CO TO JEST WIATR?
Do różnych obszarów Ziemi dociera różna ilość promieniowania
słonecznego. Jak wiemy, okolice równika nagrzewają się o wiele
bardziej niż strefy okołobiegunowe. Gdy lekkie, gorące powietrze z
rejonu równika ucieka w górę, na jego miejsce napływają fale
chłodnego powietrza znad biegunów. Tak powstaje wiatr - ruch
powietrza, spowodowany różnicami temperatur i ciśnień, a także
działaniem związanej z obrotowym ruchem Ziemi siły Coriolisa.
Gdyby nie zakrzywiająca tor wiatru siła Coriolisa, zwana też
geostroficzną, powietrze przemieszczałoby się w linii prostej, wędrując od obszarów
wysokiego ciśnienia ku terenom o ciśnieniu niskim.
RODZAJE WIATRÓW
Najniższe ciśnienie panuje nad równikiem. Powietrze, które odpływa znad tego
 równikowego pasa ciszy opada następnie na ziemię w okolicach zwrotników (szerokość
geograficzna mniejsza niż 30 stopni), a stamtąd rozprzestrzenia się na północ i na południe w
postaci stałych wiatrów zachodnich i zwanych też pasatami stałych wiatrów wschodnich. To
jednak nie te, globalne wiatry, lecz charakterystyczne dla danego obszaru wiatry lokalne mają
największy wpływ na pogodę na danym terenie. Polskim wiatrem lokalnym jest występujący
w Sudetach i Karpatach wiatr halny, który jest jednocześnie przykładem wiatru górskiego,
powstającego ze względu na różnice w nagrzewaniu się stoków górskich i dolin. W dzień
wyższe temperatury panują na górskich zboczach, podczas gdy nocą to doliny zatrzymują
więcej ciepła.
Zwróć uwagę!
Energia wiatru może być uznawana za formę energii Słońca. Nie byłoby wiatru, gdyby taka
sama ilość promieniowania słonecznego docierała do wszystkich punktów globu.
HISTORIA
Energia wiatru znajduje zastosowanie od bardzo dawnych czasów. Już 4000
lat temu starożytni Babilończycy pompowali wodę przy pomocy wiatraków,
nawadniając pola i osuszając mokradła, o wiele wcześniej zaś
wykorzystywano wiatr w żegludze. Od VI wieku Persowie mełli ziarno w
młynach wiatrowych. W VIII wieku w Europie pojawiły się duże
czteroskrzydłowe wiatraki, wykorzystywane przez Holendrów do
wypompowywania wody z obszarów nisko położonych. Wraz z odkryciem
elektryczności energia wiatru znalazła nowe zastosowanie: pod koniec XIX
wieku podjęto pierwsze próby wykorzystania jej do produkcji prądu, zaś do
roku 1960 na świecie działało już ponad milion siłowni wiatrowych.
Wiatr przemian
Zainteresowanie energią wiatru, tak jak i innymi odnawialnymi z
ródłami energii wzrosło w
następstwie kryzysu energetycznego z 1973 roku. Od tego czasu na całym świecie
zainstalowano ponad 50 000 turbin wiatrowych, a energetyka wiatrowa jest jedną z
najdynamiczniej rozwijających się gałęzi przemysłu.
EUROPA  ŚWIATOWY LIDER
Współcześnie szybki rozwój energetyki wiatrowej następuje zwłaszcza na terenie Europy. W
roku 2004 w krajach starej Unii Europejskiej moc zainstalowana elektrowni wiatrowych
zwiększyła się o 20,3% w stosunku do roku 2003 i wynosiła 34 366 MW - blisko trzy czwarte
światowej mocy zainstalowanej.
y
ródło danych: www.energies-renouvelables.org/observ-er/stat_baro/ecbrec/baro165.pdf
Europejskim liderem w wykorzystywaniu energii wiatru pozostają Niemcy, które w 2001
roku dysponowały aż 46,1% światowej mocy zainstalowanej, jednak w roku 2004 najwięcej
mocy zainstalowanej przybyło w Hiszpanii  kraju o ponadprzeciętnej prędkości wiatru (do
10m/s) i znakomitych warunkach do rozwoju energetyki wiatrowej. Spośród nowych
członków UE największą ilość mocy zainstalowanej  68,1 MW - posiada Polska, jednak w
roku 2004 nasz kraj zwiększył swój potencjał tylko o ponad 11%, podczas gdy w innym
nowym państwie Unii  w Estonii  zasoby mocy zainstalowanej wzrosły aż o 583,8%.
WARUNKI
Żeby móc wykorzystywać energię wiatru do produkcji prądu niezbędne są odpowiednie
warunki, to znaczy stałe występowanie wiatru o określonej prędkości. Elektrownie wiatrowe
pracują zazwyczaj przy wietrze wiejącym z prędkością od 5 do 25 m/s, przy czym prędkość
od 15 do 20 m/s uznawana jest za optymalną. Zbyt małe prędkości uniemożliwiają
wytwarzanie energii elektrycznej o wystarczającej mocy, zbyt duże zaś  przekraczające 30
m/s  mogą doprowadzić do mechanicznych uszkodzeń wiatraka. Najodpowiedniejsze
warunki dla energetyki wiatrowej istnieją zazwyczaj w okolicach nadmorskich  takich jak na
przykład Dolna Saksonia, skupiająca ponad 40% niemieckich elektrowni wiatrowych - i na
terenach podgórskich. W naszym kraju obszary szczególnie sprzyjające wykorzystywaniu
energii wiatru to województwa pomorskie i zachodniopomorskie, gdzie obecnie, w
miejscowości Tymień powstaje największa polska farma wiatrowa  zakład o mocy 50 MW,
który będzie oddany do użytku w czerwcu 2006 roku.
Farmy wiatrowe
Farma wiatrowa to zespół położonych w niewielkiej odległości od siebie wiatrowych
urządzeń prądotwórczych, grupujący od ponad 10 do nawet 100 turbin wiatrowych.
ZALETY I WADY
Energia wiatru jest odnawialnym z
ródłem energii (OZE) - niewyczerpywalnym i
niezanieczyszczającym środowiska. Nie znaczy to jednak, że jest dla środowiska neutralna.
Jak się okazuje, elektrownie wiatrowe mogą wywierać negatywny wpływ na otoczenie  na
ludzi, na ptaki, na krajobraz. Problemem jest na przykład wytwarzany przez turbiny wiatrowe
stały, monotonny hałas o niskim natężeniu, niekorzystnie oddziaływujący na psychikę
człowieka. By zneutralizować jego wpływ, wokół masztów elektrowni wiatrowych wyznacza
się strefę ochronną o szerokości 500 metrów. Inna kwestia to niebezpieczeństwo, stwarzane
przez elektrownie wiatrowe dla ptaków. Mimo, że zdania naukowców w tej sprawie są
podzielone i - jak utrzymują niektórzy  migrujące ptaki umieją omijać elektrownie, inni
szacują, że farma wiatrowa o mocy 80 MW może zabić nawet 3500 ptaków w ciągu roku. Na
koniec wspomnieć należy także o ujemnym wpływie wywieranym przez elektrownie
wiatrowe na krajobraz: zajmują one duże powierzchnie i zlokalizowane są często w
turystycznych rejonach nadmorskich i górskich.