19.11.2012

Wykład 4

1. Finansowa ocena projektów inwestycyjnych:

• Różne możliwości pozyskania kapitału:

• Z rynku kapitałowego

• Tradycyjny rynek kredytowy (kredyty bankowe)

• Inni inwestorzy Np. Venture capital, aniołowie biznesu

• Ic > Cc

• Oznaczenia:

• 1 - pozyskanie kapitału

• 2 - inwestowanie kapitału w działalność firmy

• 3 - środki finansowe generowane przez firmę

• 4a - środki zatrzymane na reinwestycje

• 4b - środki zwracane inwestorom (odsetki dla banków, dywidendy dla akcjonariuszy)

• Przejadanie kapitału - kiedy stopa zwrotu jest niższa od kosztu pozyskania kapitału

• Finansowa ocena pojedynczych projektów:

• 2 podejścia do oceny projektu:

• Sformalizowane - polegające na tym, że stosuje się pewne formuły matematyczne, które są kryteriami oceny projektu (podejście częściej stosowane)

• Niesformalizowane - ocena w gronie ekspertów i wyszczególnienie wszystkich za i przeciw

• Podejście dochodowe - należy do sformalizowanych:

• DCF - coś ma taką wartość ile generuje przepływów pieniężnych

• DCF - służy wycenie różnych rzeczy

• Technika opracowana w latach 30-stych - prognozowane zdyskontowane przepływy pieniężne

• Model Gordona - przepływami są dywidendy

• Słabości podejścia sformalizowanego:

• W projektach infrastrukturalnych, które przynoszą różnego rodzaju efekty (mierzalne i niemierzalne) - trudno jest uwzględnić coś, czego się nie da zmierzyć

• Efekt teleskopu - mamy, Np. 10 projektów i każdy z nich ma swoja wielkość fizyczną i cenę - na wyjściu błąd zawyżenia ryzyka projektu może wynosić nawet 100%

• Plusy nie redukują się z minusami, ale gdy przewidywania są błędne to cały czas zmierza się w złą stronę (jedno wynika z drugiego)

• Podejścia do oceny projektów:

• Zalety jednego są wadami drugiego

• Jednokryteriowe

• Zaleta - ocena jest jednoznaczna

• Wielokryteriowe

• Wada - mamy dużo wyników, ale brak jest jednoznaczności

• AHP - bazując na wielu kryteriach różnej natury można dojść do pewnej hierarchii i zbudować ranking na podstawie wielu projektów

• Model finansowy - narzędzie analityczne, które umożliwia dokonanie długookresowej symulacji przyszłych stanów (przepływy finansowe projektu) i wielkości finansowych i na tej podstawie ustalić finansową opłacalność tego projektu

• Rysunek 2:

• Okres budowy:

• Dominują nakłady inwestycyjne

• Pierwszy okres to najczęściej 1 rok realizacji projektu

• Okres eksploatacji - odzyskujemy zainwestowany kapitał

• Dominują przepływy pieniężne projektu

• Inwestycja finansowana z własnych środków - przepływy pojawiają się już w pierwszych latach w tej wysokości, w której następuje przepływ

• Kredyt bankowy - wypływem jest obsługa kapitału

• Wartość końcowa (rezydualna)

• Wysoka, - występuje wtedy, gdy ktoś wybudował dom, który był nowy i dobrze zbudowany - w okresie, kiedy był właścicielem wartość domu wzrosła - wartość końcowa ma, więc bardzo duże znaczenie

• Niska - mamy kopalnie a złoża się wyczerpały i mamy ogromną zużytą koparkę

• Im bardziej specjalistyczny sprzęt tym ma niższą wartość rynkową

• Przepływy w ostatnim roku / stopa dyskontowa = wartość skapitalizowana

• Wartość, jaką trzeba zainwestować, aby przy danej stopie otrzymać konkretny przepływ

• Wycena nie jest trudna, ale istotne jest to czy ktoś chce coś kupić

• Informacje niezbędne do podejmowania decyzji:

• Wejściowe - można dokonywać obliczeń

• Założenia makroekonomiczne - wielkości mają charakter prognostyczny

• Przewidywane tępo PKB

• Jaka będzie inflacja (prognoza inflacji)

• Stopa procentowa, - jaki będzie koszt kapitału

• Wskaźnik cen towarów i usług

• Stopa podatku dochodowego

• Itd.

• Każda z tych wielkości ma przełożenie na parametry rachunku

• Dane dotyczące nakładów na projekt oraz struktury jego finansowania

• Jeśli częściowo finansujemy kredytem - musimy znać warunki pozyskania finansowania:

• Ciągnienie rat kredytu

• Obsługa zadłużenia

• Okres karencji

• Raty zadłużenia

• Dane dotyczące przychodów i kosztów eksploatacji

• Dane dotyczące podatków, standardów księgowych

• Standardy księgowe mają znaczenie w trudniejszych projektach Np. elektrownia Pątnów 2 była projektowana, finansowana i budowana w różnych krajach, przez co trzeba było ustalić pewne rzeczy

• Okres obliczeniowy rachunków

• Inne wejściowe parametry

• Główne elementy rachunku:

• Nakłady inwestycyjne:

• Są ustalane na etapie studium wykonalności

• Projekty powtarzalne - można korzystać z wcześniejszych doświadczeń

• Wskaźniki kapitałochłonności

• Prace kosztorysantów

• Ustalenie kwoty nakładów (bardzo często w praktyce jest przekraczana)

• Nakłady mają różny charakter

• Inwestycje w kapitale trwałym

• Przygotowanie terenu

• Roboty montażowo-budowlane

• Wartości niematerialne i prawne

• Przedprodukcyjne wydatki kapitałowe

• Studia przygotowawcze

• Koszty rozruchu

• Koszty związane z gromadzeniem kapitału zakładowego

• Przygotowanie memorandum inwestycyjnego

• Przygotowanie projektu inwestycyjnego

• Kapitał obrotowy netto - kapitał jest obliczany jako różnica między aktywami bieżącymi i pasywami bieżącymi (jego brak może spowodować pułapkę zadłużenia)

• Nakłady na pierwsze wyposażenie

		Aktywa	Pasywa
Całkowite nakłady inwestycyjne	Środki trwałe	Przedprodukcyjne wydatki kapitałowe	Kapitał własny (wartość netto)	Kapitał stały
					Inwestycje w kapitale trwałym	Kredyty długoterminowe
		Aktywa bieżące	Kapitał obrotowy netto	Pasywa bieżące

• Nakłady inwestycyjne i źródła ich finansowania

• Przychody ze sprzedaży:

• Są ustalane w ramach studium wykonalności - ich poziom wynika ze zderzenia 2 grup informacji:

• Badań rynkowych

• Badań nad aspektami technicznymi (zdolnością produkcyjną do wytworzenia usług)

• Prognozując sprzedaż trzeba też wiedzieć, że w większości jest PZ projekt - okres dochodzenia do zakładanej sprzedaży - bardzo dobry rynek

• Koszty eksploatacji:

• Trzeba je posegregować

• Koszty:

• Operacyjne

• Bezpośrednie (surowce, materiały, media, robocizna i inne)

• Ogólno wydziałowe (robocizna pośrednia, prace personelu)

• Narzut na koszty ogólno-zakładowe (utrzymanie zarządu, laboratorium, biblioteka)

• Amortyzacji

• Finansowe

• Głównie odsetki od kredytów

• Źródła finansowania:

• Jakie są możliwe i dostępne źródła finansowani projektu?

• Liczba potencjalnych źródeł jest dosyć duża - sztuką jest zrobienie najlepszej konfiguracji

• Im lepsza konfiguracja tym będzie wyższa efektywność projektu

• Jakie są zasady korzystania z poszczególnych źródeł? (Kryteria)

• Dostępność - zależy od statusu

• Które z warunków są najbardziej odpowiednie dla danego projektu - montaż finansowy:

• Inne źródła finansowania mają gospodarstwa domowe, inne mają podmioty sektora publicznego a inne podmioty sektora komercyjnego

• Podmioty komercyjne:

• Duże czy małe?

• Duże - Czy notowane na giełdzie?

• Gospodarstwa domowe:

• Oszczędności własne

• Kredyty

• Sektor publiczny:

• Różne źródła

• Okres obliczeniowy (horyzont czasowy analizy)

• Fundamentalne znaczenie - stopa procentowa (dyskontowa)

Finanse i Rachunkowość	Przedmiot: Decyzje inwestycyjne (wykłady)
Rok akademicki 2012/2013	Semestr I
Prof. zw. dr hab. K. Marcinek	Autor notatki: lic. Krzysztof Podgórski

1

---