od koń ca maj a do poł owy l i pca
a s t r o n o mi a
w Pol sce ni e ma nocy ast ronomi cznej
Zmierzch lub S
wit cywilny to mo-
Przełom jednego i następnego roku to przeważnie czas tworzenia
ment, kiedy SÅ‚oÅ„ce znajduje siÄ™ 6°
pod horyzontem, zmierzch lub S
wit
tzw. planów pracy. Astronomowie i miłośnicy gwiazd przygoto-
żeglarski, zwany nautycznym, to
wują się do programu obserwacji na cały nadchodzący rok. Wte-
moment, kiedy słońce znajduje się
12° pod horyzontem, zaS
zmierzch
dy poszukiwane sÄ… wszelkie roczniki astronomiczne, kalendarze
i S
wit astronomiczny to moment,
astronomiczne. Przez innych poszukiwane sÄ… na rynku kalendarze
kiedy SÅ‚oÅ„ce znajduje siÄ™ 18° pod
horyzontem. Tak naprawdÄ™, dopie-
księżycowe, roczniki astrologiczne, przepowiednie niejakiego No-
ro po zapadnięciu zmierzchu astro-
stradamusa. Warto więc, aby Czytelnicy MT również mieli możli-
nomicznego można przystępować
do obserwacji, jak widać od końca
wość zaplanowania sobie obserwacji na nadchodzący rok.
maja do połowy lipca w Polsce nie
ok 2005 będzie rokiem zwykłym, dni liczone były od południa do po- ma nocy astronomicznej. Po odnale-
a zatem liczył będzie 365 dni. łudnia, stąd też w obecnej dacie zieniu pożądanej daty na dolnym
R1 stycznia o północy przypadać występuje ułamek. obrzeżu wykresu tzn. wieczoru,
będzie 2453371,5 JD, czyli dzień ju- Należy jeszcze opisać załą- przesuwamy się na wykresie piono-
liański. Juliańska rachuba dni jest czony wykres pokazujący widocz- wo ku górze, aż do rana następne-
bardzo wygodna. Została wprowa- noS
ć planet w nadchodzącym roku. go dnia. Przecinając kolejne linie
dzona w XVI w. przez Scaligera; Wykres sporządzony jest z dokład- wykresu, Czytelnicy będą mogli od-
jest to przyporządkowanie każdej noS
cią pięciu dni, dla obserwacji czytywać godziny wschodów, góro-
dacie umownego kolejnego nume- planet jest to wystarczająca do- wania i zachodów planet. Przy oka-
ru. Za początek juliańskiej rachuby kładnoS
ć. Dolna biała wstęga z da- zji należy pamiętać, że planety Plu-
dni uznaje się południe czasu uni- tami pokazuje nam zachód Słońca, ton, Neptun i Uran nie są widoczne
wersalnego (UT) 1 stycznia 4713 ro- czarne linie są momentami zapada- gołym okiem, należy wtedy zasto-
ku p.n.e. W czasach starożytnych nia zmierzchów lub S
witów. sować do obserwacji teleskop.
COÅš SI
KOC
CZY, COÅš SI
ZACZYNA
J a c e k S z c z e p a n i k
W nadchodzącym roku życzę
wszystkim Czytelnikom wielu po-
godnych nocy i satysfakcji z prze-
CZYLI ROK 2005
prowadzonych obserwacji.
Początki pór roku:
wiosna: 20 marca godz. 13:33
ASTROSERWIS  STYCZEC

lato: 21 czerwca godz. 08:46
jesień: 23 wrzeS
nia godz. 00:23
zima: 21 grudnia godz. 19:35
Słońce:
dzień godzina
Ziemia w peryhelium 2 stycznia - 147,099 mln km
do 19 18:19 w gwiazdozbiorze Strzelca
w aphelium 5 lipca - 152,102 mln km
w znaku Koziorożca
17 23 w gwiazdozbiorze Koziorożca
Zaćmienia:
w znaku Koziorożca
8/9 kwietnia obrączkowo-całkowite zaćmienie Słoń-
21 13:42 w gwiazdozbiorze Koziorożca
ca w godz. od 20:52 do 00:18, w Euro-
w znaku Wodnika
pie niewidoczne
3 pax
dziernika obrączkowe zaćmienie Słońca, w Pol-
Księżyc:
sce widoczne jako częS
ciowe do 54%
dzień godzina
w godz. od 10:43 do 14:20
3 18:46 ostatnia kwadra
17 pax
dziernika częS
ciowe zaćmienie Księżyca 7%,
10 13:03 nów
w Polsce niewidoczne
17 7:57 pierwsza kwadra
25 11:32 pełnia
Koniunkcje jasnych planet:
26 czerwca Wenus 1,3° na północ od Saturna
Ponadto:
2 wrzeS
nia Wenus 1,2° na poÅ‚udnie od Jowisza
2 Ziemia w peryhelium, 147,1 mln km od Słońca,
4 maksimum aktywnoS
ci roju meteorów
Zmiany czasu:
Kwadrantydy,
wprowadzenie czasu letniego (CWE) 27 marca
44
4
4
10 największe w roku zbliżenie Księżyca do Ziemi,
wprowadzenie czasu zimowego (CSE) 29 pax
dziernika
13 Saturn w opozycji do Słońca, 1208 mln km od
Ziemi.
Wszystkie zjawiska podane są w czasie urzędowym
Wszystkie momenty podano w czasie urzędowym
TEKST A
ATWY
MA
ODY TECHNIK
12/2004
A u t o r d i a g r a mu : J a n De s s e l b e r g e r
45
4
5
2/2004
1
TECHNIK
ODY
A

M