Wszystko o prostacie.
Wydane przez:
www.penis.com.pl
wydanie pierwsze
Copyright � Penis.com.pl 2006
Penis.com.pl 1
I. Czym jest prostata? 3
I.1. Starzenie się a prostata 3
I.2. Utrzymywanie zdrowia prostaty 3
I.2.1 Utrzymywanie zdrowia prostaty dzięki odpowiedniej diecie 4
I.3. Rola testosteronu 5
I.3.1. Testosteron a rak prostaty 5
II. Zrozumieć raka prostaty 6
II.1 Co powoduje raka prostaty? 6
II.2. Rak prostaty  objawy 7
II.3. Zdiagnozowanie raka prostaty 7
II.4. Oznaczanie i stadia 9
II.4.1. Stopnie 9
II.4.2. Stadia 9
II.5. Dostępne opcje leczenia raka prostaty 11
II.5.1. Hormonalne leczenia raka prostaty 11
II.5.2. Chirurgiczne leczenie raka prostaty 12
II.5.3. Radioterapia w leczeniu raka prostaty 13
II.5.4. Chemioterapia w leczeniu raka prostaty 14
II.5.5. Obserwacja 14
II.6. Często zadawane pytania 15
II.7. Pytania, które możesz zadać lekarzowi 17
III. A
agodny przerost prostaty (BPH) 19
IV. Zapalenie gruczołu krokowego 21
Penis.com.pl 2
I. Czym jest prostata?
Prostata to gruczoł wchodzący w skład męskiego układu rozrodczego. Produkuje ona
część płynu wchodzącego w skład spermy, który umożliwia jej przemieszczanie się
podczas orgazmu.
Normalnie prostata jest dość mała  jest prawie takiej samej wielkości i kształtu jak
kasztan. Położona jest w przedniej części odbytnicy, poniżej pęcherza moczowego,
otacza ona przewód moczowy transportujący mocz z pęcherza do ujścia cewki
moczowej. Prostata zbudowana jest z w 30% z tkanki mięśniowej, reszta to tkanka
gruczołowa.
I.1. Starzenie się a prostata
W miarę jak mężczyzna starzeje się, jego prostata może się powiększać. Stan ten
nosi nazwę łagodnego przerostu (rozrostu) prostaty / stercza / gruczołu krokowego
lub gruczolak prostaty (stercza), (BPH - Benign Prostatic Hyperplasia).
Przed osiągnięciem wieku 70lat, 40% mężczyzn będzie mogło z łatwością wyczuć
prostatę podczas samodzielnego badania. Jeżeli prostata staje się zbyt duża, może
ona wywierać nacisk na pęcherz moczowy i w ten sposób zmniejszać ciśnienie przy
oddawaniu moczu.
Powiększenie prostaty i problemy z oddawaniem moczu nie oznaczają jeszcze, że
masz raka; możesz mieć łagodny przerost prostaty, infekcję lub inny problem natury
urologicznej. Należy zwrócić uwagę, że łagodny przerost prostaty nie jest stanem
rakowym, ani też nie zwiększa ryzyka wystąpienia raka. Jednak mężczyz
ni mogą
mieć zarówno łagodny przerost prostaty jak i raka prostaty jednocześnie.
Częste choroby prostaty to:
- A
agodny przerost prostaty
- Zapalenie gruczołu krokowego
- Rak prostaty
Każda z nich w inny sposób działa na prostatę.
Dowiedz się o roli testosteronu.
I.2. Utrzymywanie zdrowia prostaty
Penis.com.pl 3
Badacze sugerują, że około jedna trzecia przypadków śmiertelnych raka prostaty
w Stanach Zjednoczonych, jest spowodowana w dużej mierze sposobem odżywiania
oraz czynnikami mającymi związek z aktywnością fizyczną. Dla niepalących
mężczyzn, zdrowe odżywianie i aktywność fizyczna to najważniejsze sposoby na
zredukowanie ryzyka wystąpienia raka.
Badacze z University of California w Los Angeles okryli, że regularne ćwiczenie
i dieta niskotłuszczowa i wysokobłonnikowa mogą zwolnić rozwój raka prostaty
w komórkach in vitro. Podobnie naukowcy z University of California w San Diego,
odkryli, że zdrowa dieta w połączeniu z redukcją stresu zmniejszyła wskaz
niki
wzrostu poziomu PSA  miernik aktywności prostaty  u mężczyzn z nawrotami raka
prostaty.
Przed rozpoczęciem jakiegokolwiek programu ćwiczeń czy też zmiany diety
porozmawiaj ze swoim lekarzem. Pamiętaj także o regularnych wizytach. Według
American Cancer Society, mężczyz
ni około 50 roku życia należący do grup
wysokiego ryzyka, jak mężczyz
ni z rodzin, w których pojawiły się przypadki raka
prostaty, powinni corocznie poddawać się testom na obecność specyficznych dla
prostaty antygenów (PSA) oraz palcowego testu odbytnicy.
I.2.1 Utrzymywanie zdrowia prostaty dzięki odpowiedniej diecie
Naukowcy nieustannie badają związki między substancjami odżywczymi a różnymi
chorobami m.in. rakiem. Niektóre badania potwierdziły pozytywne działanie
odpowiednich składników odżywczych na stan prostaty. Jednakże, przed tym jak
zdecydujesz się na wprowadzenie jakichkolwiek zmian do swojej diety skonsultuj się
z lekarzem.
Likopen
Likopen jest przeciwutleniaczem, który znajduje się w pomidorach i innych owocach.
Gotowanie pomidorów sprawia, że rozpadają się ich ścianki komórkowe, co pozwala
na przyswojenie likopenu znacznie łatwiej niż w przypadku spożywania surowych
pomidorów. Opublikowano w Journal of the National Cancer Institute (6 marca, 2002)
badania przeprowadzone na wielką skalę, według których spożywanie dwóch lub
więcej porcji sosu pomidorowego każdego tygodnia, zmniejsza ryzyko zachorowania
na raka prostaty.
Izoflawony
Penis.com.pl 4
Jak podaje grudniowy numer The Journal of Urology(2002), izoflawony spowalniają
wzrost komórek rakowych prostaty w laboratorium. Natomiast według raportu
w czerwcowym numerze magazynu Urology niskotłuszczowa dieta wzbogacona
o siemię lniane może pomóc w hamowaniu rozwoju raka prostaty poprzez jej wpływ
na poziom hormonów. Jednak trzeba przeprowadzić znacznie więcej testów, aby
stwierdzić, czy którykolwiek z tych produktów w rzeczywistości pomaga zredukować
ryzyko wystąpienia raka prostaty.
Tłuszcze nasycone
W Journal of Urology (grudzień 2001) opublikowany został raport, według którego,
dieta bogata w tłuszcze nasycone znajdujące się w mięsie i produktach mlecznych
ma związek z wyższymi wskaz
nikami występowania raka prostaty, oraz
z wystąpieniem jego bardziej złośliwej formy. Naukowcy podejrzewają, że związek
pomiędzy rakiem prostaty a tłuszczami nasyconymi może wyjaśnić, dlaczego
choroba ta jest znacznie bardziej popularna w Stanach Zjednoczonych niż w Chinach
czy Japonii, gdzie tradycyjna dieta jest uboga w tego typu tłuszcze. Badania
laboratoryjne na zwierzętach dowiodły, że redukcja tłuszczów w diecie spowalnia
tempo rozwoju raka prostaty.
I.3. Rola testosteronu
Testosteron, męski hormon seksualny, jest ważnym czynnikiem, jeżeli chodzi
o normalny rozwój gruczołu prostaty. Jądra produkują większość męskiego
testosteronu, ale jego małe ilości produkowane są także przez gruczoły nadnercza.
I.3.1. Testosteron a rak prostaty
Testosteron ważny jest w przypadku mężczyzn, u których zdiagnozowano raka
prostaty zależnego od hormonów. W rezultacie, tak długo jak ciało będzie
produkować ten hormon, rak będzie się rozwijał i prawdopodobnie rozprzestrzeniał.
Celem terapii hormonalnej w przypadku raka prostaty jest obniżenie produkcji
testosteronu i/lub blokowanie jego efektów. Jednym wyjściem jest terapia
hormonalna przy użyciu współdziałającego czynnika hormonu uwalniającego hormon
luteinizujący (LH-RH), takiego jak Lupron, który jak dowiedziono zmniejsza produkcję
testosteronu. Terapia hormonalna nie leczy raka prostaty.
Penis.com.pl 5
Lupron jest używany w leczeniu paliatywnym zaawansowanych przypadków raka
prostaty. Najczęstszym efektem ubocznym tego leku są uderzenia gorąca. Podobnie
jak inne opcje w przypadku takiego leczenia, również ten lek może powodować
impotencję. Objawy mogą nasilać się podczas pierwszych kilku tygodni leczenia.
Okresowe monitorowanie PSA i poziomu testosteronu w surowicy jest zalecane
w takich przypadkach.
II. Zrozumieć raka prostaty
Rak prostaty to grupa komórek rakowych (guz złośliwy), które zazwyczaj pojawiają
się najpierw w zewnętrznej części prostaty. Jest to najczęstsza forma raka (również
włączając raka skóry), jaka dotyka mężczyzn. W Ameryce w roku 2003 szacunkowe
dane na występowanie raka prostaty to 220 900 nowych przypadków.
Rak prostaty w swojej wczesnej fazie nie daje żadnych objawów. Jednak w miarę
powiększania się guza, może on przerzucać się na sąsiadujące obszary. Mężczyz
ni
często doświadczają zmian w oddawaniu moczu: większej częstotliwości, wahań czy
też sączenia się moczu.
Rak prostaty może rozprzestrzeniać się na sąsiadujące węzły chłonne, kości czy inne
organy. Rozprzestrzenianie to nosi nazwę przerzutów. Na przykład rezultatem
przerzutu raka na kręgosłup jest ból pleców.
Jak ważne jest wykrycie raka?
Ogólne prognozy dla pacjentów z rakiem prostaty polepszyły się znacznie
w porównaniu do lat ubiegłych. Przez ostatnich 20 lat wskaz
niki przetrwania dla
wszystkich stadiów choroby łącznie wzrosły z 67% do 97%. Oznacza to, że coraz
więcej mężczyzn żyje dłużej po tym jak zostanie im postawiona diagnoza.
Duże znaczenie dla wzrostu tych wskaz
ników ma rosnąca świadomość konieczności
szybkiego wykrycia choroby.
II.1 Co powoduje raka prostaty?
Naukowcy do tej pory nie są w stanie podać pewnej przyczyny występowania raka
prostaty. Wyliczają oni jednak pewne czynniki ryzyka. Są to środowisko, genetyka
i historia choroby w rodzinie.
Częstość występowania wzrasta wraz z wiekiem
Ponad 70% przypadków raka prostaty odnotowuje się u mężczyzn powyżej 65 roku
życia. Informacje dotyczące krewnych pierwszego rzędu (ojciec brat) pokazały, że
Penis.com.pl 6
ryzyko wystąpienia raka prostaty u mężczyzn, w rodzinie, których zanotowano
przypadki raka prostaty, wzrasta 2 - 11 krotnie.
Wskaz
nik umieralności na raka prostaty jest dwukrotnie wyższy u Afro-Amerykanów
niż u mężczyzn rasy białej. Z powodu tego zwiększonego ryzyka zaleca się im
częstsze poddawanie badaniom. Według American Cancer Society mężczyz
ni około
50. roku życia należący do grup wysokiego ryzyka, jak np. Afro-amerykanie czy też
mężczyz
ni z rodzin, w których pojawiły się przypadki raka prostaty, powinni corocznie
poddawać się testom na obecność specyficznych dla prostaty antygenów (PSA) oraz
palcowego testu odbytnicy.
II.2. Rak prostaty  objawy
W miarę powiększania się guza może on rozprzestrzeniać się na sąsiadujące tkanki.
Objawy raka prostaty to:
- Częste oddawanie moczu (szczególnie w nocy)
- Słaby strumień moczu
- Niezdolność oddawania moczu
- Ból lub pieczenie podczas oddawania moczu
- Krew w moczu
- Ból w dolnych partiach pleców, miednicy lub górnej części ud.
Zablokowanie produkcji testosteronu może przynieść ulgę przy wyżej wymienionych
dolegliwościach.
II.3. Zdiagnozowanie raka prostaty
Określenie czy masz raka prostaty polega na przejściu szeregu testów i badań.
Przed rozpoczęciem badań lekarz może zapytać o wystąpienie choroby w twojej
rodzinie i symptomy, jakie zauważyłeś, w szczególności problemy z oddawaniem
moczu. Następnie lekarz przechodzi do jednego lub więcej testów opisanych poniżej.
Palcowe badanie odbytu
Ponieważ prostata leży przed odbytnicą, lekarz może ją łatwo zlokalizować i wyczuć
poprzez włożenie palca w rękawiczce do odbytu. Pozwala to twojemu lekarzowi na
określenie czy prostata jest powiększona, ma guzy lub inne anormalne struktury.
Test na specyficzny antygen (PSA) prostaty
Penis.com.pl 7
Dodatkowo wykonany test PSA, zwiększa prawdopodobieństwo wykrycia raka
prostaty. PSA są to substancje produkowane przez komórki prostaty. Test ten mierzy
poziom PSA w krwi, który jest podawany w nanogramach na mililitr ng/m. Bardzo
małe ilości PSA wydostają się ze zdrowej prostaty do krwi, ale w pewnych stanach
prostata może wydzielać większe ilości.
Dwie możliwe przyczyny wysokiego poziomu PSA (przekraczające 10ng/m) to:
1. łagodny nierakowy przerost prostaty
2. rak prostaty
Wysoki poziom PSA w krwi jest znakiem ostrzegawczym, że w organizmie mogą być
obecne komórki rakowe. Ponieważ inne rodzaje chorób prostaty mogą także być
przyczyną podwyższonego poziomu PSA we krwi, sam test PSA nie może być
miarodajny, jeżeli chodzi o występowanie komórek rakowych w organizmie i wymaga
dodatkowych badań. Niski poziom PSA nie znaczy także, że można wykluczyć
obecność komórek rakowych.
Każdy mężczyzna, który zauważy problemy związane z oddawaniem moczu,
powinien skontaktować się ze swoim lekarzem.
Badanie USG
Ultrasonografia (USG) polega na użyciu fal dz
więkowych w celu stworzenia obrazu
prostaty. Gdy fale odbijają się od prostaty, tworzą one wzór, który jest następnie
przetwarzany przez komputer. USG jest używana w celu wykrycia anormalnego
przerostu prostaty i wyznaczenia biopsji podejrzanego obszaru.
Biopsja
Biopsja polega na pobraniu próbki tkanki, którą następnie bada się pod
mikroskopem, w celu sprawdzenia zmian nowotworowych. Tylko biopsja może
ostatecznie potwierdzić diagnozę wystąpienia raka prostaty.
Z reguły lekarz pobiera wiele próbek tkanek do biopsji. Zwróć jednak uwagę na to, że
nawet jeżeli wynik biopsji jest negatywny, nadal możesz mieć raka. Może się bowiem
zdarzyć, że wśród wielu próbek pobranych przez lekarza nie znajdą się komórki
rakowe, które będą obecne w organizmie.
Jeżeli biopsja wykryje komórki rakowe, guz oznacza się w laboratorium medycznym.
Oznaczenie to wskazuje na stopień złośliwości raka  jak szybko będzie się on
rozrastał i jakie jest prawdopodobieństwo wystąpienia przerzutów. Często można
usłyszeć, że oznaczeń tych dokonuje się według skali Gleason a.
Penis.com.pl 8
Po postawieniu diagnozy, rak prostaty zostaje opisany za pomocą stadiów zgodnie
z rozmiarem guza i rozprzestrzenianiem się choroby.
II.4. Oznaczanie i stadia
Gdy rak prostaty zostanie odkryty, oznacza się i opisuje jego rozwój w stadiach.
Oznaczenie dotyczy agresywności guza, to znaczy tempa jego rozrostu
i prawdopodobieństwa wystąpienia przerzutów.
Stadia szacują rozmiar i lokalizację raka (włącznie z określeniem stopnia
rozprzestrzenienia). Oznaczenie i określenie stadiów pomoże w doborze
odpowiedniego leczenia.
II.4.1. Stopnie
Stopień oznacza jak bardzo komórki rakowe różnią się od komórek normalnych, gdy
są one oglądane pod mikroskopem. Często używana nazwa dla tej skali to skala
Gleason a, stopnie 1- 5.
Rak prostaty bardzo często jest zróżnicowany, tzn. posiada on obszary o różnych
stopniach, dlatego też wyznacza się stopnie dwóch obszarów dominujących,
a następnie dodaje się je w celu uzyskania wyniku Gleasona od 2- 10. Niski stopień
w skali Gleasona oznacza wolno rozwijającego się raka. Im wyższy stopień tym rak
jest bardziej agresywny.
II.4.2. Stadia
Stadia są określaniem rozmiaru i umiejscowienia raka prostaty (tzn. Jak daleko
posunięte są przerzuty). Określenie stadium jest niezbędne dla pacjenta i lekarza,
który na tej podstawie może określić strategię przyszłego leczenia.
Obecnie używa się dwóch systemów oceny stadium w jakim znajduje się rak
prostaty. Metoda tradycyjna klasyfikuje chorobę według 4 kategorii klinicznych od A 
D. Drugi system nosi nazwę TNM, oznacza to przerzuty guza na węzły (Tumor-
Nodes-Metastases).
Stadia według metody A-D
Penis.com.pl 9
Stadium A to wczesny rak. Guz umiejscowiony jest w gruczole prostaty i nie jest on
wyczuwalny podczas badania przez odbyt.
Stadium B, guz znajduje się w obrębie prostaty i jest wyczuwalny podczas badania
przez odbyt.
Stadium C, rak prostaty jest bardziej zaawansowany, guz rozprzestrzenił się poza
obręb prostaty, na sąsiednie tkanki, ale nie na organy. To stadium jest zazwyczaj
wykrywane przez badanie przez odbyt.
Stadium D, rak rozprzestrzenił się do sąsiednich organów, a także nieco dalej, do
kości i węzłów chłonnych.
Stadia według metody TNM
Penis.com.pl 10
Metoda oznaczania TNM bierze pod uwagę wielkość guza (T) i to, czy rozprzestrzenił
się on na węzły chłonne (N) oraz przerzuty (M) na odleglejsze partie ciała.
Guz jest oceniany według skali 1 do 4. Guzy oznaczone jako T1 ograniczają swój
zasięg do gruczołu prostaty, ale są tak małe, że nie mogą być wyczuwalne podczas
badania przez odbyt, czy też za pomocą ultradz
więków. Guz sklasyfikowany jako T2
ogranicza się zasięgiem do prostaty, ale jest na tyle duży, że można go wykryć
podczas badania przez odbyt. Guzy oznaczone jako T3 i T4 rozprzestrzeniły się
poza obręb prostaty, na sąsiednie tkanki.
Zajęcie węzłów chłonnych oznaczane jest w skali 0  3. N0 oznacza, że rak nie
rozprzestrzenił się jeszcze na węzły chłonne. Liczba i rozmiar węzłów chłonnych
oznaczane są odpowiednio N1, N2, N3.
Przerzuty określa się w skali 0-1. M0 oznacza, że nie nastąpiły żadne przerzuty, M1
oznacza rozległe przerzuty.
II.5. Dostępne opcje leczenia raka prostaty
Wczesne wykrycie raka prostaty zwiększyło się dzięki wprowadzeniu testów krwi
PSA. W rezultacie polepszyły się również prognozy dla pacjentów z rakiem prostaty.
Przez ostatnich 20 lat wskaz
niki przetrwania dla wszystkich stadiów choroby
łącznie wzrosły z 67% do 97%. Według American Cancer Society pięcioletni
wskaz
nik przeżycia dla pacjentów, u których wykryto raka we wczesnych stadiach
wynosi 100%.
Główne opcje leczenia raka prostaty:
- terapia hormonalna
- operacja
- naświetlanie
- chemioterapia
- obserwacja
Opcje te nie są wymienione w żadnej konkretnej kolejności. Opcja leczenia, którą
wybierze twój lekarz będzie zależała od kilku czynników, takich jak np. twój wiek,
stadium choroby, zalecenia lekarzy.
II.5.1. Hormonalne leczenia raka prostaty
Duże znaczenie w przypadku diagnozy raka prostaty ma testosteron. Celem terapii
hormonalnej w takim wypadku jest zmniejszenie produkcji testosteronu i/lub
Penis.com.pl 11
zablokowanie jego efektów. Testosteron, męski hormon płciowy, produkowany jest
w głównej mierze przez jądra. Może on stymulować wzrost raka prostaty zależnego
od hormonów. Istnieją trzy główne typy terapii hormonalnej:
- leki zmniejszające produkcję testosteronu przez jądra (LH-RH)
- chirurgiczne usunięcie jąder (znane również jako oriechotomia lub kastracja)
- terapia antyandrogenami w celu zablokowania efektów testosteronu.
Czynnik współdziałający uwalniający hormon luteinizujący (LH-RH) - Analogi
LH-RH (kastracja farmakologiczna)
Czynniki współdziałające LH-RH potrafią zmniejszyć ilość testosteronu
produkowaną przez męskie jądra, tak samo skutecznie jak operacja chirurgiczna
polegająca na usunięciu jąder. Efekt działania czynników nie jest jednak
natychmiastowy i pojawia się dopiero 2-4 tygodni po rozpoczęciu kuracji. Lupron,
jeden z czynników wspomagających, używany jest w terapii paliatywnej w przypadku
zaawansowanego raka prostaty.
Lekarze stosują tą terapię również w celu spowolnienia rozprzestrzeniania się
komórek rakowych i złagodzenia niektórych dolegliwości towarzyszących
zaawansowanemu stadium raka prostaty.
Kastracja chirurgiczna, usunięcie jąder (orchiektomia obustronna).
Procedura operacyjna polegająca na całkowitym usunięciu jąder. Zazwyczaj
wykonywana jest ona ambulatoryjnie w znieczuleniu miejscowym, jest to zabieg
prosty technicznie. Zabieg ten sprawia, że redukcja testosteronu jest natychmiastowa
i stała. Bardzo rzadko pojawiają się komplikacje pooperacyjne. Efektami ubocznymi
są: napływy gorąca, impotencja, utrata zainteresowania seksem. Chociaż procedura
ta nie jest leczeniem, pozwala ona na opóz
nienie postępu choroby.
Terapia antyandrogenami
Inną alternatywą w przypadku zaawansowanego raka prostaty jest podawania leków
blokujących hormony, tak zwanych antyandrogenów. Ich działanie polega na
blokowaniu zdolności ciała do wytwarzania androgenów, takich jak np. testosteron.
Nie jest to jednak lekarstwo na raka.
Alternatywa dla terapii hormonalnej
Dla niektórych mężczyzn cierpiących na raka prostaty terapia hormonalna może nie
być dobrym rozwiązaniem. Inne opcje to: operacja, naświetlanie, chemioterapia
i obserwacja.
Penis.com.pl 12
II.5.2. Chirurgiczne leczenie raka prostaty
Celem operacji jest usunięcie wszystkich komórek rakowych. Techniki używane
przez chirurgów opisane są poniżej.
Prostatektomia radykalna
Jest to chirurgiczne usunięcie całego gruczołu krokowego. Wykonuje się ją w celu
usunięcia raka we wczesnej fazie, który nie zdążył się jeszcze przerzucić na inne
tkanki.
Często w celu ustalenia czy rak rozprzestrzenił się poza obręb prostaty wykonuje się
biopsję miednicznych węzłów chłonnych. Delikatne usunięcie i zbadanie tych węzłów
chłonnych jest tradycyjnie uznawane za końcową metodę ustalania wystąpienia
przerzutów. Jeżeli radykalna prostatektomia jest sugerowana w twoim przypadku,
przedyskutuj jej pozytywne i negatywne skutki z lekarzem.
Efekty uboczne prostatektomii radykalnej to m.in. impotencja i nieutrzymywanie
moczu, czego doświadcza większość mężczyzn po operacji. Wielu z nich zdarza się
częste upuszczanie moczu przy kaszlu czy wysiłku fizycznym.
Impotencja, zwana również dysfunkcją erekcyjną, jest to niezdolność do osiągnięcia
erekcji pozwalającej na odbycie stosunku seksualnego. Ryzyko impotencji
pooperacyjnej może być zmniejszone dzięki tak zwanej technice  oszczędzania
nerwów . Polega ona na uważnym unikaniu przecięcia lub rozciągania dwóch
zwojów nerwowych i naczyń krwionośnych, które biegną tuż pod powierzchnią
gruczołu prostaty i są niezbędne dla osiągnięcia erekcji. Sukces w przypadku takiej
operacji zależy od wieku pacjenta, stanu tkanki mięśniowej i nerwowej, jak i stadium
choroby. Technika  oszczędzania nerwów nie może być zastosowana w każdym
przypadku. Czasami rak umiejscowiony jest zbyt blisko nerwów lub jest on zbyt duży.
Kriochirurgia
W kriochirurgii używany jest płynny azot w celu zamrożenia i zabicia komórek
rakowych. Procedura trwa około 2 godziny i wymaga znieczulenia (ogólnego lub
rdzeniowego). Wymagany jest także 1-2dniowy pobyt w szpitalu.
Podczas takiej operacji, przez penis wprowadza się ocieplający cewnik, mający
chronić cewkę moczową, dlatego też nieutrzymywanie moczu nie stanowi tutaj
Penis.com.pl 13
problemu. Jednakże większość mężczyzn staje się impotentami, gdyż zamarza
większość zwojów nerwowych.
II.5.3. Radioterapia w leczeniu raka prostaty
W radioterapii wykorzystywane jest wysokoenergetyczne promieniowanie,
emitowane przez maszynę (promieniowanie zewnętrzne) lub radioaktywne ziarna
(promieniowanie wewnętrzne) wszczepiane do prostaty w celu zwalczenia raka.
Podczas zewnętrznego promieniowania, obszar wokół prostaty, podobnie jak i
obszar wokół miednicy otrzymują zróżnicowaną dawkę promieniowania, pomimo, że
obszarem docelowym jest jedynie prostata. Efektami ubocznymi mogą być biegunka,
częste i bolesne oddawanie moczu, podrażnienie odbytu i krwawienie, oraz
impotencja.
Wewnętrzna radioterapia używa malutkich ziaren radioaktywnych lub implantów,
które umieszczane są bezpośrednio obok prostaty, w celu zabicia komórek
rakowych. Procedura ta nosi nazwę wszczepienia śródmiąższowego radu lub
brachyterapii.
W porównaniu z promieniowaniem zewnętrznym, brachyterapia jest korzystniejsza:
- ziarna radu mogą być umieszczone bezpośrednio w guzie,
- może zostać użyta większa dawka przy jednoczesnej mniejszej szkodliwości dla
sąsiadujących tkanek,
- wszczepienie radu zajmuje mniej czasu niż cała terapia promieniowaniem
z zewnątrz
Efekty uboczne to: niewygodne uczucie po wszczepieniu implantuj, nieutrzymywanie
moczu i impotencja.
II.5.4. Chemioterapia w leczeniu raka prostaty
Chemioterapia polega na stosowaniu leków w celu zniszczenia komórek rakowych.
Leki te reagują na komórki, które ulegają szybkim zmianom lub dzielą się, jak np.
komórki szpiku kości, śluzówka żołądkowo-jelitowa, czy torebki włosowe.
Efekty uboczne różnią się w zależności od leków. Najczęstsze to uczucie zmęczenia,
nudności i wymioty, ból w jamie ustnej, utrata włosów, oraz niski poziom białych
krwinek. W celu zminimalizowania efektów ubocznych podawane leki są uważnie
obserwowane przez lekarza pod względem ilości i częstotliwości podawania.
II.5.5. Obserwacja
Penis.com.pl 14
Inną opcją w przypadku raka prostaty jest obserwacja, zwana też nadzorem
kontrolującym. Pacjenci ci nie są poddawani żadnemu leczeniu, jeżeli nie wystąpią
żadne objawy choroby. Prosi się ich o dokładne przestrzeganie planu wizyt
kontrolnych i zwracanie uwagi na pojawiające się symptomy.
II.6. Często zadawane pytania
Czym jest prostata?
Prostata to gruczoł wchodzący w skład męskiego układu rozrodczego. Produkuje ona
część płynu wchodzącego w skład spermy, który umożliwia jej przemieszczanie się
podczas orgazmu.
Normalnie prostata jest dość mała  jest prawie takiej samej wielkości i kształtu jak
kasztan. Położona jest w przedniej części odbytnicy, poniżej pęcherza moczowego,
otacza ona przewód moczowy transportujący mocz z pęcherza do ujścia cewki
moczowej. Prostata zbudowana jest z w 30% z tkanki mięśniowej, reszta to tkanka
gruczołowa.
Czym jest rak prostaty?
Rak prostaty jest guzem złośliwym, który umiejscawia się w gruczole krokowym. Rak
w swojej wczesnej fazie nie daje żadnych objawów.
W miarę powiększania się guza, może on przerzucać się na sąsiadujące obszary.
Mężczyz
ni często doświadczają zmian w oddawaniu moczu: większej częstotliwości,
wahań czy też sączenia się moczu.
Rak prostaty może rozprzestrzeniać się na sąsiadujące węzły chłonne, kości czy inne
organy. Rozprzestrzenianie to nosi nazwę przerzutów. Na przykład rezultatem
przerzutu raka na kręgosłup jest ból pleców.
Jak często występuje?
Szacunkowe dane na występowanie raka prostaty w 2003 r. w Ameryce, to 220 900
nowych przypadków. Jest to druga pod względem częstotliwości występowania
przyczyna zgonów wśród mężczyzn.
Ponad 70% przypadków raka prostaty odnotowuje się u mężczyzn powyżej 65 roku
życia. Informacje dotyczące krewnych pierwszego rzędu (ojciec brat) pokazały, że
ryzyko wystąpienia raka prostaty u mężczyzn, w rodzinie których zanotowano
przypadki raka prostaty, wzrasta 2 -11krotnie.
Penis.com.pl 15
Wskaz
nik umieralności na raka prostaty jest dwukrotnie wyższy u Afro-Amerykanów
niż u mężczyzn rasy białej. Z powodu tego zwiększonego ryzyka zaleca się im
częstsze poddawanie badaniom. Według American Cancer Society mężczyz
ni około
50. roku życia należący do grup wysokiego ryzyka, jak np. Afro-amerykanie czy też
mężczyz
ni z rodzin, w których pojawiły się przypadki raka prostaty, powinni corocznie
poddawać się testom na obecność specyficznych dla prostaty antygenów (PSA) oraz
palcowego testu odbytnicy.
Jakie są przyczyny występowania raka prostaty?
Naukowcy do tej pory nie są w stanie podać pewnej przyczyny występowania raka
prostaty. Wyliczają oni jednak pewne czynniki ryzyka. Są to środowisko, genetyka
i historia choroby w rodzinie.
Jakie są objawy choroby?
We wczesnych fazach rak prostaty nie daje żadnych objawów. W miarę
postępowania choroby można zauważyć:
- Częste oddawanie moczu (szczególnie w nocy)
- Słaby strumień moczu
- Niezdolność oddawania moczu
- Ból lub pieczenie podczas oddawania moczu
- Krew w moczu
- Ból w dolnych partiach pleców, miednicy lub górnej części ud.
Jak wykrywa się raka prostaty?
Określenie czy masz raka prostaty polega na przejściu szeregu testów i badań.
Przed rozpoczęciem badań lekarz może zapytać o wystąpienie choroby w twojej
rodzinie i symptomy jakie zauważyłeś, w szczególności problemy z oddawaniem
moczu.
Następnie lekarz przechodzi do palcowego badania odbytu. Ponieważ prostata leży
przed odbytnicą, lekarz może ją łatwo zlokalizować i wyczuć poprzez włożenie palca
w rękawicy do odbytu, co pozwala lekarzowi na określenie czy prostata jest
powiększona, ma guzy lub inne anormalne struktury.
Dodatkowo wykonany test PSA zwiększa prawdopodobieństwo wykrycia raka
prostaty. PSA są to substancje produkowane przez komórki prostaty. Test PSA
mierzy poziom PSA w krwi, który jest podawany w nanogramach na mililitr ng/m.
Penis.com.pl 16
Bardzo małe ilości PSA wydostają się ze zdrowej prostaty do krwi, ale w pewnych
stanach prostata może wydzielać większe ilości PSA. Rezultaty obu testów mogą
sugerować potrzebę wykonania biopsji. Tylko biopsja może ostatecznie potwierdzić
wystąpienie raka prostaty. Przeczytaj więcej o tym, jak diagnozuje się raka prostaty.
Jakie są stadia choroby?
Stadia są określaniem rozmiaru i umiejscowienia raka prostaty (tzn. jak daleko
posunięte są przerzuty). Określenie stadium jest niezbędne dla pacjenta
i lekarza, który na tej podstawie może określić strategię przyszłego leczenia.
Stadium A to wczesny rak. Guz umiejscowiony jest w gruczole prostaty i nie jest on
wyczuwalny podczas badania przez odbyt. Stadium B, guz znajduje się w obrębie
prostaty I jest wyczuwalny podczas badania przez odbyt. Stadium C, rak prostaty jest
bardziej zaawansowany. Stadium C oznacza, że guz rozprzestrzenił się poza obręb
prostaty, na sąsiednie tkanki, ale nie na organy. To stadium jest zazwyczaj
wykrywane przez badanie przez odbyt. Stadium D, rak rozprzestrzenił się do
sąsiednich organów, a także nieco dalej, do kości i węzłów chłonnych.
Jakie są możliwości leczenia?
Główne sposoby leczenia choroby to terapia hormonalna, środkami takimi jak
Lupron, operacja, radioterapia, chemioterapia i obserwacja. Opcja leczenia, którą
wybierze twój lekarz będzie zależała od kilku czynników, takich jak np. twój wiek,
stadium choroby, zaleceń lekarzy.
Kto zajmuje się leczeniem raka prostaty?
W przypadku wykrycia problemów związanych z prostatą, twój lekarz może
skierować cię do urologa  specjalisty w dziedzinie zaburzeń męskiego układu
moczowo-płciowego. W niektórych przypadkach pacjent może zostać skierowany do
onkologa  specjalisty z zakresu raka, w celu dodatkowej konsultacji.
II.7. Pytania, które możesz zadać lekarzowi
Jeżeli została postawiona ci diagnoza: masz raka prostaty. Na pewno ty i twoja
rodzina macie wiele pytań, które chcielibyście zadać lekarzowi. Wydrukowanie
poniższej listy i zadanie pytań lekarzowi, pozwoli ci na podjęcie świadomych decyzji.
Postaraj się zapisać informacje, tak aby mieć możliwość przejrzenia ich póz
niej.
Penis.com.pl 17
Jaki jest stopień i stadium mojego raka i w jaki sposób wpływa to na dostępne dla
mnie opcje leczenia?
Jakie dodatkowe badania by pan polecił i dlaczego?
Czy mój guz jest stymulowany przez testosteron?
Jakie sposoby leczenia by pan polecił i dlaczego?
Jakie są skutki uboczne sposobu leczenia, który pan poleca?
Jakie są wady i zalety terapii medycznych i chirurgicznych?
W jaki sposób leczenie wpłynie na moje życie seksualne?
Jakie jest ryzyko, że będę miał problemy z nieutrzymaniem moczu? Jak mogę sobie
z tym poradzić?
Czy są jakieś kliniczne próby dotyczące mojego typu raka
Czy powinienem zastosować specjalną dietę?
Czy obserwacja jest bezpieczna?
Co się stanie jeżeli po pierwszym leczeniu nastąpi nawrót choroby?
Penis.com.pl 18
Jakie są drugorzędne możliwości leczenia?
Inne pytania:
III. A
agodny przerost prostaty (BPH)
Czym jest łagodny przerost prostaty (BPH)
BPH jest to przerost prostaty, zazwyczaj występujący u mężczyzn po 50-tce.
Skutkiem takiego powiększenia może być wzmagające się uciskanie cewki
moczowej, czasami powodujące trudności z oddawaniem moczu.
Jakie są objawy BPH?
U wielu mężczyzn, przerostowi prostaty nie towarzyszą żadne objawy. Jeżeli jednak
masz objawy mogą być następujące:
- Słaby strumień moczu
- Trudności z rozpoczynaniem oddawania moczu
- Częste oddawanie moczu
- Częste budzenie się w nocy w celu oddania moczu
Zablokowanie cewki moczowej może prowadzić do powtarzających się infekcji
układu moczowego, nagle występującej niezdolności do oddania moczu,
stopniowego uszkodzenia pęcherza i/lub nerek.
Jak diagnozuje się BPH?
Ponieważ prostata leży przed odbytnicą, lekarz może ją łatwo zlokalizować i wyczuć
poprzez włożenie palca w rękawiczce do odbytu. Pozwala to twojemu lekarzowi na
określenie czy prostata jest powiększona, ma guzy lub inne anormalne struktury.
Badanie to nosi nazwę palcowego badania odbytu (DRE).
Penis.com.pl 19
Wielu lekarzy wykonuje badanie DRE u mężczyzn po 50 roku życia, lub po 45 roku
życia, u tych mężczyzn, którzy należą do grupy zwiększonego ryzyka (jak np. historia
choroby w rodzinie, czy też pochodzenie afro-amerykańskie).
Czy BPH prowadzi do raka?
Nie, BPH nie jest rakiem i nie udowodniono, że jego wystąpienie zwiększa ryzyko
zachorowania na raka prostaty. Jednakże często dzieje się tak, że oba te zjawiska
występują równocześnie. Jeżeli masz obawy, zasięgnij rady swojego lekarza.
Czy BPH wpływa na funkcje seksualne?
BPH w większości przypadków nie wpływa na funkcje seksualne.
W jaki sposób BPH wpływa na oddawanie moczu?
Cewka moczowa, przewód transportujący mocz z pęcherza moczowego do końca
penisa, przebiega przez prostatę. Powiększenie prostaty może powodować
ściśnięcie cewki moczowej, a to z kolei może prowadzić do problemów
z oddawaniem moczu.
Skutki BPH na oddawanie moczu to:
- Słaby strumień moczu
- Trudności z rozpoczynaniem oddawania moczu
- Częste oddawanie moczu
- Częste budzenie się w nocy w celu oddania moczu
BPH może powodować także inne problemy układu moczowego, jak np. infekcje.
Kiedy należy rozpocząć leczenie BPH?
Powiększona prostata nie jest wystarczającym powodem, aby podjąć leczenia. Twój
lekarz może zalecić obserwacje  okresowe badania kontrolne w celu sprawdzenia
stanu prostaty. Czasami objawy mogą cofnąć się bez żadnego leczenia. Jeżeli
jednak symptomy te przeszkadzają ci w normalnym funkcjonowaniu należy rozważyć
możliwość podjęcia terapii.
W jaki sposób leczy się BPH?
Penis.com.pl 20
W celu leczenia BPH podaje się lekarstwa, wykorzystuje niechirurgiczne metody
polegające na użyciu ciepła w celu zniszczenia nadmiaru tkanki, a także stosuje się
operacje.
Leki sprawiają, że tkanka mięśniowa prostaty wiotczeje, lub redukuje ilość hormonu
DTH (dihydrotestosteronu).
Większość lekarzy zaleca usunięcie powiększonej części prostaty, jako najlepsze
długoterminowe rozwiązanie problemu.
Podczas operacji usuwa się nadmiar tkanki mięśniowej uciskającej na cewkę
moczową. Reszta gruczołu pozostaje nietknięta.
Dla mężczyzn, u których symptomy BPH nie są kłopotliwe zaleca się obserwacje.
Lekarz monitoruje postęp objawów i przewiduje możliwe komplikacje.
Jakie są skutki uboczne operacji?
Operacja może początkowo spowodować pogorszenie problemów związanych
z oddawaniem moczu i utratę funkcji seksualnych. Skutki te są jednak tymczasowe.
Porozmawiaj o tym ze swoim lekarzem.
IV. Zapalenie gruczołu krokowego
Co to jest zapalenie gruczołu krokowego?
Oto kilka głównych sposobów klasyfikacji:
- Ostre bakteryjne zapalenie stercza  spowodowane bakteriami, może mu
towarzyszyć przeziębienie i gorączka.
- Chroniczne bakteryjne zapalenia stercza  nawracająca infekcja prostaty,
związana z infekcją układu moczowego. Zapalenie bakteryjne jest zazwyczaj
związane z infekcjami układu moczowego.
- Niebakteryjne zapalenie stercza  zapalenie bez widocznych dowodów infekcji.
Powód niebakteryjnego zapalenia prostaty nie jest znany.
Jakie są objawy zapalenia gruczołu krokowego?
Każdy rodzaj zapalenia prostaty ma różne symptomy:
" Ostre bakteryjne zapalenie stercza
- gorączka i dreszcze
- ból w dolnej części pleców i odbycie
- objawy związane z moczem
Penis.com.pl 21
" Chroniczne bakteryjne zapalenia stercza
- powracające infekcje układu moczowego
- ból przy oddawaniu moczu lub inne problemy z wypróżnianiem
- ból w okolicy genitaliów
" Niebakteryjne zapalenie stercza
- objawy związane z oddawaniem moczu, jak np. ból przy wypróżnianiu.
Jak diagnozuje się zapalenie gruczołu krokowego?
Ponieważ prostata leży przed odbytnicą, lekarz może ją łatwo zlokalizować i wyczuć
poprzez włożenie palca w rękawicy do odbytu. Pozwala to twojemu lekarzowi na
określenie czy prostata jest powiększona, ma guzy lub inne anormalne struktury.
Badanie to nosi nazwę palcowego badania odbytu (DRE). Lekarz może także
sprawdzić ewentualne infekcje lub zaburzenia układu moczowego.
Kto choruje na zapalenie gruczołu krokowego?
Nowe badania podają, że zapalenie stercza jest znacznie częstszym problemem niż
uważano do tej pory. Jest to jedna z najczęstszych diagnoz urologicznych. Każdy
mężczyzna jest zagrożony zapaleniem gruczołu krokowego.
Jak leczy się zapalenie gruczołu krokowego?
Ostre i chroniczne zapalenia leczy się antybiotykami. W przypadku niebakteryjnego
zapalenia prostaty, lekarz może przepisać leki łagodzące problemy przy oddawaniu
moczu oraz leki przeciwzapalne.
Zmiana trybu życia (dieta, opanowanie stresu) są także często zalecane w takich
przypadkach.
Penis.com.pl poleca stymulator prostaty Aneros
www.aneros.com.pl
Penis.com.pl 22