Biblioteki
Biblioteki - rola
" Zawierają rozwiązania często
występujących problemów (iostream, string,
conio, ...),
" Zawierają rozwiązania szczegółowych
problemów (math),
" pozwalają lepiej zaplanować tworzenie
kodu programu, co ogranicza ryzyko
popełnienia błędu (przykład)
Biblioteki - przykład bez biblioteki
#include
#include
void wprowadz(int a[10], int &n)
{
cout<<"n="; cin>>n;
for (int i=1; i<=n; i++)
{
cout <<"a["<>a[i];
}
}
//************************************************
void wariancja(int a[10], int &n, float &war)
{
float sr=0;
for (int i=1; i<=n; i++)
sr+=a[i];
sr/=n;
war=0;
for (int i=1; i<=n; i++)
war=war+(a[i]-sr)*(a[i]-sr);
war=sqrt(war/n);
}
//************************************************
main()
{ int n,a[10];
float war;
wprowadz(a,n);
wariancja(a,n,war);
cout <<"wariancja= "<getchar();
}
Biblioteki - własna biblioteka
#include
#include
int a[10], n; float war;
#include "c:\moje-f.h"
main()
{
wprowadz();
wariancja();
cout <<"wariancja= "<getchar();
}
Biblioteki - własna biblioteka
Treść pliku moje-f.h
void wprowadz()
{
cout<<"n="; cin>>n;
for (int i=1; i<=n; i++)
{
cout <<"a["<>a[i];
}
}
//************************************************
void wariancja()
{
float sr=0;
for (int i=1; i<=n; i++)
sr+=a[i];
sr/=n;
war=0;
for (int i=1; i<=n; i++)
war=war+(a[i]-sr)*(a[i]-sr);
war=sqrt(war/n);
}
Biblioteki standardowe
" Znajdują się w katalogu include przy standardowej instalacji,
" Najpopularniejsze to:
 iostream.h - operacje wejścia wyjścia,
 string.h - definicje funkcji operujących na napisach,
 assert.h - zawiera macro assert (asercja),
 conio.h - zarządza operacjami we/wy na konsoli MS-DOS,
 dirent.h - zarządza katalogami i ścieżkami dostępu w MS-DOS,
 dos.h - zawiera struktury danych i funkcje do wspierania MS-DOS dla rodziny
procesorów Intel,
 float.h - zarządzanie liczbami rzeczywistymi,
 fstream.h - zarządzanie plikami,
 time.h - narzędzia do odczytywania, interpretacji i prezentacji czasu
 math.h - zawiera definicje popularnych funkcji matematycznych,
 limits.h - ograniczenia dla typów danych,
 stdio.h - operacje wejścia wyjścia (wersje nieobiektowe).
Biblioteki - wybrane zastosowania
" WE/WY z konsoli (wersje obiektowe)
#include
void main (void)
{ int i; long l; char c; float f; double d; char t[50];
/*int */ cout<<"Podaj int"; cin>>i; cout </*long*/ cout<<"Podaj long"; cin>>l; cout </*char*/ cout<<"Podaj char"; cin>>c; cout </*float*/ cout<<"Podaj float"; cin>>f;cout</*double*/cout<<"Podaj double"; cin>>d;cout</*text*/cout<<"Podaj tekst"; cin>>t;cout<}
Biblioteka assert.h
" Wiele kompilatorów oferuje makro assert(). To makro zwraca
wartość TRUE, jeśli jego parametr ma wartość TRUE i
podejmuje pewną akcję w przypadku, gdy jego parametr ma
wartość FALSE. Wiele kompilatorów przerywa działanie
programu w przypadku, gdy argument tego makra nie jest
spełniony; inne zgłaszają wtedy wyjątek.
#include
#include
int main(int argc, char **argv)
{
int x;
cin>>x;
assert(x);
getch();
return 0;
}
Biblioteka string.h
" Funcja strcat - łączy teksty
" Składnia:
 char *strcat(char *dest, const char *src);
" Funcja strcopy - kopiuje tekst do zmiennej,
" Składnia:
 char * StrCopy(char * Dest, char * Source);
" Funkcja strchr - podaje znak odpowiadający danemu kodowi,
" składnia:
 char *strchr( char *s, int c);
" Funkcja strcmp - porównuje teksty
" Składnia:
 int strcmp(const char *s1, const char *s2);
Biblioteka string.h
" Funkcja strlen - podaje ilość znaków w
napisie
" Składnia:
 size_t strlen(const char *s);
Przykład dla string.h
" Przykład:
#include
#include
int main(void)
{
char destination[25];
char *blank = " ", *c = "C++", *Borland = "Borland";
strcpy(destination, Borland);
strcat(destination, blank);
strcat(destination, c);
printf("%s\n", destination);
return 0;
}
Przykład dla string.h
#include
#include
int main(void)
{
char *buf1 = "aaa", *buf2 = "bbb", *buf3 = "ccc";
int ptr;
ptr = strcmp(buf2, buf1);
if (ptr > 0)
printf("buffer 2 is greater than buffer 1\n");
else
printf("buffer 2 is less than buffer 1\n");
ptr = strcmp(buf2, buf3);
if (ptr > 0)
printf("buffer 2 is greater than buffer 3\n");
else
printf("buffer 2 is less than buffer 3\n");
return 0;
}
Przykład dla string.h
#include
#include
int main(void)
{
char *string = "Borland International";
printf("%d\n", strlen(string));
return 0;
}
Funkcje z biblioteki math.h
" Ceil - zaokrągla do góry,
" składnia
 double ceil(double x);
" cosh - funkcja cosinus hiperboliczny
" Składnia:
 double cosh(double x);
" exp - funkcja exponent
" Składnia:
 double exp(double x);
" Funkcja fabs- wartość bezwzględna dla liczby double,
" Składnia:
 double fabs(double x);
Biblioteka math.h
" Floor - zaokrągla w dół
" Skladnia:
 double floor(double x);
" pow - podnosi x do y
" Składnia:
 double pow(double x, double y);
" sqrt - pierwiastek kwadratowy z x
" składnia:
 double sqrt(double x);
" rand  zwraca liczbę losową z <0, RAND_MAX>
" Składnia:
 int rand( void );
" srand - inicjalizuje generator
" Składnia:
 void srand( unsigned int );
Przykład dla math.h
#include
#include
int main(void)
{
double result;
double x = 4.0;
result = exp(x);
printf("'e' podniesione do potęgi %lf (e ^ %lf) = %lf\n",
x, x, result);
return 0;
}
Przykład dla math.h
#include
#include
int main(void)
{
float number = -1234.0;
printf("number: %f wartosc bezwzględna:
%f\n", number, fabs(number));
return 0;
}
acos (funkcja) oblicza arcus cosinus, czyli odwrotność cosinus
(cos)
acos (funkcja) oblicza area cosinus hiperboliczny, czyli odwrotność
h cosinus hiperboliczny (cosh)
asin (funkcja) oblicza arcus sinus, czyli odwrotność sinus (sin)
asin (funkcja) oblicza area sinus hiperboliczny, czyli odwrotność
h sinusa hiperboliczny (sinh)
atan (funkcja) oblicza arcus tangens, czyli odwrotność tangent
(tan)
atan (funkcja) oblicza area tangens hiperboliczny, czyli odwrotność
h tangent hiperboliczny (tanh)
cbrt (funkcja) oblicza pierwiastek sześcienny
ceil (funkcja) zaokrągla w górę liczbę rzeczywistą
cos (funkcja) oblicza cosinus
cosh (funkcja) oblicza cosinus hiperboliczny
fabs (funkcja) zwraca wartość bezwzględną z liczby
fdim (funkcja) zwraca dodatnią różnicę między argumentami
floor (funkcja) zaokrągla w dół liczbę rzeczywistą
fma (funkcja) porównuje dwie liczby i zwraca większą z nich
x
fmin (funkcja) porównuje dwie liczby i zwraca mniejszą z nich
hyp (funkcja) zwraca pierwiastek z sumy kwadratów
ot argumentów
labs (funkcja) zwraca wartość bezwzględną z liczby
całkowitej typu long
log (funkcja) liczy logarytm naturalny z liczby x
log10 (funkcja) liczy logarytm dziesiętny z liczby x
log2 (funkcja) liczy logarytm o podstawie 2 z liczby x
pow (funkcja) oblicza potęgę
round (funkcja) zaokrągla wartość do najbliższej liczby całkowitej
sin (funkcja) oblicza sinus
sinh (funkcja) oblicza sinus hiperboliczny
sqrt (funkcja) zwraca pierwiastek kwadratowy z liczby n
tan (funkcja) oblicza tangens
tanh (funkcja) oblicza tangens hiperboliczny
Operacje wejścia/wyjścia
Biblioteka stdio
" Ta biblioteka zawiera operacje na plikach, w tym
również na konsoli.
" Typem danej, na którym się tutaj operuje jest
FILE.
" Jest to struktura, która w każdym systemie może
być zdefiniowana inaczej
" Dostęp do struktury (wskaz
nik) otrzymujemy od
funkcji fopen przy otwieraniu pliku i przekazać go
musimy do fclose chcąc go zamknąć (oczywiście
przez wskaz
nik).
Operacje wejścia/wyjścia
Biblioteka stdio
" Korzystamy z trzech podstawowych strumieni plikowych,
które są predefiniowane (jako stałe typu FILE*):
 stdin - "standardowe wejście"
 stdout - "standardowe wyjście"
 stderr - "standardowe wyjście diagnostyczne
" Przy uruchamianiu programów na konsoli, stdin to wejście
z klawiatury, a stdout i stderr są kierowane na ekran.
" Przy uruchamianiu programu można dokonać
przekierowania, jeśli wywołujemy program przez
polecenie w linii komend np. w systemie Unix (< dla stdin
i > dla stdout; unixowe powłoki pozwalają też na
przekierowanie stderr).
Funkcje podstawowe
" Najprostszą funkcją wypisującą dane danym
strumieniu jest fputs o następujących
argumentach:
 fputs( napis, strumien );
" Dla stdout jest krótsza forma, puts, która wymaga
tylko pierwszego argumentu.
" Można też wysłać tylko jeden znak przy pomocy
funkcji
 fputc (napis, strumien);
Funkcje podstawowe
" Pojedyncze znaki wczytuje się funkcją
 fgetc (argumentem jest tylko strunień, a znak jest zwracany jako wynik).
" Odpowiednikiem fgetc z argumentem stdin jest getchar() (bez
argumentów).
" Należy jednak pamiętać, że konsola ma zazwyczaj liniowy (czyli
buforowany liniowo), a nie znakowy sposób wczytywania znaków (na
unixie można to zmienić); toteż nawet jeśli oczekuje się wprowadzenia
jednego znaku, to należy po jego wprowadzeniu nacisnąć Enter.
" Wczytywany jest oczywiście znak (a więc dana typu char), natomiast
funkcje te zwracają int.
" Jest to użyteczne, gdyż część typu int nie używana przez char pozostaje w
ten sposób zawsze zerem. Umożliwia to stwierdzenie końca pliku, co jest
sygnalizowane przez zwrócenie jako wyniku specjalnej stałej EOF; nie
odpowiadającej żadnemu znakowi. Oczywiście koniec pliku można też
sprawdzić wywołując funkcję feof() dla danego strumienia.
" Znak po wczytaniu może zostać "cofnięty"; używa się w tym celu funkcji
ungetc( znak, strumien ). Aby nie wprowadzać zamieszania, należy jednak
jako argument podawać ten znak, który ostatnio wprowadzono.
" Można wczytać również całą linię. Służy do tego funkcja `fgets':
 fgets( tablica, ile, strumien );
Funkcje podstawowe
" Jednymi z najbardziej przydatnych funkcji obsługujących
"porcje" danych są fread i fwrite. Mają dość podobne
nagłówki:
 size_t fread( void* ptr, size_t s, size_t n, FILE* stream );
 size_t fwrite( const void* ptr, size_t s, size_t n, FILE* stream );
" Funkcja fread wczytuje ze strumienia `n' elementów
wielkości `s' do tablicy podanej jako `ptr'.
" Funkcja fwrite - zapisuje, wedle tych samych reguł.
Wartością zwracaną jest ilość poprawnie wczytanych lub
zapisanych elementów (nie znaków!), czyli jest <=n. Nie
da się oczywiście odróżnić błędu operacji od końca pliku;
należy to sprawdzić przy pomocy feof() i ferror().
Biblioteki - wybrane zastosowania
W języku C (bez obiektów) wykorzystujemy funkcje printf i scanf do pisania i
czytania na konsoli.
#include
void main (void)
{
int i; long l; char c; float f; double d; char t[50];
/*int */ printf("Podaj int ); scanf( %d ,&i); printf( %d , i);
/*long*/ printf("Podaj long ); scanf( %ld ,&l); printf( %ld , l);
/*char*/ printf("Podaj char ); scanf( %c ,&c); printf( %c , c);
/*float*/ printf("Podaj float ); scanf( %f ,&f); printf( %f , f);
/*float*/ printf("Podaj float ); scanf( %g ,&f); printf( %g , f);
/*double*/ printf("Podaj double ); scanf( %lf ,&d); printf( %lf , d);
/*double*/ printf("Podaj double ); scanf( %lg ,&d); printf( %lg , d);
/*tekst*/ printf("Podaj tekst ); scanf( %s ,t); printf( %s , t);
}
Zadanie 3.1
Napisz program który będzie obliczał potęgę zadanej liczby.
Zadnie 3.2
Napisać program, w który podajemy wartość promienia koła r, a w wyniku
dostajemy wartość pola koła i jego obwód. Proszę zapisać na początku
schemat blokowy tego algorytmu. Pamiętajmy w odpowiednim wymiarze.
Proszę wstawić odpowiednie komentarze
Zadnie 3.3
Napisać program, w który podajemy wartość promienia kuli r, a w wyniku
dostajemy wartość objętość i pole powierzchni kuli o zadanym promieniu.
Proszę zapisać na początku schemat blokowy tego algorytmu. Pamiętajmy
w odpowiednim wymiarze. Proszę wstawić odpowiednie komentarze
Zadanie 3.4
Napisać program, w wyniku którego dwie wczytane z klawiatury liczby
zostaną przeliczone z zastosowanie operatora reszty z dzielenia pierwszej
liczby przez drugą i na odwrót. Komentarz +opis.
Zadanie 3.5
Napisać program, w wyniku którego dwie wczytane z klawiatury liczby
zostaną  przetestowane wszystkie operatory relacji dwuargumentowych.
Co zostanie wykonane jak zamiast  == zapiszesz = ? Opis + Komentarz
Zadanie 3.6
Napisać program, w wyniku którego dla wczytanej z klawiatury liczby
zostanie wyliczona jej wartość bezwzględna.
Wskazówka - Jedyny operator trójargumentowy w języku C++.
Wyrażenie warunkowe, utworzone przez zastosowanie operatora "?:" ma
postać:
wyrażenie1 ? wyrażenie2 : wyrażenie3
wyrażenie1 ? wyrażenie2 : wyrażenie3