P R O J E K T Y Z A G R A N I C Z N E
Tester refleksu
LISTA ELEMENTÓW
Sprawdü swojÄ… reakcjÍ na prze-
Rezystory
ciwnoÅ›ci i umiejÍtnośĘ koordyna-
R1, R6: 2,2k&!
cji za pomocÄ… tej elektronicznej
R2, R3, R4: 1k&!
gry przyciskowej! Gra jest prze-
R5: 100k&!
znaczona dla dwÛch graczy (lub
P1: 1M&!, potencjometr liniowy
zespoÅ‚Ûw) oznaczonych jako czer-
Kondensatory
wony i zielony. SÄ… tu dwa rzÍdy
C1, C2, C3: 100nF
przyciskÛw, cztery czerwone
C4: 1µF/16V, stojÄ…cy
i cztery zielone, z odpowiednimi
C5: 22µF/16V, stojÄ…cy
diodami LED. Diody migajÄ… na
C6..C13: 10µF/16V, stojÄ…ce
przemian z szybkoÅ›ciÄ…, ktÛra mo-
Półprzewodniki
Å‚e byĘ rÍcznie regulowana. Zada-
D1..D4, D9: dioda LED zielona
niem gracza jest naciskanie swoich
D5..D8, D10: dioda LED czerwona
przyciskÛw przez krÛtki czas, gdy
T1, T2: BC557
świeci jego dioda LED. Kałdy
IC1: 555
naciÅ›niÍty wtedy przycisk powo- IC2: 4017
duje magazynowanie Å‚adunku
IC3: 4012
(energii) w odpowiednim konden- Różne
satorze. Jednak przycisk wciÅ›niÍty S1: wyÅ‚Ä…cznik przyciskowy,
1 komplet styków
w momencie, gdy jego dioda nie
S2..S5: wyłączniki przyciskowe
świeci powoduje rozładowanie
czerwone, 1 komplet styków
kondensatora (utratÍ zmagazyno-
S6..S9: wyłączniki przyciskowe
wanej energii). Gdy wszystkie
zielone, 1 komplet styków
cztery kondensatory (zbiorniki
Bt1: bateria 9V PP3 z uchwytem
energii) są naładowane, wyjście 4-
i zaciskiem
wejściowej bramki NAND włącza
Bz1: brzęczyk {aktywny, 6V
tranzystor z dułą czerwoną lub
S10: wyłącznik, 1 komplet styków
zielonÄ… diodÄ… LED w kolektorze,
S11: przełącznik, 1 komplet styków
wskazujÄ…cÄ… zwyciÍzcÍ. RÛwnieÅ‚
przełącznych
brzÍczyk potwierdza, Å‚e gra jest
rozstrzygniÍta. liwia rozgrywanie partii na rÛÅ‚-
Sterowanie szybkoÅ›ciÄ… timera nych poziomach umiejÍtnoÅ›ci, ku
(wyÅ‚Ä…cznie przez arbitra!) umoÅ‚- zadowoleniu zarÛwno starszych,
jak i młodych.
Przycisk ìzamroÅ‚eniaî,
wstrzymujący wyświetlanie
na jednej z diod LED na
czas około dwu sekund,
dopuszcza bardziej leniwÄ…
metodÍ gry. Mniejsza szyb-
kośĘ timera wprowadza
element umiejÍtnoÅ›ci - gra-
cze wykonujÄ…c ruch doko-
nujÄ… wyboru, ktÛra dioda
LED ma byĘ wyznaczona
do magazynowania punk-
tÛw.
Czynnik przypadkowoÅ›-
ci, wykorzystujący sześĘ
spoÅ›rÛd diod LED, rÛw-
nieł pseudolosowy lub za-
leÅ‚ny od umiejÍtnoÅ›ci (o
mniejszej szybkości), jest przewi-
dziany do zastosowania w innych
grach. W niektÛrych moÅ‚e byĘ
wykorzystana właściwośĘ orzeł/
reszka jako wybÛr czerwonego lub
zielonego. W grach czterech stron,
na przykład w quizach, mołe
Rys. 1.
Elektronika Praktyczna 6/99
24
P R O J E K T Y Z A G R A N I C Z N E
znaleüĘ zastosowanie wszystkie powodujÄ…c ich cykliczne Å›wiece- 13 przyjmuje stan niski i wÅ‚Ä…cza
osiem diod LED wraz z przycis- nie z szybkością określoną usta- T2. Ten z kolei włącza czerwoną
kiem zamroÅ‚enia. wieniem P1. diodÍ D9 i piezoelektryczny brzÍ-
A teraz o układzie. Impulsy ze- Kałdy z czerwonych przycis- czyk Bz1. Przeciwnie, jeśli wszys-
garowe licznika pochodzÄ… z time- kÛw S6..S9 Å‚Ä…czy wyjÅ›cia licznika tkie zielone wejÅ›cia majÄ… stan
ra 555 (IC1) włączonego w kon- z wyprowadzeniami 4-wejściowej wysoki wyprowadzenie wyjścio-
figuracji generatora astabilnego. bramki NAND IC3b. Podobnie we 1 IC3a przyjmuje stan niski
Elementy okreÅ›lajÄ…ce staÅ‚Ä… czaso- dziaÅ‚ajÄ… przyciski zielone S2..S5 i wÅ‚Ä…cza siÍ T1, pobudzajÄ…c do
wÄ… (P1, R1, R6 i C4) umoÅ‚liwiajÄ… na wejÅ›ciach drugiej bramki Å›wiecenia zielonÄ… diodÍ D10
ustawienie dowolnej szybkości po- NAND. Kondensatory elektroli- (punkt pomiarowy d).
miÍdzy 1 i 180 impulsÛw na se- tyczne C6..C11 (po jednym dla Przycisk zamroÅ‚enia S1 pod-
kundÍ (punkty pomiarowe a i b). kaÅ‚dego wejÅ›cia IC3) sÅ‚uÅ‚Ä… jako ciÄ…ga wejÅ›cie bramkujÄ…ce IC2 (wy-
Po włączeniu zasilania wyjście obwody magazynujące. Chociał prowadzenie 13) do poziomu wy-
IC1 przełącza osiem dekodowa- kałdy z nich mołe byĘ natych- sokiego. Po wyłączeniu przycisku
nych wyjśĘ IC2 (licznik Johnsona miast naładowany poprzez wciś- S1 ładunek w kondensatorze C5
4017), poniewaÅ‚ wyprowadzenie niÍcie przycisku, gdy dioda LED podtrzymuje przez chwilÍ Å›wiece-
zerowania jest poÅ‚Ä…czone z wypro- wskazuje, Å‚e odpowiedni impuls nie wybranej diody LED. PrzyjÍta
wadzeniem 9 poprzez wyÅ‚Ä…cznik wyjÅ›ciowy jest obecny, bÍdzie wartośĘ C5 zapewnia Å›wiecenie
S11. W wyniku tego po oÅ›miu rÛwnieÅ‚ natychmiast rozÅ‚adowa- przez okoÅ‚o dwie sekundy, co
impulsach taktujÄ…cych, poziom ny, jeÅ›li przycisk zostanie wciÅ›- wydaje siÍ wystarczajÄ…ce do ce-
wysoki na wyprowadzeniu niÍty przy braku impulsu. lÛw losowych i przechwytu, ale
9 powoduje zerowanie licznika. JeÅ›li wszystkie ìczerwoneî moÅ‚e byĘ zmienione odpowiednio
Dodatnie impulsy wyjściowe ko- wejścia IC3b są w stanie wyso- do potrzeb.
lejno pobudzają diody D1 do D8, kim, wyprowadzenie wyjściowe [974020 - R. Bebbington]
Elektronika Praktyczna 6/99
25