Refleksyjny
nauczyciel
OMEP
O
M
E
P
nElżbieta Jaszczyszyn
maju 2006 r. odbyła się w Białym- kontaktów z innymi ludz
mi: 1) Ile w osobo-
Wstoku IV Miejska Konferencja Na- wej naturze człowieka jest nam dane w for-
ukowa pt. Refleksyjny nauczyciel. Ja  Dziec- mie gotowej? 2) Czy można i trzeba ćwiczyć
ko  Środowisko lokalne. Jest to wydarzenie w sobie umiejętność postrzegania innych ja-
trwale już wpisane w kalendarz edukacyjny ko osób, a nie rzeczy? 3) Czy najpierw po-
naszego miasta. Patronat nad nią sprawował winniśmy szukać człowieczeństwa w sobie,
Prezydent Miasta. Głównym organizatorem czy w innych? 4) Na ile nasze czasy są trud-
był Podlaski Oddział Światowej Organizacji ne do spotkania z samym sobą? 5) Gdzie
Wychowania Przedszkolnego (OMEP). In- i w jaki sposób można siebie spotkać i czy
stytucjami wspierającymi były: Wydział Edu- warto? 6) Jaką cenę trzeba zapłacić za to
kacji i Sportu oraz Wydział Spraw Społecz- spotkanie? 7) Co zyskuję z tego spotkania?
nych Urzędu Miejskiego w Białymstoku, Druga grupa pytań dotyczyła już ściśle na-
Zarząd Oddziału ZNP  Sekcja Wychowa- uczyciela jako osoby: 1) Jaki jest związek
nia Przedszkolnego w Białymstoku, Uniwer- między osobowym  ja nauczyciela a pozio-
sytet w Białymstoku  Zakład Pedagogiki mem relacji z dzieckiem? 2) Gdzie są punk-
Przedszkolnej i Wczesnoszkolnej, Przed- ty graniczne do naruszenia relacji wzajemne-
szkole Samorządowe nr 31, Żłobek Miejski go szacunku i zaufania, która jest podstawą
nr 1 Integracyjny, Miejski Ośrodek Doradz- skutecznej opieki i wychowania? 3) Jak się
twa Metodycznego. ma szacunek do samego siebie z szacunkiem
Występ grupy teatralnej i tanecznej do powierzonego mi dziecka, jego rodziców,
z Przedszkola Samorządowego nr 47 opiekunów i innych ludzi?
 Z Uśmiechem w Białymstoku, prowadzo- Pytania te nabierają szczególnej wagi dla
nej przez mgr Alinę Kippnich, był wstępem nauczyciela. To właśnie nauczyciel powinien
artystycznym do całodziennych rozważań być pierwszym, który je sobie zada. Ma on
dotyczących nauczyciela jako osoby reflek- przecież duży wpływ na osobowość swoich
syjnej i działającej w środowisku lokalnym. uczniów, nierzadko decydujący.
Konferencję rozpoczął wykład mgr Lud- Dr Joanna Wieczorek-A
ada (naczelnik
miły Panasewicz poświęcony nauczycielowi Wydziału Spraw Społecznych Urzędu Miej-
jako osobie. Za punkt wyjścia do rozważań skiego w Białymstoku) zapoznała uczestni-
posłużył tekst wiersza R. Kapuścińskiego*, ków z organizacją pomocy dziecku i rodzi-
który skłonił referentkę i słuchaczy do zada- nie na przykładzie żłobków miejskich
nia sobie wielu pytań. Pierwsza grupa pytań w Białymstoku. Na terenie miasta istnieje
dotyczyła osobowej natury człowieka i jego pięć żłobków miejskich i dwie filie. A
ącznie
* R. Kapuściński, Notes, Warszawa 1988, Czytelnik.
Wychowanie w Przedszkolu
56
oferują 430 miejsc statutowych w 17 gru- czesnego nauczyciela. Pomimo trudności
pach żłobkowych. Placówki działają w for- organizacyjnych, trudności w ocenie grupy
mie zakładów budżetowych na podstawie oraz dużego wysiłku, by wdrożyć dzieci
przepisów ustawy z 30 sierpnia 1991 r. o za- do takiej formy zajęć, zachęcała do podej-
kładach opieki zdrowotnej, ustawy z 26 li- mowania pracy w grupach, bowiem ta umie-
stopada 1998 r. o finansach publicznych jętność będzie świetną podstawą przygoto-
oraz ustawy z 29 września 1994 r. o rachun- wania dzieci do nauki szkolnej i życia
kowości. w społeczeństwie.
Zadaniem statutowym żłobków jest spra- Mgr Joanna Lisowska  (referent Wydzia-
wowanie opieki zdrowotnej i wychowawczej łu Prewencji KWP w Białymstoku) przedsta-
nad dziećmi w wieku od trzech miesięcy wiła temat Internet  szansa czy zagrożenie roz-
do trzech lat. W ostatnich latach wprowa- woju dzieci i młodzieży? Rozważania na ten
dzono w placówkach wiele zmian organiza- temat z punktu widzenia praktyki policyjnej
cyjnych i funkcjonalnych, których podstawą skłaniały do refleksji i gorącej dyskusji.
stał się pomysł zorganizowania specjali- Dr Jolanta Szada-Borzyszkowska (Uni-
stycznej pomocy rodzinom przez zapewnie- wersytet w Białymstoku) problematykę re-
nie opieki nad małymi dziećmi, w tym rów- fleksji nad nauczycielskimi działaniami po-
nież nad dziećmi wymagającymi szczególnej szerzyła o teoretyczne podstawy procesu
troski ze względu na deficyty w rozwoju psy- kształtowania elementarnych umiejętności
choruchowym. i nawyków u dzieci w wieku przedszkolnym
Dr Jolanta Andrzejewska (UMCS Lu- i młodszym szkolnym.
blin) podjęła zagadnienie Konflikty w rela- Mgr Agnieszka Fiedorczuk i mgr Monika
cjach rodzice  nauczyciel. Zaakcentowała Jegier (Żłobek Miejski nr 1  żłobek integra-
w swoim wystąpieniu, że sytuacje konflikto- cyjny) opowiedziały o pracy w grupie wcze-
we między rodzicami i nauczycielami są wpi- snej interwencji. Grupa istnieje od maja 2004
sane w całość relacji interpersonalnych. roku. Skupia ona kilkanaścioro dzieci, któ-
Chodzi jednak o to, aby oba środowiska rych rozwój psychoruchowy przebiega niepra-
miały zdolność twórczego ich rozwiązy- widłowo. Dla nich i ich rodziców organizowa-
wania. ne są trzymiesięczne turnusy. Dzieci kwalifi-
Mgr Elżbieta Hałaburda (Uniwersytet kowane są przez lekarza rehabilitacji, który
w Białymstoku) omówiła pracę w grupie ja- ustala program usprawniania. Uwzględnia on
ko dobre rozwiązanie praktyczne dla współ- kinezyterapię, zabiegi cieplne, wodne, masa-
1/2007
57
że. Rehabilitacja prowadzona jest codziennie jako radość samodzielnego poznawania. Re-
przez tego samego terapeutę. Każde dziecko ferentki zaakcentowały, że metoda projektu
jest konsultowane przez logopedę, którego nie narzuca treści do opanowania przez dzie-
zadaniem jest uchwycenie nieprawidłowości ci ani sytuacji, w których ma zachodzić pro-
w zakresie ssania, gryzienia, żucia, połykania, ces dydaktyczny, nie definiuje celów i stan-
w celu zapobiegania póz
niejszym wadom wy- dardów merytorycznych. Praca nad pro-
mowy. W razie potrzeby uczy on rodziców wy- jektem stwarza wiele okazji, by można było
konywania masażu jamy ustnej i twarzy. Pod- uwzględnić najważniejsze wymagania mery-
czas terapii logopedycznej stosowane są też toryczno-kompensacyjne. Metoda pozwala
ćwiczenia ortofoniczne, oddechowe, uwrażli- na wykorzystanie większości umiejętności
wianie słuchowe. Zajęcia w grupie wczesnej dzieci, m.in. wypowiadania się, czytania, słu-
interwencji prowadzi też psycholog. Jego po- chania, liczenia, nawet pisania, a nauczycieli
moc najczęściej potrzebna jest rodzicom, skłania do refleksji nad oferowanymi dzie-
gdyż w związku z narodzinami dziecka niepeł- ciom treściami w trakcie codziennej pracy.
nosprawnego pojawiają się niespotykane do- Wszyscy uczestnicy konferencji otrzymali
tąd problemy. biuletyn, w którym oprócz tekstów wystą-
Mgr Monika Warpachowska i Katarzyna pień dodatkowo zamieszczono następujące
Kulesza (Żłobek Miejski Nr 1  żłobek inte- artykuły: Kluczowe kompetencje współcze-
gracyjny) przedstawiły refleksje opiekunki snego nauczyciela  autorka: dr Agata Jace-
dziecięcej. Praca opiekunki dziecięcej w żłob- wicz (Przedszkole Samorządowe nr 48
ku wymaga dużego zaangażowania ze strony w Białymstoku), Wspieranie dziecka w okre-
osób, które zdecydują się na jej podjęcie. sie rozwijającej się niezależności wskaz
nikiem
Myślałyśmy, że nasza praca będzie polegała jakości działań pedagogicznych  autorka: dr
na karmieniu, przewijaniu i usypianiu. Ku na- Elżbieta Jaszczyszyn (Uniwersytet w Bia-
szemu zaskoczeniu okazało się, że akurat łymstoku), Muzyka i ruch w przedszkolu
czynności higieniczne zajmują najmniej czasu.  potrzeba i przyjemność  autorka: mgr Elż-
Z dziećmi coś trzeba było robić, ponieważ mię- bieta Piórkowska (Przedszkole Samorządo-
dzy posiłkami i spaniem były chętne i gotowe we nr 78 w Białymstoku), Ważność wiedzy
do zabawy. Zaskoczone byłyśmy tym, że tak, nauczycielek o małych dzieciach i o rzeczach
jak ze starszymi dziećmi  trzeba pracować ca- dla tych dzieci ważnych  autorzy: dr Jacek
łą sobą  ciałem, duchem, głową. Każda nasza Zbigniew Górnikiewicz, dr Elżbieta Jaszczy-
niedyspozycja jest przez nie od razu zauważo- szyn (Uniwersytet w Białymstoku).
na, każdy uśmiech jest oddany, a każde dobre Sądzę, że konferencja spełniła zakładane
słowo nagrodzone chęcią współpracy. cele. Uświadomiła nauczycielom, że jako
Mgr Ewelina Rusicka (Uniwersytet osoby zaangażowane prezentują w swojej
w Białymstoku) omówiła zagadnienie Twór- pracy swoje postawy i przemyślenia.
czy potencjał dziecka w wieku przedszkolnym.
Jak wykorzystać tę szansę? Mgr Helena Pu-
chalska i mgr Katarzyna Sznajder-Grześ
(Przedszkole Samorządowe Integracyjne
dr ELŻBIETA JASZCZYSZYN
nr 58 im. Jana Wilkowskiego w Białymsto-
Uniwersytet w Białymstoku, Zakład Pedagogiki
ku) zaprezentowały temat Metoda projektu
Przedszkolnej i Wczesnoszkolnej
Wychowanie w Przedszkolu
58