Test IV
1. Pojęcie choroby.
Choroba- długotrwałe zakłócenia funkcji fizjologicznych, które uniemożliwiają normalny rozwój i ujawniają się zmianami w wyglądzie roślin. Zmiany te noszą nazwę objawów chorobowych i są wywoływane stresami biotycznymi i abiotycznymi. 2. Z czego zbudowana jest cząsteczka wirusa? Całkowita cząstka wirusa (wirion) składa się z kwasu nukleinowego (genom) oraz otaczającego go płaszcza białkowego (kapsyd). 3. Pojęcie odporności czynnej u roślin. Odporność czynna (indukowana)- polega na wytworzeniu przez roślinę gospodarza toksycznych dla patogenu związków chemicznych lub barier strukturalnych. Roślina neutralizuje toksyny lub inne wydzieliny pasożyta. Inicjowanie reakcji obronnych następuje poprzez wyzwalacze tzw. elicitory. Podstawą oddziaływania patogenu na roślinę jest powstawanie sygnału fizycznego lub chemicznego i możliwość jego rozpoznawania przez komórkę gospodarza 4. Podaj przykłady mechanizmów odporności czynnej, podlegającej kontroli genetycznej: *reakcja nadwrażliwości *biosynteza i akumulacja substancji hamujących rozwój patogenu -aktywacja form tlenu -fitoaelksyn (FA) fito- roślina, dekso- opieranie -białka typu PR *bariery strukturalne *struktury histologiczne *neutralizacja toksycznych metabolitów lub endogennych egzoenzymów wytwarzanych przez patogen (inhibitory proteaz). 5. Jaki metabolit odgrywa kluczową rolę w indukcji odporności typu SAR: Kwas salicylowy 6. W wyniku jakich czynników stresowych następuje gromadzenie RFT? *biotycznych *abiotycznych: niska, wysoka temp; promieniowanie UV; czynników gazowych (so2, NOx, O3); obecność metali ciężkich; 7. Na czym polega toksyczne oddziaływanie aktywnych form tlenu na komórki patogena; RFT utleniają składniki komórki patogena (lipidy, białka, kwasy nukleinowe ) w związku z czym patogen nie rozwija się i nie rozprzestrzenia 8. Na czym polega reakcja nadwrażliwości u roślin? Reakcja nadwrażliwości- jeden z powszechnych mechanizmów obronnych. W wyniku lokalnych nekroz wraz ze śmiercią niewielką liczby komórek roślinnych następuje zablokowanie patogennego organizmu. Reakcja nadwrażliwości jest tzw. Formą programowanej śmierci komórki czyli genetycznie kontrolowanym mechanizmem eliminacji komórek zjawisko to nosi nazwę apoptozy. 9. Wymień gatunki roślin u których występuje syntaza stilbenowa: sosna, morwa, orzech ziemny i winorośl 10. W wyniku jakich czynników stresowych biotycznych powstają białka PR? infekcje grzybowe, wirusowe, bakteryjne 11. Podaj nazwy metabolitów wchodzących w skład tzw. wtórnych przekaźników. *niskocząsteczkowe białko kalmoduliny *cykliczne nukleotydy cGMP (cykliczny guanozynomonofosforan) cAMP (cykliczny adenozynomonofosforan) 12. Jakie reakcje obronne inicjuje kwas salicylowy:*aktywowany przez nadtlenek wodoru *indukuje reakcję nadwrażliwości oraz syntezę białek PR *indukuje systemiczną odporność nabytą typu SAR. 13. Wymień enzymy wydzielane przez roślinę żywiciela unieszkodliwiające działanie enzymów amylolitycznych patogena: *polimerazy*rybonukleazy*nukleazy 14. Wymień toksyny specyficzne. Związki niskocząsteczkowe, najczęściej oligo i polipeptydowe, poliketony lub terpenoidy 1.Wiktoryna- toksyna HV powoduje nekrotyczne zmiany liści owsa 2. T-toksyna- powoduje nekrozę liści kukurydzy 3. AK-toksyna (grusza), AM-toksyna (jabłoń). 15. Wymień metaboliczne mechanizmy powstawania form grzybów odpornych na fungicydy. *zmiana procesu metabolicznego komórek grzyba *niedopuszczenie fungicydu na teren komórek przez zmianę przepuszczalności ściany komórkowej i plazmo lemmy * detoksykacja fungicydu na terenie komórki grzyba przez odpowiednie enzymy *aktywne usuwanie pobranego już fungicydu poza teren komórki- dotyczy fungicydów działających jako inhibitory biosyntezy ergosterolu i bardzo efektywnym mechanizmem odporności aczkolwiek wymagającym ze strony grzyba dużych nakładów energetycznych.