renesans023aangelsa

Temat: "Odprawa posłów greckich" J. Kochanowskiego - dramat polityczny o
sprawach państwa.

Historia wojny trojańskiej była powszechnie znana ludziom XVI wieku. Treść
dramatu stanowi tylko kostium historyczny, maskę (pretekst), pod którą autor
ukrył ważne współczesne problemy polityczne. Rozważył problem: kiedy państwo
jest silne, a kiedy słabe. Sens rozważań autora ma charakter uniwersalny
(dotyczy każdego państwa w każdym czasie), jednak najbardziej interesuje
Kochanowskiego Polska XVI wieku, wówczas jeszcze silna i znacząca w Europie, ale
już z pierwszymi przejawami słabości. Kochanowski chciał więc przestrzec rodaków
przed tym, że niewłaściwa polityka może doprowadzić do upadku państwa, tak jak
Troję. W tekście są fragmenty świadczące o takich intencjach autora.
Druga wypowiedź chóru ("Wy, którzy pospolitą rzeczą władacie") jest skierowana
do rządzących państwem i zawiera pouczenie, jak mają sprawować powierzoną im
władzę. Winni wyrzec się myśli o osobistych korzyściach i troszczyć się o
dobro publiczne. Na zakończenie poeta przestrzega, że występki rządzących
prowadzą państwo do zguby.
Opis narady trojańskiej wzorowany na polskich sejmach (świadczy o tym polski
sposób głosowania przez rozstąpienie oraz obecność marszałków stukających o
ziemię laskami). Kochanowski dostrzega i wytyka prywatę, przekupstwo (np.
Iketaon), chaos, brak odpowiedzialności za losy państwa. Przeważają posłowie
podobni do Aleksandra, myślącego jedynie o własnych interesach, mało zaś jest
Antenorów troszczących się o państwo.
Wypowiedź Ulissesa (Odyseusza) zawiera krytykę zjawisk osłabiających państwo:
przekupstwa, słabości rządu, braku szacunku dla prawa. W dalszej części
Kochanowski ustami Ulissesa bardzo krytycznie ocenia młodzież
magnacko-szlachecką przyzwyczajoną do wygód, skłonną do pijaństwa i obżarstwa,
a niezdolną do żadnego wysiłku, a zwłaszcza do obrony ojczyzny. Poeta niepokoi
się, czy tacy ludzie będą mogli w przyszłości rządzić państwem.
W wypowiedzi Kasandry Kochanowski zawarł przestrogę przed możliwością upadku
państwa rządzonego tak jak w Troi.
W kreacjach głównych bohaterów, Antenona i Aleksandra, poeta skupił dwie
spotykane wśród ówczesnej szlachty postawy wobec spraw narodowych. Pierwszy z
nich uosabia patriotyzm, szlachetność, mądrość, dalekowzroczność polityczną,
drugi zaś jest synonimem prywaty, nieliczenia się z dobrem państwa,
realizowania własnych celów kosztem narodu.
Kończąca dramat wypowiedź Antenona nawołująca do wojny, choć sprzeczna z jego
wcześniejszymi próbami zapobieżenia jej, jest w gruncie rzeczy wyrazem
patriotycznego myślenia o ojczyźnie. Chodzi bowiem o to, by przez atak
zaskoczyć wroga, osłabić go i nie dopuścić do wejścia w granice państwa.