1
6. Zmiana bielizny pościelowej chorego
Nazwa zabiegu: Zmiana bielizny pościelowej chorego.
Cel zabiegu: Zapewnienie choremu czystości, estetyki, wygody i dobrego
samopoczucia.
Przygotowanie
pacjenta:
� poinformowanie chorego o celu i sposobie wykonania zmiany
bielizny pościelowej,
� uzyskanie zgody chorego na wykonanie powyższej czynności.
Przygotowanie
zestawu:
Materiały i środki:
� rękawice ochronne,
� fartuch ochronny foliowy,
� myjka do wymiatania okruchów,
� mydło i środek dezynfekcyjny do rąk.
Przybory i sprzęt:
� czysta bielizna pościelowa (od dołu: poszwa, podkład,
prześcieradło, poszewki),
� wózek na czystą bieliznę,
� parawan,
� wózek na brudną bieliznę pościelową
� kosz na odpady zakaźne.
Sposób wykonania.
Algorytm.
1. Na tacy lub na wózku ułóż od spodu:
� poszwę,
� podkład płócienny lub frotowo-gumowy,
� prześcieradło,
� poszewki,
� rękawiczki i myjkę.
2. Przy łóżku chorego ustaw wózek na brudną bieliznę.
3. Wykonaj czynności według algorytmu:
� zapytaj chorego o zgodę,
� zapewnij intymność choremu oraz odpowiednią temperaturę
na sali,
� zamknij okna,
� umyj i zdezynfekuj ręce,
� załóż fartuch foliowy i rękawice ochronne,
� odstaw stolik przyłóżkowy i krzesło, opuść wezgłowie łóżka,
� obluźnij, zdejmij koc i ułóż na krześle,
� obluźnij kołdrę/koc od strony dalszej od nóg chorego do
wezgłowia, następnie od strony bliższej (także od nóg
chorego do wezgłowia),
� odłóż górny róg kołdry, podnieś chorego, wyjmij poduszki,
ułóż chorego bez poduszek,
� połóż poduszki na krześle.

2
Zmiana poszewek:
� nałóż kolejno na ręce poszewki i zmarszczone połóż na
czystej bieliźnie,
� z wierzchniej poduszki zdejmij poszewkę, włóż ją do wózka
na brudną bieliznę,
� ubierz poduszkę w czystą poszewkę i połóż na krześle,
zdejmując z krzesła jednocześnie poduszkę w brudnej
poszewce,
� zmień poszewkę na drugiej poduszce i połóż poduszkę na
krześle,
� zapnij guziki poszewek.
Zakładanie czystego prześcieradła:
� ułóż chorego na boku plecami do siebie, okryj chorego
zakładając kołdrę na chorego,
� obluźnij spodnią bieliznę pościelową od dołu ku górze,
� przesuń umarszczony podkład płócienny w stronę pleców
chorego,
� wymieć podkład gumowy (ochronny) i umarszczony przesuń
do pleców chorego,
� podsuń umarszczone prześcieradło wzdłuż pleców chorego
dwoma ruchami od nóg, potem od strony wezgłowia łóżka,
� złóż nad krzesłem czyste prześcieradło (wzdłuż, wpół,
prawą stroną do środka),
� połóż prześcieradło na materac po prawej stronie łóżka
(brzegiem złożonym na linii środkowej łóżka),
� zacznij od nóg chorego marszczyć wierzchnią połowę
prześcieradła i podsuń pod plecy chorego,
� zaściel zwisającą część prześcieradła od wezgłowia w stronę
nóg chorego,
� zaściel podkład gumowy.
Założenie czystego podkładu:
� ułóż czysty podkład (jak przy słaniu łóżka pustego) i
wierzchnią warstwę fałduj do pleców chorego, drugą
połowę zaściel jak na łóżku pustym,
� odwróć chorego na wznak, a następnie na bok twarzą do
siebie,
� okryj plecy chorego, przejdź na lewą stronę łóżka,
� obluźnij spodnią bieliznę pościelową od nóg chorego ku
górze,
� załóż zwisającą część podkładu na łóżko,
� wysuń brudny i czysty podkład spod chorego,
� brudny podkład płócienny złóż do środka i wrzuć do wózka
na brudną bieliznę,
� wymieć podkład gumowy, umarszczony wsuń pod chorego,
� załóż zwisającą część prześcieradła na łóżko,
� zaczynając od dołu, wysuń spod chorego brudne i czyste
prześcieradło, brudne złóż do środka i wrzuć do wózka na
brudną bieliznę,

3
� dwoma ruchami w dole i w górze łóżka rozłóż czyste
prześcieradło,
� zaściel prześcieradło od wezgłowia do nóg chorego, a
następnie zaściel podkłady,
� ułóż chorego na wznak, popraw kołdrę, przejdź na prawą
stronę łóżka,
� odwiń górny brzeg kołdry, podnieś chorego, podłóż
poduszki, ułóż chorego, wyrównaj mu koszulę, podnieś
wezgłowie łóżka zgodnie z potrzebą pacjenta.
Zmiana poszwy:
I sposób:
� ugnij nogi choremu w kolanach,
� podsuń w nogach łóżka wierzchnie przykrycie ku górze
(nogi chorego są przykryte),
� włóż ręce do czystej poszwy, chwyć wewnętrzne rogi i połóż
umarszczoną na materacu,
� rozepnij guziki brudnej poszwy,
� zsuń koc z brudnej poszwy i przełóż go do czystej poszwy
(chory jest przykryty brudną poszwą),
� połóż złożone powleczone przykrycie w nogach łóżka,
� zsuń do pasa chorego brudną poszwę, nakładając w to
miejsce czysto powleczony koc,
� zsuń brudną poszwę do nóg chorego i nakryj chorego
czystym przykryciem.
II sposób:
� odepnij guziki brudnej poszwy,
� wysuń koc z brudnej poszwy i połóż go na krześle,
� odwiń na chorym do pasa brudną poszwę, czystą złożoną w
poprzek i wpół połóż w miejsce usuniętej brudnej poszwy,
� chwyć za dolny brzeg czystej poszwy i górny brzeg brudnej
poszwy i zsuń wszystko do nóg chorego,
� brudną poszwę wrzuć do wózka na brudną bielizną,
� włóż koc do czystej poszwy, wyrównaj (możesz poprosić
chorego o podtrzymanie kołdry),
� zaściel kołdrę od wezgłowia w kierunku nóg z bliższej
strony, przejdź na lewą stronę i powtórz czynność,
� stojąc z prawej strony łóżka załóż dodatkowy koc (jeżeli
łóżko jest wyposażone w dodatkowy koc),
� przystaw stolik i krzesło,
� uporządkuj otoczenie,
� usuń brudną bieliznę pościelową do brudownika,
� myjkę i rękawiczki wrzuć do odpadów infekcyjnych,
� umyj i zdezynfekuj ręce,
� udokumentuj czynności.

4
Obowiązujące
zasady:
� zapoznać się ze stanem pacjenta,
� przed wykonaniem czynności przygotować otoczenie chorego
(temperatura otoczenia 18-22�C), zamknąć okna i drzwi, łóżko
otoczyć parawanem na sali wieloosobowej,
� dbać o stan, bezpieczeństwo i wygodę chorego,
� unikać zmęczenia, oziębienia, zadbać o poszanowanie godności
osobistej chorego,
� czynności wykonywać ruchami celowymi, dokładnymi i
delikatnymi,
� dbać o estetykę pracy w czasie wykonywania czynności.