Projekty AVT
P
r
o
j
e
k
t
y
A
V
T
Radiowy pilot
2328N/O/B
do sterowania
15 urzÄ…dzeniami
Całe nasze dotychczasowe doświad-
czenie mówi, że wszelkiego typu układy
zdalnego sterowania, a w szczególności
zdalnego sterowania wykorzystujÄ…cego
jako nośnik informacji fale radiowe, za-
wsze cieszyły się znacznym zaintereso-
waniem Czytelników Elektroniki dla
Wszystkich. Nic w tym zresztÄ… dziwnego,
są to bowiem układy nie tylko bardzo uży-
teczne w codziennym życia, ale i nie-
zwykle efektowne w działaniu.
Jak dotÄ…d temat wykorzystywania do
zdalnego sterowania łączności radiowej deli, a ja nawet wykonałem prototyp ta- fal radiowych do zdalnego sterowania
nie był zbyt często obecny na łamach kiego układu. Jednak jego uruchomienie wydaje się być wykorzystywanie goto-
EdW, a prawdę mówić pojawił się tam okazało się niezwykle pracochłonne i bar- wych, nie wymagających strojenia ani re-
dopiero jeden raz. O powodzie takiego dzo trudne nawet w doskonale wyposa- gulacji, modułów nadawczo - odbior-
stanu rzeczy pisałem już nieraz: brak opi- żonej Pracowni Konstrukcyjnej AVT. czych, produkowanych przez kilka firm. Z
sów takich urządzeń w naszym piśmie Proszę, nie traktujcie tego jako lekcewa- modułami takimi mieliśmy już okazję się
spowodowany jest nie tym, że konstruk- żenie Waszych umiejętności, ale nie zetknąć: wykorzystane były w projekcie
torzy AVT nie potrafią czy nie chcą zapro- sądzę, aby wielu hobbystom udało się u- prostego pilota przeznaczonego do stero-
jektować układów zdalnego sterowania ruchomić w amatorskich warunkach taką wania jednym urządzeniem (EdW 11/98).
pracującego na falach radiowych. Zapro- aparaturę. Natomiast tym z Was, którzy Dzisiaj rozwiniemy ten temat i skonstruu-
jektować i wykonać jednostkowy model posiadają zarówno kwalifikacje jak i jemy nadajnik i odbiornik umożliwiający
takiego układu nie jest bynajmniej sprzęt niezbędny do wykonania takiego sterowanie aż piętnastoma dowolnymi u-
sprawą trudną. Kłopot z tym, jak zape- zadania, mój projekt nie byłby do niczego rządzeniami elektronicznymi lub elektry-
wnić powtarzalność jego wykonania w potrzebny: sami potrafiliby dać sobie cznymi. Obok właściwych układów na-
najczęściej ubogich, amatorskich war- radę! dajnika i odbiornika przygotowane zostały
sztatach. Wielokrotnie już mówiliśmy o W obecnej chwili jedynym rozwiąza- dwa moduły wykonawcze: jeden wyko-
aparaturze do zdalnego sterowania mo- niem umożliwiającym wykorzystywanie rzystujący do włączania sterowanego u-
rzÄ…dzenia przekaz
nik, a drugi przeznaczo-
ny do włączania urządzeń zasilanych z
sieci energetycznej za pomocÄ… triaka o
praktycznie dowolnej mocy.
Układ, z którego budową zapoznamy
siÄ™ za chwilÄ™ jest urzÄ…dzeniem wyjÄ…tko-
wo prostym w montażu i nie wymaga
jÄ…cym jakiegokolwiek uruchamiania ani
regulacji. Jego budowę mogę polecić
mało zaawansowanym konstruktorom, a
nawet zupełnie początkującym adeptom
pięknej sztuki konstruowania urządzeń e-
lektronicznych.
Opis układu
r
y
s
u
n
k
u
1
Na rysunku 1 został pokazany sche-
mat elektryczny układu nadajnika - pilota,
a na rysunku 2 układ 15-kanałowego od-
biornika. Obydwa te układy zawierają no-
we, rzadko lub jeszcze nigdy nie stoso-
Rys. 1 Schemat ideowy nadajnika
R
y
s
.
1
S
c
h
e
m
a
t
i
d
e
o
w
y
n
a
d
a
j
n
i
k
a
12 ELEKTRONIKA DLA WSZYSTKICH 2/99
Projekty AVT
P
r
o
j
e
k
t
y
A
V
T
Tab. 1. Opis wyprowadzeń układu kodera HT12E one szeregową transmisję danych
T
a
b
.
1
.
O
p
i
s
w
y
p
r
o
w
a
d
z
e
Å„
u
k
Å‚
a
d
u
k
o
d
e
r
a
H
T
1
2
E
cyfrowych z maksymalną częstot-
Pin Nazwa Funkcja Uwagi
liwością 2kHz. Podczas testów o-
kazało się, że umożliwiają one
1 A0 Wejście adresowe 1 Wejście dwustanowe (nie podłączone - "1")
łączność nawet do 100 i więcej
2 A1 Wejście adresowe 2 Wejście dwustanowe (nie podłączone - "1")
metrów, ale pod warunkiem, że
3 A2 Wejście adresowe 3 Wejście dwustanowe (nie podłączone - "1") pomiędzy nadajnikiem i odbiorni-
kiem nie znajdują się żadne prze-
4 A3 Wejście adresowe 4 Wejście dwustanowe (nie podłączone - "1")
szkody, mogÄ…ce w znaczÄ…cym
5 A4 Wejście adresowe 5 Wejście dwustanowe (nie podłączone - "1")
stopniu tłumić fale radiowe. W te-
6 A5 Wejście adresowe 6 Wejście dwustanowe (nie podłączone - "1")
renie zabudowanym oraz
7 A6 Wejście adresowe 7 Wejście dwustanowe (nie podłączone - "1")
wewnątrz pomieszczeń zasięg
8 A7 Wejście adresowe 8 Wejście dwustanowe (nie podłączone - "1")
jest trudny do przewidzenia, ale
9 GND Masa zasilania
można przyjąć, iż nie okaże się
10 D1 Wejście danych A (LSB) Wejście dwustanowe (nie podłączone - "1")
mniejszy niż 10 ... 15m.
11 D2 Wejście danych B Wejście dwustanowe (nie podłączone - "1")
Moduły te były już opisywane
12 D3 Wejście danych C Wejście dwustanowe (nie podłączone - "1")
w EP i EdW (11/98 str. 7, 8).
13 D4 Wejście danych D(MSB) Wejście dwustanowe (nie podłączone - "1")
Elementami będącymi zupełną
14 !TE Wejście zezwolenia na pracę Aktywne przy zwarciu do masy nowością w naszych konstruk-
15 OSC2 Wejście rezystora Rezystor zewnętrzny określający cjach są układy scalone HT12E i
zewnętrznego oscylatora częstotliwość pracy oscylatora (1,5M) HT12D produkcji firmy HOLTEK.
Układy HT12E i HT12D przypomi-
16 OSC1 Wejście rezystora Rezystor zewnętrzny określający
nają nieco znane nam już kodery i
zewnętrznego oscylatora częstotliwość pracy oscylatora (1,5M)
dekodery UM3758. Podobnie jak
17 DOUT Wyjście Wyjście do sterowania nadajnikiem (radio, IR)
one umożliwiają, niezależnie od
18 UCC Dodatni biegun zasilania +3 ... +12VDC
sprawdzenia kodu transmisji i za-
sygnalizowania jego zgodności w
Tab. 2. Opis wyprowadzeń dekodera HT12D
T
a
b
.
2
.
O
p
i
s
w
y
p
r
o
w
a
d
z
e
Å„
d
e
k
o
d
e
r
a
H
T
1
2
D
nadajniku i odbiorniku, przekaza-
nie czterech bitów dowolnych da-
Pin Nazwa Funkcja Uwagi
nych.
Na rysunku 5 i 6 zostało poka-
1 A0 Wejście adresowe 1 Wejście dwustanowe (nie podłączone -  1 )
zane rozmieszczenie wyprowa-
2 A1 Wejście adresowe 2 Wejście dwustanowe (nie podłączone -  1 )
dzeń tych układów, a poniżej po-
3 A2 Wejście adresowe 3 Wejście dwustanowe (nie podłączone -  1 )
dajemy ich opis.
4 A3 Wejście adresowe 4 Wejście dwustanowe (nie podłączone -  1 )
Działanie kodera i dekodera
5 A4 Wejście adresowe 5 Wejście dwustanowe (nie podłączone -  1 )
wygląda następująco: nadajnik
6 A5 Wejście adresowe 6 Wejście dwustanowe (nie podłączone -  1 )
(koder) wysyła kody adresowe
7 A6 Wejście adresowe 7 Wejście dwustanowe (nie podłączone -  1 )
(A0...A7), a odbiornik porównuje
8 A7 Wejście adresowe 8 Wejście dwustanowe (nie podłączone -  1 )
je z własnymi i jeżeli dwa kolejne
9 GND Masa zasilania
porównania wypadają pozyty-
10 D1 Wyjście danych A (LSB) Poziomy TTL wnie, to na wyjściu TX/RX po-
wstaje stan niski. Wysłane przez
11 D2 Wyjście danych B Poziomy TTL
nadajnik słowo czterobitowe
12 D3 Wyjście danych C Poziomy TTL
(D1...D4) zostaje przekazane na
13 D4 Wyjście danych D(MSB) Poziomy TTL
wyjścia danych dekodera i utrzy-
14 DIN Wejście danych
muje siÄ™ tam (zostaje  zatrza-
(kodu transmisji) Poziomy TTL
śnięte w buforze wyjściowym)
15 OSC2 Wejście rezystora Rezystor zewnętrzny określający
do czasu odebrania nowej, waż-
zewnętrznego oscylatora częstotliwość pracy oscylatora (430k)
nej transmisji z nowymi danymi.
16 OSC1 Wejście rezystora Rezystor zewnętrzny określający
Układ nadajnika został zrealizo-
zewnętrznego oscylatora częstotliwość pracy oscylatora (430k)
wany w najprostszy z możliwych
17 VT Wyjście sygnału
sposobów, co nieco utrudnia
o odebraniu poprawnej
obsługę. Do sterowania pracą na-
transmisji kodu Aktywne w stanie wysokim
dajnika służą cztery przyciski o-
18 UCC Dodatni biegun zasilania +3 ... +12VDC
znaczone jako S1 ... S4. Naciśnię-
cie jednego lub kilku z nich powo-
wane w naszych konstrukcjach elementy prościło konstrukcję nadajnika i odbiorni- duje zarówno włączenie zasilania jak i u-
elektroniczne, od omówienia których roz- ka - pilota i spowodowało, że jest on moż- stawienie wymaganego stanu wejść da-
poczniemy analizę schematów. liwy do wykonania nawet dla zupełnie nie nych. Do każdego z przycisków dołączo-
Z jednym z tych elementów, a właści- obeznanych z radiotechniką elektroni- ne są dwie diody. Jedna z nich połączona
wie z parą podzespołów mieliśmy już o- ków. jest z masą układu i niezależnie od tego,
kazję się spotkać. Mam tu na myśli mo- Obydwa moduły wykonane zostały w który przycisk naciśniemy, dołącza do
duły nadawczo - odbiorcze włoskiej firmy cienkowarstwowej technologii hybrydo- masy ujemny biegun baterii zasilającej
TELECONTROLLI, wykorzystane już w wej i dostrojone są do obowiązującej (w nadajnik. Pozostałe diody dołączone zo-
konstrukcji prostego pilota AVT-2299. Za- Polsce) dla tego rodzaju urządzeń stały do kolejnych wejść danych, zwie-
stosowanie tych modułów radykalnie u- częstotliwości 433,92MHz. Umożliwiają rając je po naciśnięciu przycisków do ma-
ELEKTRONIKA DLA WSZYSTKICH 2/99 13
Projekty AVT
P
r
o
j
e
k
t
y
A
V
T
wego RR4 - Q1. Za po-
mocą przełącznika S1 usta-
wiamy adres odbiornika i
jeżeli okaże się on zgodny z
nadesłanym adresem, u-
stawionym w nadajniku, to
zajdą następujące zjawis-
ka:
1. Na wyjściu VT (Valid
Transmission) układu deko-
dera pojawi siÄ™ stan wyso-
ki, sygnalizujÄ…c odebranie
poprawnej transmisji. W
naszym urzÄ…dzeniu spowo-
duje włączenie diody syg-
nalizacyjnej LED - D1.
2. Przy dwukrotnym
sprawdzeniu poprawności
kodu dekoder, także dwu-
krotnie sprawdza wartość
przesłanych danych. Jeżeli
i to porównanie da wynik
pozytywny, to odebrane
dane zostanÄ… przekazane
do rejestru wyjściowego
dekodera i tam  zatrza-
śnięte aż do czasu ode-
brania kolejnej, poprawnej
transmisji.
Na wyjściach danych
odbiornika HT12D pojawiła
siÄ™ teraz czterobitowa li-
czba binarna, zgodna z ko-
dem wybranym za pomocÄ…
przycisków w nadajniku. W
zasadzie osiągnęliśmy już
sporo: od tego momentu
moglibyśmy sterować za
pomocą naszego układy
Rys. 2 Schemat ideowy odbiornika
R
y
s
.
2
S
c
h
e
m
a
t
i
d
e
o
w
y
o
d
b
i
o
r
n
i
k
a
pracą czterech urządzeń
wykonawczych, które mog-
sy. Jeżeli więc naciśniemy przycisk S1 to cisków -  0000 . Niestety, nie jest możli- łyby być włączane i wyłączane w dowol-
na wejściach danych zostanie ustawione we uzyskanie na wejściach adresowych nej kombinacji (z wyjątkiem włączenia
następujące słowo czterobitowe: stanu  1111 , tak więc  tracimy jeden wszystkich czterech urządzeń jednocześ-
 0111 . Naciśnięcie przycisku S2 spowo- z szesnastu kanałów sterowania. nie, ponieważ pamiętamy, że stan
duje wysłanie słowa danych  1011 , Taki sposób włączania i wyłączania  1111 w koderze jest w naszym przy-
przycisku S3 -  1101 i tak dalej. Zauważ- sterowanych urządzeń nie należy z pe- padku nieosiągalny). Jednak naszym ce-
my, np. że naciśnięcie przycisków S2 i S3 wnością do najwygodniejszych. Aż się lem jest zbudowanie układu sterującego
spowoduje ustawienie na wejściach da- prosi o zastosowania szesnastkowej kla- piętnastoma urządzeniami i dlatego do
nych słowa  1001 , a wszystkich przy- wiatury i odpowiedniego enkodera na wyjść IC1 dołączyliśmy dekoder kodu bi-
kod binarny. Jednakże podczas narnego na 1 z 15 zbudowany z dwóch u-
projektowania układu celem kładów scalonych IC2 i IC3. Właściwie
nadrzędnym było zbudowanie mogliśmy zastosować tylko jeden układ
pilota o możliwie małych wy- dekodera kodu binarnego na 1 z 16, ale
miarach, możliwego do zreali-
zowania za pomocą najtań-
szych elementów. Tak więc
będziecie musieli trochę po-
gimnastykować sobie palce ...
Popatrzmy teraz na układ
r
y
odbiorczy przedstawiony na ry-
sunku 2. Centralnym punktem
s
u
n
k
u
2
układu jest dekoder IC1 -
HT12D, którego zadaniem jest
zbadanie ciągu impulsów nad-
Rys. 4. Moduł z triakiem
R
y
s
.
4
.
M
o
d
u
Å‚
z
t
r
i
a
k
i
e
m
Rys. 3 Schemat modułu z przekaz
nikiem
R
y
s
.
3
S
c
h
e
m
a
t
m
o
d
u
Å‚
u
z
p
r
z
e
k
a
z

n
i
k
i
e
m
chodzÄ…cych z odbiornika radio-
14 ELEKTRONIKA DLA WSZYSTKICH 2/99
Projekty AVT
P
r
o
j
e
k
t
y
A
V
T
łem dwa moduły wyjściowe, umożliwia-
Wykaz elementów:
W
y
k
a
z
e
l
e
m
e
n
t
ó
w
:
jące sterowanie  nieco większymi ob-
ciążeniami. Pierwszy z tych modułów,
Nadajnik pilota PÅ‚ytka AVT-2328 N
N
a
d
a
j
n
i
k
p
i
l
o
t
a
P
Å‚
y
t
k
a
A
V
T
2
3
2
8
N
którego schemat elektryczny został poka-
Kondensatory
K
o
n
d
e
n
s
a
t
o
r
y
r
y
s
u
n
k
u
3
zany na rysunku 3, ma charakter uniwer-
C1 100nF
salny, ponieważ możemy za jego pomocą
przełączać zarówno obwody prądu stałe-
Rezystory 0,125W
R
e
z
y
s
t
o
r
y
0
,
1
2
5
W
go jak i przemiennego. Schemat tego u- R1 1,5M&!
kładu nie wymaga chyba komentarza, po-
Półprzewodniki
P
ó
Å‚
p
r
z
e
w
o
d
n
i
k
i
dobnie jak schemat drugiego modułu wy-
D1, D2, D3, D4, D5, D6, D7, D8
konawczego ,zbudowanego na triaku i
1N4148 lub odpowiednik
Rys. 5
R
y
s
.
5
IC1 HT12E
r
y
s
u
n
k
u
4
pokazanego na rysunku 4. Warto jedynie
zaznaczyć, że zastosowanie optotriaka z
Pozostałe
P
o
z
o
s
t
a
Å‚
e
detekcją przejścia napięcia sieci przez ze-
Q1 moduł nadawczy RT1 (nie wchodzi w
ro pozwoliło na całkowite wyeliminowa-
skład kitu, dostępny w ofercie AVT)
nie zakłóceń radioelektrycznych genero- S1, S2, S3, S4 przycisk typu RESET lu-
towany w płytkę 12mm
wanych przy włączaniu do sieci obciążeń
Obudowa typu KM-15
o charakterze indukcyjnym.
Odbiornik PÅ‚ytka AVT-2328 O
O
d
b
i
o
r
n
i
k
P
Å‚
y
t
k
a
A
V
T
2
3
2
8
O
Kondensatory
K
o
n
d
e
n
s
a
t
o
r
y
C3, C1 220µF/16
C4, C2 100nF
R
e
z
y
s
t
o
r
y
0
,
1
2
5
W
Rys. 6 Rezystory0,125W
R
y
s
.
6
R1 430k&!
R2 200 &!
R3 10k &!
przeważyły względy ekonomiczne: układ R4 3,9k&!
taki jest znacznie droższy niż dwie kostki
Półprzewodniki
P
ó
Å‚
p
r
z
e
w
o
d
n
i
k
i
typu 4028.
D1 LED
Ten zbudowany z dwóch układów de-
IC1 HT12D
koder działa w sposób, który najlepiej wy- IC2, IC3 4028
IC4 7805
jaśnić za pomocą analizy stanów logi-
T1 BC548 lub odpowiednik
cznych zawartych w tabeli 3. Montaż i uruchomienie
r
y
s
u
n
k
u
7
Tranzystor T1 pełni funkcję inwertera. Na rysunku 7 została pokazana mozai-
Pozostałe
P
o
z
o
s
t
a
Å‚
e
Układ IC1 dekoduje liczby 0...7, a IC2 licz- ka ścieżek płytki drukowanej nadajnika, a Q1 moduł odbiorczy RR4(nie wchodzi
w skład kitu, dostępny w ofercie AVT)
r
y
s
u
n
k
u
8
by 8...14. na rysunku 8 możemy zobaczyć wyko-
CON1, CON2, CON3, CON4, CON5,
Jak do tej pory nasz układ mógłby ste- naną na laminacie dwuwarstwowym
CON6 ARK3 (3,5mm)
rować obciążeniami o poborze prądu nie płytkę układu odbiornika. Montaż rozpo- CON7 ARK2 (3,5mm)
S1 DIPSWITCH8
przekraczającym kilku miliamperów, do- czniemy od układu nadajnika - pilota.
łączanymi bezpośrednio do wyjść deko- Z tym, że zanim cokolwiek w płytkę wlu-
Moduł wykonawczy na przekaz
niku
M
o
d
u
Å‚
w
y
k
o
n
a
w
c
z
y
n
a
p
r
z
e
k
a
z

n
i
k
u
dera. Ponieważ nie sądzę, aby taki układ tujemy, posłużymy się nią jako matrycą
PÅ‚ytka AVT-2328 B
P
Å‚
y
t
k
a
A
V
T
2
3
2
8
B
zyskał uznanie Czytelników, przygotowa- do idealnie precyzyjnego wywiercenia ot-
Rezystory 0,125W
R
e
z
y
s
t
o
r
y
0
,
1
2
5
W
worów na przyciski w obudowie.
Tab. 3. R1 10k&!
T
a
b
.
3
.
Płytka została zwymiarowana pod
obudowę typu KM-14, w której to
Półprzewodniki
P
ó
Å‚
p
r
z
e
w
o
d
n
i
k
i
S1 S2 S3 S4 Kod Aktywne
właśnie musimy wykonać otwory.
T1 BC548 lub odpowiednik
binarny wyjście
D1 1N4148 lub odpowiednik
Płytkę wkładamy do obudowy (tej
jej części z otworkiem na śrubkę
Pozostałe
P
o
z
o
s
t
a
Å‚
e
X 1110 15
mocującą)  twarzą w dół i przez
CON1, CON2 ARK3
X 1101 14 małe otworki ,oznaczone na spo- CON3 ARK3 (3,5mm)
REL1 RM94P/5V
dniej stronie płytki  X , za po-
X X 1100 13
mocą wiertła o małej średnicy
X 1011 12
Moduł wykonawczy na triaku Płytka AVT-
M
o
d
u
Å‚
w
y
k
o
n
a
w
c
z
y
n
a
t
r
i
a
k
u
P
Å‚
y
t
k
a
A
V
T
(0,8mm) lub igły krawieckiej za-
2328 BB
2
3
2
8
B
B
X X 1010 11
znaczamy na obudowie punkty,
X X 1001 10
Rezystory 0,25W
R
e
z
y
s
t
o
r
y
0
,
2
5
W
które następnie rozwiercamy do
X X X 1000 9
R1 750&!
średnicy nieco większej od śre-
R3, R2 200&!
X 0111 8
dnicy przycisków RESET. Dalszą
X X 0110 7
część montażu przeprowadzamy
Półprzewodniki
P
ó
Å‚
p
r
z
e
w
o
d
n
i
k
i
X X 0101 6 Q1 BT136/400V
w typowy sposób, rozpoczynając
Q2 MOC3040
X X X 0100 5 od elementów o najmniejszych
gabarytach, a kończąc na ostroż-
X X 0011 4
Pozostałe
P
o
z
o
s
t
a
Å‚
e
nym wlutowaniu obydwu modu- CON1 ARK2
X X X 0010 3
CON2 ARK2 (3,5 mm)
łów radiowych.
X X X 0001 2
Zmontowany ze sprawdzonych
X X X X 0000 1
elementów układ nie wymaga ja-
kiegokolwiek uruchamiania ani re-
ELEKTRONIKA DLA WSZYSTKICH 2/99 15
Projekty AVT
P
r
o
j
e
k
t
y
A
V
T
Jest oczywiste, że je-
den układ pilota mo-
że współpracować z
wieloma odbiornika-
mi równie dobrze jak
jeden odbiornik z kil-
koma pilotami. Dlate-
go też produkowane
będą dwa kity: AVT-
2328/N - umożliwia-
jÄ…cy zbudowanie u-
kładu pilota i AVT-
Rys. 8
R
y
s
.
8
2328/O - przeznaczony do wykonania u-
kładu odbiornika.
Rys. gu- Jest niemożliwe do przewidzenia, ja-
R
y
s
.
kie moduły wykonawcze i w jakiej ilości
będziecie stosowali w swoich konstruk-
cjach. Dlatego też nie przewiduje się pro-
dukowania kitów do tych modułów, nato-
miast w ofercie handlowej AVT dostępne
będą płytki obwodów drukowanych i
części niezbędne do ich wykonania.
Zbigniew Raabe
Z
b
i
g
n
i
e
w
R
a
a
b
e
Komplet podzespołów z płytką
K
o
m
p
l
e
t
p
o
d
z
e
s
p
o
Å‚
ó
w
z
p
Å‚
y
t
k
Ä…
jest dostępny w sieci handlowej
j
e
s
t
d
o
s
t
Ä™
p
n
y
w
s
i
e
c
i
h
a
n
d
l
o
w
e
j
Rys. 7
R
y
s
.
7
l a-
AVT jako kit AVT-2328
A
V
T
j
a
k
o
k
i
t
A
V
T
2
3
2
8
c j i
z wyjątkiem ustawienia adresów, identycznych
Rys.
R
y
s
.
REKLAMA
w nadajniku jak i w odbiorniku. Adres ustawia-
my za pomocÄ… Å‚Ä…czenia z masÄ… lub pozostawia-
nia nie podłączonych końcówek A0 ... A7 układu kodera. Po-
łączenia wykonujemy za pomocą kropelek cyny nakładanych na
specjalnie powiększone punkty lutownicze na spodniej stronie
płytki.
W przypadku układu odbiornika ustawianie kodu wykonuje-
my za pomocą przełącznika S1.
W opisie radiowego modułu odbiorczego podano, że układ ten
wymaga dołączenia zewnętrznej anteny o długości kilkunastu cen-
tymetrów. W praktyce okazało się, że w przypadku łączności na
niewielkie odległości całkowicie wystarczająca jest antena wyko-
nana jako ... ścieżka na wierzchniej stronie płytki odbiornika. Gdy-
by jednak taka antena okazała się zbyt mało skuteczna, to można
zastosować dodatkową antenę zewnętrzną, dołączoną do odpo-
wiednio oznakowanego punktu lutowniczego na płytce odbiornika.
Na zakończenia należy jeszcze wspomnieć parę słów na te-
mat kitów, jakie będą sprzedawane w ofercie handlowej AVT.
16 ELEKTRONIKA DLA WSZYSTKICH 2/99