POLITECHNIKA WROCAWSKA INSTYTUT FIZYKI
|
Sprawozdanie z wiczenia nr 70 |
TOMASZ ZALEWA DARIUSZ DULINIEC
|
TEMAT: Pomiary fotometryczne. |
Wydzia: PPT Rok: 2
|
DATA: 12.10.1994 OCENA: |
Cel wiczenia:
Praktyczne zapoznanie si z zasadami fotometrii, oraz prostymi metodami wyznaczania natenia róda wiata.
Cz teoretyczna ( opis zjawiska fizycznego ).
Fotometria jest dziaem optyki, zajmujcym si badaniem energii promieniowania elektromagnetycznego i innych wielkoci z nim zwizanych. Obejmuje ona swym zakresem zarówno promieniowanie niewidzialne, jak i promieniowanie widzialne. Fotometria dzieli si na : obiektywn (inaczej fizyczn, energetyczn) w której detektorem promieniowania jest element fotoelektryczny np. klisza fotograficzna, oraz na subiektywn (inaczej wizualn) w której detektorem jest oko ludzkie.
Obiektywne pomiary fotoelektryczne oparte s przede wszystkim na wykorzystaniu receptorów fotoelektrycznych. Najczciej spotykanym ogniwem fotoelektrycznym jest ogniwo selenowe.
Subiektywne pomiary fotometryczne oparto na porównywaniu owietlenia z dwu róde równoczenie. Poniewa oko ludzkie moe dokadnie oceni równo owietle, pomiary te przeprowadza si przy równoczesnym jednakowym owietleniu powierzchni ze róda wzorcowego.
SCHEMAT FOTOMETRU Lummera-Brodhuna
Cz dowiadczalno - pomiarowa:
1. WYZNACZENIE CHARAKTERYSTYKI WIETLNEJ FOTOOGNIWA.
1. Zmieniajc odlego fotoogniwa F od róda wiata dokonano pomiary natenia prdu dla rónych odlegoci r.
TABELA NR 1
r [m] |
i [A] |
E [lx] |
E [%] |
E |
0,30 |
105 |
183,33 |
0,30 |
0,55 |
0,35 |
77 |
134,69 |
1,32 |
1,77 |
0,40 |
60 |
103.13 |
1,53 |
1,57 |
0,45 |
50 |
81,48 |
1,70 |
1,38 |
0,50 |
41 |
66,00 |
1,83 |
1,21 |
0,55 |
36 |
54,55 |
1,94 |
1,06 |
0,60 |
31 |
45,83 |
2,03 |
0,93 |
0,65 |
28,5 |
39,05 |
2,11 |
0,85 |
0,70 |
26 |
33,67 |
2,17 |
0,73 |
0,75 |
25 |
29,33 |
2,23 |
0,65 |
0,80 |
22 |
25,78 |
1,78 |
0,46 |
Przyj :
I = 16,5cd ±0,5 , = 0°,
E =
[lx] ,
( gdzie r=0,003m, a w skrajnych przyp. 0,005m).
2. Ustawiono fotoogniwo w staej odlegoci r=0,3m i zmierzono natenie i dla rónych wartoci kta .
TABELA NR 2
[°] |
i |
i |
i |
E [lx] |
0 |
105,0 |
105,0 |
105,00 |
183,33 |
5 |
102,5 |
102,5 |
102,50 |
182,64 |
10 |
101,0 |
101,0 |
101,00 |
180,55 |
15 |
98,0 |
99,5 |
98,75 |
177,08 |
20 |
95,0 |
96,0 |
95,50 |
172,28 |
25 |
91,0 |
91,5 |
91,25 |
166,16 |
30 |
86,0 |
86,0 |
86,00 |
158,76 |
35 |
82,0 |
83,0 |
82,50 |
150,18 |
40 |
75,5 |
79,0 |
77,25 |
140,43 |
45 |
70,0 |
76,0 |
73,00 |
129,64 |
Przyj :
i=
.
11. BADANIE PRZEPUSZCZALNOCI FILTRÓW SZARYCH.
1. Zmierzenie natenia fotopradu i dla strumienia wiata przepuszczanego przez filtr.
TABELA NR 3
FILTR SZARY |
i [A] |
T [%] |
T |
1 |
98 |
40,22 |
0,43 |
2 |
57 |
19,83 |
0,98 |
3 |
48 |
15,03 |
1,23 |
Przyj:
r=0,3m , =0°,
wsp. transmisji :
,
E' - odczyt z krzywej skalowania,
.
4. Odczytanie wartoci Px dla rónych odlegoci fotoogniwa od arówki.
TABELA NR 4
|
J [A] |
U [V] |
|
|
|
0,35 |
3,2 |
5,86 |
19,20 |
37,13 |
2,98 |
0,30 |
3,06 |
5,38 |
17,05 |
23,76 |
1,55 |
0,25 |
2,96 |
5,03 |
15,30 |
16,50 |
0,97 |
0,20 |
2,77 |
4,50 |
12,88 |
12,12 |
0,63 |
111. Fotometr Lummera - Brodhuna.
arówka wzorcowa 40W, I = 27cd, badana 100W, odlego miedzy ródami 2,50m.
Dla arówki 100W r
= 162,0m , I
= 78,27, r = 2,5m - 1,62m.
TABELA NR 5a
FILTR SZARY |
r |
r [m] |
I |
T[%] |
P[%] |
F1 |
97 |
152 |
11,15 |
43,20 |
56,8 |
F2 |
86 |
163 |
5,95 |
20,05 |
79,95 |
F3 |
76,5 |
172,5 |
4,31 |
15,97 |
84,03 |
Obracajc badana arówk wykonano pomiar natenia I wiata arówki wzgldem fotometru.
TABELA NR 5b
[°] |
|
|
|
r[m] |
I |
0 |
163,0 |
161,0 |
162,00 |
88,00 |
91,50 |
30 |
135,6 |
148,5 |
142,05 |
107,95 |
57,48 |
60 |
152,8 |
153,5 |
153,15 |
96.85 |
71.40 |
90 |
155,2 |
153,2 |
154,20 |
95,80 |
72,98 |
120 |
146,5 |
141,3 |
143,90 |
106,10 |
59,50 |
150 |
132,5 |
133,0 |
132,75 |
117,25 |
48,72 |
180 |
126,4 |
123,4 |
124,90 |
125,10 |
42,80 |
210 |
122,9 |
123,0 |
122,70 |
127,30 |
41,46 |
240 |
118,9 |
119,1 |
119,00 |
131,00 |
39,03 |
270 |
118,3 |
118,0 |
118,15 |
131.85 |
38,53 |
300 |
117,5 |
115,9 |
116,70 |
133,30 |
37,69 |
330 |
113,0 |
114,0 |
113,50 |
133,50 |
35,95 |
360 |
163,0 |
161,0 |
162,00 |
88,00 |
91,50 |
Wnioski.
Pomiary fotometryczne wykonane w wiczeniu byy oparte na metodzie subiektywnego porównania owietlenia powierzchni z dwu róde wiata I oraz Ix jednoczenie. Bdy wynike podczas pomiarów powstay na wskutek maej czuoci oka ludzkiego oraz niedokadnoci odczytu wyników. Poza tym pewny swój udzia miay zewntrzne róda wiata, które mogy zmieni wyniki pomiarów m.in: kta .