Jestem przedmiotem, część II - szkło i płyny http://www.swiatobrazu.pl/jestem-przedmiotem-czesc-ii-szklo-i-plyny...
27 paz
dziernika 2011, 14:30 Autor: Jarosław Zachwieja
czytano: 29434 razy
Jestem przedmiotem, część II - szkło i płyny
Po tak miłym przyjęciu pierwszej części
realizowanej wspólnie z Nikonem miniserii
artykułów  Jestem przedmiotem , postanowiliśmy
przygotować dla Was nieco inny, lecz równie
interesujÄ…cy temat  a przy okazji sprawiajÄ…cy
fotoamatorom sporo kłopotów. Tematem tej
części cyklu będą bowiem zdjęcia przedstawiające
szkło i szklane naczynia oraz znajdujące się w
nich płyny. Jak sami się przekonacie, wykonanie
doskonałych zdjęć takiego tematu wcale nie musi
być trudne.
Czytaj także:
część I, produkty na Allegro
część III, bielizna
część IV, biżuteria
Fotografie przedstawiające przedmioty szklane potrafią być niezwykle efektowne. Szkło  zwłaszcza
takie, w którym znajdują się barwne płyny  jest surowcem dającym się w znacznym stopniu
"kształtować fotograficznie", dzięki czemu nawet zupełnie zwyczajna butelka, szklanka czy kieliszek
stają się doskonałymi tematami do zdjęć. Na łamach drugiego odcinka cyklu "Jestem przedmiotem"
pokazujemy, jak przy pomocy bardzo prostych środków osiągnąć można fascynujące rezultaty.
Prezentowany materiał jest również chyba najlepszym dowodem na to, że fotografia produktowa nie
musi mieć nic wspólnego z nudnym i pozbawionym inwencji "klepaniem" kolejnych podobnych do
siebie kadrów. Nawet bowiem jeżeli "model" jest jeden i stoi nieruchomo, to nie znaczy to jeszcze, że
nie można go przedstawić na wiele interesujących sposobów.
Nikon D3X 1/60 s, 105 mm, f/8, 100 ISO
105 mm f/2.8G AF-S VR Micro-Nikkor światło błyskowe
1 z 25 2015-08-15 20:29
Jestem przedmiotem, część II - szkło i płyny http://www.swiatobrazu.pl/jestem-przedmiotem-czesc-ii-szklo-i-plyny...
Banalny na pozór temat ukazany w prosty, a przy tym efektowny sposób, może dać w efekcie wspaniałe zdjęcie. Szkło oraz
płyny stawiają przed fotografującym wiele wyzwań, ale też wręcz nieograniczone możliwości twórcze. (Fot. Dawid Petka)
W poniższym artykule przedstawimy dwa efektowne sposoby przedstawienia na pozór bardzo prostych
obiektów, czyli butelek, szklanek i kieliszków zawierających rozmaite płyny. Będą to zdjęcia w tonacji
jasnej i ciemnej, zwane (niekiedy błędnie) fotografiami wykonanymi w wysokim i niskim kluczu
(dlaczego i w jakich sytuacjach jest to nazwa błędna, zostanie wyjaśnione). Dla uproszczenia
zdecydowaliśmy się ograniczyć zapędy w kwestii komponowania kadru do minimum  przedmiotów jest
więc niewiele, a tło najprostsze z możliwych. Wszystko po to, aby z jednej strony przedstawić to, co w
fotografii szkła jest tak naprawdę najważniejsze, a z drugiej pozostawić Wam jak najwięcej możliwości
samodzielnego działania. Na deser zaś pokażemy, jak do prostej fotografii wprowadzić nieco dynamiki i
ruchu.
[kn_advert]
Na styku fotografii produktowej, reklamowej i artystycznej
2 z 25 2015-08-15 20:29
Jestem przedmiotem, część II - szkło i płyny http://www.swiatobrazu.pl/jestem-przedmiotem-czesc-ii-szklo-i-plyny...
W odróżnieniu od fotografii przedmiotów wystawianych na aukcjach internetowych, wykonywanie zdjęć
przedmiotów szklanych i płynów jest już czynnością, w przypadku której najlepsze efekty daje
wprowadzenie do naszych zdjęć elementów kreatywnych. "Sucha" fotografia kieliszka, butelki czy
jakiegokolwiek innego szklanego przedmiotu nie będzie niczym innym, niż tylko banalnym zdjęciem
produktowym. Natomiast ten sam temat potraktowany z fantazjÄ… i naciskiem na utrzymanie wysokiej
strony estetycznej wykonywanych zdjęć może dać nam naprawdę ciekawe kadry.
Nikon D3X 1/500 s, 105 mm, f/9, 200 ISO
105 mm f/2.8G AF-S VR Micro-Nikkor Å›wiatÅ‚o ciÄ…gÅ‚e (halogen 3×1000 W)
Prostota i elegancja  w przypadku zdjęć szkła te dwa elementy sprawdzają się bardzo dobrze, choć oczywiście nic nie stoi na
przeszkodzie, aby fotografowane przedmioty tworzyły wraz z tłem wyszukaną kompozycję. Szkło jest pod tym względem
bardzo wszechstronnym materiałem i dobrze wygląda w praktycznie każdej stylistyce. (Fot. Dawid Petka)
3 z 25 2015-08-15 20:29
Jestem przedmiotem, część II - szkło i płyny http://www.swiatobrazu.pl/jestem-przedmiotem-czesc-ii-szklo-i-plyny...
1  kieliszek (fotografowany przedmiot)
2, 3  lampy halogenowe 1000 W z softboksami (oświetlenie przedmiotu)
4  stół bezcieniowy
5  lampa halogenowa 1000 W z czaszą ograniczającą promień stożka świetlnego (oświetlenie tła)
Fotografując szkło dobrze jest więc postawić się w roli fotografa reklamowego, mającego przedstawić
dany produkt w jak najbardziej efektowny sposób, a jednocześnie fotografa-artysty traktującego stojące
przed nim przedmioty jak surowiec, który można w dużym stopniu kształtować zgodnie z własnym
zamysłem. Szkło bowiem  mimo iż sztywne i kruche  dysponuje znacznymi możliwościami
formowania. Narzędziem pracy jest w tym wypadku żywioł każdego fotografa, czyli światło.
Gromadzimy wyposażenie
Wbrew pozorom wyposażenie pozwalające wykonywać doskonałe zdjęcia przedmiotów szklanych wcale
nie musi być specjalnie rozbudowane. Powinno natomiast pozwolić na jak najswobodniejszą regulację
ekspozycji, głębi ostrości oraz światła oświetlającego scenę. W naszym przypadku zestaw fotograficzny
składał się z idealnego do fotografii studyjnej korpusu Nikon D3X, obiektywu 105 mm f/2,8G AF-S VR
Micro-Nikkor oraz dwóch systemowych lamp błyskowych SB-700 oraz SB-900, z czego jedna pełniła
rolę bezprzewodowego sterownika błysku. Okazjonalnie zdarzało się też nam korzystać z dwu- lub
trójpunktowego oświetlenia ciągłego (lampy halogenowe o mocy 1000 W każda) z płynną regulacją
natężenia światła.
Nikon D300s 1/25 s, 26 mm, f/8, 400 ISO
17-55 mm f/2.8G ED-IF AF-S DX Zoom-Nikkor światło błyskowe
4 z 25 2015-08-15 20:29
Jestem przedmiotem, część II - szkło i płyny http://www.swiatobrazu.pl/jestem-przedmiotem-czesc-ii-szklo-i-plyny...
Wygięty blat stołu bezcieniowego w połączeniu z podświetleniem od dołu pozwolił uzyskać bardzo różnorodnie oświetlone tło.
W zależności od kąta widzenia aparatu, rozwiązanie takie pozwala uzyskać intrygujące plamy świateł i cieni oraz jasno-ciemne
gradienty (płynne przejścia tonów) o pionowym przebiegu. (Fot. Antoni Żółciak)
Resztę wyposażenia studyjnego obejmował stół bezcieniowy z blatem wykonanym z mlecznej płyty
pleksiglasowej, arkusz czarnego papieru (niezbędny do wykonania zdjęć z ciemnym tłem) oraz
oczywiście statyw. Do zdjęć dynamicznych, wymagających zaangażowania fotografa po drugiej stronie
obiektywu, koniecznym elementem wyposażenia okazał się wężyk spustowy.
Kształty, krawędzie, odbicia, krople, bąbelki, odblaski
Oto nieco przekorne pytanie: co można pokazać na zdjęciach przedstawiających szklany przedmiot bądz

też naczynie wypełnione wodą lub bezbarwnym płynem? Otóż tak naprawdę znacznie więcej, niż można
by się spodziewać. Szkło bowiem, dzięki swojej przezroczystości oraz zdolności odbijania i załamywania
światła, jest bardzo wdzięcznym obiektem fotograficznym i w zależności od oświetlenia potrafi bardzo
poważnie zmieniać swój wygląd. Fotografowany kieliszek z szampanem może więc być na zdjęciu
kieliszkiem, ale też może być abstrakcyjną figurą utworzoną przez rozświetlone krawędzie, może być
utworzony wyłącznie z plam jasnych odbić i ciemnych obszarów rozproszonego światła, a może też
zostać przedstawiony fragmentarycznie, jako sylwetka lub intrygujący detal w zbliżeniu, gdzie główną
rolę odgrywają bąbelki. Możliwości jest naprawdę wiele i uświadomienie sobie tego faktu jest
pierwszym i najważniejszym krokiem prowadzącym do uzyskania doskonałych zdjęć.
Nikon D3X 1/80 s, 105 mm, f/9, 100 ISO
105 mm f/2.8G AF-S VR Micro-Nikkor Å›wiatÅ‚o ciÄ…gÅ‚e (halogen 2×1000 W)
5 z 25 2015-08-15 20:29
Jestem przedmiotem, część II - szkło i płyny http://www.swiatobrazu.pl/jestem-przedmiotem-czesc-ii-szklo-i-plyny...
6 z 25 2015-08-15 20:29
Jestem przedmiotem, część II - szkło i płyny http://www.swiatobrazu.pl/jestem-przedmiotem-czesc-ii-szklo-i-plyny...
Proste ujęcie kieliszka na jasnym tle uzyskano dzięki zapewnieniu równomiernego i miękkiego przednio-bocznego oświetlenia z
dwóch ustawionych po bokach stołu lamp, zaopatrzonych w duże softboksy. W takich warunkach światło odbija się od szkła
tylko nieznacznie bardziej niż od powierzchni białego pleksiglasu. (Fot. Dawid Petka)
1  kieliszek (fotografowany przedmiot)
2, 3  lampy halogenowe 1000 W z softboksami (oświetlenie przedmiotu)
4  stół bezcieniowy
O tym, jak bardzo oświetlenie wpływa nie tylko na wygląd prezentowanych przedmiotów, ale też na
ogólny klimat zdjęcia, świadczy najlepiej porównanie zdjęcia prezentowanego powyżej z poniższym.
Obydwa wykonane zostały przy niemal identycznym układzie oświetlenia i z tej samej pozycji oraz
przedstawiają jeden i ten sam przedmiot  pusty kieliszek do szampana. Wyglądają jednak zupełnie
inaczej, a jest to zasługą różnicy w ogólnej tonacji obydwu zdjęć oraz tego, co je "tworzy". W
przypadku kadru górnego, kieliszek tworzy przede wszystkim jego kształt zaznaczony przez ciemne
linie, samo zaś szkło pozostaje przejrzyste i tylko delikatny blask świadczy o przestrzenności
przedmiotu (jest to przy okazji element, o którym zawsze należy pamiętać, niezależnie od typu
uprawianej przez nas fotografii produktowej  aby przedmioty płaskie ukazane zostały na zdjęciu jako
płaskie, a trójwymiarowe jako trójwymiarowe). W drugim ujęciu kieliszek znajduje się na ciemnym tle
przechodzącym u dołu w biel, a elementem formującym jego kształt na zdjęciu są jasne plamy światła,
będące tak naprawdę softboksami odbijającymi się od obłej szklanej powierzchni.
Dwa zdjęcia jednego przedmiotu, a jak bardzo różne. Najciekawsze jest jednak to, że całą
odpowiedzialność za te różnice ponosi tylko i wyłącznie zmiana kąta ustawienia lamp, a konkretnie
obrócenie ich w stronę fotografującego tak, aby światło nie padało prosto na stół i kieliszek. To
obrazuje, w jak wielkim stopniu oświetlenie sceny może ją kształtować. Zwłaszcza wówczas, gdy mamy
do czynienia z fotografią obiektów przezroczystych i o znacznym współczynniku odbicia światła. A
czymś takim właśnie są przedmioty ze szkła.
Nikon D3X 1/15 s, 105 mm, f/9, 100 ISO
105 mm f/2.8G AF-S VR Micro-Nikkor Å›wiatÅ‚o ciÄ…gÅ‚e (halogen 2×1000 W)
7 z 25 2015-08-15 20:29
Jestem przedmiotem, część II - szkło i płyny http://www.swiatobrazu.pl/jestem-przedmiotem-czesc-ii-szklo-i-plyny...
8 z 25 2015-08-15 20:29
Jestem przedmiotem, część II - szkło i płyny http://www.swiatobrazu.pl/jestem-przedmiotem-czesc-ii-szklo-i-plyny...
Odwrócenie obydwu lamp tak, aby w znacznym stopniu nie oświetlały stołu sprawiło, że zdecydowanie najjaśniejszym
elementem kadru stało się słabo wcześniej widoczne odbicie prostokątnych softboksów od powierzchni szkła. Warto zwrócić
uwagę jak bardzo zmniejszyła się ekspozycja sceny  oprócz spadku ogólnej jasności kadru, czas naświetlania wydłużył się o
2,5 EV. (Fot. Dawid Petka)
1  kieliszek (fotografowany przedmiot)
2, 3  lampy halogenowe 1000 W z softboksami (oświetlenie przedmiotu)
4  stół bezcieniowy
Na następnych stronach tego artykułu oraz w jego galerii zobaczycie wiele różnorodnych przykładów
wykonanych przy bardzo podobnym zestawie oświetleniowym (opisany na następnej stronie schemat
zakładający podświetlenie powierzchni białej pleksy od spodu światłem błyskowym), a jednak mimo to
bardzo różniących się pod względem efektów końcowych. Jest to najlepszy dowód na to, że fotografując
szkło mamy do czynienia z bardzo wszechstronnym "modelem".
Jak i co fotografować
Ważne szczegóły
Po tym wstępie czas na garść bardziej konkretnych porad. Dotyczyć one będą w głównej mierze
warunków niezbędnych do spełnienia podczas wykonywania zdjęć oraz metod pozwalających na
osiągnięcie intrygujących efektów wizualnych. Nic jednak nie jest w stanie zastąpić doświadczenia
praktycznego, dlatego też jeżeli tylko przyjdzie Wam do głowy jakiś pomysł związany z wykonywaniem
zdjęć szklanych przedmiotów, nie wahajcie się go wypróbować w praktyce. Pamiętajcie: taki "model"
nigdy się nie zmęczy!
Czystość na pierwszym miejscu
Jedną z podstawowych rzeczy, o których musimy koniecznie pamiętać fotografując szkło, jest&
czystość. Szkło jest materiałem, w przypadku którego na zdjęciach bezlitośnie ujawniają się wszelkie
tłuste plamy, kurz, odciski palców i inne niezbyt atrakcyjne dla oka "dodatki". Dodatkowo jakiekolwiek
próby wytarcia szkła tym, co mamy pod ręką, powodują tylko pojawienie się kolejnych, znacznie
bardziej uciążliwych smug. Przed sesją należy więc fotografowane przedmioty dokładnie wyczyścić (o ile
jest to dopuszczalne to najlepiej skorzystać z pomocy zmywarki, która oprócz mycia zapewni również
odpowiednie nabłyszczenie czyszczonych powierzchni). Jeżeli fotografowany przedmiot ma łatwą do
uszkodzenia powierzchnię (np. etykietkę) to możemy posłużyć się zestawem do czyszczenia monitorów,
dostępnym w każdym sklepie z artykułami RTV.
9 z 25 2015-08-15 20:29
Jestem przedmiotem, część II - szkło i płyny http://www.swiatobrazu.pl/jestem-przedmiotem-czesc-ii-szklo-i-plyny...
Nikon D3X 1/250 s, 105 mm, f/10, 100 ISO
105 mm f/2.8G AF-S VR Micro-Nikkor światło błyskowe
To całkiem ciekawe zdjęcie zepsuły ślady kurzu, odciski palców i inne plamy widoczne na kieliszku. Usuwanie tego typu skaz w
Photoshopie potrafi zająć znacznie więcej czasu niż umycie szkła i ponowne przeprowadzenie sesji, dlatego też każdemu z
fotografowanych przedmiotów warto się bardzo uważnie przyjrzeć. Ważne jest również ostrożne napełnianie kieliszków i innych
naczyń, tak aby fotografowany płyn nie pryskał na boki. (Fot. Dawid Petka)
Dobrą praktyką podczas wykonywania zdjęć szklanych przedmiotów jest uprzednie dokładne odkurzenie
studia oraz noszenie w trakcie całej sesji lateksowych rękawiczek. Jeżeli dopilnujemy tego typu
szczegółów, to możemy liczyć na to, że czeka nas znacznie mniej pracy podczas póz
niejszego retuszu
zdjęć. W innym przypadku lepiej bądz
my gotowi na długie i uciążliwe ślęczenie nad zdjęciami w
Photoshopie.
Fotografując na mlecznym pleksiglasie pamiętajmy, że jest on powierzchnią w pewnym stopniu
lustrzaną i uwagi dotyczące czystości odnoszą się również do niego. Ponadto łatwo się on rysuje, tak
więc bądz
my ostrożni.
[kn_advert]
Białe tło, czarne tło
W artykule tym znalez
ć możecie wiele zdjęć o jasnej, jak i wyraz
nie ciemnej tonacji. Fotografie
przedstawiające szklane przedmioty na białym, jasnym bądz
gradientowym (płynnie przechodzącym z
jasnego w ciemniejszy) tle zostały wykonane przez bezpośrednie postawienie fotografowanego
przedmiotu na pleksiglasowym blacie. Gdyby fotografującemu zależało na tym, aby przedmiot nie
odbijał się delikatnie od powierzchni stołu, powinien na pleksie położyć duży arkusz białego papieru lub
10 z 25 2015-08-15 20:29
Jestem przedmiotem, część II - szkło i płyny http://www.swiatobrazu.pl/jestem-przedmiotem-czesc-ii-szklo-i-plyny...
kalki technicznej (my uznaliśmy ów refleks za bardzo atrakcyjny wizualnie). Jeżeli natomiast komuś
zależałoby na uzyskaniu tła czarnego i praktycznie eliminującego tylne oświetlenie fotografowanego
przedmiotu, to powinien w tym celu postarać się o duży arkusz czarnego papieru, na którym ustawiony
zostanie fotografowany przedmiot.
Nikon D3X 105 mm f/2,8G AF-S VR Micro-Nikkor
1/250 s, 105 mm, f/11, 100 ISO 1/100 s, 105 mm, f/11, 100 ISO
światło błyskowe światło błyskowe
Prezentowane zdjęcia wykonano stawiając kieliszek z szampanem na czarnym arkuszu papieru i podświetlając stół od dołu
lampą błyskową  co zostało dokładnie opisane na schemacie poniżej. Różnica pomiędzy tymi fotografiami polega na tym, że w
przypadku zdjęcia po lewej stronie kieliszek stoi na środku arkusza, natomiast w przypadku zdjęcia po prawej  na jego
prawym krańcu. W efekcie zdjęcie numer dwa jest oświetlone tylko z prawej strony (nadmiar czarnego papieru z lewej
przesłonił padające z tamtej strony światło) i odznacza się nieco inną ekspozycją. (Fot. Dawid Petka)
11 z 25 2015-08-15 20:29
Jestem przedmiotem, część II - szkło i płyny http://www.swiatobrazu.pl/jestem-przedmiotem-czesc-ii-szklo-i-plyny...
1  arkusz czarnego papieru (tło)
2  lampa błyskowa (sterowana bezprzewodowo)
3  kieliszek z szampanem (fotografowany przedmiot)
4  stół bezcieniowy
Wielkość i położenie wspomnianego arkusza papieru podczas sesji może mieć zasadnicze znaczenie.
Jeżeli bowiem użyte zostanie oświetlenie sceny podobne do opisanego w następnym rozdziale tego
artykułu  oraz zastosowane do wykonania praktycznie wszystkich zdjęć, jakie mamy przyjemność Wam
tutaj prezentować  czyli ze z
ródłem zlokalizowanym pod powierzchnią stołu, to nieprzykryta część
blatu staje się jednocześnie z
ródłem oświetlenia sceny. W rezultacie to, jakie rozmiary w stosunku do
powierzchni sceny ma czarny papier oraz jak umieszczony jest na nim fotografowany przedmiot, będzie
odgrywało zasadnicze znaczenie dla sposobu oświetlenia przedmiotu będącego tematem zdjęcia.
O wszystkim decyduje światło
Na łamach tego tekstu wielokrotnie już wspominaliśmy o oświetleniu sceny i jego wpływie na wygląd
końcowy zdjęć. Rzeczywiście trudno o istotniejszy element w fotografii produktowej  zwłaszcza takiej,
której głównym tematem jest szkło. W przypadku przedmiotów przezroczystych oraz odbijających i
załamujących światło to właśnie oświetlenie jest kluczowe dla powodzenia całej sceny. Powinno być ono
przede wszystkim możliwe do jak najbardziej swobodnej regulacji  takie elementy jak położenie lampy
i kierunek emisji oraz możliwość sterowania intensywnością strumienia oraz jego szerokością mają
pierwszorzędne znaczenie. Niemałe znaczenie ma też możliwość jego jak największego zmiękczenia i
rozproszenia, ponieważ powierzchnia szkła odbija światło w takim stopniu, że z
ródło światła błyskowego
lub ciągłego niezmiękczone w żaden sposób doprowadzi do powstania na zdjęciach wielu
niepożądanych przepaleń.
Nikon D300s 1/20 s, 38 mm, f/2.8, 1600 ISO
17-55 mm f/2.8G ED-IF AF-S DX Zoom-Nikkor światło zastane
12 z 25 2015-08-15 20:29
Jestem przedmiotem, część II - szkło i płyny http://www.swiatobrazu.pl/jestem-przedmiotem-czesc-ii-szklo-i-plyny...
Pojedyncza lampa błyskowa sterowana bezprzewodowo, umieszczona pod stołem bezcieniowym okazała się być najlepszym z
wypróbowanych przez nas pomysłów na oświetlenie fotografowanej sceny i znajdujących się w jej obrębie szklanych
przedmiotów. Możliwość jej regulacji w trybie bezprzewodowym przez drugą lampę błyskową na stopce aparatu działającą w
trybie sterownika niezmiernie ułatwiła całe zadanie. (Fot. Antoni Żółciak)
W naszym przypadku zastosowaliśmy niezwykle prosty, ale też zaskakująco (dla niektórych) skuteczny
system polegający na umieszczeniu lampy błyskowej pod stołem bezcieniowym i wykorzystaniu
stanowiącej blat wygiętej tafli pleksiglasu w charakterze dyfuzora (oraz jednocześnie tła w przypadku
zdjęć, do wykonania których nie został użyty czarny papier). Lampa wyzwalana była bezprzewodowo, a
jej parametry błysku regulowane z poziomu aparatu, co czyniło całą sesję znacznie łatwiejszą i
przyjemniejszą (oszczędziło to m.in. konieczności ciągłego wchodzenia pod stół).
Kluczem do uzyskania udanych zdjęć był właściwy dobór parametrów ekspozycji aparatu oraz siły i
stopnia skupienia błysku. Kontrola nad pierwszymi dwoma elementami pozwoliła uzyskać prawidłowe
oświetlenie sceny i rozkład tonów na zdjęciu. Z kolei regulacja promienia błysku (realizowana przez
funkcję zoom w lampie błyskowej) pozwalała kształtować rozmiary oświetlonego obszaru powierzchni
blatu, co z kolei dawało możliwość kształtowania wyglądu tła. Wszystko to sprawiło, że zarówno aparat
jak i lampa błyskowa ustawione zostały w trybie manualnym, a właściwą sesję poprzedziła seria prób
mających na celu określenie właściwych parametrów wyjściowych.
Nikon D3X 1/100 s, 105 mm, f/11, 100 ISO
105 mm f/2.8G AF-S VR Micro-Nikkor światło błyskowe
13 z 25 2015-08-15 20:29
Jestem przedmiotem, część II - szkło i płyny http://www.swiatobrazu.pl/jestem-przedmiotem-czesc-ii-szklo-i-plyny...
Ustawienie szerokiego strumienia błysku pozwoliło w przypadku tego zdjęcia uzyskać praktycznie jednolicie jasne tło, bez
płynnych przejść tonalnych. Silnie kontrastowe krawędzie szklanki i kostek "lodu" to już zasługa własności materiałów, z
których przedmioty te zostały wykonane. (Fot. Dawid Petka)
1  szklanka i kostki lodu (fotografowane przedmioty)
2  lampa błyskowa (sterowana bezprzewodowo)
3  zasięg błysku (ustawiony za pomocą funkcji zoom lampy)
4  stół bezcieniowy
14 z 25 2015-08-15 20:29
Jestem przedmiotem, część II - szkło i płyny http://www.swiatobrazu.pl/jestem-przedmiotem-czesc-ii-szklo-i-plyny...
Osobna sprawa to kolorystyka zdjęć. Przy jednym z
ródle światła, z jakim mamy do czynienia w
opisywanych przykładach, stosowanie filtrów korekcyjnych w celu dopasowania barwy światła
błyskowego nie jest konieczne. Wszystkie operacje mające na celu modyfikacje barwy oświetlenia, tła i
samego fotografowanego przedmiotu odbywały się poprzez subtelne korekty balansu bieli podczas
konwersji zdjęć z plików RAW. Oczywiście jeżeli korzystamy z kilku różnych z
ródeł światła i zależy nam
na zmianie barwy jednego z nich, zastosowanie odpowiednich filtrów będzie już koniecznością.
Na sam koniec rozdziału jeszcze jedno wyjaśnienie: w artykule tym (a także w wielu innych tekstach i
wypowiedziach różnych osób) pojawiają się też terminy "niski klucz" i "wysoki klucz". Wielu amatorów
fotografii, a nawet profesjonalnych fotografów stawia znak równości pomiędzy określeniem "wysoki
klucz" i fotografiÄ… w jasnej tonacji oraz "niski klucz" i fotografiÄ… w ciemnej tonacji. Tymczasem jest to
nieprawda. Określenia te wywodzą się od proporcji pomiędzy udziałem światła kluczowego (dla
fotografowanej sceny) oraz innymi rodzajami światła stosowanymi w fotografii studyjnej
(wypełniającego, kontrowego, konturowego, tła, efektowego itd.).
Jak więc widać, prezentowane w tym artykule zdjęcia trudno określić jednym z tych dwóch terminów,
ponieważ mamy tu do czynienia najczęściej ze sceną oświetloną pojedynczą lampą błyskową. Niektórzy
mogliby wprawdzie argumentować, że w przypadku prezentowanych zdjęć na czarnym tle mamy do
czynienia z bardzo niskim udziałem światła kluczowego w scenie (byłby nim w takiej sytuacji blask
boczny, którego z
ródłem jest płyta pleksiglasowa) i praktycznym brakiem innych z
ródeł światła  nie
licząc światła odbitego od ścian, które w skrajnej sytuacji mogłoby stanowić niewielkie wypełnienie.
Zapewne zwolennicy takiego twierdzenia byliby w stanie jakoś uargumentować taki pogląd, jednak my
dla porządku unikamy określenia "niski klucz" i "wysoki klucz" w stosunku do prezentowanych kadrów.
Sceny dynamiczne
Wiemy już, jakie efekty możemy uzyskać fotografując zwyczajne szklane naczynia i inne przedmioty.
Umiemy też przy zastosowaniu stosunkowo niezbyt rozbudowanych środków takie efekty uzyskać. Teraz
jednak spróbujemy czegoś nieco innego  zdynamizować nasze ujęcia przez dodanie do nich nieco
ruchu, dzięki czemu zbliżymy się jeszcze bardziej ku fotografii reklamowej i sztuczkom stosowanym
przez zajmujących się nią profesjonalistów. Omówimy też kilka elementów istotnych właściwie zawsze
podczas fotografowania szkła  niezależnie od tego, czy wykonywane przez nas zdjęcia są statyczne,
czy też nie.
Uwaga na otoczenie i szczegóły!
W poprzednich rozdziałach tego poradnika akcentowaliśmy oświetlenie fotografowanej sceny. Teraz
natomiast zajmiemy się samą sceną i kwestiami związanymi z jej komponowaniem. Fotografując szkło
mamy do czynienia z przedmiotami, których pewne cechy charakterystyczne dają nam ogromne
możliwości, ale mogą być też dosyć kłopotliwe. Z całą pewnością do cech takich należy skłonność do
odbijania z
ródeł światła i innych obiektów  zwłaszcza jasnych.
Fotografując szkło musimy więc zawsze zwracać uwagę, jak na wygląd poszczególnych obiektów w
kadrze wpływa ich sąsiedztwo w kadrze i poza nim. Może się bowiem okazać, że w butelce lub kieliszku
odbije się nasz aparat lub też& panujący w studiu bałagan. Również pewne kombinacje barw
pojawiające się nieoczekiwanie w kadrze podczas fotografowania naczyń wypełnionych rozmaitymi
płynami mogą nie wyglądać zbyt atrakcyjnie. Sprawia to, że podczas fotografowania szkła konieczne
jest większe niż zazwyczaj kontrolowanie otoczenia  zarówno w obrębie fotografowanej sceny, jak i
poza niÄ….
Nikon D3X 1/250 s, 105 mm, f/10, 100 ISO
105 mm f/2.8G AF-S VR Micro-Nikkor światło błyskowe
15 z 25 2015-08-15 20:29
Jestem przedmiotem, część II - szkło i płyny http://www.swiatobrazu.pl/jestem-przedmiotem-czesc-ii-szklo-i-plyny...
Na zdjęciu powyżej kompozycja składająca się z dwóch kieliszków i szklanki została zakłócona przez niezbyt szczęśliwie ułożone
elementy w kadrze  "wino" z kieliszka w centrum kadru odbiło się niesymetrycznie w kieliszku wypełnionym szampanem. Aby
kompozycja zaprezentowała się lepiej, konieczne okazało się odsunięcie od siebie obydwu naczyń (ilustruje to przykład
poniżej). (Fot. Dawid Petka)
16 z 25 2015-08-15 20:29
Jestem przedmiotem, część II - szkło i płyny http://www.swiatobrazu.pl/jestem-przedmiotem-czesc-ii-szklo-i-plyny...
Nikon D3X 1/250 s, 105 mm, f/10, 100 ISO
105 mm f/2.8G AF-S VR Micro-Nikkor światło błyskowe
Podczas fotografowania szkła i płynów zawodowi fotografowie stosują - jak w przypadku wszystkich
odmian fotografii produktowych i reklamowych - pewne sztuczki i zabiegi pomagające osiągnąć
zadowalający efekt. Wiele z nich to pilnie strzeżone tajemnice, których specjalizujący się w określonych
efektach profesjonaliści nie zdradzają nikomu, inne natomiast są powszechnie znane. Stosowanie części
takich zabiegów jest wręcz konieczne, jeżeli zależy nam na uzyskaniu efektownej, a jednocześnie
17 z 25 2015-08-15 20:29
Jestem przedmiotem, część II - szkło i płyny http://www.swiatobrazu.pl/jestem-przedmiotem-czesc-ii-szklo-i-plyny...
realistycznie wyglądającej sceny. Wiąże się to z tym, że aparat fotograficzny postrzega i rejestruje
otaczającą nas rzeczywistość nieco odmiennie niż nasz zmysł wzroku i należy to wziąć pod uwagę
podczas wykonywania zdjęć.
[kn_advert]
Wiadomo na przykład, że pewne rzeczy nie prezentują się na zdjęciach tak dobrze, jak w
rzeczywistości. Przykładem mogą być krople wody na gładkich powierzchniach, które mają tendencję do
szybkiego spływania i z tego powodu fotografowie najczęściej zastępują je gliceryną lub jej wodnym
roztworem. Kostki lodu majÄ… z kolei tendencjÄ™ do szybkiego topnienia, w zwiÄ…zku z czym tam, gdzie to
tylko możliwe, stosuje się sztuczny lód. My wykorzystaliśmy go do wykonania zdjęcia drinka w szklance
do whisky. Okazało się jednak, że użyty przez nas "lód" nie unosi się na powierzchni wody, przez co
prezentuje się mało realistycznie. Problem ten udało się jednak rozwiązać stosując takie proporcje
alkoholu i sztucznego lodu, aby ten drugi nie wyglądał nienaturalnie. Również niektóre płyny na
zdjęciach wyglądają zupełnie inaczej niż w rzeczywistości, nawet przy zastosowaniu bardzo
wyszukanego oświetlenia. Dobrym przykładem jest tutaj czerwone wino, które na potrzeby sesji
zastąpiliśmy sokiem owocowym.
Nikon D3X 1/100 s, 105 mm, f/11, 100 ISO
105 mm f/2.8G AF-S VR Micro-Nikkor światło błyskowe
18 z 25 2015-08-15 20:29
Jestem przedmiotem, część II - szkło i płyny http://www.swiatobrazu.pl/jestem-przedmiotem-czesc-ii-szklo-i-plyny...
Duża ilość "lodu" w szklance i stosunkowo niewiele alkoholu pozwoliło ukryć fakt, iż kostki nie unoszą się na powierzchni cieczy.
Efekt ten wspomaga również płynący z butelki strumień, który wydaje się "spychać" niektóre z nich na dno. (Fot. Dawid Petka)
Tego typu detale nie zawsze są wychwytywane podczas sesji, gdy z reguły zajęci jesteśmy
kontrolowaniem oświetlenia, ekspozycji, czystości przedmiotów i wielu innych rzeczy. Zawsze jednak
wychodzą na jaw, gdy zdjęcie jest już gotowe i mamy możliwość na spokojnie je obejrzeć (lub co
gorsza robi to inna osoba). Warto więc sprawdzać wszystko na bieżąco i w razie potrzeby powtórzyć
sesjÄ™.
A może poćwiczymy refleks?
19 z 25 2015-08-15 20:29
Jestem przedmiotem, część II - szkło i płyny http://www.swiatobrazu.pl/jestem-przedmiotem-czesc-ii-szklo-i-plyny...
Spośród zdjęć produktowych przedstawiających szklane naczynia, szklanki, kieliszki itd. szczególnie
efektowne są wszystkie te, na których widoczny jest zamrożony ruch  najczęściej jest to rozprysk
płynu wywołany nagłym poruszeniem naczynia lub spadającymi kroplami bądz
strugami. Wbrew
pozorom wykonanie takich zdjęć prezentujących dynamiczne kompozycje ze szkłem i płynami w rolach
głównych nie jest trudne. Wymaga przede wszystkim cierpliwości, ponieważ niejednokrotnie przyjdzie
nam powtarzać ujęcie bardzo wiele razy, zanim uzyskamy dokładnie to, na czym nam zależało. Jeżeli
natomiast scenę oświetlamy przy użyciu lampy (lub lamp) błyskowych, to użycie trybu seryjnego w
aparacie będzie niemożliwe  kondensatory fleszy potrzebują nieco czasu na ponowne załadowanie się.
W takiej sytuacji pozostaje nam tylko działanie metodą prób i błędów.
Nikon D3X 1/60 s, 105 mm, f/11, 100 ISO
105 mm f/2.8G AF-S VR Micro-Nikkor światło błyskowe
Uchwycenie takiego kadru nie było trudne z punktu widzenia ustawień aparatu czy lampy, lecz zajęło nieco czasu. Kadry tego
typu powstają bowiem dosyć długo  zanim fotografowi uda się wyzwolić migawkę w odpowiednim momencie, potrzebnych jest
od kilkunastu do nawet kilkuset prób. Wszystko zależy od poziomu komplikacji projektu. (Fot. Dawid Petka)
20 z 25 2015-08-15 20:29
Jestem przedmiotem, część II - szkło i płyny http://www.swiatobrazu.pl/jestem-przedmiotem-czesc-ii-szklo-i-plyny...
1  szklanka z alkoholem i lodem (fotografowane przedmioty)
2  lampa błyskowa (sterowana bezprzewodowo)
3  stół bezcieniowy
4  zasięg błysku (ustawiony za pomocą funkcji zoom lampy)
Tego typu techniki fotograficzne wymagają oczywiście użycia lampy błyskowej. Wbrew pozorom
wykonywanie zdjęć zatrzymujących ruch w warunkach studyjnych nie zmusza nas wcale do stosowania
bardzo krótkich czasów naświetlania, co zresztą widać w zamieszczonych na tej stronie i w galerii
przykładach. Jest tak, ponieważ trwający ułamek sekundy błysk "zamraża" scenę i pozwala ją
zarejestrować przez aparat. Jedynym warunkiem jest nieobecność w okolicy z
ródeł światła o zbliżonym
do lampy błyskowej natężeniu.
Niezbędnym dodatkiem podczas sesji tego typu może się okazać wężyk spustowy. Z jego pomocą
fotograf może jedną ręką precyzyjnie kontrolować moment wyzwolenia migawki, podczas gdy drugą np.
wlewa szampana do kieliszka lub wrzuca lód do szklanki. Warto więc zaopatrzyć się w taki dodatek 
najlepiej z odpowiednio długim, kilkumetrowym kablem.
Nikon D300s 1/30 s, 22 mm, f/8, 400 ISO
17-55 mm f/2.8G ED-IF AF-S DX Zoom-Nikkor światło błyskowe
21 z 25 2015-08-15 20:29
Jestem przedmiotem, część II - szkło i płyny http://www.swiatobrazu.pl/jestem-przedmiotem-czesc-ii-szklo-i-plyny...
Elektryczny wężyk spustowy na długim kablu to konieczny element podczas wykonywania tego typu ujęć. Nawet bowiem gdy
mamy do dyspozycji asystenta, to znacznie lepsze efekty przyniesie wykonywanie zdjęć w sytuacji, gdy jedna i ta sama osoba
jest z
ródłem ruchu w kadrze i wybiera moment wyzwolenia migawki. (Fot. Antoni Żółciak)
Retusz będzie (prawie na pewno) konieczny
Fotografia produktowa o charakterze profesjonalnym (a zwłaszcza w przypadku przygotowywania
materiału fotograficznego w celach reklamowych) zawsze wiąże się z retuszem zdjęć  co do tego nikt
chyba nie ma wątpliwości. Niejednokrotnie mamy też do czynienia z drobnymi zabrudzeniami matrycy
aparatu czy skazami na fotografowanych przedmiotach, które trzeba usunąć. W uporaniu się z
niektórymi z tych usterek może nam pomóc używany przez nas aparat  w profejsonalnych
lustrzankach Nikona dostępna jest na przykład opcja Dust Off ref photo umożliwiająca wykonanie
obrazu zanieczyszczeń matrycy, co znacznie póz
niej usprawnia proces retuszu i czyni go bardziej
precyzyjnym. Z innymi problemami jednak będziemy już musieli uporać się sami. W przypadku
fotografowania szkła i płynów dochodzi jeszcze jeden ważny powód za tym, aby przeprowadzać retusz 
konieczność wyeliminowania plam i zabrudzeń na szkle.
O przyczynach postawania tychże wspominaliśmy już w jednym z poprzednich rozdziałów. Jednak
nawet wówczas, gdy fotografowaniu towarzyszy ostrożność i sterylność rodem z sali operacyjnej, to
różnego rodzaju plamy na szkle i stole mogą się pojawić i prawie na pewno się pojawią. Podczas sesji 
zwłaszcza tej mającej na celu wykonanie zdjęć dynamicznych  ciągle coś nalewamy do
fotografowanych naczyń, co powoduje powstawanie rozprysków, których po prostu nie da się uniknąć. Z
kolei ich wycieranie może doprowadzić do powstania na szkle smug jeszcze trudniejszych do usunięcia
cyfrowo niż początkowe plamy. Właśnie dlatego najlepiej będzie pozostawić kłopotliwe krople do
póz
niejszego retuszu.
Nikon D3X 1/100 s, 105 mm, f/11, 100 ISO
105 mm f/2.8G AF-S VR Micro-Nikkor światło błyskowe
22 z 25 2015-08-15 20:29
Jestem przedmiotem, część II - szkło i płyny http://www.swiatobrazu.pl/jestem-przedmiotem-czesc-ii-szklo-i-plyny...
Widoczne na szkle plamy to resztki piany z szampana po kilku wcześniejszych próbach wykonania zdjęcia przedstawiającego
złocisty płyn wypełniający kieliszek. Wytarcie ich spowodowałoby rozmazanie szampana po ściankach całego kieliszka i w
konsekwencji konieczność powtórzenia sesji z umytym (lub nowym) szkłem. (Fot. Dawid Petka)
Na zakończenie
Na tym kończymy drugi odcinek naszego cyklu "Jestem przedmiotem" realizowany przez redakcję
23 z 25 2015-08-15 20:29
Jestem przedmiotem, część II - szkło i płyny http://www.swiatobrazu.pl/jestem-przedmiotem-czesc-ii-szklo-i-plyny...
SwiatObrazu.pl przy współpracy z firmą Nikon. Tematem trzecim naszego cyklu będzie coś zupełnie
odmiennego od omawianych do tej pory produktów. Zajmiemy się mianowicie fotografowaniem bielizny,
a wszystko to w stylowych wnętrzach luksusowego apartamentu hotelowego.
Galeria zdjęć
Na tej stronie obejrzeć możecie wybrane zdjęcia wykonane podczas sesji realizowanej na potrzeby tego
artykułu. Fotografie te stanowią uzupełnienie prezentowanych na poprzednich stronach i wszystkie
powstały z wykorzystaniem aparatu Nikon D3X, obiektywu 105 mm f/2,8G AF-S VR Micro-Nikkor oraz
lamp błyskowych SB-700 i SB-900, bądz
też w niektórych przypadkach  opisanych na poprzednich
stronach artykułu - światła ciągłego. Kliknięcie miniatury spowoduje otwarcie zdjęcia w powiększonej
wersji.
105 mm, 1/60 s, f/7.1,100 ISO 105 mm, 1/60 s, f/8, 100 ISO 105 mm, 1/60 s, f/8, 100 ISO
105 mm, 1/60 s, f/11, 100 ISO 105 mm, 1/60 s, f/11, 100 ISO 105 mm, 1/100 s, f/11, 100 ISO
105 mm, 1/100 s, f/11, 100 ISO 105 mm, 1/100 s, f/11, 100 ISO 105 mm, 1/250 s, f/11, 100 ISO
24 z 25 2015-08-15 20:29
Jestem przedmiotem, część II - szkło i płyny http://www.swiatobrazu.pl/jestem-przedmiotem-czesc-ii-szklo-i-plyny...
105 mm, 1/250 s, f/10, 100 ISO 105 mm, 1/250 s, f/10, 100 ISO 105 mm, 1/250 s, f/10, 100 ISO
105 mm, 1/250 s, f/10, 100 ISO 105 mm, 1/250 s, f/10, 100 ISO 105 mm, 1/250 s, f/10, 100 ISO
Autorem wszystkich zaprezentowanych w artykule zdjęć i schematów jest Dawid Petka.
Czytaj także:
część I, produkty na Allegro
część III, bielizna
część IV, biżuteria
[kn_advert]
www.swiatobrazu.pl
25 z 25 2015-08-15 20:29