Zabytek/ wydarzenie Pochodzenie Umiejscowienie w czasie
3 ćw. I w. (ok. 54r. - 68r., tj. lata panowania cesarza
1-sza fala prześladowań (za Nerona) głównie w Rzymie Nerona)
ost. ćw. I w. (ok. 81r. - 96r., tj. lata panowania
2-ga fala prześladowań (za Dominicjana) głównie w Rzymie Dominicjana)
Chrześcijaństwo zabronione w całym cesarstwie pocz. II w.
3-cia fala prześladowań, ta najbardziej krwawa (za
Dioklecjana) w całym cesarstwie 1 ćw. IV w. (ok. 303r.)
dom komuny chrześcijańskiej Dura Europos, Syria pocz. III w.
"dobry pasterz" Katakumby Kaliksta w Rzymie poł. III w.
"grzech pierworodny" Katakumby Marcelina i Piotra 1 poł. IV w.
"trzej młodzieńcy w ogniu piekielnym" Katakumby Pryscylli koniec III w.
postać matki z dzieckiem z cubiculum velatio Katakumby Pryscylli koniec III w.
orantka z cubiculum velatio Katakumby Pryscylli koniec III w.
"Zuzanna i starcy" Katakumby Pryscylli koniec III w.
sarkofag wczesnochrześcijański (z małżeństwem w
centrum przedstawienia) Santa Maria Antiqua, Rzym ok. 240r.
Edykt mediolański Mediolan 313r.
portret matki Konstantyna - Augusty Heleny ok. 325r.
portret matki Konstantyna - Augusty Heleny ok. 325r.
głowa cesarzowej Fausty (2. żony Konstantyna) 1/2 ćw. IV w.
Aula Regia Trewir ok. 310r.
kościół Santa Pudenziana Rzym 3 ćw. IV w. ?
mozaika w apsydzie kościół Santa Pudenziana, Rzym ost. ćw. IV w. (lata 80. IV w.)
bazylika św. Jana na Lateranie Rzym kons. 318r.
baptysterium przy bazylice św. Jana na Lateranie Rzym przed 430r. (wtedy już przebudowywana)
Bazylika św. Piotra Watykan, Rzym pocz. 324r.
bazylika San Paolo Fuori le Mura (św. Pawła za przed 386r. (wtedy przebudowywana przez
murami) Rzym Teodozjusza Wielkiego, obecnie XIX-wieczna)
bazylika św. Sebastiana Rzym (extra muros) pocz. IV w.
bazylika San Lorenzo (św. Wawrzyńca) Rzym (extra muros) ok.. 330r.
bazylika Sant' Agnese (św. Agnieszki) Rzym (extra muros) poł. IV w.
Santa Konstanca (mauzoleum Konstancji) przy bazylice Sant' Agnese, Rzym poł. IV w.
ampułki z Monza (grupa ampułek) Monza, prowincje wschodnie IV w. (po 324r. - fala pielgrzymek)
bazylika Bożego Narodzenia Betlejem, Palestyna przed 333r. + przebudowana w VI w.
bazylika Grobu Świętego Jerozolima, Palestyna 2 ćw. IV w. (po soborze w Nicei w 325r.)
sarkofag św. Heleny (porfirowy) 1 ćw. IV w. (ok. 306r.)
sarkofag Konstantiny Santa Constanca, Rzym 3 ćw. IV w. (350r. - 360r.)
sarkofag z "dobrym pasterzem" kościól św. Jana na Lateranie 2 poł. IV w.
sarkofag ze sceną wskrzeszenia A
azarza i legendą o
Jonaszu) przełom III/ IV w.
sargofag Adelfii i Valeriusza 2 ćw. IV w. (ok. 340r.)
sarkofag kolumnowy grota św. Piotra, bazylika św. Piotra, Watykan 3 ćw. IV w. (ok. 350r. - 360r.)
sarkofag prefekta Juniussa Bassusa bazylika św. Piotra, Watykan 359r.
sarkofag Gorgoniusa (z bramami miejskimi) koniec IV w.
sarkofag z bramami miejskimi San Ambroggio, Mediolan koniec IV w.
Mediolan stolicą/ rezydencją cesarza Mediolan ok. 350r.
baptysterium oktogonalne (pomysł św. Ambrożego) Mediolan koniec IV w.
bazylika San Nazaro (perwotnie ś.ś. Apostołów) Mediolan ost. ćw. IV w. (pocz. 380r.)
kościół San Lorenzo Mediolan 3 ćw. IV w. (352r. - 375r.)
Bazylika Bliz
nia/ katedra Trewiru Trewir po 326r.
Rzym siedzibą zwierzchnika Kościoła chrześc. Rzym 410r.
Rzym siedzibą zwierzchnika Kościoła chrześc. Rzym 410r.
Santa Maria Maggiore Rzym 2 ćw. V w. (po 431r.)
Santa Sabina Rzym 1/2 ćw. V w. (ok. 420r.)
drzwi drewniane zdobione kasetonami Santa Sabina, Rzym 2 ćw. V w. (ok. 430r.)
Santa Croce Rawenna 1 ćw. V w. (niezachowana do dziś)
tzw. mauzoleum Galli Placydii Rawenna 2/3 ćw. V w. (ok. 424r.)
San Giovanni (św. Jana Ewangelisty) Rawenna pocz. V w.
baptysterium Ortodoksów (katedralne) Rawenna 1 poł. V w. (400r. - 450r.)
Atylla i Hunowie idą na zach. Azja -> Europa V w.
zatrzymanie pochodu Hunów ? 451r. (4 lata po tym umiera Atylla)
mauzoleum Teodoryka Wielkiego Rawenna 1 ćw. VI w. (520r. - 526r.)
San Apolinare Nuovo Rawenna ost. ćw. V w. (ok. 493r.)
baptysterium Arian Rawenna ok.. 500r.
Konstantynopol nową stolicą imperium (zmiana nazwy
z Byzantion) Konstantynopol 326r.
konsekracja Konstantynopola (miasto) Konstantynopol 330r.
mauzoleum Konstantyna (kościół Apostołów) Konstantynopol 2 poł. IV w.
Augustiaion z kolumną Augusty Heleny Konstantynopol 2 poł. IV w.
Forum Konstantyna z tzw. "spaloną kolumną" Konstantynopol 2 poł. IV w.
Wielki Pałac (cesarski) Konstantynopol, Bukoleum
Brama Chalke Konstantynopol
Hippodrom Konstantynopol
cysterna podziemna Yerbatan Sari (tzw. Zatopiony
Pałac) Konstantynopol
cysterna Bin-bir-Derek Konstantynopol
obwarowania miejskie, mury obronne Konstantynopol wzniesione przez Teodozjusza II
Porta Aurea (Złota Brama) Konstantynopol ok. 400r.
Hagia Irena Konstantynopol 2 ćw. IV w. (564r. - odbudowa po pożarach)
Hagia Sophia (kościół Mądrości Bożej) Konstantynopol kons. 360r.
kościół św. Jana Studyty (Studios) Konstantynopol 2 ćw. IV w.
Złoty Oktogon Antiohia, Syria
kościół św. Babylasa Antiohia, Syria pocz. 379r.
memoria św. Szymona Słupnika (Symeona Stylity) Quala'at Seman, Syria ? ost. ćw. V w. (476r. - 490r.)
bazylika w Qualb Lozeh Qualb Lozeh, Syria? przed. 469r.
bazylika w Qualb Lozeh Qualb Lozeh, Syria? przed. 469r.
bazylika w Deir Turmanin Deir Turmanin, Syria? ok. 480r.
martyrion św. Menasa Egipt V w.
ikona koptyjska ze św. Menasem Egipt V w.
gliniane ampułki pielgrzymie Abu Mena IV - V w. / Monika: IV - VI w.
kościół Panhagia Acheiropoietos Saloniki 2 ćw. V w. (ok. 470r.)
kościół Hagios Demetrios Saloniki 1 ćw. V w. (fundacja z 413r.)
mozaiki w Hagios Demetrios Saloniki VII w. (2/3 ćw. VII w.)
sarkofag książęcy z Corona Triumfalis i
Chrystogramem "IX" Konstantynopol V w.
sarkofag biskupa Teodorusa Rawenna VI w.
portret pary małżeńskiej Saloniki 1 ćw. V w. (ok. 400r.)
Eutropios Efez poł. V w.
kolos z Barletty (typ z Prima Porta) Barletta ok. poł. V w.
głowa cesarza Arkadiusza ok. 400r.
głowa cesarzowej Eudokii (żony Konstantyna) ok.. 400r.
tzw. Głowa cesarzowej Ariadny
plakieta Barberini VI w.
dyptyk konsularny Areobindusa Musee de Cluny, Paryż 1 ćw. VI w. (ok. 506r.)
dyptyk konsularny Flawiusza Anastazjusza 1 ćw. VI w. (ok. 517r.)
dyptyk ze scenami z cyrku 1 poł. V w. (400r. - 450r.)
Ivor z Ariadną
dyptyk/ plakieta z tronującą Madonną pocz. VI w.
dyptyk konsula Magnusa 1 ćw. VI w. (ok. 518r.)
plakieta z wyobrażeniem Chrystusa, Matki Boskiej w
typie Nikopoi, w asyście Aniołów pocz. VI w.
plakieta z Michałem Archaniołem pocz. VI w.
Szala z Kercz dziś Ermitaż 2 tercja IV w. (337r. - 361r.)
Missorium Teodosii (Teodozjusza) dziś w Muzeum w Madrycie ok. 388r.
skarb z Assiut Enkolpion V w. (w tym pektorał, oraz naszyjnik, oba z ok. 600r.)
Pektorał z Metropolitan Museum 2 ćw. VI w. (539r. - 550r.)
łyżki z Ermitażu VI - VIII w.
tależ z Herkulesem z Nemei Nemea VI w.
tależ z Herkulesem z Nemei Nemea VI w.
zespół tależy z Cypru dziś: Metropolitan Museum 2 ćw. VII w. (613r. - 629r.)
dar od mieszkańców dzielnicy Honorate,
!!! Dioskurides Wiedeński Konstantynopol 1 ćw. VI w. (ok. 512r.)
!! Genesis Wiedeńska 2 tercja VI w. (ok. 530r. - 560r.)
Codex Purpureus Rossanensis pocz. lub poł. VI w.
Kodeks Rabbuli Biblioteka Medyceuszy we Florencji ost. ćw. VI w. (ok. 586r.)
Hagia Sophia (kościół Mądrości Bożej) - wersja
Justyniańska (Anthemios z Tralles i Izydor z Miletu) Konstantynopol 532r. - 537r., druga kons. w 562r.
mozaika w tympanonie Carskich Wrót Hagia Sophia, Konstantynopol ok. 900r. (za Leona VI)
mozaika w emporze płn. Hagia Sophia, Konstantynopol 1 ćw. X w. (ok. 912r.)
mozaika w tympanonie południowego wyjścia
narteksu Hagia Sophia, Konstantynopol przełom X/XI w.
1 -> przed poł. XI w. | 2, na murze pd. -wsch. -> ok.
2. mozaiki z empory południowej (m. wotywne) Hagia Sophia, Konstantynopol 1118r.
Kielich z Antiohii wyposażenie Hagia Sophia, Konstantynopol V lub VI w.
Patena ze Słuną (skarb z Koper Koraon) wyposażenie Hagia Sophia, Konstantynopol (565r. - 578r.)
Patena z Riha (skarb z Koper Koraon) wyposażenie Hagia Sophia, Konstantynopol (565r. - 578r.)
Ripidion ze skarbu z Koper Koraon) wyposażenie Hagia Sophia, Konstantynopol za Justyniana II (3 ćw. VI w.)
krzyż Justyna II wyposażenie Hagia Sophia, Konstantynopol ok.. 575r.
krzyż z brązu klasztor św. Katarzyny, Synaj VI w.
Apostoleion Konstantynopol VI-VII w. (obecnie nie istnieje)
Hagia Irena Konstantynopol 532r. - 565r.
kościół św. Jana Efez VI-VII w. (dziś w ruinie)
kościół św. Sergiusza i Bachusa Konstantynopol 2 ćw. VI w. (527r. - 536r.)
San Vitale, mozaiki Justyniana Rawenna bazylika: 546r. - 548r. (mozaiki tyż)
San Apollinare Nuovo, mozaiki Justyniana Rawenna ok. 550r. (sam kościół z 413r.)
San Apollinare in Classe Rawenna kons. 549r. (za Maksymiana)
San Michele in Affricisco Rawenna 2 ćw. VI w. (545r. - 547r.)
Pantokrator, ikona enkaustyczna klasztor św. Katarzyny, Synaj VI w.
Madonna z Dzieciątkiem w typie Nikopoi klasztor św. Katarzyny, Synaj VI w.
św. Piotr, ikona enkaustyczna klasztor św. Katarzyny, Synaj VI w.
św. Piotr, ikona enkaustyczna klasztor św. Katarzyny, Synaj VI w.
dekret Leona III Syryjczyka i zniszczenie bramy Chalke Konstantynopol 726r.
synod w Hiera ("każde wyobrażenie powinno zostać
zniszczone, obłożone klątwą) Hiera 753r.
powstanie i procesja na Hippodromie Konstantynopol 765r.
sobór Nicejski II (powszechny) Nicea 787r. (zwołany przez Leona IV)
triumf ortodoksji po Soborze Konstantynopolskim Konstantynopol 843r.
Psałterz Chudoba obecnie British Library 1066r.
Milion w Konstantynopolu (kamień milowy) Konstantynopolu IV w.
Złota Instalacja (Złote drzewo) Pałac Magnala, Konstantynopol
mozaika w apsydzie Santa Maria in Dominica Rzym 1 ćw. IX w. (ok. 814r. - 824r.)
Santa Prassede (mozaika w apsydzie!) Rzym 1 ćw. IX w. (ok. 817r.)
kaplica św. Zenona w Santa Prassede (mozaika) Rzym 1 ćw. IX w. (817r. - 824r.)
apogeum kultury bizantyńskiej ziemie cesarstwa bizantyńskiego po 867r.
Wielki Pałac (cesarski) dzielnica Bukoleon, Konstantynopol ostateczny plan wykształcił się w XII w.
Psałterz Bazylego Bułgarobójcy X i XI w.
Plake z koronacją Konstantyna VII Porfirogenety ok.. 948r.
Plake z koronacją Romana IV i Eudoksji 1068r.
Kazania Jana Chryzostoma (wybrane miniatury) 1078r. - 1081r.
Homilie Grzegorza z Nazjanzu Nazjanz ost. ćw. IX w. (879r. - 883r.)
Zwój Jozuego 1 poł. X w. (913r. - 950r.)
Psałterz Paryski ost. ćw. X w. (ok. 975r.)
Menologion Bazylego II ost. ćw. X w. (979r. - 989r.)
uchwyt grzebienia z wyobrażeniem ces. Leona VI dziś w Berlinie przełom IX/X w. (886r. - 912r.)
Tryptyk Harbaville pracowania cesarska poł. X w.
plakieta/ ivoir z Pantokratorem przełom X/XI w.
Hodegetria, plakieta z tryptyku Utrecht XI w.
Tryptyk z Ukrzyżowaniem Konstantynopol, pracownie cesarskie XI w.
skrzyneczka rozetowa z Luwru X w.
skrzyneczka z Veroli X w.
skrzyneczka rozetowa w Berlinie XII w.
krzyż relikwiarzowy papieża Paschalisa I 817r. - 824r.
stauroteka limburska inicjatywa Konstantyna VII i Romana II poł. X w.
stauroteka limburska inicjatywa Konstantyna VII i Romana II poł. X w.
pokrywa wierzchnia stauroteki limburskiej fund. Bazylego Proedrosa 3 ćw. X w. (ok. 960r.)
Patelnia z sardonyksu IX/X w.
kielich onyksowy (zw. Kielichem Romana II) San Marco w Wenecji ok.. 940r.
Patena alabastrowa skarbiec San Marco w Wenecji XI w.
Stauroteka z Esztergom 2 poł. XI w.
korona Konstantyna Monomacha IX dar dla cesarza węgierskiego poł. XI w. (1042r. - 1055r.)
korona Michała VII Dukasa (zw. Koroną św. Stefana
lub Świętą Koroną Węgier) 3 ćw. XI w. (1074r. - 1078r.)
mozaiki w Hosios Loukas kościół Hosios Loukas w Focydzie pocz. XI w. + z narteksu: po poł. X w.
kościół św. Zofii w Ochrydzie, Madedonia ok. XI w. (freski w apsydzie z ok. 1040r.)
karta praw Góry Athos (ostateczny zakaz kobiet!) Góra Athos 2 ćw. X w (972r.)
monastyr w Daphni Daphni k. Aten ost. ćw. XI w. (ok. 1070r.)
Ruś Kijowska przyjmuje chrześcijaństwo od Bizancjum Ruś Kijowska 988r. (za Włodzimierza z dyn. Rurykowiczów)
Sobór Sofijski (budynek!) Kijów 2 ćw. XI w. (1042r. - 1046r.)
A
awra Pieczarska Kijów
Matka Boska Swenska ze św. Antonim i Teodozym Kijów ost. ćw. XIII w. (ok. 1288r.)
Kodeks Gertrudy (karty dołączone przez Gertrudę)
drzwi brązowe w katedrze w Amfalii ? 1060r.
kwatera brązowych drzwi w klasztorze Monte Sant'
Angelo Gargano 1080r.
Katedra w Cefalś (mozaiki) Cefalś, Sycylia poł. XII w. (ok. 1148r.)
Capella Palatina (San Pietro) (mozaiki!) Palermo 1131r - 1143r.
La Martorana Palermo XII i XIII w.
Katedra w Montreale Montreale za Wilhelma II
rozpoczęta przed 1063r., mozaiki z XII/XIII w.,
bazylika San Marco Wenecja, Włochy mozaiki apsydialne z 1 ćw. XII w.
upadek Konstantynopola Konstantynopol 1204r.
dalsze nieistotne wg. Raczkowskiej