2009-06-02
Wprowadzenie  obieg fosforu
1 2
y
ródła pochodzenia fosforu:
- funkcje fizjologiczne człowieka 30  50%
- środki czystości, głównie detergenty 50  70%
(kwas nitrylotrójoctowy  NTA lub zeolity  glinokrzemian sodowy)
- przemysł 2  20%
Przyjmuje się, że jednostkowa ilość fosforu wynosi ok. 2.5 g/Md.
W ściekach komunalnych surowych zawartość fosforu kształtuje
się od ok. 5-25 mg P/ dm3.
Fosfor występuje w ściekach w formie nieorganicznej,
rozpuszczonej oraz jako orto-fosforany. Niewielka ilość fosforu
całkowitego to rozpuszczone i nierozpuszczone formy organiczne (np.
kwas nukleinowy), które ulegają częściowo mineralizacji już w
kanalizacji a następnie w procesie oczyszczania (hydroliza).
3 4
1
2009-06-02
Metody usuwania fosforu
Wymagania w zakresie usuwania fosforu ze ścieków wzrosły
w ostatnim okresie nieomal na całym świecie, ponieważ jest on
Usuwanie fosforu ze ścieków może odbywać się metodami:
nutrientem, który może powodować poważne problemy
" podwyższonej biologicznej defosfatacji w wyniku wzrostu stopnia
eutrofizacji w odbiorniku. Mimo, że głównie zwraca się uwagę na
asymilacji fosforu przez biomasę biorącą udział w procesie
ochronę odbiorników, możliwy staje się odzysk fosforu ze
oczyszczania
ścieków.
" chemicznego strącania solami glinu lub żelaza
Do oceny podatności ścieków na biologiczne usuwanie
fosforu przyjmuje się stosunek BZT5 : Pog,.
Powinien wynosić co najmniej 20 : 1
Obecnie analizuje się raczej stosunek ChZT:Pog.
Gdy jest on niski (poniżej 36) występują trudności pełnego,
biologicznego usuwania fosforu.
5 6
p�%
ł
Biologiczne metody usuwania fosforu Biologiczne metody usuwania fosforu
Biologiczne usuwanie wynika ze stechiometrii związanej z
mikrobiologicznym wzrostem oraz może być osiągnięte przez
podwyższone (wzmożone) zmagazynowanie polifosforanów (poli-P)
w biomasie mikroorganizmów. Ta ostatnia zdolność jest coraz
częściej wykorzystywana w procesach biologicznego oczyszczania
ścieków metodą osadu czynnego.
Za biologicznym usuwaniem fosforu przemawia również
możliwość jego odzysku ze ścieków.
W konwencjonalnym osadzie czynnym fosfor stanowi średnio
1.5% jego suchej masy.
7 8
2
2009-06-02
W szczególnych warunkach poza zwykłą asymilacją fosforu
uwarunkowaną rozwojem, w przypadku mikroorganizmów wystąpić
Rozróżnia się dwa sposoby gromadzenia polifosforanów:
może jego zaawansowane przyjmowanie.
- nadkompensacja polifosforanów,
Tak zwiększone gromadzenie fosforanów udowodnione zostało
- zwiększone kumulowanie fosforanów,
przez Liebermanna już w roku 1888 w przypadku drożdży.
Pierwszy ma miejsce gdy po okresie niedoboru fosforanów
mikroorganizmy otrzymują je do dyspozycji w ilości niezbędnej do
Magazynowanie polifosforanów jest możliwe w grzybach oraz
ich rozwoju. W trakcie procesu wzrostu polifosforany ulegają
wielu innych gatunkach bakterii Mogą się one gromadzić w
ponownie rozkładowi i służą głównie do syntezy komórek. Proces
różnych miejscach komórki; w organizmach wyższych mieszczą się
zachodzi często w naturalnych wodach powierzchniowych, w których
w wodniczkach (wakuolach) albo też na zewnątrz błony
często występuje niedobór fosforanów.
cytoplazmy, zaś w przypadku bakterii w obrębie cytoplazmy.
W drugim przypadku nagromadzenie jest możliwe nawet bez
Zdolność do kumulowania w swoich komórkach reszt kwasu
wcześniejszego niedoboru, zaś w trakcie wzrostu komórek
ortofosforowego w postaci nierozpuszczalnych ziaren
polifosforany nie ulegają rozkładowi. Polifosforany służą w
polifosforanów ma wiele bakterii i glonów. Wewnątrzkomórkowe
warunkach ograniczonej energii (np. anaerobowych) jako z
ródło
ziarna polifosforanów nazywane są często wolutynami.
energii
9 10
ą�1

Mimo, że bakterie te są organizmami tlenowymi mogą one
Podstawy procesu
absorbować LKT w warunkach beztlenowych, co daje im przewagę
nad innymi organizmami.
Proces wzmożonego, biologicznego usuwania (uwalniania 
Pierwszym krokiem w procesie biologicznego usuwania fosforu
wiązania) fosforu (Bio  P) bazuje na zasadzie, że niektóre typy
jest zmieszanie dopływających ścieków z recyrkulowanym osadem
bakterii są zdolne do magazynowania dużych ilości rozpuszczalnych
czynnym w komorze anaerobowej. Przy spełnionym warunku
ortofosforanów w ich komórkach w formie nierozpuszczalnych
wymieszania w strefie anaerobowej dopływających ścieków z
polifosforanów. Znaczy to, że skuteczność procesu jest wprost
osadem czynnym nie zawierającym azotanów PAO pobierają
proporcjonalna do stężenia frakcji tych bakterii w osadzie czynnym
substrat w formie LKT, głównie octanów i przekształcają je w
lub zdolności ich wzrostu.
polihydroksyalkaniany (PHA). Octany (LKT) są obecne w
Metoda biologicznego usuwania fosforu polega więc na
doprowadzanych ściekach lub wytwarzane przez hydrolizę i
stwarzaniu właściwych warunków wzrostu dla specyficznych bakterii
fermentację w strefie anaerobowej. Dominację organizmów
(PAO) podczas akumulowania przez nie fosforanów w ilości większej
akumulujących polifosforany w konfiguracji anaerobowo/aerobowej
niż wynikająca z ich zapotrzebowania metabolicznego. Organizmy te
wyjaśnia się tym, że są one zdolne do hydrolizy zmagazynowanych
wymagają poddania ich zmiennym warunkom beztlenowo-tlenowym
polifosforanów aby dostarczyć energię do anaerobowego poboru
oraz potrzebują w pożywce obecności lotnych kwasów tłuszczowych
z
ródła węgla. Energia potrzebna do pobrania substratu i jego
(LKT), które absorbują do komórek i magazynują w postaci produktu
przekształcenia pochodzi więc z rozkładu (w komorze anaerobowej)
pośredniego przy użyciu wcześniej zmagazynowanych
zmagazynowanych polifosforanów.
polifosforanów jako z
ródła energii.
11 12
3
2009-06-02
W wyniku tego procesu fosforany uwalniają się do fazy wodnej
jako ortofosforany; ich stężenie w komorze anaerobowej rośnie.
Przechodząc do strefy napowietrzania PAO posiadają energię
zmagazynowaną do poboru większości dostępnego fosforu. W
warunkach aerobowych lub anoksycznych węgiel będący w zapasie
(zmagazynowany jako PHA) jest utleniany tlenem lub azotanami.
Uwolniona energia jest wykorzystywana przez PAO do pobrania o-
fosforanów ze ścieków i magazynowania ich w komórkach jako
polifosforany jak również do wzrostu komórek.
Fosforany usuwane z układu to wzrost netto bakterii PAO.
13 14
Ąą
Biochemiczne przemiany
w procesie bio-P.
Utrzymując stałą ilość osadu w systemie oczyszczania ścieków
metodą osadu czynnego przez usuwanie osadu nadmiernego
zmagazynowane fosforany są wraz z nim wydalane z układu. W ten
sposób uzyskujemy wysoką wydajność procesu biologicznego
usuwania fosforu ze ścieków.
Warunkiem powodzenia procesu biologicznego usuwania fosforu
jest aby z recyrkulowanym osadem czynnym do pierwszej strefy
nienapowietrzanej nie wprowadzać azotanów ani tlenu
rozpuszczonego (DO). W obecności azotanów kwasy tłuszczowe
mogą bowiem zostać wykorzystane przez dużą liczbę innych
organizmów.
15 16
4
2009-06-02
Metabolizm procesu Bio -P
Biochemiczne
przemiany
w procesie bio-P.
17 18
�
Mechanizm procesu Bio -P
Przebieg poboru i uwalniania o-fosforanów
19 20
5
2009-06-02
21 22
p�%
ł
23 24
6
2009-06-02
Wpływ spadku temperatury na proces Bio  P
Wpływ czynników środowiskowych na proces Bio  P
Poziom Wpływ Rezultat Wpływ
Temperatura
na Bio P
Temperatura stanowi złożony parametr procesu Bio  P,
Niższe szybkości Redukcja poboru i uwalniania P 
Organizmy
ponieważ ten czynnik wpływa na proces biologicznego oczyszczania przekształcania
Wolniejsze gnicie Wzrost zdolności magazynowania +
ścieków metodą osadu czynnego w różnych jego stadiach.
skutkujące wyższą polifosforanów1
produkcją osadu
Zmiany temperatury wpływają na:
czynnego
" kondycję organizmów, np. aktywność PAO,
Zmiany we frakcji Zmiany w kinetyce uwalniania i +/
Populacja
PAO w osadzie magazynowania P
" populację biomasy osadu czynnego, np. na frakcję PAO w
Niższa nitryfikacja, Więcej substratu dostępnego dla +
osadzie czynnym, nitryfikację lub zakwaszanie (obniżenie mniej azotanów2 PAO; wzrost zdolności
magazynowania polifosforanów1
odczynu), możliwe procesy fizyko  chemiczne np. strącanie
Niższa fermentacja, Mniej dostępnych substratów dla 
mniej LKT PAO; spadek zdolności
magazynowania polifosforanów1
Strącanie Gdy rozpuszczalność produktu jest +
Właściwości
przekroczona zdolność strącania
fizyko 
25 26
wzrasta
chemiczne
ą�1

Odczyn pH
Zmiany temperatury mogą pozytywnie lub negatywnie
oddziaływać na proces Bio  P i jego wydajność.
Na przebieg procesu Bio-P ma wpływ odczyn osadu czynnego.
Wielkość tych oddziaływań będzie jednakowoż
Jest to decydujący czynnik dla fazy anaerobowej. Transport octanów
współzależna od innych warunków procesu. W ten sposób na
do komórki jest uzależniony od pH. Rezultatem niskiego odczynu jest
przykład skrajnie niskoobciążony osad czynny z pełną
niska szybkość uwalniania fosforu i poboru octanów. Znaczy to, że
nitryfikacją w każdych warunkach będzie mniej korzystny dla
dla niskiego odczynu potrzeba więcej octanów w przeliczeniu na ilość
wydajności procesu Bio  P niż wysoko obciążony osad, w
uwalnianych fosforanów.
którym (jako rezultat obniżenia temperatury) nie zachodzi
nitryfikacja.
Ogólnie szybkość uwalniania i poboru fosforu przez
mikroorganizmy PAO wzrasta ze wzrostem temperatury procesu.
Ze wzrostem temperatury wzrastają również szybkości
procesów nitryfikacji, denitryfikacji i zakwaszania.
27 28
7
2009-06-02
Skład ścieków
W procesie poboru polifosforanów jony potasu i magnezu
Skład dopływających ścieków poddawanych oczyszczaniu w
procesie Bio-P determinuje działanie i skuteczność tego procesu. odgrywają rolę anty-jonów dla ujemnie naładowanych jonów
fosforanowych.
Uważa się, że do usunięcia 1 mg P drogą biologiczną potrzeba 20 mg
ChZT. Dotyczy to frakcji łatwo oraz wolno biodegradowalnego
Pobór fosforanów jest dlatego połączony z poborem potasu (0.33
ChZT.
mg K/mg P i magnezu (0.26 mg Mg/mg P).
Stosunki BZT5 : P i BZT5 :N w dopływie dostarczają informacji o
Niskie stężenia N i P mogą powstrzymywać właściwe działanie
możliwościach ich stosowania w usuwaniu N i P metodami
procesu Bio-P. Jednak w normalnych okolicznościach wystarczające
biologicznymi. Wysokie wartości obu stosunków ułatwiają usuwanie
stężenia tych jonów są obecne w ściekach bytowo  gospodarczych.
N i P metodami biologicznymi.
Gdy poziom magnezu jest ograniczony wapń przejmuje jego rolę.
W systemach, gdzie znikoma ilość azotanów jest recyrkulowana
do strefy anaerobowej BZT5 : P powinno wynosić co najmniej 15  20
aby zagwarantować biologiczne usuwanie P.
Dla dobrego funkcjonowania procesu biologicznego usuwania
azotu i fosforu stosunek BZT5 :N winien być co najmniej 4  5.
29 30
ĄBą
Azotany/tlen
Wprowadzenie azotanów do komory anaerobowej skutkuje
Oddziaływanie azotanów i tlenu na proces Bio-P jest dwojakie,
dwoma negatywnymi oddziaływaniami:
pozytywne i negatywne.
 długotrwałe wprowadzanie azotanów do strefy anaerobowej może
Z jednej strony są one potrzebne do zmagazynowania fosforanów
w strefie aerobowej lub anoksycznej przez osad czynny. Z drugiej prowadzić do wzrostu normalnych bakterii denitryfikacyjnych ale
strony wprowadzenie azotanów i tlenu do strefy anaerobowej z
nie denitryfikujących PAO. Wykorzystują one ChZT substratu
dopływu i/lub recyrkulatu powoduje zakłócenie procesu Bio-P.
bardziej skutecznie co daje korzyść w przypadku jednoczesnej
Azotany i tlen są wykorzystywane w komorze anaerobowej. W obu
obecności ChZT i azotanów w ściekach,
przypadkach do przekształceń aerobowych i anoksycznych zużywa się
 w krótkim okresie, w komorze anaerobowej może mieć miejsce
ChZT.
spadek uwalniania fosforu. ChZT z octanu wykorzystuje się do
Dla każdego mg tlenu i azotanów zużywa się odpowiednio 2 i 4 mgChZT
denitryfikacji i PAO są zdolne pobrać fosforany w obecności
Wielkość obniżenia wydajności procesu przez azotany i/lub tlen
azotanów
jest zdeterminowana nie tylko przez ich stężenie w dopływie i
recyrkulacie, ale także przez natężenie przepływu recyrkulatu do
komory anaerobowej
31 32
8
2009-06-02
Obciążenie i wiek osadu
Modelowanie systemów Bio-P
Obciążenie i wiek osadu (WO) są wyprowadzonymi
wielkościami wpływającymi na proces bio-P.
W obrębie metod statycznego wymiarowania wyróżnia się
Wzrost obciążenia osadu i odpowiednio skrócenie WO może 4 bloki.
powodować:
-(1) obliczanie ilości dostępnego substratu,
" zwiększoną produkcję osadu.
-(2) określenie ilości PAO i maksymalnej zawartości PO43- w
" obniżoną nitryfikację
bakteriach osadu czynnego,
" pobór fosforanów
-(3) zdefiniowanie ilości fosforu, który ma być biologicznie
usunięty,
Bardzo długi WO w procesie osadu czynnego prowadzi do:
-(4) obliczanie anaerobowego czasu kontaktu.
" niskiej lub bardzo niskiej produkcji osadu czynnego.
" zwiększonej możliwości nadmiernego napowietrzania.
" występowanie mineralizacji.
33 34
1
1

Fermentacja kwaśna osadu wstępnego.
Możliwe są następujące formy hydrolizy:
Obecność LKT jest ważnym czynnikiem zarówno dla procesu
- biologiczna w anaerobowych warunkach,
Bio-P jak i denitryfikacji.
- chemiczna przy mocnym zakwaszeniu lub konwencjonalna
Organizmy akumulujące fosfor doskonale rozwijają się substracie
opcjonalnie połączona z wyższymi temperaturami,
węglowym o krótkich łańcuchach (LKT) takich jak octany i
- hydroliza fizyko-chemiczna pod ciśnieniem 5-10 bar i
propioniany.Ważne jest więc aby podczas procesu bio-P w strefie
anaerobowej zachodziła fermentacja bowiem tworzą się wówczas temperaturze 250 �C,
LKT. W praktyce zwiększenie skuteczności biologicznego usuwania
- połączone hydrolizy biologiczna i chemiczna
fosforu uzyskano przez zastosowanie prefermentacji osadu wstępnego
powodującej wzrost LKT.
W procesie hydrolizy i zakwaszania osadnika wstępnego obecne
w ściekach węglowodany, proteiny i lipidy o długim łańcuchu są
przekształcane do prostych kwasów tłuszczowych jak octany,
propioniany i maślany. Te rozpuszczalne produkty hydrolizy są
odpowiednimi substratami dla procesu Bio-P i denitryfikacji.
35 36
9
2009-06-02
(1), w strumieniu głównym z lub bez wydzielonego fermentera,
(2), w strumieniu bocznym przez zagęszczacz w połączeniu lub bez
recyrkulacji i/lub wypłukiwaniem, Na wydajność procesu hydrolizy/zakwaszania mają wpływ
(3), w strumieniu bocznym z wydzielonym fermenterem w połączeniu lub temperatura i czas przetrzymania (SRT). Zależnie od zakresu
bez recyrkulacji i/lub wypłukiwaniem,
temperatur w jakich zachodzi hydroliza mamy do czynienia z
OWs  osadnik wstępny, TH  zagęszczacz, FER  fermenter
procesem kriofilnym (psychrofilnym), mezofilnym lub termofilnym
Typ hydrolizy Temperatura, (�C) SRT, (h)
Psychrofilna 10-20 40-100
Mezofilna 20-40 15-30
Termofilna 55-70 5-10
37 38
1
1

Na podstawie wielu badań stwierdzono, że optymalne warunki to:
25-30 �C i 2-3 dni SRT. Niższe temperatury muszą być
kompensowane dłuższym SRT. W wyższych temperaturach stężenie
Odmienne warunki w różnych porach roku wpływają też na
LKT rośnie jednak do określonego poziomu. Produkcja LKT
produkcję LKT. Latem, gdy w kanalizacji następuje zakwaszenie w
powoduje obniżenie odczynu. Zahamowanie procesu następuje przy
osadzie widoczna jest mniejsza produkcja LKT.
pH 5.5-6.0. Wartość odczynu w produkcji LKT jest zdeterminowana
Globalnie 9-12% ChZT jest uwalniane z osadu wstępnego w
przez alkaliczność ścieków. Wyższe stężenie osadu i niska
procesie biologicznej hydrolizy.
alkaliczność może powodować, że pH będzie czynnikiem limitującym
Hydrolizat (produkty hydrolizy) zawiera N, P i ChZT. Te ilości
dla produkcji LKT z osadu wstępnego.
są nieistotne w odniesieniu do wielkości N i P dostarczanych w
Także pochodzenie ścieków poważnie wpływa na produkcję LKT
ściekach surowych. Stosując konwencjonalną sedymentację,
z osadu wstępnego. Dla ścieków świeżych z dużym stężeniem osadu
zagęszczanie osadu i jego fermentację duża frakcja tego azotu i
produkcja LKT będzie wyższa niż dla uprzednio zakwaszonych
fosforu winna być recyrkulowana.
ścieków z niską zawartością osadu.
39 40
10
2009-06-02
Proces Bio  P i sedymentacja osadu.
Trzy n/w procesy prowadzą do wzrostu P w odpływie:
Skład hydrolizatu z biologicznej hydrolizy
- wynoszenie cząstek zawieszonych (Total Suspended Solids, TSS),
- anaerobowe warunki w osadniku wtórnym skutkujące uwalnianiem
fosforanów,
Parametr Zawartość mg/ dm3
- wymywania osadu jako konsekwencja pogorszonych warunków
sedymentacyjnych osadu czynnego.
Substancje zawieszone 600
ChZT 2390
ChZT LKT 1500
N-Kiejdala 100
P całkowite 12
41 42
1

Przegląd stosowanych systemów w relacji
Proces Bio  P i utylizacja osadów.
Osady ściekowe w systemach z biologicznym usuwaniem
do procesu Bio-P
związków biogennych produkowane są w odmiennych warunkach niż
w systemach konwencjonalnych osadu czynnego. Systemy te działają
Bardenpho  Phoredox
przy dłuższym wieku osadu a zatem większa jest endogenna
aktywność biomasy, a co za tym idzie niższy jej przyrost.
Pierwszymi rozwiązaniami technologicznymi usuwania fosforu
metodą biologiczną były systemy Bardenpho i Phoredox. Trudności w
Osady te zawierają tyle samo azotu co przy konwencjonalnym
osadzie czynnym ale znacznie więcej fosforu, która wynosić może 5- osiąganiu intensywnego i stabilnego usuwania P były przyczyną
10% wagowych.
modyfikacji tych systemów.
Wydzielone osady ściekowe z procesu Bio-P zostają poddawane
Proces Bardenpho początkowo był przygotowywany do usuwania
utylizacji w procesach np. zagęszczania, fermentacji czy odwadniania
azotu przez nitryfikację i denitryfikację a następnie modyfikowany przez
podczas których, w wyniku panujących warunków anaerobowych do
Barnarda do usuwania fosforu. Nazwa procesu wiąże się z jego twórcą
roztworu uwalniane są fosforany z zmagazynowanych
(Bardenpho = BARnard  DE itryfikacja  PHOsphorus).
polifosforanów. Również fosforany mogą pojawiać się w wyniku
długiego wieku, kiedy to następuje rozkład komórek (liza). W
rezultacie w wodach osadowych następuje wzrost ładunku P, który
wymaga oczyszczania
43 44
11
2009-06-02
Uwalnianie fosforu ma miejsce w pierwszej strefie anoksycznej
gdy zachowany jest właściwy poziom azotanów w recyrkulacie. O
Bardenpho 5
wydajności usuwania fosforu decydują więc warunki panujące w
pierwszej strefie anoksycznej. Gdy pierwsza komora anoksyczna jest
Pięcio-stopniowa konfiguracja systemu Phoredox to Bardenpho
pełnego wymieszania (bez wewnętrznego podziału na mniejsze
5. W systemie tym ścieki surowe i osad recyrkulowany kierowane są
jednostki) szansa na wystąpienie tam właściwych (anareobowych)
do strefy beztlenowej, a następnie przepływają do czterech stref na
warunków procesu jest mała. Osad z pierwszej komory anoksycznej przemian niedotlenionych i tlenowych. Stopień recyrkulacji
wewnętrznej z pierwszej komory tlenowej jest wysoki. Zapewnia on
przechodzi do komory aerobowej.
z
ródło azotanów. Kolejno zachodzące procesy to denitryfikacja w
recyrkulacja
wewn.
pierwszej strefie niedotlenionej, utlenianie węgla i nitryfikacja w
pierwszej komorze tlenowej, denitryfikacja wtórna w drugiej strefie
dopływ odpływ
OWt
ANOX AER ANOX AER niedotlenionej, natlenianie ścieków w drugiej komorze tlenowej
zapobiegające uwalnianiu fosforu w osadniku wtórnym i zwiększające
zdolności sedymentacyjne osadu. Wariant 5-stopniowy ma na celu
recyrkulacja osadu
uzyskanie daleko idącej obniżki azotu do ok. 3 mg/dm3 i fosforu do
ok. 1 mg/dm3
Pierwsze rozwiązania Barhenpho i
Phorodex
45 46
1

recyrkulacja
wewnętrzna
dopływ odpływ
UCT
OWt
ANAER ANOX AER ANOX AER
Skrót UCT pochodzi od nazwy uniwersytetu w Cape Town RPA,.
osad
System wywodzi się z systemu Phoredox od którego różni się dodatkową
nadmierny
recyrkulacja osadu
recyrkulacją wewnętrzną (z końca komory anoksycznej do komory
Bardenpho 5
anaerobowej) wprowadzoną aby zapobiec negatywnemu wpływowi
Dla oczyszczalni gdzie nie ma wymogu pełnego usuwania azotu azotanów zawartych w osadzie na uwalnianie fosforu.
może funkcjonować inna modyfikacja systemu  Bardenpho 3 w
recyrkulacja
wewnętrzna I
recyrkulacja
którym wyeliminowano drugą serię stref (anoksyczną i tlenową).
wewnętrzna II
recyrkulacja
wewnętrzna
dopływ odpływ
OWt
ANAER ANOX AER
dopływ odpływ
OWt
ANAER ANOX AER
osad
nadmierny
osad
recyrkulacja osadu
nadmierny
recyrkulacja osadu
UCT
Bardenpho 3
47 48
12
2009-06-02
BCFS
Bazując na doświadczeniach zmodyfikowanego UCT
MUCT
zastosowano kombinację procesu z dodatkowym strącaniem osadu
Zmodyfikowany system UCT (MUCT) charakteryzują dwie
(osad chemiczny nie łączono z biologicznym). Proces znany jest pod
strefy niedotlenione. W pierwszej następuje denitryfikacja azotanów
skrótem BCFS (Biological  Chemical Phosphorus and Nitrogen
obecnych w recyrkulowanym osadzie, a w drugiej  dalsza removal). Proces BCFS, gdzie uwalnianie P ma miejsce w strumieniu
głównym, jest podobny do procesu ze strumieniem bocznym,
denitryfikacja. Systemy UCT zalecane są do ścieków zawierających
ponieważ biologicznie uwalniane fosforany (w fazie anaerobowej) są
dużo związków azotu w stosunku do związków węgla.
wiązane chemicznie bez zawracania osadu chemicznego do strumienia
recyrkulacja
głównego.
wewnętrzna II
recyrkulacja recyrk. recyrk.
wewnętrzna I wewn. I wewn. II
dopływ odpływ
ANAER
OWt
ANOX ANOX AER dopływ odpływ
I II
ANAER SEL ANOX ANOX AER
OWt
osad
FeCl3 recyrk. osadu
nadmierny
recyrkulacja osadu
UCT zmodyfikowany (MUCT)
Schemat procesu BCFS
49 50
1

JHB i ISAH
Systemy JHB i ISAH są dalszymi modyfikacjami systemu UCT.
Skrót JHB pochodzi od miasta Johanesburg w RPA gdzie pracuje
dopływ recyrkulacja
oczyszczalnia ścieków wg tego systemu zaś ISAH od nazwy instytutu
wewnętrzna II
w Niemczech (Institut f�r Siedlungswasserwirtschaft und
odpływ
Abfalltechnik der Uniwersit�t Hannover). W obu rozwiązaniach
ANOX ANAE ANOX OWt
AER
I II
R
zwrócono uwagę na obniżenie ładunku azotanów w osadzie
recyrkulowanym do komory anaerobowej kierując osad powrotny
najpierw do komory anoksycznej I skąd przechodzi do anaerobowej. recyrkulacja
wewnętrzna I
recyrkulacja osadu osad
Komorę aerobową połączono recyrkulacją wewnętrzną z komorą
nadmierny
anoksyczną II znajdującą się za komorą anaerobową. Różnica
pomiędzy procesami JHB i ISAH polega na tym, że w tym ostatnim
JHB / JSAH
jest dodatkowe połączenie komory anaerobowej z anoksyczną I co
umożliwia lepszą kontrolę zachodzącego tam procesu denitryfikacji
51 52
13
2009-06-02
A/O A2/O
Dla mniejszych obciążeń osadu z zachodzącym procesem
System A/O (Anaerobic/Oxic) jest zbliżony do
nitryfikacji skutkującym formowaniem azotanów zastosowanie ma
konwencjonalnego oczyszczania metodą osadu czynnego i był
proces A2/O (Anaerobic/Anoxic/Oxic). Trzy wydzielone strefy
początkowo projektowany do usuwania fosforu. Przed komorą
beztlenowa, anoksyczna i tlenowa służą do łącznego usuwania azotu i
aerobową przewidziano tu komorę anaerobową do której kieruje się
fosforu. Poszczególne strefy są zwykle podzielone na kilka sekcji.
strumień osadu powrotnego oraz ścieki surowe lub po osadniku
Duża recyrkulacja wewnętrzna mieszaniny ścieków i osadu z
wstępnym. Strefy beztlenową i tlenową dzieli się na kilka sekcji o
końcowej części strefy tlenowej do strefy niedotlenionej (do 300%)
pełnym wymieszaniu
zmienia się w zależności od wymaganego stopnia usuwania azotu.
dopływ
dopływ odpływ
OWt
A N A E R A E R O B
odpływ
OWt
ANAER ANOX A E R O B
recyrkulacja wewnętrzna
recyrkulacja osadu osad
recyrkulacja osadu osad
nadmierny
nadmierny
A / O
53 A2 / O 54
1
1

Dla ścieków bytowo  gospodarczych przyjmuje się następujące
Biodenipho
charakterystyczne parametry technologiczne:
A/O A2/O
Biodenipho (BIOlogical DE Itrification and PHOsphorus
- stężenie osadu, kg/m3 2�4, 3�5,
removal) jest modyfikacją procesu Biodenitro do którego dodano
komorę anaerobową przed komorą tlenową. Zmienność warunków
- obciążenie komory BZT5, kg O2/kgsmod, 0.2�0,7 0.15�0.25,
tlenowych na anoksyczne i odwrotnie w 2 połączonych wgłębnie
- anaerobowy czas kontaktu, h, 0.5�1.5 0.5�1.5,
sekcjach komory tlenowej jest cechą charakterystyczną systemu.
- anoksyczny czas kontaktu, h, - 2�4,
Komora anaerobowa jest podzielona również na sekcje w celu
- aerobowy czas kontaktu, h, 1�3 3.5�6,
stymulacji przepływu tłokowego. W procesach Biodenitro i
- recyrkulacja osadu, % 25�40 20�50,
Biodenipho stosuje się zwykle system 4 faz o zmiennych przedziałach
czasu. Niekiedy znajduje zastosowanie układ 6 fazowy
- recyrkulacja wewnętrzna, % - 80�300,
- WO, d, 2�6 20 �25.
55 56
14
2009-06-02
Phostrip
odpływ
ANOX
OWt
dopływ
A N A E R
AER
recyrkulacja osadu osad
nadmierny
odpływ
ANOX
dopływ OWt
A N A E R
AER
recyrkulacja osadu osad
nadmierny
odpływ
AER
OWt
dopływ
A N A E R
AER
recyrkulacja osadu osad
nadmierny
Proces Biodenipho (6 fazowy)
57 58
1
1

Inne rozwiązania
- Unitank  jest systemem o działaniu odmiennym od
Parametry technologiczne systemu Phostrip:
konwencjonalnego stosowanego dla osadu czynnego. Zbudowany jest
z reaktora podzielonego co najmniej na trzy części , bez osadnika
- stężenie osadu [kg m-3], 0.6�5,0
wtórnego i elementów recyrkulacji osadu. Funkcjonuje jako system
ciągłego napełniania/opróżniania; działa wraz z zewnętrznymi
- obciążenie komory BZT5 [kg O2 kg-1 d-1 s.m.o.], 0.1�0.5
komorami służącymi przemiennie do napowietrzania i osadzania.
- anaerobowy czas kontaktu [h], 8�24
- VIP
- aerobowy czas kontaktu [h], 4�10
- EASC
- recyrkulacja osadu [%] 20�60
- CPSC
- WO [d], 3�10
- SEPPE
- SAP
- WESTBA K i Kelowna
- SBR
59 60
15
2009-06-02
VIP VIP
Osad recyrkulowany jest do komory anoksycznej wraz ze ściekami
System VIP  skrót od oczyszczalni w Norfolk, USA (Virginia
z komory tlenowej. Po wymieszaniu w komorze anoksycznej ciecz
Initiative Plant), który łączy cechy A2/O i UCT
zawracana jest na czoło komory anaerobowej.
Recyrk. II
Recyrk I
Przyjmuje się następujące charakterystyczne parametry
technologiczne:
Odpływ
- stężenie osadu  2000�2300 g m-3,
OWt
A A A OX AER
Dopływ - anaerobowy czas kontaktu  2,5 h,
- anoksyczny czas kontaktu  2,5 h,
- aerobowy czas kontaktu  13,8 h,
Recyrkulacja osadu
- recyrkulacja wewnętrzna (1)  200%,
- recyrkulacja wewnętrzna (2)  200%.
61 62
ą�"
Unitank Unitank
Unitank jest systemem o działaniu odmiennym od konwencjonalnego
stosowanego dla osadu czynnego. Zbudowany jest z reaktora
podzielonego co najmniej na trzy części , bez osadnika wtórnego i
elementów recyrkulacji osadu. Funkcjonuje jako system ciągłego
napełniania/opróżniania; działa wraz z zewnętrznymi komorami
służącymi przemiennie do napowietrzania i osadzania.
63 64
16
2009-06-02
Unitank EASC
System EASC  (Extended Anaerobic Sludge Contact) w celu
Schemat przedstawia układ 2 fazowy posiadający 2 subfazy i 1 fazę
zwiększenia wydajności prowadza wydłużony anaerobowy czas
pośrednią. Kolejność faz jest następująca: faza główna 1a  ścieki
przetrzymania osadu czynnego oraz dla zwiększenia prędkości
doprowadzane są do przedziału 1, przedział 3 spełnia rolę osadnika, w
wtórnego uwalniania fosforanów w warunkach anaerobowych
przedziałach 1 i 2 panują stadia: anoksyczne, anaerobowe i aerobowe,
udostępnia cały potencjał łatwo rozkładalnych substratów ze ścieków
faza główna 1b  ścieki doprowadzane są do przedziału 2, przedział 3
surowych. Warunki te zapewnia osadnik  zagęszczacz i częściowo
spełnia rolę osadnika; w tej fazie usuwany jest nadmiar osadu, w
fermenter, w którym sedymentuje osad po zmieszaniu ze ściekami.
przedziałach 1 i 2 panują stadia: anoksyczne, anaerobowe i aerobowe,
Osadnik ten nie jest klasycznym osadnikiem wstępnym. Osady
faza pośrednia  w przedziałach 1 i 2 ustaje napowietrzanie, przedział
zagęszczone (czas przetrzymania ok. 15 h) tylko częściowo są
1 spełnia rolę osadnika.
usuwane, stosownie do bilansu substancji. Dłuższy okres
Z uwagi na zmienny charakter systemu, wszystkie przedziały są
przetrzymania osadów stwarza warunki anaerobowe i rozpoczyna się
wyposażone w mieszadła, urządzenia napowietrzające oraz zawory
fermentacja kwaśna.
dostarczające i odprowadzające ścieki.
65 66
1
1

EASC CPSC
System CPSC  (Controlled Partial Sludge Concentration) łączy
pozytywne cechy metody EASC poprzez kombinację przemieszanych
KOMORA OSADU
dopływ odpływ
OW OW
komór anaerobowych z końcowym osadnikiem. Kaskadowa forma
CZY EGO
s t
stopnia anaerobowego zabezpiecza całkowitą denitryfikację azotanu z
osadu powrotnego względnie z dopływu do pierwszej komory
osad
zagęszczony
recyrkulacja osadu
osad
nadmierny
67 68
17
2009-06-02
STEPPE SAP
W tym rozwiązaniu ścieki są wprowadzane w wielu miejscach
System SAP  (skrót od State of the Art).
reaktora. Celem tego procesu jest umożliwienie zbudowania masy
Proces jest podobny w działaniu do systemu STEPPE
osadu czynnego (heterotrofów) w całym reaktorze, wydłużenia WO
oraz poprawę nitryfikacji i denitryfikacji w warunkach zimowych.
ścieki dopływające recyrk.
wewnętrzna
ścieki dopływające
A A A odpływ
OWt
AER OX AER
O
A A A A A
odpływ
OWt X
OX AE OX AER OX AER OX AER
R
recyrkulacja
LKT
wewnętrzna
recyrk.
osad recyrkulowany
LKT
osad
wewnętrzna
nadmierny
osad recyrkulowany
osad
69 70
nadmierny
ą�"
Westbank i Kelowna Westbank i Kelowna
Ścieki doprowadzane są do komory predenitryfikacji, a do komory
Proces w Westbank i Kelowna  Rozwiązanie to zastosowano na
anaerobowej  podobnie jak w systemach SAP i SEPPE  dozowane
oczyszczalniach w Westbank i Kelowna w Kanadzie
są LKT. Oczyszczalnia ta oraz w miejscowości Kelowna pracujące w
systemie Bardenpho 5 i Bardenpho 3 były modyfikowane. Układ ten
ścieki dopływające recyrkulacja
może być dodatkowo uzupełniony o recyrkulację ścieków z końca
wewnętrzna
komory beztlenowej do komory predenitryfikacji, podobnie jak
A A
odpływ w zmodyfikowanym systemie JHB. Prezentowane rozwiązanie jest
OWt
O A
A OX
AER
korzystniejsze niż procesy UCT i MUCT, gdyż kontrola nad procesem
X ER
beztlenowym jest pełna. W komorze beztlenowej jest wysokie
stężenie osadu stąd ma ona małe rozmiary. Efekty usuwania fosforu
są bardzo wysokie.
LKT
osad recyrkulowany
osad
nadmierny
71 72
18
2009-06-02
U C U C
Dla systemu UNC przyjmuje się następujące charakterystyczne
System UNC (University North Carolina); system usuwania fosforu
parametry technologiczne
poza głównym ciągiem oczyszczania.
- stężenie osadu  2000�2700 g m-3,
- anaerobowy czas kontaktu  4,2 h,
- anoksyczny czas kontaktu  2,1 h,
dopływ A OX AER odpływ
OWt
- aerobowy czas kontaktu  13,7 h,
- recyrkulacja wewnętrzna (1)  200%,
rec. wewn.
- recyrkulacja ferm. osadu  1%.
rec. osadu
A AER
osad ferm.
73 74
1

SBR
75 76
19
2009-06-02
Chemiczne strącanie fosforu
Fosfor w ściekach występuje w postaci orto- i poli-fosforanów
Chemiczne usuwanie fosforu ze ścieków polega na
oraz fosforu organicznego. Specjacja rozpuszczalnych form fosforu
przekształceniu rozpuszczalnych fosforanów w nierozpuszczalne sole
wskazuje, że w roztworach wodnych w zakresie wartości pH 5,0- 10.0
w procesie ich strącania za pomocą jonów metali dwu (Fe2+) lub
ortofosforany występują głównie jako jony: H2PO4- i HPO42-.
trójwartościowych (Fe3+, Al3+) lub wapna.
Postać Odczyn
5 6 7 8 8.5 9 10 11
H3PO4 0.1 0.01 - - - - - -
H2PO4 97.99 83.77 33.90 4.88 1.60 0.51 0.50 -
-
HPO42 1.91 16.32 66.10 95.12 98.38 99.45 99.59 96.53
-
PO43- - - - - 0.01 0.04 0.36 3.47
77 78
ą�"
Sole żelaza (Fe2+ i Fe3+) są powszechnie używanymi reagentami.
Mogę one powodować korozję i barwienie odpływu. Dla Fe2+ reakcje przebiegają następująco:
Sole Fe3+ są dwukrotnie droższe, a zawartość metalu jest
3FeCl2 + 2PO43- Fe3(PO4)2 + 6Cl-
mniejsza. O kosztach soli Fe2+ decyduje zwykle odległość
3FeSO4 + 2PO43- Fe3(PO4)2 + 3SO42-
przesyłania. Używa się zarówno chlorki jak i siarczany. W
przypadku żelaza dodawanego w postaci chlorku żelazowego,
równania mają postać:
Stosunek molowy Fe : P jest 3 : 2, a stosunek wagowy wynosi 3.2 : 1.
FeCl3 + PO43- <=> FePO4�! + 3C1- Dla soli żelaza dwuwartościowego optymalne pH wynosi 8.0.
Dobre efekty uzyskuje się przy pH 7.0-8.0.
FeCl3 + 3 H2O <=> Fe(OH)3�! + 3H+ +3Cl-
FeCl3 + 3HCO3- <=> Fe(OH)3�! +3CO2 +3Cl- Generalnie uważa się, że niskie stężenia DO, niski potencjał redoks i
niskie pH skutkują słabym przekształcaniem Fe2+ do Fe3+.
Stosunek molowy Fe : P jest 1 : 1 (163.3 g FeCl3 będzie
reagować z 95 g PO43- formując 150.8 g Fe PO4).
Związki żelaza (Fe2+) są z lepszym skutkiem wykorzystywane w
Stosunek wagowy Fe : P wynosi 1,8 : 1, a FeCl3 : P = 5.2 : 1.
tlenowych warunkach strącania symultanicznego, gdy duża dostępność
Optymalny zakres odczynu pH dla strącania wynosi od pH 4,5  5.0. tlenu rozpuszczonego pozwala na utlenienie ich do stopnia +3 (Fe3+).
Jeżeli zwiększy się dawkę reagenta, to proces można prowadzić z
Odpowiada temu potencjał redoks w granicach +50-100 mV.
powodzeniem przy wyższym odczynie.
79 80
20
2009-06-02
Innym możliwym rozwiązaniem jest dawkowanie glinianu
sodowego (Na2Al2O4), którego reakcja z fosforem w środowisku
wodnym powoduje podniesienie zasadowości.
W przypadku soli glinu dawkowanych w postaci siarczanu glinowego,
Obok metali stosowane jest także jako odczynnik strącający
równania reakcji mają postać:
wapno, najczęściej w formie wodorotlenku wapnia względnie
A12(SO4)3* 14 H2O + PO43- => 2A1PO4�! + 3 SO42- + 14H2O
mleczka wapiennego. Reakcja strącania powodująca powstanie
fosforanu wapnia przebiega następująco:
A12(SO4)3* 14 H2O + 3H2O => 2Al(OH)3�! + 3 H+ + 3 SO42- + 14H2O
5 Ca2+ + 3 PO43- + OH- Ca5(PO4)3OH�!
A12(SO4)3* 14 H2O + 6HCO3- => 2A1(OH)3�! +6 CO2 + 3 SO42- +14H2O
Obok wartości pH ścieków surowych ważnym parametrem mającym
Optymalny odczyn pH dla tej reakcji strącania mieści się w
wpływ na strącanie fosforanu wapnia jest stężenie wodorowęglanu
zakresie pH 5,5 do 6,5.
(pojemność kwasowa).
Gdy ścieki o niskiej zasadowości są poddawane oczyszczaniu za
Ca(OH)2 + HCO3- "! CaCO3�! +H2O + OH-
pomocą siarczanu glinu, istnieje ryzyko, że odczyn ulegnie obniżeniu
Dla efektywnego strącania fosforu ze ścieków, przy wartościach
poniżej dolnej granicy tego zakresu , ze względu na nadmiarową
odczynu wyższych od 10 niezbędne jest stosowanie zwiększonych
kwasowość produktów ubocznych reakcji. W takim przypadku
dawek tego reagenta. Wówczas następuje także wytrącanie się
odczyn musi zostać skorygowany za pomocą reagentów zasadowych
wodorotlenku magnezu co powoduje dalsze zapotrzebowanie na
wapno.
81 82
1

Parametry procesu
Dawka ta potrzebna do wytrącenia fosforanu wapnia jest w
Do ważniejszych parametrów, które wpływają na przebieg
znacznym stopniu zdeterminowana wartością całkowitej
procesu Chem-P i jego efektywność należą:
zasadowości ścieków. W przybliżeniu jest równa 1,5-krotności
- skład ścieków surowych (pH, kwasowość, zasadowość,
całkowitej zasadowości (wyrażonej w mg CaCO3/l)
zawartość ciał zawieszonych, zawartość
rozpuszczonych związków organicznych),
- typ i dawka środka strącającego,
- miejsce wprowadzenia dawki,
- chemiczna specjacja,
- warunki mieszania,
- konfiguracja procesu,
- oczekiwana jakość ścieków oczyszczonych.
83 84
21
2009-06-02
Proces chemicznego strącania może być prowadzony jednym z trzech
sposobów zależnie od miejsca wprowadzenia substancji strącającej na
oczyszczalni ścieków:
1. Strącanie wstępne, gdy środek strącający jest dodawany przed
osadnikiem wstępnym. Strącony fosfor jest usuwany ze strumienia
oczyszczanych ścieków wraz z osadem wstępnym.
2. Strącanie symultaniczne, gdy reagent jest dodawany do
komory osadu czynnego lub bezpośrednio przed nią - w trakcie
procesu oczyszczania biologicznego. Strącony fosfor jest usuwany ze
strumienia ścieków wraz z osadem nadmiernym.
3. Strącanie końcowe, gdy do usuwania fosforu na drodze
O wyborze miejsca strącania decydują:
chemicznego strącania wykorzystywany jest dodatkowy stopień
- konfiguracja oczyszczalni,
oczyszczania obejmujący koagulację, flokulację oraz oddzielenie
- koszty chemikaliów,
cząstek stałych.
- wymagania jakości odpływu.
85 86
(��
Strącanie symultaniczne
Strącanie wstępne
Strącanie wstępne stosowane jest głównie w oczyszczalniach
Strącanie symultaniczne pozwala uzyskać wyższe efekty
mechanicznych. Stopień usuwania fosforu ogólnego wynosi do 90%.
usuwania fosforu, nawet do 95% mimo stosowania niższych dawek
W procesie następuje przyrost osadu wstępnego w ilości 50-120% w
reagentów niż przy wstępnym strącaniu. Polifosforany obecne w
stosunku do ilości osadów powstających bez strącania P. Osad po
ściekach i nie rozkładane w procesie strącania wstępnego są tu
strącaniu wstępnym łatwo się zagęszcza grawitacyjnie i dobrze
przekształcane do orto-fosforanów w procesie biologicznym, które
odwadnia na wirówkach lub prasach filtracyjnych. Dawki reagentów
następnie łatwo wytrącają się przy dozowaniu soli żelaza lub glinu.
strącających (Fe, Al) nie wpływają na procesy stabilizacji osadów
ściekowych. Wadą procesu strącania symultanicznego jest obniżenie WO w
wyniku zwiększonej masy osadu, co wpływa niekorzystnie na
W oczyszczalniach mechaniczno-biologicznych wstępne
strącanie stosuje się gdy mamy do czynienia z przeciążeniem nitryfikację. Dążąc do utrzymania właściwego WO zwiększa się
ładunkiem zanieczyszczeń organicznych. Zalety strącania wstępnego
recyrkulację osadu co powoduje większe zużycie energii. Tym
to odciążenie stopnia biologicznego, brak przyrostu organicznego
samym koszty eksploatacyjne procesu są wyższe. Efekt
osadu (w porównaniu do strącania symultanicznego) oraz możliwość
technologiczny strącania symultanicznego zależy od sprawności
stosowania na istniejącej oczyszczalni bez większych przeróbek.
osadników wtórnych. Wzrost stężenia P w odpływie następuje ze
Wadą są zwiększona ilość osadu całkowitego, podwyższony IO i
wzrostem stężenia zawiesin.
utrudniona denitryfikacja.
87 88
22
2009-06-02
Strącanie końcowe.
Strącanie końcowe wymaga zaprojektowania kolejnego stopnia
oczyszczania po części biologicznej i osadniku wtórnym. Stosuje się
Zalety procesu to dobre wykorzystanie środka strącającego,
tu klasyczny układ do koagulacji tj. komory szybkiego i wolnego
możliwość stosowania taniego Fe2+, niewielkie przeróbki budowlane.
mieszania, osadnik końcowy lub filtr piaskowy. Powoduje to
Wady strącania symultanicznego to zwiększona ilość osadu,
poważny wzrost kosztów i dlatego nie jest powszechnie stosowany.
możliwość obniżenia pH przez kwaśne sole metali, brak możliwości
Zaletą procesu są zdefiniowane warunki dozowania. Strącanie
odzysku P z osadu mieszanego, wynoszenie osadu z osadnika
fosforanu następuje niezależnie od przebiegu właściwego procesu
wtórnego wskutek niszczenia struktury kłaczków osadu powrotnego
biologicznego i nie ma na niego żadnego wpływu. Powstający osad
przez pompy.
fosforanowy może zostać osobno oddzielony i ponownie
wykorzystany, np. do nawożenia lub poprawy kondycji innych
osadów. Przy strącaniu końcowym ważna jest ewentualna korekta
odczynu (np. dwutlenkiem węgla) przy dozowaniu mleczka
wapiennego lub podwyższenie pH przy strącaniu solami kwaśnymi.
89 90
�Z1

Dawki soli żelaza i glinu stosowane do strącania
Inne metody usuwania fosforu ze ścieków
związków fosforu ze ścieków
Do innych skutecznych sposobów usuwania P ze ścieków należą;
wymiana jonowa, elektrodializa, odwrócona osmoza, koagulacja,
Forma strącania Dawka żelaza, g Fe/g P Dawka glinu, g
elektrodializa, adsorpcja w gruncie, wykorzystanie chemicznych
Al/g P
adsorbentów, metoda biologiczna.
Dawka 1.8 0.87
Adsorpcja w gruncie wymaga dużych powierzchni co podwyższa
teoretyczna
koszty. Dla elektrodializy maksymalny procent usuwania P nie jest
Wstępne 1.89-3.43 1.5-3.0
wyższy niż 25%. Odwrócona osmoza i wymiana jonowa osiągają
Symultaniczne 1.28-2.67 0.8-2.0 98% usuwania P ale są niezmiernie kosztowne.
Usuwanie fosforu na oczyszczalniach hydrofitowych nie jest
Końcowe 1.47-1.70 0.8-1.5 zbyt skuteczne.
91 92
23
2009-06-02
Porównanie omawianych metod:
Chemiczne strącanie fosforu:
Biologiczne usuwanie fosforu:
- zalety
- zalety
" prosta technologia, łatwa do zastosowania w różnych warunkach,
" stosunkowo proste sterowanie systemem,
" niskie koszty inwestycyjne (nie dotyczy strącania końcowego),
" mniejsza energochłonność ze względu na usuwania związków,
" małe zapotrzebowanie terenu (nie dotyczy strącania końcowego),
organicznych w warunkach beztlenowych,
" wysoka efektywność metody.
" mniejsza ilość osadu niż przy strącaniu osadów,
- wady
" małe zużycie reagentów,
" zwiększona ilość wytwarzanego osadu,
" wprowadzenie strefy beztlenowej wyraz
nie poprawia właściwości
" wzrost zawartości jonów metali w osadzie,
sedymentacyjne osadu czynnego i zapobiega rozwojowi bakterii
nitkowatych.
" wysokie koszty eksploatacyjne (zakup reagentów),
- wady
" stosunkowo skomplikowane sterowanie procesem i większa awaryjność
układu dawkowania,
" metoda nie zawsze gwarantuje stabilne spełnienie norm odpływu,
" okresowe pojawienie się grubego kożucha w reaktorze
" konieczna obecność łatwo rozkładalnych związków węgla w ściekach lub
(mikroorganizmy),
ich wzbogacenie,
" wysokie koszty inwestycyjne w przypadku strącania końcowego.
" możliwość wystąpienia wtórnego uwalniania fosforu w osadniku
93 94
wtórnym lub procesach przeróbki osadów.
�Z1

KO IEC
24