Nie zawsze język chce powiedzieć, ucho usłyszeć, ręka napisać to,
o czym pomyśli głowa
(Ćwiczenia usprawniające umiejętności czytania, pisania i słuchania dla dyslektyków i nie tylko
Ćwiczenia te kształcą percepcję wzrokową koncentrację uwagi, logiczne myślenie, pamięć wzrokową.
Służą także rozwijaniu percepcji wzrokowej i orientacji czasowo-przestrzennej)
1. Należy znalez
ć przynajmniej 5 wyrazów, które zawierają podane sylaby(sylaby mogą być na
początku lub w środku wyrazu):
ŻA ŻE ŻU ŻY ŻO
2. Ułożyć zdanie, w którym każdy wyraz będzie zaczynał się na wybraną przez ucznia sylabę (np. na
 żą ).
3. Ułożyć zdanie, w którym każdy następny wyraz będzie się rozpoczynać kolejną literą alfabetu
(najciekawsze są zdania od A do Z).
4. Ułożyć jak najwięcej nowych słów od podanych wyrazów np.
" MAKULATURA
" KONSTANTYNOPOL
" NEAPOLITAC
CZYK
5. Wpisać wyrazy do właściwej kolumny (wyrazy w przypadkowej kolejności odczytuje nauczyciel,
dla ułatwienia może czytać tylko słowa z wybranych kolumn)
BR  RB GR  RG
brat torba gra margaryna
broda farba gramatyka skarga
obraz Barbara gromada organy
srebro rabarbar fotograf warga
brama zagroda
brew grypa
zebra
dobro
KR  RK TR  RT
krata kark teatr koperta
kram park traktor port
makrela córka trąba kurtka
krowa Irka potrawa tort
mokradło metr artysta
strona sport
tron karta
Warta
6. Należy narysować rysunek tak, jak się słyszy (zdania czyta nauczyciel, nie zwraca się uwagi na
grafikę rysunku, zadania zapisane są wg wzrastającego stopnia trudności)
" Po prawej stronie jest dom, po lewej stronie las, przed domem jest buda dla psa.
1
" Po prawej stronie stołu stoi szafa, po lewej stronie stoi tapczan. Po prawej stronie tapczanu
siedzi kot.
" Dziewczynka w prawej ręce trzyma parasol. (w swojej prawej ręce). Chłopczyk kopie
piłkę lewą nogą . Inny chłopak unosi w górę lewą rękę i prawą nogę.
7. Zadaniem ucznia jest liniowe odczytanie wyrazów na schematach, następnie podział tych samych
wyrazów na sylaby i zaznaczenie wybranym kolorem drugiej sylaby
Np. ka wana ka-ra-wa-na
na ra da na-ra-da
pa da pa-ra-da
napa ka-na-pa
ka bała ka-ba-ła
rana ka-ra-na
8. Należy znalez
ć w ciągu sylab wyrazy, pamiętając, że ostatnia sylaba odgadniętego wyrazu zazębia
się z pierwszą sylabą kolejnego. Np. :
Ka-ra-wa-na-ra-da-ro-wa-ła-ma-ga-du-ła-zę-ga-ra-że-la-zo-ba-czy-li-mu-zy-na
Ka-na-pa-ra-so-le-gu-mi-na-pi-sze-ro-ki-no-ma-ni-ko-ty-na
Chełm-no-men-kla-tu-ra-tow-nic-two-rzą-cy-fer-blat
9. Należy wpisać do prawidłowej kolumny wyrazy podobne dz
więkowo (wyrazy czyta nauczyciel)
m n
Badamy Badany
Matura Natura
Mylony Nylony
Szukamy Szukany
Urodzimy Urodziny
Pytamy Pytany
A
upimy A
upiny
zadamy zadany
10. Należy wzrokowo wyszukać krótkie słowa ukryte w dłuższych wyrazach
Narada Kasyno Porada
Zasady Cerata Wazelina
Sałata Fasady Pelisy
Rabaty Kometa Malina
Salatera Pokora Parafina
Parada Rolada Rumaki
2
(wyrazy można wyszukiwać z uwzględnieniem podziału na sylaby lub wyszukiwać takie, które nie
pokrywają się z podziałem sylabowym)
11. Tworzone są nowe wyrazy z wybranych liter lub sylab wyrazów, których znaczenie zilustrowano
obrazkiem
( 1 sylaba) ko- (3 sylaba) -le- (2 sylaba)-ga
(1 sylaba) ba- (2 sylaba)  ra- (3 sylaba) -ny
12. Układanie rozsypanek sylabowo-zdaniowych(zadaniem ucznia jest prawidłowe ułożenie zdania)
NP. ko-ra-le Na-sza ró-żo-we ma-ma no-si ko-cha-na (przykładowy zapis)
" Nasza kochana mama nosi różowe korale
" W pochodzie idą kombatanci z własnym transparentem
" W naszej szkole zawsze są organizowane imprezy
13. Pisanie zdań złożonych z wyrazów o znanej strukturze ( uczeń może zapisywać sylabami lub
zwartymi wyrazami w zależności od sposobu dyktowania przez nauczyciela)
Np.Chory zażywa leki i pije syropy ( cho-ry za-ży-wa le-ki i pi-je sy-ro-py)
3
14. Uczeń ma za zadanie słuchowo i wzrokowo różnicować podobne sylaby
SA
O ZA
O
Słoistość Złocistość
Słodziutki Złociutki
Słodziej Złodziej
Słonecznikowy Złotówkowy
Słoneczność Złowieszczość
Słonisko Złomisko
słowotwórstwo złodziejstwo
15. Zadaniem ucznia jest odnalezienie wszystkich ukrytych słów w dłuższych wyrazach bez względu
na podział sylabowy podanych wyrazów
Klakson Myślnik Balans
Mądrość Kombatant Barszcz
Klakier Transmisja Elekt
Klincz Strzykawka Kserografia
Stłoczyć Boraks Postument
Tlenowce Traktorzysta Asekurant
16. Należy utworzyć nowy wyraz z sylab zapisanych słów
śli-ma-ki jezd- nia sto-li-czek
Utworzony wyraz: śliniaczek
17. Z podanych ciągów wyrazów uczeń ma wybrać odpowiednią literę ( jej numer umieszczony jest
przy każdym z nich ), a następnie zapisać nowe słowo.
Np.
Wiewiórka 4 W Piasek 1 P
Piątek 2 I Miotła 2 I
Radio 5 O Piegi 3 E
Siedem 1 S Kiosk 4 S
Piórnik 5 N Pieniądze 3 E
Diabeł 3 A Książka 1 K
Klatka 5 K
Pralka 2 R
Trąbka 3 

Drążki 4 Ż
Bluzka 5 K
Placki 6 I
4
Ćwiczenia dla troszkę młodszych uczniów
1. Przeczytaj tekst sylabami i całościowo. Płynnie przeczytaj całość.
Agata i Karolina kupiły lody owocowe na patyku. To są lody jagodowe i malinowe.
Agata i Karolina idą do domu i liżą lody.
2. Uzupełnij tekst brakującymi sylabami.
A . . ta i . . ro . . na ku . . ły lo . . o . . co . . na . . tyku.
To są . . dy ja . . do . . i ma . . no . ..
A . . ta i Ka . . li . . i . . do do . . i li . . . . dy.
3. Przeczytaj tekst i pokoloruj obrazki.
Karolina i Dominika rysują i malują. Pokazują namalowane tulipany, maki i motyle.
4. Przeczytaj tekst sylabami i całościowo. Płynnie przeczytaj całość.
Bartek i Wojtek idą nad wodę. Idą na mostek. Tam tato łowi ryby. Mama dała garnek
z zupą i termos z kawą. Tato je zupę. Bartek i Wojtek pilnują wędki. O! Tam ryba 
pokazuje Wojtek. To tylko listek  mówi tato.
5. Uzupełnij tekst brakującymi wyrazami.
Bartek i .............. idą nad wodę.
Idą na ............... . Tam tato łowi ............... .
Mama dała .............. z zupą i ................ z kawą.
5
Tato je ............ . .............. i Wojtek pilnują wędki.
O! ........ ryba - pokazuje .................. .
To ............ ............... - mówi tato.
6. Podpisz uważnie jabłko i pokoloruj.
Zapamiętaj pisownię wyrazu jabłko.
7. Przeczytaj płynnie tekst.
Lubimy sport. Gramy w piłkę na boisku. Ale po ulewie jest pełno wody i błota.
Zrobimy łopatą rowek i wykopiemy dołek. Woda spłynie do dołka. I boisko gotowe
do gry.
8. Uzupełnij tekst brakującymi literami.
Lubimy s . or .. G . amy w piłkę na boi . ku. Ale po ulew . e jes . pe . no wody i . łota.
. robimy łopatą rowek i wykopiemy dołek. Woda s . łynie do do . ka. I boi . ko gotowe
do g . y.
6
9. Rozwiąż krzyżówkę.
Wiosenna krzyżówka
Krzyżówka do ćwiczeń ułatwiających naukę czytania i pisania dla uczniów
klas młodszych
A B C D E F G H I J K
1
2
3
4
5
6
C1 C2 C3 C4 C5 C6
C1) Najdłuższa rzeka w Polsce.
B2) Siostra mamy.
B3) Dziewczyna, gdy dorośnie.
B4) Jest po liczbie siedem.
C5) Kolor nieba.
A6) Tworzy się przy praniu.
7
1. Naucz się pięknie czytać.
Rano był szron i szczypał mróz. Teraz jest cieplej, ale pada deszczyk. Szczepan wkłada
płaszcz i owija szyję szalikiem. Trzeba wyjść z Puszkiem na spacer. Szczepan głaszcze
pieska i bierze smycz. Puszek wesoło szczeka. Nie boi się deszczu.
2. Podkreśl w tekście ćwiczenia 1 wszystkie wyrazy z sz, cz, szcz.
3. Uzupełnij zdania brakującymi literami sz, cz, szcz.
Sz.......epan zajada jaje.......nicę ze ........czypiorkiem.
Zimą sz.....ypie siar .....ysty mróz.
Letnie słone .....ko mocno grzeje.
Zęby trzeba .....czotkować dobrą sz..... ote.....ką.
Kwiat słone .....nika przypomina słone.....ko.
W czasie desz.....u schronimy się pod da.....kiem.
Marta kupuje czerwone buraki na bar..... .
W gą.....u le.....yny jest dużo orzechów.
4. Zestaw parami te same imiona dzieci, ale różnie napisane. Wpisz je w chmurki według wzoru.
Wyjaśnij różnicę w ich pisowni.
Zosia, Grześ, Joaśka, Stasiek, Zdzisiek, Franuś, Baśka, Jaś, Jadzia, Zośka, Grzesiek,
Jadz
ka, Franio, Staś, Basia, Joasia, Zdziś, Jasio
Np.:
Zosia Zośka
8
5. Z końcowych sylab podanych wyrazów utwórz nowe wyrazy i zapisz je.
koło  jedzie ........................
Jasia  brudno .......................
konie  bobo ..........................
łóżko  Kazio  stołek ........................
firana  Wiesio  panna .........................
Oleś  goni  liczy ...........................
6. Wstaw brakujące litery.
W le.....e rosną drzewa iglaste i li.....ciaste.
Je.....enią z drzew liś.....astych opadają li.....cie.
Z li.....ci ś.....ele się kolorowy dywan.
Drzewa iglaste pozostają .....elone.
Pod drzewami rosną papro.....e i trawy.
Dookoła czuć wo..... mchu i zapach le.....nych .....iół.
1. Opisz obrazek, używając wyrazów: krajobraz, śnieg, mróz, gwiazdki, gałązki, dąb, krzew.
9
2. W podanych zdaniach wyrazy wpisane w nawiasach zastąp wyrazami pokrewnymi z głoskami
tracącymi dz
więczność. Następnie przeczytaj płynnie wszystkie zdania z wpisanymi wyrazami.
W ..................................... stoi ...................................... . (ogrodzie, ława)
Na łąkach pasą się ............................., ........................... i cielęta. (kozy, krowy)
W akwarium pływają ................................... . (ryby)
Latem w lesie zbieramy ..................................., a jesienią ..................................... .
(jagody, grzyby)
Mama wkłada pieniądze do ..................................., a ............................ do siatki. (torby,
chlebek)
Jezioro przepłyniemy ............................................ . (łodzią)
Wojtek i Maciek opalają się na ......................................... . (trawie)
...................... zjada ..................... kapusty. (koza, kapustę)
Jaskółki budują ..................... pod dachami. (gniazda)
W maju na ............................ bzu jest dużo pachnących kwiatów. (gałęziach)
3. Z podanych sylab utwórz wyrazy:
ciąg po ............................................................................................
ka kred ............................................................................................
raz ob ............................................................................................
ka ław ............................................................................................
ki łód ............................................................................................
ka toreb ............................................................................................
ro wóz pa ............................................................................................
10
wiedz
niedz
............................................................................................
ka kiew rzod ............................................................................................
gód ka ja ............................................................................................
4. Podpisz i pomaluj obrazki.
Opracowanie tekstu: mgr Bronisława Opara
Konsultacja: mgr Bożena Smyk
11