Kompania Węglowa S.A Ruda Śl. 6 dn.14.01.2009r.
Oddział KWK „Halemba-Wirek”
Ruch „Halemba”
I N S T R U K C J A NR 5/TM/MEMW/2008
obsługi pola typu ROK-6EM/A odpływowego i dopływowego
1. Przeznaczenie instrukcji.
1.1. Instrukcja przeznaczona jest dla upoważnionych osób obsługi rozdzielni oraz osób dozoru, sprawujących nadzór nad prawidłową eksploatacją urządzeń rozdzielczych.
2. Podstawa opracowania instrukcji.
2.1. Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 28 czerwca 2002r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy, prowadzenia ruchu oraz specjalistycznego zabezpieczenia przeciwpożarowego w podziemnych zakładach górniczych wraz z załącznikami oraz późniejszymi zmianami.
2.2. DTR pól 6kV typu ROK-6EM/A.
2.3. Dokument Bezpieczeństwa - Procedura PSB - 7. 02/01.
3. Postanowienia ogólne.
3.1. Wymagania kwalifikacyjne.
3.1.1. Obsługę pól mogą stanowić elektrycy posiadający stosowne upoważnienie, wydane przez KRZG i zapoznani z niniejszą instrukcją. Są oni odpowiedzialni za kontrole urządzeń rozdzielczych oraz prawidłowe wykonywanie czynności łączeniowych.
3.2. Wymagania Bezpieczeństwa.
3.2.1. Pracownicy zobowiązani są znać i przestrzegać w szczególności:
3.2.1.1. Obowiązujące przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy, w szczególności bezpieczeństwa pracy przy urządzeniach elektroenergetycznych.
3.2.1.2. Zasady stosowania sprzętu ochronnego, określone w odpowiedniej instrukcji.
3.2.1.3. Wytyczne w sprawie zasad postępowania przy ratowaniu osób porażonych prądem elektrycznym.
3.2.1.4. Instrukcję postępowania w przypadku pożaru urządzeń elektrycznych.
3.2.2. Pracownicy winni być przeszkoleni na stanowisku pracy, w szczególności pod kątem mogących występować zagrożeń, oraz być zapoznanymi za podpisem z kartami oceny ryzyka, określającymi zagrożenia na stanowisku pracy i profilaktykę zmniejszającą te zagrożenia.
Uwaga!
Pracownicy stwierdzający zagrożenia lub nieprawidłowości nie objęte treścią instrukcji winni niezwłocznie przerwać wykonywanie prac oraz powiadomić osobę dozoru ruchu elektrycznego, będącą na zmianie, która określi cykl dalszych postępowań.
Postanowienia szczegółowe.
Uruchamianie pola odpływowego.
Uruchomienie ognioszczelnego pola rozdzielczego średniego napięcia typu
ROK-6EM/A - odpływowego przeprowadza się wykonując czynności w kolejności przedstawionej w poniższych punktach:
4.1.1. Otworzyć pokrywę komory głównej i łącznikiem S 13 wybrać rodzaj sterowania, a następnie zamknąć pokrywę. Zamykanie i otwieranie pokrywy komory głównej wykonać wg pkt 4.6.
4.1.2. Wyjąć klucz z zamka pokrywy głównej, następnie włożyć do zamka napędu odłączników i przekręcić do oporu zgodnie z ruchem wskazówek zegara.
4.1.3. Dźwignią uniwersalną zamknąć odłączniki (wg pkt 4.3.). Zaświecają się:
- zielona lampka w komorze woltomierza,
- wyświetlacz oraz zielona lampka sygnalizująca zasilanie urządzenia zabezpieczającego
- żółta lampka pulsująca na urządzeniu zabezpieczającym sygnalizująca zablokowanie załączenia stycznika głównego poprzez blokadę klucza
- żółta lampka w pokrywie komory głównej „STEROWANIE ZDALNE” o ile zostało wybrane.
4.1.4. Klucz w zamku napędu odłączników przekręcić w kierunku przeciwnym do ruchu wskazówek zegara i wyjąć z zamka.
4.1.5. Włożyć klucz do zamka pokrywy komory głównej, następnie przekręcić do oporu zgodnie z ruchem wskazówek zegara i pozostawić w zamku w tej pozycji.
4.1.6. Manipulator „WYŁ-ZAŁ” pociągnąć do siebie i obrócić do oporu w kierunku „ZAŁ”. Następuje załączenie stycznika głównego sygnalizowane przez:
- zgaśnięcie lampki zielonej w komorze woltomierza,
- zapalenie się lampki czerwonej w komorze amperomierza.
Uwaga!
Czynności łączeniowe opisane w pkt. 4.1.6. dotyczą sterowania lokalnego. W przypadku sterowania zdalnego manipulowanie położeniem wyłącznika głównego realizowane jest w zewnętrznym obwodzie sterującym przyłączonym do pola za pośrednictwem separatora obwodów iskrobezpiecznych i nieiskrobezpiecznych E1.
4.2. Uruchamianie pola dopływowego.
Uruchomienie ognioszczelnego pola rozdzielczego średniego napięcia typu
ROK-6 EM/A - dopływowego przeprowadza się wykonując czynności w kolejności przedstawionej w poniższych punktach:
4.2.1. Otworzyć pokrywę komory głównej i łącznikiem S 11 wybrać rodzaj sterowania, a następnie zamknąć pokrywę. Zamykanie i otwieranie pokrywy komory głównej wykonać wg pkt 4.6.
4.2.2. Wyjąć klucz z zamka pokrywy głównej, następnie włożyć do zamka napędu odłączników i przekręcić do oporu zgodnie z ruchem wskazówek zegara.
4.2.3. Dźwignią uniwersalną zamknąć odłączniki (wg pkt 4.4.).
4.2.4. Klucz w zamku napędu odłączników przekręcić w kierunku przeciwnym do ruchu wskazówek zegara i wyjąć z zamka.
4.2.5. Włożyć klucz do zamka pokrywy komory głównej, następnie przekręcić do oporu zgodnie z ruchem wskazówek zegara i pozostawić w zamku w tej pozycji.
4.2.6. Podać napięcie na kabel zasilający. Zaświecają się:
- zielona lampka w komorze woltomierza,
- dioda luminescencyjna „PRACA” na płycie czołowej zespołu zabezpieczeń,
- żółta lampka w pokrywie komory głównej „STEROWANIE ZDALNE” (o ile
zostało wybrane).
Równocześnie nastąpi zazbrojenie napędu wyłącznika głównego (o ile nie był wcześniej zazbrojony) oraz zaświeci się zielone pole wskaźnika położenia w pokrywie głównej sygnalizujące ten stan.
4.2.7. Manipulator „WYŁ-ZAŁ” pociągnąć do siebie i obrócić do oporu w kierunku „ZAŁ”. Następuje załączenie stycznika głównego sygnalizowane przez:
- zgaśnięcie lampki zielonej w komorze woltomierza,
- zapalenie się lampki czerwonej w komorze amperomierza.
Równocześnie następuje ponowne zazbrojenie napędu wyłącznika głównego.
Uwaga!
Czynności łączeniowe opisane w pkt. 4.2.7. dotyczą sterowania lokalnego. W przypadku sterowania zdalnego manipulowanie położeniem wyłącznika głównego realizowane jest w zewnętrznym obwodzie sterującym przyłączonym do pola za pośrednictwem separatora obwodów iskrobezpiecznych i nieiskrobezpiecznych E1.
4.3. Wyłączanie pola.
Wyłączenie ognioszczelnego pola rozdzielczego średniego napięcia typu ROK-6EM/A przeprowadza się przekręcając manipulator „WYŁ-ZAŁ” w kierunku „WYŁ” (bez konieczności pociągania do siebie) lub z obwodu blokady technologicznej poprzez separator E2. Opisane czynności są skutecznie niezależne od wybranego rodzaju sterowania. Ponadto wyłączenie można dokonać z zewnętrznych obwodów sterujących (przy sterowaniu zdalnym) poprzez przekaźnik Separujący E1 (odwzbudzenie cewki K1). Czynność wyłączenia sygnalizowana jest przez:
- zgaśnięcie lampki czerwonej w komorze amperomierza,
- zapalenie się lampki zielonej w komorze woltomierza.
Wyłączenie pola można także wykonać poprzez przekręcenie klucza umieszczonego w zamku pokrywy komory głównej o kąt 900 w kierunku przeciwnym do ruchu wskazówek zegara. Wykonanie takiej czynności powoduje otwarcie stycznika oraz ustawienie blokady jego załączenia. Ponowne załączenie pola możliwe jest po skasowaniu blokady (wg pkt. 4.8.1. niniejszej instrukcji).
4.4. Zamykanie i otwieranie odłączników.
Zmiany stanu pracy odłączników ognioszczelnego pola rozdzielczego średniego napięcia typu ROK-6EM/A przeprowadza się z wykorzystaniem dźwigni uniwersalnej. W obydwu skrajnych położeniach tzn. w stanie zamkniętym i otwartym, odłączniki są ryglowane przy pomocy zamka nadbudowanego na ich mechanizmie napędowym. Zamykanie lub otwieranie odłączników jest możliwe tylko przy prawidłowo zamkniętej pokrywie komory głównej pola, gdyż tylko wtedy możliwe jest przestawianie dźwigni uniwersalnej.
4.4.1. W celu zamknięcia lub otwarcia odłączników należy:
4.4.1.1. Wyłączyć stycznik główny (wg pkt. 4.3.).
4.4.1.2. Klucz w zamku pokrywy komory głównej obrócić o kąt 900 w kierunku przeciwnym do ruchu wskazówek zegara.
4.4.1.3. Wyjąć klucz z zamka pokrywy głównej, następnie włożyć do zamka odłączników i przekręcić o kąt 900 w kierunku zgodnie z ruchem wskazówek zegara.
4.4.1.4. Dźwignię uniwersalną założyć w otwór dźwigni napędowej odłączników i przemieścić ją aż do oporu:
- w dół, w celu otwarcia odłączników (jeżeli były one zamknięte),
- w górę, w celu zamknięcia odłączników (jeżeli były one otwarte).
4.4.1.5. Klucz w zamku odłączników obrócić w kierunku przeciwnym do ruchu wskazówek zegara i wyjąć z zamka, blokując tym samym możliwość manipulowania odłącznikami.
4.5. Zamykanie i otwieranie uziemnika.
Napęd uziemnika ognioszczelnego pola rozdzielczego średniego napięcia typu ROK-6EM/A jest sprzężony mechanicznie z napędem odłączników. W stanie otwartym odłączników istnieje jednak możliwość rozprzęgnięcia obydwu napędów (np. w celu kontroli izolacji uziemionego kabla), a także możliwe jest otwieranie i zamykanie uziemnika przy pomocy dźwigni uniwersalnej.
W momencie rozprzęgnięcia napędów uziemnika i odłączników, te ostatnie zostają zablokowane w pozycji otwartej, natomiast usunięcie tej blokady jest równoznaczne z ponownym sprzężeniem napędów. Sprzęganie napędów odłączników i uziemnika oraz blokowanie napędu odłączników przy rozprzęganiu dokonywane jest poprzez wkręcanie i wykręcanie specjalnego wkrętu M12 widocznego w otworze blaszanej osłony napędu uziemnika.
4.6. Zamykanie i otwieranie pokrywy komory głównej.
Zamykanie i otwieranie pokrywy komory głównej ognioszczelnego pola rozdzielczego średniego napięcia typu ROK-6EM/A przeprowadza się z wykorzystaniem dźwigni uniwersalnej. Czynności te są możliwe tylko przy otwartych odłącznikach, gdyż tylko w tym przypadku możliwe jest przyłożenie dźwigni uniwersalnej do nakrętki śruby pociągowej mechanizmu otwierania pokrywy komory głównej.
4.5.1. W celu otwarcia pokrywy głównej należy:
4.5.1.1. Zębatkę znajdującą się w dźwigni uniwersalnej przystawić do nakrętki na śrubie (pod pierścieniem zamykającym pokrywę) tak, aby widoczny był napis „OTWIERANIE”.
4.5.1.2. Obracając zębatkę ręką i dociskając do nakrętki uzyskać połączenie obydwu tych elementów zaczepami umożliwiającymi przenoszenie momentu obrotowego.
4.5.1.3. Wykonując dźwignią ruchy wahadłowe (w pierwszej fazie otwierania konieczne jest podtrzymanie ręką lewego końca zębatki) za pomocą mechanizmu śrubowego obrócić do oporu pierścień zamykający.
4.5.1.4. Otworzyć pokrywę, ciągnąć za uchwyt umieszczony z prawej strony.
Zamknięcie pokrywy musi być poprzedzone jej przymknięciem i silnym dociśnięciem. Następne czynności są analogiczne jak przy otwieraniu pokrywy, przy czym zębatka dźwigni uniwersalnej powinna być założona przeciwną stroną (tak, aby widoczny był napis „ZAMYKANIE”, a pierścień zamykający należy obracać w przeciwnym kierunku.
Sterowanie
4.7.1. Sterowanie stycznikiem głównym pola odpływowego.
Układ sterowania stycznika głównego Q ognioszczelnego pola rozdzielczego średniego napięcia typu ROK-6EM/A - odpływowego umożliwia lokalne lub zdalne sterowanie stycznika głównego.
Przed uruchomieniem pola należy wybrać rodzaj sterowania przy pomocy łącznika S13, dostępnego po otwarciu pokrywy komory głównej. Łącznik ten można ustawić w następujących położeniach:
4.7.1.1. 00 - „Sterowanie lokalne bez blokad”.
Po nastawie sterowanie stycznikiem głównym powinno odbywać się zgodnie z zaleceniami pkt. 4.1 (załączanie) i 4.2 (wyłączanie) zamieszczonymi w niniejszej instrukcji. Nie jest konieczne pobudzenie cewek K1 przekaźników separujących E2 i E3.
4.7.1.2. +450 - „Sterowanie lokalne z blokadami”.
Po nastawie sterowanie stycznikiem głównym powinno odbywać się zgodnie z zaleceniami pkt. 4.1 (załączanie) i 4.2 (wyłączanie) zamieszczonymi w niniejszej instrukcji. Konieczne jest pobudzenie cewki K1 przekaźnika separującego E2 (niepobudzenie cewki spowoduje aktywację blokady technologicznej).
4.7.1.3. +900 - „Sterowanie zdalne z blokadami”.
W tym położeniu łącznika możliwe jest zdalne sterowanie (wyłączanie i załączanie stycznika z zewnątrz poprzez separator obwodów iskrobezpiecznych i nieiskrobezpiecznych E1). Możliwe jest również wyłączanie stycznika manipulatorem „WYŁ-ZAŁ”. Konieczne jest pobudzenie cewki K1 przekaźnika separującego E2 (niepobudzenie cewki spowoduje aktywację blokady technologicznej).
4.7.1.4. +1350 - „Sterowanie zdalne bez blokad”.
W tym położeniu łącznika możliwe jest zdalne sterowanie (wyłączanie i załączanie stycznika z zewnątrz poprzez separator obwodów iskrobezpiecznych i nieiskrobezpiecznych E1). Możliwe jest również wyłączanie stycznika manipulatorem „WYŁ-ZAŁ”. Nie jest konieczne pobudzenie cewki K1 przekaźnika separującego E2.
4.7.2. Sterowanie wyłącznikiem pola dopływowego.
Układ sterowania wyłącznika głównego Q ognioszczelnego pola rozdzielczego średniego napięcia typu ROK-6 EM/A - dopływowego umożliwia lokalne lub zdalne sterowanie wyłącznikiem głównym.
Przed uruchomieniem pola należy wybrać rodzaj sterowania przy pomocy łącznika S11, dostępnego po otwarciu pokrywy komory głównej. Łącznik ten można ustawić w następujących położeniach:
4.7.2.1. 00 - „Sterowanie lokalne”.
Po nastawie sterowanie wyłącznikiem głównym powinno odbywać się zgodnie z zaleceniami pkt. 4.1 (załączanie) i 4.2 (wyłączanie) zamieszczonymi w niniejszej instrukcji.
4.7.2.2. +450 - „Sterowanie zdalne”.
W tym położeniu łącznika możliwe jest zdalne sterowanie (wyłączanie i załączanie wyłącznika z zewnątrz poprzez separator obwodów iskrobezpiecznych i nieiskrobezpiecznych E1).
Niezależnie od wyboru rodzaju sterowania wyłączenie pola można dokonać manipulatorem „WYŁ-ZAŁ” lub poprzez przerwanie obwodu wejściowego cewki K1 separatora obwodów iskrobezpiecznych i nieiskrobezpiecznych E2- blokada technologiczna.
4.8. Obsługa i kontrola urządzenia zabezpieczającego pola.
Ognioszczelne pole rozdzielcze typu ROK-6EM/A - wyposażone jest w Mikroprocesorowe Urządzenie do Pomiarów i Zabezpieczeń widoczne przez wziernik w pokrywie komory głównej pola. Do sterowania urządzeniem (kasowanie blokad, kontrola) przeznaczony jest manipulator S12.
4.8.1. Kasowanie blokady po zadziałaniu zabezpieczeń.
Po zadziałaniu zespołu zabezpieczeń powodującego wyłączenie stycznika głównego, ponowne załączenie stycznika jest możliwe po skasowaniu blokady urządzenia. W celu skasowania blokady należy:
- usunąć przyczynę zadziałania układu zabezpieczeń,
- klucz w zamku komory głównej przekręcić o kąt 900 w kierunku przeciwnym do ruchu wskazówek zegara,
- manipulator kontrolny S12 ustawić i przytrzymać w pozycji -450 („KASOWANIE”), a następnie zwolnić manipulator, klucz w zamku komory głównej obrócić o kąt 900 w kierunku zgodnym z ruchem wskazówek zegara.
4.8.2. Kontrola ciągłości obwodów przekładnika ziemnozwarciowego.
Ognioszczelne pole rozdzielcze typu ROK-6EM/A - odpływowe wyposażone jest w układ kontroli ciągłości obwodów przekładnika ziemnozwarciowego. Kontrola ta inicjowana jest automatycznie co 12 godzin., w zespole zabezpieczeń. Polega ona na wymuszaniu prądu (przez 0,5s) w dodatkowym uzwojeniu przekładnika Ferrantiego i sprawdzaniu odpowiedzi na wymuszenie. W przypadku niepobudzenia zabezpieczenia następuje otwarcie stycznika głównego, ustawienie blokady załączenia i zapamiętanie zdarzenia w rejestratorze zdarzeń. Prawidłowa reakcja powoduje tylko wpis do rejestratora zdarzeń. Pamiętany jest jedynie ostatni komunikat o kontroli ciągłości obwodów przekładników ziemnozwarciowych.
Kontrola powyższa może być przeprowadzona w trybie ręcznym za pomocą manipulatora S12. Manipulator należy ustawić i przytrzymać w pozycji +450 „KONTROLA DOZIEMIENIA” a następnie zwolnić manipulator. Kontrola powoduje zadziałanie zabezpieczenia ziemnozwarciowego oraz otwarcie stycznika głównego. Otwarcie stycznika głównego podczas kontroli powoduje aktywację blokady załączenia, którą należy skasować przed ponownym załączeniem pola. Działanie układu kontroli doziemienia sygnalizowane jest na płycie czołowej zabezpieczenia lampką koloru niebieskiego - pobudzenie zabezpieczenia ziemnozwarciowego oraz żółtego pulsującego - blokada załączenia stycznika głównego.
Oświetlenie i sygnalizacja.
Wnętrze komory głównej pola jest oświetlane lampką sterowaną manipulatorem S11 - manipulator należy obrócić o kąt +450
Sygnalizacja.
W polu rozdzielczym przewidziano następująca sygnalizację:
załączenie pola - przy pomocy czerwonej lampki H1 (wyłącznik, stycznik zamknięty) zabudowanej w komorze amperomierza oraz zielonej lampki H2 (wyłącznik,stycznik otwarty) zabudowanej w komorze woltomierza,
aktywnego stanu blokad technologicznych (w przypadku sterowania z blokadami) - przy pomocy czerwonej lampki pulsującej H4,
uprawnienia sterowania zdalnego - przy pomocy żółtej lampki H3 sterowanej stykiem łącznika S13,
spadku ciśnienia gazu SF6 w komorach biegunów stycznika głównego pola odpływowego - przy pomocy żółtej lampki pulsującej H5
Lampki sygnalizacyjne H3, H4 i H5 zabudowane są w pokrywie komory głównej.
5. Postanowienia końcowe
5.1 Z treścią niniejszej instrukcji należy zapoznać wszystkich pracowników upoważnionych do obsługi rozdzielń z polami typu ROK-6EM/A.
5.2 Znajomość w/w instrukcji pracownicy potwierdzają podpisem na liście osób zapoznanych z niniejszą instrukcją.
5.3 Instrukcję opracowano przy współudziale przodowego M.Ostrowski ...............................
OPRACOWAŁ: OPINIOWALI:
............................... ............................. .......................... .............................
inż. A. Wodarski Kierownik Działu DBH DZB
Energomechanicznego
ZATWIERDZIŁ:
................................................................
Kierownik Ruchu Zakładu Górniczego
Rozdzielnik: MT, MES, MEMW, ROZDZIELNIA Rd-84 poz. 830m.