Jan Marteklas dr A. Kolarz
176468
26.03.2010
SPRAWOZDANIE DO ĆWICZENIA 70
POMIARY FOTOMETRYCZNE Z WYKORZYSTANIEM
FOTOOGNIWA SELENOWEGO
CEL ĆWICZENIA
Wyznaczenie zależności natężenia oświetlenia od odległości r między
fotoogniwem a źródłem światła o danej mocy przy prostopadłym padaniu
promieni świetlnych na fotoogniwo.
Wyznaczenie charakterystyki świetlnej fotoogniwa i = f (E).
Wyznaczenie zależności natężenia oświetlenia E od kąta padania α
promieniowania świetlnego na powierzchnię fotoogniwa dla ustalonej odległości
fotoogniwa od źródła światła.
Wyznaczenie światłości I oraz sprawności świetlnej η żarówki w zależności od
mocy P prądu elektrycznego zasilającego żarówkę.
WSTĘP TEORETYCZNY
Fotometria jest działem optyki, zajmującym się badaniem energii promieniowania elektromagnetycznego i innych wielkości z nim związanych. Obejmuje ona swym zakresem zarówno promieniowanie niewidzialne, jak i promieniowanie widzialne. Fotometria dzieli się na : obiektywną (inaczej fizyczną, energetyczną) w której detektorem promieniowania jest element fotoelektryczny np. klisza fotograficzna, oraz na subiektywną (inaczej wizualną) w której detektorem jest oko ludzkie.
Obiektywne pomiary fotoelektryczne oparte są przede wszystkim na wykorzystaniu receptorów fotoelektrycznych. Najczęściej spotykanym ogniwem fotoelektrycznym jest ogniwo selenowe.
rys. 1 schemat fotoogniwa selenowego.
3.CZĘŚĆ DOŚWIADCZALNO POMIAROWA
Wyznaczenie natężenia oświetlenia E w zależności od odległości r źródła światła
od fotoogniwa dla α = const.:
Wzory :
Niepewność pomiaru oblicze ze wzoru:
za niepewność ΔI przyjmuję 0.5 cd natomiast za Δr 0,003m (wyznaczone doświadczalnie)
tabela
1. zależność napięcia
i
od natężenia światła E
wykres 1.
Wyznaczenie zależności natężenia oświetlenia E od kąta padania α światła na
powierzchnię fotoogniwa dla r = const.
Tabela 2. zależność natężenia [i] od kąta, w nawiasach podano kierunek obrotu ogniwa, l – lewo,
p- prawo
Wyznaczenie natężenia źródła I w zależności od mocy P pobranego prądu
i obliczenie współczynnika sprawności świetlnej η źródła światła
[m] |
i[A] |
U [V] |
[W] |
[cd] |
h |
0,35 |
3,2 |
5,86 |
19,20 |
37,13 |
2,98 |
0,30 |
3,06 |
5,38 |
17,05 |
23,76 |
1,55 |
0,25 |
2,96 |
5,03 |
15,30 |
16,50 |
0,97 |
0,20 |
2,77 |
4,50 |
12,88 |
12,12 |
0,63 |
Tabela 3. wartości Px dla różnych odległości fotoogniwa od żarówki.
Wnioski:
Ćwiczenie miało na celu wyznaczenie natężenia źródła światła . Równania wzorów określone przez Lamberta dotyczą źródeł światła punktowych dlatego pomiary obarczone są błędami. Na błędy wpływ miały min, niedokładność przyrządów, zmęczenie oka spowodowane niedostatecznymi warunkami oświetleniowymi, oraz światło dobiegające z innych stanowisk które zakłócało aparaturę pomiarową.