OPCJE BIOS-U
STANDARD CMOS SETUP - główne opcje dotyczące daty, czasu, pamięci, dysków twardych
i stacji dyskietek.
Date
ustawiamy datę (miesiąc, dzień, rok).
Time
ustawiamy aktualny czas (godzina, minuta, sekunda).
Hard Disks
Znajduje się tu spis dysków twardych zamontowanych w komputerze. Po wstawieniu do komputera nowego
dysku twardego nale\
y przeprowadzić jego autodetekcję. Mo\
na tu tak\
e zmienić inne ustawienia np. Type
(sposób w jaki zostają ustawiane parametry dysku twardego), Size (pojemność dysku), Cyls (liczba cylindrów),
Head (liczb głowic), Precomp (wartość prekompresji dysku, stosowana w strych dyskach poni\
ej 524 MB),
Landz (cylinder na który opada głowica w momencie gdy dysk kończy pracę), Sector (liczba sektorów w
cylindrze) i Mode (tryb pracy dysku twardego).
Drive A, Drive B.
Konfigurujemy napędy dysków elastycznych. 1.44 MB, 1.2 MB.
Video
Określa sposób wyświetlania obrazu na ekranie lub zainstalowany standard karty graficznej.
Halt On
Parametr określa zachowanie BIOS-u, gdy podczas testu startowego zostanie wykryty błąd.
Memory
System informuje nas tutaj ile pamięci operacyjnej wykrył przy starcie.
BIOS FEATURES SETUP - opcje umo\
liwiające zwiększenie wydajności komputera oraz
dokonania zmian niektórych opcji według własnego upodobania (np. kolejności przeszukiwania
napędów w poszukiwaniu systemu operacyjnego).
Virus Warning
jeśli uaktywnimy tę opcję, wówczas BIOS będzie nas ostrzegał jeśli jakiś program będzie próbował zapisać
dane w boot sektorze lub tablicy partycji dysku twardego. Zazwyczaj programy nie mają dostępu do tych
obszarów, aczkolwiek w niektórych sytuacjach, szczególnie podczas instalacji systemu operacyjnego, system
musi nadpisać zawartość boot sektora.
CPU Internal Cache
enabled powoduje uaktywnienie wewnętrznej pamięci podręcznej procesora, a tym samym wzrost jego
wydajności.
External Cache
włączamy lub wyłączamy pamięć podręczną drugiego poziomu (L2 cache). W przypadku procesorów bez
pamięci cache L2 (np. Celeron, AMD K5) opcja ta powinna być wyłączona.
Quick Power On Self Test
uaktywnienie opcji powoduje testowanie urządzeń przy ka\
dym starcie komputer. Wyłączenie opcji skróci czas
startu komputera.
Boot Sequence
określamy kolejność sprawdzania dysków w poszukiwaniu systemu operacyjnego. W nowszych wersjach
BIOS-u, oprócz dysków IDE, mamy do wyboru równie\
napędy ZIP, LS-120, CD-ROM oraz napędy SCSI.
Swap Floppy Drive
włączenie tej opcji powoduje zmianę oznaczeń stacji dysków elastycznych z A na B i odwrotnie.
Boot Up Floppy Seek
je\
eli nie mamy stacji dyskietek w komputerze, nale\
y tę opcję koniecznie wyłączyć, w przeciwnym wypadku
otrzymamy komunikat o błędzie.
Boot Up NumLock Status
uaktywnienie opcji spowoduje, \
e BIOS przy starcie uaktywni funkcję NumLock dla rozszerzonej klawiatury.
Dzięki czemu wyodrębniona z prawej strony grupa klawiszy przestaje działać jako drugi zestaw kursorów i
staje się klawiaturą numeryczną.
Boot Up System Speed
ta opcja pozwala określić szybkość pracy systemu podczas startu.
1
Gate A20 Option
decydujemy w jaki sposób ma być obsługiwana bramka A20. Opcja Fast spowoduje obsługę bramki przez
chipset, Normal przez kontroler klawiatury. Bramka A20 decyduje w jaki sposób maj być zapisywane dane w
pamięci powy\
ej 1 MB.
HDD S.M.A.R.T. Capability
mechanizm umo\
liwiający automatyczne monitorowanie i powiadamianie u\
ytkownika o mo\
liwości
wystąpienia kłopotów z dyskiem twardym (np. uszkodzone sektory) Typematric Rate Setting
udostępnia funkcje definiujące odpowiednio częstotliwość powtarzania znaków i czas, który upłynie zanim
rozpocznie się powtarzanie. Typematic Rate (Chars/Sec) - ustawiamy liczbę znaków wyświetlanych na sekundę
podczas wciśnięcia i przytrzymania dowolnego klawisza. Typematic Delay (Msec) - określamy (w
milisekundach), po jakim czasie po naciśnięciu i przytrzymaniu dowolnego klawisza mają być wyświetlane
znaki.
Security Option
jeśli wybierzemy "System", komputer będzie prosił o podanie hasła podczas ka\
dego uruchamiania. Wybranie
opcji "Setup" będzie wymuszało na u\
ytkowniku podanie hasła tylko w momencie dostępu do ustawień BIOS-
u.
PS/2 Mouse Function Control
włączenie opcji sprawi \
e w chwili startu komputer będzie poszukiwał myszy typu PS/2. Jeśli nie zostanie ona
znaleziona, przerwanie IRQ12 będzie zwolnione do innych celów.
PCI / VGA Palette Setup
uaktywnieni tej opcji powoduje \
e karta graficzna korzystająca z magistrali ISA będzie mogła odczytać paletę
barw wykorzystywaną obecnie przez kartę graficzną PCI. W ten sposób unikniemy błędów wyświetlania
kolorów, jakie powstają gdy karty ISA zapisują swoje dane bezpośrednio do pamięci karty graficznej PCI.
Video BIOS Shadow
włączenie tej opcji powoduje skopiowanie BIOS-u karty graficznej z pamięci typu ROM do szybkiej pamięci
RAM, co pozwala na szybszy dostęp i ma wpływ na działanie programów i systemów graficznych (MS
Windows).
CHIPSET FEATURES SETUP - znajdziemy tu ustawienia specyficzne dla danego typu chipsetu,
takie jak: czasy dostępu do pamięci operacyjnej, częstotliwość taktowania magistrali systemowej
i procesora, ilość pamięci dostępnej dla kart AGP i inne.
Auto Configuration
wybranie konfiguracji automatycznej powoduje, \
e komputer sam ustawia parametry pracy pamięci
operacyjnej, cache'u oraz częstotliwość taktowania złącza ISA i PCI. W ten sposób skonfigurowany komputer
działa poprawnie (na ogół), ale nie zawsze najszybciej.
DRAM Timing
określa prędkość pracy pamięci RAM. Im ni\
sza wartość, tym szybciej, ale trzeba bardzo uwa\
ać, \
eby nie
przesadzić.
DRAM RAS# Precharge Time
patrz DRAM Timing
DRAM R/W Leadoff Timing
liczba cykli procesora przed ka\
dym zapisem i odczytem do/z pamięci (podobnie jak wy\
ej - im mniej tym
lepiej).
Fast RAS# to CAS# Delay
czas między adresowaniem wierszy pamięci (RAS) i kolumn (CAS).
DRAM Read Burst (EDO/FPM)
podobnie jak DRAM Timing określa prędkość odczytu pamięci RAM (EDO bądz
Fast Page).
DRAM Write Burst Timing
określa prędkość zapisu do pamięci RAM.
Turbo Read Leadoff
ustawienie tej opcji w pozycji ENABLED zwiększa wydajność systemów bez pamięci cache.
DRAM Speculative Leadoff
włączenie tej opcji skraca czas potrzebny na odczyt danych z pamięci.
PCI Clock Frequency
opcja ta pojawia się rzadko i jest na ogół ustawiana automatycznie. Działa podobnie jak poprzednia, tyle tylko,
\
e częstotliwość szyny PCI mo\
e przybierać wartości 25, 30 bądz
33 MHz.
Peer Concurency
je\
eli jest włączona umo\
liwia aktywność kilku urządzeń PCI w tym samym czasie.
2
Chipset NA# Asserted
umo\
liwia chipsetowi poinformowanie procesora o nowym adresie pamięci przed dokonaniem wszystkich
transferów dla danego cyklu, co podnosi wydajność systemu.
CPU Memory Access to A0000/B0000
te opcje są w Setupie rzadkością. Ich ustawienie na PCI mo\
e zwiększyć wydajność karty VGA.
CPU Burst Write
włączenie tej opcji w przypadku procesorów Pentium oraz Cyrix M7 zwiększa wydajność systemu. Przy innych
procesorach opcja ta musi być wyłączona.
(L1) Internal Cache Update Mode
tutaj dokonujemy wyboru pomiędzy dwoma trybami buforowania danych przez cache wewnętrzny. Do wyboru
mamy Write Through (WT) lub Write Back (WB). Opcja WB jest szybsza.
(L2) External Cache Mode (L2 Cache Policy)
podobnie jak wy\
ej, tylko dla cache zewnętrznego.
IDE PIO Mode
ta opcja pojawia się jedynie w Setupach płyt ze zintegrowanym kontrolerem dysków IDE. Czasem mo\
emy ją
odnalez
ć w grupie PCI Configuration Setup. Do wyboru mamy tryby od 0 do 4 programowanego
wejścia/wyjścia. Im wy\
szy tryb, tym szybsza obsługa dysku. Najlepiej jednak pozostawić te opcje w pozycji
AUTO. Komputer wtedy sam bada, z jakim dyskiem ma do czynienia. Czasem jednak dysk melduje gotowość
pracy w trybie, którego tak naprawdę nie obsługuje, i wtedy nale\
y "ręcznie" ustawić właściwy tryb.
System BIOS Cacheable
powoduje buforowanie BIOS-u i, co za tym idzie, zwiększenie prędkości systemu.
AGP Apreture Size
pozwala sprecyzować, ile pamięci RAM mo\
e być u\
yte na tekstury wykorzystywane przez karty AGP.
Memory Hole At 15M-16M
włączenie tej opcji rezerwuje obszar pamięci (od 15 MB do 16 MB) do wykorzystania przez karty ISA, które
tego wymagają. (Uwaga - pamięć z tego przedziału staje się niedostępna dla systemu).
Parallel Port Mode
pozwala na wybór trybu pracy (ECP lub EPP lub oba naraz) portu równoległego w naszym komputerze.
Najlepiej wybrać oba naraz, dzięki temu uzyskamy pewność, \
e będą poprawnie funkcjonować ró\
nego typu
urządzenia podłączane do portu równoległego.
INTEGRATED PERIPHERIALS - (zintegrowane peryferia), na tej stronie określamy parametry
pracy układów odpowiedzialnych za komunikację wewnątrz komputera oraz między komputerem a
urządzeniami peryferyjnymi.
IDE HDD Block Mode
włączenie transferu blokowego powoduje, \
e komputer wczytuje z dysku do pamięci bloki po kilka sektorów
naraz, co zwiększa wydajność twardego dysku. Trzeba jednak uwa\
ać - starsze modele dysków nie radzą sobie
z tą opcją. Gdy mamy w komputerze nagrywarkę nale\
y koniecznie włączyć tę opcję.
IDE Ultra DMA Mode
je\
eli dysk twardy zainstalowany w naszym komputerze działa w trybie UDMA, nale\
y uaktywnić tę opcję.
IDE Master/Slave PIO DMA/Mode - pozwala ustawić dla konkretnego kanału IDE typ podłączonego do niego
napędu, dostępne są opcje: auto, 0, 1, 2, 3, 4.
On-Chip Primary/Secondary PCI IDE
te dwa ustawienia określają, czy oba kanały kontrolera EIDE są aktywne (ENABLED) i wykorzystują
przypisane do nich zasoby. Jeśli nie u\
ywamy \
adnych urządzeń IDE, przez wyłączenie kanałów zyskamy dwa
przerwania do wykorzystania do innych celów.
Onboard PCI SCSI Chip
(Opcja dostępna tylko w przypadku płyt głównych z kontrolerem SCSI). Je\
eli opcja ta jest dostępna,
uaktywnia zintegrowany z płytą główną kontroler SCSI, który następnie zajmuje konieczne do pracy zasoby
(przerwanie, kanał DMA).
USB Keybord Support
włączenie opcji uaktywnia zintegrowany z płytą kontroler USB (Universal Serial Bus). Oczywiście jeśli nie
u\
ywamy \
adnych urządzeń USB, mo\
emy zachować zasoby zarezerwowane dla kontrolera.
Onboard FDC Controller
opcja ta niemal zawsze powinna być włączona, poniewa\
uaktywnia kontroler stacji dyskietek zintegrowany z
płytą główną i przydziela mu przerwanie IRQ 6 oraz drugi kanał DMA. Jedynie w przypadku, gdy kontroler na
płycie zastępujemy odpowiednią kartą lub w ogóle nie posiadamy stacji dyskietek, mo\
emy opcję wyłączyć.
3
Onboard Serial Port
opcja przydzielająca zasoby portom komunikacji. Opcja Auto - automatycznie BIOS przydzieli zasoby.
Onboard Parallel Mode
tryb pracy portu LPT. Zazwyczaj mamy tutaj do dyspozycji opcje EPP i ECP oraz ich ró\
ne kombinacje
określające tryb pracy portu drukarki. EPP jak i ECP pracują dwukierunkowo, a przez to znacznie szybciej.
Jeśli wszystko działa poprawnie, ECP / EPP jest najlepszym, najbardziej elastycznym i najszybszym trybem
pracy.
ECP Mode Use DMA
mo\
emy w tym miejscu przydzielić lub zablokować kanał DMA dla trybu ECP.
PnP / PCI CONFIGURATION - konfiguracja slotów do kart rozszerzeń. Znajdziemy tu dokładne informacje
o wykorzystaniu zasobów komputera, takich jak przerwania IRQ i kanałów DMA. Mo\
emy tak\
e zmieniać
domyślne ustawienia dla poszczególnych slotów PCI, napędu dyskietek czy urządzeń USB.
PNP OS Installed
ustawienie w tym miejscu wartości Yes sprawia, \
e BIOS przydziela zasoby jedynie tym komponentom, które
niezbędne są do uruchomienia komputera. Za konfigurację wszystkich pozostałych elementów sprzętowych
odpowiedzialny jest system operacyjny obsługujący standard Plug and Play - na przykład Windows.
Resources Controlled By
mo\
emy tu wybrać opcję Auto lub Manual, decydując w ten sposób , czy zasoby mają być w pełni
automatycznie rozdzielane przez BIOS, czy te\
chcemy ten proces kontrolować.
Reset Configuration Data
standardowo opcja ta ustawiona jest jako Disabled. Jeśli ją uaktywnimy, wówczas przy restarcie komputera, po
opuszczeniu menu konfiguracyjnego BIOS-u kasowane są wszystkie dane konfiguracyjne ESCD (baza danych
informacji o urządzeniach), a przy kolejnym starcie systemu BIOS rozdziela zasoby na nowo.
VGA BIOS Sequence
je\
eli nasz komputer ma dwie karty graficzne (jedną opartą na złączu PCI, drugą AGP), mo\
emy za pomocą tej
opcji określić priorytety dla tych kart.
POWER MANAGEMENT SETUP - opcje znajdujące się w tym menu umo\
liwiają redukcję poboru
mocy przez nasz komputer.
Power Management
w tym miejscu wyłączamy (DISABLED) lub włączamy (ENABLED) wszystkie funkcje oszczędzania energii.
W ostatnim przypadku mamy do wyboru trzy profile: o wysokim (Max Saving), niskim (Min Saving), lub
definiowanym przez u\
ytkownika (User Saving) stopniu oszczędności.
PM Control by APM
jeśli u\
ywany przez nas system operacyjny (np. Windows 95) wyposa\
ony jest w mechanizmy APM
(Advanced Power Management), wówczas wybierając wartość YES mo\
emy przekazać mu kontrolę nad
funkcjami oszczędzania energii.
Video Off Method
mamy tu do dyspozycji szereg ustawień sterujących wyłączaniem monitora. BLANK powoduje wyświetlanie
jedynie czarnego koloru. V / H - Sync+Blank wyłącza dodatkowo sygnały synchronizacji. DPMS Support
oznacza, \
e karta graficzna i monitor są zgodne ze standardem Display Power Management Signalling.
Video Off After
decydujemy w którym trybie oszczędzania energii ma być wyłączany monitor. N/A - monitor wyłączany
niezale\
nie od trybu. Suspend - monitor zostaje wyłączony gdy komputer przejdzie w stan uśpienia. Doze -
monitor zostaje wyłączony w przypadku przejścia w stan uśpienia jakiegokolwiek urządzenia.
Modem Use IRQ
jeśli do komputera podłączony jest modem, mo\
emy w tym miejscu określić numer przerwania, na którym ma
pracować. Wystąpienie tego przerwania będzie "budziło" komputer np. w celu odebrania faxu.
Doze, Standby i Suspend Mode
te trzy ustawienia określają zachowanie komputera w czasie uśpienia. Zale\
nie od wybranej opcji w tryb
oszczędzania energii przełącza się sam procesor (Doze Mode), dysk twardy i monitor (Standby Mode), lub
wszystkie komponenty (Suspend Mode).
HDD Power Down
określamy tutaj czas bezczynności, po którym wyłączane są dyski, niezale\
nie od ustawienia opcji Standby
mode.
4
Wake Up Events in Doze & Standby
w pozycji tej znajdziemy listę przerwań, których aktywność (On) przerywa stan uśpienia komputera w trybie
Doze i Standby. W nowszych wersjach BIOS-u funkcja ta ma bardziej rozbudowaną formę i nosi nazwę Reload
Global Timer Events.
Power Down & Resume Events
znajduje się tutaj druga lista przerwań, na której ustawiamy On dla wszystkich komponentów, które mają
budzić komputer z trybu Suspend.
Throttle Duty Cycle
w momencie gdy procesor osiągnie krytyczną temperaturę, system obni\
y częstotliwość taktowania zegara
procesora tak by mógł on ostygnąć. Wartość podawana w procentach.
VGA-Active Monitor
wybór opcji Enabled sprawia, \
e ka\
da aktywność karty graficznej budzi komputer z trybu Stanby.
CPU Fan Off Option
przy ustawieniu wartości Enabled BIOS wyłącza wentylator procesora w momencie przejścia komputera w stan
uśpieni.
AC PWR Loss Restart
określamy, jak nasz komputer ma zareagować na brak zasilania, mo\
emy ustawić opcję ponownego
uruchomienia, gdy ju\
komputer będzie zasilany.
Automatic Power Up
mo\
emy ustawić godzinę, o której komputer ma się automatycznie uruchomić.
Fan Monitor
pokazuje liczbę obrotów na sekundę wiatraczka na procesorze.
Thermal Monitor
pokazuje aktualną temperaturę otoczenia procesora.
Voltage Monitor
pokazuje napięcia podawane na procesor.
LOAD BIOS DEFAULTS -ustawienia producenta; LOAD SETUP DEFAULTS -ustawienia
producent płyty głównej. Dzięki tym dwóm opcjom mo\
emy powrócić do standardowych ustawień
Setupu BIOS-u. Jest to jednak wyjście ostateczne, bo jak ostrzegają sami producenci płyt głównych -
ustawienia te nie są optymalne i dalekie od ustawień dla konkretnych konfiguracji.
SUPERVISIOR PASSWORD- dzięki tej opcji mo\
emy zabezpieczyć komputer przed niepo\
ądaną
osobą.
USER PASSWORD - określamy hasło u\
ytkownika broniące jedynie dostępu do ustawień
konfiguracyjnych samego BIOS-u.
SAVE & EXIT SETUP - polecenie to umo\
liwia nam zapisanie zmian wprowadzonych w BIOS-ie,
wyjście z setupu i restart komputera. Przedtem musimy potwierdzić nasz wybór, zatwierdzając Y lub
N.
EXIT WITOUT SAVING - opcja ta pozwala nam opuścić setup i zresetować komputer bez
zapamiętywania zmian dokonanych w BIOS-ie.
5