W przypadku pytań
lub wątpliwości skontaktuj
Przeglądy
się z najbliższym specjalistą
BHP lub wejdz
na:
15.6
www.skanska.pl/bhp,
i naprawy narzędzi
one.skanska/bhp
Standard pracy
Standard ten:
Standard ten zawiera minimum wymagań w zakresie bezpieczeństwa, jakie należy spełnić
w związku z przeglądami i naprawami narzędzi.
" zawiera wymagania
wynikające z prawa
i norm polskich
Obowiązkiem Skanska jest zapewnienie, aby wszystkie stosowane w procesach
oraz wewnętrznych
produkcyjnych narzędzia pracy spełniały wymagania przepisów i norm w zakresie
uregulowań Skanska S.A.
bezpieczeństwa. Konstrukcja i wykonanie narzędzi powinny zabezpieczać pracowników
" jest obligatoryjny dla
przed urazami, działaniem czynników niebezpiecznych, porażeniem prądem, nadmiernym
wszystkich jednostek
Skanska S.A.
hałasem oraz uwzględniać zasady ergonomii.
" pomaga zapewnić
bezpieczne i skuteczne
praktyki podczas prac.
A. Wstęp 4. Umiejętność posługiwania się narzędziami
ręcznymi pracownik powinien uzyskać
1. Podczas pracy z narzędziami należy: podczas przygotowania do zawodu.
" używać tylko tych, które są w dobrym 5. Szkolenie w zakresie bezpieczeństwa
stanie technicznym i higieny pracy przy stosowaniu
" stosować metody pracy zgodnie narzędzi ręcznych odbywa się w trybie
z dokumentacją techniczno-ruchową określonym w standardzie szczegółowym
lub instrukcją obsługi  18.1 Szkolenia BHP .
" zachowywać ład i porządek w miejscu 6. Na narzędziach znajdują się piktogramy
pracy informujące o zagrożeniach bądz
zalecające
" pamiętać o stosowaniu ochron stosowanie odpowiednich środków ochrony
zbiorowych i osobistych. indywidualnej (Rys. 1).
2. Prawidłowa organizacja stanowiska pracy 7. Przed przystąpieniem do pracy pracownik
określona w standardzie szczegółowym powinien każdorazowo dokonać przeglądu
 15.1 Narzędzia ręczne oraz właściwe narzędzi ręcznych i mechanicznych.
sposoby pracy pozwalają na eliminację 8. W przypadku stwierdzenia przez
wypadków przy pracy z narzędziami, jak pracownika złego stanu narzędzia ręcznego
również na zmniejszenie liczby zagrożeń. lub mechanicznego należy niezwłocznie
3. Zidentyfikowane zagrożenia związane powiadomić przełożonego.
z użyciem narzędzi należy uwzględnić 9. Niesprawne, uszkodzone narzędzia
w Ocenie Ryzyka dla Zadania oraz powinny zostać usunięte i wymienione na
Instrukcji Bezpiecznego Wykonywania sprawne.
Robót (IBWR). 10. Narzędzia niesprawne powinny
być wyraz
nie oznakowane w celu
zapobiegnięcia ich przypadkowemu użyciu.
B. Przeglądy narzędzi ręcznych pod
względem wymagań bezpieczeństwa
1. Klucze oczkowe, nasadowe  należy
sprawdzić, czy szczęki klucza są dokładnie
równoległe, bez zbitych i wytartych końców,
pęknięć i złamań.
2. Szczęki, kleszcze, szczypce  powinny być na
tyle wytrzymałe, aby nie uległy pęknięciom
i złamaniom w czasie pracy. Ostrza szczypiec
używanych do przecinania materiału
Rys. 1 Piktogramy informujące o zagrożeniach
Wersja 1.0
Standard 15.6 1
powinny dokładnie się schodzić i nie mogą 4. Zakres przeglądów elektronarzędzi
być wyszczerbione. zamieszczono w Tabeli 1 (Rys. 4).
3. Szczypce nastawne (tzw. żabki)  powinny
Lp. Przeglądy Zakres przeglądów
mieć obie części połączone za pomocą
zabezpieczonej nakrętką śruby, która bieżących okresowych
stanowi oś obrotu. Śruba ta nie może
1 Oględziny ++
się dawać przekładać w celu uzyskania zewnętrzne
większego czy mniejszego rozwarcia szczęk.
2 Demontaż -+
4. Wkrętaki (śrubokręty)  należy dokładnie
i oględziny
wewnętrzne
sprawdzić boki ostrza wkrętaka, które nie
mogą być zaokrąglone, a część pracująca
3 Pomiar -+
powinna stanowić linię prostą (Rys. 2). rezystancji
izolacji
5. Wiertła, rozwiertaki, narzynki, gwintowniki
 niedozwolone jest stosowanie tępych 4 Sprawdzenie -+
obwodu
narzędzi tego rodzaju, ponieważ może
ochronnego
to stać się przyczyną zniszczenia samego
5 Sprawdzenie ++
narzędzia, a w konsekwencji  przyczynić się
biegu
do urazu.
Rys. 2 Ostrza wkrętaka
jałowego
6. Młotki  obuch młotka nie może posiadać
Znak + oznacza przeglądy, które należy
wad takich jak rozklep, spękanie,
przeprowadzić
wyszczerbienia. Trzonek młotka nie
Znak  oznacza przeglądy, których nie
może być spękany i powinien być mocno
przeprowadza się
osadzony z pomocą klina (Rys. 3).
Rys. 4 Zakres przeglądów elektronarzędzi
7. Przecinaki  nie mogą mieć zbitej
i zdeformowanej główki oraz uszkodzonego
ochraniacza PCV. 5. Przeglądy bieżące mogą być wykonywane
8. Pilniki  muszą być ostre i nie mogą posiadać bezpośrednio przez pracownika, który
żadnych śladów uszkodzeń. posiada wiedzę i umiejętność w zakresie
9. Nożyce  muszą być ostre. bezpiecznej eksploatacji elektronarzędzi.
10. Piły ręczne  brzeszczot piły powinien być 6. Przeglądy bieżące elektronarzędzi należy
Rys. 3 Osadzenie obuchu
ostry i właściwie osadzony. wykonywać:
młotka z pomocą klina
11. Dłuta  noże dłut muszą być mocno " każdorazowo przed rozpoczęciem
osadzone w trzonkach, a drewniane zmiany roboczej  kategoria
trzonki powinny być zabezpieczone przed użytkowania I, II, III
pęknięciem za pomocą metalowych " każdorazowo przed wydaniem
pierścieni (skuwek). do eksploatacji i po ich zwrocie
12. Wszystkie narzędzia ręczne powinny być do wypożyczalni  kategoria
odkładane na wyznaczone miejsca jak np. użytkowania I i II.
szafka narzędziowa bądz
też umieszczone 7. Przeglądy okresowe elektronarzędzi mogą
w pasie narzędziowym (monterskim) wykonywać osoby posiadające odpowiednie
noszonym przez pracownika. zaświadczenia kwalifikacyjne wymagane
przepisami szczegółowymi.
C. Przeglądy narzędzi ręcznych o napędzie 8. Rodzaj uprawnień i kwalifikacji określono
elektrycznym (elektronarzędzi) w standardzie szczegółowym  4.2 Polecenia
na prace, kwalifikacje, uprawnienia .
1. W zależności od sposobu i czasu 9. Przeglądy okresowe elektronarzędzi należy
użytkowania elektronarzędzia dzielimy na wykonywać:
trzy grupy: " co 6 miesięcy dla elektronarzędzi
" kategoria użytkowania I oznacza zaliczanych do kategorii użytkowania I
elektronarzędzie eksploatowane " co 4 miesiące dla elektronarzędzi
dorywczo, kilkakrotnie w ciągu zaliczanych do kategorii użytkowania II
jednej zmiany, które jest zwracane do " co 2 miesiące dla elektronarzędzi
wypożyczalni po zakończeniu pracy zaliczanych do kategorii użytkowania III
" kategoria użytkowania II oznacza " po każdej zaistniałej sytuacji mogącej
elektronarzędzie eksploatowane często mieć wpływ na bezpieczeństwo
w ciągu jednej zmiany roboczej, które użytkowania elektronarzędzia (upadek,
nie jest zwracane do wypożyczalni po zawilgocenie).
zakończeniu pracy 10. Podane wyżej terminy przeglądów
" kategoria użytkowania III oznacza okresowych należy skrócić o połowę dla
elektronarzędzie eksploatowane w elektronarzędzi używanych w warunkach
sposób ciągły na więcej niż jednej zwiększonego niebezpieczeństwa
zmianie, zainstalowane na stałe np. uszkodzenia mechanicznego,
w linii produkcyjnej lub montażowej. eksploatowanych w pomieszczeniach
2. Elektronarzędzia podlegają zapylonych, zawilgoconych, na
udokumentowanym przeglądom rusztowaniach.
kontrolnym. 11. Każde elektronarzędzie powinno posiadać
3. Ze względu na zakres przeglądy kontrolne kartotekę, w której odnotowywane będą
dzielimy na: terminy badań kontrolnych i ich wyniki oraz
" bieżące termin następnych badań.
" okresowe. 12. W kartotece należy również odnotowywać
2
rodzaje uszkodzeń, przeprowadzone znamionowych wymaganych dla
naprawy itp. sprawdzanego elektronarzędzia
13. Elektronarzędzia powinny był oznakowane. " działanie elementów sterujących
14. Oznaczenia powinny być umieszczone na (przyciski, pokrętła, blokady itp.) i czy
głównej części elektronarzędzia w taki elementy te nie są uszkodzone.
sposób, aby można je było łatwo dostrzec, " kompletność obudowy, pęknięcia, ubytki
gdy narzędzie jest gotowe do użycia (Rys. 5). " kompletność osłon i możliwość ich
pewnej regulacji
" kompletność uchwytów i zacisków
narzędzi roboczych oraz czy nie
wykazują uszkodzeń.
18. Należy także upewnić się, czy:
" osprzęt np. tarcza nie jest uszkodzony
oraz czy będzie użyty zgodnie
z przeznaczeniem
" nie ma wycieków smaru wskazujących
na uszkodzenie uszczelnień
Rys. 5 Oznaczenia elektronarzędzia
" narzędzie na biegu luzem pracuje
15. Oznaczenia powinny być trwałe i czytelne. równo, bez drgań i nadmiernego hałasu
16. Pomiary elektryczne elektronarzędzi należy " urządzenie ma sprawny wyłącznik 
przeprowadzać zgodnie z zaleceniami nie wolno używać urządzenia, jeżeli
zawartymi w standardach szczegółowych: nie można go załączyć i wyłączyć tym
 4.3 Ochrona przed porażeniem prądem wyłącznikiem.
elektrycznym. Pomiary ochronne oraz
 15.3 Elektronarzędzia . D. Naprawy
17. Przed przystąpieniem do pracy
elektronarzędziem należy każdorazowo 1. Wszystkie stwierdzane w trakcie
sprawdzić: przeglądów niesprawności i usterki narzędzi
" wtyczkę  czy nie jest pęknięta, powinny być na bieżąco usuwane w trybie
przypalona, kołki nie są zdeformowane napraw.
oraz czy wtyczka odpowiada 2. Napraw narzędzi należy dokonywać
wymaganiom w części dotyczącej zgodnie z wytycznymi producenta
rodzaju parametrów znamionowych dla zawartymi w dokumentacji techniczno 
sprawdzanego elektronarzędzia ruchowej bądz
instrukcji użytkowania.
" przewód  pod kątem uszkodzeń, 3. Napraw elektronarzędzi mogą dokonywać
zabezpieczenia przed wyrwaniem uprawnione i wyspecjalizowane jednostki
z wtyczki i elektronarzędzia (sprawdzić bądz
osoby posiadające wymagane
wzrokowo lub ręcznie), uszkodzeń uprawnienia i kwalifikacje.
izolacji (czy nie jest przecięta, zgnieciona, 4. Wytyczne w tym zakresie zawarto
opalona itp.), a także czy przewód w standardzie szczegółowym
odpowiada wymaganiom w części  18.4 Szkolenia specjalistyczne 
dotyczącej rodzaju i parametrów kierowanie ruchem, hakowi, na
uprawnienia, kwalifikacyjne .
Wersja 1.0
Standard 15.6 3