Ustawa z 21 lipca 2000r „Prawo telekomunikacyjne” Dz.U. Nr 73 poz.852

Przesłanki dla jej uchwalenia:

• Równouprawnienie podmiotów świadczących usługi telekomunikacyjne

• Zwiększenie dostępności tych usług

• Stworzenie warunków dla zbudowania rzeczywiście konkurencyjnego rynku usług telekomunikacyjnych

• Wypełnienie luki prawnej związanej z rozwojem technik informacyjnych i telekomunikacyjnych

Ustawa obejmuje zagadnienia związane z dwoma aspektami: ekonomiczno-społecznym oraz ściśle technicznym. Można w niej wyróżnić cztery zagadnienia: swobodę świadczenia usług, zasady otwartej sieci, homologację urządzeń końcowych i przydział częstotliwości. Zawiera łącznie 151 artykułów zgrupowanych w 8 działach.

Dział I Przepisy ogólne

Celem ustawy jest stworzenie warunków dla:

1. zapewnienia powszechnego dostępu na całym terytorium Rzeczypospolitej Polskiej do usług telekomunikacyjnych,

2. ochrony interesów użytkowników telekomunikacji,

3. wspierania równoprawnej i efektywnej konkurencji w zakresie świadczenia usług telekomunikacyjnych,

4. rozwoju nowoczesnej infrastruktury telekomunikacyjnej, integrującej usługi telekomunikacyjne, informacyjne i audiowizualne, umożliwiającej dostęp do ogólnoeuropejskich oraz światowych sieci i usług telekomunikacyjnych, zapewnienia ładu w gospodarce zasobami: numeracji, widma częstotliwości fal radiowych oraz orbitalnymi,

5. ochrony interesu państwa w zakresie obronności, bezpieczeństwa państwa oraz bezpieczeństwa i porządku publicznego.

Art. 1 precyzuje zakres regulacji do:

1. wykonywania i kontroli działalności polegającej na świadczeniu lub udostępnianiu usług telekomunikacyjnych oraz eksploatacji sieci telekomunikacyjnych

2. używania i kontroli używania urządzeń radiowych,

3. funkcjonowania organów regulacyjnych w telekomunikacji,

4. gospodarowania numeracją,

5. gospodarowania zasobami widma częstotliwości fal radiowych oraz zasobami orbitalnymi.

Przepisy ustawy określają również:

1. wymagania jakim muszą odpowiadać urządzenia telekomunikacyjne,

2. wymagania jakim muszą odpowiadać urządzenia lub przedmioty w zakresie

3. kompatybilności elektromagnetycznej,

4. zasady wprowadzania do obrotu handlowego urządzeń lub przedmiotów objętych wymogami ustawy.

Dział II Uprawnienia do działalności telekomunikacyjnej oraz używania urządzeń radiowych

Dotyczy wymogu posiadania zezwolenia w celu eksploatacji publicznych sieci telefonicznych, sieci przeznaczonych do rozpowszechniania i rozprowadzania programów telewizyjnych i radiowych. Określa sposób i warunki wydania i cofnięcia zezwolenia, zasady rezerwacji i przydziału częstotliwości, opłat za zezwolenia. Wymienia podmioty, do których przepisy się niestosują (m.in. jednostki sił zbrojnych, UOP, przedstawicielstwa dyplomatyczne etc.).Wymienione zostają również sytuacje w których nie wymagane jest posiadanie zezwolenia dotyczy to m.in. publicznej sieci telefonicznej zlokalizowanej na obszarze jednej gminy, sieci publicznej założonej w jednym budynku mieszkalnym, przeznaczonej do rozprowadzania programów radiowych lub telewizyjnych.

Dział III Świadczenie i udostępnianie usług telekomunikacyjnych.

Zawiera zasady zawierania umów dotyczących świadczenia usług telekomunikacyjnych .W szczególności sposób określania cen. Nakłada obowiązki na operatorów (sprawozdania finansowe, ochrona danych osobowych klientów, obowiązki wykonywania zadań „na rzecz obronności, bezpieczeństwa państwa oraz bezpieczeństwa i porządku publicznego” etc.)

W zakresie świadczenia usług powszechnych w sieciach stacjonarnych określa pewne minimalne standardy [art.49]

Usługi telefoniczne, faksowe oraz oraz transmisjia danych w paśmie fonicznym , wraz ze świadczeniami dodatkowymi, polegającymi na:

• udzielaniu informacji o numerach abonentów

• udogodnieniach dla osób niepełnosprawnych,

• dostarczaniu, na pisemne żądanie abonenta, szczegółowego wykazu wykonanych mu usług telekomunikacyjnych,

powinny być dostępne każdemu użytkownikowi z zachowaniem wymaganej jakości i po przystępnej cenie, na obszarze całego kraju.

Ustawodawca nakłada wiele innych ograniczeń chroniących abonamentów i innych operatorów sieci publicznych.

Obowiązki operatorów w sytuacjach szczególnych (a w szczególności wprowadzenia stanu wojennego, stanu wyjątkowego lub stanu klęski żywiołowej) określa art. 64.

Dział ten reguluje również sprawy dotyczące tajemnicy telekomunikacyjnej i przetwarzania danych osobowych. Na podst. Art. 67 Tajemnica komunikowania się w telekomunikacji (tajemnica telekomunikacyjną) obejmuje informacje przekazywane w sieciach telekomunikacyjnych, dane dotyczące użytkowników oraz dane dotyczące faktu, okoliczności i rodzaju połączenia, prób uzyskania połączenia między określonymi zakończeniami sieci, a także identyfikacji bądź lokalizacji zakończeń sieci, pomiędzy którymi wykonano połączenie.

Ustawa określa również odpowiedzialność za niewykonanie lub nienależyte wykonanie usług telekomunikacyjnych (do odpowiedzialności operatorów za niewykonanie lub nienależyte wykonanie usług stosuje się odpowiednie przepisy KC, dodatkowo abonamentowi przysługuje odszkodowanie za przerwy w świadczeniu usług)

Rozdz. 3 Działu III dotyczy podmiotów o pozycji znaczącej i dominującej pozycji rynkowej (omówienie później)

Dział IV Łączenie sieci telekomunikacyjnych i współpraca operatorów

Odnosi się zawierania umów między operatorami, obowiązki łączących sieci telekomunikacyjne operatorów, narzuca ograniczenia na podmioty o znaczącej pozycji rynkowej (w szczególności zakaz odmowy przyłączenia do sieci). Określa kompetencje Prezesa URT w zakresie kształtowania ww. umów.

Dział V Infrastruktura telekomunikacyjna i urządzenia końcowe

Określa wymagania dla sieci i urządzeń telekomunikacyjnych, ich zgodności (certyfikaty i homologacje). Na operatorów nałożony jest obowiązek dostarczania informacji dotyczących sieci i urządzeń Przesowi URT oraz zasady współkorzystania z infrastruktury telekomunikacyjnej przez operatorów oraz korzystania przez nich z nieruchomości.

Dział VI Gospodarka zasobami numeracji oraz częstotliwości

Zasady przydziału przez Prezesa URT numeracji i częstotliwości.

Dział VII Organy regulacyjne i kontrolne

Ustawa powołuje urząd Regulacji Telekomunikacji ( URT ) .Utworzony został 7 października 2000r. Wtedy też premier mianował na stanowisko prezesa Marka Zdrojewskiego. Objął on swoje obowiązki 1 stycznia 2001r., gdy w życie weszła niniejsza ustawa. Prezes URT przejął część kompetencji podległych dotychczas ministrowi Łączności. Do zakresu działań prezesa Zdrojewskiego, który będzie pełnił tę funkcję do końca 2006r.(5 letnia kadencja), należy w szczególności:

• wykonywanie działań z zakresu regulacji działalności telekomunikacyjnej

• wykonywanie kontroli przestrzegania przepisów i decyzji z zakresu telekomunikacji i gospodarki zasobami częstotliwości

• wykonywanie kontroli świadczenia usług pocztowych,

• współdziałanie z ministrem właściwym do spraw łączności w przygotowywaniu aktów prawnych

• ocena funkcjonowania rynku usług i urządzeń telekomunikacyjnych

• podejmowanie interwencji w sprawach dotyczących funkcjonowania tych rynków

• tworzenie warunków dla rozwoju krajowych służb radiokomunikacyjnych

• wykonywanie obowiązków na rzecz obronności i bezpieczeństwa państwa

• współpraca z międzynarodowymi organizacjami telekomunikacyjnymi

• inspirowanie i wspieranie badań naukowych

Na podstawie art. 110

Jako organ pomocniczy działa Urząd Regulacji Telekomunikacji (wraz z oddziałami okręgowymi) (spawdż akt)

Przy Prezesie URT działa Rada Telekomunikacji, jako organ opiniodawczo-doradczy Prezesa URT w sprawach działalności telekomunikacyjnej, gospodarki częstotliwościowej oraz spełniania wymagań dotyczących kompatybilności elektromagnetycznej. Prezes URT zasięga opinii Rady Telekomunikacji w sprawach związanych z:

• zapewnianiem dostępu do usług powszechnych,

• jakością świadczenia usług powszechnych,

• określaniem zasad łączenia sieci telekomunikacyjnych oraz związanej z tym współpracy operatorów.

Prezes URT wydaje Biuletyn URT. W Biuletynie zamieszcza się wymagane ustawą informacje i rozstrzygnięcia Prezesa URT, zalecenia dotyczące stosowania norm lub wymagań technicznych, roczne raporty o jakości świadczenia usług powszechnych przez operatorów, informację o sposobach kalkulacji kosztów stosowanych przez operatorów o znaczącej pozycji rynkowej w zakresie świadczenia usług za pomocą publicznych sieci telefonicznych lub w zakresie świadczenia usługi dzierżawy łączy telekomunikacyjnych, wykazy udzielonych zezwoleń, informacje i ogłoszenia dotyczące wykorzystania częstotliwości i kompatybilności elekrotmagnetycznej, oraz inne informacje - w zakresie ustalonym przez Prezesa URT.

Dalej wymienione są kompetencje i zakres obowiązków Prezesa i pracowników URT w zakresie działań kontrolnych

Dział VIII Przepisy karne, zmiany w przepisach obowiązujących, przepisy przejściowe i końcowe

Szereg zmian w ustawach m.in. KPC, KPK, o radiofonii i telewizji, łączności, o UOP, o Policji etc.

Ochrona TPSA. Do dnia 31 grudnia 2002 r. nie można:

• świadczyć międzynarodowych usług telefonicznych,

• świadczyć usług międzynarodowych za pomocą sieci eksploatowanych przez podmiot zagraniczny lub spółkę z udziałem podmiotów zagranicznych.

Przepisów tych nie stosuje się wobec spółki Telekomunikacja Polska S.A., a także wobec prawnych następców TP S.A. lub podmiotów powstałych w wyniku jej podziału lub przekształceń.

Tworzenie URT, likwiduje Państwową Inspekcję Telekomunikacyjną i Pocztową, Państwową Agencję Radiokomunikacyjną

Wchodzi w życie 1.01.2001 z wyjątkami (jeszcze nie obowiązuje art. 59 ust.1 - 1.1.2004; art.9,art.25 ust.1, art.32, art.112 ust.5-7 od 1.01.2002)

[art.57] Podmioty o pozycji dominującej i o znaczącej pozycji rynkowej

Prezes URT w porozumieniu z Prezesem Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów może wydać decyzję, że na obszarze wskazanym operator publiczny (...)

• zajmuje pozycję dominującą w rozumieniu ustawy o przeciwdziałaniu praktykom monopolistycznym i ochronie interesów konsumentów, na rynku świadczenia określonej usługi telekomunikacyjnej na tym obszarze [ustawa z dnia 24 lutego 1990 - art.2 pozycja dominująca - rozumie się przez to pozycję przedsiębiorcy polegającą na tym, że przedsiębiorca ten nie spotyka się z istotną konkurencją na rynku krajowym lub lokalnym; domniemywa się że przedsiębiorca ma pozycję dominującą jeżeli jego udział w rynku przekracza 40%]

• jest operatorem o znaczącej pozycji rynkowej w zakresie świadczenia określonej usługi telekomunikacyjnej, jeżeli udział operatora w rynku świadczenia danej usługi na tym obszarze jest równy lub większy od 25% lub w przypadku kiedy jego udział jest mniejszy niż 25% biorąc łącznie pod uwagę

1. zdolność operatora do wpływania na funkcjonowanie rynku,

2. przychody operatora w odniesieniu do rozmiaru rynku,

3. możliwości dostępu operatora do użytkowników końcowych,

4. doświadczenie operatora w świadczeniu usług telekomunikacyjnych na rynku.

Decyzja taka może dotyczyć świadczenia usług w zakresie:

1. powszechnych,

2. dzierżawy łączy telekomunikacyjnych,

3. telefonicznych, świadczonych w ruchomych publicznych sieciach telefonicznych,

4. świadczonych na krajowym rynku połączeń międzyoperatorskich

Kryteria i sposób ustalania udziału operatora w rynku określi minister właściwy dla spraw łączności w drodze rozporządzenia.

Obowiązki operatora o znaczącej pozycji rynkowej:

• przedkładanie projektu cennika usług powszechnych lub jego zmian z uzasadnieniem na 30 dni przed wprowadzeniem [art.60 ust.1]

• w zakresie świadczenia usługi dzierżawy łączy telekomunikacyjnych, są obowiązani do jej świadczenia, z zachowaniem odpowiedniej jakości, wymagań określonych w art. 53 ust. 1, oraz w sposób dostępny każdemu użytkownikowi, nie może odmówić świadczenia usługi, z tytułu nie spełniania wymagań technicznych przez urządzenia końcowe użytkownika, jeżeli urządzenia te spełniają, zasadnicze wymagania, o których mowa w art. 88 ust. 2 pkt 2.; zaprzestanie świadczenia usługi dzierżawy łączy telekomunikacyjnych wymaga uprzedniej konsultacji z zainteresowanymi użytkownikami, ceny powinny uwzględniać koszt ich świadczenia i być niezależne od sposobu wykonania usługi, jeżeli użytkownik nie żąda świadczeń dodatkowych [art.61 ust.1-3, 6]

• jest obowiązany do zapewnienia innemu operatorowi dostępu do swojej sieci w każdym technicznie uzasadnionym jej punkcie

• Ceny usług powszechnych świadczonych przez operatorów powinny uwzględniać koszt ich świadczenia i być niezależne od sposobu wykonywania usługi, jeżeli użytkownik nie żąda świadczeń dodatkowych [Art. 59 ust.1] (wchodzi w życie 1.01.2004)

Decyzja Przesa URT:

Art. 111 określa:

• do postępowania przed Prezesem URT stosuje się przepisy Kodeksu postępowania administracyjnego, z zastrzeżeniem ust.2-4.

• Od decyzji Prezesa URT, o których mowa w art. 57 ust. 1-3, art. 84 ust. 1, art. 124 ust. 2 oraz art. 125 ust. 1, przysługuje odwołanie do Sądu Okręgowego w Warszawie - sądu antymonopolowego, w terminie 14 dni od dnia doręczenia decyzji.

• Postępowanie w tej sprawie toczy się według przepisów Kodeksu postępowania cywilnego o postępowaniu w sprawach gospodarczych.

- 5 -

---