ZATRZYMAJ
ZATRZYMAJ
CIEPŁO
CIEPŁO
30%
30%
Zasobniki ciepła RBB
S
O
Z
C
Z
Ę
D
N
O
R

Ć
D
O
Spis treS
ci
Strona 3
Zatrzymaj ciepło
Strona 4
KorzyS
ci płynące z instalacji zbiornika
Strona 7
Parametry użytkowe zasobnika buforowego
Strona 8-13
Zasobniki RBB: typ 1 - 6
Strona 14-15
Jak dobrać pojemnoS
ć i rodzaj zasobnika do powierzchni budynku?
Zatrzymaj ciepło
Na wszelkie sposoby staramy się zatrzymać ciepło: ocieplamy budynki, uszczelniamy okna
i drzwi. Mimo to straty energii cieplnej są nadal duże, także w okresach jesiennym
i wiosennym, kiedy zdarza się, że instalacja grzewcza, wbrew potrzebom pracuje na pełnych
obrotach. Czy nie powinniS
my tej traconej energii magazynować?
Odpowiedx
na to pytanie wydaje się oczywista: magazynując ciepło
oszczędzamy na kosztach ogrzewania. Ceny paliw ciągle rosną
i nie wydaje się, żeby kiedykolwiek miały spaS
ć. Warto zatem
zainteresować się dostępnymi na rynku technologiami
magazynowania ciepła.
Możemy zmniejszyć koszty ogrzewania akumulując
ciepło wtedy, kiedy nasz piec wytwarza iloS
ć ciepła,
jakiej instalacja nie jest w stanie odebrać, czyli
kiedy jest go zbyt wiele (w przypadku
ogrzewania domu jednoczeS
nie piecem
i kominkiem z płaszczem wodnym lub
panelem solarnym) lub w godzinach,
kiedy energia elektryczna służąca do
ogrzewania jest tańsza (w taryfie
nocnej).
Magazynowanie ciepła metodami RBB daje
nam większy komfort. W przypadku pieców
z załadunkiem ręcznym, w zależnoS
ci
od temperatury na zewnątrz, można wydłużyć czas
pomiędzy poszczególnymi załadunkami nawet
trzykrotnie. Dodatkowo unikamy kłopotu, jakim
jest rozpalanie kotła i jego krótka stałopalnoS
ć.
Za akumulacją ciepła przemawiają nie tylko
argumenty ekonomiczne ale również
ekologiczne. Działania proekologiczne
zmniejszają emisję zanieczyszczeń do atmosfery.
Nieodebrany nadmiar ciepła przez instalację  nie ucieka przez komin
i tym sposobem zmniejszamy zanieczyszczenie komina sadzą.
Jak zatem magazynować ciepło? W przypadku gospodarstw domowych najprostszym
sposobem będzie montaż zbiornika akumulacyjnego, zwanego również buforem ciepła.
W dalszej częS
ci katalogu prezentujemy zasobniki ciepła marki RBB z wężownicami
z karbowanej stali nierdzewnej . Zasobniki te pod względem użytkowym łączą cechy
zbiornika buforowego, magazynującego ciepło dla potrzeb CO, ze zbiornikiem CWU.
Takie rozwiązanie techniczne pozwala akumulować ciepłą wodę technologiczną
i jednoczeS
nie przygotować ciepłą wodę użytkową.
3
KorzyS
ci płynące z instalacji zbiornika
Zasobnik ciepła: co to jest?
Zasobnik ciepła to duży zbiornik, do którego dopływa gorąca woda z kominka lub kotła.
Dopiero z niego płynie dalej do grzejników. Dzięki temu, że woda stygnie powoli,
a w zbiorniku jest jej dużo (kilkaset litrów), możliwe jest zmagazynowanie nadmiaru ciepła
dostarczanego przez urządzenie grzewcze i wykorzystanie go póx
niej. Zasobnik ciepła
pozwala na bezproblemową współpracę kilku x
ródeł ciepła  gdy oprócz podstawowego
kotła w domu znajdują się także dodatkowe x
ródła ciepła, jak kominek z płaszczem
wodnym, czy kolektory słoneczne.
Jak działa zasobnik?
Na podobnej zasadzie jak akumulator  pobiera energię cieplną i oddaje ją wtedy, kiedy
nie ma zasilania. W zasobniku ciepła temperatura rozkłada się warstwowo. Ciepła woda
znajduje się na samej górze zbiornika, jako najlżejsza. Dolne warstwy zbiornika to woda
najzimniejsza. Woda podgrzewana od góry niechętnie przekazuje ciepło w dół, dlatego
woda pozostanie rozdzielona na warstwy cieplejszą i zimniejszą. To pozwala pobierać doS
ć
ciepłą wodę ze zbiornika nawet wtedy, gdy jest on prawie  rozładowany  czyli wtedy gdy
warstwa ciepłej wody jest stosunkowo cienka. Zaleganie najzimniejszej wody na dnie
pozwala na oddawanie ciepła przez chłodny czynnik roboczy, np. z kolektora słonecznego,
co gwarantuje najbardziej wydajne wykorzystanie dodatkowego x
ródła ciepła.
100
Im więcej wody w zbiorniku, tym
90
więcej ciepła mamy do dyspozycji
80
po zgaS
nięciu ognia, ale oczywiS
cie
70
60
najpierw odpowiednio dłużej trzeba
50
podgrzewać wodę. Zbiorniki buforowe
40
mają różne rozwiązania konstrukcyjne.
30
Mogą mieć wbudowaną jedną, dwie
20
10
lub trzy wężownice umożliwiające
0
podłączenie do różnych niezależnych
0 24 48 72 96
godziny [h] x
ródeł ciepła, a także przygotowywać
Wykres ilustrujący proces stygnięcia
ciepłą wodę użytkową.
naładowanego do 95�C zasobnika w czasie 4 dni.
Bufor może także pełnić dodatkową rolę sprzęgła hydraulicznego pozwalając zamontować
nowy kocioł z obiegiem pompowym w budynku z grawitacyjną instalacją grzewczą.
Na czym polega wygoda w użytkowaniu?
Zasobnik ciepła jest dobrze zaizolowany termicznie, dzięki czemu jeS
li nie pobieramy
z niego ciepła  naładowany utrzymuje wysoką temperaturę wewnątrz nawet przez kilka
dni. Pozwala to w okresie letnim ładować zasobnik raz na 2-3 dni i cały czas mieć dostępną
ciepłą wodę użytkową, dodatkowo w przypadku podłączenia do zasobnika instalacji
solarnej może się okazać, że w najcieplejszych miesiącach roku nie jest koniecznie
rozpalanie kotła.
4
temperatura w zasobniku [�C]
Dla kogo zasobnik ciepła RBB?
Dla użytkowników kotłów na drewno i inne paliwa stałe. Niestety paliwo to trzeba dokładać
do paleniska ręcznie i z dużą częstotliwoS
cią. Dlatego dzięki instalacji zasobnika można
zmniejszyć kłopotliwoS
ć obsługi takiego kotła, poprzez wydłużenie czasu pomiędzy
kolejnymi załadunkami, a także optymalnie wykorzystać moc grzewczą kotła, kiedy pracuje
on na 100% swoich możliwoS
ci.
Innymi odbiorcami zainteresowanymi magazynowaniem ciepła mogą być osoby
posiadające kotły elektryczne  korzystając z tańszej taryfy nocnej kocioł ładuje zasobniki,
które w czasie trwania taryfy dziennej oddają zgromadzone ciepło do instalacji grzewczej.
Wymaganą pojemnoS
ć magazynu ciepła (przeważnie 2-6 tys. litrów  wielkoS
ć zależna od
czasu trwania taryfy nocnej oraz mocy kotła i zapotrzebowania budynku na ciepło) można
uzyskać budując baterię połączonych ze sobą szeregowo zasobników ciepła.
Kiedy zasobnik ciepła jest najbardziej wydajny?
Zasobnik RBB jest najwydajniejszy, gdy temperatura na zewnątrz waha się pomiędzy -5�C
a +10�C. Wtedy nadmiar energii nie jest przekazywany na zaspokojenie bieżących potrzeb
energetycznych budynku, ale może być kumulowany w zasobniku.
R
rednie miesięczne temperatury w �C w wybranych miastach Polski
(prognoza na lata 2011-2020*):
Miasto/miesiąc I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII
Wrocław
-0,2 1,3 5,1 9,8 14,5 17,8 19,6 18,8 14,9 9,5 4,4 1,3
Warszawa
1,9 -0,6 3,4 8,9 14,3 17,6 19,5 18,6 14,3 8,4 3,2 -0,1
Szczecin
0,5 1,4 4,7 8,7 13,4 17,0 18,9 18,2 14,7 9,6 4,7 1,8
Białystok -3,2 2,0 2,0 8,0 13,8 17,0 18,9 17,9 13,5 7,5 2,3 -1,2
* Polish Journal of Argonomy, Numer 5, 2011, str. 26
5
Co daje zasobnik ciepła?
OszczędnoS
ć  największa (rzędu 20-30%) w instalacjach z kotłami na paliwa stałe
z załadunkiem ręcznym. Zasobnik magazynuje nadmiar energii wyprodukowanej
przez kocioł i w ten sposób zapobiega przegrzewaniu się budynku oraz stratom energii
(w przypadku braku zasobnika nadmiar energii nieodebrany przez instalację grzewczą
budynku uchodzi kominem do atmosfery).
Dodatkowo zmagazynowana energia jest oddawana do instalacji po wygaS
nięciu kotła
przez co wydłuża się czas pomiędzy paleniami w kotle.
Bufor umożliwia bezproblemową pracę kotła w warunkach przejS
ciowych temperatur
(jesień, wiosna).
Ochrona S
rodowiska. Zazwyczaj kocioł  widząc ,
że woda w instalacji za bardzo się rozgrzała,
ogranicza iloS
ć dostarczanego powietrza do komory
spalania, co powoduje zmniejszenie mocy cieplnej,
ale również występowanie niecałkowitego
i niezupełnego spalania. Efektem tego jest doS
ć duża
zawartoS
ć substancji palnych w spalinach - tlenek
węgla jest toksyczny, a niespalone substancje
smoliste przyczyniają się w dużym stopniu do
oklejania komina sadzą. Przy zastosowaniu
zasobnika RBB ten problem zostaje wyeliminowany.
Zamiast  zmuszać kocioł do pracy przez całą dobę
przy ograniczonej wydajnoS
ci, zasobnik pozwala mu
na pracę przez krótszy czas, ale przy większej mocy.
Dzięki temu zwiększa się sprawnoS
ć spalania kotła,
co przekłada się wprost na mniejsze zużycie paliwa.
Powoduje to obniżenie kosztów ogrzewania
budynku, a także przedłuża żywotnoS
ć pieca.
6
Parametry użytkowe zasobnika buforowego
Parametry użytkowe zasobnika buforowego (dotyczy wszystkich pojemnoS
ci):
Czynnik przepływający przez zasobnik woda użytkowa
Czynnik przepływający przez wężownice woda pitna / glikol
CiS
nienie robocze 3 bar
CiS
nienie próby ciS
nieniowej 4 bar
Max. ciS
nienie czynnika wewnątrz wężownic 10 bar
CiS
nienie próby ciS
nieniowej wężownic 12,5 bar
Max. temperatura robocza czynnika 95�C
Materiał powłoki zasobnika (stal czarna) S235JR
Materiał wężownic (stal nierdzewna) 1.4404
Wężownica / gdzie przewidziano Rura karbowana, DN25
Izolacja termiczna Pianka poliuretanowa miękka
Minimalna temp. użyteczna w zasobniku na cele c.w.u. 55�C
Minimalna temp. użyteczna w zasobniku na potrzeby instalacji grzewczej 30�C
Wężownice oraz nakrętki i nyple posiadają polski atest Państwowego Zakładu Higieny
HK/W/0835/01/2009 i mogą być stosowane do wody pitnej.
Płaszcz stalowy Dennica dolna/górna WysokoS
ć całkowita
szer. (A) x wys (B) / gruboS
ć (mm) S
rednica (o) x gruboS
ć (mm) H (mm)
Zasobnik 1000 L 2471x1600/2.5 o 790x2.5 2050
Zasobnik 700 L 2190x1600/2.5 o 700x2.5 2010
Zasobnik 500 L 2190x1100/2.5 o 700x2.5 1510
A
o
B
H
7
Zasobnik RBB: typ 1
Zasobnik ciepła bez wężownic
W tym układzie zasobnik ciepła działa jako bufor między kotłem a instalacją centralnego
ogrzewania, jednoczeS
nie pełni rolę sprzęgła hydraulicznego pozwalając na współpracę kotła
z obiegiem pompowym z instalacją w obiegu grawitacyjnym.
Zasobnik ciepła doskonale sprawdza się w instalacjach z kotłami na paliwo stałe z ręcznym
podawaniem paliwa:
Daje oszczędnoS
ć paliwa do 30%
Poprawia sprawnoS
ć kotła magazynując nadmiar ciepła niewykorzystywanego w instalacji
ogrzewania, przez co obniża się koszt ogrzewania budynku
Może nawet dwukrotnie wydłużyć czas pomiędzy kolejnymi wsadami - nadmiar ciepła
zakumulowany w zasobniku w czasie działania kotła jest oddawany do instalacji
ogrzewania po jego wygaS
nięciu
Zmniejsza dymienie i zmniejsza powstawanie sadzy
Podwyższa komfort  oszczędnoS
ć czasu dzięki mniejszej liczbie załadunków opału
Przedłuża okres eksploatacji kotła  praca kotła w optymalnych warunkach spalania
Typ PojemnoS
ć Nr artykułu
RBB-1-500 500 l RBB-1-500
RBB-1-700 700 l RBB-1-700
RBB-1-1000 1000 l RBB-1-1000
8
Zasobnik RBB: typ 2
Zasobnik ciepła z dodatkową wężownicą grzewczą
Ten układ posiada takie same zalety jak powyższy, jednak dodatkowo w zasobniku
zamontowano wężownicę grzewczą ze stali nierdzewnej, co pozwala na podłączenie
dodatkowego x
ródła ciepła wymagającego niezależnego obiegu od głównej instalacji
centralnego ogrzewania (np. kominek z płaszczem wodnym).
Typ PojemnoS
ć Nr artykułu
RBB-2-500 500 l RBB-2-500
RBB-2-700 700 l RBB-2-700
RBB-2-1000 1000 l RBB-2-1000
9
Zasobnik RBB: typ 3
Zasobnik ciepła z dodatkową wężownicą ciepłej wody użytkowej
Ten układ posiada takie same zalety jak w przypadku zasobnika RBB : typ 1, jednak
dodatkowo w zasobniku zamontowano wężownicę ze stali nierdzewnej do podgrzewania
ciepłej wody użytkowej.
Instalacja centralnego ogrzewania jest podłączona na wysokoS
ci 2/3 zasobnika, co daje
bufor w górnej częS
ci zbiornika. Naładowany do 90�C bufor (górna jego częS
ć obejmująca
wężownicę) pozwala przy wyłączonym kotle ogrzać do 250 litrów ciepłej wody użytkowej.
Cały zasobnik naładowany do 90�C przy wyłączonym kotle i braku poboru ciepła
na potrzeby instalacji ogrzewania umożliwia przygotowanie nawet 700 litrów ciepłej wody
użytkowej (S
rednie dzienne zapotrzebowanie na ciepłą wodę użytkową dla 4-osobowej
rodziny to około 200 litrów, co pozwala włączać kocioł w okresie letnim co 3-4 dni, mając
cały czas bieżącą ciepłą wodę). Termostatyczny zawór mieszający stanowi zabezpieczenie
przed wypływem zbyt gorącej wody użytkowej.
Typ PojemnoS
ć Nr artykułu
RBB-3-500 500 l RBB-3-500
RBB-3-700 700 l RBB-3-700
RBB-3-1000 1000 l RBB-3-1000
10
Zasobnik RBB: typ 4
Zasobnik ciepła z dodatkową wężownicą grzewczą i wężownicą ciepłej wody użytkowej
Ten układ zawiera dwie wężownice ze stali nierdzewnej  dolną dodatkowego x
ródła ciepła oraz
wężownicę ciepłej wody użytkowej i stanowi połączenie zalet układów zasobników RBB: typ 2 i typ 3.
Typ PojemnoS
ć Nr artykułu
RBB-4-700 700 l RBB-4-700
RBB-4-1000 1000 l RBB-4-1000
11
Zasobnik RBB: typ 5
Zasobnik ciepła z dodatkową wężownicą dla instalacji solarnej i wężownicą ciepłej wody
użytkowej
Jest to układ analogiczny do układu zasobnika RBB: typ 4, jednak zamiast wężownicy
dodatkowego x
ródła ciepła w zasobniku zamontowano specjalną wężownicę dla instalacji
solarnej.
Podłączona do układu instalacja solarna w okresach przejS
ciowych wspomaga instalację
grzewczą, a w okresie letnim zaspokaja nawet 100% zapotrzebowana na ciepłą wodę
użytkową. Dodatkowo układ solarny jest wykorzystywany w sposób optymalny.
Obie wężownice wykonane są ze stali nierdzewnej.
Typ PojemnoS
ć Nr artykułu
RBB-5-700 700 l RBB-5-700
RBB-5-1000 1000 l RBB-5-1000
12
Zasobnik RBB: typ 6
Zasobnik ciepła z dodatkową wężownicą dla instalacji solarnej, wężownicą grzewczą
dodatkowego x
ródła ciepła i wężownicą ciepłej wody użytkowej
Ten układ to połączenie poprzednich układów  zawiera trzy wężownice ze stali
nierdzewnej, pozwalające na podłączenie dwóch dodatkowych x
ródeł ciepła oraz
przygotowanie ciepłej wody użytkowej.
Typ PojemnoS
ć Nr artykułu
RBB-6-1000 1000 l RBB-6-1000
13
Jak dobrać pojemnoS
ć i rodzaj zasobnika
do powierzchni budynku?*
Powierzchnia budynku w m2
* Kalkulacje opłacalnoS
ci przeprowadzono przy założeniu izolacyjnoS
ci budynku spełniającej obowiązujące
przepisy budowlane, uS
rednione sprawnoS
ci instalacji i x
ródeł ciepła oraz S
redniorynkowe ceny paliw,
zgodnie z danymi rynkowymi datowanymi na Marzec 2012.
Typy zasobników
A - bez wężownic, Typ 1
B - z wężownicą dolną, Typ 2
C - z wężownicą górną, Typ 3
D - z wężownicą dolną i górną, Typ 4 i Typ 5
E - z wężownicą górną i dwoma wężownicami dolnymi, Typ 6
14
Rodzaj x
ródła ciepła i instalacji
Rodzaj x
ródła ciepła i instalacji
I Kocioł stałopalny z zasypem ręcznym
II Kocioł stałopalny z zasypem ręcznym + przygotowanie c.w.u.
III Kocioł automatyczny (gazowy, olejowy, stałopalny z podajnikiem automatycznym)
+ kominek z płaszczem wodnym
IV Kocioł automatyczny (gazowy, olejowy, stałopalny z podajnikiem automatycznym)
+ kominek z płaszczem wodnym + przygotowanie c.w.u.
V Kocioł stałopalny z zasypem ręcznym + układ solarny + przygotowanie c.w.u.
VI Kocioł automatyczny (gazowy, olejowy, stałopalny z podajnikiem automatycznym)
+ kominek z płaszczem wodnym + układ solarny + przygotowanie c.w.u.
VII Kocioł automatyczny (gazowy, olejowy, stałopalny z podajnikiem automatycznym)
+ układ solarny + przygotowanie c.w.u.
VIII Kocioł automatyczny (gazowy, olejowy, stałopalny z podajnikiem automatycznym)
+ przygotowanie c.w.u.
IX Kocioł elektryczny działający w taryfie dzień/noc (należy zaprojektować magazyn ciepła
składający się z kilku zasobników o pojemnoS
ci dobranej do konkretnych własnoS
ci
cieplnych budynku oraz lokalnego rozkładu godzinowego taryfy elektrycznej)
duża opłacalnoS
ć i szybki czas zwrotu inwestycji, znaczna poprawa warunków pracy
kotła i duże oszczędnoS
ci paliwa
S
rednia opłacalnoS
ć mimo poprawy warunków spalania w paleniskach stałopalnych,
w szczególnych warunkach rozwiązanie może okazać się korzystne
długi czas zwrotu inwestycji, stosunkowo małe oszczędnoS
ci eksploatacyjne
15
RBB-STAL J.BORUSIAK SP.K.
ul. Wojska Polskiego 83
63-200 Jarocin
tel. [phone]
fax [phone]
e-mail:[e-mail]
www.rbb-stal.com.pl