WYDZIAŁ INŻYNIERII PRODUKCJI
INSTYTUT TECHNIK WYTWARZANIA
LABORATORIUM MATERIAŁÓW METALOWYCH I CERAMICZNYCH
Imię i Nazwisko: Patryk Adamczuk Piotr Bąk			Grupa: ID-MO-11a		Dnia: 26.11.2010
Nr ćwiczenia: 6	Temat ćwiczenia: Badania struktury i właściwości stopów Fe - C po obróbce cieplnej.
Prowadzący:		Ocena ze sprawdzianu:		Ocena ze sprawozdania:		Ocena:

1. Cel ćwiczenia

Zapoznanie się ze strukturą stali węglowych po hartowaniu.

2. Hartowanie

Jest to proces polegający na nagrzaniu stali do temperatury austenityzowania, krótkim wygrzaniu w tej temperaturze i oziębieniu z szybkością umożliwiającą uzyskanie struktury martenzytycznej lub bainitycznej.

3. Utwardzalność i przehartowalność

Utwardzalność to maksymalna możliwa do uzyskania twardość stali przy powierzchni uzyskana przy hartowaniu.

Przehartowalność to podatność stali do utwardzania się w głąb przekroju pod wpływem hartowania.

4. Przebieg ćwiczenia

Umieszczamy po 3 próbki stali węglowej N11 oraz 18HGM w piecu o temperaturze 900^oC na 60 minut. Następnie próbkę każdej z nich hartujemy w innym ośrodku (woda, olej, powietrze), studzimy, szlifujemy i badamy twardość za pomocą metody Rockwella.

Rodzaj stali	N11			18HGM
Ośrodek hartowania	Woda	Olej	Powietrze	Woda	Olej	Powietrze
Pomiar I	66 HRC	53 HRC	40 HRC	53 HRC	46 HRC	39 HRC
Pomiar II	62 HRC	55 HRC	39 HRC	52 HRC	47 HRC	38 HRC
Pomiar III	64 HRC	53 HRC	41 HRC	49 HRC	46 HRC	35 HRC
Średnia	64 HRC	54 HRC	40 HRC	51 HRC	46 HRC	37 HRC

5. Badania mikroskopowe

Rodzaj stali	N11		18HGM
Przed hartowaniem	35 HRC	Perlit + cementyt	27 HRC	Ferryt + perlit
Powietrze	40 HRC	Perlit + cementyt	37 HRC	Bainit
Olej	54 HRC	Perlit + cementyt	46 HRC	Martenzyt
Woda	64 HRC	Martenzyt	51 HRC	Martenzyt

6. Wnioski

Stal węglowa N11 wykazuje się większą przehartowalnością niż stal 18HGM. Osiąga to dzięki większej zawartości węgla.

Stal N11 osiąga strukturę iglastą tylko po hartowaniu w wodzie, a stal 18HGM po hartowaniu w oleju i wodzie.

2

---