości w surowicy
Mleczany < 2.1 mmol/L
Białko całkowite < 50 mg%
PMR  wartości referencyjne:
cecha prawidłowy Ropne ZOMR Wirusowe Gruz
licze ZOMR
ZOMR
Barwa Wodojasny y
ółtawy Wodojasny Wodojasny lub
opalizujÄ…cy
Przejrzystość Klarowny Mętny Klarowny Klarowny
Cytoza/µl d" 5 100 do kilka < 100 Do 1000
tysięcy
PMNs % 0 95-100 0-25 0-25
Limfocyty % 100 - 75 >75
Ä™!
Białko g/L 0.15-0.45 2 ę! ok. 1
Ä™!
Ä™!
Glukoza % sur 60-75 (<40%) N lub (10-30%)
Ä™!
Chlorki mmol/L 117 , N lub ę! Często
Ä™!
Ä™!
Ä™! Ä™! Ä™! Ä™! Ä™! Ä™! Ä™!
Mleczany mmol/L < 2.1 Ä™! Ä™! Ä™! (>3.5) N lub Ä™!(2.2-3) Ä™! Ä™! Ä™!
Ä™! Ä™! Ä™! Ä™! Ä™! Ä™! Ä™!
Ä™! Ä™! Ä™! Ä™! Ä™! Ä™! Ä™!
cpw  całe pole widzenia
znacznie zmniejszone, często nieoznaczalne
Badanie laboratoryjne płynu
mózgowo-rdzeniowego:
program rozszerzony:
Różnicowanie IgA i IgM
ocena rozpuszczalnych antygenów bakteryjnych
przeciwciała antygenowo-specyficzne w podejrzeniu MS:
measles, rubella, herpes zoster
measles, rubella, herpes zoster
paraliż twarzy: borrelia, herpes zoster
ostre zapalenie mózgu:herpes simplex, herpes zoster,
measles
AIDS: Hiv, toxoplasmoza gondii, CMV
różnicowanie CEA i NSE
PCR  herpes simplex encephalitis
Badanie płynów
z jam ciała
Badanie płynów z jam ciała:
" Płyn opłucnowy
" PÅ‚yn otrzewnowy
" PÅ‚yn puchlinowy
" PÅ‚yn puchlinowy
" PÅ‚yn z worka osierdziowego
" PÅ‚yn stawowy
" PÅ‚yn owodniowy
" Inne, np. płyn z torbieli
Wskazania:
" wyjaśnienie przyczyny zbierania się płynu
przyczyny
" diagnostyka cytologiczna nowotworów
nowotworów
" diagnostyka mikrobiologiczna infekcji
infekcji
" diagnostyka specjalistyczna
np. prenatalna (płyn owodniowy)
Algorytm podziału płynów z jam ciała
PA
YNY Z JAM CIAA
A
PRZESI
KI WYSI
KI MIESZANE
P W MIESZANE
PA
YNY
PA
YNY
PA
YNY
NOWOTWORO
ZAPALNE
NIEZAPALNE
WE
BAKTERYJNE
WIRUSOWE
GRUśLICZE
PASOśYTNICZ
E
Charakter płynu: przesięk
Charakter płynu: przesięk
Przesięk
Przesięk  dostaje się do jam ciała
poprzez nieuszkodzoną ścianę naczyń
krwionośnych.
krwionośnych.
Przyczyną powstawania przesięku jest:
zaburzenia ciśnienia onkotycznego
hydrostatycznego
Przyczyny powstawania przesięków
Przyczyny powstawania przesięków
Hipoproteinemia
Hipoalbuminemia
Niewydolność krą\
enia
Niewydolność krą\
enia
Niektóre wady serca
Marskość wątroby
Zespół nerczycowy
Charakter płynu: wysięk
Charakter płynu: wysięk
Wysięki zapalne nienowotworowe
Wysięki zapalne nienowotworowe
 gromadzÄ… siÄ™ na wskutek uszkodzenia
naczyń krwionośnych przez czynnik
chorobotwórczy, uraz mechaniczny.
chorobotwórczy, uraz mechaniczny.
W jamie otrzewnej jest zwykle
następstwem bakteryjnego zapalenia
narządów wewnętrznych w jamie
brzusznej.
PÅ‚yn nowotworowy:
PÅ‚yn nowotworowy:
PÅ‚yn mo\
e mieć charakter: przesięku, wysięku lub płynu
przesięku, wysięku lub płynu
mieszanego.
mieszanego.
PÅ‚yny nowotworowe - powstajÄ… na wskutek embolizacji
PÅ‚yny nowotworowe
naczyń krwionośnych. Komórki nowotworowe naciekają i
wrastają do naczyń krwionośnych i limfatycznych. Dochodzi
wrastają do naczyń krwionośnych i limfatycznych. Dochodzi
do zarastania naczyń i zwiększonej ich przepuszczalności.
Komórki nowotworowe pojawiają się w płynie dopiero w
wyniku ich złuszczania z nacieczonych błon surowiczych od
strony jam ciała.
Pobieranie materiału do badań
Pobieranie materiału do badań
Wskazaniem do nakłucia jamy ciała jest obecność w niej
płynu o niejasnej etiologii. W warunkach fizjologicznych
płyn surowiczy występuje w małych ilościach.
Pobieranie polega na nakłuciu odpowiedniej jamy ciała i
Pobieranie polega na nakłuciu odpowiedniej jamy ciała i
aspiracji nale\
ytej objętości.
Płyn pobiera lekarz w godzinach przedpołudniowych co
zapewnia wykonanie badania w dniu pobrania materiału.
Pobieranie materiału do badań cd.
Pobieranie materiału do badań cd.
Nale\
y pobrać do trzech pojemników:
Nale\
y pobrać do trzech pojemników:
1. 50-100 ml płynu na skrzep  badanie cech fizycznych i parametrów
biochemicznych
2. 10-20 ml płynu na antykoagulant  badanie cytologiczne
3. Do sterylnej probówki lub bezpośrednio na podło\
e do badań
3. Do sterylnej probówki lub bezpośrednio na podło\
e do badań
mikrobiologicznych
Równocześnie z płynem nale\
y pobrać pacjentowi 5 ml krwi na
skrzep celem porównania stę\
enia badanych składników w płynie
i w surowicy oraz wyliczenie współczynnika (Q) dla danej
substancji (X).
stężenie X w płynie
stężenie X w płynie
Qx =
Qx =
stężenie X w surowicy
stężenie X w surowicy
Kolejność postępowania podczas
badania płynów z jam ciała
1. Określenie cech fizycznych;
2. Oznaczenie cytozy, tzn. liczby komórek w 1 µl pÅ‚ynu;
3. Przygotowanie kilku preparatów cytologicznych;
4. Wykonanie badań mikrobiologicznych;
4. Wykonanie badań mikrobiologicznych;
5. Odwirowanie płynu i krwi pobranej na skrzep;
6. Wykonanie badań biochemicznych w płynie i krwi pacjenta oraz
wyliczenie współczynnika Q dla oznaczanych parametrów;
7. Badanie mikroskopowe komórek;
8. Interpretacja wyników z uwzględnieniem wszystkich wykonanych
badań.
Badanie laboratoryjne płynów
Ocena cech fizycznych:
barwa
przejrzystość
ciÄ™\
ar właściwy
osmolalność
osmolalność
pH
tendencja do wykrzepiania
próba Rivalty (polega na wytrąceniu białka z płynu w postaci
smugi po dodaniu kwasu octowego, co przemawia za
stÄ™\
eniem białka >3 g/dl
Porównanie przesięku i wysięku na
Porównanie przesięku i wysięku na
podstawie cech fizycznych
podstawie cech fizycznych
CECHA FIZYCZNA PRZESI
K WYSI
K
CECHA FIZYCZNA PRZESI
K WYSI
K
ciemnożółta, krwista,
Barwa bursztynowa
mleczna, brunatna
Przejrzystość klarowny mętny
Ciężar właściwy < 1.016 >1.016
pH jak w surowicy: 7.35 niższe: 7.2
Białko całkowite < 3.0 g/dl > 3.0 g/dl
LDH < 200 U/l > 200 U/l
Q LDH < 0.6 > 0.6
Badanie cytologiczne płynu
Badanie mikroskopowe komórek obejmuje:
badanie iloÅ›ciowe (cytoza)  ogólna liczba komórek w 1 µl
płynu:
- płyn + odczynnik Samsona w stosunku 1:10.
badanie ilościowe (granulocytoza)  liczba granulocytów
w µl pÅ‚ynu:
- pÅ‚yn + odczynnik Türka w stosunku 1:10.
badanie jakościowe - ró\
nicowanie komórek na
podstawie ich morfologii
Różnicowanie przesięków i wysięków na
podstawie badania mikroskopowego
MIKROSKOPOWA PRZESI
K WYSI
K
MIKROSKOPOWA PRZESI
K WYSI
K
OCENA
OCENA
< 500 komórek/µl > 1000 komórek/µl
Cytoza
< 100 komórek/µl > 1000 komórek/µl
Leukocytoza
< 50 % > 50%
Granulocytoza
Mononukleary (komórki
> 50% < 50%
jednojÄ…drzaste)
Inne&
Inne&
Badania mikrobiologiczne
Badania mikrobiologiczne
Badania serologiczne
Badania serologiczne
Cechy laboratoryjne wysięku
Cechy laboratoryjne wysięku
nowotworowego
nowotworowego
BADANIE WYSI
K WYSI
K
BADANIE WYSI
K WYSI
K
NOWOTWOROWY NIENOWOTWOROWY
NOWOTWOROWY NIENOWOTWOROWY
Q :
białkowy około 1.0 0.6  0.9
LDH > 0.6 < 0.6
fosfataza zasadowa > 1.0 < 1.0
Krwinki czerwone ponad 10 000/µl sporadycznie
Krwinki biaÅ‚e ponad 10 000/µl do 10 000/µl
Markery nowotworowe:
markery biochemiczne (+) (-)
i markery enzymatyczne (+) (-)
We wczesnym okresie choroby płyn nowotworowy mo\
e być przesiękiem, ale
We wczesnym okresie choroby płyn nowotworowy mo\
e być przesiękiem, ale
póz
niej ulega przekształceniu w wysięk.
póz
niej ulega przekształceniu w wysięk.
3. Badanie kału
" Próba na krew utajoną
krew utajonÄ…
" Badania parazytologiczne
parazytologiczne
" Badania mikrobiologiczne
" Badania mikrobiologiczne
mikrobiologiczne
mikrobiologiczne
" Badanie resztek pokarmowych
resztek pokarmowych
" Inne
Krew utajona w kale
Krew utajona w kale
o podejrzenie krwawienia z przewodu pokarmowego
o diagnostyka niedoboru żelaza
o badanie przesiewowe w kierunku raka jelita
grubego
Badanie kału- zaburzenia
Badanie kału- zaburzenia
trawienia i wchłaniania
trawienia i wchłaniania
BADANIE KRWI UTAJONEJ W KALE MA ZNACZENIA SKRININGOWE
DLA ROZPOZNANIA:
" CHORÓB ODBYTU (nadżerki, przetoki, ciała obce)
" CHORÓB ODBYTNICY (rak, polip, owrzodzenie, urazy, zapalenie,
nacieki nowotworowe z tkanek otaczajÄ…cych)
" CHORÓB OKR
ŻNICY (rak, polip, gruz
lica, grzybica, pasożyty,
" CHORÓB OKR
ŻNICY (rak, polip, gruz
lica, grzybica, pasożyty,
zapalenie wrzodzejÄ…ce)
" CHORÓB JELITA CZCZEGO (dur brzuszny, uraz, wgłobienie,
czerwonka)
" CHORÓB JELITA KR
TEGO ( wrzód trawienny)
" CHOROBY DWUNASTNICY ( owrzodzenia, urazy, uchyłki,
nowotwory)
" CHOROBY ŻOA

DKA ( rak, wrzody, urazy)
" CHOROBY PRZEA
YKU (żylaki)
Badanie kału- zaburzenia
Badanie kału- zaburzenia
trawienia i wchłaniania
trawienia i wchłaniania
BADANIA KAA
U:
Krew utajona
Metody immunochemiczne wykorzystujące przeciwciała
p/ludzkiej hemoglobinie lub albuminie