1. Wyznaczenie średniej wysokości opadu za okres styczeń-październik 19 roku dla dorzecza rzeki Pilica.
|
Miesiąc Posterunek |
I |
II |
III |
IV |
V |
VI |
VII |
VIII |
IX |
X |
Suma |
1 |
Kępie |
40 |
28 |
27 |
78 |
114 |
122 |
148 |
65 |
38 |
33 |
693 |
2 |
Szczękocin |
36 |
39 |
29 |
41 |
172 |
166 |
203 |
65 |
36 |
36 |
823 |
3 |
Lelów |
51 |
38 |
33 |
44 |
133 |
126 |
217 |
75 |
39 |
37 |
793 |
4 |
Maluszyn |
55 |
45 |
31 |
43 |
90 |
126 |
147 |
26 |
24 |
24 |
611 |
5 |
Silnica |
74 |
51 |
52 |
56 |
100 |
98 |
161 |
32 |
19 |
28 |
671 |
6 |
Przegrody |
53 |
41 |
31 |
41 |
119 |
101 |
141 |
55 |
81 |
39 |
702 |
7 |
Pilczyca |
65 |
52 |
45 |
71 |
68 |
67 |
129 |
35 |
65 |
30 |
627 |
8 |
Skotniki |
55 |
33 |
42 |
38 |
109 |
116 |
125 |
19 |
50 |
51 |
638 |
9 |
Radoszyce |
56 |
48 |
40 |
59 |
112 |
117 |
126 |
47 |
74 |
41 |
720 |
10 |
Fałków |
48 |
51 |
38 |
63 |
96 |
117 |
126 |
27 |
48 |
48 |
662 |
11 |
Paradyż |
35 |
35 |
29 |
37 |
76 |
104 |
104 |
34 |
24 |
40 |
518 |
12 |
Rzejowice |
39 |
37 |
25 |
45 |
95 |
98 |
121 |
49 |
38 |
31 |
578 |
13 |
Lubień |
45 |
39 |
29 |
31 |
85 |
113 |
94 |
15 |
21 |
43 |
515 |
14 |
Piotrków Trybunalski II |
30 |
24 |
32 |
34 |
64 |
115 |
106 |
12 |
36 |
39 |
492 |
15 |
Justynów |
58 |
37 |
27 |
20 |
82 |
126 |
73 |
31 |
21 |
35 |
510 |
16 |
Czarnocin |
52 |
36 |
28 |
34 |
94 |
92 |
59 |
24 |
22 |
26 |
467 |
17 |
Tomaszów mazowiecki |
57 |
35 |
29 |
28 |
84 |
97 |
72 |
45 |
32 |
29 |
508 |
18 |
Budzieszewice |
38 |
41 |
24 |
28 |
76 |
84 |
64 |
37 |
30 |
33 |
455 |
19 |
Lubochnio |
35 |
49 |
32 |
22 |
106 |
110 |
73 |
37 |
30 |
35 |
529 |
20 |
Spała |
70 |
39 |
29 |
27 |
85 |
103 |
103 |
49 |
42 |
42 |
589 |
21 |
Rzeczyca |
43 |
34 |
21 |
21 |
93 |
94 |
102 |
21 |
46 |
31 |
506 |
22 |
Sadkowice |
30 |
21 |
11 |
16 |
74 |
115 |
86 |
29 |
18 |
28 |
428 |
23 |
Końskie |
46 |
32 |
30 |
52 |
100 |
162 |
150 |
48 |
82 |
49 |
751 |
24 |
Opoczno |
34 |
38 |
29 |
33 |
96 |
105 |
110 |
83 |
38 |
34 |
600 |
25 |
Odrzywół |
60 |
43 |
32 |
26 |
103 |
103 |
128 |
27 |
40 |
42 |
604 |
26 |
Bukówno |
40 |
33 |
28 |
31 |
85 |
94 |
93 |
44 |
22 |
70 |
540 |
27 |
Białobrzegi |
44 |
37 |
23 |
14 |
102 |
79 |
95 |
42 |
36 |
47 |
519 |
28 |
Piaseczno k. Warki |
28 |
22 |
20 |
23 |
93 |
87 |
67 |
12 |
43 |
49 |
444 |
|
Średnie miesięczne |
47,036 |
37,786 |
30,214 |
37,714 |
96,643 |
108,464 |
115,107 |
38,750 |
39,107 |
38,214 |
589,0357 |
ŚREDNIA ARYTMETYCZNA ZE ŚREDNICH MIESIĘCZNYCH
|
58,904 |
2. Wyznaczenie wartości
dla ujściowego przekroju rzeki.
2.1 Powierzchnia zlewni dla 2 przekrojów wodowskazowych położonych najbliżej ujścia.
- Białobrzegi F1= 8640
- Spała F2 = 5930
2.2 Wyznaczanie wartości SQ
Miesiąc Wodowskaz |
I |
II |
III |
IV |
V |
VI |
VII |
VIII |
IX |
X |
SQ [ |
Białobrzegi SQ1 |
72,6 |
95,9 |
87 |
50,4 |
50,8 |
87,8 |
40,7 |
54,4 |
38,3 |
44,9 |
62,28 |
Spała SQ2 |
50,7 |
67 |
59,4 |
35,3 |
36,3 |
59,4 |
28,8 |
38,9 |
27,4 |
32,2 |
43,54 |
2.3 Zakładając, że przepływ średni rośnie z biegiem rzeki zgodnie z zależnościa
, wyznaczamy wykładnik „p” z równania
, a następnie obliczamy wartość SQ w przekroju ujściowym
p= 0,951
= 66,612
=9273
3. Wyznaczenie wartości współczynnika odpływu
3.1
=0,320
3.2
Wartość współczynnika odpływu wg Iszkowskiego
=0,350
Wartość współczynnika odpływu wg Pareńskiego
=0,388
Wartość współczynnika odpływu wg Kellera
=0,369
4. Wnioski
Współczynnik odpływu jest funkcją bardzo wielu zmiennych między innymi: ukształtowania powierzchni, położenia, budowy geologicznej terenu, powierzchni i kształtu dorzecza, klimatu, szaty roślinnej, urbanizacji terenu. Biorąc pod uwagę tylko jedno kryterium do wyznaczenia współczynnika odpływu mamy bardzo małe prawdopodobieństwo aby uzyskać wynik zgodny z rzeczywistością. Według Iszkowskiego α jest jedynie funkcją zależną od stoczystości zlewni i dla Pilicy αI= 0,35. Warto wiedzieć iż Pilica jest położona na obszarze o stosunkowo intensywnym parowaniu wg Awłasiewicza wynosi ono 470 [mm] w skali roku. Na pewno jest to jedna z przyczyn dla których otrzymany przez nas α różni się od αI .
Pareński w swoim wzorze na αP oprócz stoczystości zlewni uwzględnił dodatkowo powierzchnie zlewni. Można przypuszczać iż wyniki otrzymane przy użyciu wzoru Pareńskiego będą dokładniejsze od Iszkowskiego. Warto jednak zauważyć, że podział terenu zw. na stoczystość zlewni został dość brutalnie zredukowany, co zmusiło nas do policzenia wartości α dla dwóch rodzajów terenu i uśrednienia wyniku. Taki zabieg na pewno przyczynił się do zmniejszenia dokładności obliczeń. Wg Pareńskiego αP=0,388.
Keller w swoim wzorze uwzględnił jedynie roczną wysokość opadów. Niestety my posiadamy tylko średnie wartości dla 10 miesięcy. Dlatego średnią arytmetyczną ze średnich miesięcznych przemnożyliśmy razy ilość miesięcy, taki zabiegi niestety nie jest odzwierciedleniem rzeczywistości i zmniejsza poprawność dla uzyskanej αK. Wg Kellera αK=0,369.
Otrzymana przez nas wartość współczynnika odpływu α=0,32 jest bardzo zbliżona do rzeczywistej wartości αrz dla rzeki Pilicy. Do obliczeń wykorzystaliśmy dane z 28 posterunków stosunkowo równo rozmieszczonych na rzece. Aby zwiększyć dokładność naszego wyniku z rzeczywistym αrz należałoby przyjąć do obliczeń wartości ze wszystkich posterunków rozmieszczonych na rzece, w okresie kilku lat. Do wyznaczania opadu średniego warto byłoby skorzystać z metody izohiet bądź też metody Thiessena a nie uzyskiwać go za pomocą średniej arytmetycznej.