Ocena wstępna i badanie fizykalne
poszkodowanego
Przygotowane przez: rat. med. Paweł A
ukasiewicz
Po odbyciu kursu uczestnik
powinien umieć:
" Omówić kolejne etapy oceny wstępnej.
" Omówić podstawowe zasady oceny i zapewnienia
bezpieczeństwa na miejscu zdarzenia.
" Ocenić stan pacjenta zgodnie ze schematem ABCDE.
" Ocenić stan pacjenta zgodnie ze skalą AVPU oraz
GCS.
" Przeprowadzić wywiad ratowniczy schematem
SAMPLE.
Przygotowane przez: rat. med. Paweł A
ukasiewicz
Ocena wstępna
Zanim zaczniemy przeprowadzać ocenę
stanu poszkodowanego należy
prawidłowo ocenić miejsce zdarzenia !
Przygotowane przez: rat. med. Paweł A
ukasiewicz
Ocena wstępna
" Bezpieczeństwo własne  ocena ryzyka
" Bezpieczeństwo na miejscu
zdarzenia/zagrożenia miejscowe
" Liczba poszkodowanych - Wstępna segregacja
poszkodowanych
" Niezbędny sprzęt/potrzeba dodatkowych
środków
" Mechanizm urazu
Przygotowane przez: rat. med. Paweł A
ukasiewicz
Ocena wstępna
Bezpieczeństwo własne  ocena ryzyka
Działania można rozpocząć gdy kierownik zespołu
uzna, że ryzyko (potencjalne niebezpieczeństwo)
zostało zminimalizowane
" Rękawiczki
" Maska
" Okulary
" Odzież
Przygotowane przez: rat. med. Paweł A
ukasiewicz
Ocena wstępna
Bezpieczeństwo na miejscu zdarzenia/zagrożenia
miejscowe
" Właściwe oznakowanie i parkowanie karetki.
" Miejsce przestępstwa - przed wejściem na teren przestępstwa należy
wezwać Policje i poczekać do jej przybycia.
" Jeśli to możliwe na miejsce akcji należy ze sobą zabrać środki
łączności np. telefon komórkowy lub radiostacje.
" Należy opuścić miejsce zdarzenia, gdy stanie się ono potencjalnie
niebezpieczne.
Przygotowane przez: rat. med. Paweł A
ukasiewicz
Ocena wstępna
Liczba poszkodowanych - wstępna segregacja
poszkodowanych.
" Należy określić przybliżoną liczbę poszkodowanych.
" Ocenić możliwość udzielenia pomocy przez jeden ZRM.
" Przy kilku poszkodowanych ustalić kierownika zespołu i
wdrożyć postępowanie jak przy wypadku masowym TRIAGE.
" Ponownie ocenić liczbę poszkodowanych  scena zdarzenia
Przygotowane przez: rat. med. Paweł A
ukasiewicz
Ocena wstępna
Niezbędny sprzęt/potrzeba dodatkowych środków
" Należy zabrać ze sobą cały możliwy sprzęt ochrony
osobistej
" Należy zabrać ze sobą cały możliwy sprzęt  wynik
wezwania
Przygotowane przez: rat. med. Paweł A
ukasiewicz
Ocena wstępna
Mechanizm urazu
Wiedza na temat mechanizmu urazu pozwala
przewidzieć ewentualne obrażenia.
Oceniamy:
" ogólnie (uraz / zachorowanie )
" szybka ocena pacjenta (stan krytyczny / stabilny)
" okoliczności powstania urazu
Przygotowane przez: rat. med. Paweł A
ukasiewicz
Bezpieczeństwo
Podstawowe zasady oceny i zapewnienia bezpieczeństwa na
miejscu zdarzenia:
1. Zachowaj spokój, zatrzymaj się, pomyśl, działaj
2. Oceń ryzyko
3. Oceń czy podejście do poszkodowanego jest bezpieczne
4. Jeżeli jest to konieczne wezwij służby profesjonalne, odpowiednie do
zaistniałego zagrożenia PSP, WOPR, GOPR
5. jeżeli grozi Ci niebezpieczeństwo, czekaj nie zbliżaj się do miejsca
zdarzenia
6. Nawiąż kontakt wzrokowy i słowny z poszkodowanym
7. Zapewnij sobie dodatkowÄ… pomoc
Przygotowane przez: rat. med. Paweł A
ukasiewicz
Bezpieczeństwo
8. Oceń, czy poszkodowany po zdarzeniu nadal znajduje się w niebezpieczeństwie.
Jeżeli istnieje zagrożenie, należy natychmiast ewakuować poszkodowanego, nie
narażając nigdy życia i zdrowia ratowników
9. Po przybyciu służb profesjonalnych należy współpracować i podporządkowywać
się poleceniom kierującego działaniami ratowniczymi
10. Ratownik powinien mieć świadomość własnych ograniczeń i natychmiast opuścić
miejsce zdarzenia, gdy stanie siÄ™ ono niebezpieczne lub gdy straci kontrolÄ™ nad
sytuacjÄ…
Przygotowane przez: rat. med. Paweł A
ukasiewicz
Badanie wstępne
Ogólne wrażenie
" Wiek
" Waga
" Ogólny wygląd
" Grupa wiekowa  noworodek, niemowlę, dziecko, dorosły
" Ułożenie ciała poszkodowanego
" Położenie ciała względem przedmiotów
" Zachowanie (orientacja co do miejsca i czasu)
Te informacje wraz z ocenÄ… miejsca i mechanizmem urazu
ułatwiając kwalifikację stanu pacjenta
Przygotowane przez: rat. med. Paweł A
ukasiewicz
Badanie wstępne
Stan świadomości
Podchodzimy do poszkodowanego od przodu,
chwytając stabilizację kręgosłupa szyjnego 
(jeśli pacjent urazowy) przedstawiamy się i
pytamy co się stało.
Przygotowane przez: rat. med. Paweł A
ukasiewicz
Badanie wstępne
Stan świadomości
AVPU
A - Alert - przytomny
V - Responds to Verbal stimuli - reaguje na głos
P - Responds to Pain - reaguje na ból
U - Unresponsive - nieprzytomny
Przygotowane przez: rat. med. Paweł A
ukasiewicz
ABCDE
Drożność dróg oddechowych (Airway)
Ocena i ręczne udrożnienie dróg oddechowych
" Usunięcie ciał obcych z dróg oddechowych odessać,
wygarnąć
" Sprawdzić drożność
Jeśli dalej widoczna/ słyszalna niedrożność lub stridor,
charczenie, rzężenie, przerywamy wstępną ocenę i
rozważamy techniki udrażniania dróg oddechowych:
rurka UG, intubacja lub jej alternatywy.
Przygotowane przez: rat. med. Paweł A
ukasiewicz
ABCDE
oddech (Breathing)
Oceniamy:
" ruch powietrza wdechowy i wydechowy
" częstość, ruchomość i symetrie klp, poprzez
słuchanie, czucie i oglądanie klatki piersiowej
brzucha pracy dodatkowych mięśni oddechowych
wysiłku oddechowego
" monitorowanie SpO2
" osłuchiwanie szmerów oddechowych
Przygotowane przez: rat. med. Paweł A
ukasiewicz
ABCDE
Krążenie (Circulation)
Badamy tętno jednoczasowo na tętnicy promieniowej i
szyjnej/ramiennej u dzieci- jeśli brak to przerywamy ocenę
wstępną i przystępujemy do resuscytacji.
Oceniamy:
" Szybkość (< 60, >120/min)
" charakter (wypełnienie, regularność)
" kolor skóry
" temperaturÄ™
" nawrót kapilarny
" RR, CTK, zapis EKG
Przygotowane przez: rat. med. Paweł A
ukasiewicz
ABCDE
Ocena CUN (Dysfunction)
1. Otwieranie oczu
·ð Spontaniczne 4
·ð Na gÅ‚os 3
·ð Na ból 2
·ð Nie wystÄ™puje 1
2. Odpowiedz
słowna
·ð Zorientowany 5
·ð Mowa chaotyczna 4
·ð Bez zwiÄ…zku lub krzyk 3
·ð PojÄ™kiwanie, niezrozumiaÅ‚e 2
dz
więki 1
·ð Brak
3. Odpowiedz
ruchowa
·ð Odpowiednia do poleceÅ„ 6
·ð LokalizujÄ…ca ból 5
·ð Ucieczki 4
·ð ZgiÄ™ciowa (odkorowanie) 3
·ð Wyprostna (odmóżdżenie) 2
Przygotowane przez: rat. med. Paweł A
ukasiewicz
ABCDE
Rozcięcie odzieży (Exposition)
" wykonanie ekspozycji pacjenta  delikatne
rozcięcie i zdjęcie odzieży  ochrona przed
wychłodzeniem  okrycie poszkodowanego
NRC, ciepłe pomieszczenie - karetka
Przygotowane przez: rat. med. Paweł A
ukasiewicz
Wywiad
" Zebranie wywiadu od poszkodowanego lub świadków
zdarzenia jest bardzo istotne
" Należy tego dokonać jak najwcześniej
" Z upływem czasu zebranie wywiadu może się stawać coraz
trudniejsze ze względu na pogarszający się stan świadomości
pacjenta lub nieobecność świadków zdarzenia.
" W przypadku nieprzytomnych może być pomocne
sprawdzenie posiadanych przez nich bransolet lub
naszyjników.
Przygotowane przez: rat. med. Paweł A
ukasiewicz
Wywiad
S - symptoms - objawy
A - allergies - alergie
M - medications - przyjmowane leki
P - past medical history/pregnacy- przebyte choroby/ciąża
L - last meal - ostatni posiłek
E - events perceding the incident - wydarzenia poprzedzajÄ…ce
wypadek
Przygotowane przez: rat. med. Paweł A
ukasiewicz
Decyzja o sposobie badania
" Badanie miejscowe.
" Badanie urazowe.
Przygotowane przez: rat. med. Paweł A
ukasiewicz
Bibliografia
"  Podstawy ratownictwa medycznego Opracował zespół
pod kierunkiem Grażyny Gugały w składzie: Leszek
Smolarczyk, Jarosław Wojtania, Karina Jarosławska-Kolman,
Jarosław Kubacki, Zbigniew Pietrzak
"  Ratownik medyczny" Juliusz Jakubaszko
"  Stany zagrożenia życia Liliana czukowska
"  Ewakuacja i transport poszkodowanego Liliana Styka wyd.
2008
"  Edukacja dla bezpieczeństwa  pierwsza pomoc
cz.1 / linia pierwsza edycja dwuczęściowa/ M. Goniewicz, A.
Nowak- Kowal, Z. Smutek.
Przygotowane przez: rat. med. Paweł A
ukasiewicz