Rudyard Kipling  Księga dżungli - porównaj
styl życia ludzi z życiem zwierząt
W  Księdze dżungli Kipling przedstawia życie zwierząt wzorowane na
życiu ludzi. W dżungli rządzą różne szczegółowe prawa, zwierzęta
posługują się swoim językiem, znają swoją historię i planują przyszłość.
Dlatego istnieje wiele podobieństw między ich stylem życia a stylem
życia ludzi. Jednak w opowieści o chłopcu wychowanym przez wilki
świat zwierząt został ukazany z większą sympatią, jako bardziej
szczery, pozbawiony takiej obłudy i dwulicowości.
Życie w dżungli zostało ukazane jako doskonale zorganizowane.
 Dżungla pełna jest ludów rozmaitych, z których żaden nie lubi, by go
niepokojono, toteż niewykształconemu i nieznającemu praw, obyczajów
i haseł wielkie wszędzie zagraża niebezpieczeństwo . Wszystkie
zwierzęta porozumiewają się ze sobą i niemal wszystkie przestrzegają
ustanowionych z góry praw. Znawcą tych praw jest między innymi
niedz
wiedz
, Baloo, nauczyciel Mowgli, który wykłada te zasady także
młodym wilkom. I tak na przykład zwierzęta mają swoje tereny
łowieckie, poza które nie mogą się przenosić, nie powiadamiając o tym
właścicieli. Zgodnie z zasadami rządzącymi w dżungli, nie można też
zabijać ludzi, bo to może spowodować krwawy odwet, na którym ucierpi
wiele zwierząt. Drapieżniki tylko czasem zabijają ludzi, kiedy uczą
swoje młode, jak mają walczyć z człowiekiem, kiedy ich zaatakuje, ale
nigdy nie robią tego w pobliżu ludzkich osad. Prawa dżungli są
sprawiedliwe, mają na celu chronić wszystkich jej mieszkańców.
Pantera, która chce ocalić dziecko, składa wilkom okup w postaci byka.
Dlatego Mowgli nigdy nie poluje na bawoły, ma wobec nich dług
wdzięczności.
Podobnie jak ludzie, wilki żyją w rodzinach oraz większych
społecznościach, czyli w stadach.  Wedle praw dżungli każdy wilk
pojąwszy żonę, żyje osobno w swej jamie, ale skoro jego wilczęta
podrosną na tyle, że mogą biegać, winien przywieść je na
zgromadzenie rady, odbywające się raz w miesiącu przy pełni księżyca.
Ma to na celu stwierdzenie ich tożsamości i nadanie praw rodu, którego
stają się członkami. Po oględzinach młode wilczki udają się do
rodziców, żyją z nimi, wzrastają i dopóki nie upolują pierwszej sarny,
żadnemu wilkowi z tego samego rodu nie wolno ich zaczepiać ani ranić.
Prawo to nie zna łaski i wilk, który by zabił młodzieńca, zostaje
natychmiast ukarany śmiercią na miejscu czynu. Każdy chyba przyzna,
że prawo to jest mądre i słuszne.
Ale jak w każdej społeczności, tak i wśród wilków nie wszystkie
jednostki postępują słusznie. Młode wilki dają się manipulować
tygrysowi. Z jednej strony powoduje nimi zazdrość i lęk przed
człowiekiem, z drugiej strony doświadczony tygrys umiejętnie im
schlebia i karmi resztkami upolowanej zwierzyny. Zwierzęta cechują się
ludzkimi uczuciami, rodzice kochają swoje dzieci, przyjaciele są sobie
wierni i oddani. Pantera, niedz
wiedz
czy Akela to mądre osobniki, które
przekazują swoje doświadczenie młodemu pokoleniu. To co typowe dla
zwierząt, to prawo silniejszego, stary wilk tak długo jest wodzem stada,
jak długo nikt go nie pokona.
Życie ludzi nie zostało ukazane tak szczegółowo, być może dlatego, że
jest ono czytelnikowi znacznie lepiej znane. To, co uderza w
charakterystyce mieszkańców wioski, to ich nieznajomość dżungli.
Zwierzęta wiedzą o wiele więcej o zwyczajach ludzi niż ludzie o życiu w
lesie. Mowgli nie może słuchać opowieści Buldea, który w wiosce
uchodzi za autorytet w kwestii łowiectwa, bo wie, że są zmyślone i
przekłamane. Chłopiec odtrącony przez wilki próbuje nauczyć się życia
wśród ludzi, zdaje sobie sprawę, że jeśli chce być człowiekiem musi
przyjąć ludzkie obyczaje. Jednak wiele z nich wydaje mu się po prostu
absurdalne.  Nosił teraz opaskę na biodrach, która mu zrazu bardzo
dokuczała, a dotąd pojąć nie mógł, choć go uczono, na co istnieją
pieniądze i jaką posiadają wartość. Również za rzecz zgoła
niepotrzebną uważał uprawę roli. Wiejskie wyrostki i malce kpiły zeń i
wyśmiewały z powodu, że przekręcał wyrazy, dziwnie się zachowywał i
nie chciał bawić się puszczaniem latawca, a Mowgli miał nieraz wielką
ochotę urządzić pośród nich pogrom straszliwy . Niezrozumiały był też
dla Mowgliego panujący w hinduskim społeczeństwie podział kastowy.
Wychowany wśród wilków chłopiec zawsze polował na zwierzęta, ludzie
zaś żywili się bydłem, które hodowali. Czasem też polowali, jednak nie
robili tego honorowo, ale zastawiali podstępne pułapki.
Ludzkie społeczeństwo również składa się z jednostek o wielkim sercu.
Messua jest dobrą i litościwą matką, otacza chłopca opieką i nie
pozwala go krzywdzić. Jest bardzo podobna do wilczycy-matki. Niestety
większość ludzi jest bardzo nieufna w stosunku do Mowgliego, którego
uważają za obcego.