renesans022aangelsa

Temat: "Odprawa posłów greckich" jako polska tragedia i jej związek z
tragedią antyczną.

W "Odprawie posłów greckich" wątki tragedii zaczerpnął Kochanowski z antyku -
przedstawił jeden z epizodów wojny trojańskiej, jednak ukazany tam problem
dotyczył aktualnej sytuacji politycznej w Polsce. Pokazywał konflikt pomiędzy
interesem jednostkowym a ogólnym. W utworze tym łatwo odnaleźć fragmenty, w
których poeta krytykuje władców oraz całe społeczeństwo. Słowa krytyki są
wyrazem głębokiej troski o losy własnej ojczyzny. Jednym z fragmentów
adresowanych do władców jest wypowiedź chóru: "Wy, którzy pospolitą rzeczą
władacie...". Władcy powinni zdawać sobie sprawę z odpowiedzialności, jaka na
nich spoczywa, mają sprawować władzę nad całym narodem, stać na straży prawa i
sprawiedliwości. Nie wolno im myśleć o prywatnych interesach, powinni mieć
wyłącznie na myśli dobro ogółu. W ostatnim fragmencie tej wypowiedzi chóru
umieszczone jest ostrzeżenie, że złe rządy nieodpowiedzialnych władców
niejednokrotnie doprowadzały do upadku miast, a nawet wielkich mocarstw. W
utworze zawarte są także słowa głębokiej dezaprobaty pod adresem młodzieży
(wypowiedziane ustami posła Ulissesa), określające ją mianem próżniaków,
darmozjadów lubujących się w zbytku, z których żaden nie nadaje się na obrońcę
ojczyzny (miało to zachęcić młodzież rycerską do wzięcia udziału w grożącej już
wojnie przeciwko Moskwie). Kochanowski wprowadził także do tragedii pewne
szczegóły, które mimo umiejscowienia akcji w Troi, nadają jej jednak polski
koloryt (jest mowa o rotmistrzach, starostach; w czasie obrad Rady panuje typowy
polski bałagan). Myślą przewodnią całego utworu jest stwierdzenie, że państwo,
którego obywatele rządzą się prywatą, a nie miłością ojczyzny, musi zginąć.
Kochanowski czerpie ze starożytności fabułę, imituje bieg akcji, epizody, chóry,
postacie. Jest to najbardziej udana w literaturze staropolskiej próba
naśladowania tragedii greckiej. Charakterystyki osób nie są tak wyraźnie
zarysowane jak w tragediach antycznych. Przestrzegana jest jedność miejsca i
akcji, czas akcji dłuższy niż czas przedstawienia. Dramat dzieje się w Troi,
treść zaczerpnięta z mitologii - jeden epizod z wojny trojańskiej. Rozgrywa się
na dworze króla Priama, gdzie przebywa porwana przez Parysa (Aleksandra) Helena.
Przybywają posłowie greccy Menelaos i Ulisses z żądaniem wydania Heleny. Priam
jest niezdecydowany, waha się, decyzję powierza radzie królewskiej. Ścierają się
dwa obozy. Parys, który za wszelką cenę próbuje zatrzymać Helenę, nie cofa się
przed kłamstwem, intrygami, przekupstwem. Na czele tego stronnictwa staje
Ikateon (przekupiony). Z drugiej strony bohaterem pozytywnym, patriotą jest
Antenor, troszczący się o dobro ojczyzny. Parys zwycięża dzięki przekupionym
posłom, w wyniku czego wojna z Grekami jest nieunikniona. Budowa utworu
wzorowana jest na tragedii antycznej:
chór pełni funkcję opinii publicznej
podział na stasimony (pieśni chóru na scenie) i epejsodiony (dialogi
bohaterów)
światem przedstawionym nie kierują bogowie, lecz postępowanie bohaterów
brak konfliktu tragicznego
brak paradoksu i exodusu (pieśni wchodzącego i schodzącego ze sceny chóru).