Transformacja polskiego
rynku medialnego po 1989 r.
Wykład2
PSM, 9.10.2012
O czym będzie mowa na wykładzie:
" y
ródła transformacji
" Likwidacja RSW Książka  Prasa  Ruch
" Konsekwencje prywatyzacji
" Etapy transformacji rynku prasowego
" Własność na rynku prasowym
" Modele konkurencji
" Strategie rozwojowe firm medialnych
Transformacja rynku prasowego
" 1989-1990 trudne początki
" 1990- 1992 pierwsza prywatyzacja
" 1992-1994 wtórna prywatyzacja
" 1994- 2004 pozorna stabilizacja
" 2003  2008 wejście  Faktu i jakościowa
zmiana rynku
" 2008  kryzys prasy drukowanej
Cechy mediów
drukowanych
" Zróżnicowanie rynku pod
względem jakości
dziennikarstwa (dzienniki
wysokiej jakości, tabloidy,
dzienniki specjalistyczne)
" Zróżnicowanie pod względem
sprzedaży i czytelnictwa
" Sympatie polityczne mediów
drukowanych
Transformacja rynku mediów
elektronicznych
" 1989-1992 pozorna kontynuacja
" 1993- 1997 Ustawa o radiofonii i telewizji -
kształtowanie się modelu dualnego
" 1997- 2001 powstanie oligopolu -wejście TVN
" 2001 - 2013 ? dywersyfikacja rynku  kanały
specjalistyczne- ostra konkurencja o
reklamodawców
" 2013 - digitalizacja
Modele konkurencji na rynku
medialnym
" Monopol
" Duopol
" Oligopol
" Konkurencja niedoskonała
" Konkurencja doskonała
Strategie rozwojowe
Dywersyfikacja
- pozioma (horyzontalna)
- pionowa (wertykalna)
- multimedialna
Koncentracja
- pozioma (horyzontalna)
- pionowa (multimedialna)
- konglomeratowa (diagonalna)
Globalizacja
DYWERSYFIKACJA HORYZONTALNA
(POZIOMA)
Przedsiębiorstwo poszerza ofertę o
taki sam produkt np.
" Ringier Springer Polska -  Fakt (2003),  Przegląd
Sportowy i  Sport (2007)
" Holding ITI  TVN, TVN 24, TVN
Turbo, TVN Meteo, etc.
DYWERSYFIKACJA WERTYKALNA
(PIONOWA)
Przedsiębiorstwo prowadzi działalność na
różnych poziomach produkcji,
potrzebnych do otrzymania finalnego
produktu
DYWERSYFIKACJA WERTYKALNA (PIONOWA)
POZIOMY PRODUKCJI NA RYNKU MEDIALNYM
1. Wytwarzanie środków produkcji (sprzętu), np. urządzenie drukarskie,
sprzęt filmowy, wozy transmisyjne, etc.
2. Wytwarzanie treści (zawartości) mediów, np. film, reportaż, zdjęcie,
artykuł, etc.
3. A
ączenie różnych treści w formę medium masowego, np. redagowanie
całości numeru gazety, ramówki programowej stacji radiowej lub
kanału telewizyjnego;
4. Dystrybucja mediów czyli kolportaż, sprzedaż dekoderów, etc.
5. Rozpowszechnianie produktów medialnych poza mediami, za
pośrednictwem firm nie będących mediami masowymi, np. czytelnie,
biblioteki, wypożyczalnie filmów, archiwa, etc.
6. Sprzedaż powierzchni i czasu reklamowego przez biura reklamy,
agencje reklamowe lub domy mediowe;
7. Prowadzenie kanałów dystrybucji np. sieci kablowe, satelitarne,
internetowe, telematyczne.
DYWERSYFIKACJA WERTYKALNA (PIONOWA)
Przedsiębiorstwo prasowe inwestuje w:
" drukarnię,
" papiernię ,
" fabrykę farb (zakup lub budowa),
" przedsiębiorstwo dystrybucji prasy,
" biuro reklamy (dom mediowy) - Agora SA,
Ringier Springer Polska, Bauer
" biuro brokera medialnego- Broker FM,
Eurozet, etc.
DYWERSYFIKACJA MULTIMEDIALNA
Przedsiębiorstwo działające na jednym rynku
medialnym poszerza ofertę o działalność na
innym (innych) rynkach:
" 2006 r. Bauer zakupił RMF FM,
" Agora, wydawca  Gazety Wyborczej inwestuje w portal
www.gazeta.pl oraz w radiowe stacje lokalne
KONCENTRACJA HORYZONTALNA
Przedsiębiorstwa działające na tym samym
rynku wiążą się, np. fuzja wydawnictw
prasowych np.
 Dziennik (Axel Springer) +  Gazeta Prawna
(Infor SA),
połączenie dwóch lub więcej stacji radiowych
/kanałów telewizyjnych w sieć (TV4, RMF
MAXX);
KONCENTRACJA WERTYKALNA
Wiążą się przedsiębiorstwa prowadzące
działalność na różnych poziomach produkcji,
występujące w relacji sprzedawca  nabywca,
np. fuzja kanału telewizyjnego i wytwórni
filmowej,
KONCENTRACJA DIAGONALNA /
KONGLOMERATOWA
Wiążą się firmy działające na różnych
rynkach przemysłowych lub usługowych,
np. fuzja wytwórni filmowej z producentem
samochodów (fuzja General Electric i NBC, Canal
Plus i wodna spółka Vivendi).
Polska:
Hajdarowicz (nieruchomości, farmaceutyki,
nieruchomości, przemysł filmowy)
Solorz (bankowość, ubezpieczenia, telekomunikacja )
GLOBALIZACJA
" Wymiana międzynarodowa usług i produktów
(zakup filmowych produkcji w USA przez kanały
telewizyjne w innych krajach, np.  Słoneczny Patrol
opery mydlane;
" Umiędzynarodowienie praw autorskich i koncepcji
(np. programy na licencji  Big Brother ,
 Milionerzy ,  Taniec z Gwiazdami );
" Przepływ i umiędzynarodowienie kapitału, np.
inwestycje Ringiera Axela Springiera w rynek
mediów drukowanych, ekspansja MTV w różnych
częściach świata.
Literatura obowiązkowa do tematu:
" B. Dobek-Ostrowska (2011), Polski system medialny na
rozdrożu, Wrocław: WUWr.
" B. Dobek-Ostrowska (2007), Współczesne systemy medialne:
zewnętrzne ograniczenia rozwoju, w: B. Dobek-Ostrowska
(red.)Media masowe na świecie, Wrocław: WUWr, s. 15-60.
" B. Dobek-Ostrowska (2006), Miejsce i rola mediów masowych
w procesach demokratyzacyjnych, w: B. Dobek-Ostrowska
(red.) Media masowe w demokratyzujących się systemach
politycznych, Wrocław: WUWr, s. 11-36.