3.6. Wyznaczanie przekroju przewodów ze względu na dopuszczalny spadek napięcia.
Po dobraniu zabezpieczenia obwodu (zagadnienie omówione w dalszej części kursu) i po dobraniu odpowiedniego przekroju przewodów kabla należy sprawdzić dopuszczalne spadki napięcia. Jeżeli długość obwodu jednofazowego jest mniejsza niż 15 ma obwodu trójfazowego mniejsza od 20 m, to nie ma potrzeby sprawdzenia przekroju przewodów na dopuszczalny spadek napięcia według uproszczonych wzorów:
s≥ - w obwodach jednofazowych , oświetleniowych , o przewodach aluminiowych o dopuszczalnym spadku napięcia 2%
s≥ - w obwodach jednofazowych zasilających silniki i urządzenia grzejne o przewodach aluminiowych, o dopuszczalnym spadku napięcia 3%
(przewody aluminiowe nie stosuje się obecnie stosowane są jedynie kable)
s≥ -w obwodach trójfazowych zasilających silniki i urządzenia grzejne , o przewodach aluminiowych, o dopuszczalnym spadku napięcia 3%
(dla przewodów miedzianych stosuje się o jeden stopień niżej)
s- przekrój przewodu (mm2)
In -prąd znamionowy odbiornika pojedynczego (A)(gdy jest to prąd zasilający grupę odbiorników, to nazywa się prądem obciążenia Ibm
L - długość obwodu (m)
Spadek napięcia od transformatora do rozdzielni odbiorczej nie powinien przekraczać 3-5%
W sieciach rozdzielczych niskiego napięcia, w układzie sieci promieniowych, spadek napięcia od rozdzielnicy początkowej do rozdzielnicy końcowej oblicza się jako suma spadków napięcia na poszczególnych odcinkach sieci, według wzoru i schematu:
n-1
ΔU1n=∑ ΔUi(i+1)
i=1
Przykład wykonania sieci rozdzielczej A) sieć promieniowa wielostopniowa B)schemat do obliczania spadków napięcia
Procentowy spadek napięcia ΔU% dla obwodów jednofazowych
ΔU% = IBm(Rcosϕ + X sinϕ)
gdzie: R= Rezystancja przewodu (γ -konduktywność przewodu)
γ=56m/Ω*mm2 dla żył miedzianych
γ=33m/Ω*mm2 dla żył aluminiowych
X=x'*L*10-3 x'- reaktancja jednostkowa przewodów (mΩ/m)
x'=0.07÷0.08 mΩ/m dla instalacji w rurkach
x'=0.25÷0.30 mΩ/m dla kabli x' = 0.1 dla linii napowietrznych niskiego napięcia.
W obliczeniach reaktancje można pominąć dla przewodów i kabli ułożonych w rurkach o przekroju nie większym niż 50 mm2 dla przewodów miedzianych. Wówczas ΔU% obliczamy ze wzorów :
ΔU% = - dla obwodów jednofazowych
ΔU% = - dla obwodów trójfazowych gdzie P - moc czynna (W)
Przykład
Dla toru 3-fazowego o napięciu 380/220V pokazanego na poniższym rysunku dobrać przekroje przewodów o żyłach miedzianych na dopuszczalny spadek napięcia, stosując trzy metody obliczeń. Dopuszczalny spadek napięcia wynosi ΔU%= 7%
Rozwiązanie.
Dopuszczalny spadek napięcia
ΔUd =ΔUd% = *7 = 26.6 V
!. Metoda stałego przekroju
s=∑IxcLAx==
s=22.4mm2
Ud-(ΔUd)
Dobrano przekrój s =25mm2
Sprawdzenie spadku napięcia
ΔU = ∑=*=23.8<ΔUd
2.Metoda stałej gęstości prądu
J=
(cosϕ)=1
J==2.15A/mm2
Sxy=
SAL=mm2 dobrano przekrój SAL = 35mm2
S12==16.3 mm2 dobrano przekrój S12=16mm2
S23==7mm2 dobrano przekrój S23=10mm2
Sprawdzenie spadku napięcia
ΔU=+22.3V<ΔUd
3. Metoda minimalnego zużycia materiału przewodowego(dotyczy prądu gałęziowego)
C = ΣLxy=
C = 3.16
Sxy = C
SAL = 3.16* = 24.48 mm2 dobrano przekrój SAL = 25mm2
S12=3.16*=18.69 mm2 dobrano przekrój S23= 16mm2
Sprawdzenie spadku napięcia
ΔU=+26.7V>ΔUd
Warunek spadku napięcia nie jest spełniony, dobieramy przekrój o jeden stopień większy : S12=25mm2 , pozostałe przekroje przewodów bez zmian .
Sprawdzenie spadku napięcia
ΔU=+24.34 V<ΔUd
Dobrano przekroje: SA1=25mm2 , S12=25mm2 , S23=16mm2
Sprawdzenie zużycia materiału przewodowego w trzech stosowanych metodach
Vp +SL = 25*400 +100 000
VJ= 35*250 +16*100 +10*50+10850
VM=25*250+25*100+16*50+9550
Minimalne zużycie materiału przewodowego wypadło przy trzeciej metodzie ostatecznie dobieramy przekroje przewodów SA1=25mm2, S12=25mm2 , S23=16mm2