qwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwert
yuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopas
dfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklz
Testy z chemii
xcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnm
Część II
2008 12 28
qwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwerty
uiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasd
fghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzx
cvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmq
wertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyui
opasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfg
hjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxc
vbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmq
wertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyui
opa http://www.chemia.sos.pl
pasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfgh
jklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcv
bnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqw
Wszystkie omówione odpowiedzi (294 pytań testowych i odpowiedzi) możesz
uzyskać wysyłając sms na nr 75068 o treści AT.CMLH.2 (koszt sms 5 zł netto (6,1 zł
brutto).
W sms zwrotnym uzyskasz adres skąd można pobrać testy wraz z odpowiedziami.
Wszystkie testy wraz z omówionymi do nich odpowiedziami (4x100 pytań testowych,
oraz 2x300 pytań testowych pogrupowanych tematycznie) możesz uzyskać w cenie 15
zł. W tym celu kliknij w poniższy link, zaznacz opcję płatności i wypełnij informacje o
posiadaczu karty lub konta (Twoje dane). Płatności można dokonać przelewem
elektronicznym, kartą, lub przelewem zwykłym. W tym ostatnim przypadku po
wprowadzeniu swoich danych musisz wydrukować druk przelewu, który się ukaże po
wciśnięciu przycisku Dokonaj płatności.
https://ssl.dotpay.pl/?pid=LJX29Q24TV3I1MW3TQP8DRW81WDLEY6K
Wiele plików pomocnych w nauce chemii można pobrać z serwisu
http://www.pobierz.chemia.sos.pl , zapraszam również do odwiedzenia serwisu
Chemia SOS  pomoc z chemii: http://www.chemia.sos.pl
2
Spis Treści
1. ELEMENTY SYSTEMATYKI ZWI
ZKÓW NIEORGANICZNYCH ................................................................. 4
2. LITOWCE ............................................................................................................................................... 6
3 BERYLOWCE ........................................................................................................................................... 8
4. BOROWCE ............................................................................................................................................ 10
5 W
GLOWCE .......................................................................................................................................... 11
6 AZOTOWCE ........................................................................................................................................... 13
7 TLENOWCE ........................................................................................................................................... 15
8 FLUOROWCE ......................................................................................................................................... 17
9 MIEDy
, SREBRO, CYNK ......................................................................................................................... 19
10 CHROM ............................................................................................................................................... 21
11 MANGAN ............................................................................................................................................ 22
12 ŻELAZO .............................................................................................................................................. 24
13 W
GLOWODORY ................................................................................................................................ 26
14 ALKOHOLE I FENOLE .......................................................................................................................... 30
15. ALDEHYDY I KETONY ........................................................................................................................ 33
16. KWASY KARBOKSYLOWE .................................................................................................................. 35
17 ESTRY I TA
USZCZE ............................................................................................................................. 37
18. W
GLOWODANY ............................................................................................................................... 39
19. ZWI
ZKI NITROWE, ESTRY KWASU AZOTOWEGO, AMINY I AMIDY ................................................... 43
20. AMINOKWASY, PEPTYDY, BIAA
KA .................................................................................................... 45
23. IZOMERIA .......................................................................................................................................... 49
24 MECHANIZMY PRZEBIEGU REAKCJI W CHEMII ORGANICZNEJ ............................................................ 53
3
1. Elementy systematyki związków nieorganicznych
1.
I Tlenki reagujące z kwasami a nie reagujące z zasadami nazywamy tlenkami zasadowymi
II Tlenki reagujące z zasadami a nie reagujące z kwasami nazywamy tlenkami kwasowymi
III Tlenki reagujące zarówno z mocnymi kwasami jak i z mocnymi zasadami nazywamy tlenkami
amfoterycznymi
IV Tlenki amfoteryczne są zwykle trudno rozpuszczalne w wodzie
V Tlenki obojętne nie reagują ani z kwasami, ani z zasadami, ani z wodą
Prawdziwymi stwierdzeniami są:
A tylko I, II i III B tylko I, II, III i V C tylko I i II D wszystkie
2.
Azot może utworzyć następujące tlenki: N2O, NO, N2O3, NO2, N2O5. Można je przyporządkować do
odpowiednich grup tlenków. Prawidłowy zapis podaje odpowiedz
:
tlenki
kwasowe zasadowe obojętne
A NO2, N2O5 N2O, N2O3 NO
B NO2, N2O5 N2O3 N2O, NO
C NO2, N2O5, N2O3 N2O, NO -------
D NO2, N2O5, N2O3 ---------- N2O, NO
3.
Po wprowadzeniu kilku kropli fenoloftaleiny do roztworu wodnego wodorotlenku barowego (tzw. wody
barytowej) roztwór zabarwia się na malinowo. Po przepuszczeniu pewnego gazu przez naczynie zawierające
powyższy roztwór, stwierdzono jego odbarwienie się. Gazem mógł być:
A NH3 lub PH3 B CO2 lub SO3 C P2O5 lub SiO2 D N2O lub NO
4.
Amfoteryczność tlenków jest wynikiem:
A przewagi udziału wiązania jonowego w cząsteczce
B przewagi udziału wiązania kowalencyjnego w cząsteczce
C zbliżonego udziału wiązania jonowego i kowalencyjnego w cząsteczce
D silnego oddziaływania elektrostatycznego pomiędzy atomami tlenu i metalu
5.
Różnica pomiędzy właściwościami wodorotlenku zasadowego, wodorotlenku amfoterycznego i kwasu
tlenowego jest konsekwencją elektroujemności pierwiastka E tworzącego jeden z powyższych typów
związków i wynikającego z niej charakteru wiązań. Symbolom x, y, z w poniższym schemacie mogą
odpowiadać następujące znaczenia:
I mała elektroujemność
II średnia elektroujemność
E O H
III duża elektroujemność
IV mały udział wiązania jonowego
x
z
y
V duży udział wiązania jonowego
VI porównywalny udział wiązania jonowego i kowalencyjnego
Prawidłowe przyporządkowanie podanych znaczeń dla poszczególnych typów związków podaje
odpowiedz
:
4
 wodorotlenek zasadowy wodorotlenek amfoteryczny kwas tlenowy
x y z x y z x y z
A I IV V II VI VI I IV IV
B I VI V I IV IV III V V
C III V VI I VI VI I IV VI
D II IV VI III VI VI III IV V
E I V IV II VI VI III IV V
6.
Moc kwasów tlenowych:
I rośnie w okresach (układu okresowego) wraz ze wzrostem elektroujemności centralnego atomu reszty
kwasowej
II maleje w okresach (układu okresowego) wraz ze wzrostem elektroujemności centralnego atomu reszty
kwasowej
III rośnie w grupach (układu okresowego) wraz ze wzrostem elektroujemności centralnego atomu reszty
kwasowej
IV maleje w grupach (układu okresowego) wraz ze wzrostem elektroujemności centralnego atomu reszty
kwasowej
V zwykle rośnie ze wzrostem liczby atomów tlenu (przy tym samym centralnym atomie reszty kwasowej)
VI zwykle maleje ze wzrostem liczby atomów tlenu (przy tym samym centralnym atomie reszty kwasowej)
Poprawnymi stwierdzeniami są:
A I, III i V B II, IV i VI C tylko I i III D tylko II i IV E tylko I
7.
Moc kwasów beztlenowych:
A rośnie w obrębie okresu ze wzrostem elektroujemności
B maleje w obrębie okresu ze wzrostem elektroujemności
C maleje w obrębie grupy ze wzrostem elektroujemności
D rośnie w obrębie grupy ze wzrostem elektroujemności
E poprawne są odpowiedzi A i C
8.
Która grupa kwasów jest uporządkowana według wzrastającej mocy?
A H2S, H2Te, H2Se
B HIO, HBrO, HClO
C HClO4, HClO3, HClO2, HClO
D HI, HBr, HCl
E H2SeO4, H2SO4, H2TeO4
9.
Która grupa wodorotlenków może tworzyć hydroksysole?
A NaOH, KOH, Ca(OH)2
B NaOH, Ca(OH)2, Al(OH)3
C Ca(OH)2, Al(OH)3, Cr(OH)3
D Mg(OH)2, Li(OH)2, KOH
E Zn(OH)2, Cu(OH)2, AgOH
5
10.
Uczeń miał otrzymać chlorek miedzi(II) dowolnymi metodami. Którymi z zaproponowanych metod mógł
otrzymać ten związek?
I metal + kwas
II tlenek metalu + kwas
III tlenek metalu + tlenek niemetalu
IV wodorotlenek + kwas
V sól + sól
A I, II i IV B I, II i III C II, IV i V D III, IV i V E I, III i V
2. Litowce
11.
Która z niżej wymienionych wielkości wzrasta zgodnie z kierunkiem strzałki?
Li, Na, K, Rb, Cs
A promień kationu B elektroujemność C charakter kwasowy pierwiastka
D charakter zasadowy pierwiastka E wymienione w punkcje A i D
12.
Stały wodorotlenek sodu ma właściwości higroskopijne. Oznacza to, że:
A bardzo dobrze rozpuszcza się w wodzie
B dobrze chłonie parę wodną z powietrza
C bardzo dobrze rozpuszcza się w wodzie, a proces rozpuszczania jest egzoenergetyczny
D bardzo dobrze rozpuszcza się w wodzie, a proces rozpuszczania jest endoenergetyczny
13.
Metaliczny sód na powietrzu pokrywa się nalotem, w którego skład mogą wchodzić:
A NaOH
B NaHCO3
C Na2CO3
D NaNO3
E wymienione w A, B i C
14.
Tlenek jednowartościowego pierwiastka o masie równej 94u reaguje z wodą dając związek, którego wodny
roztwór barwi fenoloftaleinę na różowo. Związkiem tym jest:
A CuOH
B NaOH
C KOH
D LiOH
6
15.
Stężenie procentowe 2,2 molowego roztworu KOH wynosi 11%. Gęstość tego roztworu wynosi:
A 1,00g/cm3 B 1,06g/cm3 C 1,12g/cm3 D 1,18g/cm3
16.
Podczas elektrolizy wodnego roztworu NaCl metodą rtęciową na elektrodach zachodzą następujące
procesy:
anoda
katoda
A 1/2O2 + 2H+
Na
Na+ + e H2O - 2e
H2O + 2e 2OH- + H2 2Cl- - 2e
Cl2
B
1/2O2 + 2H+
H2O - 2e
C OH- + H2
H2O + 2e
Cl2
D 2Cl- - 2e
2Na+ + 2e 2Na
17.
Na podstawie znajomości budowy chlorku sodowego można przewidzieć, że po umieszczeniu kryształu
NaCl na płytce dodatnio naładowanego elktroskopu:
+ + + + - - - -
A listki elektroskopu opadną, ponieważ w uporządkowaniu jonów
- - - - - +
+ + + +
znajdujących się w krysztale nastąpi zmiana na rys. 1
B listki elektroskopu rozszerzą się ponieważ w uporządkowaniu jonów
1.
2.
znajdujących się w krysztale nastąpi zmiana na rys. 2
C listki elektroskopu nie zmienią swego położenia, ponieważ sposób
uporządkowania jonów w stałym NaCl nie ulegnie zmianie, gdyż wiążące je
siły elektrostatyczne ograniczają ruchliwość jonów w krysztale
D Listki elektroskopu opadną na skutek oddziaływania jonów ujemnych na
ładunki dodatnie znajdujące się na listkach, ale sposób ułożenia jonów w
krysztale NaCl nie ulegnie zmnianie
18.
Opis pewnego doświadczenia:  Sód wrzucony do wody przybiera kształt kulki, poruszającej się po
powierzchni. Naczynie do którego wrzuciliśmy sód, ogrzewa się. Wydziela się jakiś gaz. Jakie wnioski można
wyprowadzić na podstawie opisu zjawisk, towarzyszących temu doświadczeniu?
A sód rozpuszcza się w wodzie, a ciepło rozpuszczania jest tak duże, że powoduje ogrzanie się
roztworu i poruszanie się sodu po powierzchni roztworu.
B reakcja sodu z wodą jest egzotermiczna, sód ma stosunkowo niską temp. topnienia i gęstość mniejszą
od gęstości wody
C ciepło reakcji sodu z wodą powoduje zwiększoną ruchliwość sodu i utrzymuje go na powierzchni
cieczy
D w wyniku egzotermicznej reakcji sodu z wodą powstaje wodór i wodorotlenek sodowy
19.
W czterech naczyniach zawierających po 100g wody rozpuszczono:
I 0,01 mola NaCl
II 0,01 mola Na2SO4
III 0,005 mola Na3PO4
IV 0,01 mola NaNO3
Najwyższe ciśnienie osmotyczne będzie wykazywał roztwór:
A I B II C III D IV
7
20.
Roztwór o objętości 1dm3 sporządzono rozpuszczając w wodzie 0,44g mieszaniny NaOH i KOH w stosunku
molowycm 3:1. pH otrzymanego roztworu wynosi:
A 13 B 12 C 8 D 9
21.
Przeprowadzając elektrolize wodnego, nasyconego roztworu NaCl stwierdzono, że w przestrzeni katodowej
roztwór przyjmuje odczyn zasadowy. Poprawne wyjaśnienie tego zjawiska brzmi następująco:
A wzrost zasadowości spowodowany jest wzrostem stężenia jonów Na+ w otoczeniu katody
B roztwór staje się zasadowy na skutek reakcji z wodą wydzielonego w czasie elektrolizy sodu
2Na + 2H2O 2NaOH + H2
C wzrost zasadowości następuje na skutek reakcji zachodzącej na katodzie:
2H2O + 2e 2OH- + H2
D zasadowość wzrasta, ponieważ na anodzie rozładowujue się jon Cl- a nie OH-
3 Berylowce
22.
24 25 26 26
Magnez posiada trzy izotopy: Mg, Mg, Mg. Izotop Mg stanowi 11,3%. Jaka jest procentowa
zawartość pozostałych izotopów, jeśli średnia masa atomowa magnezu wynosi 24,31?
24 25
Mg Mg
A 80,3% 8,4%
B 40,2% 8,5%
C 20,3% 68,4%
D 48,3% 40,3%
E 75,7% 13%
23.
W reakcji magnezu z kwasem solnym otrzymano 1,204.1023 cząsteczek wodoru. Oblicz masę magnezu
użytego do reakcji.
A 1,2g
B 2,4g
C 4,8g
D 0,2g
24.
Wiedząc, że iloczyn rozpuszczalności CaSO4 wynosi 2,3.10-4 ustosunkuj się do następujących stwierdzeń:
I Jeżeli iloczyn stężeń [Ca2+][SO42-] jest większy od 2,3.10-4 to roztwór jest nienasycony
II Dodanie do nasyconego roztworu CaSO4 roztworu siarczanu sodu spowoduje wytrącenie CaSO4
III Jeżeli w roztworze nad osadem iloczyn stężeń [Ca2+][SO42-] jest równy 2,3.10-4 to układ znajduje się w
rónowadze dynamicznej.
Prawdziwe zdania są:
A wsztstkie
B I i III
C I i II
D II i III
8
25.
Z 200cm3 roztworu zawierającego mieszaninę chlorku i azotanu baru strącono BaSO4 w ilości 2,32g.
Strącony z takiej samej próbki osad AgCl ważył 1,43g. Stosunek molowy BaCl2 do Ba(NO3)2 w badanym
roztworze wynosi:
A 2:1 B 1:1 C 1:2 D 1:4
26.
Efekt cieplny reakcji CaCO3 CaO + CO2 wynosi:
A  54,7Kcal
"Qtw CaCO3=284,5Kcal
B  44,7Kcal
"Qtw CaO=152,1Kcal
C  34,7Kcal
"Qtw CO2=97,7Kcal
D  24,7Kcal
27.
Charakter metaliczny pierwiastków w szeregu:
Mg Ca Sr Ba
A rośnie
B maleje
C nie zmienia się
D rośnie a potem maleje
E brak jakichkolwiek prawidłowowści
28.
Znając położenie magnezu, wapnia, strontu i baru w układzie okresowym można przewidzieć, że
najenergiczniej będzie przebiegała reakcja:
Mg + 2H2O Mg(OH)2 + H2
A
B Ca + 2H2O Ca(OH)2 + H2
C Sr + 2H2O Sr(OH)2 + H2
D Ba + 2H2O Ba(OH)2 + H2
29.
 .... wapń wrzucony do wody opada na dno, a po chwili unosi się na powierzchnię otoczony pęcherzykami
gazu. Woda mętnieje . Z powyższego opisu wybierz tylko te wnioski, które można z niego wyprowadzić:
A Wapń rozpuszcza się w wodzie. Proces rozpuszczania jest silnie egzotermiczny i powoduje wrzenie
wody.
B Wapń jest cięższy od wody. W wyniku reakcji z wodą powstaje gaz i słabo rozpuszczalna substancja
C Wapń powoduje wydzielenie tlenu rozpuszczonego w wodze, z którym reaguje. Tlenek wapnia jest w
wodzie nierozpuszczalny
D W wyniku reakcji wapnia z wodą powstaje wodór i słabo rozpuszczalny wodorotlenek wapniowy
30.
Po dodaniu do rozcieńczonego roztworu chlorku wapnia niewielkiej ilości roztworu zawierającego związek
X wytrącił się biały osad. Związkiem tym mógł być:
A NH4Cl B (NH4)2C2O4 C NH4NO3 D NaCl
9
4. Borowce
31.
Średnica jądra 27Al jest większa od średnicy jądra 1H około:
A 27 razy
B 13 razy
C 5 razy
D 3 razy
32.
W wyniku reakcji metalicznego glinu z jedną z poniżej wymienionych substancji, glin przechodzi do
roztworu w postaci anionu złożonego. Substancją tą jest:
A HCl
B H2SO4(rozc.)
C KOH
D CuSO4
E NH4OH
33.
Które z doświadczeń należy przeprowadzić aby wykazać amfoteryczność wodorotlenku glinowego?
Mg
HCl
NaOH H2O
I III IV
II
Al(OH)3
A I i II
B II i III
C III i IV
D I i IV
34.
Próbkę 1g siluminu (stop glinu z krzemem) poddano działaniu kwasu solnego otrzymując 1,12dm3 wodoru
(w przeliczeniu na warunki normalne). Badany stop zawierał:
A 10% Si, 90% Al
B 11,2% Si, 88,8% Al
C 50% Si, 50% Al
D 13,5% Si, 86,5% Al
E 20% Si, 80% Al
10
35.
Badania laboratoryjne wykazują, że czysty glin jest odporny na działanie stężonego kwasu azotowego. Fakt
ten wyjaśniamy:
A położeniem glinu w szeregu elektrochemicznym i odpowiednia wartością jego potencjału normalnego
B odpornością na działanie stężonego HNO3 szczelnie przylegającej do metalu warstewki tlenku
glinowego powstającego podczas zetknięcia glinu z kwasem
C utworzeniem warstewki ochronnej azotanu glinu, chroniącej metal przed dalszym działaniem kwasu
azotowego
D słabymi właściwościami utleniającymi glinu, wobec silnych właściwości utleniających kwasu
azotowego
36.
Zarówno węglan(IV) talu(I) jak i siarczan(VI) talu(I) są silnie trujące natomiast halogenki talu(I) nie wykazują
już tak silnych właściwości toksycznych, ponieważ:
A są trudno rozpuszczalne w wodzie i w płynach fizjologicznych
B są łatwo rozpuszczalne w wodzie i w płynach fizjologicznych
C są łatwolotne
D łatwo hydrolizują
37.
Przeprowadzono trzy doświadczenia mające na celu otrzymanie Al(OH)3
I rozpuszczono w wodzie 0,02 mola Al2(SO4)3 i dodano 120cm3 0,5 molowego roztworu NaOH
II rozpuszczono w wodzie 0,01 mola Al2(SO4)3 i dodano 120cm3 0,5 molowego roztworu NaOH
III rozpuszczono w wodzie 0,005 mola Al2(SO4)3 i dodano 120cm3 0,5 molowego roztworu NaOH
Biały osad wodorotlenku glinu otrzymano jako wynik doświadczenia:
A I B II C III D I i II E I i III
5 Węglowce
38.
Twardość przemijającą wody powoduje obecność w niej:
A rozpuszczalnych soli metali ciężkich B jonów wapnia i magnezu
C wodorowęglanów wapnia i magnezu D trudno rozpuszczalnych soli wapnia i magnezu
39.
Brak momentu dipolowego w cząsteczce CO2 spowodowane jest:
A brakiem polaryzacji wiązań B niewielką energią wiązań
C jonowym charakterem wiązań D kompensacją momentów dipolowych wiązań
40.
Elektroujemności węgla, krzemu i wodoru wynoszą odpowiednio: C  2,5, Si  1,9, H  2,1. Można
przypuszczać więc, że w cząsteczkach metanu CH4 i krzemowodoru SiH4 występują wiązania:
A w obu cząsteczkach jonowe
B atomowe w CH4 a jonowe w SiH4
C jonowe w CH4 a atomowe w SiH4
D w obu cząsteczkach wiązania atomowe słabo spolaryzowane
11
41.
Energia przejścia diamentu i grafitu w stan izolowanych atomów węgla wynosi odpowiednio 713kJ/mol i
715kJ/mol. Zatem uśredniona energia wiązania między atomami węgla wynosi:
A w diamencie 178,3 kJ/mol; w graficie 238,3 kJ/mol
B w diamencie 713 kJ/mol; w graficie 715 kJ/mol
C w diamencie 178,2 kJ/mol; w graficie 178,75 kJ/mol
D w diamencie 2852 kJ/mol; w graficie 2860 kJ/mol
42.
Jaką objętość dwutlenku węgla (w warunkach normalnych) wydzieli się jeśli na 75g węglanu wapniowego
podziałamy w nadmiarze rozcieńczonym kwasem solnym?
A 5,6dm3 B 11,2dm3 C 16,8dm3 D 22,4dm3
43.
Oblicz jaką objętość zajmuje w warunkach normalnych mieszanina zawierająca 11g CO2 i 7g CO.
A 22,4dm3 B 16,8dm3 C 11,2dm3 D 2,2dm3
44.
Podziałano nadmiarem kwasu solnego na próbki zawierające jednakowe ilości wagowe:
I Na2CO3
II NaHCO3
III BaCO3
IV CaCO3
Otrzymana ilość dwutlenku węgla była:
A największa w I przypadku
B największa w II przypadku
C największa w III przypadku
D największa w IV przypadku
E jednakowa we wszystkich przypadkach
45.
Mieszaninę BaCO3 i CaCO3 o masie 2,97g wyprażono w płomieniu palnika. Otrzymany w wyniku reakcji
CO2 zajął w warunkach normalnych 0,448dm3. Procentowa zawartość BaCO3 w mieszaninie wynosi w
przybliżeniu:
A 50% B 25% C 72,1% D 37,5% E 75%
46.
Związek wodoru z pierwiastkiem grupy IVA (grupy 14) zawiera 87,5% tego pierwiastka. Jest to:
A CH4
B SiH4
C GeH4
D SnH4
E PbH4
12
6 Azotowce
47.
N P As Sb Bi
Powyższa strzałka obrazuje wzrost:
I właściwości metalicznych azotowców
II właściwości kwasowych tlenków azotowców
III właściwości zasadowych wodorków azotowców
IV właściwości redukujących wodorków azotowców
Zgodne z prawdą jest stwierdzenie:
A I i II B I i III C II i III D I i IV
48.
2NO + O2 2NO2
Jak zmieni się szybkość reakcji: przebiegającej w fazie gazowej według równania
kinetycznego: v=k(NO)2.(O2) jeżeli zwiększy się trzykrotnie objętość reagujących gazów?
A wzrośnie 3 razy B zmaleje 9 razy
C zmaleje 4 razy D zmaleje 27 razy E wzrośnie 27 razy
49.
N2 + 3H2
2NH3
W stanie równowagi układu stężenia wynosiły:
azot  1,5mol/dm3; wodór  4mol/dm3; amoniak  5mol/dm3.
Stężenia wyjściowe azotu i wodoru wynosiły:
A 1,5mol/dm3 N2; 4mol/dm3 H2 B 6,5mol/dm3 N2; 9mol/dm3 H2
C 2,5mol/dm3 N2; 7,5mol/dm3 H2 D 4mol/dm3 N2; 7,5mol/dm3 H2
E 4mol/dm3 N2; 11,5mol/dm3 H2
50.
Które z poniższych zdań zawiera prawdziwe stwierdzenia dotyczące tlenku fosforu(V)?
A jest substancją białą, silnie higroskopijną B jest bezwodnikiem kwasu ortofosforowego
C występuje w postaci dimerycznej D odpowiedzi A, B i C
51.
Obliczona przy wykorzystaniu podanych obok wartości energii rozrywania wiązań entalpia reakcji:
N2 + 3H2
2NH3
wiązani energia
e wiązania
(kJ/mol) wynosi
H-H 436
946
Na"N
N-H 390
A +1772kJ
B  86kJ
C +4594kJ
D  1772kJ
13
52.
Amoniak otrzymany w wyniku reakcji 1dm3 roztworu NH4Cl o stężeniu 0,02M z nadmiarem ługu sodowego
zajmuje w warunkach normalnych objętość:
A 0,224dm3 B 0,448dm3 C 2,24dm3 D 4,48dm3
53.
Z położenia pierwiastka arsenu w układzie okresowym wnioskujemy, że jego stopnie utlenienia w
związkach chemicznych mogą być zawarte między:
A  4 i +5 B  3 i +6 C  3 i +5 D  3 i +7
54.
Potrójne wiązanie w cząsteczce azotu stanowią:
A dwa wiązania � i jedno Ą B trzy wiązania Ą
C trzy wiązania � D jedno wiązanie � i dwa wiązania Ą
55.
Atomy wodoru tworzące jon amonowy łączą się z atomem azotu wiązaniami:
A trzema kowalencyjnymi i jednym koordynacyjnym
B jednym kowalencyjnym i trzema koordynacyjnymi
C dwoma kowalencyjnymi i dwoma koordynacyjnymi
D trzema kowalencyjnymi i jednym jonowym
56.
Stała dysocjacji kwasu azotowego(III) o pH=2 i stopniu dysocjacji 2% wynosi:
A 2.10-4 B 4.10-2 C 2.10-2 D 2.10-5 E 4.10-4
57.
Stężenie procentowe roztworu kwasu ortofosforowego, który otrzymano w wyniku reakcji 14,2g pięciotlenku
fosforu z 85,8g wody wynosi w przybliżeniu:
A 10% B 14% C 20% D 25%
58.
W zamkniętym naczyniu znajdowało się X moli amoniaku. W naczyniu tym, w pewnej temperaturze ustaliła
się następująca równowaga:
2NH3 N2 + 3H2
Jeśli ilość moli azotu w powstałej mieszaninie wynosi Y, to stałą równowagi reakcji można wyrazić
zależnością:
27Y4
A K =
(X - 2Y)2
9Y3
B K =
(X - 2Y)2
3Y4
C K =
(X - 2Y)2
9Y3
D K =
(X - 2Y)2
3Y4
E K =
(X - 2Y)2
14
59.
Arszenik w postaci pasty znalazł zastosowanie w stomatologii do niszczenia miazgi zębowej. Z punktu
widzenia chemicznego jest to:
A tlenek arsenu(III)
B tlenek arsenu(V)
C arsenian(V) dipotasu
D wodorotlenek arsenu
7 Tlenowce
60.
Siarka jest pierwiastkiem występującym w kilku odmianach alotropowych. Dwie jej podstawowe odmiany
stanowią siarka rombowa i jednoskośna. Ciepło spalania do SO2 siarki jednoskośnej wynosi +296,83 kJ/mol, a
rombowej +297,21 kJ/mol. Efekt cieplny przemiany 1 mola siarki jednoskośnej w rombową wynosi:
A 0,38 kJ B  0,38 kJ C 594,04 kJ
D  594,04 kJ E 297,21 kJ
61.
Z ilu atomów składa się cząsteczka siarki w stanie pary, jeśli gęstość par siarki w przeliczeniu na warunki
normalne wynosi 11,43 g/dm3
A 2 B 4 C 6 D 8 E 10
62.
Po jakim czasie 100źg próbki izotopu promieniotwórczego 218Po o czasie połowicznego rozpadu 3,03 min.
zmaleje o 25mg?
A 136s B 75,5s C 45,5s D 143,4s
63.
"H0tw. CO2 = -393 kJ/mol
"H0tw.SO2 = -297kJ/mol
CS2(g) + 3O2 = CO2(g) + 2SO2(g) "H0= -1108kJ/mol
Z powyższych danych wynika, że entalpia tworzenia CS2(g) wynosi:
A  121kJ/mol B +121kJ/mol C  1108kJ/mol D +715kJ/ml
64.
W których probówkach metale rozpuszczą się z wytworzeniem soli?
H2SO4 stęż.
I II
III
IV
Al Pb
Cu
Ag
A I i II B III i IV C II i IV D I i IV
15
65.
Ustal w którą stronę przesunie się stan równowagi reakcji:
2SO2(g) + O2(g)
2SO3(g) "H0=-192kJ
Podwyższenie dodanie zwiększenie
temperatury katalizatora stężenia tlenu
A nie zmieni się
�! �!
B

C
�!
D nie zmieni się
�!
66.
Próbka powietrza pod ciśnieniem 980hPa zawiera 210cm3 tlenu, 780cm3 azotu, 7cm2 CO2 i 3cm3 gazów
szlachetnych (głównie argonu). Jakie jest ciśnienie cząsteczkowe tlenu w próbce powietrza?
A 205,8hPa B 210hPa C 980hPa D 774,2hPa
67.
W czasie rozpuszczania stężonego H2SO4 w wodzie wydziela się ciepło. Jest to wynik:
A właściwości zwęglających kwasu siarkowego
B reakcji hydratacji jonów SO4-2, która jest reakcją egzotermiczną
C właściwości utleniających kwasu siarkowego
D procesu redukcji kwasu siarkowego
68.
Znając położenie selenu w układzie okresowym, można powiedzieć, że:
A jest on miękkim metalem, o wysokiej temperaturze topnienia i wrzenia
B tworzy sól o wzorze Na3SeO4
C spala się w powietrzu i tlenie tworząc SeO2, posiadający właściwości silnie zasadowe
D tworzy on gazowy związek H2Se, posiadający właściwości słabo kwasowe
69.
Roztwór wodny siarczku sodowego posiada odczyn:
A obojętny, ponieważ jest solą mocnej zasady i mocnego kwasu
B kwaśny, ponieważ w reakcji z wodą powstaje H2S i NaOH
C zasadowy, ponieważ w reakcji z wodą powstaje słaby kwas i mocna zasada
D obojętny, ponieważ ta sól w wodzie ulega dysocjacji na jony Na+ i S-2
70.
Moc roztworów wodnych kwasów beztlenowych pierwiastków VIA (16 grupy) rośnie w szeregu:
A H2S, H2Se, H2Te B H2Te, H2Se, H2S
C H2Te, H2S, H2Se D H2Se, H2Te, H2S
71.
W wyniku przepuszczania pewnego gazu przez roztwór wodny azotanu(V) ołowiu(II) wytrącił się czarny
osad. Gazem tym był:
A HCl B H2S C SO3 D CO2
16
8 Fluorowce
72.
Dwa pierwiastki X i Y spełniają następujące warunki:
1. atomy pierwiastka X i Y różnią się o 18 protonów
2. X reaguje z solą potasową Y wg równania : X2 + 2KY 2KX + Y2
Pierwiastkami tymi mogą być:
X Y
A chlor brom
B brom chlor
C jod brom
D chlor jod
73.
Które z poniższych twierdzeń jest zgodne z prawdą?
I Roztwory wodne fluorowców są elektrolitami
II Skroplone fluorowodory nie są elektrolitami
III Stopione halogenki litowców są elektrolitami
IV Roztwory wodne halogenków litowców są elektrolitami
Prawdziwymi są stwierdzenia:
A I, III i IV B I i IV C II i III D II, III i IV E wszystkie
74.
Atom chloru w anionie chlorynowym (chloranowym(III) posiada następującą liczbę wolnych par
elektronowych na powłoce walencyjnej:
A jedną B dwie C trzy D żadnej
75.
Momenty dipolowe cząsteczek F2, Cl2, Br2 i I2 są:
A różne od zera i mają zbliżone wartości
B różne od zera, a ich wartości maleją od F2 do I2
C różne od zera, a ich wartości wzrastają od F2 do I2
D we wszystkich przypadkach równe zero
76.
Stała dysocjacji termicznej jodowodoru w pewnej temperaturze wynosi 2. Stężenie początkowe HI było
równe 1mol/dm3. Stężenia poszczególnych składników w stanie równowagi są równe (w mol/dm3):
H2 I2 HI
A 0,37 0,37 0,26
B 0,37 0,37 0,63
C 0,74 0,74 0,26
D 0,29 0,29 0,71
E 0,45 0,45 0,1
17
77.
Na podstawie wyniku przeprowadzonych doświadczeń można wnioskować, że:
Br2
Cl2
A brom i jod są mało aktywne chemicznie
B chlor jest bardziej aktywny chemicznie od bromu i jodu
C jod i brom łatwo ulegają redukcji
D chlor jest mniej aktywny chemicznie od bromu i jodu
NaI NaBr
CHCl3 CHCl3
zabarwiona warstwa
rozpuszczalnika organicznego
78.
Rozpuszczalność chlorowodoru w wodzie w warunkach normalnych jest wysoka, ponieważ związek ten:
A jest gazem cięższym od powietrza B ulega w wodzie dysocjacji elektrolitycznej
C tworzy dwuatomowe cząsteczki D zawiera w swoim składzie wodór
79.
Szereg metali poddano działaniu kwasu solnego:
HCl
c d
a b e
Hg
Ni Fe Ag
Sn
W których probówkach nastąpi reakcja chemiczna?
A a, b, c B a, b, e C b, d, e D c, d, e
80.
Do 1dm3 wody wprowadzono 10-8 mola gazowego HCl. pH otrzymanego roztworu wynosi:
A 8 B 6 C 7 D 4 D 1
81.
Chlorowodór można otrzymać w wyniku działania stężonego kwasu siarkowego na chlorek sodowy,
ponieważ:
A kwas siarkowy jest kwasem silniejszym od kwasu solnego
B kwas siarkowy jest kwasem bardziej higroskopijnym od kwasu solnego
C w cząsteczce kwasu siarkowego znajdują się dwa atomy wodoru, a w cząsteczce chlorowodoru jeden
atom wodoru
D kwas siarkowy jest kwasem mniej lotnym niż kwas solny
82.
W celu zbadania zawartości kwasu solnego w soku żołądkowym próbkę soku o objętości V=10cm3
zmiareczkowano 0,05 molową zasadą, zużywając na zobojętnienie 20cm3 tego roztworu. Stężenie molowe
HCl w badanej próbce wynosi:
A 0,5mol/dm3 B 0,2mol/dm3 C 0,1mol/dm3 D 0,05mol/dm3
18
83.
Na dwie jednogramowe próbki MnO2 i KMnO4 podziałano stężonym kwasem solnym. W którym przypadku
wydzieliło się więcej chloru?
A w reakcji z MnO2
B w reakcji z KMnO4
C w obu przypadkach wydzieliły się identyczne ilości chloru
D kwas solny nie reaguje z MnO2
9 Miedz
, srebro, cynk
84.
Zawartość czystego złota w wyrobach jubilerskich będących stopami złota z innymi metalami np.: Cu lub Ag
podaje się często w jednostkach zwanych karatami (1karat =1/24 masy stopu). Ile wynosi procentowa
zawartość złota (w ułamkach masowych) w 18 karatowym wyrobie jubilerskim?
A 18% B 25% C 56% D 75% E 80%
85.
Układy I i II znajdują się w stanie równowagi dynamicznej opisanej równaniem:
IR=[Ag+][Cl-]=1,56.10-10
II
H2O
I AgNO3
Ag+ Cl-
Ag+ Cl-
AgCl
AgCl
Co zaobserwowano w tych układach, jeżeli po dodaniu soli (do I) i wody (do II) iloczyny stężeń jonów
wynoszą odpowiednio:
I 1,08.10-8 II 1,56.10-12
A wytrąca się osad osad ulega rozpuszczeniu
B wytrąca się osad wytrąca się osad
C osad ulega rozpuszczeniu wytrąca się osad
D osad ulega rozpuszczeniu osad ulega rozpuszczeniu
86.
Wartości iloczynów rozpuszczalności AgCl, AgBr i AgI wynoszą odpowiednio: 2.10-10, 8.10-13, 2.10-16. Do
roztworu zawierającego jony Cl-, Br- i I- o identycznych stężeniach dodajemy kroplami roztwór AgNO3.
Kolejność wytrącania osadów jest następująca:
A AgI, AgBr, AgCl B AgCl, AgBr, AgI
C AgBr, AgCl, AgI D AgBr, AgI, AgCl
87.
Ile gramów srebra wydzieli się na katodzie podczas elektrolizy wodnego roztworu AgNO3 prądem o
natężeniu 1A i w czasie 1godziny.
A 2g B 3g C 4g D 5g
19
88.
W obwód prądu stałego włączono szeregowo trzy elektrolizery zawierające roztwory wodne:
I AgNO3, II Bi(NO3)3, III NaCl
Po pewnym czasie w elektrolizerze III wydzieliło się 2,24dm3 wodoru (w przeliczeniu na warunki normalne).
Ile gramów metalu wydzieliło się w elektrolizerze I a ile w elektrolizerze II?
A 10,8g Ag, 20,9g Bi B 21,6g Ag, 6,96g Bi
C 21,6g Ag, 13,9g Bi D 10,8g Ag, 6,96g Bi
89.
Siła elektromotoryczna ogniwa stężeniowego Ag|Ag+(0,1M)||Ag+(1M)|Ag wynosi:
A 0,059V B 0,118V C  0,118V D 0,591V
90.
Do 200cm3 roztworu AgNO3 zanurzono płytkę cynkową. Masa wydzielonego po pewnym czasie srebra
wynosiła 5,4g. Stężenie molowe jonów cynku w roztworze wyniesie:
A 0,025 B 0,125 C 0,05 D 0,1
91.
Zmieszano dwa roztwory o jednakowej zawartości (po 10g) soli: chlorku baru w pierwszym i azotanu srebra
w drugim roztworze. Ile wynosi masa osadu wytrąconego w wyniku tego doświadczenia:
A 20g B 8,4g C 6,89g D 4,23g
92.
Wkraplanie amoniaku do roztworu soli miedzi(II) powoduje wytrącenie się osadu Cu(OH)2, a następnie jego
rozpuszczenie z wytworzeniem jonu kompleksowego [Cu(NH3)4]2+. Cząsteczki amoniaku związane są
kationami Cu2+ w jonie kompleksowym przez:
A wiązanie koordynacyjne przy wykorzystaniu wolnej pary elektronowej atomu azotu w amoniaku
B siły elektrostatycznego przyciągania cząsteczki amoniaku jako dipola ich ujemnymi biegunami do jonu
Cu2+
C roztwór soli miedzi(II) ma w wyniku hydrolizy odczyn kwaśny, co powoduje powstawanie jonów NH4+
D wiązania wodorowe między cząsteczkami amoniaku
93.
Naturalna miedz
składa się z izotopów 63Cu i 65Cu. Stosunek liczby atomów 63Cu do liczby atomów 65Cu w
mieszaninie jest równy 8:3. Średnia masa atomowa miedzi wynosi:
A 63,35 B 63,54 C 64,00 D 64,05
94.
W ilu molach azotanu(V) miedzi(II) zawarte jest 400g miedzi?
A w 2 molach B w 3,13 molach
C w 6,3 molach D w 12,5 moalach
95.
W 50g H2O rozpuszczono 25g CuSO4.5H2O. Stężenie procentowe otrzymanego roztworu siarczanu(VI)
miedzi(II) wynosi:
A 21,3% B 33,3% C 32% D 50% E 27,1%
20
96.
W reakcji cynku ze stężonym kwasem azotowym(V) tworzy się azotan(V) cynku, azotan(V) amonu i woda.
Ile moli azotanu(V) amonu wytworzy się działaniem kwasu azotowego na 1kg cynku?
A 0,5 mola B 1 mol C 1,5 mola D 2 mole E 3,8 mola
97.
10g stopu miedzi, cynku i żelaza wprowadzono do nadmiaru kwasu solnego i otrzymano 1,344dm3 wodoru
(w przeliczeniu na warunki normalne). Masa nierozpuszczonego osadu wynosiła 6,19g. Badany stop miał
skład:
A 61,9% Cu, 32,5% Zn, 5,6% Fe
B 61,9% Cu, 19% Zn, 19,1% Fe
C 61,9% Cu, 37,54% Zn, 0,56% Fe
D 30,1% Cu, 39% Zn, 30,9% Fe
E 15% Cu, 15,1% Zn, 61,9% Fe
10 Chrom
98.
Atom chromu ma konfigurację zewnętrznych poziomów elektronowych 3d54s1. Istnienie kationów Cr2+ i Cr3+
tłumaczymy:
A utratą elektronów z podpoziomu 4s
B utratą dwóch lub trzech elektronów z podpoziomu 3d
C utratą elektronu 4s oraz jednego lub dwóch elektronów z podpoziomu 3d
D utratą wyłącznie elektronów z podpoziomów 3s i 4s
99.
2CrO42- + 2H+
Cr2O72- + H2O
Zapis:
ilustruje:
A solwatację jonów Cr2O72-
B reakcję utlenienia jonów CrO42- jonami H+
C reakcję utlenienia jonów CrO42- w środowisku zasadowym
D równowagę pomiędzy CrO42- i Cr2O72-, która w środowisku kwaśnym przesunięta jest w prawo
100.
W równaniu:
K2Cr2O7 + 4H2SO4 + 3Na2SO3
3Na2SO4 + ...... +K2SO4 + 4H2O
brakującym związkiem jest:
A K2CrO4 B Cr(OH)3 C Cr2(SO4)3 D H2CrO4
101.
Poniżej podano ilości związków chromu, które rozpuszczono w takich samych objętościach wody. W którym
roztworze będzie najwięcej jonów Cr3+.
A 250g Cr2(SO4)3 M=392g/mol
B 500g K2Cr2O7 M=294g/mol
C 150g CrCl3 M=159g/mol
D 400g K2CrO4 M=194g/mol
21
102.
Charakter chemiczny tlenków chromu jest następujący:
A CrO i Cr2O3 są zasadowe, CrO3 jest amfoteryczny
B wszystkie tlenki są zasadowe
C CrO jest kwasowy, Cr2O3 i CrO3 są amfoteryczne
D CrO jest zasadowy, Cr2O3 jest amfoteryczny, a CrO3 jest kwasowy
103.
Pewien związek kompleksowy można przedstawić w postaci wzoru: CrCl3.5NH3. Jeden mol tego związku w
reakcji z nadmiarem AgNO3 tworzy dokładnie 2 mole AgCl. Najbardziej poprawnym wzorem tego związku jest:
A [Cr(NH3)5]Cl3
B [Cr(NH3)5Cl]Cl2
C [Cr(NH3)5Cl2]Cl
D [Cr(NH3)4Cl3]NH3
104.
Iloczyn rozpuszczalności Ag2CrO4 wynosi 9.10-12, a PbCrO4 wynosi 1,8.10-14. który z tych związków jest
słabiej rozpuszczalny?
A PbCrO4
B Ag2CrO4
C Ag2CrO4 i PbCrO4 są jednakowo trudno rozpuszczalne w wodzie
D oba związki są bardzo dobrze rozpuszczalne w wodzie
105.
W ciągu ilu minut prąd o natężeniu 1A wydzieli 0,1724g chromu z roztworu Cr3+ przy wydajności prądowej
50%?
A 32 B 16 C 96 D 64
106.
W celu otrzymania Cr(OH)3 wykonano trzy doświadczenia. W tym celu do roztworu zawierającego 0,01mola
Cr3(SO4)3 dodano:
w I przypadku 60cm3 0,5 molowego roztworu NaOH
w II przypadku 120cm3 0,5 molowego roztworu NaOH
w III przypadku 180cm3 0,5 molowego roztworu NaOH
Po zakończeniu reakcji osad wodorotlenku chromu(III) otrzymano jako wynik doświadczenia:
A I i II B tylko II C tylko I
D I i III E I, II i III
11 Mangan
107.
Mangan tworzy kilka różnych tlenków. Charakter chemiczny tych tlenków zmienia się ze zmianą stopnia
utlenienia. Ustal wzór chemiczny tlenku manganu, jeżeli wiadomo, że stosunek mas manganu do tlenu wynosi
w przybliżeniu 1:1 i określ jego charakter chemiczny.
A Mn2O7 zasadowy B Mn2O7 kwasowy
C Mn2O3 zasadowy D Mn2O3 kwasowy
22
108.
Liczba cząsteczek tlenu powstająca podczas termicznego rozkładu jednego mola KmnO4:
KMnO4 K2MnO4 + MnO2 + O2 wynosi:
A 3,01.1023 B 12,04.1023 C 16,06.1023 D 24,08.1023
109.
Współczynniki stechiometryczne x, y, z, u reakcji:
xMn2+ + yPbO2 + zH+ xMnO4- + yPb2+ + uH2O
wynoszą:
x y z u
A 5 2 4 2
B 2 3 6 3
C 2 5 4 2
D 1 2 8 4
110.
Poniższe doświadczenie wykonano w celu wykazania:
HCl
A właściwości utleniających MnO2
B mocy kwasu solnego
C charakteru amfoterycznego MnO2
D właściwości utleniających kwasu solnego
MnO2
111.
W podanym równaniu reakcji:
2MnO4- + 3Mn2+ + 4OH- 5MnO2 + 2H2O
rolę utleniacza i reduktora pełnią:
utleniacz reduktora
A anion OH- wodór zawarty w wodzie
B kation Mn2+ wodór zawarty w wodzie
C anion MnO4- kation Mn2+
D anion MnO4- anion OH-
112.
Roztwór zawierający jony Fe2+ był traktowany zakwaszonym roztworem KMnO4 który reagował zgodnie z
równaniem: MnO4- + 8H+ + 5e Mn2+ + 4H2O
W jaki sposób należy stwierdzić, że reakcja zaszła do końca?
A należy użyć oranżu metylowego i oczekiwać zmiany barwy roztworu z czerwonej na pomarańczową
B należy użyć chromianu(VI) potasu i oczekiwać zmiany barwy roztworu z żółtej na pomarańczową
C zmiana koloru jonów żelaza wskaże końcowy moment reakcji
D pojawienie się trwałego zabarwienia fioletowego wskaże końcowy moment reakcji
113.
Który z wymienionych związków należy zredukować, aby otrzymać związek o wzorze MnO(OH)2?
A MnSO4 B MnCl2 C MnO2 D K2MnO4
23
114.
Wodorotlenek manganu(II) na powietrzu brunatnieje gdyż ulega:
A redukcji do manganu B utlenieniu do Mn2O7
C utlenieniu do MnO2 D reakcji fotochemicznej
E utlenieniu do MnO3
115.
W czasie reakcji stężonego kwasu solnego z nadmanganianem potasowym otrzymano 5,6dm3 chloru w
warunkach normalnych. Na podstawie otrzymanej objętości chloru obliczono, że ilość nadmanganianu potasu,
która weszła w reakcję z kwasem solnym wynosi:
A 0,1 mola B ok. 1,1mola C 0,2mola D ok. 2,2 mola
116.
Pewien związek zawiera 30,7% Mn, 15,7% N oraz 53,5% O. 20% roztwór tego związku ma gęstość
1,17g/cm3 i stężenie molowe równe 1,3 mol/dm3. Związkiem tym jest:
A Mn(NO3)2 B Mn(NO2)2 C NH4MnO4 D Mn(NO3)3
12 Żelazo
117.
Wiedząc, że potencjały standardowe układów wynoszą odpowiednio:
Fe3+/Fe2+ 0,77V I2/I- 0,53V Br2/Br- 1,08V F2/F- 2,85V
podaj, czy jon Fe3+ może utlenić jony podanych fluorowców?
A tak, może utlenić wszystkie B utleni tylko jon Br-
C utleni tylko jon F- D utleni tylko jon I-
118.
Żelazo tworzy kilka tlenków FeO, Fe2O3, Fe3O4. Rozpatrując charakter chemiczny tych tlenków można
stwierdzić, że:
A wszystkie mają charakter zasadowy, a zasadowość ich rośnie ze wzrostem stopnia utlenienia
B wszystkie mają charakter kwasowy
C ze wzrostem stopnia utlenienia maleją właściwości zasadowe
D jeden z tych związków ma charakter nadtlenku
119.
W zakładach elektronicznych stosuje się przy produkcji obwodów drukowanych metodę trawienia miedzi
przy użyciu nie kwasu azotowego, a roztworu soli żelaza(III). Czy może zachodzić rozpuszczanie metalicznej
miedzi w roztworze soli Fe(III)?
A nie może, gdyż to właśnie żelazo winno wypierać miedz
z roztworu jej soli
B może, gdyż sole żelaza mogą utleniać miedz
z wydzieleniem wodoru
C nie może, gdyż w szeregu elektrochemicznym miedz
znajduje się za żelazem
D może, gdyż potencjał układu Fe3+/Fe2+ jest wyższy od potencjału Cu2+/Cu.
24
Cu2+
Fe3+ Cu2+/Cu0 SEM=0,34V
Fe3+/Fe2+ SEM=0,77V
Cu0
Fe2+
120.
Do ilościowego wytrącenia Fe(OH)3 z 50cm3 roztworu FeCl3 o stężeniu 0,2mol/dm3 przy użyciu roztworu
NaOH o stężeniu 0,5mol/dm3 należy użyć roztworu zasady:
A 20cm3 B 40cm3 C 60cm3 D 120cm3
121.
Wodorotlenek manganu(II) i wodorotlenek żelaza(II) pod wpływem tlenu atmosferycznego ulegają:
A rozkładowi B samorzutnemu utlenieniu
C fotochemicznemu rozkladowi D asocjacji
122.
W celu otrzymania wodoru przeprowadzono reakcję żelaza z parą wodną używając różnych ilości
substratów. W pierwszym przypadku użyto 1g żelaza i 1g wody w drugim 1g żelaza i 10g wody.
A w obu przypadkach otrzymano taką samą ilość wodoru
B w drugim otrzymano 10-krotnie więcej wodoru
C w pierwszym otrzymano 5-krotnie mniej wodoru
D w pierwszym otrzymano o 5,6dm3 mniej wodoru
E w drugim otrzymano o 11,2dm3 więcej wodoru
123.
Próbki tej samej blachy żelaznej zanurzono częściowo w czterech roztworach o różnym pH. W którym z
nich żelazo ulegnie najszybciej korozji elektrochemicznej?
A w roztworze o pH=3 B w roztworze o pH=10
C w roztworze o pH=7 D w roztworze o pH=7, w którym obecne są jony Na+ i Cl-
124.
0,6g stopu żelaza z węglem spalono w strumieniu tlenu, w wyniku czego powstało 0,066g CO2. Próbka
stopu zawierała:
A 1,8% węgla B 3,0% węgla C 11,0% węgla D 30,0% węgla
125.
Otrzymywanie metali z rud jest określane jako proces redukcji. Jest to określenie poprawne:
A w odniesieniu do każdej metody otrzymywania metalu
B tylko w przypadku otrzymywania metali z rud tlenkowych
C tylko w przypadku procesów hutniczych
D tylko w przypadku otrzymywania metali metodą elektrolityczną
126.
Spalono żelazo w chlorze, a powstały związek rozpuszczono w wodzie i podziałano zasadą potasową. W
wyniku reakcji wytrącił się związek o wzorze:
A FeCl2 B Fe2O3
C FeCl3 D Fe(OH)3
25
127.
W procesie wielkopiecowym reduktorami są:
A węgiel i tlen
B węgiel i tlenek węgla
C tlen i dwutlenek węgla
D tlenek węgla i dwutlenek węgla
128.
Próbka gleby pobrana z dna zbiornika wodnego była analizowana na zawartość żelaza. Żelazo zawarte w
materiale analizowanym było przekształcone w Fe2O3 i ważone. Z próbki gleby o masie 1,52g otrzymano
0,126g Fe2O3. Procentowa zawartość Fe w próbce analizowanej wynosiła:
A 5,8% B 8,3% C 6% D 11,9%
13 Węglowodory
129.
Przy zastąpieniu wodoru metanem w instalacji opałowej należy ją tak przebudować, aby:
A zmniejszyć dopływ powietrza B zwiększyć dopływ gazu
C nie trzeba przebudowywać instalacji D zwiększyć dopływ powietrza
130.
Olej napędowy tym różni się od oleju jadalnego, że
A olej napędowy jest palny a jadalny nie
B olej napędowy jest mieszaniną węglowodorów, a jadalny mieszaniną estrów
C olej napędowy jest mieszaniną węglowodorów, a jadalny mieszaniną kwasów tłuszczowych
D olej jadalny jest to olej napędowy, z którego usunięto substancje szkodliwe dla zdrowia, barwne i
zapachowe.
131.
Reakcja metanu z chlorem jest zaliczana do:
A reakcji polimeryzacji B reakcji podstawienia
C reakcji addycji D reakcji przyłączenia
132.
Gęstość par pewnego węglowodoru względem wodoru wynosi 39. Gęstość par tego węglowodoru
względem metanu wynosi:
A 3,4 B 4,9 C 5,2 D 8,6
133.
Mieszanina gazów składa się z CH4, C3H8 i CO. Objętość mieszaniny wynosi 13,7dm3. Po jej spaleniu w
nadmiarze tlenu otrzymano 25,7dm3 CO2. Zawartość procentowa propanu w mieszaninie wynosi:
A 43,8%
B 33,3%
C 77,2%
D 23,2%
E 36,3%
26
134.
Przeprowadzono reakcję chlorowania 0,2mola propanu w obecności światła i przy nadmiarze chloru, aż do
podstawienia wszystkich atomów wodoru. W tej reakcji produktem ubocznym jest chlorowodór. Liczba
cząsteczek wydzielonego HCl wynosi:
A 0,96 . 1023 B 1,2 . 1023 C 7,2 . 1023 D 9,6 . 1023
135.
Do całkowitego spalenia 1dm3 pewnego węglowodoru gazowego zużyto 5dm3 tlenu. W wyniku reakcji
otrzymano 3dm3 dwutlenku węgla i 4dm3 pary wodnej. Objętości gazów były mierzone w jednakowych
warunkach ciśnienia i temperatury. Spalany węglowodór był związkiem o wzorze:
A CH4 B C2H6 C C3H8 D C4H10
136.
Węglowodorem, który może mieć tylko dwie różne dibromopochodne może być:
A propan B n-butan C izobutan D 2,2-dimetylopropan
137.
Pewna substancja jest produktem reakcji nitrowania, cieczą trującą, barwy żółtej. Służy do otrzymywania
wielu barwników, lekarstw, materiałów wybuchowych. Substancją tą jest:
A nitroceluloza B nitrogliceryna C kwas salicylowy D nitrobenzen
138.
Jaki związek chemiczny użyto do syntezy n-hesksanu jeżeli syntezę prowadzono z udziałem metalicznego
sodu (metoda W�rtza):
A jodek metylu B bromek etylu
C jodek n-propylu D chlorek n-heksylu
139.
Głównym produktem przyłączenia bromowodoru do 2-metylopropenu w obecności inicjatorów wolnych
rodników jest:
A 1-bromo-2-metylopropan B 2-bromo-1-metylopropan
C 1-bromo-1-metylopropan D 2-bromo-2-metylopropan
140.
Benzen poddano działaniu mieszaniny HNO3 i H2SO4, a otrzymany związek chlorowano w obecności FeCl3
otrzymując produkt A. Te same reakcje przeprowadzone w odwrotnej kolejności doprowadziły do otrzymania
dwóch izomerycznych produktów B i C. Produktami A, B i C są:
A B C
A m-chloronitrobenzen p-chloronitrobenzen o-chloronitrobenzen
B o-chloronitrobenzen m-chloronitrobenzen p-chloronitrobenzen
C p-nitrotoluen o-nitrotoluen m-chloronitrobenzen
D m-nitrotoluen p-chloronitrotoluen o-chloronitrotoluen
141.
Pewien homolog benzenu o wzorze C8H10 w wyniku reakcji bromowania w obecności FeBr3 daje tylko jedną
monobromopochodną. Tym homologiem jest:
A o-ksylen B p-ksylen C m-ksylen D etylobenzen
27
142.
Główny produkt reakcji jednego mola toluenu z jednym molem bromu wobec światła słonecznego to:
A bromek benzylu
B bromotoluen
C bromek benzylidenu
D tribromotoluen
143.
Ustal, które z wymienionych niżej wzorów przedstawiają związki aromatyczne:
..
..
- ..
.. O
N S
..
..
N
..
I
III IV
II VII
V VI
H
A wszystkie
B tylko II, III, IV, V, VII
C tylko III, IV, V, VI, VII
D tylko III, IV, V, VII
E tylko IV, V, VII
144.
Stężony kwas siarkowy jest niezbędny w mieszaninie używanej do nitrowania benzenu, ponieważ:
A powoduje silniejszą dysocjację kwasu azotowego, na skutek czego w mieszaninie powstaje
dostateczna ilość jonów NO3-, wchodzących w reakcję z cząsteczkami benzenu
B łącznie z kwasem azotowym znajdującym się w mieszaninie warunkuje utrzymanie odpowiedniego pH
roztworu, niezbędnego do przebiegu reakcji
C w reakcji z HNO3 daje jony NO2+, które reagują z cząsteczkami benzenu
D jako silny elektrolit dostarcza jonów SO4-2, które katalizują reakcje
145.
Która z poniższych substancji przyśpieszy reakcję benzenu z chlorkiem etylu?
A chlorek cezu B chlorek glinu C trotyl D nitrometan
146.
Ile gramów węglika wapnia należy użyć aby otrzymać 224dm3 acetylenu (w przeliczeniu na warunki
normalne), jeśli wydajność wynosi 90%.
A 64g B 640g C 70,4g D 704g E 711g
147.
Z mieszaniny monochloropochodnych metanu i etanu w reakcji W�rtza można otrzymać:
A tylko etan i butan B tylko propan
C tylko etan D etan, propan i butan
148.
Wybierz zdanie prawdziwe:
A węglowodory o wzorze ogólnym CnH2n należą zawsze do szeregu cykloalkanów
B wszystkie węglowodory aromatyczne można przedstawić wzorem CnHn
C węglowodory o wzorze ogólnym CnH2n mogą należeć do cykloalkanów
D obecność w cząsteczce wiązania Ą zawsze świadczy o przynależności danego węglowodoru do
węglowodorów aromatycznych
28
149.
Monojodoeten można otrzymać w wyniku reakcji:
A jodu z etanem
B jodowodoru z etanolem
C jodu z etylenem
D jodowodoru z acetylenem
150.
Spalono 0,5mola węglowodoru, otrzymując 2 mole CO2 i 2,5mola H2O. Spalonym węglowodorem był wodór
z grupy:
A alkenów B alkinów C alkanów D arenów
151.
W pewnym szeregu homologicznym węglowodorów stosunek wagowy węgla do wodoru jest stały. Jest to
szereg:
A alkanów B alkenów C alkinów
D stały stosunek wagowy nie jest możliwy w żadnym szeregu homologicznym
152.
Pewna klasa związków organicznych charakteryzuje się tym, że ich cząsteczki posiadają trwały sekstet
elektronowy. Przykładem tej klasy związków jest:
A cykloheksan
B heksanol
C aldoheksoza
D chlorobenzen
153.
Na podstawie podanych poniżej entalpii spalania:
"HC6H6(c) = -3279,3KJ/mol
"HC2H2(g) = -1299,8KJ/mol obliczona entalpia trimeryzacji acetylenu 3C2H2 (g) =C6H6 (c) wynosi:
A  620,1KJ/mol B 620,1KJ/mol
C 1979,5KJ/mol D  1979,5KJ/mol
154.
Mieszaninę gazową o objętości 160cm3 składającą się z metanu, etanu i etenu przepuszczono przez wodę
bromową i stwierdzono, że objętość zmalała do 85cm3. Po spaleniu pozostałości w nadmiarze tlenu otrzymano
115cm3 CO2. Wszystkie objętości gazów były mierzone w tych samych warunkach ciśnienia i tempereatury.
Mieszanina zawierała (w procentach objętościowych):
CH4 C2H6 C2H4
A 46,8 18,8 34,4
B 16,6 46,6 36,8
C 26,6 26,6 46,8
D 18,8 34,4 46,8
E 34,4 18,8 46,8
29
14 Alkohole i fenole
155.
Reakcję charakterystyczną dla alkoholi przedstawia równanie:
B CH3OH + Br2 CH3OBr + HBr
A CH3OH + NaOH CH3ONa + H2O
2CH3ONa + H2 D 2CH3OH
C 2CH3OH + 2Na 2CH4 + O2
156.
24g nasyconego alkoholu jednowodorotlenowego przereagowało z metalicznym sodem. Otrzymano
4,48dm3 wodoru (w przeliczeniu na warunki normalne). Reagującym alkoholem był:
A CH3OH B C2H5OH C C3H7OH D C4H9OH E C5H11OH
157.
Spalono 2,75g mieszaniny metanolu i etanolu. Otrzymane produkty przepuszczono przez bezwodny CaCl2
a następnie przez roztwór NaOH. Masa substancji zawartej w naczyniu z NaOH wzrosła o 4,4g. Mieszanina
zawierała:
A 2g metanolu i 0,75g etanolu B 1,75g metanolu i 1g etanolu
C 1,5g metanolu i 1,25g etanolu D 1,6g metanolu i 1,15g etanolu
158.
W której probówce zajdzie reakcja, którą można przedstawić skróconym zapisem jonowym:
2Na + H+
2Na+ + H2
Na
A we wszystkich probówkach
B wyłącznie w probówce I
C w probówce I i II
D wyłącznie w probówce III
III
II
I
0,05M HCl
CH3OH C3H5(OH)3
159.
Który z poniższych związków utworzy w reakcji z wodnym roztworem KOH substancję o nazwie
2-metylopropan-1-ol?
B CH3 C CH2
A CH3 CH CH2Cl
CH3
CH3
CH3 CH CH2OH
C CH3 CH CH3
D
CH3
CH2OH
30
160.
Które z przedstawionych alkoholi są alkoholami drugorzędowymi:
CH3 CH2 CH OH II CH3 CH2 CH2 CH CH2OH
I
CH3 CH3
CH3 CH3
III
IV
CH3 CH2 C CH2 CH3 CH3 CH CH CH2 CH3
CH3 OH
A I i II B II i IV C I i III D I i IV
161.
Alkohole można otrzymać w wyniku:
a) nukleofolowego podstawienia grupy  OH w miejsce chlorowca w chlorowcopochodnej
b) addycji wody do alkenów
c) redukcji alkanali
A a i b B b i c C a i c D wszystkie
162.
Które z poniższych związków należą do fenoli?
OH
OH
OH
OH CH3
I II III
CH3
CH2OH
OH
VI
IV
V
CH2 CH2OH
A I i II B tylko I C I, II, III, IV D I, II, IV E V i Vi
163.
pH 0,01 molowego roztworu fenolu o stałej dysocjacji K=10-10 wynosi:
A 5 B 6 C 7 D 8
164.
Do oznaczania fenolu w ściekach stosuje się reakcję, w wyniku której powstaje 2,4,6-tribromofenol. Jeżeli z
fenolem zawartym w 100cm3 ścieku przereagowało 0,24g bromu, to stężenie fenolu (w mol/dm3) wynosi:
A 0,005 B 0,5 C 0,05 D 0,015
165.
Wino w niezamkniętym naczyniu szybko kwaśnieje, ponieważ zawarty w nim alkohol etylowy:
A reaguje z dwutlenkiem węgla zawartym w powietrzu
B redukuje się pod wpływem bakterii
C fermentuje pod wpływem ciepła pobieranego z otoczenia
D utlenia się pod wpływem bakterii
31
166.
Z wymienionych wyżej związków do homologów metanolu należą
I C2H5OH IV C7H15OH
II C2H4(OH)2 V C6H5OH
III C3H9(OH)3 VI C6H8(OH)6
A II, III, VI B I, IV, V C tylko V D I i IV E I i II
167.
Ile gramów dibromoetanu otrzymano z 0,5mola etanolu, jeśli przeprowadzono jego dehydratację z
wydajnością 50% a addycję bromu do powstałego etenu z wydajnością 80%.
A 18,8g B 75,2g C 37,6g D 188g E 92g
168.
Cykloheksanol ma wzór C6H11OH. Niżej podano trzy wzory różnych związków. Sądzisz, że grupa  OH w
cykloheksanolu będzie się zachowywała podobnie jak grupa  OH w związku:
OH
OH
CH3
CH3 CH2 CH OH
I
II III
A II B I i III C III D I, II, III
169.
Dlaczego zasady i alkohole, pomimo analogicznych wzorów ogólnych Me-OH i R-OH, różnią się
właściwościami chemicznymi?
A ponieważ alkohole są cieczami, a związki o wzorze ogólnym Me-OH ciałami stałymi
B ponieważ w rodniku R występuje wiele atomów, a Me oznacza jeden atom metalu
C ponieważ wiązanie Me-O ma charakter jonowy, a wiązanie C-O ma charakter kowalencyjny
D ponieważ jedne należą do związków nieorganicznych, a drugie do organicznych
170.
Podczas całkowitego spalania 0,5mola alkoholu otrzymano 1 mol CO2 i 1,5 mola wody. Alkohol ten
posiada wzór:
CH2 CH CH3
D
C CH3 CH2 OH
A
CH3CH OH B CH2 CH CH2 OH
OH OH
CH3
171.
Przyłączenie wody do 1-butenu (but-1-enu) w obecności rozcieńczonego kwasu siarkowego(VI) daje w
wyniku:
A 1-butanol (butan-1-ol) B 1,2-butanodiol (butano-1,2-diol
C 1-butin (but-1-yn) D 2-butanol (butan-2-ol)
172.
Który szereg związków ułożono według wzrastającej kwasowości ich wodnych roztworów?
A C6H5OH, C3H5(OH)3, C2H4(OH)2, C2H3OH
B C6H5OH, C2H3OH, C2H4(OH)2, C3H5(OH)3
C C3H5(OH)3, C2H4(OH)2 , C6H5OH, C2H3OH
D C2H3OH, C2H4(OH)2, C3H5(OH)3, C6H5OH
32
173.
Za pomocą której z poniższych reakcji można wykazać, że fenol jest jednym z najsłabszych kwasów?
C6H5OH + NaOH C6H5ONa + H2O
A
C6H5OH + H2SO4
C6H4(OH)SO3H + H2O
B
C6H5ONa + H2O + CO2
C C6H5OH + NaHCO3
D C6H5ONa + HCl C6H5OH + NaCl
174.
Utleniono pewien alkohol alifatyczny i otrzymano związek, który w reakcji z tym samym alkoholem daje
związek o wzorze C4H8O2. Jaki alkohol poddano utlenieniu?
A metanol B etanol C propanol D butanol
175.
Jeżeli na eten podziałamy bromem, a uzyskany produkt poddamy reakcji z wodorotlenkiem potasu, to
otrzymamy:
A etanol B glicerynę
C glikol etylenowy (etanodiol) D 2-propanol
176.
Fenol od benzenu można oddzielić, dodając do mieszaniny tych związków:
A etanolu B chlorowodoru C amoniaku D roztworu wodnego NaOH
177.
Który z niżej wymienionych związków reaguje z kwaśnym węglanem sodu?
A etanol B 2-butanol C p-nitrofenol D alkohol allilowy
15. Aldehydy i ketony
178.
I C2H4O II C7H6O III C2H6O IV C3H6O V C3H8O2
Aldehydami mogą być substancje opisane wzorami:
A I, III, IV B. I, II, III
C. I, III, V D I, II, IV
179.
Jeśli do formaliny włożymy utleniony na powierzchni drut miedziany, to przybiera on barwę i połysk
metalicznej miedzi. Wnioskujesz z tego, że aldehyd mrówkowy :
A ma właściwości kwasowe B jest dobrym rozpuszczalnikiem
C ma właściwości utleniające D ma właściwości redukujące
180.
W wyniku redukcji tlenku srebra przez aldehyd octowy powstało 5,4g srebra. Ile gramów aldehydu
octowego wzięło udział w reakcji?
A 0,2 B 0,27 C 0,55 D1,1
33
181.
Aldehyd powstaje w reakcji utlenienia:
A kwasu B alkoholu I rzędowego
C alkoholu II rzędowego D alkoholu III rzędowego
182.
W reakcji 3,6g pewnego aldehydu z wodorotlenkiem miedzi(II) wydzieliło się 7,2g tlenku miedzi(I).
Aldehydem był:
A CH3CHO B C2H5CHO
C C3H7CHO D C4H9CHO E C5H11CHO
183.
Keton powstaje w wyniku utlenienia związku:
H3C O CH2-CH2-OH CH3OH
B OH
C D
CH2OH
A
184.
Aldehyd octowy na skale przemysłową otrzymuje się w procesie:
A utleniania alkinów
B katalitycznego uwodornienia alkinów
C przyłączenia chlorowodoru do acetylenu w obecności soli rtęciowej jako katalizatora
D hydratacji acetylenu w obecności kwasu siarkowego i siarczanu(VI) rtęci(II)
185.
W otwartym naczyniu pozostawiono 0,5 mola aldehydu benzoesowego, łatwo utleniającego się do kwasu o
tej samej nazwie. Można wnioskować, że masa próbki (wykluczając ubytek na wskutek parowania) wzrośnie
po utlenieniu do kwasu o:
A 5,5g B 8g C 16g D 32g
186.
Które z poniższych związków należą do tego samego szeregu homologicznego?
O CH3
CH3 CH CHO CH3 C CH3 CH3 C OH
I CH3 CH2 C O II III IV
CH3 CH3
CH3
A I i III B II i IV C I i II D wszystkie podane związki
187.
Wzorem CnH2nO można opisać:
A wszystkie aldehydy
B wszystkie aldehydy i ketony
C wyłącznie nasycone alifatyczne aldehydy
D alifatyczne nasycone aldehydy i ketony oraz etery cykliczne
188.
Reakcji haloformowej ulegają jedynie:
A aldehydy aromatyczne
B chlorowcopochodne węglowodorów aromatycznych
C alkeny D metyloketony
34
16. Kwasy karboksylowe
189.
Wzrost długości łańcucha węglowego w cząsteczkach kwasów organicznych powoduje:
A obniżenie temp. topnienia kwasów
B mniejszą reaktywność kwasów
C wzrost stopnia dysocjacji kwasów
D wzrost rozpuszczalności kwasów
190.
CH3COOH + HCOONa
Reakcja : CH3COONa + HCOOH
dowodzi, że:
A mrówczan sodu jest nierozpuszczalny w wodzie
B kwas octowy jest kwasem silniejszym od kwasu mrówkowego
C kwas mrówkowy jest kwasem silniejszym od kwasu octowego
D kwas mrówkowy powoduje rozkład estrów kwasu octowego
191.
Wartości stałych dysocjacji kwasów karboksylowych wynoszą odpowiednio:
Nr Nazwa kwasu Stała dysocjacji kwasu
I kwas mrówkowy 1,7.10-4
II kwas octowy 1,8.10-5
III kwas masłowy 1,5.10-5
IV kwas benzoesowy 6,5.10+-5
Moc powyższych kwasów rośnie w szeregu:
A III, II, IV, I B I, IV, II, III C III, I, II, IV D IV, II, I, III E IV, II, III, I
192.
pH 0,01 molowych wodnych roztworów kwasów, których stałe dysocjacji podane są w zadaniu 801 rośnie w
szeregu:
A I, II, III, IV B IV, III, II, I C I, IV, II, III D I, IV, III, II E III, II, IV, I
193.
Moc kwasów karboksylowych zależy od podstawników w ich strukturze. Podstawniki bardziej elektroujemne
zwiększają moc kwasu, przy czym istnieje dość prosta zależność między ich elektroujemnością, a wzrostem
mocy odpowiedniego kwasu. W oparciu o powyższe i znaną elekroujemność pierwiastków wskaż właściwą
odpowiedz
:
Kwas
Mocniejszy Słabszy
A CH2ClCOOH CH2FCOOH
B CH3COOH CH2BrCOOH
C CH2FCOOH CH2ClCOOH
D CH2ICOOH CH2BrCOOH
35
194.
Stopień dysocjacji jednomolowego roztworu kwasu octowego wynosi 0,4%. W 0,5dm3 roztworu tego kwasu
znajduje się:
A 0,002 mola jonów wodorowych
B 0,02 mola jonów wodorowych
C 0,004 mola jonów wodorowych
D 0,5 mola jonów wodorowych
195.
Na próbkę, zawierającą niewielką ilość alkoholu etylowego, podziałano nadmiarem stężonego
zakwaszonego roztworu dwuchromianu potasowego. W wyniku przebiegającej reakcji tworzy się:
A aldehyd octowy
B kwas octowy
C dwutlenek węgla i woda
D węgiel i woda
196.
Stan skupienia jednokarboksylowych kwasów alifatychnych zależy głównie od:
A Długości łańcucha węglowego
B liczby grup  COOH
C tego czy jest to kwas nasycony czy nie
D czynników wymienionych pod A i C
197.
Do mydeł nierozpuszczalnych w wodzie należy:
A palmitynian sodowy B stearynian potasowy
C oleinian sodowy D palmitynian wapniowy
198.
W wyniku hydrolizy produktu reakcji bromku benzylu z cyjankiem potasu otrzymano:
A kwas benzoesowy B kwas p-bromobenzoesowy
C kwas fenylooctowy D cyjanian benzylu
199.
Jodek metylomagnezowy po reakcji z dwutlenkiem węgla i zakwaszeniu daje:
A kwas masłowy B kwas octowy C kwas mrówkowy D eten
200.
W wyniku reakcji 11g kwasu jednokarboksylowego z magnezem otrzymano 1,4dm3 wodoru (w warunkach
normalnych). Kwasem tym jest:
A kwas mrówkowy B kwas octowy C kwas etanowy
D kwas butanowy E kwas propanowy
201.
Jakie grupy funkcyjne posiada alifatyczny związek, jeśli wiadomo, że jedna z nich reaguje z NaOH, a obie z
metalicznym sodem?
A  OH i =O B  OH i  COOH C  OH i  CHO D =CO - -COOH
36
202.
Przy użyciu papierka uniwersalnego uczeń stwierdził, że pH roztworu kwasu octowego o stężeniu
0,1mol/dm3 wynosi 3. Przybliżona wartość stałej dysocjacji kwasu octowego K oraz stopień dysocjacji ą kwasu
octowego w badanym roztworze wynosi:
A K=10-2 , ą=10-4 B K=10-5 , ą=10-1
C K=10-4 , ą=10-3 D K=10 5 , ą=10-2
203.
Do utworzenia bezwodnika cyklicznego nie jest zdolny kwas:
A o-ftalowy B fumarowy C maleinowy D glutarowy
17 Estry i Tłuszcze
204.
Do przeprowadzenia reakcji estryfikacji między alkoholem etylowym a kwasem octowym zamiast kwasu
siarkowego można użyć:
A HNO3 stęż. B HCl stęż. C CaCl2 stały D NaCl
205.
Pewien alkohol wielowodorotlenowy o masie cząsteczkowej 168 zestryfikowano kwasem octowym
otrzymując produkt o masie cząsteczkowej 294. Ile grup hydroksylowych zawierał estryfikowany związek?
A 1 B 2 C 3 D 4 E 5
206.
Ile wynosi stała równowagi reakcji tworzenia propionianu metylu, jeśli wiadomo, że w wyniku reakcji 37g
kwasu propionowego z 32g metanolu otrzymano w stanie równowago 22g propionianu meteylu?
A 0,33 B 3 C 0,5 D 4 E 1
207.
Ile moli kwasu octowego należy dodać do 4 moli propanolu, aby otrzymać 3 mole octanu propylu, jeżeli
stała równowagi tej reakcji (w warunkach zadania) wynosi2?
A 3,0 B 4,5 C 6,0 D 7,5
208.
Związek organiczny o następującej budowie
CH2 O
C CH2 CH3
O
jest:
A estrem kwasu propanowego i fenylometanolu
B estrem kwasu propanowego i fenolu
C estrem kwasu benzoesowego i propanolu
D ketonem alifatyczno-aromatycznym
37
209.
Uszereguj podane związku wg malejących właściwości zasadowych: octan sodu, etanolan sodu, fenolan
sodu.
A octan sodu  fenolan sodu  etanolan sodu B fenolan sodu  etanolan sodu  octan sodu
C etanolan sodu  ctan sodu  fenolan sodu D etanolan sodu  fenolan sodu  octan sodu
210.
Polopiryna  jest to związek, który otrzymuje się przez podstawienie atomu wodoru w grupie hydroksylowej
kwasu o-hydroksybenzoesowego grupą  COCH3. Polopiryna ma więc wzór:
O
COOH
COOH
H3C C COOCH3
O
O COOH
O C
C CH3
OH
D
CH3
C O
B
A
211.
W której probówce reakcja hydrolizy zajdzie najszybciej?
stęż.
tlen
OH-
woda H2SO4
z utleniacza
A D
B C
maślan metylu
212.
Oleje jadalne można przekształcić w tłuszcze stałe w reakcji:
A dehydratacji B hydrogenacji C hydrolizy D utlenienia
E zmydlenia
213.
Reakcja opisana poniższym równaniem może być katalizowana przez:
H2C OH
H2C OH
H C OH O + H2O H C OH
+ HPO4-2
H2C OH
H2C O P O
O
A peptydazę B dehydrogenazę C esterazę D epimerazę
214.
Ilość miligramów KOH potrzebną do zobojętnienia kwasów tłuszczowych powstałych ze zmydlenia 1g
tłuszczu nazywa się liczbą zmydlenia. Największą liczbę zmydlenia ma gliceryd:
H2C OCOC3H7 H2C OCOC15H31 H2C OCOC17H35 H2C OCOC3H7
HC OCOC3H7 HC OCOC15H35 HC OCOC17H31 HC OCOC17H35
H2C OCOC15H31 H2C OCOC15H35 H2C OCOC17H31 H2C OCOC17H35
A CD
B
38
215.
Liczba gramów jodu przyłączająca się do nienasyconych kwasów tłuszczowych zawartych w 100g tłuszczu
nazywa się liczbą jodową. Największą liczbę jodową ma gliceryd:
H2C OCOC17H33 H2C OCOC3H7 H2C OCOC15H31 H2C OCOC17H33
HC OCOC17H33 HC OCOC3H7 HC OCOC17H33 HC OCOC17H33
H2C OCOC17H35 H2C OCOC15H31 H2C OCOC17H35 H2C OCOC3H7
A CD
B
18. Węglowodany
216.
Sachariza to dwucukier będący połączeniem:
A dwóch jednostek glukozowych o pierścieniach 5 i 6-członowych
B glukozy o pierścieniu 5-członowym i fruktozy o pierścieniu 6-członowym
C glukozy o pierścieniu 6-członowym i fruktozy o pierścieniu 5-członowym
D glukozy o pierścieniu 6-członowym i fruktozy o pierścieniu 6-członowym
217.
W dwóch nie opisanych znajdowały się wodny roztwór glukozy i wodny roztwór sacharozy. Aby przekonać
się, który roztwór znajdował się w którym naczyniu, do obu naczyń dodano najpierw siarczanu(VI) miedzi(II),
póz
niej wodorotlenku sodowego, a następnie ogrzano. Wytrącił się osad, który w pierwszym naczyniu miał
barwę czarną, a w drugim pomarańczową. Takie zabarwienia mogą pochodzić od:
I czarne od tlenku miedzi(II), a pomarańczowe od tlenku miedzi(I)
II czarne od tlenku miedzi(I), pomarańczowe od tlenku miedzi(II)
III w pierwszym naczyniu była sacharoza a w drugim glukoza
IV w pierwszym naczyniu była glukoza a w drugim sacharoza
Jako prawidłowe wybierz odpowiedzi:
A I i IV B I i III C II i III D II i IV
218.
Maltoza różni się od sacharozy tym, że:
A sacharoza nie ulega hydrolizie
B w wyniku hydrolizy maltozy powstaje wyłącznie glukoza, a w wyniku hydrolizy sacharozy  glukoza i
fruktoza
C maltoza ma właściwości redukujące, których nie posiada sacharoza
D odpowiedzi B i C są obie prawdziwe
219.
Pod względem budowy chemicznej wyróżniamy dwa rodzaje skrobii: amylozę i amylopektynę. W amylozie
występuje wiązanie:
A ą-1,4-glikozydowe a w amylopektynie �-1,4-glikozydowe
B �-1,4-glikozydowe a amylopektynie ą-1,4-glikozydowe
C ą-1,4-glikozydowe a w amylopektynie ą-1,4-glikozydowe i ą-1,6-glikozydowe
39
D ą-1,4-glikozydowe a w amylopektynie ą-1,4-glikozydowe i �-1,6-glikozydowe
E �-1,4-glikozydowe a w amylopektynie ą-1,4-glikozydowe i ą-1,6-glikozydowe
220.
Cząsteczka disacharydu laktozy składa się z reszty monosacharydu galaktozy połączonej wiązaniem
�-1,4-glikozydowym z resztą glukopiranozową. Który z podanych wzorów jest wzorem laktozy?
CH2OH CH2OH
CH2OH CH2OH
O O
O O
O
OH OH
OH OH
O
HO OH
HO OH
OH OH
C
OH OH
CH2OH
A
CH2OH
O
O
OH
OH
CH2OH
OH
HO
O
HO
O
HO
O
OH
OH
HOH2C
O
HO
D
B
OH
CH2OH
OH
221.
Nie zawiera celulozy:
A papier B len C wełna D wata
222.
Monosacharydy różnią się od cukrów złożonych jedną z wymienionych cech:
A są słodkie
B składają się z węgla wodoru i tlenu
C nie ulegają hydrolizie na cukry prostsze
D występują w miodzie i burakach cukrowych
223.
Które z podanych poniżej cukrów zaliczysz do monosacharydów, które do disacharydów a które do
polisacharydów?
I Ryboza II Maltoza III Celuloza IV Glukoza
V Skrobia VI Galaktoza VII Glikogen VIII Mannoza
IX Celobioza X Laktoza
monosacharydy disacharydy polisacharydy
A I, IV, VI, IX II, VIII, X III, V, VII
B I, IV, VI, VIII II, IX, VII III, V, X
C I, IV, VI, VIII II, IX, X III, V, VII
D I, IV, VI, VIII, IX II, X III, V, VII
E II, IX, X I, IV, VI, VIII III, V, VII
40
224.
Podczas rozpuszczania w wodzie glukozy ustabilizowana forma pierścieniowa przekształca się w formę
łańcuchową i obie formy występują wobec siebie w równowadze, zgodnie z zamieszczonym równaniem:
H O
C
CH2OH
H C OH
H
H
H
HO C H
H
OH
H C OH
OH
HO
H C OH
OH
H
CH2OH
Która z form redukuje Cu+2 w reakcji Fehlinga lub Trommera?
A forma łańcuchowa B forma pierścieniowa C obie formy
D żadna, ponieważ reakcja Fehlinga (Tollensa) lub Trommera służą do wykrywania aldehydów
225.
100g roztworu glukozy, w reakcji Trommera, wydzieliło 14,3g Cu2O. Stężenie procentowe powyższego
roztworu glukozy wynosiło (założyć 100% wydajność reakcji):
A 9% B 18% C 14,4% D 82% E 16,6%
226.
Który ze związków przedstawionych za pomocą wzorów półstrukturalnych zaliczysz do aldoz?
A CHO-CH(OH)-CH2OH B CH3-CO-CH3
C CH2(OH)-CH(OH)-CH2OH D CHO-CH2-COOH
227.
Przedstawiony wzór ilustruje strukturę cząsteczki:
CH2OH
A glukozy
O
H H
B fruktozy
H
H
OH
C rybozy
HO OH
D dezoksyrobozy
H OH
228.
Fenole są wydalane z organizmów zwierzęcych w formie glukuronianów, czyli glikozydów kwasu
glukuronowego i fenolu. Kwas glukuronowy o wzorze:
CHO
(CHOH)n
COOH
powstaje przez utlenianie glukozy. Aby utlenić glukoze do kwasu glukuronowego, jako katalizatora
trzeba użyć:
A Cu(OH)2 B odpowiednich enzymów
C HNO3 D odpowiedzi B i C są prawidłowe
41
229.
Z podanych wzorów nazwie ą-metylo-D-galaktopiranozyd odpowiada (odpowiadają) wzór (wzory):
CH2OMe
CH2OH CH2OH
A I
O
O O HO H
HO H HO H
H
H H B I i II
H
H H
OH
OH OH
C I i III
H OH
H OMe H OH
III
II
I
H OH
H OH H OMe D wszystkie
230.
Który z niżej przedstawionych cukrów nie posiada właściwości redukujących?
CH2OH CH2OH CH2OH
O O O
H H H H H H
H H H
A
H B H H
OH OH OH
HO OH HO O OH
H OH H OH OH H
CH2OH CH2OH CH2OH H OH
O O O
H H H H H O OH
H
H H
OH
C D
H
H H H
OH OH OH
H
HO O OH HO H H H
O
H OH H OH H OH CH2OH
231.
Jakie są istotne różnice między dwoma polisacharydami: skrobią i celulozą. Celuloza:
A w odróżnieniu od skrobii jest związkiem rozpuszczalnym, zawierającym wiązania tylko ą-glikozydowe
B jest nierozpuszczalna, jednak hydrolizuje stosunkowo łatwo dając fruktozę
C jest polosacharydem zawierającym tylko wiązania �-glikozydowe, a skrobia ą-glikozydowe
D występuje tylko w świecie zwierzęcym
232.
Zapis ten przedstawia fragment wzoru:
CH2OH
A celulozy
CH2OH
O
O
B amylozy
CH2OH
O
OH
O
O
C glikogenu
OH
O
OH OH
O
D amylopektyny
OH
OH
233.
I Fruktoza, podobnie jak glukoza daje pozytywne wyniki prób Tollensa i Trommera  jest więc związkiem
redukującym chociaż nie zawiera grupy aldehydowej.
II Zdolność do redukowania odczynników Tollensa i Trommera mają nie tylko aldehydy, ale także
ą-hydroksyketony
III W celu odróżnienia aldoz od ketoz należy przeprowadzić reakcję z wodą bromową w obecności
NaHCO3
IV Laktoza i sacharoza wykazują właściwości redukujące
Prawdziwymi są stwierdzenia:
A I i III B tylko III C I i II
D I, II i III E wszystkie
42
19. Związki nitrowe, estry kwasu azotowego, aminy i amidy
234.
Pewna substancja jest produktem reakcji nitrowania, cieczą o barwie żółtej, trującą. Służy ona do
otrzymywania wielu barwników, lekarstw, materiałów wybuchowych. Substancją tą jest:
A nitroceluloza B nitrogliceryna C kwas salicylowy
D nitrobenzen
235.
Różnica pomiędzy nitrozwiązkami a estrami kwasu azotowego polega na tym, że:
A hybrydyzacja atomu azotu w obu grupach związków jest różna
B redukcja obu typów związków prowadzi do amin
C sposób połączenia atomu azotu grupy NO2 z węglem jest różny
D hydroliza obu typów związków przebiega z jednakową łatwością
236.
Głównym produktem nitrowania nitrobenzenu będzie:
A o-dinitrobenzen B m-dinitrobenzen
C p-dinitrobenzen D reakcja nie przebiegnie
237.
Anilinę otrzymuje się przez:
A działaniem amoniaku na benzen B działaniem amoniaku na fenol
C redukcję nitrobenzenu D działaniem mocznika na benzen
238.
W czterech naczyniach umieszczono wodne roztwory następujących substancji o identycznych stężeniach
molowych: I anilina; II fenol; III metyloamina; IV gliceryna. Jaką wartość pH osiągną powyższe roztwory?
najniższą najwyższą
A III II
B I III
C II III
D IV II
239.
Stężony kwas siarkowy jest niezbędny w mieszaninie używanej do nitrowania benzenu, ponieważ:
A powoduje silniejszą dysocjację kwasu azotowego, na skutek czego w mieszaninie powstaje
dostateczna ilość jonów NO3-, wchodzących w reakcję z cząsteczkami benzenu
B łącznie z kwasem azotowym znajdującym się w mieszaninie, warunkuje utrzymanie odpowiedniego
pH roztworu, niezbędnego do przebiegu reakcji
C w reakcji z HNO3 daje jony NO2+, które reagują z cząsteczkami benzenu
D jako silny elektrolit dostarcza jonów SO4-2, które katalizują reakcję
240.
Który z reagentów pozwoli na odróżnienie aniliny od N-meyloaniliny?
A azotyn sodowy (azotan(III) sodu, NaNO2) w środowisku kwaśnym
B azotan potasowy (azotan(V) potasu KNO3) w środowisku kwaśnym
C szczawian amonu
D podchloryn sodowy (chloran(I) sodu) w środowisku zasadowym
43
241.
pH 0,001 molowego roztworu aniliny o stałej dysocjacji równej 4.10-10 wynosi:
A 9,4 B 5,7 C 8,3 D 12
242.
Z przedstawionych poniżej schematów wybierz te, które prowadzą do amin:
I NO2 Sn/HCl
O
H3C C
+ NH3
II
Cl
III H3C CH2 Cl
+ NH3
A II i III B I i III C tylko II D tylko III
243.
Nasycona amina Io tworzy z bromowodorem sól zawierającą 63,5% wagowych bromu. Aminą tą jest:
A CH3NH2 B C2H5NH2 C C3H7NH2 D C4H9NH2 E C5H11NH2
244.
Zasadowe właściwości aminy przedstawia równanie:
A CH3-CH2-NH2 + HCl CH3-CH2-Cl + NH3
B CH3-CH2-NH2 + HOH CH3-CH2-OH + NH3
C CH3-CH2-NH2 + HCl CH3-CH2-NH3+Cl-
D CH3-CH2-NH2 + 2HCl CH3-CH2-Cl + NH4Cl
245.
CH3
OH
O2N NO2
H2C ONO2 O2N NO2
HC ONO2
H2C ONO2
NO2
NO2
Cechą wspólną tych związków jest:
I należą do nitrozwiązków
II są estrami kwasu azotowego
III mają własności wybuchowe
Spośród podanych zdań słuszne są:
A I B II C III D I i III
246.
Poniżej podano wzory kilku wybranych amidów kwasowych:
O
O O O
H3C C
C H3C C H3C C
NH
NH2 NH2 N CH3
H3C
III H3C
II
I
IV
są to:
X N,N-dimetyloacetamid Y acetamid
Z N-metyloacetamid W benzamid
Prawidłowe przyporządkowanie nazw podanym wyżej wzorom amidów jest następujące:
44
I II III IV
A Y W Z X
B W Y X Z
C W Y Z X
D W Z Y X
E X Y Z W
247.
W wyniku hydrolizy pewnego amidu otrzymano kwas benzoesowy i dietyloaminę. Amid ten miał wzór:
O
O
O O O
C
C
C C C
NH2
N C2H5
N C2H5 N CH3 ONH4
H H
C2H5 C2H5
C2H5
C D E
A B
248.
Amidy 1o można otrzymać w:
I reakcji rozkładu termicznego soli amonowych kwasów karboksylowych
II reakcji chlorków kwasowych z amoniakiem
III reakcji kwasów karboksylowych z amoniakiem
A I B II C III D I i II E I, II i III
20. Aminokwasy, peptydy, białka
249.
I  wszystkie aminokwasy białkowe są ą-aminokwasami
II  praktycznie wszystkie aminokwasy białkowe są L-ą-aminokwasami
III  katalizatory biochemiczne  enzymy są białkami
IV  sekwencja aminokwasów w łańcuchu polipeptydowym nosi nazwę struktury pierwszorzędowej
polipeptydu lub białka
V  układ przestrzenny łańcuchów polipeptydowych, wynikający z występowania wiązań
wodorowych nosi nazwę drugorzędowej struktury białka
Prawdziwymi stwierdzeniami są:
A III, IV, V
B I, II, IV, V
C IV, V
D I, II, III, V
E wszystkie
250.
Który z poniższych procesów prowadzi do powstania aminokwasów:
A hydroliza nitryli
B hydroliza amidów
C koagulacja białka
D hydroliza białka
45
251.
W którym z przytoczonych wzorów występuje wiązanie peptydowe?
NH2
A H3C CO CH3 B O C
NH2
O
O
D R CH COOH
C
H3C CH C N C
H
OH NH2
NH2
252.
O
Podczas hydrolizy związku o wzorze:
CH3 CH C N CH COOH
H
NH2 CH3
otrzymuje się z jednej cząsteczki:
A dwie cząsteczki kwasu ą-aminopropionowego
B dwie cząsteczki kwasu �-aminopropionowego
C jedną cząsteczkę kwasu ą-aminopropionowego i jedną cząsteczkę kwasu �-aminopropionowego
D dwie cząsteczki glicyny
253.
Związek organiczny zawiera 48,6% węgla, 8,1% wodoru i 43,3% tlenu. W reakcji z bromem daje on
bromopochodną o masie molowej większej o 79g/mol od związku wyjściowego. Bromopochodna ta reaguje z
amoniakiem tworząc aminokwas. Prawidłowe nazwy aminokwasu i związku z którego powstał znajdują się w
punkcie:
A kwas 2-aminopropanowy, kwas propanowy
B kwas 2-aminomsałowy, kwas propanowy
C glicyna, kwas etanowy
D kwas 3-aminopropanowy, kwas propanowy
254.
Cząsteczkę penicyliny przedstawia poniższy wzór:
COOH
O
CH3
N
O
CH3
S
C
Y
N
CH2
H
X
oznaczone fragmenty X i Y w cząsteczce to:
X Y
A wiązanie peptydowe pierścień peptydowy
B wiązanie peptydowe pierścień laktamowy
C wiązanie amidowe pierścień amidowy
D wiązanie amidowe pierścień amidowy
E grupa aminowa pierścień laktamowy
46
255.
Związek poniższy jest tetrapeptydem, którego nazwę można zapisać skrótem:
O O O
O
+
H3N CH2 C N CH C N CH2 C N CH C
H H H
CH3 CH3 OH
A Gly-Ala-Gly-Ala B Ala-Gly-Ala-Gly
C Gly-Gly-Ala-Ala D Ala-Ala-Gly-Gly
256.
Na podstawie reakcji przedstawionych równaniami:
O O
+
H2N CH2 C + HCl H3N CH2 C
-
OH OH
Cl
O O
H2N CH2 C + KOH H2N CH2 C
-
+
OH O K
można powiedzieć, że aminokwasy:
A wykazują silne właściwości kwasowe B są nierozpuszczalne w wodzie
C wykazują właściwości amfoteryczne D łatwo tworzą polipeptydy
257.
Stan jonowy aminokwasu zależy od pH roztworu, zmiana pH roztworu powoduje wskazane niżej
przesunięcia równowagi:
O
O O
+ +
H2N CH2 C
H3N CH2 C H3N CH2 C
-
-
O
OH O
A w lewo gdy pH roztworu maleje
B w lewo gdy pH roztworu rośnie
C w prawo gdy pH roztworu maleje
D w prawo gdy do roztworu dodamy mocnego kwasu
258.
Punkt izoelektryczny (pI) jest to takie pH środowiska, przy którym cząsteczka aminokwasu w danych
warunkach jest obojętna, w związku z czym nie ma zdolności wędrowania w polu elektrycznym. Skoro pI
glicyny wynosi 6, a kwasu asparginowego o wzorze HOOC-CH2-CH(NH2)-COOH wynosi 2,8 to w roztworze o
pH=4:
A cząsteczka glicyny i kwasu asparginowego wędrują w kierunku katody
B cząsteczka glicyny i kwasu asparginowego wędrują w kierunku anody
C cząsteczka glicyny wędruje w kierunku anody, a cząsteczka kwasu asparginowego w kierunku katody
D cząsteczka glicyny wędruje w anody katody, a cząsteczka kwasu asparginowego w kierunku anody
47
259.
Z niżej wymienionych aminokwasów wybierz ten, który może być aminokwasem występującym w strukturze
białka.
H2N COOH
H2N COOH
C C
H3C H
H CH3
B
A
H
H COOH
COOH
H2N
H2N
H
H
H
H3C
D
CH3
H
C
260.
Zjawisko wysalania białek polega na zmniejszeniu wzajemnych oddziaływań cząsteczek białek i wody w
wyniku wprowadzenia jonów danej soli. Które z doświadczeń obrazuje to zjawisko?
CuSO4 Ca(OH)2 (NH4)2SO4 (CH3COO)2Pb
A C D
B
białko + H2O
261.
Właściwości toksyczne jonów metali ciężkich polegają głównie na ich wiązaniu z grupami:
A  C-O-CO- i CH3 w strukturze tłuszczów
B  SH i  S-S- w białkach
C R-O-R zawartych w eterach
D C=O w strukturze aldoz i ketoz
262.
Laktamami, czyli cyklicznymi amidami nazywamy związki proste powstałe w wyniku
wewnątrzcząsteczkowej reakcji kondensacji aminokwasów. Laktam o przedstawionym wzorze ogólnym:
O
N H
1
R
2
R
może być utworzony przez aminokwas nienaturalny o wzorze:
A CH3CH(NH2)CH(C6H5)CH2COOH
B CH3CH2CH(NH2)CH(C6H5)COOH
C CH3CH(NH2)CH2CH(C6H5)COOH
D (C6H5)CH(NH2)CH2CH2COOH
48
23. Izomeria
263.
Związek o wzorze sumarycznym C6H12 może tworzyć izomery:
A tylko łąncuchowe
B łańcuchowo pierścieniowe i izomery położenia
C łańcuchowe, izomery położenia i izomery geometryczne
D wszystkie wymienione powyżej typy oraz izomery optyczne (enancjomery)
264.
Które z poniższych zdań jest prawdziwe:
A często optyczna czynność związku wynika z obecności w jego cząsteczkach asymetrycznych atomów
węgla
B każdy rodzaj cząsteczek zawierający asymetryczne atomy węgla jest optycznie czynny
C liczba par enancjomerów danego związku jest zawsze równa 2n/2 gdzie n oznacza ilość
asymetrycznych atomów węgla w cząsteczce
D kwas winowy o dwóch asymetrycznych atomach węgla występuje w postaci czterech izomerów
optycznych
265.
Przedstawione wzory są przykładem izomerii:
H Br
H Br
A optycznej
B łańcuchowej
Br H
H Br
C geometrycznej
D położenia
266.
Które cukry są względem siebie izomerami:
CH2OH CH2OH
O O
HOH2C
H
H
H O CH2OH
HOH2C HO
H
O
H H
H
HO
H H
H
OH H
OH
HO
CH2OH
HO H
OH H
H
OH
OH H
H OH H OH
OH OH
IV
I II II
A I i II B II i III C I i III D III i IV
267.
Tautomeria to zjawisko występowania związku chemicznego w postaci odmian izomerycznych różniących
się wzorem strukturalnym i charakteryzujących się dużą szybkością wzajemnej przemiany. Która z podanych
niżej par wzorów może odpowiadać temu określeniu:
CH3 CH3
CH3 CH2OH CH3 CH3 CH3 CH3
C O
C O CH2 C O C OH CH OH CH2 CH
OMe
CH2OH CH2OH CH3 CH2 CH3 CH3 CH2
C
D
B
A
49
268.
Jeśli substancja zawiera w cząsteczce jeden atom węgla asymetryczny to może występować w postaci
dwóch izomerów optycznych, których cząsteczki stanowią względem siebie lustrzane odbicia, nie dające się
na siebie nałożyć. Takie izomery nazywamy enancjomerami. Która z podanych par wzorów odpowiada parze
enancjomerów:
COOH
COOH
COOH
COOH
H C OH
H C OH
H C OH
HO C H
H C OH
HO C H
CH3
CH3
COOH
COOH
B
A
CH2OH
Cl
Cl
CH2OH
HO C H
Cl C H
H C Cl
H C OH
CH2OH
Cl
Cl
CH2OH
D
C
269.
Kwas pirogronowy i enolopirogronowy przedstawione wzorami są to:
COOH
COOH
A stereoizomery
C OH
C O
B odmiany tautomeryczne
CH2
CH3
C homologi
D enancjomery
270.
Związki o podanych wzorach są przykładami występowania izomerii:
OH
A cis-trans
OH
B optycznej
HO OH
OH
C położenia
D przestrzennej
OH
271.
Które z poniższych związków, przedstawione poniższymi wzorami, po zmieszaniu mogą tworzyć
mieszaninę racemiczną?
CHO
CHO
CHO
CHO
H C OH
H C OH
H C OH HO C H
HO C H
H C OH
CH2OH
CH2OH
CH2OH
CH2OH
II III
IV
I
A I i II B I i III C II i IV D III i IV
272.
a) diastereoizomery różnią się niektórymi własnościami fizycznymi, ale ich struktury nie mają się do siebie
jak przedmiot i jego lustrzane odbicie
b) mieszanina racemiczna złożona jest z równomolowych ilości dwóch diastereoizomerów
c) strukturę D i L cukrów określa układ podstawników (np. grupa OH) przy asymetrycznym atomie węgla
bezpośrednio sąsiadującym z grupą karbonylową
Z powyższych zdań prawdzie są (jest)
A a B b C c D a i c
50
273.
Oblicz stałą równowagi reakcji mutarotacji glukopiranozy:
ą-glukopiranoza
�-glukopiranoza
wiedząc, że kąty skręcenia płaszczyzny polaryzacji światła wynoszą:
dla ą-glukopiranozy +114o, dla �-glukopiranozy +19o, zaś w stanie równowagi reakcji +53o. Wartość
kąta skręcenia płaszczyzny światła spolaryzowanego jest wprost proporcjonalna do stężenia molowego
związku. Dla mieszanin kąt ten jest sumą kątów o jakie skręcają płaszczyznę polaryzacji światła poszczególne
składniki. Stała równowagi reakcji wynosi:
A 1,73 B 2,79 C 1 D 5,89
274.
Liczba możliwych izomerów odpowiadająca nazwie monobromonaftalen wynosi:
A jeden B dwa C trzy D cztery
275.
Spośród przedstawionych wzorów izomerów wybierz te, które są względem siebie enancjimerami:
CHO
CHO CHO CHO
H C H
HO C H HO C H H C OH
CH2OH
CH2OH CH3 CH2OH
I II
III
IV
H2
CHO CH2OH
H C OH
C
O O
H C OH C O
C OH
CH3 H2C CH2 CH2OH
CH2OH
VI VIII
V O
VII
A VII, VIII i IV, VI B I, II i III, IV C V,VI i II, IV D I,III i II, VI
276.
CH2OH
A
ączna liczba stereoizomerów 2-ketoheksozy wynosi:
C O
A 6
CHOH
B 3
CHOH
C 16
CHOH
D 8
CH2OH
277.
Zakładając, że łańcuch węglowy cząsteczki leży w jednej płaszczyz
nie (płaszczyz
nie rzutu), określ które
zdanie jest prawdziwe:
OH
H OH
HO
H COOH
COOH H COOH
C
C C
C
C C
HO COOH
H COOH
HO COOH
H
H OH
I II III
A wzór III przedstawia izomer typu mezo
B wzory I i II przedstawiają parę diastereoizomerów
C wzory I i III przedstawiają parę enancjomerów
D wzory II i III przedstawiają parę enancjomerów
51
278.
Podaj, która z substancji wykazuje aktywność optyczną:
A kwas salicylowy B kwas 3-hydroksy propanowy
C kwas mlekowy D kwas pirogronowy
279.
Jakie rodzaje izomerii występują w podanych parach związków?
I CH2 CH CH2 CH3 CH3 CH CH CH3
H COOH
H H
C C
C C
II
CH3 H
CH3 COOH
III CH3 CH2 CH2 CH3
CH3 CH CH3
CH3
I II III
A położenia łańcuchowa geometryczna
B geometryczna położenia optyczna
C położenia geometryczna łańcuchowa
D optyczna geometryczna położenia
280.
Które z powyższych związków są homologami, a które izomerami?
NH2
O homologi izomery
C2H5 C C2H5 C4H9 C
A I i V; IV i V I i IV; II i VI
H
O III
II
I
B II i VI; I, IV i V II i III; IV i V
C II i III; III i VI I iV; II i VI
CH3
CH3
D I i IV; IV i V II i III; III i VI
NH2 C2H5 C CH3
O
VI
V
IV
NH2
281.
Gdyby w cząsteczce toluenu dowolny atom wodoru zastąpiono chlorem, uzyskując związek o wzorze
C7H7Cl, to liczba możliwych izomerów wynosiłaby:
A 1 B 2 C 3 D 4
282.
Homolog benzenu ma wzór C8H10. Chlorowanie tego homologu wobec światła daje mieszaninę dwóch
izomerów C8H9Cl. Związkiem o wzorze C8H10 jest:
CH3 CH3
CH2 CH3
CH3 H3C CH3
CH2 CH3
C CH3
B D
A
E
52
283.
Anomeryczne formy D-glukopiranozy, współistniejące w roztworze wodnym, określane jako formy ą i � są w
stosunku do siebie:
A diastereoizomerami B enancjomerami
C izomerami geometrycznymi (cis-trans) D izomerami podstawienia
24 Mechanizmy przebiegu reakcji w chemii organicznej
284.
Jakie warunki musi spełniać elektrofil, w substytucji elektrofilowej niektórych związków organicznych?
A jest to atom z jednym niesparowanym elektronem, który powstał z rozpadu (np. pod wpływem światła)
cząsteczki X2
B jest to atom dowolnego jednowartościowego pierwiastka o elektroujemności wyższej od
elektroujemności wodoru
C wystarczy tylko, że jest jonem dodatnim
D jest jonem dodatnim o elektroujemności niższej od elektroujemności wodoru
E jest jonem dodatnim, który łatwo przyjmuje parę elektronów. Jego elektroujemność jest wyższa od
elektroujemności wodoru.
285.
Jakim typom reakcji może ulegać toluen?
A ze względu na obecność grupy  CH3, toluen może ulegać substytucji elektrofilowej
B ze względu na obecność rodnika aromatycznego, toluen ulega substytucji elektrofilowej
C ze względu na obecność wiązań wielokrotnych, toluen ulega tylko reakcji addycji
D w zależności od rodzaju katalizatora, toluen może ulegać: substytucji rodnikowej, elektrofilowej, i
addycji
E w zależności od rodzaju katalizatora toluen może ulegać tylko substytucji rodnikowej i elektrofilowej
286.
Podstawniki typu: Cl, Br, CH3, NH2, OH należą do podstawników pierwszego rodzaju. Zwiększają one
gęstość elektronową w pozycjach orto i para pierścienia benzenowego. W odróżnieniu od wymienionych
podstawników elektronodawczych (elektronodonorowe), takie podstawniki jak: NO2, SO3H, COOH należą do
podstawników elektronobiorczych (elektronoakceptorowe). Są to podstawniki drugiego rodzaju, zmniejszające
gęstość elektronową w pozycjach orto i para. W związku z tym, najbardziej prawdopodobna będzie reakcja
zapisana równaniem:
53
H2SO4
NO2
NO2 + HNO3
A
NO2
FeBr3
OH
OH + Br2
B
Br
NH2
+ H2SO4
NH2
C
HO3S
FeBr3
CH3
CH3 + Cl2
D
Cl
287.
Metanolan sodowy w roztworze wodnym ma odczyn alkaliczny. Ten fakt wyjaśnia zdanie:
A odczyn alkaliczny jest spowodowany obecnością grup wodorotlenowych powstałych z dysocjacji
metanolanu
B woda rozkłada metanolan, a w tych warunkach powstały metanol zachowuje się jak zasada.
C na skutek hydrolizy metanolanu pojawia się w roztworze silnie zdysocjowany wodorotlenek sodowy
D oba zdania, B i C stanowią wyjaśnienie
288.
Wiele kwasów organicznych ulega dekarboksylacji, którą można przedstawić ogólnym równaniem:
R-COOH = R-H + CO2
Kwas acetylooctowy o wzorze CH3-CO-CH2-COOH ulegając dekarboksylacji obok CO2 daje jako produkt:
A propanol B propanon C etanal i metan D metan i etan
289.
Poniższe związki:
I C6H5NH2; II (C2H5)2NH; III CH3NH2 IV CO(NH2)2
uporządkuj wg wzrastającej zdolności do reakcji, w których wykazują one charakter zasadowy.
A CO(NH2)2; C6H5NH2; CH3NH2; (C2H5)2NH B C6H5NH2; CH3NH2; (C2H5)2NH; CO(NH2)2
C CO(NH2)2; C6H5NH2; (C2H5)2NH; CH3NH2 D CO(NH2)2; (C2H5)2NH; C6H5NH2; CH3NH2
290.
W wyniku działania mieszaniny stężonego kwasu azotowego i stężonego kwasu siarkowego w stosunku
wagowym 1:2 na toluen powstają:
A nitrotoluen i aminooazobenzen B o- i p-nitrotoluen
C azobenzen i m-nitrotoluen D o- i p-aminobenzen
291.
Toluen poddano reakcji bromowania
- w doświadczeniu pierwszym, używano jako katalizatora AlBr3 i otrzymano produkt I
- w doświadczeniu drugim, podczas reakcji naświetlano promieniowaniem UV naczynie reakcjyjne i
otrzymano produkt II
Produktami tymi były odpowiednio:
54
I II I II
CH3 CH2Br CH2Br CH3
Br
A C
Br
CH3 CH2Br CH3 CH3
Br Br
B D
Br
292.
Poniższa reakcja:
CH3 O CH3 CH3 O
2
+
H3C C C H3C C CH2 OH H3C C C
+ NaOHstęż.
CH3 H CH3 CH3 ONa
jest przykładem reakcji, której ulegają pewne aldehydy pod wpływem zimnego stężonego roztworu NaOH.
Reakcja ta nosi nazwę reakcji:
A W�rtza B Cannizzaro C Grignarda D Fehlinga D Schiffa
293.
Mechanizm reakcji 2-metylo-2-butenu z wodą bromową to:
A addycja rodnikowa B substytucja elektrofilowa
C eliminacja jonowa D addycja elektrofilowa E addycja nukleofilowa
294.
Poniższe równania przedstawiają reakcje chemiczne, którym ulegają węglowodory.
NO2
I
+ HONO2
+ H2O
C2H6 + Cl2
II
C2H5Cl + HCl
kat. Ni
III + 3H2
", P
H H H H
C2H5OH
IV
C C
H C C Br + KBr + H2O
+ KOH
H H
H H
Przedstawione równaniami reakcje zaliczysz do:
I II III IV
A addycji podstawienia uwodornienia eliminacji
B podstawienia podstawienia addycji eliminacji
C addycji wymiany eliminacji addycji
D wymiany eliminacji polimeryzacji addycji
E podstawienia addycji uwodornienia eliminacji
55