Groteskowa, z czarna utopia (antyutopia), aluzje polityczne i uniwersalna wymowa "Folwarku zwierzęcego" George`a Orwella.











Środa, 26 Kwietnia Imieniny obchodzą: Marzena, Maria, Klaudiusz
 



















  Sciaga.pl > Prace
> Współczesność >
Home | Reklama | Info
| Mail






Gdzie Cz@T ???




Gdzie jestSciaga.pl
?
















Groteskowa, z czarna
utopia (antyutopia), aluzje polityczne i uniwersalna
wymowa "Folwarku zwierzęcego" George`a
Orwella.










kategoria:   J.polski
zakres:   Współczesność
dodano:   1999-08-17




Treść:
Treść "Folwarku zwierzęcego" George`a Orwella nie jest
skomplikowana, jest dynamiczna, a niektórzy czytelnicy uważają, że
jest zabawna. Jeśli tak - to tylko pozornie. Opowieść o tym, co
wydarzyło się w folwarku pana Jonesa, zwanym Folwarkiem Dworskim,
powinna bowiem być poważną nauczką dla wielu społeczeństw. Oto w tym
właśnie folwarku gnębione i wyzyskiwane zwierzęta wznieciły
powstanie przeciw człowiekowi. Najpierw sędziwy i najmądrzejszy ze
wszystkich knur Major, czując nadchodzącą śmierć, zebrał zwierzęta,
przemówił do całej folwarcznej rzeszy, ukazując im jak nędznie żyją,
opowiedział też sen wizję świetlanej przyszłości zwierząt
wyzwolonych, oraz przykazał im hymn - pieśń "Zwierzęta Anglii". Gdy
zdechł Major, dowództwo przejęły dwie inteligentne świnie: Snowball
i Napoleon, wspierane przez Squealera - prosię - agitatora, który
świetnie operował umiejętnością przemawiania i wyjaśniania
wszystkiego ogółowi. Przygotowano powstanie. Wybuchło pewnego dnia,
gdy nienakarmione i pozostawione sobie same zwierzęta straciły
cierpliwość - zaatakowały ludzi i wygnały Jonesów z folwarku. Nazwę
zmieniono na Folwark Zwierzęcy, ustalono rygorystyczny zestaw
siedmiu przykazań, w którym twardo widniał zakaz kontaktowania się z
ludźmi, picia alkoholu, noszenia ubrań, spania w łóżku.
"Konstytucja" głosiła też, że wszystkie zwierzęta są równe, i że
wszystko co chodzi na dwóch nogach jest wrogiem zwierzęcia. Nastał
pokój - lecz bynajmniej nie szczęśliwe życie. Rządy sprawowały
świnie Snowball i Napoleon, i nie były jednomyślne. Ktoś musiał
pracować, by było co jeść, kto inny zarządzał pracą i zbierał
plony... Wydarzeniem stał się atak sąsiednich gospodarzy na Folwark
Zwierzęcy, lecz zwierzęta odniosły zwycięstwo w Bitwie pod Oborą i
zostawiono je w spokoju w ich wyizolowanym państewku. Powstały tu
komitety, rozdzielono ordery. Wydarzeniem dużej wagi był przewrót
przeprowadzony przez Napoleona, który wyhodował sobie w tajemnicy
mini-armię groźnych psów, i operując taką siłą, przepędził
Snowballa, i rozpoczął jednowładztwo oparte na zastraszaniu.
Snowballa ogłosił zdrajcą, wrogiem Animalizmu, a sobie przypisał
jego osiągnięcia. Zwierzęta ruszyły do budowy wiatraku, który miał
ułatwić im życie. Pracowały ciężko, pomijając oczywiście kastę
rządzącą (świnie, psy), przodownikiem pracy zaś był szczery i dobry,
silny choć tępy koń Boxer. Gdy wiatrak już powstał - ktoś zniszczył
dzieło zwierząt, a Napoleon stwierdził, że to Snowball... Podjęto
pracę od nowa, lecz zwierzętom zaczął grozić głód. Świnie
zdecydowały się na handel z ludźmi, który to one oczywiście
prowadziły. Powoli zwierzęta ku własnemu zdziwieniu obserwowały
przeróżne zmiany: świnie ćwiczyły chodzenie na dwóch nogach,
przymierzały ubrania, próbowały alkoholu, spały w łóżkach Jonesów..
Wszelkie ich poczynienia wprawdzie świetnie tłumaczył demagog -
Squealer, lecz społeczność czworonogów czuła się niepewnie, no i
oczywiście bała się psiej policji Napoleona. Okazało się też, że
przykazania konstytucyjne dziwnie zmieniły treść - oto "zwierzęta są
równe i równiejsze", nie wolno im pić alkoholu "bez umiaru", a
"cztery nogi: dobrze, dwie nogi: lepiej"! Stary hymn został
zakazany, śpiewano teraz pieśni pochwalne na cześć przywódcy, ten
zaś dzierżył w ręku bat... Minęło parę lat, urosło nowe pokolenie,
stare czasy i ideały odeszły w zapomnienie. Szczególnie przykry los
spotkał Boxera - wiernego przodownika pracy i kombatanta bitew. Oto,
gdy zachorował, świnie pod pretekstem oddania do szpitala, sprzedały
konisko na ubój do rzeźni... Nowym społeczeństwem rządził Napoleon
niepodzielnie. Ostatni raz widzimy Folwark, gdy trwa tam uczta z
sąsiadami - ludźmi, zawiązują się sojusze, utrwalają się kontakty,
świnie znów przemianowują nazwę - tym razem na Folwark Dworski.
Zwierzęta, które podglądają ucztujących przez okno, widzą jak ryje
ich władców przemieniają się w twarze ludzi i wszystkie głosy brzmią
jednakowo... Czyli, znaleźliśmy się w punkcie wyjścia!
Mikropowieść, powieść - parabola, opowiadanie alegoryczne,
satyra - takie oto nazwy gatunku utworu Orwella możemy usłyszeć.
Mikropowieść lub opowiadanie podkreślają rozmiary tego dzieła - jest
to bowiem książeczka dość krótka, bez rozbudowanych wątków
pobocznych, o akcji żywej, lecz skondensowanej. Wymowa satyryczna
"Folwarku zwierzęcego" jest bezdyskusyjna, sam autor potwierdza ją w
słowach: "rozważałem zdemaskowanie mitu sowieckiego w opowiastce,
którą mógłby zrozumieć niemal każdy". System komunistyczny został
poddany tu ostrej, satyrycznej krytyce. Lecz najistotniejszym
chwytem kompozycyjnym wydaje się paraboliczność utworu. Na czym
polega? Pamiętamy, że powieść-parabola (przypowieść) ukazuje pewne
prawdy i problemy wielkiej wagi, posługując się prostą fabułą, która
jest jedynie pretekstem i przykładem. Utwór paraboliczny to utwór
"podwójny" - jego zewnętrzna, pierwszoplanowa treść nie jest
najważniejsza, istotą są znaczenia ukryte. Taką powieścią była
"Dżuma" Alberta Camusa, "Proces" Franza Kafki. Takim utworem jest
też "Folwark zwierzęcy" George`a Orwella. Przecież jasne jest, że
nie jest to opowieść o zwierzątkach. Te zwierzęta to my - ludzie, to
co przydarzyło się czworonożnym mieszkańcom folwarku Jonesa jest
czystym odzwierciedleniem poczynań dwunogów rozumnych - mieszkańców
różnych krajów. Folwarki Orwella to państwa sąsiadujące ze sobą na
politycznej mapie Ziemi, państwa wśród których jedno dokonało
rewolucyjnego przewrotu. Prawda o czynach wodzów - świń i
wydarzeniach na zbuntowanym folwarku jest prawdą o ludziach -
potwierdziła to historia Rosji Radzieckiej i dzieje innych państw o
systemie totalitarnym. Wymowa paraboliczna jest tym bardziej
wyraźna, że Orwell zapożycza sobie literacki chwyt z gatunku starego
jak świat - czyli bajek. Bajki miały wymowę paraboliczną, a
bohaterowie tego gatunku - lisy, kruki, owce, szczury (pamiętamy je
choćby z dzieł Ignacego Krasickiego), reprezentowały świat ludzi.
Orwell konstruuje rozbudowaną, prozatorską, satyryczną i
paraboliczną bajkę. Personifikuje zwierzęta i daje im ludzkie dusze,
dar mówienia, a nawet pisania. Tym samym stwarza krainę
fantastyczną, ma możliwość organizowania scen komicznych. Klucz i
potęga paraboli i bajki tkwi jednak w tym, że śmiejemy się z
czworonożnych bohaterów Orwella lub pogardzamy nimi - śmiejemy się z
siebie i pogardzamy własnym rodem człowieczym... Cel gatunku zwanego
parabolą to pouczenie, które odbiorca powinien pojąć i zapamiętać.
Opowieść o zwierzętach stworzona przez Orwella wspaniale
obrazowuje pewne prawidłowości historyczne i prawdy o istocie
ludzkiej. Pisarz obnaża mechanizmy systemów totalitarnych takich jak
komunizm. Ukazuje metody dochodzenia do władzy i sposoby jej
utrzymania. Analizuje też kolejne etapy przewrotów rewolucyjnych,
które rozpoczynają się propagandą porywającej ideologii,
poświęceniem prawdziwych ideowców, demokracją, a prowadzą do
dyktatury uzurpatorów. Świetnie ukazuje także Orwell metody
manipulowania społeczeństwem, siłę oddziaływania na przemian
demagogią i strachem, zwalczanie najmniejszych przejawów buntu.
Przestrzega przed ślepą wiarę w teorie w rodzaju "animalizmu" ukute
przez przywódców po to, by zniewolić ludzi. Przy tym wszystkim
rysując świat zwierząt folwarcznych, potrafi pisarz wspaniale
zaprezentować typy charakterystyczne dla rewolucyjnych społeczeństw,
a nawet dla ludzkości w ogóle. Oto Boxer - przodownik pracy,
Mojżesz-kruk-szpicel, Squealer - krzykliwy agitator - demagog,
Napoleon - bezwzględny dyktator czy Mollie - naiwna, próżna klacz w
typie "słodkiej ślicznotki". George Orwell trafnie i
obrazowo przedstawił wizję komunizmu, obnażając mechanizm
totalitaryzmu, sprawowania władzy, zniewolenia jednostki, maszynę
propagandy i manipulacji. Wzorem, wg którego budował świat
powieści była Rosja Radziecka, lecz jak historia głosi, nie była ani
jedynym ani ostatnim państwem tego ustroju. Pamiętajmy, że "Folwark
zwierzęcy" wydano po raz pierwszy w 1945 roku.







Autor: Nieznany

Ocena : 0.0 








oceń
prace:
1 2 3 4 5 6


Home | Reklama | Info
| Mail


Prace | Pomoc | Książki | Artykuły | News | Katalog | Forum
| Rozrywka






Wszelkie prawa zastrzeżone / All
rights reserved  Sciaga.pl
2000