Pilot RC5 do sterowania komputerem
P R O J E K T Y
Pilot RC5 do sterowania
komputerem
kit AVT-5033
W sierpniowym numerze
EP opisałem układ zdalnego
sterowania komputerem. Był
to jednak tylko sam
odbiornik, do ktÛrego
proponowałem nadajnik -
pilota - od innego urzÄ…dzenia
RTV. DecyzjÍ o rezygnacji
z budowy odrÍbnego pilota
szeroko uzasadniłem. Jednak
nie wszystkie z tych
argumentÛw byÅ‚y trafne.
PostanowiÅ‚em wiÍc
zaprojektowaĘ i opisaĘ
układ pilota pracującego
w kodzie RC5.
Niniejszym od-
woÅ‚ujÍ wiÍc to, co Po drugie, dob-
napisałem o pilocie ranie do naszych potrzeb
w artykule opisujÄ…- pilota, ktÛry z zasady jest
cym układ zdalnego sterowania przeznaczony do jakiegoś konkret-
komputerem AVT-5031 (EP8/ nego telewizora lub innego urzÄ…-
2001)! Do zmiany poglądu skło- dzenia RTV, wcale nie jest takie
niÅ‚o mnie kilka faktÛw. Å‚atwe. W zasadzie pasowaÅ‚yby tu
Po pierwsze, zakupienie goto- piloty od odtwarzaczy płyt kom-
wego pilota bez doÅ‚Ä…czonego do paktowych lub zestawÛw typu
niego telewizora czy innego urzÄ…- ìwieÅ‚aî, ale pomimo intensyw-
dzenia RTV nie jest wcale takie nych poszukiwaÒ nie udaÅ‚o mi
Å‚atwe, jak poczÄ…tkowo przypusz- siÍ znaleüĘ takiego ani w skle-
czaÅ‚em. TakÅ‚e ceny ìsamodziel- pach, ani na na warszawskim
nychî pilotÛw bynajmniej nie na- bazarze, oczywiÅ›cie przy ulicy
lełą do niskich. Najprawdopodob- Wolumen.
niej spowodowane jest to sprytną Po trzecie, moje zastrzełenia
politykÄ… cenowÄ… producentÛw, co do moÅ‚liwoÅ›ci zdobycia este-
ktÛrzy traktujÄ… piloty trochÍ jak tycznej obudowy do pilota i wy-
czÍÅ›ci zamienne do telewizorÛw konania pÅ‚yty czoÅ‚owej przestaÅ‚y
czy magnetowidÛw i wiedzÄ…, Å‚e byĘ aktualne. Ostatnio AVT wpro-
w przypadku awarii pilota ułyt- wadziła do swojej oferty handlo-
kownicy bÍdÄ… po prostu zmuszeni wej nowy typ obudÛw z tworzyw
kupiĘ nowy lub wyrzuciĘ telewi- sztucznych, produkowanych przez
zor na Å›mietnik. W kaÅ‚dym razie kanadyjskÄ… firmÍ HAMMOND. Mo-
cena 60..100zł za tak proste urzą- łe obudowy te nie nalełą do
dzenie, jakim jest pilot RC5, to najtaÒszych, ale za to reprezentujÄ…
stanowczo za wiele. w pełni profesjonalny standard
Elektronika Praktyczna 11/2001
19
Pilot RC5 do sterowania komputerem
Opis działania układu
Schemat elektryczny pilota po-
kazano na rys. 1. Jego ìsercemî
jest układ typu SAA3010
(HT6230, INA3010 lub liczne in-
ne odpowiedniki) - uniwersalny
nadajnik kodu RC5. Ogromnie
uÅ‚yteczne dla konstruktorÛw jest
w układzie wyjście MCODE, na
ktÛrym podczas transmisji da-
nych pojawia siÍ odpowiednio
zmodulowany sygnaÅ‚ o czÍstotli-
woÅ›ci 36kHz. DziÍki temu kom-
pletny układ pilota mołe składaĘ
siÍ zaledwie z trzech rezystorÛw,
rezonatora kwarcowego, tranzys-
tora i diody IRED.
Układ SAA3010 mołe praco-
waĘ w dwÛch trybach, wybiera-
nych za pomocÄ… wymuszenia nis-
kiego lub wysokiego poziomu na
wejściu MS:
1. Tryb pracy z wybieraniem
jednym przyciskiem - na wejściu
MS poziom niski.
W tym trybie naciÅ›niÍcie jed-
nego z przyciskÛw klawiatury wy-
bierania adresu powoduje zapa-
Rys. 1. Schemat elektryczny pilota RC5.
miÍtanie go w rejestrach ukÅ‚adu,
i ich wyglÄ…d moÅ‚e zaspokoiĘ na- 6. FOREWIND - szybkie ìprze- wygenerowanie jego kodu i pole-
wet najostrzejsze wymagania este- wijanieî odtwarzania do przodu. cenia numer 63. PoniewaÅ‚ adres
tyczne. UdaÅ‚o mi siÍ takÅ‚e prze- 7. REWIND - szybkie ìprzewi- urzÄ…dzenia zostaÅ‚ zapamiÍtany, do
zwyciÍÅ‚yĘ problemy zwiÄ…zane janieî odtwarzania do tyÅ‚u. wydawania nastÍpnych poleceÒ
z płytą czołową. Płyta ta została Ponadto, mamy do dyspozycji uływamy tylko jednego z klawi-
wykonana z folii samoprzylepnej jeszcze 12 dodatkowych klawi- szy klawiatury rozkazÛw.
i znakomicie wspÛÅ‚pracuje z mik- szy, ktÛrych funkcje bÍdÄ… zale-
roprzełącznikami klawiatury. łeĘ od indywidualnych wyma- 2. Tryb pracy z wybieraniem
Proponowany ukÅ‚ad pilota prze- gaÒ uÅ‚ytkownikÛw. Klawisze te za pomocÄ… dwÛch przyciskÛw -
znaczony jest do wspÛÅ‚pracy z od- zostaÅ‚y uÅ‚oÅ‚one w dwÛch rzÍ- na wejÅ›ciu MS poziom wysoki.
biornikiem AVT-5031 i umołliwia dach i oznaczone tylko numera- W tym trybie adres nie jest
zdalne sterowanie praktycznie do- mi. zapamiÍtywany i do wydania po-
wolnymi funkcjami komputera, ze Wykonanie czÍÅ›ci elektronicz- lecenia potrzebne jest jednoczesne
szczegÛlnym uwzglÍdnieniem od- nej pilota nie powinno nastrÍczyĘ naciÅ›niÍcie dwÛch klawiszy: ad-
twarzaczy plikÛw MP3 i pÅ‚yt DVD. nikomu wiÍkszych
Na płycie czołowej, zawierającej trudności, mołe
19 klawiszy, zostaÅ‚y wyodrÍbnione z wyjÄ…tkiem ko-
nastÍpujÄ…ce klawisze specjalnego niecznoÅ›ci wluto-
przeznaczenia - odpowiednio wy- wania w pÅ‚ytkÍ jed-
rÛÅ‚nione i powiÍkszone w stosun- nego ukÅ‚adu wyko-
ku do pozostałych: nanego w technolo-
1. VOLUME UP - zwiÍkszanie gii SMD. Natomiast
gÅ‚oÅ›noÅ›ci düwiÍku. wykonanie, a wÅ‚aÅ›-
2. VOLUME DOWN - zmniej- ciwie dostosowanie
szanie gÅ‚oÅ›noÅ›ci düwiÍku obudowy do na-
3. NEXT - przejÅ›cie do nastÍp- szych potrzeb bÍ-
nego nagrania muzycznego lub dzie wymagaĘ pew-
rozdziału filmu. nych zdolności ma-
4. PREVIOUS - przejście do nualnych oraz po-
poprzedniego nagrania muzyczne- siadania wiertarki
go lub rozdziaÅ‚u filmu. z regulacjÄ… obrotÛw
5. PAUSE/PLAY - chwilowe i kompletem wierteł
wstrzymanie odtwarzania i ponow- o rÛÅ‚nych Å›redni-
Rys. 2. Sposób dekodowania klawiatury przez
ne jego wznowienie. cach.
układ SAA3010.
Elektronika Praktyczna 11/2001
20
Pilot RC5 do sterowania komputerem
resu sterowanego urządzenia i od- 2. Odkładamy na bok spodnią nicą wyprowadzenia układu, sto-
powiedniego polecenia. czÍśĘ obudowy (tÍ z otworem do sujÄ…c minimalne, Å›ladowe iloÅ›ci
W naszym ukÅ‚adzie pilota SA- zakÅ‚adania baterii) i bierzemy siÍ cyny.
A3010 pracuje jakby w trybie dru- za stronÍ przedniÄ…. Rozpoczyna- 7. Po zamontowaniu ukÅ‚adu
gim. ìJakbyî, poniewaÅ‚ nie mu- my od przewiercenia (na wylot) IC1 wlutowujemy w pÅ‚ytkÍ wszys-
simy naciskaĘ dwÛch klawiszy koÅ‚kÛw mocujÄ…cych za pomocÄ… tkie mikroprzeÅ‚Ä…czniki, ale uwaga:
jednoczeÅ›nie, gdyÅ‚ jedno z wejśĘ wiertÅ‚a o Å›rednicy nie wiÍkszej na tym etapie pracy lutujemy
ustalajÄ…cych adres pod jaki bÍdÄ… niÅ‚ 2mm. Po wykonaniu tej czyn- tylko po jednym wyprowadzeniu
wysyÅ‚ane komendy jest na staÅ‚e noÅ›ci na powierzchni obudowy kaÅ‚dego z przyciskÛw! Otwory
zwarte z driverami sterowania pojawiÄ… siÍ cztery maÅ‚e otworki. w pÅ‚ytce przeznaczone pod Å›rubki
klawiatury. MoÅ‚na to bÍdzie 3. Przyjrzyjmy siÍ teraz pÅ‚ytce mocujÄ…ce rozwiercamy do Å›redni-
uczyniĘ za pomocą jednego obwodu drukowanego. Zostały na cy 3..3,2mm.
z jumperÛw JP1..JP3 albo po pros- niej umieszczone cztery duÅ‚e ot- 8. Za pomocÄ… czterech maÅ‚ych
tu wykonujÄ…c dodatkowe poÅ‚Ä…cze- wory (otoczone symbolem Å›rubki) blachowkrÍtÛw przykrÍcamy teraz
nie na pÅ‚ytce. WybierajÄ…c adres, zlokalizowane tak, aby Å›ciÅ›le od- pÅ‚ytkÍ do obudowy tak, aby
musimy pamiÍtaĘ o unikniÍciu powiadaÅ‚y rozmieszczeniu koÅ‚kÛw koÒce przyciskÛw zostaÅ‚y umiesz-
konfliktu z innym urzÄ…dzeniem mocujÄ…cych obudowy. WewnÍt- czone w przeznaczonych na nie
sterowanym kodem RC5, o ile rzna Å›rednica tych otworÛw wy- otworach. Dopiero teraz lutujemy
takie urzÄ…dzenie znajduje siÍ nosi nie jak zwykle 3mm, ale pozostaÅ‚e wyprowadzenia przy-
w pomieszczeniu, w ktÛrym 2,1mm. Za pomocÄ… czterech ma- ciskÛw, majÄ…c absolutnÄ… pew-
umieÅ›ciliÅ›my komputer. Wszyst- Å‚ych blachowkrÍtÛw mocujemy te- nośĘ, Å‚e zostaÅ‚y one zamontowa-
kie moÅ‚liwe poÅ‚Ä…czenia sÅ‚uÅ‚Ä…ce raz pÅ‚ytkÍ PCB do wierzchniej ne idealnie rÛwno i prostopadle
ustalaniu adresu pokazano na strony obudowy, w miejscu gdzie do powierzchni płyty czołowej
rys. 2. Czytelnicy, ktÛrzy pamiÍ- bÍdzie znajdowaĘ siÍ klawiatura. obudowy.
tają opis projektu AVT-5031 4. Jeszcze raz popatrzmy uwał- 9. Pora teraz na czynnośĘ,
(EP8/2001) wiedzÄ…, Å‚e prawidÅ‚o- nie na pÅ‚ytkÍ PCB i zwrÛĘmy ktÛrÄ… musimy wykonaĘ wyjÄ…tkowo
we ustawienie adresu moÅ‚emy uwagÍ, Å‚e pomiÍdzy punktami starannie i bez poÅ›piechu. BÍdzie
zawsze zweryfikowaĘ za pomocÄ… lutowniczymi kaÅ‚dego mikroprze- niÄ… skrÛcenie koÅ‚kÛw mocujÄ…cych
dowolnego monitora portu szere- Å‚Ä…cznika umieszczone zostaÅ‚y do- obudowy tak, aby koÒce przycis-
gowego komputera PC. datkowe otwory o Å›rednicy 1mm. kÛw znalazÅ‚y siÍ dokÅ‚adnie
Jako elementy wykonawcze, Poprzez te otwory przewiercamy w wierzchniej pÅ‚aszczyünie obu-
ktÛrych zadaniem jest emitowanie teraz obudowÍ, uzyskujÄ…c na jej dowy. KoÅ‚ki sÄ… za dÅ‚ugie o ok.
modulowanej wiÄ…zki podczerwie- powierzchni 19 otworkÛw, ktÛ- 1mm i moÅ‚emy je przyciąĘ za
ni, zastosowaÅ‚em dwie diody rych rozmieszczenie dokÅ‚adnie od- pomocÄ… ostrego noÅ‚a. ProponujÍ
IRED, zasilane za pomocÄ… tranzys- powiada lokalizacji przyciskÛw na jednak wykonaĘ tÍ czynnośĘ eta-
tora T1. Dioda sygnalizacyjna D3 płytce obwodu drukowanego. pami, ścinając cienkie plasterki
zasilana jest bezpośrednio z nie- 5. Kolejną czynnością jest - po tworzywa tak, aby nadmiernie nie
wykorzystywanego do transmisji rozÅ‚Ä…czeniu pÅ‚ytki PCB i obudowy zmniejszyĘ dÅ‚ugoÅ›ci koÅ‚kÛw. Przy-
danych wyjÅ›cia CODE. - rozwiercenie wszystkich 19 ot- trafiÅ‚o mi siÍ to podczas montaÅ‚u
worÛw wiertÅ‚em o Å›rednicy 3mm. prototypu i byÅ‚o ìdośĘî trudne do
MontaÅ‚ i uruchomienie 6. Przerywamy teraz na chwilÍ naprawienia.
Na rys. 3 pokazano rozmiesz- prace mechaniczne i lutujemy
czenie elementÛw na pÅ‚ytce dru- ukÅ‚ad SAA3010 do pÅ‚ytki druko-
kowanej wykonanej na laminacie wanej, co jest jedyną czynnością,
dwustronnym z metalizacjÄ…. Za- ktÛra moÅ‚e sprawiĘ pewne kÅ‚opoty
nim jednak cokolwiek wlutujemy poczÄ…tkujÄ…cym konstruktorom. Ab-
w pÅ‚ytkÍ, musimy wykonaĘ szereg solutnie nieodzownym warunkiem
prac mechanicznych, podczas ktÛ- jej prawidÅ‚owego wykonania jest
rych wykorzystamy pÅ‚ytkÍ PCB posiadanie lutownicy wysokiej
jako matrycÍ do wywiercenia ot- klasy, najlepiej przeznaczonej do
worÛw w obudowie. lutowania elementÛw SMD. UkÅ‚ad
Prace mechaniczne musimy scalony naleły najpierw przykleiĘ
wykonaĘ we właściwej kolejności, do powierzchni płytki, układając
zachowując ostrołnośĘ. Propono- go tak, aby wszystkie wyprowa-
wana przeze mnie kolejnośĘ po- dzenia znalazÅ‚y siÍ dokÅ‚adnie po-
stÍpowania jest nastÍpujÄ…ca: Å›rodku przeznaczonych dla nich
1. Usuwamy z wnÍtrza obudo- pÛl lutowniczych. Do klejenia nie
wy niewykorzystywane w naszym naleły uływaĘ kleju szybkoschną-
pilocie elementy. Mam tu na cego w rodzaju Super Glue, ale
myśli dodatkowe kołki mocujące, wyłącznie kleje wolno wiąłące,
ktÛre musimy odciąĘ od obudowy nawet zwyczajny klej biurowy lub
za pomocÄ… ostrego noÅ‚a. Usuwa- maÅ‚Ä… kropelkÍ Distalu lub Poxi-
my takÅ‚e przegrodÍ przedzielajÄ…cÄ… polu. Po zaschniÍciu kleju lutu-
Rys. 3. Rozmieszczenie elementów
obudowÍ na dwie czÍÅ›ci. jemy dobrze oczyszczonÄ… lutow-
na płytce drukowanej.
Elektronika Praktyczna 11/2001
21
Pilot RC5 do sterowania komputerem
baterie typu R6, albo trzy małe
WYKAZ ELEMENTÓW
baterie typu AAA. W pierwszym
Rezystory
przypadku typowy koszyk prze-
R1: 3,3k&!
znaczony na dwie baterie R6 nie
zmieÅ›ci siÍ w obudowie, ale za to R2, R3: 10&!
Rys. 4. Zasada działania klawiatury.
zmieszczÄ… siÍ w niej baterie
R4: 100&!
ìluzemî. Mamy zatem do wyboru
Kondensatory
10. Kolejną czynnością jest dwie drogi: albo wykonaĘ styki
C1: 100nF
staranne rozwiercenie wykona- łączące baterie z układem i stabi-
Półprzewodniki
nych w pÅ‚ycie czoÅ‚owej otworÛw lizujÄ…ce je mechanicznie, albo
D1, D2: diody nadawcze
z 3 do 7mm. Musimy zrobiĘ to połączyĘ po prostu baterie ze sobą
podczerwieni
wyjątkowo starannie i delikatnie, i z układem za pomocą lutowa-
D3: LED
posÅ‚ugujÄ…c siÍ wiertarkÄ… pracujÄ…cÄ… nych do nich przewodÛw. PobÛr
IC1: SAA3010
na minimalnych obrotach. Wy- energii przez układ jest na tyle
wiercone otwory fazujemy od mały, łe baterie alkaliczne dobrej
T1: BS109
wierzchniej strony obudowy za firmy powinny wystarczyĘ na
Różne
pomocą wiertła o dułej średnicy dwa, trzy lata eksploatacji i ko-
Q1: 429kHz
lub - w ostateczności - noła. niecznośĘ ich lutowania po tym
S1..S19: mikroprzełączniki
KoÒcowy efekt naszej pracy zostaÅ‚ okresie nie powinna byĘ zbyt
o wysokości 6mm
pokazany na rys. 4. uciÄ…Å‚liwa. W przypadku zastoso-
Obudowa HAMMOND 1593TGY
11. MoÅ‚emy teraz zakoÒczyĘ wania trzech bateryjek AAA uzys-
montaÅ‚ czÍÅ›ci elektronicznej ukÅ‚a- kamy znaczne zwiÍkszenie zasiÍ-
du, a na powierzchniÍ obudowy gu dziaÅ‚ania pilota, przy jedno-
nakleiĘ foliÍ z naniesionymi na czesnym, niezbyt duÅ‚ym skrÛce- Wzory pÅ‚ytek drukowanych w for-
niÄ… rysunkami klawiszy. niu czasu eksploatacji jednego macie PDF sÄ… dostÍpne w Internecie
12. Otwarta pozostaje jeszcze kompletu baterii. pod adresem: http://www.ep.com.pl/
sprawa zasilania układu. Do tego Zbigniew Raabe, AVT ?pdf/listopad01.htm oraz na płycie
celu naleły wykorzystaĘ albo dwie [e-mail] CD-EP11/2001B w katalogu PCB.
Elektronika Praktyczna 11/2001
22