Najczęściej zadawane pytania
B
Dy
PRZYGOTOWANY
" Jak przygotować się na wypadek nagłego zdarzenia
" Czego będziesz potrzebował  zrób listę kontrolną
" Dom i zabezpieczenie finansowe
" W trosce o zwierzęta
" Dla biznesu
" Notowanie podejrzanych działań
" Bezpieczeństwo kraju
JAK POST
POWAĆ W NIEBEZPIECZEC
STWIE
" Bądz
na bie\
ąco - uaktualnianie informacji
" Terroryzm
" Zagro\
enia biologiczne i chemiczne
" Bezpieczne dostarczanie przesyłek
" Ewakuacja
" Schrony
" Dzieci w szkole
" Osoby starsze
" Gdy nie ma energii elektrycznej
" Utrzymywanie ciepła
" Nie musimy liczyć tylko na siebie - rodzina i sąsiedzi
" Zachowaj spokój - radzenie sobie ze stresem
Czego będziesz potrzebował  zrób listę kontrolną
Podstawowymi artykułami, które powinny
LISTA KONTROLNA
cały czas być przechowywane w Twoim domu
są: woda, apteczka, gaśnica, ubrania i
o WODA
pościel, narzędzia, z
ródła prądu (baterie).
o NIE PSUJ
CA SI
A
ATWO
Trzymaj je w domu tam, gdzie będą Ci
śYWNOŚĆ
najbardziej potrzebne, w jednym łatwym do
o ARTYKUA
Y PIERWSZEJ
niesienia pojemniku takim jak: kosz na śmieci,
POMOCY
plastikowy pojemnik magazynowy, plecak o LEKARSTWA
o RADIOODBIORNIK NA
turystyczny lub worek. Przechowuj je w
BATERIE
dogodnym miejscu, a w swoim samochodzie
o LATARKA
trzymaj ich pomniejszoną wersję. Zawartość
o TAŚMA KLEJ
CA
przechowuj w nieprzepuszczających powietrza
torebkach. Pamiętaj o wymianie,
o TELEFON KOMÓRKOWY
przechowywanej wody i artykułów
o PIENI
DZE
\
ywnościowych (daty umieszczaj na
o UBRANIA
pojemnikach). Sprawdz
zgromadzone środki i
o POŚCIEL
ponownie przeanalizuj swoje potrzeby.
o NARZ
DZIA
o PRZYBORY I ARTYKUA
Y DO
Skonsultuj się ze swoim lekarzem
HIGIENY
pierwszego kontaktu lub aptekarzem
o DODATKOWE ŚRODKI
odnośnie przechowywanych lekarstw i
o WAśNE DOKUMENTY
zaktualizuj listę potrzebnych medykamentów.
Woda Narzędzia i zapasy
Dokonaj zakupu wody butelkowanej. Trzymaj następujące przydatne
Zaplanuj dla ka\
dej osoby około 3 litrów przedmioty: radioodbiornik na baterie,
wody na dzień. Wodę nale\
y przechowywać w latarkę, zapasowe baterie ró\
nych typów,
chłodnym, ciemnym miejscu z naklejoną taśmę, folię aluminiową, linę, piłę, naczynia
etykietką z datą. do jednorazowego u\
ytku lub kubki
papierowe, plastikowe talerze i sztućce,
gotówkę, otwieracz do konserw i nó\

podręczny, małą gaśnicę ABC, namiot
składany, kombinerki, klucz francuski,
kompas, zapałki lub zapalniczkę, plastikowe
pudła, papier i ołówek lub długopis, igły i nici,
zakraplacz, gwizdek. Spośród środków
sanitarnych: paczkowany papier toaletowy,
śywność
mydło i detergent w płynie, podpaski i wkładki
Przechowuj 3-5 dniowy zapas nie psującej
higieniczne dla kobiet, plastikowe torby na
się łatwo \
ywności dla ka\
dej z osób. Jedzenie śmieci, plastikowe wiadro z pokrywą, środek
nie powinno wymagać przechowywania w
dezynfekujący i wybielacz chlorowy.
lodówce, przyrządzania lub gotowania, nie
powinno te\
wymagać w ogóle  lub jedynie
Ubranie i pościel
małą ilość - wody.
Dla ka\
dej z osób przygotuj jeden lub dwa
Oto przykłady: łatwe do spo\
ycia konserwy
komplety ubrań na zmianę, mocne buty,
mięsne, puszkowane owoce i warzywa; soki,
ewentualnie obuwie robocze, odzie\

mleko i zupy w puszkach lub kartonach;
przeciwdeszczową, koce lub śpiwory, czapkę i
przyprawy, takie jak: cukier, sól i pieprz;
rękawiczki, ocieplaną bieliznę i okulary
wysokoenergetyczne po\
ywienie jak masło,
przeciwsłoneczne.
galaretki, niskosolone krakersy,
wysokokaloryczne batony i inne produkty
Dodatkowe środki
zawierające du\
e ilości słodu, ziarna
Dzieci  preparaty mlekozastępcze, pieluszki,
sezamowego, rodzynek, suszonych owoców,
butelki, mleko w proszku, lekarstwa, zabawki.
płatków zbo\
owych, orzechów i miodu;
Dorośli  lekarstwa bez recepty i na receptę,
witaminy; jedzenie dla dzieci i osób na
protezy zębowe, okulary i / lub soczewki
specjalnej diecie; herbatniki; twarde cukierki;
kontaktowe oraz preparaty do ich pielęgnacji,
kawa rozpuszczalna i słodzone płatki
środki higieny osobistej.
zbo\
owe. Produkty takie, jak: kasza, ry\
i
Wa\
ne dokumenty rodzinne  polisy
makaron, mleko w proszku, kukurydza, ziarna ubezpieczeniowe, numery rachunków
soi, zgromadzone w większych ilościach,
bankowych, adresy i telefony kontaktowe,
mogą być przechowywane dłu\
ej.
akty notarialne, dokumenty potwierdzające
to\
samość, papiery wartościowe  akcje i
Apteczka obligacje, ksią\
eczki szczepień, wa\
ne numery
Skompletuj zestaw na wypadek nagłego telefonów, numery kart kredytowych,
zdarzenia. Powinny się w nim znalez
ć plastry legitymacje ubezpieczeniowe oraz dokumenty
z opatrunkiem w ró\
nych rozmiarach, jałowe rodzinne, testamenty; wszystko w opakowaniu
gaziki, plaster hypoalergiczny, trójkątne zabezpieczającym przed wilgocią.
chusty, sterylne opatrunki gazowe w zwoju,
podtrzymujące opaski z dzianiny o ró\
nej
szerokości, no\
yczki, pinceta, igły, nasączone
chusteczki higieniczne, woda utleniona, środek
antyseptyczny, termometr, szpatuły, tubka
wazeliny lub innego środka nawil\
ającego,
agrafki, mydło antybakteryjne, rękawiczki
gumowe i krem z filtrem ochronnym
UVA/UVB. Ponadto nale\
y tam umieścić:
aspirynę, środki przeciwbólowe, leki
przeciwbiegunkowe, węgiel lekarski (w
przypadku biegunek i zatruć pokarmowych),
syrop przeciwkaszlowy, leki przeczyszczające
oraz leki na nadkwaśność.
Dla biznesu
Planowanie na wypadek nagłego zdarzenia
 Twoi pracownicy zwracają się do Ciebie
dla biznesu
po wskazówki oraz wszelką pomoc. W
chwili zagro\
enia jeszcze bardziej będą
Środowisko biznesu jest równie nara\
one na
zwracać się ku Tobie.
niebezpieczeństwa, jak pojedyncze osoby.
Właściciele firm powinni rozwijać
planowanie na wypadek nagłych zagro\
eń
zarówno ze względu na bezpieczeństwo
pracowników, jak równie\
przetrwanie
interesu.
Pracownicy muszą wiedzieć jak postępować
Planowanie obejmuje:
w przypadku niebezpieczeństwa.
Zastanawianie się co robić w chwili gdy coś
" przechowywanie listy numerów
się dzieje jest Twoim zadaniem zanim
kontaktowych pracowników, tak by
znajdziesz się w obliczu kryzysu. Twoi
mo\
na było nawiązać z nimi jak
podwładni zwracają się do Ciebie po
najszybszy kontakt, lub z ich
wskazówki i prowadzenie. W chwili
rodzinami w razie potrzeby,
zagro\
enia jeszcze bardziej będą zwracać się
" posiadanie na miejscu planu i
ku Tobie.
bezpiecznej ewakuacji personelu i
klientów,
" ćwiczenie planu z pracownikami,
" regularne kopiowanie danych z
komputerów i przechowywanie ich
poza siecią,
" ubezpieczenie w celu minimalizacji
strat,
" określenie procedur postępowania
biznesowego w przypadku
wystąpienia nagłego zdarzenia,
Dom i zabezpieczenie finansowe
Nawet, gdy masz wystarczającą ilość czasu na
Niezale\
nie od tego czy wynajmujesz
przygotowanie się na niebezpieczeństwo,
dom/mieszkanie, czy te\
jest on Twoją
wcią\
mo\
esz odczuwać silny lęk przed
własnością, istnieje kilka rzeczy, które
zniszczeniem Twojej własności. Pomocna
mo\
na zrobić, by go ochronić. Mo\
esz
mo\
e wówczas okazać się polisa dla
wzmocnić swoje bezpieczeństwo, obni\
ając
właściciela lub najemcy. Niestety, wiele osób
jednocześnie koszty związane z ochroną
wcześniej poszkodowanych było
ubezpieczeniową, poprzez:
niedostatecznie ubezpieczonych lub - co
gorsza  nie ubezpieczonych w ogóle.
" dokładne umocowanie du\
ych lub
Niekiedy ubezpieczenie podstawowe dla
cię\
kich elementów mogących spaść
właściciela nieruchomości nie uwzględnia
i wyrządzić szkody,
powodzi i innych powa\
niejszych zdarzeń.
" zabezpieczenie okien, przeniesienie
Zwróć zatem uwagę przy zakupie
dobytku w bezpieczniejsze miejsca
ubezpieczenia, by chroniło Ciebie przed
gdy masz pewność, i\
zbli\
a się
ró\
nymi niebezpieczeństwami.
niebezpieczeństwo,
" wyłączenie odbiorników i wszelkich
urządzeń elektrycznych,
" sprawdzenie przez inspektora
budowlanego lub architekta, jakie
poprawki budowlane mogą
przyczynić się do zapobie\
enia lub
nawet zmniejszenia w sposób
znaczący szkód mogących powstać
podczas niebezpiecznego zdarzenia,
" dokonanie spisu dobytku, co będzie
pomocne podczas postępowania
odszkodowawczego w towarzystwie
ubezpieczeniowym gdy rzeczy te
ulegną uszkodzeniu lub zniszczeniu.
Mo\
esz dokonać spisu w formie
opisania lub sfotografowania
Twojego dobytku. Dołącz według
uznania inne zdjęcia np. samochodu.
Zwróć się o profesjonalne
oszacowanie wartości bi\
uterii,
przedmiotów kolekcjonerskich, dzieł
sztuki i innych rzeczy, których
wartość trudno określić,
" zrobienie kopii pokwitowań i
rachunków w przypadku
cenniejszych przedmiotów,
" przechowywanie w bezpiecznym
miejscu oryginałów wszystkich
wa\
nych dokumentów finansowych
i rodzinnych, takich jak: akty
urodzenia i ślubu, testamenty, akty
notarialne, zwroty podatku, polisy
ubezpieczeniowe, papiery
wartościowe  akcje i obligacje. W
kontaktach z urzędem skarbowym i
towarzystwem ubezpieczeniowym
przydatne będą wszelkie mo\
liwe
dokumenty,
" wykupienie ubezpieczenia.
Gdy nie ma energii elektrycznej
Zakłócenia w dostawie energii elektrycznej mogą być wynikiem wielu czynników,
włączając w to: silne wiatry, lód i cię\
ki śnieg oraz uszkodzenie instalacji. Dostawy
prądu przywrócone zostają zazwyczaj w krótkim czasie. Jednak\
e od czasu do czasu
mogą zdarzyć się powa\
niejsze przerwy w dostawie energii. Gdy nie ma elektryczności
powinieneś:
" Sprawdzić czy Twoi sąsiedzi mają " Jeśli wodę uzyskujesz ze studni lub
prąd. Prądu brakować mo\
e jedynie w zbiornika, bądz
przygotowany na
Twoim domu, czego powodem mo\
e korzystanie z alternatywnych z
ródeł
być awaria bezpiecznika lub wody do czasu, gdy przywrócony
przepalenie obwodów elektrycznych. zostanie dopływ prądu. We
Gdy Twoi sąsiedzi równie\
pozbawieni wspomnianych zbiornikach
są prądu, dzwońcie do miejscowej wykorzystuje się pompy elektryczne,
elektrowni. Jeśli będziesz zmuszony które nie będą działać bez prądu.
wyjść na zewnątrz, by zbadać sytuację, " Powinieneś zdawać sobie sprawę, \
e
zabierz z sobą latarkę i zwracaj uwagę urządzenia gazowe mogą nie
czy na ziemi nie le\
ą zerwane druty funkcjonować, gdy nie będzie prądu,
elektryczne mogące Cię porazić. Gdy poniewa\
energia elektryczna mo\
e
je znajdziesz, nie zbli\
aj się do nich ani być niezbędna do uruchomienia
nie dotykaj czegokolwiek, co mo\
e zapłonu.
mieć z nimi styczność. Natychmiast to " Osusz pompy, przewody, termy i
zgłoś. bojlery, zlewozmywaki, umywalki,
" Do oświetlenia u\
ywaj latarek. Nie pralki i zmywarki. Instalacje z zimną
zaleca się w czasie zagro\
enia wodą mogą zamarzać, gdy nie ma
związanego z po\
arem u\
ywania świec prądu. By uniknąć powa\
nego zalania,
i lamp naftowych. gdy wzrasta temperatura, zakręć
" Wyłącz urządzenia w domu. Gdy zawory. Termy i bojlery osuszone, by
większość z nich  lodówki, termy i uniknąć zniszczeń dokonanych przez
bojlery, wentylatory i pompy  ewentualne zamarznięcie, tak\
e muszą
pozostaje włączona, mogą powodować być odłączone. Niezastosowanie się do
przecią\
enie sieci, wywołując przerwy tych wskazówek mo\
e skutkować
w dostawie energii, gdy przywrócony zniszczeniem elementów grzewczych
zostanie dopływ prądu. gdy ponownie włączony zostanie prąd.
" Lodówki i zamra\
arki powinny być Nigdy nie włączaj jakiegokolwiek
zamknięte tak długo jak to tylko podgrzewacza wody o ile zbiornik nie
mo\
liwe. Jedzenie mo\
e być jest pełny.
przechowywane dzień lub dwa gdy " Sporządz
listę urządzeń na prąd
drzwiczki są zamknięte. Próbuj podtrzymujących \
ycie członkom
najpierw jeść łatwo psujące się rodziny (respiratory, wyposa\
enie
pokarmy. W przypadku jakichkolwiek tlenowe i inne urządzenia
wątpliwości wyrzuć je. podtrzymujące przy \
yciu). Zawsze
" Ostro\
nie u\
ywaj przenośnych powinieneś mieć plan awaryjny
generatorów prądu. Mogą one być obejmujący alternatywne z
ródła
u\
ywane w celu dostarczenia zasilania w odniesieniu do urządzeń i
ograniczonej ilości energii w czasie ewakuowanych osób.
przerw w dopływie. Nigdy nie
uruchamiaj przenośnych urządzeń w
domu lub gara\
u, gdy\
urządzenia
gazowe wywołać mogą powa\
ne
po\
ary i zaczadzenie. Generatory
powinny zostać zainstalowane zgodnie
z instrukcjami lokalnej elektrowni.
Zawsze postępuj według wskazówek
producenta. Po dodatkowe informacje
odnośnie właściwego u\
ycia urządzeń
zadzwoń do Twojej elektrowni.
Jak przygotować się na wypadek nagłego zdarzenia
Gdyby kiedykolwiek doszło do
takiej sytuacji pamiętajmy aby
posiadać plany ewakuacji i
przygotowane rzeczy pierwszej
potrzeby, które mo\
emy szybko
ze sobą zabrać:
" Plan ewakuacji
obejmujący, co najmniej
Zdarzenia takie mogą wystąpić szybko i bez
ostrze\
enia. Planowanie na wypadek
dwa miejsca spotkania w
jakiegokolwiek niebezpieczeństwa - w tym
czasie niebezpieczeństwa.
tak\
e katastrof technicznych i klęsk
Wybierz jedno miejsce poza
\
ywiołowych - wymaga rozwa\
enia
domem na wypadek
wszystkich mo\
liwych scenariuszy. Jeśli
nagłego niebezpieczeństwa,
będziesz mógł pozostać w domu, pamiętaj, \
e
takiego jak np. po\
ar.
elektryczność, woda, ogrzewanie, usługi
Wybierz, co najmniej jedno
telekomunikacyjne i transportowe mogą
miejsce poza najbli\
szym
funkcjonować z przerwami albo wręcz nie
sąsiedztwem na wypadek
działać przez długi czas. Specjaliści sugerują,
gdybyś nie mógł wrócić do
by zaopatrzyć się w odpowiednią ilość
domu.
jedzenia, wody, lekarstw i innych niezbędnych
" Plan kontaktowania się
artykułów, z których będzie mogła korzystać
podczas
Twoja rodzina. W obliczu bardzo powa\
nych
niebezpieczeństwa.
zagro\
eń mo\
e dojść do ewakuacji Twojego
Wybierz jedną osobę spoza
domu lub całej społeczności lokalnej.
swojej miejscowości, by
była punktem kontaktowym
dla członków rodziny i
Ciebie na wypadek
gdybyście byli rozdzieleni.
Upewnij się czy wszyscy
posiadają informacje
ułatwiające kontakt, takie
jak: numery telefonów,
adresów e-mail.
Notowanie podejrzanych działań
W sytuacjach zagro\
enia Policja mo\
e
Oto rodzaje zachowań, o których obok
włączyć dodatkowe patrole w ró\
nych
informacji o ludziach, samochodach i
miejscach i utrzymywać częstszą komunikację
okolicznościach wyglądających na
ze strukturami lokalnymi. Mieszkańcy
niezwykłe, powinniście powiadomić
powinni zwiększyć czujność i informować
policję:
policję o ka\
dym podejrzanym zachowaniu
w okolicy. Wiele osób nie robi tego, poniewa\

nie jest pewna czy to, co zaobserwowali,
zasługuje na zameldowanie. W przypadku
jakichkolwiek wątpliwości niezwłocznie
dzwoń na policję. Nie marnuj cennego czasu,
by najpierw podyskutować o tym z
przyjaciółmi czy sąsiadami.
" ktoś zaglądający do domów lub
Jeśli podejrzewasz, \
e doszło lub mo\
e dojść
samochodów,
do przestępstwa, dzwoń pod numer 997 lub
" powtarzająca się obecność dziwnych
112. Nie ulegaj panice, nie wystawiaj te\

pojazdów w sąsiedztwie,
siebie na ryzyko. Gdy zachowanie wydaje się
" osoby majstrujące przy instalacjach
po prostu podejrzane, zadzwoń pod numer
elektrycznych, gazowych,
policji i opisz to szczegółowo. Nie musisz
wodociągowych i kanalizacyjnych,
podawać swojego nazwiska. Gdybyś jednak
chciał, by skontaktował się z Tobą policjant,
" dziwne zapachy ulatniające się z i
podaj swoje nazwisko, adres i numeru telefonu
wokół domów oraz innych
i poproś policjanta o kontakt. Nie obawiaj się
budynków,
niczego. Informacje te są poufne.
" pukający od drzwi do drzwi, a nie
legitymujący się niczym, doradcy
prawni lub jakiekolwiek inne osoby
chodzące od drzwi do drzwi,
" osoby podejrzanie obserwujące
Twoją okolicę.
Ogólne zasady
FOT: KATHARINA HESSE/GETTY IMAGES
Zwróć uwagę na to, co dzieje się wokół ciebie. Dotyczy to przede wszystkim miejsc
publicznych, np.: supermarketów, środków komunikacji publicznej, imprez masowych.
Co mo\
e być sygnałem ostrzegającym o niebezpieczeństwie?
- rzucające się w oczy nietypowe zachowanie osób,
- pozostawione bez opieki przedmioty: paczki, torby, pakunki,
- samochody, a zwłaszcza furgonetki, parkujące w nietypowych miejscach, tj. w pobli\
u
kościołów i miejsc organizowania imprez masowych i zgromadzeń,
- nie dotykaj podejrzanych przedmiotów pozostawionych bez opieki,
- powiadom stosowne słu\
by (policję, stra\
miejską, administratora obiektu),
- je\
eli dojdzie do akcji ewakuacyjnej lub ratowniczej, zastosuj się do poleceń osób
kierujących operacją,
- zachowaj spokój i bezpiecznie, bez paniki opuść niebezpieczną strefę,
- nie udawaj bohatera, reagowanie pozostaw profesjonalistom (policji, stra\
y po\
arnej,
pogotowiu ratunkowemu).
JAK POST
POWAĆ W SYTUACJI ZAGROśENIA ATAKIEM BOMBOWYM
FOT: AP/PAUL WHITE
Je\
eli wiesz o podło\
eniu ładunku wybuchowego lub znalazłeś przedmiot niewiadomego
pochodzenia i podejrzewasz, \
e mo\
e to być bomba lub inne niebezpieczne urządzenie,
powinieneś to natychmiast zgłosić słu\
bom odpowiedzialnym za bezpieczeństwo na tym
terenie. Mo\
e to być najbli\
sza jednostka policji, stra\
y miejskiej lub administrator obiektu.
Zawiadamiając policję podaj następujące informacje:
- rodzaj zagro\
enia i z
ródło informacji o zagro\
eniu (informacja telefoniczna, podejrzany
przedmiot),
- treść rozmowy z osobą przekazującą informację o podło\
eniu ładunku numer telefonu, na
który przekazano informację o zagro\
eniu oraz czas połączenia opis miejsca i wygląd
przedmiotu.
Jak się przygotować:
- pomyśl, którędy w pośpiechu mo\
na się ewakuować z budynku, metra lub innych
zatłoczonych miejsc,
- zwróć uwagę na cię\
kie lub łatwo tłukące się przedmioty, które mogą być przesunięte
podczas wybuchu,
- zapamiętaj elementy z najbli\
szego otoczenia,
- pamiętaj o tym, aby nie przyjmować od obcych osób \
adnych pakunków, nie pozostawiać
własnego baga\
u bez opieki.
Jak się zachować po otrzymaniu informacji o podło\
eniu lub groz
bie podło\
enia bomby:
- do czasu przybycia policji nale\
y zabezpieczyć zagro\
one miejsce, zachowując elementarne
środki bezpieczeństwa,
- po przybyciu policji na miejsce incydentu bombowego, przejmuje ona dalsze kierowanie
akcją,
- nale\
y bezwzględnie wykonywać polecenia policjantów,
- przy braku informacji o konkretnym miejscu podło\
enia bomby u\
ytkownicy pomieszczeń
powinni sprawdzić swoje miejsce pracy - być mo\
e uda się znalez
ć przedmioty nieznanego
pochodzenia,
- podejrzanych przedmiotów nie wolno dotykać,
- pomieszczenia ogólnodostępne sprawdzają osoby odpowiedzialne za bezpieczeństwo w
danej instytucji,
- po ogłoszeniu ewakuacji nale\
y zachować spokój, pozwoli to sprawnie i bezpiecznie
opuścić zagro\
ony rejon,
- po ogłoszeniu ewakuacji w miejscu pracy nale\
y je opuścić, zabierając rzeczy osobiste
(torebki, siatki, nesesery),
- identyfikacją ładunku wybuchowego zajmują się wyspecjalizowane jednostki i komórki
organizacyjne policji,
- ciekawość jest niebezpieczna - jak najszybciej oddal się z miejsca zagro\
onego wybuchem,
- w przypadku włączenia parkingu dla pojazdów w strefę zagro\
enia, nie ratuj na siłę swojego
samochodu (dotyczy to równie\
innych cennych przedmiotów) - \
ycie jest wa\
niejsze.
Procedury te obowiązują tak\
e we wszystkich rodzajach transportu publicznego.
JAK POST
POWAĆ W PRZYPADKU OTRZYMANIA PODEJRZANEJ
PRZESYA
KI
Co powinno wzbudzić podejrzenia:
- brak nadawcy,
- brak adresu nadawcy,
- przesyłka pochodzi od nadawcy lub miejsca, którego się nie spodziewamy.
Jeśli otworzyliśmy przesyłkę, a jej zawartość wydaje się podejrzana
- wyłączyć system wentylacji i klimatyzacji, zamknąć okna.
Jeśli przesyłka wydaje ci się podejrzana, nie otwieraj jej:
- umieść tę przesyłkę w grubym worku plastikowym i szczelnie go zamknij,
- worek ten umieść w drugim grubym plastikowym worku, ten równie\
szczelnie zamknij -
zawią\
supeł i zaklej taśmą klejącą,
- paczki nie przenoś, najlepiej, by pozostała na miejscu,
- powiadom lokalny posterunek policji lub stra\
po\
arną - słu\
by te podejmują wszystkie
niezbędne kroki w celu zabezpieczenia przesyłki.
Jeśli otworzyłeś paczkę, a jej zawartość wydaje się podejrzana:
- nie naruszaj jej zawartości: nie rozsypuj, nie przenoś, nie dotykaj, nie wąchaj, nie powoduj
ruchu powietrza w pomieszczeniu,
- zaklejony worek umieść w drugim worku, zamknij go i zaklej,
- dokładnie umyj ręce,
- powiadom lokalną jednostkę policji lub stra\
po\
arną i stosuj się do ich wskazówek,
- po przybyciu właściwych słu\
b stosuj się do ich zaleceń.
JAK POST
POWAĆ W PRZYPADKU SKAśEC
BIOLOGICZNYCH I
CHEMICZNYCH
FOT: US/AFP/SAM YEH
Sygnał alarmu o ska\
eniach środkami chemicznymi lub biologicznymi nadawany jest: za
pomocą syren (przez 3 minuty przerywany dz
więk - 10 sekund głos syreny, 25 sekund
przerwy, 10 sekund syrena, 15 sekund przerwy...), za pośrednictwem radia, telewizji i
radiowęzłów lub pojazdów wyposa\
onych w megafony.
Je\
eli jedziesz samochodem:
- wyłącz dmuchawy i zamknij okna, włącz zamknięty obieg powietrza, słuchaj radia (najlepiej
lokalnego) i stosuj się do poleceń słu\
b ratowniczych,
- pojedz
do pierwszego zamieszkanego budynku i postępuj według wskazówek dla osób
przebywających poza budynkiem.
Je\
eli jesteś w budynku:
- pozostań w budynku,
- wpuść do niego zagro\
onych przechodniów,
- poinformuj innych mieszkańców o zagro\
eniu,
- zamknij drzwi i okna,
- wyłącz klimatyzację i wentylatory, pozalepiaj wywietrzniki, pozamykaj wywietrzniki w
ramach okiennych,
- znajdz
pomieszczenia bez okien,
- unikaj przebywania w piwnicach i innych nisko poło\
onych częściach budynku,
- unikaj niepotrzebnego zu\
ycia tlenu,
- włącz radio lub telewizor (najlepiej stację lokalną).
Je\
eli jesteś poza budynkiem:
- znajdz
najbli\
szy zamieszkany budynek,
- w miarę mo\
liwości poruszaj się prostopadle do kierunku wiatru, chroń drogi oddechowe
(np. oddychaj przez chusteczkę do nosa),
- umyj dokładnie twarz, włosy i ręce, oczyść oczy i uszy,
- w przypadku kontaktu z niebezpiecznymi substancjami, zostaw odzie\
wierzchnią i obuwie
przed domem.
Je\
eli doszło do ska\
enia:
- nie dotykaj i nie wąchaj podejrzanych przedmiotów, nie sprzątaj proszku, nie ścieraj cieczy,
- aby zapobiec rozprzestrzenianiu się substancji, przykryj ją np. kocem,
- pozamykaj okna oraz drzwi i wyłącz klimatyzację, nie dopuść do przeciągów,
- opuść pomieszczenie i nie wpuszczaj do niego innych osób,
- umyj dokładnie ręce wodą i mydłem,
- zdejmij ubranie, które miało kontakt z podejrzaną substancją i włó\
do plastikowego worka,
- umyj się pod prysznicem,
- po kontakcie z podejrzanymi substancjami nie jedz, nie pij i nie pal,
- wszystkie osoby, które miały kontakt z podejrzaną substancją albo znalazły się w odległości
ok. 5 m od niej, powinny się zgłosić na policję.
Je\
eli doszło do ska\
enia pomieszczeń aerozolami:
- wyłącz wentylatory i klimatyzację w całej okolicy,
- zamknij okna i drzwi, opuść pomieszczenie,
- wyłącz klimatyzację w budynku,
- sporządz
listę wszystkich obecnych osób i udostępnij ją policji.
JAK POST
POWAĆ W PRZYPADKU ZNALEZIENIA SI
W GRUPIE
ZAKA
ADNIKÓW
Rób, co ci ka\
ą. Nie graj bohatera i nie stawiaj oporu. Dyskutowanie z napastnikami lub bunt
mogą tylko pogorszyć sytuację. Twoim zadaniem powinno być przetrwanie. Czekaj na akcję
wyspecjalizowanej jednostki ratowniczej.
Jeśli znalazłeś się wśród zakładników:
- staraj się zwrócić uwagę napastników na fakt, \
e mają do czynienia z ludz
mi
(personifikowanie siebie i innych),
- bądz
spokojny, naturalny, znajdz
po-stawę pośrednią między agresją a pasywnością i
uległością,
- nie bądz
 utrapieniem dla napastników (bunt, dyskutowanie, silne reakcje emocjonalne),
- pamiętaj, \
e sytuacja mo\
e trwać długo - postaraj się rozwinąć u siebie potrzebę
przetrwania,
- nie rób gestów zwracających uwagę porywaczy,
- nie zadawaj pytań, nie patrz w oczy terrorystom, bądz
im posłuszny bez dyskusji, siedz

spokojnie na miejscu,
- pytaj zawsze o pozwolenie, np. gdy chcesz wstać lub otworzyć torbę,
- na \
ądanie terrorystów oddaj im przedmioty osobiste,
- usuń (wyrzuć) wszelkie oznaki władzy, zajmowania wa\
nej pozycji,
- zapamiętaj szczegóły dotyczące porywaczy i otoczenia - mo\
e to pomóc władzom w
uwolnieniu pozostałych zakładników oraz identyfikację porywaczy przy aresztowaniu.
JAK POST
POWAĆ W TRAKCIE OPERACJI ANTYTERRORYSTYCZNYCH
FOT: ANDRZEJ WIKTOR
Staraj się uspokoić, akcja zawsze wywołuje zamieszanie i panikę, ludzie są w szoku:
- nie uciekaj, połó\
się na podłodze i spróbuj znalez
ć jakąś osłonę, trzymaj ręce na głowie do
końca operacji,
- słuchaj rozkazów i instrukcji grupy antyterrorystycznej i nie zabieraj jej czasu na zadawanie
zbędnych pytań,
- nie trzyj oczu w wypadku u\
ycia gazów łzawiących,
- w razie strzelaniny połó\
się na ziemi lub schowaj się za jakimś przedmiotem,
- nie uciekaj z obiektu, dopóki nie zostanie wydany rozkaz wyjścia - mo\
esz zostać wzięty za
terrorystę,
- w chwili wyzwolenia wychodz
jak najszybciej, nie zatrzymuj się dla zabrania rzeczy
osobistych, zawsze istnieje ryzyko wybuchu lub po\
aru,
- spróbuj się zidentyfikować (przedstawić), bądz
jednak przygotowany na ostre traktowanie
ze strony ekipy ratunkowej - dopóki nie zostaniesz formalnie zidentyfikowany jako jeden z
zakładników, jesteś potencjalnie jednym z porywaczy.
JAK PRZYGOTOWAĆ FIRM
DO NAGA
EGO ZDARZENIA
FOT: WTC/AP/ROBERT CLARK
Środowisko biznesu jest równie nara\
one na akty terrorystyczne, jak pojedyncze osoby.
Właściciele firm powinni planować zachowanie i procedury awaryjne na wypadek zagro\
eń.
Od tego zale\
y nie tylko bezpieczeństwo pracowników, ale równie\
przetrwanie
przedsiębiorstwa. Pracownicy muszą wiedzieć, jak postępować w przypadku
niebezpieczeństwa. Zastanawianie się, co robić, jest Twoim zadaniem, zanim znajdziesz się w
obliczu kryzysu.
Co nale\
y zrobić:
- przechowywać listy numerów kontaktowych pracowników, tak by mo\
na było nawiązać z
nimi lub z ich rodzinami najszybszy kontakt,
- posiadać na miejscu plan bezpiecznej ewakuacji,
- ćwicz zaplanowane procedury z pracownikami,
- regularnie kopiować dane z komputerów i przechowywać je poza siecią komputerową,
- ubezpieczyć się w celu minimalizacji strat personelu i klientów,
- określić procedury postępowania biznesowego w przypadku wystąpienia nagłego.
ABC REANIMACJI - MINIPORADNIK
Pięć minut bezdechu i zatrzymanej pracy serca wystarczy, aby w mózgu ludzkim zaszły
nieodwracalne zmiany. W takich przypadkach czas jest bezcenny. W Polsce na przyjazd
karetki czeka się 10-20 minut. Dlatego tak wa\
ne jest, aby świadkowie umieli udzielić
pierwszej pomocy. W sytuacji świadka mo\
e znalez
ć się ka\
dy.
Sprawdz
, czy jest przytomny:
- delikatnie potrząśnij za ramiona,
- głośno zapytaj - np.: Co się Pani (Panu)
stało?
- sprawdz
reakcje na np. klepnięcie w
policzek lub ból,
- sprawdz
, czy występują mocne krwawienia.
Sprawdz
, czy oddycha:
- posłuchaj oddechu przy ustach ratowanego,
- poczuj wydychane powietrze na policzku
(grzbiecie dłoni).
- popatrz na ruchy oddechowe klatki
piersiowej lub brzucha.
Sprawdz
krą\
enie:
- zbadaj tętno na tętnicy szyjnej (do 10
sekund) - opuszki dwóch palców (wskazujący
i środkowy) przykłada się lekko uciskając w
zagłębieniu pomiędzy chrząstkami krtani a
mięśniem szyi,
- sprawdz
po obu stronach.
Je\
eli nie oddycha:
- odegnij głowę do tyłu (nie wolno w
podejrzeniu urazu szyi!),
- wysuń \
uchwę pacjenta do przodu.
Rozpocznij sztuczni wentylację:
- ułó\
ratowanego na plecach i usuń ciała
obce z jego ust,
- zaciśnij palce jednej ręki na nosie
ratowanego, mocno przyciśnij usta do ust
ratowanego i wykonaj powolny,
zdecydowany wydech.
Je\
eli nie ma krą\
enia, rozpocznij masa\

zewnętrzny serca:
- zdejmij ubranie z klatki piersiowej
ratowanego,
- znajdz
punkt ucisku, znajduje się on w
odległości ok. dwóch szerokości palca od
 dolnego końca mostka,
- połó\
w tym punkcie nadgarstek jednej ręki,
na nim nadgarstek drugiej, spleć palce rąk,
- wyprostuj ramiona - uciśnięcia wykonuj
dzięki cię\
arowi swojego ciała,
- ucisk powinien powodować ugięcie mostka
na 3-5 cm.,
FOT: WOJCIECH GRZ
DZIC
SKI
- uciskaj rytmicznie z częstotliwością 100
uciśnięć mostka/min.
- sekwencja 15 uciśnięć mostka na 2 oddechy.
Gdy jesteś sam i nie dajesz sobie rady:
- prowadz
sam masa\
.
Jak zatamować krwawienie
Krew z \
yły jest ciemnoczerwona, wypływa jednostajną stru\
ką. Krew tętnicza jest
jasna, wypływa rytmicznie:
- 14 Lekkie krwawienie z reguły ustaje samo,
- w przypadku mocnego krwawienia spróbuj ucisnąć tętnicę doprowadzającą krew, podnieść
krwawiącą kończynę powy\
ej serca.
Załó\
opatrunek uciskowy:
- nakryj ranę gazą jałową,
- umocuj ją kilkoma okrą\
eniami opaski (prowizorycznie mo\
esz u\
yć paska, krawata),
- na gazę nałó\
 poduszeczkę np. z nierozwiniętego banda\
a lub dowolnego materiału,
- owiń wszystko mocno opaską,
- tylko w wyjątkowych sytuacjach (np. amputacja kończyny, du\
e obce ciało tkwiące w ranie)
mo\
esz zastosować opaskę uciskową odcinającą całkowicie dopływ krwi do rany.
Krzysztof Liedel, Międzyresortowe Centrum do spraw Zwalczania Przestępczości
Zorganizowanej i Międzynarodowego Terroryzmu
NA SZCZ
ŚCIE NIE JESTEŚMY ATRAKCYJNI DLA TERRORYSTÓW
 Rz : Czy Polska jest zagro\
ona atakami terrorystycznymi?
Krzysztof Liedel: Przede wszystkim trzeba odró\
nić od siebie dwa aspekty sformułowania
 zagro\
enie terroryzmem . Pierwszy z nich dotyczy kwestii zagro\
enia konkretnym atakiem
terrorystycznym, drugi - zagro\
enia terroryzmem międzynarodowym jako zjawiskiem. Je\
eli
chodzi o pierwszy aspekt, to w chwili obecnej brak sprawdzonych informacji o zagro\
eniu dla
naszego kraju.
Inaczej wygląda kwestia zagro\
enia terroryzmem międzynarodowym jako zjawiskiem. Polska
ze względu na to, \
e jest krajem demokratycznym, który jest częścią zachodniego kręgu
cywilizacyjnego i bierze czynny udział w działaniach koalicji antyterrorystycznej, jest
potencjalnie zagro\
ona atakiem terrorystycznym. Musimy się liczyć z mo\
liwością dokonania
zamachu na terenie naszego kraju, jak i na naszych obywateli poza jego granicami.
Pozostaje jednak otwarta kwestia naszej atrakcyjności jako celu ataków terrorystycznych. Na
szczęście mo\
emy jasno powiedzieć, \
e nie jesteśmy dla terrorystów zbyt atrakcyjni. Istnieją
lepsze z ich punktu widzenia cele ataków.
Czy polskie społeczeństwo jest na takie zagro\
enie przygotowane?
Terroryzm międzynarodowy jest metodą działania, która dla osiągnięcia jak największej
skuteczności posługuje się przemocą lub groz
bą jej u\
ycia. Słu\
y osiąganiu celów
politycznych, a jej konstrukcja oparta jest na dalekosię\
nych skutkach psychologicznych.
Społeczność międzynarodowa stanęła obecnie przed bardzo trudnym zadaniem
doprowadzenia do tego, \
e terroryzm jako metoda osiągania celów stanie się nieopłacalny.
Realizacji tego zadania słu\
yć powinno budowanie efektywnych systemów przeciwdziałania
terroryzmowi. Bardzo istotnym elementem ta-kich systemów jest szeroko pojęta profilaktyka,
mająca na celu przygotowanie społeczeństwa do potencjalnego ataku. Powinna ona przede
wszystkim pokazać, \
e człowiek nie pozostaje bezradny w obliczu zagro\
enia. Ma na celu
przekazanie informacji o sposobach zachowania podczas ataku oraz minimalizować jego
skutki. To są cele, którym słu\
y taka publikacja, jak ten dodatek.
Rozumiem, \
e teraz takiej wiedzy nie posiadamy?
Nad profilaktyką i świadomością społeczną odnośnie terroryzmu i związanych z nim
zagro\
eń dopiero zaczynamy pracować. Polska nie doświadczyła dotąd ataku
terrorystycznego. Nie mamy jako społeczeństwo wypracowanych odruchów, które
wskazałyby sposób zachowania podczas takiego ataku. Społeczeństwa krajów, które ju\

doświadczyły terroryzmu, np. Irlandii Północnej czy Izraela, lepiej ni\
my znają mechanizmy
odpowiednich zachowań.
Najwa\
niejszą zasadą związaną z reagowaniem na zagro\
enie terrorystyczne to odpowiednio
powa\
ne traktowanie ka\
dego sygnału. Jeśli jest to sygnał o zamachu bombowym, to trzeba
natychmiast reagować. Tak samo jest w wypadku wzięcia zakładników. Tak właśnie działają
nasze słu\
by. Jeśli chodzi o obywateli, to najwa\
niejsza jest umiejętność przewidywania
niebezpieczeństwa i podjęcia działań, które mogą mu zapobiec.
Warto podkreślić, \
e obecnie nie mamy do czynienia z sygnałami wskazującymi na istnienie
zagro\
enia terroryzmem wewnętrznym. Zjawisko, które nam zagra\
a, to terroryzm
międzynarodowy, przede wszystkim związany z fundamentalizmem religijnym. To
najgroz
niejsza ze współczesnych form terroryzmu, związana z atakami bombowymi, ale tak\
e
z zamachami samobójczymi, braniem zakładników i porywaniem środków transportu na skalę
znacznie większą, ni\
dotąd spotykane.
Trudno jest jednoznacznie nakreślić portret terrorysty, który pozwoliłby go rozpoznać w
tłumie. Nie oznacza to jednak, \
e jesteśmy całkowicie bezradni. Mo\
emy obserwować
uwa\
nie swoje otoczenie, zwracać uwagę na nietypowe zachowania osób lub przedmioty
pozostawione wokół.
Społeczeństwo nie jest zatem przygotowane, nie bardzo wiemy, jak się bronić. A co z
instytucjami państwowymi?
Jesteśmy na etapie budowania systemu przeciwdziałania terroryzmowi. Ju\
teraz funkcjonują
w Polsce poszczególne elementy takiego systemu indywidualne słu\
by. Potrzeba nam jeszcze
elementu koordynacyjnego. Konieczność istnienia takiego elementu pokazują chocia\
by
doświadczenia Stanów Zjednoczonych. To nie zła praca poszczególnych słu\
b uniemo\
liwiła
zapobie\
enie zamachom 11 września, ale brak koordynacji ich działań.
Powinniśmy skorzystać z tego doświadczenia. Mając do dyspozycji poszczególne słu\
by,
które podejmą swoje działania w związku z potencjalnym atakiem terrorystycznym, cały czas
pracujemy nad stworzeniem systemu koordynacji ich działań. Stąd właśnie pochodzi idea
stworzenia funkcji krajowego koordynatora ds. przeciwdziałania terroryzmowi. Prace trwają
od 2001 r. Trwałego i efektywnego rozwiązania tak skomplikowanej kwestii nie da się jednak
uzyskać szybko.
Przygotowanie zwierząt na wypadek
nagłego zdarzenia
Planowanie na wypadek zagro\
eń obejmuje
wszystkich członków rodziny  tak\
e
zwierzęta. W większości miejsc
zapewniających schronienie nie mo\
na
trzymać zwierząt. Przygotuj więc zawczasu
listę schronisk, przyjaciół lub członków
Przygotuj wspólny zestaw pomocy dla
rodziny, którzy będą mogli zaopiekować się
Twoich zwierząt, by zabrać go gdy
Twoim pupilem w czasie wystąpienia
będziecie w pośpiechu opuszczać dom.
ewentualnego zagro\
enia. Je\
eli planujesz
Zalecany skład zestawu:
umieszczenie zwierzęcia w schronisku,
upewnij się czy miejsce to rzeczywiście
" dokumenty zwierzęcia (najlepiej ze
zapewnić mo\
e długookresową opiekę i czy
zdjęciem), ksią\
eczką szczepień,
samo ma odpowiedni plan działania na
rejestracją, listą szczególnych
wypadek niebezpieczeństwa. Gdyby okazało
potrzeb, niezbędnymi lekarstwami,
się, \
e Twoja rodzina będzie zmuszona
obro\
ą, kagańcem i smyczą
zmienić miejsce pobytu, w tym miejsce
" dodatkowe zapasy pokarmu dla
schronienia i nie będzie mo\
liwe zabranie z
zwierząt
sobą zwierzęcia, ogranicz przebywanie
" zapas czystej wody
zwierzęcia do jednego pomieszczenia w domu,
" miski (naczynia jednorazowe gdy
zapewniając mu dostateczną ilość pokarmu i
musisz opuścić swój dom), otwieracz
wody w czasie gdy nie będziecie mieli z nim
do konserw, torby na śmieci,
kontaktu.
wybielacz (środek dezynfekujący i
odka\
ający), koce, ręczniki, ręczniki
papierowe oraz inne środki do
natychmiastowego wyrzucenia tu\
po
u\
yciu.
 Bądz
na bie\
ąco - uaktualnianie informacji
Dostęp do informacji podczas sytuacji kryzysowej jest bardzo istotny, a zyskuje na
znaczeniu zwłaszcza gdy zachodzi potrzeba ewakuacji. Mimo \
e technika przez lata posunęła
się naprzód, cel - polegający na wykorzystywaniu mediów do jak najszybszego informowania
opinii publicznej o niebezpieczeństwie - nie zmienił się. Osoby odpowiedzialne za kierowanie
podczas zagro\
eń, mogą dostarczać opinii publicznej zarówno informacje na temat sytuacji
kryzysowej, jak i instrukcje. Stacje radiowe i telewizyjne zapewniają w szybszy sposób
dostęp do informacji. Zaopatrz się w radioodbiornik na baterie nastawiony na lokalne
wiadomości lub audycję lokalną na \
ywo z udziałem słuchaczy.
Bezpieczne dostarczanie przesyłek
W większości przypadków Twoje
informacje na temat nieotwartego listu lub
paczki, pomo\
e Policji doradzić Ci, co
robić. Jeśli przesyłka nie spełnia określonych
kryteriów, Policja mo\
e Ci doradzić pozbycie
się jej, je\
eli obawiasz się otwarcia. Stra\

Po\
arna przyjmuje doniesienia na temat
substancji niebezpiecznych w celu dokonania
oceny i jej właściwego usunięcia. Jednak\
e w
W przypadku gdy otrzymasz podejrzany list
przypadku jakichkolwiek wątpliwości dzwoń
lub paczkę (np. bez danych nadawcy
pod numer 997, 998 lub z telefonu
przesyłki):
komórkowego - 112.
" nie otwieraj przesyłek,
" nie potrząsaj, nie rzucaj nią i nie
wąchaj,
" zakryj lub umieść w plastikowej
torbie,
" starannie umyj ręce wodą z mydłem,
" zadzwoń na Policję.
Dzieci w szkole
W przypadku zdarzenia o charakterze
Rodzice powinni śledzić doniesienia
lokalnym jak i ogólnokrajowym, albo podczas
lokalnych mediów i informacje ze szkoły
ewakuacji lub chronienia się we własnym
mówiące o decyzjach władz szkolnych.
domu, rodzice powinni słuchać doniesień
lokalnych mediów i mo\
liwie często zaglądać
na strony internetowe, by czerpać stamtąd
informacje o zamykaniu i otwieraniu szkół.
Informacje na temat zmian w pracy szkół będą rozpowszechniane przez większość stacji
radiowych i telewizyjnych.
Dopóki nie ogłosi się ewakuacji w poszczególnych szkołach, uczniowie zazwyczaj pozostają
na terenie szkoły. Poniewa\
w czasie lokalnego kryzysu szkoła mo\
e okazać się
najlepszym miejscem dla dzieci, nie zaleca się rodzicom przychodzenia do szkoły i
zabierania dzieci.
Gdyby jednak jakiś rodzic zgłosił się do szkoły, musi być przygotowany na okazanie
dokumentu to\
samości (zazwyczaj ze zdjęciem) wymaganego przez władze szkolne.
Pamiętaj, \
e jeśli szkoła jest przygotowana na udzielenie schronienia na miejscu, by zapewnić
dzieciom bezpieczeństwo, nikomu nie pozwoli się na wejście do szkoły lub jej opuszczenie a\

do czasu, gdy niebezpieczeństwo minie.
Ewakuacja
Władze lokalne mogą wezwać do ewakuacji
Gdy zostaniesz powiadomiony o
z obszaraów szczególnego ryzyka, gdzie być
ewakuacji zachowaj spokój, słuchaj
mo\
e przebywasz. uwa\
nie i postępuj zgodnie ze
wskazówkami.
" Jeśli jesteś pewny, \
e masz jeszcze czas, skontaktuj się z rodziną, by powiedzieć im
gdzie się udajesz i kiedy spodziewasz się przybycia.
" Odetnij dopływ wody i elektryczności, pozostaw jednak gaz dopóki władze lokalne
nie zadecydują inaczej. Tylko wyspecjalizowany pracownik mo\
e ponownie włączyć
dopływ gazu.
" Jeśli musisz szybko zdecydować co zabrać z sobą, zabierz ze sobą: środki
medyczne, rzeczy na wypadek zagro\
eń (latarka, baterie, radioodbiornik, zestaw
pierwszej pomocy, woda butelkowana), odzie\
na zmianę, śpiwór, materac oraz
poduszkę dla ka\
dego członka rodziny, a tak\
e klucze od domu i samochodu.
" Jeśli planujesz jechać samochodem w chwili wystąpienia zagro\
enia, zapoznaj się z
ró\
nymi trasami, które mo\
na wybrać, gdy nieprzejezdne są główne arterie.
" Słuchaj radia, lokalne stacje będą przekazywały informacje na temat ruchu na
drogach.
" W samochodzie przechowuj zimowy zestaw ratunkowy. Odpowiedni zestaw
zawiera: koce, latarkę, łopatę, przewody rozruchowe, sól lub popiół do posypywania
nawierzchni, lokalne mapy drogowe, wysokokaloryczne po\
ywienie jak: produkty
zawierające du\
e ilości słodu, ziarna sezamowego, rodzynek, suszonych owoców,
płatków zbo\
owych, orzechów i miodu, jak równie\
puszki z sokami.
" Pamiętaj o zabraniu telefonu komórkowego i ładowarki. Nawet w przypadku nie
opłaconych usług skontaktujesz się z numerem alarmowym 112.
Gdy nie ma energii elektrycznej
Zakłócenia w dostawie energii elektrycznej mogą być wynikiem wielu czynników,
włączając w to: silne wiatry, lód i cię\
ki śnieg oraz uszkodzenie instalacji. Dostawy
prądu przywrócone zostają zazwyczaj w krótkim czasie. Jednak\
e od czasu do czasu
mogą zdarzyć się powa\
niejsze przerwy w dostawie energii. Gdy nie ma elektryczności
powinieneś:
" Sprawdzić czy Twoi sąsiedzi mają " Jeśli wodę uzyskujesz ze studni lub
prąd. Prądu brakować mo\
e jedynie w zbiornika, bądz
przygotowany na
Twoim domu, czego powodem mo\
e korzystanie z alternatywnych z
ródeł
być awaria bezpiecznika lub wody do czasu, gdy przywrócony
przepalenie obwodów elektrycznych. zostanie dopływ prądu. We
Gdy Twoi sąsiedzi równie\
pozbawieni wspomnianych zbiornikach
są prądu, dzwońcie do miejscowej wykorzystuje się pompy elektryczne,
elektrowni. Jeśli będziesz zmuszony które nie będą działać bez prądu.
wyjść na zewnątrz, by zbadać sytuację, " Powinieneś zdawać sobie sprawę, \
e
zabierz z sobą latarkę i zwracaj uwagę urządzenia gazowe mogą nie
czy na ziemi nie le\
ą zerwane druty funkcjonować, gdy nie będzie prądu,
elektryczne mogące Cię porazić. Gdy poniewa\
energia elektryczna mo\
e
je znajdziesz, nie zbli\
aj się do nich ani być niezbędna do uruchomienia
nie dotykaj czegokolwiek, co mo\
e zapłonu.
mieć z nimi styczność. Natychmiast to " Osusz pompy, przewody, termy i
zgłoś. bojlery, zlewozmywaki, umywalki,
" Do oświetlenia u\
ywaj latarek. Nie pralki i zmywarki. Instalacje z zimną
zaleca się w czasie zagro\
enia wodą mogą zamarzać, gdy nie ma
związanego z po\
arem u\
ywania świec prądu. By uniknąć powa\
nego zalania,
i lamp naftowych. gdy wzrasta temperatura, zakręć
" Wyłącz urządzenia w domu. Gdy zawory. Termy i bojlery osuszone, by
większość z nich  lodówki, termy i uniknąć zniszczeń dokonanych przez
bojlery, wentylatory i pompy  ewentualne zamarznięcie, tak\
e muszą
pozostaje włączona, mogą powodować być odłączone. Niezastosowanie się do
przecią\
enie sieci, wywołując przerwy tych wskazówek mo\
e skutkować
w dostawie energii, gdy przywrócony zniszczeniem elementów grzewczych
zostanie dopływ prądu. gdy ponownie włączony zostanie prąd.
" Lodówki i zamra\
arki powinny być Nigdy nie włączaj jakiegokolwiek
zamknięte tak długo jak to tylko podgrzewacza wody o ile zbiornik nie
mo\
liwe. Jedzenie mo\
e być jest pełny.
przechowywane dzień lub dwa gdy " Sporządz
listę urządzeń na prąd
drzwiczki są zamknięte. Próbuj podtrzymujących \
ycie członkom
najpierw jeść łatwo psujące się rodziny (respiratory, wyposa\
enie
pokarmy. W przypadku jakichkolwiek tlenowe i inne urządzenia
wątpliwości wyrzuć je. podtrzymujące przy \
yciu). Zawsze
" Ostro\
nie u\
ywaj przenośnych powinieneś mieć plan awaryjny
generatorów prądu. Mogą one być obejmujący alternatywne z
ródła
u\
ywane w celu dostarczenia zasilania w odniesieniu do urządzeń i
ograniczonej ilości energii w czasie ewakuowanych osób.
przerw w dopływie. Nigdy nie
uruchamiaj przenośnych urządzeń w
domu lub gara\
u, gdy\
urządzenia
gazowe wywołać mogą powa\
ne
po\
ary i zaczadzenie. Generatory
powinny zostać zainstalowane zgodnie
z instrukcjami lokalnej elektrowni.
Zawsze postępuj według wskazówek
producenta. Po dodatkowe informacje
odnośnie właściwego u\
ycia urządzeń
zadzwoń do Twojej elektrowni.
Schrony
Na wypadek zagro\
enia chemicznego udaj się do pomieszczenia w głębi domu,
najlepiej pozbawionego okien; wskazane są pomieszczenia nad powierzchnią
ziemi, poniewa\
cześć substancji chemicznych jest cię\
sza od powietrza i
mo\
e przedostawać się do piwnic nawet gdy zamknięte są okna.
Gdy pozwalają na to warunki, władze
Gdy zbierzesz swoją rodzinę,
lokalne mogą zwrócić się do mieszkańców,
powinieneś:
aby schronili się we własnych domach albo
w miejscach do tego wyznaczonych
" zamknąć wszystkie okna,
drzwi zewnętrzne i przewody
" Osoby, które korzystać będą ze
kominowe,
schronienia, powinny zabrać ze sobą
" wyłączyć wentylatory,
ubrania na zmianę, przybory i
urządzenia grzewcze i
artykuły sanitarne, recepty do
klimatyzację,
realizacji, medykamenty, artykuły
" zmoczyć kilka ręczników i
higieny jamy ustnej, okulary lub
zatkać nimi przestrzenie pod
soczewki kontaktowe, preparaty
drzwiami,
związane ze stosowaną dietą, jak
" okleić taśmą drzwi, okna,
równie\
inne środki szczególnej
przewody i otwory
potrzeby.
wentylacyjne,
" Za wyjątkiem schronisk specjalnie
" zakryć plastikowymi torbami
dla nich przeznaczonych, zwierzętom
okna, kontakty i liczniki,
nie udziela się schronienia.
" zasunąć rolety, \
aluzje lub
" Gdy władze lokalne informują o
zasłony gdy poinformowano o
konieczności pozostania w domu
groz
bie eksplozji,
natychmiast zabierz do środka dzieci i
" pozostać wewnątrz i słuchać
zwierzęta.
radia lub telewizji do czasu a\

powiedzą Ci, \
e jest ju\

bezpiecznie lub te\
\
e musisz
się ewakuować.
Nie musimy liczyć tylko na siebie - rodzina i sąsiedzi
TROSZCZ SI
O KREWNYCH I
POZOSTAWANIE W KONTAKCIE ZE
S
SIADÓW
SWOJ
RODZIN
I S
SIADAMI.
DZIELENIE SI
INFORMACJAMI NA
W czasie zagro\
eń sprawdzaj jak radzą
TEMAT NIEBEZPIECZEC
STW
sobie Twoi krewni i sąsiedzi, przede
wszystkim zaś osoby starsze i
Nawią\
kontakty z najbli\
szymi sąsiadami
niepełnosprawne. W miarę mo\
liwości pomó\

zanim coś się zdarzy. Spytaj najbli\
szą
im zaplanować albo rozmieścić zapasy, z
rodzinę lub sąsiadów czy uwa\
ają, \
e
których będą korzystać. Skontaktuj się z
poradzisz sobie w czasie zagro\
enia.
lokalnymi władzami zajmującymi się opieką i
Utrzymuj kontakty z rodziną i sąsiadami, a
zasięgnij informacji na temat pomocy dla osób
tak\
e innymi osobami poprzez:
starszych i niepełnosprawnych.
" dzielenie się swoimi kontaktami na
wypadek niebezpieczeństwa z
gospodarzem (zarządcą) Twojego
budynku,
" dzielenie się swoimi kontaktami na
wypadek niebezpieczeństwa z
sąsiadami i rodziną,
" stworzenie listy kontaktowej
bazującej na informacjach od
sąsiadów
" poinformowanie kogoś, \
e mo\
e na
Ciebie liczyć,
" uczenie osób, które mogą pomagać
Ci w czasie niebezpieczeństwa, jak
obchodzić się z potrzebnym Ci
sprzętem. Upewnij się czy osoby te
będą osiągalne,
" jeśli podlegasz domowej opiece
medycznej, ustal, wraz z instytucją
opiekującą się Tobą, sposób
postępowania w razie pojawienia się
niebezpieczeństwa,
" poinformuj miejscową policję,
stra\
po\
arną i słu\
by ratownicze o
swoich szczególnych potrzebach i
problemach z poruszaniem.
Osoby starsze
INFORMOWANIE OSÓB STARSZYCH
PLANOWANIE Z WYPRZEDZENIEM
Osoby starsze powinny mieć indywidualny
Nieszczęścia mogą wystąpić nieoczekiwanie,
plan na wypadek wystąpienia zagro\
enia.
a osoby starsze mogą być szczególnie na nie
Mo\
esz przygotować swój indywidualny plan
nara\
one. Osoby starsze mogą w sytuacji
na wypadek zagro\
eń planując z
zagro\
enia poprawić stan swojego
wyprzedzeniem, pozostając w kontakcie ze
bezpieczeństwa, jeśli:
swoją rodziną i sąsiadami oraz dzieląc się
informacjami na temat niebezpiecznych
" trzymać będą w domu pod ręką
zdarzeń z innymi.
zestaw pomocy na wypadek
zagro\
enia gotowy do zabrania gdy
będą musiały ewakuować się z domu,
" znać będą adres i numer telefonu
lokalnych władz,
" opatrzą etykietkami sprzęt,
którego będą potrzebować, taki jak:
wózki inwalidzkie, laski,
" przygotują listę u\
ywanych przez
siebie lekarstw i urządzeń
medycznych takich jak np.
stymulatory serca,
" zaplanują transport na wypadek
ewakuacji,
" uzupełnią zapasy lekarstw gdy te
będą się kończyć,
" znać będą numer telefonu
dy\
urującej 24 godziny na dobę
apteki,
" umieszczą przy telefonie numery
telefonów alarmowych,
" trzymać będą w portfelu lub
torebce zapasową listę wa\
nych
numerów kontaktowych, jak te\

informacji medycznej,
" opracują plan i przećwiczą
najlepsze drogi ucieczki z domu.
Utrzymywanie ciepła
" Wybierz jeden pokój w domu  taki, w którym mo\
e mieszkać cała rodzina,
najlepiej słoneczny.
" Ostro\
nie korzystaj z kominka i piecyków na drewno, pilnując ich zawsze gdy
się palą.
" Upewnij się czy kominek działa właściwie.
" Nigdy nie u\
ywaj węgla drzewnego jako surowca do ogrzewania domu; węgiel
drzewny wydziela trujący gaz  tlenek węgla.
" Ubieraj się  na cebulę , tak\
e w swetry i płaszcze przepuszczające powietrze i
dłu\
ej zatrzymujące ciepło.
" W domach z ogrzewaniem gazowym otwory wentylacyjne nale\
y oczyszczać ze
śniegu i lodu.
Zachowaj spokój - radzenie sobie ze stresem
Ludzie reagują w chwili zagro\
enia w ró\
ny
Spróbuj postępować w sposób
sposób.
następujący:
Typowe reakcje obejmują:
" Gniew,
" Bezsenność,
" Koszmary senne,
" Otępienie,
" Potrzebę wygadania się,
" Utratę apetytu,
" Przyrost lub utratę wagi,
" Bóle głowy,
" Huśtawkę nastrojów.
" Zachowuj dobrą kondycję,
" Rozmawiaj z rodziną i przyjaciółmi,
" Upewniaj dzieci, i\
są bezpieczne
" Na pytania dzieci odpowiadaj w
sposób prosty, bezpośredni i uczciwy
" Zachęcaj dzieci do wyra\
ania uczuć
" Docieraj do innych
Zagro\
enia biologiczne i chemiczne
Większość zagro\
eń o charakterze
biologicznym i chemicznym mo\
e się
zdarzyć, gdy nastąpi uwolnienie do
środowiska niebezpiecznych ilości
substancji toksycznych. Nara\
ony mo\
esz
być na działanie tych substancji
toksycznych poprzez:
" wdychanie ich,
Mo\
e się zdarzyć, \
e nie będziesz w stanie
" spo\
ywanie ska\
onego jedzenia,
zobaczyć lub wyczuć niczego nietypowego. W
wody lub lekarstw,
czasie niebezpiecznego zdarzenia o
" dotykanie lub wchodzenie w
charakterze chemicznym lub biologicznym
jakikolwiek inny kontakt ze
władze wydadzą Ci odpowiednie instrukcje.
ska\
onymi rzeczami.
Mo\
esz zostać poproszony o ewakuowanie się,
udanie się na wy\
ej poło\
ony obszar,
ustawienie się pod wiatr, pozostanie w
mieszkaniu lub udanie się w wyznaczone
miejsce. Mo\
esz tak\
e znajdować się w
bezpośrednim sąsiedztwie zdarzenia i nie
zdawać sobie sprawy z niebezpieczeństwa.
Gdy zauwa\
ysz ludzi wymiotujących, w
konwulsjach lub zdezorientowanych 
natychmiast poinformuj słu\
by medyczne,
opuść to miejsce i szukaj pomocy medycznej.