ENDOMETRIOZA
ENDOMETRIOZA  WAŻNY
PROBLEM KLINICZNY I SPOA
ECZNY
ENDOMETRIOZA TO OBECNOŚĆ TKANKI PODOBNEJ DO
BA
ONY ÅšLUZOWEJ MACICY POZA MACIC

DOTYCZY 6-10% KOBIET W WIEKU REPRODUKCYJNYM
PONAD POA
OWA KOBIET I NASTOLATEK
DIAGNOZOWANYCH W KIERUNKU ZESPOA
U
BÓLOWEGO MIEDNICY MNIEJSZEJ I 9%-50%* KOBIET
DIAGNOZOWANYCH LAPAROSKOPOWO W KIERUNKU
NIEPA
ODNOÅšCI MA ENDOMETRIOZ
* W RÓŻNYCH BADANIACH
2
TEORIE POWSTAWANIA
ENDOMETRIOZY
SAMPSON, 1927  teoria wstecznego miesiÄ…czkowania
i wszczepiania się komórek endometrium
MEYER, 1919; GRÜNWALD, 1942; DONNEZ, 1995 
teorie metaplastyczne
OBECNIE DOMINUJE KONCEPCJA SAMPSONA
+
DYSFUNKCJA UKA
ADU IMMUNOLOGICZNEGO
3
TRZY TYPY ENDOMETRIOZY
(PODZIAA
KLINICZNY)
WSZCZEPY (ZMIANY NIECYSTYCZNE) 
ENDOMETRIOZA POWIERZCHOWNA
TORBIELE (ZMIANY CYSTYCZNE) - ENDOMETRIOMA
GUZKOWA (ZMIANY GRUCZOLAKOWATE) 
ENDOMETRIOZA GA

BOKO NACIEKAJ
CA
W TYM GUZKI W BLIy
NIE PO CI
CIU CESARSKIM
4
4
CZYNNIKI RYZYKA
ANOMALIE PRZEWODÓW Mp
LLERA
EKSPOZYCJA ŚRÓDMACICZNA NA DIETYLOSTILBESTROL
PRZEDA
UŻONA EKSPOZYCJA NA ENDOGENNY
ESTROGEN
KRÓTKIE I OBFITE CYKLE MIESI
CZKOWE, CZ
STE CYKLE
EKSPOZYCJA NA ZWI
ZKI CHEMICZNE ZABURZAJ
CE
UKA
AD HORMONALNY
HISTORIA RODZINNA WYST
POWANIA ENDOMETRIOZY
RASA KAUKASKA
5
OBJAWY
BOLESNE KRWAWIENIA MIESI
CZKOWE
OGRANICZENIE PA
ODNOÅšCI LUB NIEPA
ODNOŚĆ
DYSPAREUNIA
DYSCHEZIA I DOLEGLIWOŚCI BÓLOWE OKOLICY
ODBYTNICY
KRWAWIENIA Z ODBYTNICY
BÓL W BOCZNEJ CZ
ÅšCI JAMY BRZUSZNEJ,
UCZUCIE PEA
NOÅšCI
6
6
OBJAWY C.D.
NERWOBÓLE, ZABURZENIA CZUCIOWE I MOTORYCZNE
 NERW KULSZOWY I ZASA
ONOWY
(POD)OSTRY BRZUCH (?)
KOLKA NERKOWA LUB MOCZOWODOWA
DYSURIA I POLLAKISURIA
POD- LUB NIEDROŻNOŚĆ JELIT
NIEREGULARNY RYTM WYPRÓŻNIEC

OBJAWY Z INNYCH MIEJSC I NARZ
DÓW
7
7
ROZPOZNANIE
KLINICZNE  NIE!
OPERACYJNE (LAPAROSKOPOWE
I LAPAROTOMIJNE) - JAKO DIAGNOZA, KTÓRA
WYMAGA WERYFIKACJI - TAK
HISTOPATOLOGICZNE  JAKO POTWIERDZENIE
DIAGNOZY - TAK!
8
8
DIAGNOZA RÓŻNICOWA
SCHORZENIE PODSTAWA RÓŻNICOWANIA
ZAKAŻENIE W MIEDNICY MNIEJSZEJ TRIADA BADAC
: WYWIAD, OGL
DANIE,
WYMAZY
ZAPALENIE PRZYDATKÓW OBRAZ KLINICZNY
CI
ŻA EKTOPOWA ZATRZYMANIE MIESI
CZKI, TESTY
WYKRYWAJ
CE BETA-HCG, USG-TV
TORBIELE JAJNIKÓW USG-TV
ZROSTY WEWN
TRZBRUSZNE WYWIAD  ZABIEGI (CAVE infekcje; sama
endometrioza!)
TYA
OZGI
CIE MACICY BADANIE GINEKOLOGICZNE
GRUPA PRZYCZYN OSTREGO BRZUCHA RÓŻNE
ZAPALENIE WYROSTKA ROBACZKOWEGO OBRAZ KLINICZNY
9
9
LECZENIE BÓLU NA TLE
ENDOMETRIOZY
ZACHOWAWCZE  uwolnienie od dokuczliwych
objawów (estrogeny i progestageny - OC, octan
medroksyprogesteronu, danazol, analogi Gn-RH, ;
levonorgestrel, Mifepriston, inhibitory aromatazy).
OPERACYJNE - w zasadzie też zachowawcze (lokalne
wycięcie zmian, nie rozległe operacje)
" z wyjątkiem przypadków zaawansowanych zmian
" w przypadku nieskuteczności pozostałych metod
10
LECZENIE NIEPA
ODNOÅšCI NA
TLE ENDOMETRIOZY
ZACHOWAWCZE  NIEOPERACYJNE (GONADOTROPINY
+ INSEMINACJA WEWN
TRZMACICZNA LUB
AGONISTA GNRH + ZAPA
ODNIENIE IN VITRO)
ZACHOWAWCZE  OPERACYJNE (ABLACJA ZMIAN I
ZNISZCZENIE ZROSTÓW)
11
ZALETY I WADY LECZENIA
ZACHOWAWCZEGO
ZALETY:
- nie obciąża fizycznie pacjenta tak jak operacja
WADY:
- nie likwiduje schorzenia
- objawy z grupy menopauzalnych wywołane
spadkiem stężenia estrogenów (konieczność
suplementacji  leczenie hybrydowe: efekt poprawy
nie zawsze)
- kosztowna
12
LECZENIE OPERACYJNE
TYLKO LECZENIE OPERACYJNE POZWALA UZYSKAĆ
TRWAA
E ZMNIEJSZENIE DOLEGLIWOÅšCI,
POPRAW
PA
ODNOÅšCI
I POPRAW
JAKOŚCI ŻYCIA PACJENTEK Z
ENDOMETRIOZ
.
13
NAJ& ENDOMETRIOZA
Najczęstszy wiek chorych  <20-44 lat
Najczęstsza postać  wszczepy otrzewnowe
Najczęstsze miejsce występowania  otrzewna
miednicy (tylna dolna część otrzewnej)
Najczęstszy objaw  ból w miednicy mniejszej
Najlepsze leczenie  operacja
14