List żelazny dla Zygmunta Luksemburskiego
wydany przez Władysława Jagiełłę
27 IV 1410, Kraków
f&
Serenissimo principi domino Sigismundo Dei gratia regi Hungarorum, Croacie, Dalmacie etc.
marchioni Brandeburgensi, sacri Romani imperii vicario generali et regni Bohemie gubernatori etc.
Vladislaus eadem gratia rex Polonie nec non terrarum Cracovie, Sandomirie, Siradie, Lancicie,
Cuiavie, supremus princeps Lituanie, Pomeranie Russieque dominus et he-res etc. salutem et
perfectam in Christo amoris caritatem.
Illustris princeps, frater noster carissime. Ex (quo) ad apiendas dissen-siones et ad sedanda disturbia,
inter nos et Cruciferos de Prussia currentia, salutifero moti proposito ad partes Prussie satagitis, ut
securi et sine impe-dimento fines regni et terrarum nostrarum valeatis pertransire, pro charitate vobis
et omnibus prelatis, baronibus, militibus, clientibus aliisque cuiuslibet status et condicionis hominibus,
in vestra familiaritate et comitiva euntibus, in numero mille quingentorum equorum de salvo, securo et
Christianico conductu tenore presentium providemus. Promittentes in verbo nostro regio sub fide,
honore, et onere iuramenti nostris, dolo et fraude cessantibus, nulla arte, ingenio, astutia, vel colore
observatis, quod libere, secure et sine omni impedimento cum tota comitiva et familiaritate vestris
eundo ad Prussiam et redeundo ad regnum Hungarorum, fines regni et terrarum nostrarum per ter-ras
et per aquas poteritis pertransire sub securo, perfecto et integro Christia-nico et indubitato securitatis
conductu absque ulla molesia, arrestatione, re-tentione, offensa vel gravamine, salvis rebus omnibus et
personis. Itaque cum omnibus predictis vestris prelatis, baronibus et tota comitiva familie vestre de
regno vestro Hungarorum, ut premissum est, per regnum nostrum ire et ad regnum vestrum reverti et
redire usque in Lubocza, a duce Wy-thowdo omnibusque subditis ipsius et nostris securi valeatis et
possitis; no-lentes tamen ut per hoc securitatis nostre conductus lederetur, cassaretur et cessaret, si,
quod absit, inter vestros familiares et nostros subditos aliqua seditio, contentio, controversia et
discordia verbi, facti, vel operis oriatur vel crescat, etsi ex eis quantacunque offensio vel lesio
personarum, inflictio vulnerum vel mortis dispendium sequeretur vel veniret; etsi rumor aliquis vel
incendium per familiares vestros comitteretur, ut per hoc dictus salvus conductus ullo modo debeat
violari, sed quod inviolabiliter permaneat et robur obtineat sincere et constantis firmitatis. Preterea
nuntii et ambaxiato-res vestri interim vestram serenitatem ad Prussiam sequentes vel de Prussia ad
Dokument znajduje się w zbiorach Archiwum Głównego Akt Dawnych w Warszawie
%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%
%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%
Hungariam per vos remittendi aut dirigendi, cuiuscunque gradus, status, conditionis aut preeminentie
fuerint, eadem securitate et conductu vobiscum debent potiri et gaudere, quorum equos in numerum
mille quingentorum equorum vestre comitive et familiaritatis prius descriptorum poni volumus et
omnimode computari. Vobis igitur capitaneis, procuratoribus, tenutariis, castritenis et singulis regni
nostri officialibus, tum advocatis, consulibus et rectoribus civitatum, qui presentibus fueritis requisiti,
damus firmis nostris regalibus in mandatis, quatenus predictum dominum Sigismundum regem
Hungarorum etc. cum eius comitiva honorifice susceptum benevole pertrac-tetis et de securitate
omnimoda providere debeatis, presentibus abhinc ad festum sancti Ioannis Baptiste nunc proxime
venturum tantumm odo valitu-ris. Datum Cracovie die dominico Vocem iucunditatis anno Domini
mille-simo quadringentesimo decimo, nostre maiestatis sigillo presentibus sub-appenso.
Ad relationem domini Nicolai regni Polonie vicecancellarii.
Tłumaczenie
Najjaśniejszemu księciu panu Zygmuntowi z łaski bożej królowi Węgier, Chorwacji, Dalmacji itd.
margrabiemu Brandenburgii, wikariuszowi generalnemu świętego cesarstwa rzymskiego i zarządcy
królestwa Czech itd. Władysław z łaski tego samego król Polski a także ziem krakowskiej,
sandomierskiej, sieradzkiej, łęczyckiej, kujawskiej, Wielki Książę Litewski, Pomorski i Ruski pan
i dziedzic itd. pozdrowienie i doskonałą łaskę miłości w Chrystusie.
Najjaśniejszy książę, bracie nasz ukochany. Ponieważ poruszony zbawiennym zamiarem wybierasz
się do ziem pruskich by załagodzić rozdz
więk i pogodzić niezgodę powstałą między nami
i krzyżakami z Prus, abyś bezpiecznie i bez przeszkód granice królestwa i ziem naszych mógł
przekroczyć, na mocy tego pisma wam i wszystkim prałatom, baronom, żołnierzom, klientom
i wszystkim innym wszystkich stanów i kondycji ludziom w waszym towarzystwie i orszaku
podróżującym w liczbie półtora tysiąca pozwalamy zdrowo, bezpiecznie i po chrześcijańsku
podróżować. Dajemy nasze słowo na wierność, cześć i powagę naszej przysięgi, wyrzekając się
podstępu i zdrady, nie używając żadnych sztuczek, podstępów, przebiegłości czy pozorów,
że swobodnie, bezpiecznie i bez przeszkód z całym orszakiem i towarzystwem jadąc do Prus
i wracając do królestwa węgierskiego, granice i terytoria naszego państwa po ziemi i wodzie możecie
przemierzać w bezpiecznym, doskonałym i chrześcijańskim pochodzie nie wątpiąc w bezpieczeństwo,
bez żadnej przeszkody, zatrzymania, opóz
nienia, szkody lub przykrości, bez uszczerbku dla rzeczy
i osób. Przeto gdy z wszystkimi waszymi wspominanymi prałatami, baronami i z całym
towarzyszącym orszakiem z waszego węgierskiego królestwa, jak wcześniej wspomniano, przez nasze
królestwo będziecie podróżować i wracać do waszego królestwa i udawać się aż do Luboczy będziecie
Dokument znajduje się w zbiorach Archiwum Głównego Akt Dawnych w Warszawie
%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%
%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%
bezpieczni od księcia Witolda, oraz wszystkich poddanych jego i naszych. Nie chcemy więc, żeby ten
pochód zaszkodził, zagroził i uderzył w nasze bezpieczeństwo; jeśli, co oby nie miało miejsca,
między waszymi towarzyszami i naszymi poddanymi jakaś niezgoda, spór, zwada i różnica zdań,
czynów lub zamierzeń narodziła się czy wzrosła, a także jeśli z jakiejś napaści lub obrazy osób,
nastąpiło lub wynikło zadanie ran lub śmierć, a także jeśli jakaś bijatyka lub pożar zostałyby
wywołane przez waszych towarzyszy, aby dzięki temu dokumentowi wasz pochód nie mógł być
w żaden sposób zakłócony, lecz nienaruszony pozostał i zachował siłę stałej i nienaruszonej powagi.
Poza tym posłowie i wysłannicy wasi podążający za wasza wysokością do Prus lub z Prus na Węgry
wysłani lub posłani, jakiegokolwiek stanu, statusu, pochodzenia czy stanowiska takiego samego
bezpieczeństwa przejazdu z wami mają dostąpić i się nim cieszyć. Ich włączamy i wliczamy w liczbę
półtora tysiąca jez
dz
ców waszego pochodu i towarzystwa wcześniej wymienionego. Zaś kapitanom,
zarządcom, dzierżawcom, dzierżawcom grodów i wszystkim urzędnikom naszego królestwa,
także wójtom, radnym i rządcom miast, przez których o to pismo będzie pytani, dajemy nasze
stanowcze polecenie, abyście wspomnianego pana Zygmunta króla Węgier itd. z jego orszakiem
godnie przyjmowali, dobrze traktowali i dbali o ich pełne bezpieczeństwo, na mocy tego pisma
ważnego od teraz aż do najbliższego święta świętego Jana Chrzciciela. Dane w Krakowie w niedzielę
Vocem iucunditatis roku pańskiego tysiąc czterysta dziesiątego; przywieszamy naszą pieczęć
majestatyczną.
Do relacji pana Mikołaja, wicekanclerza królestwa polskiego.
(tłum. Agnieszka Fabiańska)
Dokument znajduje się w zbiorach Archiwum Głównego Akt Dawnych w Warszawie
%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%