Współczesne koncepcje przywództwa, a funkcje kierownika i
organu administracji publicznej.
Człowiek dla osiągnięcia zamierzonych celów, zmuszony jest do
współpracy z innym człowiekiem z powodu ograniczonej możliwości
ludzkiego działania. Aby zwiększyć wydajność i efektywność współpraca
pomiędzy członkami zespołu powinna być odpowiednio zorganizowana i
skoordynowana. Gdy współpraca zespołu dla osiągnięcia celu przybiera
formę organizacji formalnej, podstawowym elementem jest funkcja
polegająca na wykonywaniu zadań i osiąganiu celów poprzez działania
ludzi. W rzeczywistości należy tymi działaniami odpowiednio pokierować.
Zajmują się tym ludzie, których nazywamy kierownikami.
Kierownik w organizacji jest osobą, która kieruje organizacją, a w
tym działalnością określonej grupy ludzi w niej zatrudnionej, realizując tym
samym cele tej organizacji. Odpowiedzialny jest za przewodzenie
określonemu zespołowi ludzi.
Kierownik określa role organizacyjne członków grupy oraz niezbędne
sposoby ich skutecznego pełnienia, aby grupa osiągnęła zamierzony cel.
Nadzoruje prace poszczególnych członków zespołu, a po jej zakończeniu
ocenia stopień wykonania założonego celu, oraz udział poszczególnych
członków zespołu w tworzeniu nałożonego na nich zadania. Kierownik w
swej pracy wykonuje szereg czynności określanych jako funkcje
kierownicze.
Funkcje kierownicze były rozmaicie formułowane przez badaczy
problematyki kierowania w organizacjach, w toku historycznego rozwoju
tej dziedziny wiedzy. Obecnie możemy wyodrębnić pięć
funkcji:zapewnienie kadr, planowanie organizowanie, motywowanie,
kontrolowanie.
Kierownictwo musi być oparte na wiedzy, jak i również na powołaniu do
pełnienia funkcji kierowniczych. Uzdolnienia predysponujące pracownika
do pełnienia tych funkcji wymienia się zazwyczaj: inteligencję- sprawność
umysłową, umiejętność analizowania i klasyfikowania zjawisk, silna wolę,
umiejętność nauczania innych, dobre zdrowie itd.
Jednak żeby być dobrym kierownikiem nie można mieć tylko i wyłącznie
wrodzonych cech przewodzenia, należy je dopełniać odpowiednim
zasobem wiedzy i umiejętności zdobywanych przez lata praktyki i nauki.
Wiedza fachowa kierownika musi być związana z jego charakterem pracy.
Uważa się, że w strukturze tej wiedzy na najniższych stanowiskach
powinny przewodzić elementy wiedzy technicznej, właściwej dla
specyfikacji zarządzanej organizacji. W przypadku wyższych stanowisk
wiedza kierownicza powinna opierać się na wiedzy ekonomicznej. Jeżeli
w/w elementy możemy dostrzec u człowieka, to możemy mówić, że jest on
dobrym przewodnikiem i koordynatorem działań podlegającej mu
zespołowi ludzkiemu. Niestety tak uzdolnionych ludzi jest niewielu, bo
nawet świetna wiedza nie zawsze idzie w parze z wrodzonymi
zdolnościami przywódczymi. W organizacjach można dostrzec ok. 6-10%
ludzi obdarzonych tymi właśnie zdolnościami, pozostałą część stanowią
ludzie nie posiadający zdolności kierowniczych.
1
Poprzez realizacje poszczególnych funkcji kierowniczych, każdy z
kierowników w organizacji ma kontakty i powiązania z osobami na różnych
stanowiskach w organizacji. Kontakty te charakteryzuje różny stopień
koncentracji wysiłku tych osób na sprawach przedsiębiorstwa i metodach
rozwiązywania problemów we współpracy z zespołami zatrudnionych w
nim ludzi. Realizacja tych problemów uznawana jest powszechnie jako
podstawowe kryterium wyodrębnienia określonych stylów kierowania.
Styl kierowania jest to przede wszystkim sposób skłaniania podwładnych
do realizacji powierzonych mu zadań, ról. Można zatem uznać, iż styl
kierowania to względnie trwałe, celowe zachowanie przełożonych w
stosunku do podwładnych, mające na celu nakłonienie ich do określonych,
pożądanych zachowań organizacyjnych. Wybór określonego stylu
kierowania przez przełożonego jest uwarunkowany wieloma czynnikami
wewnętrznymi i zewnętrznymi. Mimo, że jest ich bardzo dużo, można je
połączyć i przedstawić w postaci kilku grup. Najważniejsze z nich to:
-sylwetka zawodowa kierującego
-sylwetki zawodowe podwładnych
-typ organizacji i stopień jej sformalizowana
-liczba ośrodków dyspozycyjnych
-stopień napięcia zadań
-swoboda posługiwania się bodz
cami przez kierującego
Tradycyjna koncepcja przywództwa jest wiązana z niemieckim
myślicielem Maksem Weberem, autorem dzieła pt.  Biurokratyczna
koncepcja administracji publicznej . Określił on strukturę administracji
publicznej, opartej na strukturze piramidy. Wg niego z przywództwem,
władzą organizacyjną mamy do czynienia wtedy, jeśli, pomiędzy co
najmniej dwiema osobami zachodzą takie relacje, w myśl których jedna
osoba zachowuje się zgodnie z wolą drugiej, gdyż ta druga dysponuje
środkami przymusu organizacyjnego. Utożsamia on przywództwo z
możliwością zastosowania środków przymusu organizacyjnego.
Wg amerykańskiej teorii organizacji i zarządzania przywództwo to
relacja między przywódcą, a przewodzonym, która przebiega w czasie i
obejmuje wymianę, czyli transakcję między przywódcami i podwładnymi.
Treść tej transakcji polega na tym, że w tej transakcji przywódca zarówno
coś daje, jaki i bierze, przywódca dostarcza zasobów, tzn. odpowiednich do
swoich roli zachowań, ukierunkowanych na osiągnięcie calu grupy. W
zamian za to zyskuje możność wywierania większego wpływu na swoich
współpracowników, z czym wiąże się jego status, znanie i poważanie, 
czyli czynniki prawomocności władzy przywódcy. Przywódca ma
wskazywać współpracownikom cel, ich zadania i obowiązki. Występuje tu
pewna zależność, polegająca realizacji wyznaczonych celów; jeśli jest
realizowany cel organizacji to jednocześnie członkowie mają możliwość
realizacji swoich celów osobistych, prywatnych.
Koncepcja przywództwa wg teorii cech opiera się na
metodologicznym uzasadnieniu koncepcji. Mask Weber uznał, że można
stworzyć katalog cech, trybutów uniwersalnego przywódcy  jest to
definicja atrybutowa. Jest to koncepcja przywódcy uniwersalnego, który
nadaje się do wszystkich możliwości i zaistniałych okoliczności. Stwierdził
też, że bycia przywódcą można się nauczyć. Stworzył także katalog
2
atrybutów, jakie powinien posiadać przywódca. Są to: fachowość, czyli
odpowiednie kompetencje; umiejętność określania celu, metod środków
realizacji celu i wskazanie, w jaki sposób współpracownik może przyczynić
się do uzyskania celu i jego realizacji; umiejętność w zakresie
przeprowadzania kontroli i nadzoru; informowanie otoczenia i
przełożonych o osiągnięciach grupy; ciepły, życzliwy, ma dbać o dobrą
atmosferę w pracy; wspierający współpracowników; umie podejmować
http://notatek.pl/wspolczesne-koncepcje-przywodztwa?notatka
decyzje, zna techniki podejmowania decyzji.
Niezależnie od cech uniwersalnych możemy wyróżnić kilka
podstawowych typów przywódcy: przywódca autokrata, przywódca
demokrata, przywódca charyzmata, przywódca posługujący się metodą
działania  divide et impera   dziel i rządz
.
Autokratyczny styl zarządzania  jest jednoosobowym
podejmowaniem decyzji, narzucaniem zadań i sposobów ich realizacji,
ścisłym kontrolowaniem podwładnych. Dobrym tego przykładem może być
sytuacja nie lubianego przez uczniów nauczyciela prowadzącego
przedmiot, który nie ma w ich szkole istotnego znaczenia dla uzyskania
świadectwa. Liberalna postawa  pedagoga będzie tylko sprzyjać nasileniu
wagarowania oraz dalszemu spadkowi jego autorytetu. Rozsądniejszym
wyjściem wydaje się być kierowanie autokratyczne, które przynajmniej w
pewnym stopniu zapewni utrzymanie dyscypliny w klasie. Kierownik-
autokrata wyznaje zasadę, iż świat dzieli się na tych, którzy podejmują
decyzje, i tych, którzy obowiązani są te decyzje wykonywać. Tą pierwszą
grupę ludzi reprezentuje wyłącznie on, grupę drugą- wszyscy jego
podwładni. Koncentruje więc w swym ręku wszystkie decyzje, co do
przebiegu pracy w podległym sobie zespole, nie pozostawiając
współpracownikowi (a raczej właśnie  podwładnym) żadnego marginesu
swobody działania. Pragnienie znać najdrobniejsze szczegóły związane z
pracą swego personelu, a jednocześnie skrupulatnie blokuje wszelkie
szczegóły związane z pracą swego personelu, a jednocześnie skrupulatnie
blokuje wszelkie informacje napływające z zewnątrz, hołdując zasadzie:
 nie ten rządzi, kto ma władzę, lecz ten, kto ma informacje . Niechętnie
przyjmuje przejawy inicjatywy ze strony podwładnych, wszelka inspiracja,
bowiem stanowi jego wyłączną domenę. Woli oddziaływać za pomocą kar
niż nagród. Sprawuje rządy  twardej ręki , w skrajnych wypadkach
folgując despotyzmowi przeradza się w  kacyka . Autokrata w sposób
samodzielny i arbitralny podejmuje decyzje, z nikim się nie konsultuje, z
zasady nie organizuje obrad i narad. Organizuje zebrania, na których
obwieszcza swoje postanowienia. Działa on bez uzasadnienia  arbitralnie.
Preferuje instruktażowy styl zarządzania, każdy z podwładnych otrzymuje
od niego instrukcje, które przedstawiają tylko część zamierzeń
przełożonego. Styl ten jak każdy inny posiada swoje plusy, jak i minusy.
Plusami tego stylu są szybkość podejmowani decyzji oraz ściśle
sprecyzowana odpowiedzialność. Natomiast minusami są instrumentalny
styl zarządzania, czasami zbyt szybkie podejmowanie decyzji oraz częsta
możliwość pomyłki przełożonego autokraty. Styl ten oparty jest na
zasadzie hierarchicznego autorytetu, surowej dyscypliny i posłuszeństwa
podwładnych. Występuje dystans pomiędzy przełożonym a podwładnym.
Podwładni są traktowani przedmiotowo. Kierownik autokrata sam ustala
cele i zadania. Występują różne odmiany tego stylu. Autokrata surowy
3