„MAŁA LIGA PAMIĘCIOWA - PROGRAM SZYBKIEGO CZYTANIA
I DOSKONALENIA PAMIĘCI „- ćwiczenia
Poniższe materiały został opracowane w oparciu o warsztaty prowadzone przez:
Akademia Nauki, 61-816; Poznań, ul. Ratajczaka 35/9, (061) 66 38 700, http://www.akademianauki.pl , e-mail: poznan@akademianauki.pl
Opracowała - Elżbieta Cichańska
Ogólne przeciętne tempo czytania to 150/200 słów na minutę .Po szkoleniu pamięci z wykorzystaniem poniższych technik czytania szybkość czytania zwiększa się 4 krotnie
(według danych podanych przez zainteresowaną instytucję - POINT AKADEMIA NAUKI).
TEMPO CZYTANIA STWIERDZA SIĘ - OBLICZA :
LICZBA WYRAZÓW *60 SEKUND
---------------------------------------------
CZAS CZYTANEGO TEKSTU w sek.
Liczba wyrazów (L.W.)-przelicza się wyrazy z pierwszych 5 wersów tekstu (np..40),
(liczy się każdy znak graficzny -przyimek .spójnik ...).
Teraz oblicza się średnią wyrazów w jednym wersie- 40:5= 8 (8-wyrazów w wersie ).
Przelicza się liczbę wersów w tekście (np.50 wersów ) i mnoży przez liczbę wyrazów w wersie :
50 * 8 = 400 (liczba wyrazów )
Skuteczność przeczytanego tekstu sprawdza się w % ,czyli zrozumienie czytanego tekstu nie powinno być mniejsze niż 80 % (na 10 pytań z testu -co najmniej poprawnych 8 odp. ).
W zapamiętywaniu informacji ważna jest rola powtórek -ich systematyczność i powtarzalność -najskuteczniejsze są powtórki po: 1) 10 minutach , 2) 1 dobie ,3) 1 tygodniu, 4) 1 miesiącu .
PRZYKŁADY ĆWICZEŃ NA KONCENTRACJĘ UWAGI I ROZBUDOWYWANIE
JEDNOSTKI INFORMACYJNEJ
1)ĆWICZENIE Z KOSTKĄ: -ćw. polega na wyrzucaniu naraz dwóch kostek do gry , szybkim zasłonięciu ich i zsumowaniu w pamięci liczby oczek ,a następnie sprawdzeniu poprawności (zaczynamy od 2 kostek zwiększając o 2 następne -jeżeli radzimy sobie z 2 ).
2)POTĘGOWANIE W PAMIĘCI: zaczynamy od potęgi 2 do drugiej = 4 i znów do drugiej...,itd. ...
3)ĆWICZENIE NA POSZERZENIE POLA WIDZENIA :
ćw.1 , ćw.2, ćw. 5 i ćw. 6 -wpatrując się w punkt środkowy ( kropki ) ,odczytujemy litery na skrajnych polach bez ruchu gałek ocznych (wzrok nie przenosimy z prawej do lewej strony tylko wpatrujemy się w kropkę ), odczytujemy zwiększając szybkość , jednocześnie możemy utrudnić sobie zadanie zakrywając odczytywane wersy i sprawdzając ich poprawność odczytania .
b) ćw.8 i ćw. 9 -wpatrując się w linię środkowa, która przebiega pionowo środkiem karty,
odczytujemy wyrazy ,które znajdują się w jednej linii bez przenoszenia wzroku ,
podobnie jak powyżej utrudniamy ćw. zakrywając wersy i zwiększając tempo
odczytywanych wersów .
4)ZABAWY ODKRYWANKI -tzw. MEMO: wykorzystuje się kartoniki z obrazkami,
cyframi , literami ,układa się je trzy na trzy ( 9 i więcej kartoników ) ,zasłaniając
i odkrywając , porównuje się i odgaduje : -Co się zmieniło ?,-Co ubyło ?, -Co było ?
5)ĆWICZENIE PAMIĘCIOWE -„dodawanie liczb”- ćw. polega na szybkim sumowaniu dwóch liczb (dowolnych ) i zapisaniu ich wyników według schematu ( z sumy zapisujemy
tylko jedności ).
1 3 4 7 1 8 9 7 6 ------ wyniki
+
2 1 3 4 7 1 8 9 7 ------spisujemy
lub odwrotnie np.:
2 3 5 8 3 1 4 5 9 ------spisujemy
+
3 5 8 3 1 4 5 9 4 ------ wyniki
utrudnieniem jest tzw.” przeszkadzacz-rozpraszacz „ ,(druga osoba ) ,która przeszkadza np. uderza w stolik , mówi do liczącego itp..
6)ĆWICZENIE PAMIĘCIOWE - „układanki wyrazowe”: -ćw. polega na układaniu
w pamięci nowych słów z dłuższego wyrazu ( wyraz ten też zapamiętujemy, nie
zapisujemy go) np.:
PARASOLKA - para , sol , rasa ,rak ,itd. .....
7)ŻĄGLERKA -ćw. zręcznościowe i koncentrujące uwagę ( rozpoczyna się od dwóch
piłeczek wyrzucanych na przemian raz prawą a raz lewą ręką ,wraz z wprawą
zwiększamy liczbę piłeczek ,nie należy przekładać piłek z ręki do ręki -błąd
w sztuce )-POWODZENIA .
8)ĆWICZENIE „PAJĄK”-tzw. rozgrzewka intelektualna ,ćw. polega na śledzeniu
w pamięci ruchów pająka podawanych przez „przewodnika”.
PAJĄK porusza się w tzw. „POLU” według ustalonych zasad ,a my śledzimy kiedy wyjdzie z „pola”:
a)porusza się po polu o wymiarach „trzy pola na trzy”, rozpoczyna swój ruch od
środka pola (np.: „przewodnik mówi „pająk jest na środku , idzie w dół,
idzie w prawo ,idzie w górę, idzie w prawo-UWAGA! PAJĄK wyszedł z pola !)
b)porusza się po kostce o wymiarach „pięć na pięć”, zasady gry jak w poprzedniej wersj
c) PAJĄK porusza się w kostce sześciennej-„KUBIK”,(lub kostka Rubika), o wymiarach
„trzy na trzy na trzy”, w tej grze PAJĄK porusza się oprócz ruchów „do góry ,w dół,
w prawo ,w lewo”, jeszcze ruchami „do przodu i do tyłu”,(dla ułatwienia na początku
można narysować kostkę w „przestrzeni”.
W każdym ćwiczeniu typu „PAJĄK”, można poruszać się podając kierunki stron świata.
Jest to dobre ćw. utrwalające” położenie na mapie”(północ, południe, wschód, zachód ).
9)ĆWICZENIE „PAJĄK I MUCHA”- ćw. podobne do ćw. PAJĄK, polega na śledzeniu
w pamięci ruchów pająka i muchy, podawanych przez „przewodnika”, wyczekując momentu „kiedy pająk złapie muchę”. Ruchy podawane są na przemian ,pierwsza rusza mucha ,(mucha - idzie w lewo ,pająk -idzie w górę ,mucha-w dół, pająk-w prawo i JĄ
ZJADŁ !).Grę można przeprowadzić na „kostkach” o wymiarach podanych w grze 8a i8b .
Mucha „siedzi” w prawym górnym rogu, a pająk „siedzi” w lewym dolnym rogu.
MIŁEJ ZABAWY !
TECHNIKI PAMIĘCIOWE
Poniższe techniki pamięciowe mają na celu wyeliminowanie regresji zdobywanych informacji. Warto zapoznać się z wszystkimi sposobami zapamiętywania informacji
i korzystać z nich , odpowiednio dopasowując je do przekazywanej informacji
(w zależności od charakteru informacji ,dobieramy odpowiedni sposób-technikę utrwalenia jej ).
ŁAŃCUCHOWA METODA ZAPAMIĘTYWANIA-korzystamy z niej wówczas , gdy mamy zapamiętać pewien ciąg wyrazów ,nie koniecznie powiązanych ze sobą.
Metoda ta polega na ułożeniu z wyrazów, które trzeba zapamiętać pewnego opowiadania -historyjki, nie koniecznie wiarygodnej i zapamiętaniu jej, a co najważniejsze zapamiętaniu tych ważnych ukrytych wyrazów (historyjka ta powinna być utrwalana na „głos'” i z wykorzystaniem ekspresji ruchowej).
Np.: wyrazy do zapamiętania to-ławka, ołówek, książka, włosy, okno......,
historyjka -„..w pokoju ,na ławce stał wbity ołówek, obok leżała otwarta książka, z której wystawały włosy, włosy te wypadały przez uchylone okno, .....
B) PIKTOGRAMY-korzystamy z niej wówczas ,gdy informacja, którą mamy zapamiętać
jest łatwa do „narysowania”. Najczęściej stosuje się ją przy nauce wierszy , gdzie
wyrazy lub całe wersy zastępujemy symbolem rysunkowym. Wiersz ,który jest do
nauki najpierw się „opracowuje”, czyli rysuje piktogramy ,i z nich go się uczy.
Staramy się ,aby jak najwięcej wyrazów zamienić na rysunki-skojarzenia ,ale możemy
zostawić też wyrazy, których nie możemy wyrysować, będą to zazwyczaj spójniki ,
przyimki lub inne .
Np.: tekst-„...w koszyczku jabłuszko, w jabłuszku robaczek,
a, na tym robaczku czerwony kubraczek...”
Piktogramy -
______________________________________
______________________________________
C) TECHNIKA SŁÓW ZASTĘPCZYCH-korzystamy z niej najczęściej przy nauce słów
obcych lub przy zapamiętywaniu „trudnych” wyrazów polskich.
Metoda ta polega na umiejętności skojarzeń ,które dobiera się do tych nowych
wyrazów, które sprawiają nam trudność w zapamiętaniu.
Np.: wyraz- psalidi (gre.)-nożyczki, skojarzenie-nie ma „psa Lidi”.
GŁÓWNY SYSTEM PAMIĘCIOWY (GSP)-korzystamy z tej metody przy
zapamiętywaniu dat historycznych lub pewnych ważnych dla nas liczb.
W technice tej stosuje się dwie metody (dla starszych dzieci i młodszych).
Polega na tym ,że każdej cyfrze przypisany jest pewien określony symbol-litera,
lub obrazek i zamiast daty uczymy się tekstu lub rysunku (aby korzystać z tej metody, uczeń musi nauczyć się symboli zastępczych).
a) Fonetyczny alfabet cyfrowy -metoda dla starszych , gdzie cyfry (0-9) zastępuje się
odpowiednimi literami(spółgłoskami)-FAC.
0 - C 3 -M 6 - B,P 9 -G,K
1 - T,D 4 - R 7 - J
2 - N 5 - S,Z 8 -F,W
Np.: data- 2004 :to NCCR(wstawia się samogłoski, aby powstał wyraz- NoC CóR ).
Zakładki obrazkowe- metoda dla młodszych ,gdzie cyfry (0-9) zastępuje się
odpowiednimi obrazkami (opracowanymi odgórnie lub przez uczni )-(ZO).
0 - 3 - 6 - 9 -
1 - 4 - 7 -
2 - 5 - 8 -
Np.: data 2004 : to ,aby łatwiej zapamiętać ten symbol
wykorzystujemy skojarzenia-łabędź ma dwa oczka i siedzi na krześle.
E) ZAKŁADKOWA METODA ZAPAMIĘTYWANIA -z techniki tej korzystamy
wówczas, gdy mamy do zapamiętania pewne skrótowe informacje , wyrazy , hasła
(podobne jak w „ Łańcuchowej metodzie zapamiętywania” ).Metoda ta polega na
tym , że informacje , które chcemy zapamiętać kojarzymy z inną, dobrze znaną nam
rzeczą , czy przedmiotem. Zakładki -czyli miejsca, które pomagają w skojarzeniu
i zapamiętaniu informacji .W technice tej wyróżniamy dwie metody .
„POKÓJ RZYMSKI”- metoda ta polega na tym, że informacje, które mamy
zapamiętać kojarzymy z przedmiotami - meblami z naszego prywatnego pokoju,
których rozmieszczenie świetnie znamy. Do tych „mebli”-zakładek zaszufladkujemy potrzebne i ważne dla nas informacje (pojedyncze hasła lub kilka haseł).
Zakładek musi być 10 np.: do podanego rozmieszczenia „pokoju”, zapamiętuję podaną listę zakupów-karta nr........
lampa—banany,(11)piwo,
łóżko—pomidory,(12)wino,
okno—sałata,(13)świece,
szafa—papier,(14)zapalniczka,
telewizor—pasta,(15)śmietanka.
komoda—szczoteczka,
fotel—chleb,
stół—ser,
krzesło—mleko,
regał—chipsy,
„ZAKŁADKI OSOBISTE”- zasady są podobne jak w metodzie „pokój rzymski”,
ale tu informacje , które mamy zapamiętać kojarzymy z naszym ciałem.
Zakładkami są nasze części ciała (musi być ich 10) ,do których szufladkujemy informacje np.: do wybranych 10 części ciała -przyporządkowuję i zapamiętuję podaną listę sprawunków - karta nr......
głowa-kupić wkładki...,(11)kupić znaczki,
nos-odebrać łańcuszek...,(12)kupić prezent,
szyja-oddać buty...,(13)zadzwonić do cioci...,
ręka-kupić sadzonki,(14)zadzwonić do...,
palce-umyć auto,(15)odpocząć.
serce-wymienić olej,
brzuch-napompować koło,
udo-pobrać pieniądze...,
kolano-kupić sadzonki,
stopa-wysłać kartkę...,
F) MAPA POJĘĆ - tzw. „mind mape”, rysowanie mapy z wyrazów skojarzonymi z hasłem
Opracowała - Elżbieta Cichańska